Dag-Agenda.
Woensdag 1 April Leiden. Nederl.
Chr. Radiovereèniging. Radio-avond in
de kerk aan de Oude Vest te 8 uur.
Spr. Ds. Bouwman.
Woensdag 1 April Leiden. Jeruël,
Br. v. d. Horst en kinderkoor. 8 uur.
Woensdag 1 April. Leiden. Zanguit
voering van de Chr. Zangver. „Leda-
goh" in de Geref. kerk Hooigracht. 8 u.
Woensdag 1 April Leiden. Eerste ver
tooning van de Nat. Folklor. Film,
„Ned. Volksleven in den Zomer" voor
de L. Chr. Oranje Vereen.
Donderdag 2 April Leiden. Buitenge
wone vergadering van „Patrimonium"
in het gebouw Hoogl. kerkgracht.
Spreker Ds. J. G. W. Goedhard, 8 u.
Donderdag 2 April Leiden. Tweede
Filmavond Leidsche Chr. Oranjever-
eeniging.
Donderdag 2 April Leiden. Bijbelbe
spreking, Jeruël, Groenesteeg 16, des
avonds 8 uur.
Donderdag 2 April Leiden. Uitvoe
ring door „Zingt den Heer" in de
Graanbeurs. 's Avonds 8 uur.
Zondag 5 April Leiden. Jeruël, Br.
v. Essen; 's avonds br. v. d. Horst.
Dinsdag 7 April Leiden. Bachcom
cert in de Remonstrantscbe Kerk.
Aanvang 's avonds 8 uur.
Maandag 13 April Leiden (2e Paascb
dag). Jaarvergadering v. d. Afd. Zuid-
Holland v. d. Ned. Bond van J. V. op
G. G. In de middagvergadering spre
ken Minister H. Colijn en Dr. J. Water
rink van Amsterdam.
De avond, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag 30
tot en met Zondag 5 April a.s. waar
genomen door de apotheken van de
H.H. G. H. Blanken, Hoogewoerd 171,
j telef. 502, P. du Croix, Rapenburg 9.
j vens met het oog op de aanwezigheid
1 van een voldoend aantal centrale
1 slachtplaatsen in deze omgeving, werd
geconcludeerd, dat het hier nog al
schikt met bezwaren tegen de vleesch
keuringswet.
Wel werd bezwaar gemaakt tegen
de bepaling, dat ook voor dieren,
waarvan tevoren reeds vaststaat, dat
zij zullen afgekeurd worden, keurloon
en soms zelfs slachtgeld moet worden
betaald, zonder dat het, althans voor
wat Leiden betreft, wordt gerestitu-
i eerd.
Hiertegen werd weer opgemerkt, dat
dit voortvloeit uit de plaatselijke ver
ordening, die lang voor de keurings
wet bestond. Dit valt dus buiten de
vleeschkeuringswet.
Geconstateerd werd dat ook hier
geen bepaalde gevallen zijn aan te
j wijzen, die een protest zouden kunnen
steunen, zoodat het schrijven voor
1 kennisgeving kon worden aangenomen
Bij de rondvraag gaf de heer van
i Zijverden enkele plannen in overwe
ging om meer leven in de afdeeling
te krijgen en haar meer practischaan
den bloei van den landbouw in den
omtrek ondergeschikt te maken. Zoo
zou b.v. de mogelijkheid kunnen wor
den nagegaan om Coöp. kaasfabrieken
op te richten, het gebruik van kunst
mest te bevorderen, en de landbouwers
voor te lichten over veefokkerij en vee
i ziektenbestrijding.
