CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
orzirKFCrCXTMTTGr
]/-
AB ONNEMENTSPRIJS
ADVERTENTIE-PRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week J 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Gewone advertenticn per regel 22l/3 cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Bil «roer iiesiaat uit IWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
De beiasiingontwerpen
III.
Als een bezwaar tegen de bestaande
belastingen wordt ook gevoeld, dat de
opbrengst van de successiebelasting ge
bruikt wordt voor de bestrijding van de
gewone uitgaven.
Dat is goed beschouwd, niet in den
haak.
Het is kapitaalvernietiging in optima
forma en er zou dan ook alles voor te
zeggen zijn, dat het belastinggeld uit
dezen hoofde ontvangen, gebruikt werd
voor extra aflossing van staatsschulden.
We hebben nu dezen toestand, dat elk
jaar een 40 millioen gulden bespaard
geld gebruikt wordt voor de gewone uit
gaven, een stelsel, dat ons met een goede
staathuishouding niet vereenigbaar
schijnt.
En nu is door minister Colijn in de
Eerste Kamer wel betoogd, dat het hier
voornamelijk een boekingskwestie geldt,
maar de Minister voegde' er aan toe, dat
het toch niet zonder beteekenis is, hier
een zichtbaar verband te leggen, waar
om door hem dan ook is voorgesteld een
gedeelte van de opbrengst der successie
rechten te gebruiken voor schulddel
ging.
tiet schijnt, ons wenschelijk, dat op
dezen weg nog een stapje verder zou
kunnen worden gegaan, waardoor te
vens de, ook na de voorgestelde verlak-
ging nog altijd zeer hooge successiebelas
ting, een minder onaangenaam karakter
zou dragen.
Het kan toch voor niemand een aan
gename gedachte zijn, dat wat door hen
misschien met veel moeite werd ge
spaard, door den fiscus in beslag wordt
genomen, zonder dat het eènig zichtbaar
nuttig effect sorteert.
Na wat wij hierboven opmerkten, is
't reeds duidelijk, dat wij de voorgestelde
verlaging van de successiebelasting van
harte toejuichen.
Ook na die verlaging blijft het deel,
dat de schatkist ten goede komt, nog
groot genoeg.
De belasting zal dan nl. bedragen bij
een verkrijging van kinderen of door
de(n) echtgenoot van 21/a tot 7 pet.; door
afstammelingen in tweeden of derden
graad, van 3.75 totAO.50 pet.; door bloed
verwanten in de opgaande lijn van 9.50
tot 14 pet.; door broeders en zusters van
1 13 tot 22 pet.; door kinderen van broe-
j ders en zusters van 19.50 pet. tot 28.50
1 pet. en in alle andere, niet voorziene ge
vallen van 28 tot 37 pet.
Meer ingrijpend en van meer beteeke
nis voor het groote publiek iè de voorge
stelde verlaging van de inkomsten
belasting.
Zooals wij reeds opmerkten, wordt
hieraan door de bladen wier doel het is
de bevolking ontevreden te maken en te
j houden en die het als hun plicht be
schouwen, agitatie te verwekken zoo
I goed als geen aandacht geschonken. -
I De reden ligt voor de hand.
Men zou dan toch moeten erkennen,
dat minister Colijn met zijn voorstel tot
erlaging van deze belasting veel verder
is gegaan dan men had durven hopen en
dat hier precies het tegenovergestelde
geldt van wat „Het Volk" onlangs in an
der verband dorst neerschrijven, dat de
geldklopper Colijn in alle brutaliteit
naar voren treedt.
Het voorstel betoogt, volgende de me
morie van toelichting den druk der in
komstenbelasting te verminderen door
verhooging van den kinderaftrek.
Terwijl deze aftrek thans voor de in
komens beneden 1400 slechts 100 be
draagt, en voor hóogere inkomens ge
leidelijk stijgt tot ƒ200 zal volgens het
ingediende ontwerp de aftrek 300 per
kind bedragen.
