CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS
5e JAffrvc^w^ WOENStFAG 25 MAART 1925 NUMMER 1472
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per weekI 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
Bit siMer tesfaal aiS TWEE liaÉn.
EERSTE BLAD.
STADSNIEUWS.
Vereen, van Handelaren in Zuivelpro
ducten.
Deze vereeniging herdenkt dezer da
gen haar 1-jarig bestaan, en in ver
band hiermee werd gisteravond 'n vr-
gadering gehóuden, met als sprekers de
heeren C. Korteweg en Mr. P. G.
Knibbe, respect, voorzitter v. d. Neutr.
Middenstandsver. en secretaris v. d.
Kamer v. Koophandel voor Rijnland
alhier.
Onder de aanwezigen werden onder
scheiden leden van de Kamer v. Koop
handel opgemerkt, naast leden uit de
verschillende middenstandsvereenigin-
gen, terwijl ook aanwezig was de di
recteur van den Markt- en Haven
dienst, de heer Mennes.
De vergadering stond onder leiding
van den voorzitter, den heer Is. L e-
m a n, die in zijn openingswoord stil
stond bij de beteekenis van het 1-jarig
bestaan der vereeniging. waarvan de
oprichting niet zonder slag of stoot
heeft plaats gehad, en waaraan ten
slotte ook de opricnting van de han
delsbeurs van de Iv. v. K. nog lieeft
moeten medewerken. Het past thans
nog niet om in den breede uiteen te
zetten wat de vereeniging in het eer
ste jaar van haar bestaan heeft ge
daan, maar toch mag met voldoening
worden geconstateerd, dat haar be
staansrecht reeds overtuigend is ge
bleken. Het ledental is niet minder
dan verdubbeld.
Spr. heet dan de beide sprekers wel
kom, om hen met een enkel woord in
te leiden.
Eerste'spreker was de heer C. Kor
teweg, die een causerie hield over:
„Middenstandsbelangen."
Spr. ving aan met een gelukwensch
aan de jarige vereeniging met haar
leiding, die reeds door het kiezen van
dit onderwerp een juist inzicht heeft
getoond ten aanzien van de belangen
der leden.
Tot zijn onderwerp komend, uitte
spr. als zijn meening, dat de midden
stand als zoodanig goed zal doen met
veel te leeren van en te zien naar de
beide groepen, dc arbeiders en de be
heerders van de groote kapitalen waar
tusschen hij zich bevindt, wat betreft
de wijze van organiseeren en werken.
Als een aanvankelijk succes daarvan
kenmerkte spr. de vertegenwoordiging
van de vereen, van handelaren in zui
velproducten in de Kamer v. Koophan
del door een eigen lid.
Een eigenaardigheid van den mid
denstand is te lang reeds geweest, dat
hij, in tegenstelling met andere maat
schappelijke groepen, eerst voor zijn
belangen opkwam wanneer de nood
erg noog was.
Een middel om voortdurend actie te
kunnen ontwikkelen noemde spr. het
lidmaatschap van de een of andere
middenstandsvereeniging, al naar ge
lang men principieel een keuze wil
doen. Organiseeren acht spr. noodig
om tegenwicht te kunnen bieden aan
de actie van andere groepen, b.v. de
arbeidersklasse die in 1918 zelfs een
greep deed naar de regeermacht, als
gevolgen waarvan spr. de z.i. hinder
lijke arbeidswetten teekent. Heel de
arbeidswetgeving, waarvan spr. eenige
excessen noemt, acht spr. een lonken
van de regeering naar de roode lap.
Was er heel geen georganiseerde mid
denstand geweest, dan zou er nog
meer hinderlijke overheidsbemoeiing
zijn geweest, dan nu reeds ondervon
den wordt, naar spr. zegt, tot hinder
van de bedrijven. In den crisistijd kon
er reden zijn voor ingrijpen door de
overheid, maar thans, aldus spr., moet
de vrije concurrentie zich ongehinderd
kunnen ontwikkelen.
