CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
advertentie-prijs
Lm iiiimmer beslaat uit TWEE Bladen.
j&ERSiJi BLAD.
binnenland.
*e JAARGANG
frONDERDAG 9 APRIL 1928
NUMMER f485
AB onnementsprijs
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
Gewone advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarieL
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Posibox 20
Aan onze Lezers.
Op den a.s. Goeden Vrijdag zal
de „Nieuwe Leidsche Courant"
Ni£T verschijnen.
Y Stem dus verwachtingen.
De voor cie sociaal-democraten gunsti
ge uitslag van de verkiezingen in Bel
gië gaf üe Volk-redactie aanleiding tot
liet schrijven van een artikel, waarin de
groei van 't socialisme wordt geteekend
en waaraan wij het volgende ontleenen:
„Wat nu in België aan den dag trad,
is overigens slecnts een bevestiging van
wat in het laatste jaar aan nieuwen,
sterken vooruitgang der sociaal-demo-
kratie in alle landen bleek.
Engeland ging voor met twee verkie
zingen die beide malen aan Labour
meer dan een millioen stemmen winst
brachten.
In Frankrijk was de val van Poincaré
schier uitsluitend een gevolg van de
machtige toename der socialistische
stemmen, gepaard gaande met een kora-
plete aftakeling van het kommunisme.
In Duitschland heeft eerst de Rijks
dagverkiezing en nu dezer dagen de
presidentsverkiezing geheel hetzelfde
verheugende beeld vertoond. Zweden
en Denemarken bleven niet achter doch
zagen het socialisme op weg naar de
meerderheid.
En nu komt België een nieuwe, klin
kende overwinning aan die prachtige
reeks toevoegen.
Voor ons land heeft de Belgische over
winning nog wat speciaals te zeggen.
In de eerste plaats moeten wij ons
-eeds als Nederlanders verheugen over
versterking der Belgische sociaal-de-
mokratie, omdat die de meest afdoende
fnuiking beteekent van het annexionis-
me dat eenige jaren geleden bij onze
zuiderburen zich zoo bedenkelijk roer
de, het begeerig oog wierp op Zuid
Limburg en Zeeuwsch-Vlaanderen en
een onbehagelijke zelfs niet ongevaar
lijke stemming tusschen de beide lan
den schiep.
Geen beter zegel op het gelukkig ac-
1 koord dezer dagen tusschen de twee re
geeringen getroffen over eenige der han
geride geschilpunten dan deze prach
tige verkiezingsuitslag voor de scherpst
antinationalistische partij in België.
In de tweede plaats uervult ons de
Belgische overwinning met nieuwen
moed voor onze eigen Juliverkiezingen.
In veel opzichten geleek de politieke
toestand in België sterk op de onze. Ook
daar was de reaktie aan het roer en ook
daar beriep zij zich op de noodzakelijk-
he d der sluitend-making van de staats
begrooting om de ergerlijkste maatrege
len door te drijven.
Wat men in België aan de ambtena
ren misdaan heeft geleek bijvoorbeeld
als twee droppels water op wat het be
wind Colijn hier uithaalde. En ookdaar
was de onderdrukking van de demo
krat ie door het konservatisme in het
katholieke kamp de grondoorzaak, van
het vastloopen der sociale politiek.
In België hebben de door de reaktie
kwaadwillig in hun levensbelangen
benadeelde volksgrpepen bij de stem
ming" van Zondag de rekening gepresen
'eerd.
Een voorbeeld voor ons!
Wij zullen het niet doen ontbreken
anspsnning om dat vooibeeld na t
volgen".
ïiyii Komt ons voor, dat het Volk in
ij.i overigens begrijpelijke opgewonden
du een Kleinigheid over het hoofd ziet
uló toen van gr ooien invloed kan blij-
kcu ie zijn.
Wij bedoelen dit, dat de strijd in de
ons omringende landen niet als bij ons
ten principieel karakter draagt.
En waar dat hot geval is en waar bo-
vend on de Sociaal-Democraten steeds
i.cr geneigd zijn den socialistisch en
j.\ met water le mengen, daar ligt het
oor de hand, dat steeds meerderen de
roede v aan volgen.
■A iö eenzelfde verschijnsel dat zich
in ons land bij de linkerzijde tel-
ns v/r-er voordoet.
Hei l.ber&lisme, dat halverwege op
i revolutionairen weg blijft staan, ver
iost zijn aanhang ten koste van het
meer radicale socialisme.