Bovendien bedoelt dit voorstel aan
de gehuwden en de daarmee gelijk ge
stelden een aftrek van f200 op hun
belastbaar inkomen toe te staan.
Dat is een ingrijpende wijziging,
waardoor de lagere inkomens belang
rijk worden ontlast.
Het beteekent toch dat voor gehuw
den die zeg drie kinderen hebben, de
belastingplicht eerst begint bij een in
komen van f 1900. Alles wat daar be
neden valt is vrijgesteld.
Heeft iemand vijf kinderen, dan be
gint de belastingplicht eerst bij een
inkomen van f 2500 en zijn er acht
kinderen, dan is zelfs een inkomen
heneden f3400 vrijgesteld-
Dit voor'ctel zal door velen en met
name door de grooere gezinnen met
ingenomenheid worden begroet.
En de gedachte die er aan ten
grondslag ligt kan niet anders dan
sympathiek worden genoemd.
Toch zijn hier naar het ons voor
komt, ook bezwaren.
In het algemeen schijnt het ons niet
juist gezien met de vrijstellingen zoo
ver te gaan dat het volstrekt geen uit
zondering zal zijn, dat inkomens van
f2500f3500 van de betaling van in
komstenbelasting worden vrijgesteld.
En nu is het wel waar, dat in een
anderen vorm, langs indirecten wegr
zekere bedragen in de schatkist wor
den gestort, maar de indruk waaron
der men gaat leven is toch deze, dat
men geen belasting betaalt.
En dat schijnt ons niet gewenscht.
Op die wijze wordt het verantwoorde
lijkheidsgevoel niet versterkt.
Meer aanbevelenswaard zou het o.i.
zijn indien de grens lager werd ge
steld, zij het dan ook dat voor de
kleinere inkomens het percentage be
duidend werd verminderd.
Hierbij komt nog iets anders.
In de gemeenteraden wordt voort
durend gestreden over verhooging van
den aftrek voor noodzakelijk levenson
derhoud. Het wenschelijke daarvan
wordt door vele raadsleden gevoeld,
doch men stuit daarbij vaak op on
overkomelijke bezwaren. De wal keert
hier vaak het schip.
Gaat nu het Rijk echter in deze rich
ting voor, dan zullen de Gemeenten op
den duur wel moeten volgen. Maar de
Gemeenten missen de gelegenheid om
wat op deze wijze verloren gaat, dooj
andere heffingen aan te vullen.
Het gevolg zal kunnen zijn een finale
ontwrichting van de gemeentelijke fi
nanciën of een zoo zwaren druk op de
middelbare en hoogere inkomens, dat
de toestand, b.v. in Gemeenten als
Leiden, voor velen onhoudbaar wordt.
Dan is er nog de kwestie van het
schoolgeld.
De schoolgeldheffing is nu eenmaal
in verband gebracht met de inkom
stenbelasting. Het schoolgeld wordt
geheven van het belastbaar inkomen,
verminderd met den kinderaftrek.
Bij het inwerkingtreden van de voor
gestelde regeling zal dus automatisch
ook een groote groep van ouders, van
de belasting van schoolgeld worden
vrijgèsteld.
Dit zijn practische moeilijkheden,
die hoezeer we de bedoeling van den
Minister ook waa'rdeeren en toejui
chen, niet uit het oog mogen worden
verloren.
STADSNIEUWS.
„Zang zij oaze lens."
In verband met haar Eerste Lus
trum gaf gisteravond de Zangvereeni-
ging v. Gemengd Koor: „Zang zij onze
leus" in de groote Stadszaal een uit
voering, waaraan door de samenstel
ling van het programma en de keuze
der medewerkers een bijzonder karak
ter was gegeven.
