CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Te JAARGANG-
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1925
AB ONNEMENTSPRIJS
ADVERTENTIE-PRIJS
In Leiden en bniten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week .......i 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Gewone advert en tiën per regel 22^o cent
Ingezonden Me de deelingen, dobbel tarief)
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling-—*
van ten hoogste 30 woorden, worden d*ge<
BUREAUHooigracht* 35 - Leiden
Wj* Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
lijks geplaatst ad 40 cent
Oii nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Patrimonium.
De buitengewone algemeene verga-
déring van het Nederlandsch Werklie
denverbond „Patrimonium;1', deze
week te Utrecht gehouden, kan als
Ben zeer gelukkige worden beschouwd.
Ook Patrimonium is niet geheel aan
de algemeene inzinking die op veler
lei gebied valt waar te nemen, ont
komen.
Het ledental ging achteruit de laat
ste jaren en het aantal afdeelingen
verminderde.
De achteruitgang was wel niet on
rustbarend en kon in vergelijking met
andere soortgelijke organisaties be
trekkelijk gering worden genoemd,
maar er was toch allerminst reden om
te roemen.
Wel om te danken.
Nauwelijks toch was Patrimonium
tot bloei gekomen of door en naast
en uit deze organisatie begon de
Christel, vakbeweging op te komen.
Gevreesd werd en deze vrees
scheen aanvankelijk niet geheel onge
grond dat de voorspoedige groei van
de kinderen den dood van de moeder
zou beteekenen, en dat de vakbewe
ging aan de moeder-vereeniging het
levensbloed zou aftappen.
En 'tzou ook volkomen verklaar
baar zijn geweest wanneer de orga
nisaties waar wel geleefd wordt uit de
beginselen, maar waarin toch aller
eerst aan de belangen der arbeiders
aandacht wordt geschonken, het be
staan van een algemeene sociale ver-
eeniging, die zich ten doel 9telt de
Christelijk sociale beginselen te propa-
geeren en tot toepassing te brengen,
onmogelijk hadden gemaakt en dat
Patrimonium in de 'na-oorlogsche ja
ren tengevolge van de algemeene de
pressie was bezweken.
Zoover is het echter niet gekomen.
Wel is Patrimonium uiterlijk niet
meer dezelfde als voorheen, maar de
innerlijke kracht is niet verminderd.
Volkomen terecht kon door het Ver-
bondsbestuur in den beschrijvingsbrief
van deze buitengewone vergadering
worden opgemerkt:
„Nog altijd neemt ons Verbond een
belangrijke plaats in onder de Chris-
telijk-sociale organisaties. Nog altoos
wordt er door woord en geschrift ge
arbeid aan de verbreiding van de be
ginselen. Men denke aan het orgaan
dat in de laatste tien jaren zijn le
zerstal zoo belangrijk zag stijgen. Men
denke aan de propaganda door middel
van vlugschriften en brochures, aan
dén over heel het land met toewijding
verrichten arbeid in cursus- en open
bare vergaderingen.
Menige afdeeling, vooral in de groo-
tere steden, heeft in de laatste jaren
haar arbeid belangrijk uitgebreid.
Voor ontwikkeling, voor jeugdwerk,
voor de volkshuisvesting en voor de
behartiging van velerlei sociale belan
gen, werd niet weinig verricht.
Met Patrimonium wordt, ook" al
meent men soms het tegenovergestel
de, ook; door invloedrijke personen en
organisaties wel degelijk rekening ge
houden.
Er is inderdaad bij alles wat tot
klachten aanleiding geeft nog wel re
den om te danken.
Dat bleek ook nu weer.
Want deze buitengewone Vergade
ring was niet het gevolg van het op
treden van het hoofdbestuur, teneinde
aan de afdeelingen met kunst- en
vliegwerk weer nieuw leven in te bla
zen, maar van een uit de afdeelin
gen opgekomen actie.
In den boezem der afdeelingen werd
de begeerte wakker om maatregelen
te beramen die er toe zouden kunnen
leiden tot een hernieuwde actie te ko
men en om meer dan tot nu toe het
Christelijk ideaal te benaderen.
En al is het waar dat hier niet vol
komen organisatorisch werd gehan
deld, het feit dat deze begeerte kracht
dadig tot uiting kwam is in hooge
mate verblijdend.
Het is een bewijs dat Patrimonium
nog leeft.
Dat er nog in breede kringen de be
geerte is om het vaderlijk erfdeel te
bewaren.
En verblijdend was ook* dat de bo
raadslagingen "zulk ëën broederlijk
maar toch ook stevig karakte^ ver
toonden.
Het ging recht op den man af.
Fouten werden niet verbloemd.
Maar uit alles bleek de begeerte,
zoowel bij hoofdbestuur als bij afdee
lingen om te bouwen, om voort te ar
beiden, om Patrimonium meer te doen
beantwoorden aan het ideaal: een ba
nier vanwege de waarheid.