Ook de kwestie van de medezeggen
schap moet opgelost worden met er
kenning van de belangen van midden
stand en particulier initiatief. Aan de
hand van de rede van prof. Border/ijk
ging spr. de bezwaren tegen de mede
zeggenschap na, om vervolgens die
welke tegen de socialisatie bestaan,
onder de ocgen te zien. Veel ruzie, zoo
drukt spr. zich uit, en veel belasting,
die de middenstand weer zal mceten
betalen. Ook het beleggen van lian
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
delsgelden bij de groote banken liet
spr. niet onbesproken. Zich laten be-
concurreeren met eigen gelden, zoo
noemt spr. dit. Reeds geven de mid-
denstandsbanken een coulante bedie
ning, die echter nog volmaakter kan
worden, door grootere aansluiting.
Ook de arbeiders gaan reeds hun eigen
banken stichten, zooals in België en
Amerika. Wil de middenstand zich
niet in een minder bevoorrechte posi
tie zien gedwongen, dan zal hij zich,
aldus spr. zelfstandig en spoedig heb
ben te ontwikkelen en te organiseeren
o.m. in banken en organen.
De heer Korteweg besloot zijn cau
serie met een beeld te geven van de
middenstandsorganisatie, zooals die
thans verdeeld is over de drie bonden,
de Neutrale, de R.K. en de Christe
lijke, terwijl die op hun beurt verte
genwoordigd zijn in den centralen mid
denstandsraad, die door de regeering
in het leven is geroepen, al vergeet
deze nogal eens den raad over aan
hangige zaken te hooren.
Spr. meende te moeten eindigen met
zijn leedwezen te uiten over de split
sing van de middenstandsorganisatie
in confessioneële lichamen. Spr. meen
de dat confessie hierbij niet van in
vloed kan zijn, en dat men als koop
man een slecht figuur zou maken als
men die in zijn zaken liet spreken.
Om iets te bereiken acht hij het in
de eerste plaats noodig dat men door
centralisatie 'n krachtig geheel vormt.
Nadat even was gepauzeerd, deelde
de voorzitter mede dat over de cau
serie niet het woord zou worden ge
geven om het middenstandsvraagstuk
van principieele zijde te bezien, zulks
in overleg met den spreker en enkele
vragers die zich reeds hadden aange
meld. Op een avond als deze achtte
spv. het niet geweiischt deze kwestie
van alle zijden te doen behandelen.
De heer J. P. Molkenboer richt
te zich vervolgens in opdracht van de
Kamer van Koophandel voor Rijnland
tot de vergadering met een hartelijken
gelukwensch ter gelegenheid van het
1-jarig bestaan der vereeniging. De Ka
mer v. Koophandel heeft drie kleintjes
gehad, waarvan er éen is blijven leven,
dat is n.l. deze vereeniging. Voor een
groot deel schrijft spr. dit toe aan de
goede leiding waarin de vereeniging
zich mag verheugen. Spr. besluit met
namens de Kamer zijn beste wenschen
uit te spreken voor de ontwikkeling
der vereeniging. (Applaus).
De voorzitter gaf hierna het woord
aan den heer Mr. G. Knibbe om te
spreken over: De taak der Kamers van
Koophandel.
Waar deze Vereeniging zich reeds
meermalen overtuigd toonde van het
bestaansrecht der Kamer v. Koophan
del haar initiatief tegemoetkwam, en
haar bestaan er zelfs voor een groot
deel aan heeft te danken., acht spr.
zich ontslagen van de taak om hier in
de. breede het nut van de K. v. K. uit
een te zetten.
Een der rechtsregels welke steeds
wordt toegepast is de spreuk: „Ieder
Nederlander wordt geacht de Wet te
kennen." Deze rechtsregel heeft al heel
wat reden gegeven tot spijt, tot erger
nis of tot kalm nadenken.
De tijd, dat er werkelijk iemand was,
die alle wetten en besluiten van zijn
land kende, ligt echter, eeuwen achter
ons. Zelfs specialisten staan dikwijls
voor veel onduidelijkheid en onder
linge tegenspraak van de wet.