Het komt ons voor dat de jubilee-
rende vereeniging in haar bedoeling
ten dezen volkomen geslaagd is, en
dat zij, die na den tegenslag die de
jonge vereeniging ondervond in den
zomer van 1923 voor de aankondiging
van deze lustrum-uitvoering mogelijk
de schouders hebben opgehaald,, een
bevredigend antwoord hebben kunnen
vinden in wat de vereeniging gister
avond presteerde. Het koor zelf liet
zich hooren in een tweetal a capella
nummers „Bruidsvaart in Hardanger"
van Half dan Kjerulf, en „Mei-sympho-
nie" van F. W. Markull waarbij het
zich uitstekend op dreef toonde, even
als in de twee hoofdnummers van het
programma „Psalm 103" van E. Mo-
bach, en „Psalm 42" van F. Mendels
sohn, waarbij orkest en solisten mede
werkten deze twee nummers zijn
inderdaad geworden wat zij waar
schijnlijk bedoelden te zijn, het glans
punt van den avond, althans voor het
koor zelf. Wij hoorden de verschillen
de partijen met genoegen: speciaal de
baspartij beschikt over goede krach
ten, die zich niet zonder .resultaat
toeleggen op een beschaafden zang.
De bezetting bleek voldoende te zijn
voor wat het koor zich tot taak had
gesteld; wellicht dat de altpartij even
tueel het eerst voor versterking in aan
merking zou komen. Voor een groot
deel heeft ook de sopraanpartij aan
deel gehad in de prestaties van het
koor. Zij wist zuiverheid te paren aan
een soms hoog opgevoerde ontwikke
ling van haar geluid.
Een mooi moment vormde ook de
sopraan-solo van Mej. Joh. de Zwaan
uit 's-Gravenhage. De uitnoodigende
vereeniging had in haar een dankbare
medewerkster, die op haar beurt groo
te voldoening wekte bij haar gehoor.
De zangeres wekte verwondering door
haar levendige, waar gewenscht soms
forsche voordracht zoowel als door
haar rijke techniek en weelderig ge
luid dat zij overal beheerscht. „Het
jonge jaar" van Guido Gezelle vond
bij haar een dankbare vertolking, zoo
ook „Out Lieken" van Cath. v. Ren-
nes, en „Naar Droomeland toe" van
Henri Zagwijn, die buitengewoon in
den smaak vielen. De zangeres werd
door het applaudisseerend publiek, na
dat haar, evenals de verdienstelijke
vleugelbegeleidster, Mej. Carolina de
Bruyn bloemen waren aangeboden, tot
tweemaal toe op het podium terugge
roepen, en het liet haar eerst gaan,
na een aardig toegiftje „Het Meezeke"
van Zagwijn. Later hoorden we haar
weer met genoegen in „Psalm 42",
waar zij o.m. prachtig het vrouwen
koor aanvoerde.
In „Psalm 10£" gaf Mevr. Jense als
alt-soliste goede blijken van haar ta
lent. In dit nummer en „Ps. 42" wer
den de bas-soli gezongen door den
heer J. v. Niel, die zich een der beste
krachten van het koor toonde.
Bij dit alles viel de medewerking
te genieten van enkele leden uit het
residentie-orkest, die hun namen alle
eer hebben aangedaan in de uitsteken
de begeleiding van de koor- en solo
nummers. Zij gaven bovendien de uit
voering opening en slot door een twee
tal extra-nummers, de Hochzeits-
marsch v. M. Mendelssohn en de be
kende Priesterma/rsch uit „Athalia"
van denzelfden componist.
Het was alles bijeengenomen een
mooie avond voor „Zang zij onze leus"
dat haar gasten voor weinig geld, veel
goeds heeft geboden, en daarvoor o.i.
in een nog grootere opkomst ook meer
dahk had verdiend.
Con Amore.
Dinsdag 12 Mei hoopt het Chr. Gem.
Koor „Con Amore".een kerkconcert te
geven in de Hooglandsche kerk. De
dames Di Moorlag (sopraan) Amster
dam, en Rosa Spier (harp), Den Haag,
zullen medewerking verleenen.
Het ligt in de bedoeling daarna in
studie te nemen Handels „Saul" voor
Gemengd Koor, jongenskoor, soli, or
kest, orgel en cembalo.