I Van bestuurszijde werd opgemerkt,
i dat deze dingen door het bestuur
j reeds eerder onder de oogen gezien,
j en dies ter hand genomen zijn, en er
I was ook wel eenige belangstelling
i voor, edochniet van de zijde der
boeren, om wien het toch in de eer
ste plaats gaat. Daarbij, zooals de heer
v. Sillevoldt verder toelichtte, gelden
hier ook heel andere omstandigheden
dan in andere landbouwstreken van
ons land, dat de heer v. Zijverden als
voorbeeld heeft genomen. Een kaas-
fabriek zou hier w'el op haar plaats
zijn om prijsregelend op te treden,
maar daartegenover staat de wees
1 voor achteruitgang in de kwaliteit
van het product. Men is liier ook lie
ver „eigen koning" al moet men het
duur betalen, gelet op de voordeeten
van coöperatie. e
De voorzitter merkte op, dat hier in
de buurt van de Zuid-Hollandsche ste
den heel weinig saamhoorigheid on
der de hoeren wordt gevonden. Men
wil wel vruchten plukken, als een an
der de risico voor den oogst wil dra
gen.
^Tsdat bij de rondvraag de heer Lijst
cokMe^enschelijkheid van meer pro
paganda had besproken, werd de ver
gadering met dank voor de opkomst
gesloten.
Reizende tentoonstelling voor Ouders
en Opvoeders.
Tentoonstelling van middelen tot
bescherming van Dieren.
In het Leidsche 'Volkshuis aan de
Apothekersdijk vond gistermiddag de
opening plaats van een tweetal be
langrijke tentoonstellingen, waarvan
de eene, die voor oudjrs en opvoeders-
I uitgaat van de Leidsche afdeeling-van
de Ned. Vereen, v. Huisvrouwen, ter
wijl de andere is georganiseerd door
ile Vereen, tot Bescherming v. Dieren.
Op de parterre van de groote zaal op
de tweede etage huist dc eerste expo
sitie, op de galerij ervan de andere,
zoodat een gelukkige combinatie ge
vonden werd, die ongetwijfeld er het
meest toe bijdroeg dat het overzicht
van een en ander zoo'n imposanten in
druk maakt.
De tentoonstelling voor ouders en
opvoeders is gewijd aan een rijke ver
scheidenheid van leer- en ontspan
ningsmiddelen, door kinderen zelf ver
vaardigd speelgoed enz. waarbij ook
een beduidende plaats werd afgestaan
voor de leermiddelen welke worden
gebruikt bij het onderwijs aan achter
lijke, afwijkende en gebrekkige kinde
ren, zooals hinde, doove en doofstom
me kinderen. Het is waarlijk de be
zichtiging waard, wat met betrekking
hierop aanwezig is. De tentoongestel
de voorwerpen zijn' wat de laatstge
noemde categorie betreft alle aan het
gebruik in de practijk ontleend, waar
voor de medewerking werd verkregen
van elders te lande bestaande inrich
tingen, zooals te den Haag, Groningen
en Amsterdam.
Wat de speelgoederen en ontspan
ningsmiddelen betreft is het aardig om
te zien met welk een vernuft en over
leg deze soms zijn vervaardigd. Er zijn
heel treffende staaltjes van practische
huisnijverheid bij, die een verbluffend
beeid geven van wat er soms met
uiterst primitieve materialen is te be
reiken.
Het belangrijkste van deze expositie
is echter de op het podium gevestigde
afdeeling, die speciaal aan de verzor
ging van zuigelingen werd gewijd.
Wetenschappelijk en practisch heeft
deze tentoonstelling veel beteekenis,
omdat zij zeer veel toont waarin een
wenk ten goede is gelegen voor hen
die met de verzorging van baby's zijn
belast. Zoo staat er een uitgebreide
collectie verplegings- en verzorgings
middelen uitgestald, bij de keuze of
constructie waarvan is rekening ge
houden ftiet de lessen voor de ervaring
en de wetenschap, terwijl daarnaast
talrijke illustraties en gedrukte cita
ten aanwijzing geven omtrent houding
kleeding, wasschen, baden, slapen, voe
ding, ligging enz. enz. Deze afdeeling
zal dus ook wel de meeste belangstel
ling genieten.
Op een heel ander terrein, hoewel
met dit toch weer in zeker verband
staande, beweegt zich wat op de galerij
de dierenbeschermings-tentoonstelling
laat zien.
Het hier aanwezige wordt al vrij goed
gekarakteriseerd door wat den bezoeker
reeds voor den ingang van de zaal treft:
een model-hondenhok, met imitatie-be
woner ervoor, dat een aanwijzing geeft
voor de juiste inrichting van de wonin
gen dezer trouwe huisdieren.