Toch weet echter ean normaal mensch
na een enkele waarschuwing betrekke
lijk vlug wat hij doen of laten moet.
Erger wordt het echter indien men wil
beoordeelen welke wettelijke regelin
gen er zullen komen. Bij een ontwerp-
wet is het dikwijls Ondoenlijk uit de
bepalingen op te maken: zullen zij
schadelijk zijn of niet.
Dg leidende personen in een zekere
omgeving moeten echter weten wat
hun boven het hoofd hangt, daar dik
wijls door gebrek aan inzicht of een
onjuiste levens-'en wereldbeschouwing
t.o.v. het economisch leven maatrege
len getroffen worden, welke zeer scha
delijk kunnen werken.
Hel verzamelen van de gegevens,
nccdig ter beocrdeeling," gaat dikwijls
ook de krachten der plaatselijke veï-
oenigingen ver te boven, waardoor d
noodzakelijkheid ten duidelijkste uit
komt van een locaal centruirwaartoe
men zich cm inlichtingen kan wenden
Dan is liet do Kamer van Koophan
del die uitkomst moet bieden. Gekozen
uit de vooraanstaande mannen uit het
district, nagenoeg steeds als vertegen
woordiger eener groep, wordt het con
tact met het vereenigingsleven steeds
bewaard. Op het permanente Bureau
der Kamer worden de gegevens verza
meld, welke de leden behoeven om een
behoorlijk gemotiveerd oordeel te kun
nen uitspreken. Bovendien wordt er
nauwlettend toegezien- op gevaren, wel
ke zich kunnen voordoen, en degenen,
die meenen mochten, dat de Kamers
van Koophandel weldira, bij gebrek
aan werk, op hun nauwelijks behaalde
lauweren zouden gaan rusten, weten
niet hoeveel ook de Kamers van Koop
handel noode moeten laten passeeren,
omdat men niet alles doen kan.
Door de instelling van het Handels
register werden de Ks. v. K. financieel
zelfstandig. De waardeering voor het
Handelsregister neemt steeds toe, het
welk is af te leiden uit het steeds stij
gend aantal informaties.
De Ks. van K. zijn verplicht aan het
algemeen bestuur, alsmede aan de pro
vinciale en gemeentelijke besturen ad
viezen en inlichtingen te geven indien
dat gevraagd wordt, terwijl tevens uit
drukkelijk in de Wet is bepaald, dat
zij dit ook uit eigen beweging kunnen
doen. De Ks. v. K. geven echter niet
alleen advies, maar treden ook wel
meer zelfstandig op.
De thans in een vergevorderd stadi
um verkeerende regeling met de bo
den en schippers alhier is wel een zeer
recent voorbeeld van eigen initiatief
der Kamer v. K.
Voor de samenstelling van een be
trouwbaar adresboek wejd de medev. c
king der K. v. IC. verleend.
Eveneens hij den uitvoer uit het be
zette gebied in 1923 hebben de Ks. van
K. zeer vee diensten verleend. Ook ten
opzichte der Spoorwegdienstregeling
heeft de K. v. K. verschillende harer
wenschen z.ien inwilligen. Van de Han
delsbeurs, door gebrek aan medewer
king ten gronde gegaan, kon een on
derdeel ,de Zuivelbeurs" gehandhaafd
bijven Voorts werd nog een exportkaart
saamgesteld en uitgegeven.
Voor verdere voorbeelden kunnen wij
nog noemen, de bevordering der inland
sche industrie het inklaren van douane
goederen op eene plaats, langzame be
rechting van geschillen, het vaarwatter
te Leiden, de Haven- Lig- en Bruggel
den, de spoorwegverbinding Gouda en
Alphen, de Zakelijke Bedrijfsbelasting,
welke in Leiden tenslotte afgeschaft
werd, en de actie om den vaarweg Am
sterdamGoudaRotterdam te verbe
teren.
De K. v. K. kan als vertegenwoordig
ster van alle belanghebbenden goede
diensten bewijzen, wij wijzen op de 3
Middenstandsvereenigingen, welke in
de K. v. K. een natuurlijk centrum
vinden.