En het is volstrekt niet onmogelijk,
V. dit proces zich bij de aus. Juliverkie-
ingen zal voortrekken.
Maar daaruit volgt nog volstrekt niet
dat de sociaal-democraten straks een
grootere overwinning zullen hebben te
boeken.
Want met blijdschap mag het gecon
stateerd, een groot deel van de kiezers
weigert nog steeds zich door schoon
schijnende leuzen te laten bekoren, om
dat zij voor alles vasthouden aan hun
Het is die beginselvastheid waarop 't
socialisme zich steeds weer het hoofd te
pletter loopt.
Intusschen heeft wat in België ge
beurde, ons wel een en ander, te zeggen.
Aan inspanning om het daar behaal
de resultaat ook hier te bereiken, zal
het bij de sociaal democraten zeker niet
ontbreken.
Drie maanden lang zal een onafgebro
ken en krachtige actie worden gevoerd
waarbij men in de keuze der middelen
volstrekt niet kieskeurig zal zijn, om de
rechtsche meerderheid voor goed te ver
nietigen en de roode vaan boven het
regeerkasteel te doen wapperen.
't Zal een geweldige worsteling wor
den, straks, laten we ons daarvan over
tuigd houden.
Maar juist daarom is het ook zoo drin
gend noodig dat onzerzijds alle mannen
en vrouwen in 't geweer komen, en dat
alles wat mogelijk is gedaan wordt om
dien dreigenden rooden vloedgolf te
keeren.
STADSNIEUWS.
Wijdingsuur Marekerk.
In do Marekerk werd gisteravond
een wijdingsuur gehouden, uitgaande
van de Ned. Herv. Gem. alhier.
De bedoeling was, aan den voor
avond van de a.s. feestdagen, de aan
dacht der gemeente te bepalen bij de
groote heilsfeiten, die de Christelijke
Gemeente in de Goede Week en met
Paschen herdenkt, en dit te doen op
een andere wijze dan gewoonlijk, n.I.
door zang, muziek en Schriftlezing,
zonder dat er speciaal „gepreekt"
wordt.
Het was een avond, waarvan inder
daad stichting uitging en die een mooi
geheel vormde. En dat de gemeente
deze samenkomst wist te waardeeren,
bleek wel uit de groote belangstelling:
geen plaatsje in het kerkgebouw bleef
onbezet.
Leider van den dienst was Ds. J. G.
W. Goedhard, die nadat Mej. C. M.
de Haas, organiste van de Waalsche
kerk, op het orgel een Andante uit de
G-moll sonate van Tartini gespeeld
had, een wijdingswoord uitsprak, waar
na door alle aanwezigen werd gezon
gen Gez. 232:1 en 3.
Vervolgens zong de sopraan Mej. M.
H. H a g e m a n van Vlaardingen eeni
ge soli v. Bach: „Leidenszeit", „Geth-
semané", Gezang 123:1, „Es ist vol
bracht I" en ,Jesus unser TYost und Le-
ben", afgewisseld door vioolsoli, ge
speeld door den heer G. Ko 1-1 ing van
Zeist: een Aria van Bach, en een Lar
go en allegro uit de G-moll sonate van
Tartini, terwijl de liturg eenige ge
deelten der Schrift voorlas, betrekking
hebbende op 't lijden en sterven en de
opstanding van den Heiland, alsmede
een gedicht „Zondeschuld" van den
17de eeuwschen dichter Revius en een
hoofdstuk uit de „Navolging" van
Thomas Kempis.
Ten besluite werd gezamenlijk ge
zongen Gez. 199:1 en 4, waarna de
voorganger de zegenbede uitsprak.
Hei rooken doox kinderen.
Namens den Ouderavond van de
openbare lagere school, Duivenbode-
straat B, gehouder op Donderdag 26
Maart j.l. heeft de Oudercommis9ie van
deze school zich tot den Gemeenteraad
gewend met het verzoek, de verorde
ning van 3 April 1922 tot beteugeling
van het gebruik van tabak door kin
deren in dien zin aan te vullen, dat
het aan kinderen beneden den leeftijd
van 14« jaar verboden wordt op den
openbaren weg of op een voor het pu
bliek toegankelijke plaats tabak, siga
ren of sigaretten te rooken.
Ter toelichting van dit verzoek wordt
het volgende opgemerkt:
Waar Uw college in 1916 eene ver
ordening tegen het rooken door kin
deren in het leven riep en in 1922 deze
verordening eenigermate verscherpte,
daar meent onze commissie ontslagen
te zijn van de verplichting, welke an
ders stellig op haar zou rusten, om in
den breede den nadeeligen invloed van
het rooken door schoolkinderen te
schetsen.
