CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN r-esfaat uit TW£E Blaoeo. EERSTE BLAD. Se JTAARGftWÖ' fl VRIJDAG 3 APRIL f925 NUMMILW f48v COURANT ABONNEMENTSPRIJS ADVERTENTIE-PRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Franco per post per kwartaal 2,90 Gewone advertentien per regel 231/* cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 Oaderwijs-raadseien. Bij de behandeling van de hegroo- 'ng van Onderwijs in de Eerste Ka- e: werd door den heer Franssen de \andacht gevestigd op de berekening van de gemeentelijke vergoeding van 'iet bijzonder enderwijs. Die vergoeding werd berekend naar vat het openbaar onderwijs per leer ling aan de gemeente kost. Maar nu is die kostenberekening niet volledig. Uit de gemeenterekenin gen blijkt niet hoeveel de kosten van administratie van het openbaar onder vijs bedragen. Die zitten verscholen in do algemeene kosten van het secrcta- riepersoneel enz. Het staat vast dat verschillende amb tenaren werkzaamheden ten bate van het openbaar onderwijs verrichter., ir.aar uit de rekeningen blijkt niet en kan niet blijken op welk bedrag de kosten van deze werkzaamheden zijn tc stellen Het gevolg is dat aan de berekening van de vergoeding voor het bijzonder onderwijs een onvolledige kostenbere kening ten grondslag ligt en dat dus •de bijzondere scholen worden bena deeld. Aan den eisëh van de Grondwet, dat het onderwijs aan de bijzondere scho len voldoende aan de bij de wet vast gestelde voorwaarden, naar denzelf den maatstaf als Let openbaar onder wijs nit de openbare kas bekostigd wordt, wordt dus niet geheel voldaan. Door den heer Franssen werd aan de Rcgeerlng gevraagd hierin tc voor zien, „opdat niet de strijd in de ge meente ontbrandt of vcoitdure, opdat niet eenerzijds geklaagd worde over bevoorrechting van do bijzond. school en anderzijds gestreden zou moeten worden tegen gemeentebesturen, die op de finaneieele gelijks te' ing beknib belen willen." Het antwoord van Minister de Vis ser was kort maar krachtig. Het is aldus de Minister vol komen waar dat er geen vaste maat staf is om de administratiekosten te beoordeelen, maar de geachte afge vaardigde vergeet, dat de gemeente de vrijheid heeft, cm een bedrag le ramen en dit op de begrooting te brengen. Juist in de provincie Overijssel waar de geachte afgevaardigde woont heeft de gemeenteraad van Hellendoorn dit gedaan, en Ged. Staten hebben bi; be sluit van 20 Januari j.l. dat goedge keurd; els zaali is dus in orde." En op de vraag van den heer Frans sen hoe het dan gaat als het gemeen tebestuur een andere opvatting hul digt, antwoordde de Minister: „Dan heeft het schoolbestuur als altijd het recht van beroep en moet in hoogere instantie worden uitgemaakt, of het gemeentebestuur het recht had den post te weigeren." Dat zijn positieve uitspraken. De zaak schijnt inderdaad in orde. !s de zaak in orde? Er is reden ook na de besliste uit spraak van Minister de Visser deze vraag te stellen. Wij hebben toch dezer dagen in de bladen kunnen lezen dat Ged. Staten van Noord-Holland een beroep hebben behandeld van het bestuur eener bij zondere schoof te Bussum omdat bij het vaststellen der vergoeding geen rekening was gehouden met de admi nistratiekosten van het openbaar on derwijs. Ged. Staten beslisten echter, dat niet met juistheid kan worden be paald, welke salarissen en indien dat al vaststond, welk deel van die sala rissen welke immers in de eerste laats strekken tot vergoeding van ionster. voor het algemeen bestuur er ge nte, geacht zouden kunnen orden voor werkzaamheden ten be- eve v n .e met bijzondere lagere holen c mende openbare la- re scholei. lat het der. *1s Oiot mogelijk is de ihinistratiekc <*n het openbaar ger onderwijs berekening der meentelijke verten bedoeld in t. 101, le lid, der LO. wet 1920, in rune. king te nemen, et beroep werd dan ook ongegrond 'aard. armee behoeft natuurlijk de zaak uit te zijn. Het schoolbestuur kan nog bij de Kroon in beroep gaan. En na de