Het is opvallend, dat de verhouding
tot de plaatselijke organisatie een be
paald hartelijk karakter draagt, terwijl
de landelijke organisatie soms zich
eenigszins aarzelend en terughoudend
betoonen.
Bij de bespreking van de verhouding
lot de landelijke organisaties, wees dc
spreker er op, dat deze tot taak hebben
de nationale belangen te behartigen, ter
wijl de K. v. K. speciaal is aangewezen
voor de belangen in een bepaalde streek
De verhouding tot de plaatselijke ver-
eenigingen is weer geheel anders, deze
behandelen zelfstandig hare specifieke
belangen, terwijl zij in bijzondere geval
len hulp der K'. v. iv. inroepen.
Het is wel eens zoo uitgedrukt, dat
de Ks. v. K. gedacht zijn als de gewes
telijke publiekrechtelijke lichamen,
waarin de plaatselijke en gewestelijke
organisaties van handel en industrie
haar eigenijke centrale vertegenwoordi
ging moeten vinden.
De spreker eindigde zijn rede met
tweeerlei verzoek, ten eerste om niet al
te hoog gespannen verwachtingen te
koesteren ten aanzien van het werk der
Ks. v. K. daar dit toch op teleurstelling
moet uitloopen, maar anderzijds de Ka
mer hun sympathie niet te onthouden,
en cle Kamer in staat te stellen door
daadwerkeijken steun haar taak te vol
brengen.
D? voorzitter dankte daarop
j Mr. Kiiibbe voor zijn uitstekend betoog,
j en naast het woord van hulde door
hem in zijn redo aan den voorzitter
van de Iv. v. K. gebracht wil spr. dit
•'een jegens den"verdienstelijken secre-
i tavis (applaus).
Van dc gelegenheid om over dit on-
I derworp van gedachten te wisselen.
werd gebruik gemaakt door den heer
Op pel a ar, die aandrong op meer
controle bij de inschrijvingen in het
Handelsregister. Men gaat dikwijls op
de namen uit het Handelsregister al,
omdat men meent dat daarin alleen
zij worden opgenomen die f2000 of
meer verdienen, terwijl zij in de prac-
tijk meermalen „voor geen cent goed"
zijn. Nu vindt men die ook wel onder
hen die meer dan f2000 verdienen,
maar wellicht zou toch iets in de rich
ting van meerdere controle zijn te ver
krijgen, omdat er thans velen worden
ingeschreven die niet aan de f 2000
komen.
De heer Knibbe zei in zijn beant
woording dat het bureau der Kamer
zooveel mogelijk controle houdt. Men
moet in aanmerking nemen dat voor
de inschrijving in het Handelsregister
een gemiddeld Inkomen van f 2000
wordt geëischt. De wet laat niet toe,
dat iemand, wanneer hij door ongun
stige omstandigheden beneden het ge
middelde verdiensten blijft, direct
wordt geschrapt. Bovendien zouden
dan ook te dikwijls de inschrijvings-
kosten moeten worden betaald. Het is
niet geheel juist te meenen dat het
Handelsregiser ten doel heeft het „ge
wicht" van de zakenmenschen te illu-
streeren. Dat geldt meer voor de Naanv
looze Vennootschappen.
De heer Korteweg besprak hier
na een vraag van een der aanwezigen,
den heer Voorbrood, die een- oplos
sing verlangde van het concurrentie-
vraagstuk, dat den middenstand in z'n
ontwikkeling belemmert. De heer K.
noemde als eenige oplossing een be
tere organisatie.
In antwoord op den beer Lageren-
b e r g zei spr. nog dat de middenstand
evenzeer de organisatie van het groot
kapitaal heeft te vreezen als die van
de arbeiders. Plaatselijk zien we dat ln
de groote firma's die him winkels door
het geheele land hebben, en niet meer
bij den middenstand kunnen worden
gerekend.