De tentoonstelling bevat zeer vele in
teressante bijdragen, onder welke vooral
de inzendingen van freule des Tombe de
aandacht trekken. Wij kunnen hier
uiteraard niet op alle details ingaan, en
moeten daarom volstaan met het noe-
mèn van de neest urgente bescherhiings
vragen, waarvoor hier een piactischè oT
lossing wordt aan de hand gedaan. Zoo
trof ons een stand" die het beschermen
Van in boomgaarden enz. grazend vee
tegen onweder in beeld brengt; verder
een, die den trekhond in bescherming
neemt, en demonstreert, dat een hond
volgehs den bouw van zijn scelet niet o7"
het verrichten van trekarbeid is aange
legd. Verder de voorwaarden, die ge
steld moeten worden bij het gebruik
van den opzetteugel bij paarden; aan het
behandelen van konijnen; het dooden
van schadelijk gedierte en van insecten;
het houden van sprinconcoursen en
race's met paarden, het inladen en ver
voeren van vee, terwijl ook aandacht
is geschonken aan «het voederen der vo
gels in den winter, en hrt beveiligen
van huisdieren tegen wind en koudo.
Niet ongeestig is een illustratie, die laat
zien, hoe de motor van een auto zorg
vuldig met een wollen deken wordt be
dekt. terwijl het paard van den vracht
rijder onbeschut in den wind staat. Ook
het vangen van siervogels wordt sterk
veroordeeld, en tevens eer middel ter
voorkoming aanbevolen, docr b.v. ge-
hruik.te maken van (hier 1c lande nog
niet verkrijgbaar)- kunstbont (mollenvel-
len) en kunstveeren (vervaardigd uit
fijne grassen. Het bont is "even mooi en
warm als echt bont, en dc veeren gaan
wel 5 jaar (o, schrik' voor de modehui
zen) mee, zonder beduidend in aanzien
te verminderen.
Men ziet dus, dat de dierenbescher
ming hiér wel practisch wordt aangevat.
Bij de officiefle'opening van de beide
tentoonstellingen, die, zooals gezegd,
gistermiddag plaats had, werd 't woord
gevoerd allereerst door de presidente
van de organiserende aid. v. d. Ned.
Vereeniging van Huisvrouwen, Mevr.
Schots, die een bijzonder woord van
welkom richtte tot Mev- de Gijzelaar,
en tot de vertegènwoordirrs van het
dag. bestuur der gen?eenV» de wethou
ders Meijnen en Reimer nger.
De afdeeling. aldus de presidente, hoe
wel zij zich voornamelijk or huishou
delijk geb;ed beweegt als behoorend in
de eerste plaats tot haar tark. beschouwt
als zoodanig evenzeer datgene wat dich
ter bij het terrein van cle opvoeding van
het jongere kind is gelegm. zoowel in
tellectueel als practisch Wij moeten
onze kinderen leeren hun oogen en han
den te gebruiken, en hen loten zien. wat
WOENSDAG fAPRIL 1925
RECLAME
Een waarschuwing aan onze lezers.
Het is een niet te loochenen feit, dat
in den laatsten tijd, op het gebied van
kleeding, vele nieuwe zaken geopend
worden, welke nu juist geen aanwinst
genoemd kunnen word ei} voor den
winkelstand in het algemeen en voor
den Leidschen winkelstand in het bij
zonder.
En dan Hebben- wij meer speciaal op
het oog een z.g. „systeem van prijsver
laging", hetwelk voor ons als onbe-
vooroordeelden zooveel afkeurends-
waardigs inhoudt, dat wij niet kunnen
nalaten, onze lezers hiertegen ernstig
te waarschuwen en te beschermen.
We juichen het toe indien door ge-
zamelijken inkoop en verbeterde orga
nisatie, de prijzen belangrijk kunnen
verlaagd worden, doch wij zullen te
eenenmale blijven waarschuwen tegen
practijken, welke slechts ten doel heb
ben onze lezers door schijnmanoeuvres
zand in de oogen te strooien.