A. R. Propagaadaclub.
De A. R. Propagandaclub zal a.s.
Maandagavond een vergadering hou
den, waarin als spreker hoopt op te
treden de heer G. Kuyper alhier met
het onderwerp: „Om der vaderen erf."
Over de beteekenis der historische
beoeiening van het Romeinsche recht
voor dè stadie van het hedendaagsche
privaatrecht.
Met een rede over bovengenoemd on
derwerp aanvaardde heden mr. J. G. van
Oven, hoogleeraar te Groningen, het pro
fessoraat in het Romeinsche recht en
zijn geschiedenis aan de Rijksuniversi
teit alhier.
Spreker begon met er op te wijzen hoe
het Romeinsche recht, dat in vroeger
tijden de eerste plaats innam onder de
juridische vakken, aan de unversiteit ge
doceerd, sinds het nieuw Academisch
Statuut zelfs niet meer genoemd wordt
als verplicht studievak voor het candi-
daatsexamen, maar „gecamoufleerd" is
in een formule, die het mogelijk maakt,
dat aan Nederlandsche universiteiten
het Romeinsche recht niet meer zal
worden gedoceerd en geëexamineerd.
Met het oog'daarop vraagt men zich wel
eens af, of studie van het Romeinsche
recht wellicht een verdwijnend ver
schijnsel is, een product van Middel
eeuwen en Renaissance, maar niet meer
Van dezen tijd. Daartegenover staat even
wel de enorme bloei der wetenschappe
lijke beoefening van het Romeinsche
recht in vele landen, in het bijzonder in
Italië, di i bewijst, dat niet enkel uit tra
ditie de Romeinsche rechtsbronnen nog
immer bestudeerd worden.
Deze moderne Romeinschrechtelijke
literatuur staat echter buiten de belang
stelling der rechtsgeleerde wereld in
haar geheel en de oorzaak daarvan is
gelegen in het feit, dat de Romanistiek
n de laatste decenniën zuiver technisch-
historisch van aard is.
Spreker vraagt dan of deze wijze
van Romeinsch recht bestudeeren voor
den modernen rechtsgeleerde nog be
teekenis heeft buiten haar zuiver
historische waarde en hij beant
woordt deze vraag bevestigend; door
de studie van het Romeinsche recht
vindt de moderne jurist de rechtsbe
grippen, waarmee hij dagelijks moet
werken in hun primitieven vorm en
hun vroegste ontwikkeling. Door ze
aldus te vinden verheldert hij zijn
eigen rechtsbegrippen en staat zui
verder tegenover het recht van den
eigen tijd, d.w.z. hij ontwaart daar
door wat er in 'zijn eigen recht louter
historisch overblijfsel is, wat van
eeuwige waarde of althans van waar
de voor dezen tijd. De taak van den
modernen Romanist is derhalve, deze
begrippen zoo zuiver mogelijk te lee-
ren kennen. In het Corpus Juris ech
ter vindt men de Romeinsche rechts
begrippen zeer onzuiver, n.l. verwron
gen, ten einde hen geschikt te maken
voor toepassing in een niet meer Ro
meinsche, maar Oostersch-Grieksche
wereld. De historische beoefening van
het Romeinsche recht der laatste de
cenniën nu gekenmerkt door het
tekstcritisch onderzoek en de juridi
sche Grieksch-Egyptische papyrologie
heeft ons in staat gesteld, in vele
opzichten het zuivere Romeinsche
recht te scheiden van het Byzantijn-
sche recht, hetwelk in het Corpus Ju-
ris is neergelegd, en het resultaat
daarvan is, dat wij zien hoe in dat
wetboek gestreefd wordt naar een
compromis tusschen uit Rome overge
leverd recht en de rechtsbehoeften der
bevolking van het Oost-Romeinsche
rijk. Tot op zekere hoogte moet men
in de verwringing der Romeinsche
rechtsbegrippen en instellingen een
evolutie naar hooger trap zien, want
in het.klassieke Romeinsche recht zijn
tal van archaïsche, primitieve opvat
tingen, begrippen en instellingen,
waaraan de juristen der eerste eeuwen
van het keizerrijk zich niet ontwor
steld hadden. Die ontworsteling wordt
dan in het oosten voortgezet, maar
niet meer door juristen van het peil
der Romeinsche jurisconsulten. Het
resultaat is daarom een zeer gebrek
kig wetboek, dat den uitlegger voor
onoplosbare problemen stelt en dat
den bodem heeft gelegd voor tal van
vraagstukken, waarover de rechtsge
leerden van later eeuwen zich tever
geefs het hoofd gebroken hebben,, en
die nog steeds onze rechtsleer als een
eeuwige plaag belasten. Anders ge
zegd: ons recht laboreert nog immer
aan niet ten vollei ontwikkeldl, tot
tweemaal toe gerecipieerd en gewij
zigd Romeinsch recht.