Aan het slot der vergadering gaf
spr. nog het woord aan den heer J. v.
d. Steen, die als lid van de Kamer
van Koophandel aanwezig was, en als
voorzitter van de Chr. Middenstands
vereeniging deze mlddenstands-ver-
eeniging met haar 1-jarig bestaan ge-
lukwenschte, en aandrong op eenheid
in optreden.
Namens de middenstandsvereeniging
„de Hanze" sprak nog de heer A. H.
Sim on is die na eveneens de vereen,
te hebben gelukgewenscht. het waag
stuk van de onderlinge concurrentie
besprak. Gelukkig is er reeds veel ver
betering te constateeren o.a. door de
actie van de middenstandsvereenigin
gen voor een betere boekhouding, die
ongetwijfeld gunstig werkt op het in
zicht van de handelaren, en :3n onre
delijk lage prijsberekening tegengaat.
We moeten éen doel hebben, elkander
te helpen. Alleen dan zal de midden
stand zich kunnen handhaven.
De voorzitter dankte ten slotte
voor de vriendelijke woorden van de
verschillende vertegenwoordigers, van
wie spr. hoopt dat ze een volgend
maal allen weer aanwezig zullen zijn.
Kamer van Koophandel.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland te Leiden, zal
op Woensdag 1 April 1925, des namid
dags 2.30 uur in de bovenzaal van
„Amicitia" Breestraat vergaderen.
Punten ter behandeling: 1. Opening.
2 Notulen, 3 Ingekomen stukken, 4
Mededeelingen, 5 Reorganisatie der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie, 6
Beurtvaartcondities, 7 Commissie Bin
nenvaart, 8 Streeknet, 9 Postkantoor
Rijnsburg, 10 Weeldewet, 11 Wijziging
Wet op de Kamers van Koophandel
12 Belasting op watergebruik, 13 Rond
vraag, 14 Sluiting.
Be Kiezerslijst.
De kiezerslijst voor den dienst 1925
—1926 is voorloopig vastgesteld; het
aantal kiezers bedraagt 34.047.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Elisabeth, dv. J. Dpyn-
dam en D. Zwaan; Jacobus, zv. H
J. Verstraaten en M. v. d. Blom; Wil
helmina Alida dv. H. P. Raaphorst
en W. C. Devilee; Catharinn dv. J.
van Oosten en J. v. d. Blom; Anthonia
Hendrika, dv. H. Beijer en A. v. As
Wilhelmus Petrus Joseph, zv. J.. \V
Helversteyn en J. Boot- Wilhelmina
Tohanna dv. T. N. Kok en M. W. Ver-
Gewone advertentiên per regel 227» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief*
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiên bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Belangrijkste nieuws in dit Hummer
Binnenland
Het politiek adviss der RJK. Staats
partij voor de Tweede Kamerverkie
zingen.
Het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer nopens het ontwerp tot het ver
strekken van een subsidie aan de Olym
pische Spelen 1928
Buitenland.
Hoe de Duitsche presidentsverkie
zing in zijn werk gaat.
Fransche Kamerdebatten over de be
stuursorganisatie in Elzas-Lotharingen
Een der afgevaardigden hield een rede
in hef Dnitscu.
De Lagerhuisdebatten over het pro
tocol van Genève.
hoogt; Willem zv. J. E. Annaert en
G. M. Berlee; Alida Maria dv. J.
W. Lamboo en D. T. Schenkels; Antje
dv. J. Arnoldus en P. J. de .Vink;
Gerard Johannes zv. A. van Kapel
en W. M. Schipaanboord; Kunigonde
dv. A. U. Dros en B. R. v. Nierop;
Maria Judith dv. L. Nieuwenhyzen en
J. M. v. Roijen; Wilhelmina dv. T. v.
d. Eist en F. Verhulst; Jacobus zv.
G. Nasveld en J v. Es; Hendrika Suza.
Joha. dv. M. Woelders en R. Martens;
Cornelia dv. G. v. d. Meij en L. v.
Duivenbode; Hermine Sophie dv. ,W.