besliste uitspraak van Minister de Visser, ongetwijfeld met meer resultaat. Zoo kan denken wie alleen de Han delingen van de Eerste Kamer hebben gelezen. Maar naast de Handelingen waarin de theorie wordt gegeven, liggen de Kon. Besluiten, waarin de practijk aan het woord komt. In Amersfoort had zich ean soort gelijke kwestie voorgedaan. Door Ged. Staten van Utrecht werd in hooger beroep beslist dat aangezien het juiste bedrag niet uit de gemeen terekening valt af te leiden, terecht cle kosten van administratie van het openbaar onderwijs niet in rekening waren gebracht. Men ging weer in hooger beroep. De zaak kwam voor den Raad van State en dit hooge college adviseerde het beroep af te wijzen omdat de sa larissen van de ambtenaren die geheel of gedeeltelijk .werkzaam zijn ter ver zekering van den goeclen gang van het openbaar onderwijs noch geheel, noch gedeeltelijk zijn aan te merken als uitgaven bij de wet bedoeld. Met cleze motiveering was Minister de Visser het niet geheel eens. Hij was van oordeel dat de koster, van administratie van het lager on derwijs als zoodanig geacht kunnen worden begrepen te zijn onder die ver meld in art. 55 der Lager-onderwijs wet 19205 maar hij kwam in zijn ad vies aan de Kroon toch tot dezelfde conclusie omdat het desbetreffende bdrag dier uitgaven niet kan worden vastgesteld. Overeenkomstig dit advies werd op 11 Augustus 1924 dan ook door de Kroon beslist. Enkele weken lateer, op 22 Septem ber 102-4 werd op voordracht van Mi nister de Visser, een soortgelijke be- lisaing door de Kroon genomen. Daaruit blijkt dus dat de zaak, on danks de geruststellende verklaring van Minister de Visser niet in orde is, en niet in orde komt, tenzij door de Regeeiing Wordt ingegrepen en aan deze ongelijke behandeling definitief een einde wordt gemaakt. STADSNIEUWS. Gemeenteraad. De Raad dezer Gemeente zal op Maan dag 6 April, des namiddags te twee uur vergaderen ter behandeling van de vol gende onderwerpen: ie. Praeadvies op verzoek van Mevr. A. M. C. MullerVerdam, om eervol ont slag als regentes van het H. G. of Arme Wees- en Kinderhuis. (96) ze. Praeadvies op het verzoek' van B. J. H. Haitink, om ontslag als commissaris der gemeente bij de Leidsche Duinwater- Maatschappij. (7°) 3e. Benoeming van een Commissaris der gemeente bij de Leidsche Duinwater-Maat schappij. (71) 4e. Benoeming van een lid van het Be stuur der vereen, „de Ambachtsschool". (74) 5e. Benoeming van 4 schoolartsen, voor het tijdvak 1 April 1925—1 April I920- (78) 6e. Voorstel tot overplaatsing van den onderwijzer A. van der Hoogt van de school aan de Duivenbodestraat A naar de Leerschool aan de Oude Vest. (64) 7e. Voorstel tot verhuring van het per ceel Aalmarkt 5 aan J. Ge-lok. (79) 8e. Voorstel tot verhuring van de bo venwoning van perceel Vischmarkt 18, aan J. Robbers. (80) 9e. Voorstel tot verpachting van het jachtrecht op de Vroonwateren, aan C. Krul c.s. (81) 10e. Voorstel tot overname in eigen dom en onderhoud bij de gemeente van de strookjes grond, gelegen tusschen de rooilijn op de perceelen Sectie K Nas. 673 en 674 en den openbaren weg (Zijl singel). .(82) 11e. Voorstel: a. tot het onttrekken aan den openbaren baren dienst van een strook water van de Zijlsingelgracht, groot pl.m. 105 viert. M. b. tot den verkoop aan de Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij van de in sub a bedoelde strook water. (75) 12e. Voorstel tot verkoop van een stuk open terrein aan de Jan van Houtkade hoek Korevaartstraat, Sectie E no. 1214 ged., aan C. Montanus. (76) 13e Voorstel inzake het sluiten van kas- geldleeningen, gedurende het 2e kwartaal 1925. (73) 14e. Voorstel tot het geven van namen aan een 3-tal straten. (65) 15e. Verordening, regelende de verdee ling van de gemeente Leiden in stern- districten voor de verkiezing van de le den van den Gemeenteraad. (72) 16. Verordening, houdende aanwijzing van de stemlokalen voor de stemdistrictea, waarin de gemeente Leiden is verdeeld voor de