Gevraagd mag enkel worden of door
de bestaande verordening het doel,
waarvoor ze werd afgekondigd, is be
reikt of benaderd.
O.i. moet hier beslist ontkennend
geantwoord worden. Het aantal jeug
dige rookers is nog schrikbarend groot
Van de 26 jongens in het 5e leerjaar
onzer school rooken er geregeld of zoo
nu en dan 14, d.i. meer dan 50 pet.
Dat op andere scholen en in 't 6e leer
jaar de verhoudingen gunstiger zijn
is niet waarschijnlijk.
De Raad zal daarom na den eersten
stap het strafbaar stellen van de
verkoopers van tabak etc den twee
den moeten doen, n.I. het rooken door
de kinderen zelf moeten verbieden.
Zoowel in .1916 als in 1922 zijn daar
toe reeds pogingen-gedaan. Deze faal
den echter, zij het echter ook met de
grootst mogelijke minderheid achter
zich.
Het groote bezwaar bij de tegenstan
ders van zulk een verscherping der
verordening was, dat men het niet ge-
wenscht vond, dat het kind op zoo
jeugdigen leeftijd reeds in aanraking
met den rechter zou komen.
O.i. kan dit bezwaar gemakkelijk
worden ondervangen door in de veror
dening te bepalen, dat overtreding van
het verbod gestraft zal worden met
inbeslagname van het rookgerei. Wan
neer de agenten van politie, brug- en
parkwachters daartoe gemachtigd wor
den zal in de practijk blijken, gelijk
elders, dat deze natuurlijke straf vol
doende effect sorteert.
Uitbetaling Ouderdomsrente.
Ons wordt verzocht ts melden dat
de ouderdomsrente aan hén, die Maan
dag 13 April voor uitbetaling in aan
merking komen, zal plaats hebben op
Zaterdag 11 April a.s.
Vreemdelingen.
De commissaris van politie vestigt
er nogmaals de aandacht der ingeze
tenen op. dat wie vreemdelingen in
zijn huis herbergt, ook wanneer dit
z.g. pleeg- of vacantiekinderen zijn,
daarvan binnen 24 uur opgave moet
doen aan het Bureau van Politie al
hier.
Een handwagen welke tijdelijk
voor het perceel was neergezet, werd
door een passeerend voertuig in de
winkelruit gedrongen van het maga
zijn van den heer v. d. H. aan de Haar
lemmerstraat.
Een winkelierster is gistermiddag
de dupe geworden van de practijken
eener dame-oplichtster, die een hoe
veelheid koekjes kocht zonder ze te
betalen. Op zichzelf wekte dit geen
argwaan, omdat ze tevens een bestel
ling deed, die ergens bij een familie
aan den Witte-Singel zou moeten wor
den thuisbezorgd. Toen het opgegeven
adres niet te vinden was, werd het
eerst duidelijk dat men met een op-
lichtster had te doen.
Een handwagen welks bestuurder
na herhaalde waarschuwing niet ge
neigd bleek om voor de aankomende
tram de rails te verlaten, werd gister
morgen op de Blauwpoortsbrug aan
gereden.
De wagen geraakte in de knel tus
schen de tram en het trottoir, waar
door de wielen en een der veeren bra
ken.
In de woning van A. J. D. in de
Pioenstraat is gistermiddag om half
twee een schoorsteenbrandje gebluscht
De landbouwer E. R. uit Koude
kerk wilde gistermorgen bij de O. L.
School aan de Lammermarkt met
paard en wagen door, inplaats van
zooals zijn gewoonte was de markt op
te rijden. Het paard liep uit de koers,
en waar 't ge9pan nog al een tamelijke
vaart had, kwam het met de borst op
de ijzeren punten van het schoolhek
terecht, als gevolg waarvan het bedui
dende verwondingen opliep.
Gistermorgen geraakte op de Bree
straat een paard op hol dat gespan
nen stond voor een wagen, bestuurd
door den heer P. R. alhier. Het gespan
werd op het Kort Rapenburg door een
agent tot stilstaan gebracht. Belang
rijke schade werd niet aangericht.
Gistermorgen is op de Hooge-
woerd de handwagen van den melk-
slijter H. L. aangereden door een met
paard bespannen wagen, bestuurd door
A. R. uit Leiderdorp. Oorzaak was dat
een der wagens doordat een wiel op
de rails afsprong, uit de koers ge
raakte. Van de op den handwagen ver
voerde melk ging een hoeveelheid ver-
loren.