Spreker licht dit met voorbeelden
toe. Uitvoerig behandelt hij de zooge
naamde vrijwaring wegens verborgen
gebreken en betoogt, dat de desbetref
fende bepalingen van ons Burgerlijk
Wetboek, aanleiding gevende tot
rechtsonzekerheid en menige onbillijk
heid, een overblijfsel zijn uit de eer
ste eeuwen der Romeinsche rechtsont
wikkeling, dat een anachronisme was
reeds in het Corpus Juris en zooveel
te meer in onze wet. De wenschelijke
regeling dezer materie zou gevonden
kunnen worden in de regelen betref
fende de wanprestatie, waarheen reeds
de weg gewezen wordt door het klas
sieke Romeinsche recht.
Vervolgens wordt sprekers stelling
met nog enkele andere voorbeelden
kort toegelicht.
Bij de gebruikelijke toespraken ge
denkt spr. in 't bijzonder de Groning-
sche universiteit, waarvan hij zegt,
slechts noode te scheiden, ten einde
in Leiden een ruimer arbeidsveld te
vinden.
SCHAKEN.
V oorschotenLeiderdorp.
Uitslag van een wedstrijd voor de com
petitie Ned. Schaakbond, district Zuid-
Holland, 3e kl. groep A, tusschen de beide
tientallen van de Leiderdorpsche en
de Voorschotensche Schaak vereeniging.
Leiderdorp. Voorschoten.
1. A. v. Klaveren Sr. XX A. v. Steenis.
2. F. de Bruin XX J. van Os Jr.
3. J. Boot o1 N. v. d. Eist.
4. A. v. Klaveren Jr. o—1 D. de Jong.
5. G. de Koning Az. 1o M. de Graaf.
6. G. den Blanken 1o A. Oudshoorn.
7. G. A. de Bruyne 1o J. Lekkerkerker.
S. C. van Egmond o1 Dr. T. F. Dirks.
Belangrijks-ia nieuws in uri teer
Binnenland
De Tweede Kamer heeft het wets
ontwerp tot afschaffing van den Zo
mertijd aangenomen.
De Koninklijke Familie in Zwitser-
land.
Buitenland.
Marx opnieuw tot minister-presi
dent van Pruisen gekozen.
De partij onderhandelingen in ver
band met de a.s. presidentsverkiezing
in Duitschland.
Branting herdacht in de vergade
ring van den Volkenbondsraad.
In de Beigisch-Duitsche onderhan
delingen overeenstemming bereikt.
9. G. Goedhart 1o P. van Kooy.
10. M. Splinter o-r-i A. C. v. t. Tooien.
Totaal: Leiderd. Sch. vereen. 4 punten.
Voorschotensche Sch. vereen 4 punten,
terwijl twee partijen werden afgebroken,
die door een arbiter beslist zullen worden.
Benoemd is als c derw. aan de Chr.
Bewaarschool Oude Rijn alhier, mej. J.
Pieterman te Rotterdam.
Om halfzes gisteravond had op de
Haarlemmerstraat een aanrijding plaats
van een melkwagen, waarvoor een
hond gespannen was, en een auto.