verkiezing van de leden voor de Tweede Kamer der Staten Generaal, van de Provinciale Staten en van den Gemeen teraad. (72) 17e. Voorstel inzake de vaststelling van het voorschot op de vergoeding voor 1925 bedoeld in art. 1011 der Lager Onderwijs wet 1920, aan de besturen van verschillen de bijzondere scholen uit te keeren. (87) 18e. Voorstel tot wijziging van de be grooting, dienst 1924, in verband met de kosten van uitvoering voor kunstwerken ten behoeve van den aanleg van de elec- trische tramlijn Den HaagVoorburg Leiden en met het leggen van rioleeringen ain de verbreede Jodenkerksteeg. (83) 19e. Voorstel tot wijziging van het Raadsbesluit van 7 Juni 1920, gewijzigd bij dat van 23 November 1921, waarbij aan de Woningbouwvereeniging „Eensge zindheid" voorschotten werden verleend oor de uitvoering van een plan voor den bouw van 114 woningen op een terrein beoosten den Zijlsingel. (84) 2ce. Voorstel tot het instellen van een rechtsvordering tegen J. Brokaar, tot ver goeding van schade wegens aanrijding van de Scheluwbrug. (66) 21. Verordening tot wijziging van de verordening van 25 Juni 1923 (Gem.blad No. 12) houdende Reglement van de Ge meentelijke Bank van Leening te Leiden. is?) 22e. Voorstel tot het aangaan van een overeenkomst tusschen de gemeente Lei den en de ZwemVëlreeniging „de Zijl", in zake het beheer over de gemeentelijke bronwater-zweminrichting aan de Zijl. (77) 23. Verordening, houdende wijziging van de verordening van 10 Ju.i 1913 (Gem. blad no. 21) op de Winkelsluiting. (86) 24e. Praeadvies op de verzoeken van de Leidsche Vleeschhouwersvereenigingen de Leidsche Varkensslagervefeenigmg e.a. inzake herziening van de slacht tarieven. (68) 25e. Bezwaar- en verzoekschriften in zake schoolgeld Middelbaar- e.i Hooger Onderwijs, dienst 19231924 en 1924 1925- (85) Radio-avond Kerk Oude Vest. Woensdagavond werd in de Ger. kerk nan de Oude Vest 'een Radiodemon stratie gehouden, welke zeer goed ge slaagd mag he eten. Om 8 uur werd de vergadering door Ds. Bouwman met gebed geopend, waarna deze dc vergadering hartelijk welkom heette. Spr. wees op de wonderen der tech niek, die van groote beteekenis zijn ook voor den christen, maar in de Radio-telefonie komen nog heerlijker uit de wonderen van Gods schepping. Door Gods bestel werden de laatste jaren vele verborgen krachten der schepping tot openbaring gebracht, soms op zeer verrassende wijze, We moeten die wonderen en krach- en als Christenen bezien en bemerken wat daarin verscholen ligt, en ook vooral de Radio, een wonder, in onze oogen. Rijk aan inhoud en gedachten. Wat hier op deze wereld op gebrek kige wijze tot uiting komt, zal men in het rijk der heerlijkheid in volle glo rie aanschouwen. Vraagstukken, onop losbare vraagstukken, ze worden ons dan geopenbaard. Juist de verborgen krachten behooren tot de heerlijkheid Gods en moeten dienen tot de men- schelijke zaligheid. We kunnen er ons geen voorstelling van maken. Zoo ook moet de Radio in dienst gesteld wor den voor het koninkrijk Gods en der hemelen. Wij moeten de vraag onder de oogen zien, hoe we, door de Radio met ons door God geschonken midde len, kunnen meewerken tot meerdere verbreiding van liet Godsrijk. Zooals reeds meerdere malen is be kend gemaakt is er een comité, dat zich ten doel stelt oprichting van ecu Radiovereeniging op Ger. Grondslag. We hadden gemeend om een of twee demonstraties te geven op een zend- avond van de Ned. Christ. Vereen, voor Radio en zoo zijn we hier nu sa men gekomen om ov(er de oprichting van een Geref. vereen, te spreken. Vervolgens werd den heer van den Bos gelegenheid gegeven om met de demonstraties te beginnen. Er waren twee luidsprekers op den preekstoel geplaatst die meer dan voldoende weer gaven. Sprekers waren heel goed te volgen vanaf elke plaats in de kerk. Na Ds. Velders uit Amsterdam, die als onderwerp „Verhoudingen" bad, nam Ds. Bouwman het woord. In weerwil van de bezwaren, die de oprichting van een Geref. vereen, met zich