DE NIEUWE BELASTINGWETTEN.
Hei afdeelingsverslag.
Verschenen is het Voorloopig Ver-
ag van de Tweede Kamer over de
door Minister Colijn ingediende belas
tingwetten, waaraan wij het volgende
ontleenen
De Inkomstenbelasting.
Vele leden betuigden hun instem
ming met de voorgestelde wijziging ten
aanzien van de Inkomstenbelasting.
Enkele dezer leden wilden echter ver
der gaan en waren van oordeel, dat
eenige progressie in den aftrek wen-
schelijk zou zijn.
Enkele leden waren van oordeel, dat
de verhooging van den aftrek voor ge
huwden achterwege had moeten blij
ven. Zij achtten daarvoor geen gegron
de reden aanwezig.
Andere leden betoogden, dat een vrij
stelling van f 1000 voor noodzakelijk
levensonderhoud voor gehuwden niet
te hoog is.
Enkele leden waren van oordeel, dat
de inkomsten van alle leden van het
gezin te zamen als het totaal inko
men van het hoofd van het gezin moes
ten worden geschouwd. Geschiedt dit
niet, dan zal het vaak voorkomen, dat
het gezin een totaal inkomen v. f2000
en meer heeft en toch buiten de in
komstenbelasting valt.
Verscheidene leden vestigden er de
aandacht op, dat de voorgestelde wij
ziging van de Rijksinkomstenbelasling
zeer bedenkelijke gevolgen zal hebben
ten aanzien van de gemeenten. In de
eerste plaats zullen de gemeenten, die
opcenten heffen op de Rijksinkomsten-
belasting, door de verhoogde belasting
grens een groot bedrag aan opcenten
derven. Doch ook de gemeenten, die
een eigen plaatselijke inkomstenbelas
ting heffen, zullen belangrijk nadeel
van de voorgestelde wijzigingen onder
vinden. De gemeenten zijn nu eenmaal
verplicht, willen zij een voldoende op
brengst van haar inkomstenbelasting
krijgen, dit mede te Vinden uit een
zeer groot aantal kleine aanslagen.
Verhooging van de belastinggrens bij
de Rijksinkomstenbelasting zal echter
onvermijdelijk leiden tot een sterken
aandrang om voor de gemeentelijke in
komstenbelasting den aftrek voor
noodzakelijk levensonderhoud even
eens te verhoogen.
Nog in ander opzicht zal de voor
gestelde wijziging van nadeeligen in
vloed zijn op de gemeentefinanciën. In
de meeste gevallen geschiedt thans de
aanslag en de inning van de gemeen
telijke inkomstenbelasting door het
Rijk. Door de .verhooging van de grens
voor de Rijksinkomstenbelasting zal
het aantal personen, die wel aan de
gemeente, maar niet aan het Rijk be
lastingschuldig zijn, aanmerkelijk
worden vermeerderd. Dit zal derhalve
vermoedelijk tengevolge hebben, dat de
opbrengst voor de gemeente uit deze
categorie van aanslagen sterk zal da
len. De hier aan het woord zijnde le
den vestigden er de aandacht op, dat
de voorgestelde wijziging vérstrekken
de gevolgen zal hebben ten aanzien
van de schoolgeldheffing.
Om al deze redenen achtten de hier
aan het woord zijnde leden het ge-
wenscht te streven niet naar vrijstel
ling, maar naar vermindering van be
lasting van de kleine inkomens en van
de gezinnen met kinderen.
In ieder geval, zoo werd betoogd, be
hoort de voorgestelde wijziging van de
wet op de Inkomstenbelasting niet met
ingang van 1 Mei 1925 in werking te
treden, omdat de gemeentebesturen
dan niet in de gelegenheid zijn ter
compensatie van de daaruit voortvloei
ende verliezen tijdig andere belasting
bronnen aan te boren.
Sommige leden vestigden er de aan
dacht op, dat ook de provincies door
de voorgestelde wijzigingen een groot
bedrag aan opcenten zullen derven en
dientengevolge gedwongen zullen wor
den het aantal opcenten te verhoogen.
Gevraagd werd, of rekening is ge
houden met den invloed van de voor
gestelde wijziging op de rijwielbelas
ting in verband met de bepaling van
het laatste lid van art. I der Rijwiel
belastingwet en, zoo ja, hoeveel de op
brengst dier belasting dientengevolge
vermoedelijk zal dalen.