Zoo moesten wij dezer dagen con-
stateeren, dat een firma, niet de klein
ste onder de kleedingmagazijnen, zicli
niet geneerde, een en hetzelfde cos
tume, in éen dag tijds, voor vier ver
schillende prijzen in de etalages uit le
stallen.
Zulke practijken verdienen ten sterk
ste afgekeurd te worden,
Zij kunnen niet anders dan onver
diend een blaam werpens op den ge
heelén winkelstand.
Dat intusscben dergelijke methodes
hier in Leiden niet lang stand zullen
houden, daarvoor zal hét Leidsche
koopend publiek wel het afdoende be
wijs leveren. Het zal eenvoudig der
gelijke zaken voor goed vermijden.
Vertrouwen, ziedaar een der
eerste vereischten, welke, juist bij het
koopen van kleeding, door het publiek
wordt verlangd.
Vertrouwen was het, waardoor
onze reeds lang bestaande kleeding
magazijnen, zich zulk een reputatie
konden venverven. Vertrouwen
was het, waardoor, wij noemen slechts
een voorbeeld, „de Faam's Kleeding
magazijnen" zich hebben opgewerkt
tot de allergrootste en meest gewaar
deerde winkelzaken te Leiden. En in
dien wij dan ook onze lezers zouden
moeten adviseeren, dan zou het advies
luiden:
Draagt uitsluitend „de Faam's klee
ding" dan weet gij, dat gij solide klee
ding koopt, tegen de laagste prijzen,
dan zijt gij er zeker van, uw keuze te
kunnen doen, uit de meest uitgebreide
sorteering.
Met geschreeuw en veel bombari,
„Wij zijn. toch voordeeliger" komt men
er niet, omdat het publiek te verstan
dig is, om zich door etalagegoochel
toeren ernstig te laten beïnvloeden.
Wij vertrouwen, onze lezers uit het
bovenstaande Hun put zullen trekken,
„er zijn in Leiden ?aken genoeg, waar
men voordëelig zijn inkoopen kan
doen." Wil meia liever dat wij een
meer positief adres geven! Welnu dan
raden wij u:
Koopt in de Faam's Kleedingmaga
zijnen, want wij hebben door deskun
digen laten vaststellen, dat al is de
Faam's Kleeding ook beter, duurder is
zij niet.
met ijver en overleg kan worden gepres
teerd. Zonder de „vaardigheid" in het
toepassen zullen onze kinderen aan de
opgedane kennis niet veel hebben.
Het bestuur stelde'zich in verbinding
met het bestuur van. de reizende tentoon
stelling, met dit gevolg. Belangwekkend
is de tentoonstelling in meer dan een -
opzicht, zeker ook hierom, dat zij aan
geeft in welke richt', g' de. opvoeding
moet worden geleid, en ook de behande
ling, dit wat betreft de afdeeling voor
baby zorg. Spr. vértrbuwt, dat do ten
toonstelling in den smaak zal vallen, en
besluit dan met den wênsch, dat velen
eruit zullen leeren.
Namens de Vereeniging v. Dierenbe
scherming sprak hierna cle voorzitter.
Prof. Andrè la Porie. Hij, dankte de Ver.
v. Huisvrouwen, die zijn tentoonstelling
met de hare wilde combineeren, er den
wensch aan toevoegende, dat deze com
binatie het succes voor beiden zou ver-
grooten. De tentoonstellingen behooren
ongetwijfeld bij elkaar, want het is een
belangrijk stuk opvoeding, dat men de
met het dier moet otmgaan. Tenslotte
jeugd leert, hoe zij wel, en hoe zij niet
bracht spr! dank aan de* vele inzenders,
in hèt bijzonder aan freule des Tombe.
(Applaus).
Hierna werd thee gepresenteerd en
nam de bezichtiging een aanVang.
Jangel. Vereen, op Geref. Grondslag.
Naar we vernemen rijdt ter gelegen
heid van de Jaarvergadering van cle
Zuid Hollandsche Afdeeling van den
Bond van J. V. op Gerëf. Grondslag
een extra-trein van Leerdam naar Lei
den en 's avonds terug.'De deelr.ame
is in elk geval zoo, dat het plan door
gaat. De trein loopt via Dofdt, Rot
terdam en Den Haag.