brengt moeten we toch doorgaan. De „neutrale" omroep is blijkbaar van den Christelijken oproep niet gediend. Ze zien de groote plaats die de Chris telijke actie in dezen gaat innemen. Daarom moet de Christ, omroep van den zender te Hilversum worden rer- 1 drongen- Spr. las enkele stukken voor uit een hoofdartikel uit de Radio luistergids, waaruit sterk naar voren kwam, dat de Christ, omroepavond uit den neu tralen zender moest verdwijnen. O.a. werd gemeld dat een Radiopreek niets opleverde, en dat men wanneer men den dominee niet zag weinig aan zulk een preek zou hebben. De „neutralen" moeten echter be denken ze dat dan to.ch ook van een neutralen speech moeten zeggen. Ver zinsels om den Christ, oproep weg te krijgen. We moeten krijgen een eigen Christ, zender. Een zender die er wezen mag. Spreker besprak de Ned. Chr. Radio- vereen. Voor onze menschen, onze Ge reformeerden moet er een zender ko men. Hiermede is niet gezegd, dat we niet zullen samenwerken of willen sa menwerken met de Christ. Ver., maar het eventueele verband en de samen werking, met behoud van onze zelf standigheid, zal nader onder de oogen moeten worden gezien. Als afdeeling van de Chr. Radio-Ver. zijn we te zeer gebonden. We zullen gaarne met de Ned. Chr. R. Ver. besprekingen houden Daarom wil het Voorl. comité een Ger. vereen. Er wordt reeds gewerkt voor een zendvergunning, om onze proeven vanuit de Hooigracht te zen den. Hierna gaf spr. het woord aan do vergadering. De heer Verschoor bepleitte het doel der N: C. R. V., hield eenige propa ganda hiervoor en 'tzou jammer zijn, dat ook nu reeds versnippering kwam. Ds. Bouwman antwoordde den heer Verschoor dat we in 't geheel niet aan versnippering denken. Samenwerken willen we, maar onze Ger. Vereen, mag zich niet aan de Chr. Vereen, te zeer binden. Er rijzen hier bezwaren. De vraag is: Hoe kunnen we Ge eera Gods met en door de Radio, als Gere formeerden verbreiden. Toen werd ge legenheid gegeven om zich te kunnen opgeven als lid. Enkelen gaven zich op. Mededeeling werd gedaan, dat ad- haesie betuigingen en opgave voor lid werden ingewacht bij den heer I. Snoek, Tulpenkade 11 en Ds. Bouw man. x ïn de laatste week van April hoopt het comité de demonstratie in de Oude Vestkerk vcort te zetten. Hopende dan niet zooveel concurrentie van andere vereenigingen te hebben, hoewel, niet tegenstaande dat, de opkomst bevredi gend genoemd mag worden. We moeten allen meehelpen een Christelijken omroep te verkrijgen met een eigen christelijken zender. De vergadering werd met dankzegging door Ds. Bouwman gesloten. Zingt den Heer. De Christel. Zangvereeniging „Zingt den Heer" gaf gisteravond onder lei ding van haren directeur, den heer C. v. d. Keur Jr. in de Graanbeurs een welgeslaagde uitvoering. Er was voor de uitvoering vrij veel belangstelling, die ook wel te plaatsen was. Behalve dat een tweetal onzer meest bekende solo-zangeressen, Mej. Dite Blooker (Alt) uit Amsterdam, er. mevr. Makx Verscheure uit Aerden- hout (sopraan) haar medewerking ver leenden, was de begeleiding van het koor opgedragen aan het strijkorkest „Per Aspera ad Astra" dat onder lei ding stond van zijn directeur, den heer J. Noordanus. Deze beide solisten hebben in baar optreden geheel voldaan evenals de heeren Heyns en Scheepens, resp. bas en tenor-solisten. Het gehoor toonde zich zeer dankbaar. Per Aspera ad Astra liet zich be halve in de begeleiding van het koor ook hooren in een drietal afzonder lijke nummers, o.m. in een composi tie van den directeur, n.l. „Suite d' Or- cheste" dat zeer voldeed. Het koor vonden wij het mooist in „Lentelied" van Kalliwoda, en „Hym ne" met een toonzetting van v. Beet hoven. Het was een mooie avond. Ds. M. J. Punselle sprak nog een kort woord, waarin hij er zijn voldoe ning over uitsprak, dat op deze wijz het aan de Evangelisatie verbonden werk meer naar buiten treedt. Arbeiders en Godsdienst. Over dit belangrijke onderwerp heeft gisteravond voor „Patrimonium" Ds. J. G. W. Goedhard, Ned. Herv. pre. dikant alhier een hoogst belangwek kende lezing gehouden, die door een vrij talrijk gehoor met aandacht werd gevolgd. Aan de hand van een boekje van den socialist J. F. Ankersmit: mAr- Belangrijkste ntenws in dit Nummer Binnenland De Eerste Kamer verwerpt het wets ontwerp tot afschaffing Zomertijd. De soc.