C.^ v. d. Wal en J. C. Wemerman;
Wilhelmina dv. K. Kalkhoven en J.
M. C. Verhoeven; Maria Cornelia dv.
G. Verkley en A. M. Maas; Hendri-
kun Hubs. Josphs. z.v. H. H. de Graaf
en J. W. Stolwijk; Maria Wilh. Jospha.
'dv. A. F. v. d. Boog en W. Raaphorst;
iHendrikus Anths. Maria zv. C. M. W.
v. Emmerik en H. C. Otter; Lijdia
dv. W. Meyll en C. Troost; Hendrik
zv. W. F. Jongejan en J. Rijsbergen;
Jan Thomas, zv. I. L. de Groot en
P. J. Oskam; Aart Willem zv. A. U.
Drijfhout v. Hooff en F. J. Tijt; Mar-
tinus zv. M. Kouprie en E. v. d.
'Bos; Jacoba dv. B. Haneveld en M.
v. Oosten; Hendrik zv. I. Broomans
en P. Matters; Lena dv. J. H. Brandt
en J. Planje; Franciscus Hendrikus
zv. F. Schroder en P. M. de Ru;
Catharina Johanna dv. A. v. d. Linden
en H. J. Piket; Dirkje dv. J. de Kievit
en C. G. v. Dooremaal; Franciscus
Maria zv. G. J. Hogervorst en 'M.
Zandvliet; Willen Frederik zv. J. J. v.
Biemen en C. Neuteboom; Alfred Jan
zv. P. J. Hansen en C. C. J. v. Ve
netie; Maria Carolina dv. J. P. Ouwer-
kerk en E. M. Breedeveld; Johannes
Bernardus zv. J. S. Sloos en M. Re-
del.
Gehuwd: P, D. v. d. Berg jm. en
E. v. Weer en jd. J. v. d. Reijden jm.
en J. Stouten jd.; C. H. Tendeloo jm.
en J. M. v. d. Nat jd.; P. H, v. Thiel
jm. en W- Westerbaan jd.; A. Zaal
berg jm. en J. A. Kruit jd.; J. Pad
dist jm. en S. J. Prins jd.; P. Azier
jm. en M. Stavleu jd.: J. J. Boon jm.
en A. Oostveen jd.; C. M. J. Boom
jm. en E. W. C. v. Kerkhof jd.;
W. Rijsdam jm. en M. Vet jd.; J. M.
Seriier jm. en S. Zwanenburg jd.
Overleden: J. G. Fleerkamp m. 55
j.; G. Bakker dr. 38 j. P. Bekooy m.
51 j. S. Neuteboom dr. 71 j.; G.
M. van Leeuwen m. 63 j.; P. Dubbel
deman wede. 65j.; I. v. d. Reyden
wedr. 87 j.; M. W. Denss vr. 74 j.;
M. Landenbergen-Selier vr. 78 j.; N.
Trouwee wedr. 84 j.; J. Berman wedr.
84 j.: A. v. Staden wedr. 87 j.; L. H.
J. M. Knegtel zn. 23 j.; Th. W. Groen
in 't Woud zn. 9 j.; C. Kooien- Ver
hoog wed. 81 j.; C. Molet zn. 50 j.;
J. M. Kleinhans Wed. Schouten 74 j.;
A. M. van Velzen dr. 3 j.; J. J. Bin
nendijk-Hoogenstraten wed. 75 j.
Werklooze losse arbeiders.
Aan het College van B. en W. is
door den Leidschen Bestuurdersbond
een adres gericht, waarin gezegd
wordt:
dat zij hebben kennis genomen van
een advies, door de Commissie voor
Sociale Zaken aan uw College uitge
bracht, betreffende regeling van den
steun aan werklooze losse arbeiders;
dat, wanneer Uw College overeen
komstig dit advies besluit, een belang
rijke verslechtering voor deze groep
arbeiders daarvan het gevolg zal zijn,
daar de betrokken arbeiders geduren
de een groot gedeelte van het jaar bij
werkloosheid geen 9teun zullen ont
vangen;