Het is wel een "bewijs voor het
krachtig ontwikkeld- organisatieleven
onzer jongelingen, dat Voor een pro
vinciale vergadering een extra-trein
mogelijk is.
Voor een deel zal dit wel te verkla
ren zijn,uit het feit, dat de heer Colijn
spreekt, maai'dat alléén verklaart het
verschijnsel toch niet. Voor liet groot
ste deel is -hetvde bloei van het Ver-
eenigingsleven en de belangstelling- er
voor bij d<s leden, die 'n dergelijke
onderneming mogelijk maken.
Leidsche Spaarbank.
Bij de Leidsche Spaarbank is in
de maand Maart ingelegd f 242.452.31
en terugbetaald f 257.495.05, terwijl
122 nieuwe inleggers zijn ingeschre
ven en 57. boekjes geheel werden uit
betaald.
Het tegoed der 16673 inleggers b'e-
droeg einde Maart f 5.338.665..02.
Burgerlijke stand.
Gedoopt: Cornells zv. J. de Jager
en H. Teské; Geerdina Joha. Maria
dv. P. J. v. d. Steen, en G. M. Kraak;
Johannes Qurinus zv. J. T. v. d. Voort
en G. Konst Johannes zv. W. C. Dijk
en E. Devileë; Wilhelmus zv. J. Bos
boom en H. Knijnenburg; Gerrit zv.
J. Bosboom en H. Knijnenburg: Cor
nells zv. C. v. Voorbergen en N. v.
Sandijk; Aletta dv. C. v. .Voorbergen
en N. v. Sandijk; Hendrik Antonie zv.
H. v. Reenen en R. H. Wendt Evert
zv. J. P. Mostard en J. A. Meijer;
Dirk Leendert zv. L. N. Roodenburg
en D. v. Leeuwen; Lea Margaretha
dv. W. v. Zaal en H. C. v. Leeuwen;
Anna Gerarda dv. J. G. v. d. Vlugt
en A. E. Beumer; Josephus Willebror-
dus zv. B. J. J. v. Oost en G. A.
Groenendijk; Matthijs zv. M. G. v.
Polanen en M. C. Holverda; Maria
Everdina dv. j. G. Jansen en M. G.
Rutten; Willem zv. R. de la Rie* en
J. M. Opdendrees; Cornelis zv. J. Ver
meer en A. J. v. Putten; Pieter zv.
P. Philippo en J. C. Hofkes; Cornelia
Hendrika dv. C. H. Overduin en T.
Schotman; Cornelia Frederika dv. W-
Verhoeven en G. Montanis; Bol zv.
P. M. Schrijver enTVL A. Boon; Pieter
Edward Jozef zv. J. J. Kanbier en B.
H. Rombaut Hendrik zv. A. Labordus
en C. v. Es; Pieter zv. J. de Kleer en
P. J. v. d. Kraan; Sara dv. A. Bon
en S. .Neuteboom.
Overleden: J. J. Hakker wede. 64j.;
M. H- G. Hendriks-Kruijt vr. 53 j.;
M. Riethoven-de Jong wede. '35 j.;
A. Ver rijzen-Willemsen wede. 79 j.;
J. M. v. Weer en Wede Klijné 73 j.;
G. P. de Gunst wedr. 73 j.; P. Per-
fors dr. 17 mnd.; J. Blansjaar-Kas
teel en vr. 58 j.; S. Taffijn-Landesber-
gen vr. 24 j.; C. J. Koree zn. o j.; J.
Schoenmaker zn. 12 j.; H. Bomberg
.Wede. Gout 86 j.; H. Kok- v. ,d. Berg
wede. 97 j.; J. Le Gras m. 49 j.;
T. v. Gelderen-v. d. Laan vr. '35 j.;
J. Hofkes zn. 2 mnd.; J.Bavelaar wedr
61 j.; M. Zaalberg dr. 2 j.; N. A.
Smit zn. 14 mnd.