De successie-belasting.
Verscheidene leden juichten de voor
gestelde verlaging van de Successiebe
lasting toe, omdat deze bij de bestaan
de tarieven kapitaal-vernietigendwerkt
en deze tarieven buitendien te boog
Beiangtijksie ïéüws io liii liutnmss
Binnenland
Het Voorloopig Verslag over de nieu«-
we belastingvoorstellen.
De wethouderscrisis te Amsterdam
nadert haar oplossing.
Het compromis-voorstel inzake de
wethouderscrisis te Rotterdam.
De Gemeenteraad van Sassenheim
besluit voorlGopig geen nieuw Raad
huis te bauwen.
Buitenland.
Hindenburg aanvaard»: een Candida-
tuur voor het Duitschc Rijkspresident,
schap.
De positie van Herriot is zeer wan
kel geworden deer een stemming ia
den Senaat Gver een vertrouwensvo
tum in zake de Onderwijsbegrooting.
zijn en daardoor onbillijk. In menig
geval beteekent het erven volstrekt
geen vermeerdering, doch integendeel
vermindering van draagkracht van
den belastingplichtige en toch wordt
hem daarbij een belangrijk deel van
zijn vermogen ontnomen.
Andere leden merkten daartegen op,
dat al moge in sommige gevallen ver
erving geen vermeerdering van draag
kracht tengevolge hebben, zij, die on
der deze belasting vallen, toch steeds
personen zijn met een zeker bezit.
Sommige leden' zouden de heffing
van successierechten gewijzigd wen-
schen te zien in dezen zin, dat het En-
gelsche stelsel werd gevolgd, n.I. de
z.g. estate ducy, de boedelbelasting,
waarbij een progressief successierecht
wordt geheven van den onverdeelden
boedel onafhankelijk van de vraag,
wie de erfgenamen zijn, terwijl, d"an
een daarnaast- geheven verkrijgïngsbe-
lasting rekening zou kunnen houden
met den verwantschapsgraad.
Enkele leden wenschten, dat alle
voorgestelde wijzigingen van de Suc
cessiewet, die niet in verband staan
met de voorgenomen wijziging van het
belastingstelsel, zouden worden terug
genomen, en eoo noodig bij afzonder
lijk wetsontwerp zouden worden inge
diend, omdat daardoor de overweging'
van de wenschelijkheid dezer wijzigin
gen beter tot haar recht zou komen;
Enkele leden wenschten, dat alle
voorgestelde Successiebelasting van
onroerende goederen geheven wordt
naar de verkoopswaarde ten dage van
het overlijden (art. 47, le. a. der Suc
cessiewed.
Sommige leden vestigden de aan
dacht op een ander gevolg van de be
staande regeling der Successiebelas
ting, dat, naar hun oordeel, als onbil
lijk is te beschouwen. Volgens de
thans geldende bepalingen krijgt
Staat recht op een zeker deel van elk
vermogen, nadat de bezitter daarvan
is overleden, derhalve nadat deze een
normalen levensduur heeft bereikt.
Schenkt de bezitter echter op veel jon
ger leeftijd een groot deel van zijn
vermogen aan een ander, dan treedt
de Staat zooveel eerder in het bezi'
an het hem toekomende deel en ge
niet dus een belangrijk voordeel. Voor
vervroegde betaling wordt doorgaans
een disconto genoten en daarom zou
den de hier aan het woord zijnde leden
het billijk achten, dat in dergelijke
gevallen eeri aftrek op het verschul
digde bedrag werd toegepast, gegrond
op" de berekening van de contante
waarde over het aantal jaren tusschen
den schenkingsleeftijd en den norma
len levensduur.
De wethoüderscrisis te Amsterdam.
Naar gemeld wordt, heeft de heer
Wierdels (R.-KJ zijn wethouderszetel
ter beschikking gesteld van de R.-K.
fractie.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat
de pogingen om het college van B.
en Wi. op breeder basis te vestigen
dan aanvankelijk noodgedrongen, in
het voornemen lag van het z.g. „bur
gerlijk bloc", met voortvarendheid wor
den voortgezet. i
Daarbij wordt slechts gerekend met
het belang van Amsterdam en om,
z op veel mogelijk, alle partijen die ver-
antwoordeiijkheid wenschen te aan-
vaarden, in het college te doen ver
tegenwoordigen.
Het ligt, aldus deelde Het Hdbl.
mede, voor de hand, dat onder dio