-dem. Tweede Kamerfractie zal een initiatief-voorstel Indienen tot invoering in den zomer van een Mid- den-Europeeschen, in den winter var den West-Europeeschen tijd. De wethouderscrisis te Rotterdam Innrt voort. Wethonderscrisis te Amsterdam, Buitenland. De val der Fransche regeering aan staande geacht. De stndentenstaking te Parijs. beiderslevens", en citaten van den re- ligieus-socialistischen predikant Ds. Horreüs de Haas enz. besprak de spre ker de beschuldigingen van moderne en socialistische zijde als zou de gods dienst zijn uitgevonden om de min dere klassen te onderdrukken. In ver hand hiermede ging spr. na welke vorm van godsdienst hier kan zijn be doeld, waarbij spr. kon aantooner, dat men bij die beschuldigingen ge weldig generaliseert, en met schijn gronden genoegen neemt. Wij behoe ven als orthodoxe protestanten niet voor onze rekening te nemen wat een roomsche priester of een slappe doops gezinde dominé uit Noord-Holland zeg gen en doen. En toch stelt men ons daarvoor verantwoordelijk, b.v. als men zegt dat „de" kerk (zooals H. de Haas zegt) een struikelblok is bevon den op den weg naar de vrijheid van de arbeiders. Wie goed is opgevoed in den Chris telijken Godsdienst en de dingen die per heeft leeren zien, drukt zich an ders uit. Met diepen ernst wees spr. vervol gens op de schrijnende verhoudingen en wezenlijke fouten die.er werkelijk in godsdienstige kringen bij menschen van stand worden aangetroffen. Maar het gaat niet aan, aldus spr. om daar voor den godsdienst aansprakelijk te stellen. Het gruwelijke in de bestrijding door hen die tegenover ons staan is dat er de liefde in wordt gemist. Men maakt zich doorloopend schuldig aan de meest griavende verdachtmaking en leugen. Men wil de broederschap van 't .Christendom alleen als materieelen Jactor, wanneer in dit verband Ds. Horreüs de Haas bij herhaling zegt: het Christendom i s broederschap, dan kunnen wij dat niet zonder meer aan vaarden, omdat die broederschap van Christus' tweede gebod voor ons geen volle beteekenis heeft zoolang zij niet voortvloeit uit Zijn eerste gebod: Gij zult liefhebben den Heere uwen God met geheel uw hart, geheel uw ver stand, en geheel uw vermogenHet Christendom is iets heel bepaalds, iets heel persoonlijks. Het Christen dom is niet broederschap opgevat in de beteekenis van een geest die door de volkeren waart, maar de broeder schap is een gevolg, een vrucht van het echte Christendom. Het gaat maar niet over een verschil van „opvatting" niet om een anderen „klank" maar om de kern van onze levensbeschou wing, waarvan Christus het middel punt moet zijn. Als God door Jezus Christus Zijn liefde in ons hart plant, zullen we rus tig en fier met zachtmoedigheid on zen tegenstanders kunnen antwoor den. Niet onhandig van ons afslaan, maar rustig de bezwaren onder de oogen zien. Wij zeggen ni-et dat er aan de uitvoering van ons Christendom niets ontbreekt, maar het gaat om de gronden. God wil dat de zondaar zich bekeeren en leven zal en dat leven is geen half-dood-zijn. Het geloof lijdt niet onder de moeilijkheden van het leven, maar wordt erdoor gesterkt. Aan de „discussie" werd deelgenomn door de brs. Alberts, v. d. Ouweelen, i P. van Weeren en H. Nieuwenhuis, j waarvan in het bijzonder de twee laatsten hun groote waardeering uit ten voor de waarheid waarmede de spreker dit teere onderwerp had be handeld. Ook in onze meergegoede kringen zal meer waarheid en oprecht heid moeten worden gevonden, om tegen te gaan, dat de overzijde de da den van godsdienstige menschen ge bruik* ais een wapen oen den gods-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1