BINNENLAND.
HET PROCES INZAKE ART. 40.
De vordering ontzegd.
De Haagsche rechtbank heeft gisteren
ontzegd de vordering door den Centra-
len Bond van Ned. Post-, Telegraaf- en
Telefoonpersoneel, ten name van A. J.
M. v. d. Wielen te Amsterdam, in ver
band met de intrekking van artikel 40
van het Bezoldigingsbesluit tegen den
Staat ingesteld tot uitbetaling van het
geen aan salaris is gekort, beneden het
bedrag van zijn traktement op 1 Juli
1922.
In de dagvaarding werd betoogd, dat-
aan de intrekking van Art 40 van het
Bezoldigingsbesluit op 23 April 1924
voor de ambtenaren die op 1 Juli 1922
in dienst waren geenerlei rechtsgevolg
kan worden gebonden, zoodat voor deze
^ambtenaren, de wedden d e hen door
*dat artikel worden gegarandeerd, niet
kunnen worden verlaagd, en zij dus
recht htfbbep op al hetgeen daarop se
dert cle intrekking is gekort.
Gelijk bekend, had het O.M. in deze»
zaak tot toewijzing van de vordering ge
concludeerd. -1
In het volgend nummer geven wij de
voornaamste overwegingen waarop de
uitspraak van de Haagsche Rechtbank
berust.
Nederland en België.
Uit Brussel wordt gemeld, dat in
verband met de Belgisch "Nederland-
sche önderhandelingen betreffende het
Schelderegiem en de daaruit voort
gesproten ontwerp-overeenkomst een
gedelegeerde van het Belgisch depar
tement van buitenlandsche zaken naar
Londen is vertrokken, óm de Engel-
sche regeering den tekst van dit ont
werp voor te leggen.
Wij geven, merkt de Maasb. hierbij
op, dit bericht onder voorbehoud, om
dat wij het nergens hoorden bevesti
gen en bovendien demarches in. den
aard van deze doorgaans door de am
bassades geschieden.
Ccmmissarisbenoeming.
Met ingang van 16 dezer is aan Jhr.
S. C. van Cittert eervol ontslag ver
leend als commissaris der Koningin
in de provincie Gelderland en is in
zijn plaats als zoodanig benoemd Ba
ron van Heemstra.
Wijziging der Registratiewet.
Ingediend is een wetsontwerp tot
wijziging der Registratiewet 1917. Do
commissie van onderzoek, ingesteld
om bezuinigingsmaatregelen bij liet
dienstvak der registratie en domeinen
te beramèn, acht de kosteloöze regis-
Iratie van onde'rhandsche en buiten
landsche aktén, gehecht aan notari-
eele akten, een omvangrijken en vrij-
Radio-Programma.
V/at er vaztavond ie baars-
Programma van den uitzeadavond van,
de Ned. Chr. Radiovereeniging met den
zender der N. S. F. te Hilversum op een
Golflengte van 1050 M. op YVoensdag 1
April.
Aan het muzikale gedeelte zrd med:-
wcrkeii dhr M. F. Juriaanz uit Hilversum.
Het Programma luidt:
1. Inleiding.
2. Es ist bestimmt in Gottes Rath, van
Mendelssohn Bartholdy, be.verkt door
Gustav Lange, piano.
4. Ds. W. J. J. Velders, Geref. pred. te
Amsterdam. Onderwerp: „Verhoudingen".
5. Waldandacht, van Franz Abt, bewerkt
door Gustav Lange, pianoo.
6. Le Poète Mourant, L. M. Gotisch Uk,
piano.
S. 'Mèlodiën uit de opera „Faust" van
Gounod, orgel.
7. Ds. T. J. Hagen, Geref. Pred. te Delft
Onderwerp: Bij het Kruis van Jezus".
wel nutteloozen arbeid, die uit een
oogpunt van bezuiniging behoort te
worden afgeschaft.