De melkwagen werd stuk gereden en
de hond was zoodanig gewond, dat hij
moest worden afgemaakt.
Gistermiddag om kwart over twaalf
had de 2i-jarige A. v. d. S., poetser bij
de N. Z. H. T. M., terwijl hij over een
put sprong, het ongeluk te vallen en met
de borst op de tramrails terecht te ko
men. Hij bekwam een schaafwond aan
zijn beenen en klaagde over pijnen in de
borst.
Na door een dokter van den E.H.D. te
zijn verbonden, werd hij per auto naar
zijn woning vervoerd.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Theo, z v T. H. v d Biezen
en J. M. Kuivenhoven; Geertrui, d v
P. C. v d Klaauw en G. Blankenstijn;
Catharina, d v A. v. Meteren en G. de
Boer; Adriana Maria, d v T. H. v. Meij
gaarden en M. E. Zwarts; Hendrikje,
d v S. H. Munnik en E. van Eijk; Carel
Hendrik, z v C. H. de Wit en J. Haas
beek; Gijsberta, d v H. Jansen en C 1
Noppen; Johanna Elisabeth, d v M.
L. v. Rossum en C. de la Rie; Gijsber-
tus, z v G. Hockz en J. Colpa; Jaco
bus, z v J. de Boer en A. Waasdorp;
Anthonius, z v A. Tegelaar en M. Hol-
verda; Hendrika Adriana, d v I. de
Graaf en G. de Gelder; Helena, d v
W. v. d. Neut en D. Knok; Dirk, z v
P. Nederlof en M. J. Kukler; Jaco-
mina, d v H. v. d. Meij en J van Wee-
ren; Thomas, z v T. Nieboer en J. C.
Ëradus; Maria Theodora Sophia, d v
J. M. Kriest en S. Velthuis; Johannes
Marinus, z v J. M. Kriest en S. Velt
huis; Hans, z v P. M. de Planque en
J. A. M. Arps; Maria Anth.a Josephina
d v J. W. Weers en C. M. T. v d Spek;
Jannetje, d v W. T. HombuTg en S.
de Wekker; Maria Joh.a Ant.a d v J.
G. Helversteijn en P. J. M. Roovers;
Hendrik, z v C. Bloot en G. Schoen;
Joanna Petronella, d v A. J. N. Franke
en H. Klein; Matthijs, z v J. Holverda
en C. W. Colpa; Simon, z v H. L.
Kroon en C. Eikelenboom; Helena
Maria Anth.a d v J. G. Klumper en
G. A. Kessels; Jacobus, z v J. Smit en
L. A. Vogelenzang; Johannes, z v J.
P. v. Kempen en C. P. Bizot
Gehuwd: R. L. Lolkes de Beer, jm.
en C. Segaar, jd; J. l'Ecluse, jm. en
M. Pelt, jd; J. C. v d Stroom, jm. en
J. M. Teske, jd.
Overleden: J. Waaijer, m. 47 j; M.
Pikaar, dr. 9 mnd; A. Dreon, m. 40 j;
F. W. Hendriks, dr. 14 mnd; E. van
Beek, wed. Blikman, 76 j; H. I. de;
Nie, m. 87 j; J. W. Sijthoffvan Vel-
zen, vr. 25 j; H. P. Bosman, zn. 1 dag;
C. Segaar, man 57 j; J. Luksenburg,
man 81 j; J. E. v. d. VlistScherjon
vr. 83 j; J. S. TendelooMiog, wed.
85 j; G. v. DuinHoogewoning, vr.
51 j; G. E. Uni, 74 j; H. P. M. van
Benten-Tegelaar, wed. 73 j; J, P. C.
Seugling, dr. 2 j; G. Hoekx, zn. 3 d;
C. E. Bakker—v. Loon, wed. 86 j; M.
Th. v. Dijk—Seneehal, vr. 78 j; T. J.
Los, dr. 12 w; K. D. Ie Noble, wedr.
79. i; J. M. Snruiit zn. 23 X