Deze registratie wordt echter dooi
de Registratiewet 1917 voorgeschre
ven. Een onderzoek heeft aan het licht j
gebracht, dat het aantal aangehechte
onderhandsche en buitenlandsche ak
ten, dat jaarlijks kosteloos wordt ge
registreerd, zeer "aanzienlijk is. Het 1
kan worden gesteld op 80.00090.000
waartegenover slechts pl.m. 6000 staan
waarvoor het in de wet genoemde
recht van f 1.50 wordt betaald (wan
neer de akten niet binnen 3 maanden 1
na dagteekening worden aangeboden.
De commissie stelt daarom voor om
door aanvulling van art. 100 de vrij
stelling van registratierecht voor ge
noemde akten 'te veranderen in een
vrijstelling van de formaliteit der re
gistratie.
De Minister van Financiën kan zichl
met dit voorstel ten volle vereenigen.
Geestelijke ontwikkeling militairen.
Uit Bandoeng verneemt de Loc. dat
aan het departement van Oorlog zal
verbonden worden een kantoor voor j
geestelijke ontwikkeling en ontspan-
ning voor mindere militairen. Aan het
hoofd van het kantoor zal staan de ge
wezen gouvernements-secretaris, de
heer Versluis, die medio April uit
Europa terugverwacht wordt.
BUITENLAND.
COMPROMIS IN DUITSCHLAND.
Soc.'dein. en Centrum steunen eikaars
candidates.
Marx rijkepresident en Braun premier
van Pruisen.
Gisteren is te Berlijn in principe
een groote politieke transactie tot
stand gekomen. De partijleiders der
zoogenaamde coalitie van YVeimar zijn
het er n.l. in beginsel over eens ge
worden, de oplossing van de Pruisi
sche kabinetscrisis en de verkiezing
van den rijkspresident met elkaar te
verbinden.
De sociaal-democraten zullen, on
voorziene omstandigheden buiten be
schouwing gelaten, de candidatuur-
Marx voor het rijkspresidentschap on
dersteunen en' het Centrum zal langs
een omweg den vroegeren Pruisischen
premier Braun weer tot minister-pre
sident van Pruisen maken.
Alvorens men zoover is, moet deze
transactie nog een aantal phasen door-
loopen, maar ten slotte zal men wél
tot bovengenoemd resultaat komen.
Het verloop der onderhandelingen.
De dag van gister, die van zoo
groote politieke beteekenis was, begon
met een bijeenkomst van het rijksbe
stuur der Centrumpartij, dat besloot
de candidatuur van dr. Marx voor
het rijkspresidentschap te handhaven.
Dit besluit wierp de verwachtingen der
rechtsche partijen omver, die nog al
tijd hoopten dat men een groot bur
gerlijk bloc zou kunnen vormen rond
om een meer rechtschen Centrums-
man, zooals bijv. den oud-minister Ste
ger wald.
Daarna kwamen de leiders der frac
ties van de coalitie van Weimar in
den Pruisischen Landdag bijeen en
bespraken de verkiezing van den mi
nister-president voor Pruisen. In 'deze
interfractioneele vergadering werden
Me besprekingen voortgezet, welke
reeds onmiddellijk na het bekend wor
den cijefrs van He presidentsverkie
zingen tusschen de linkerzijde begon
nen waren.
Twee punten traden duidelijk naar
voren: vooreerst, dat de sociaal demo
craten hun acht millioen kiezers niet
op Marx konden doen stemmen als
zulks den sociaal-democraten geen tast
baar voordeel bracht. Slechts tegen
den onvoorwaardelijken steun van het
Centrum in Pruisen konden de sociaal
democraten Marx in het Rijk steunen.
Vervolgens bleek, dat er zoowel bij
het Centrum als bij de democraten
opposutie bestond tegen de onmiddel
lijke verkiezing van Braun tot Prui
sisch -minister-president, d ar dt d:or
de rechterzijde als een uitdaging ge
ëxploiteerd zou worden.
Men kwam daarom ovrrein g'stir
den cfèmccraaf HÖpker- lsc'.o f,- den
huidigen minister van Finar.ci n, t?
kiezen en hem voo:lo:p'g opd c'r
te geven, opnieuw met al ie1 pa t"
bespreking n te voeren.'
Ton si' tie was Lot .j':