De klompen-patrouille zooals Patri
monium voorheen van zekere zijde
werd aangeduid, heeft getoond jiog
levenskracht te bezitten.
Gebleken is, dat ook bij onze werk
lieden nog leeft de innige begeerte om
de sociale verhoudingen te doen be
antwoorden aan de eischen van Gods
Woord, om de heilige ordinantiën des
Heeren ook op het terrein van het so
ciale leven tot toepassing te brengen.
En dat is een v e r b 1 ij d e n d, een
moedgevend verschijnsel.
STADSNIEUWS.
Apologetische Avond.
In de Oosterkerk werd gisteravond
door Ds. A. Verwaal, Ned. Herv.
Pred. te Alkmaar, een apologetische
lezing gehouden over het Sabbathis-
me. Alvorens tot zijn onderwerp te ko
men, gaf Spr. een schets van de Apos
tolische Zendingsgmeente en haar drij
ven, vervolgens een historisch over
zicht van het Anabaptisme (de weder-
dooperij) en het Eaptisme, welk laat
ste iri een zevental groepen uiteenvalt.
Een van deze stroomingen is het ze-
vende-dagsbaptisme of Sabbathisme.
De laatsten zijn orthodox in de leer,
doopen slechts volwassenen en wel
door onderdompeling, en vieren voorts
den Zaterdag. Hun voornaamste ge
meente is die te Haarlem, hun orgaan
is „De Boodschap" en zij ijveren sterk
voor geheelonthouding.
Behalve de Zevende-dagsbaptisten
zijn er ook de Zevende-dagsadventis
ten, wier grondleggers in Engeland in
het jaar 1S44 de wederkomst van Chris
tus voorspeld hebben, wat natuurlijk
niet uitgekomen is. Wat den doop en
de viering van den Zaterdag als rust
dag betreft, staan zij op het zelfde
standpunt als de Zevende-dagsbap
tisten.
Spr. zal tegen deze stroomingen uit
eenzetten, dat de Hervormden zijn in
de lijn van Gods Woord, omdat de
Vaderlandsche kerk den doop der kin
deren, den doop door besprenging en
de viering van den Zondag al9 Sab
bath handhaaft.
Spr. erkent, dat er in den Bijbel
geen bepaald gebod staat om de kin
deren te doopen, doch ook geen ver
bod.
Tegenover lien, die achten dat in
den bijbel geleerd wordt: eerst geloo-
ven, dan gedoopt worden, voert Spr.
aan, dat er in het doopbevel in het
oorspronkelijke staat: maakt alle vol
ken tot leerlingen door ze te doopen.
Alzoo gaat het doopen dan aan het
onderwijzen vooraf.
Het eerste en voornaamste argu
ment voor den kinderdoop ligt in de
gedachte, dat de doop het teeken des
Verbonds is; zooals dat eertijds de be
snijdenis op den achtsten dag na de
geboorte was. De kinderen waren al-
zoo onder het Oude Verbond in het
verbond Gods en in Zijn gemeente be
grepen. Onder het Nieuwe Verbond is
de doop in de plaats der besnijdenis
gekomen.
Spr. vermaant de gemeente, zich
ook wat den doop betreft, niet te laten
verschrikken en vervoeren door aller
lei wind van leer. En als er doopsbe-
diening is zegt Spr. laat dan uw
plaats in Gods huis niet ledig staan,
omdat gij zegt: ,,'tis maar een doop-
beurt."
Spr. laat vervolgens zingen Ps. 103
vs. 7 en 9 en komt dan tot de kwestie,
welke dag als rustdag moet gevierd
worden, de Zaterdag of de Zondag.
Spr. acht, dat de Sabbathisten als
ze consequent willen zijn, ook het pa
scha en de andere Joodsche feesten
moeten vieren.
De Sabbathisten daarentegen be
schuldigen de Chr. Kerken, waaronder
ook „onze Vaderlandsche kerk", van
inconsequentie, omdat zij laten voor
lezen het vierde gebod, waarin gespro
ken wordt van de rust op den zeven
den dag, terwijl men eigenmachtig den
eersten dag ^er \veek~iot 'rustdag be
stemt.
Hiertegen voert spr. aan, dat we niet
weten, op welken dag God van zijn ar
beid rustte (een Zaterdag of een ande
ren dag) en evenmin of de eerste schep
pingsdagen 24 uur geduurd hebben.
't Komt aan op den inhoud der
wet: de eisch der volmaakte liefde je
gens God en onzen naaste.
Naar haar inhoud is de wet eeuwig,
naar haar vorm is zij tijdelijk, want
zij draagt een sterk Israëlietisch ka
rakter, men denke aan het 5de gebod,
waarin sprake is van het land Kaaan.
Het blijvende in het 4de gebod is dat
er 6 werkdagen moeten zijn en 1 dag
van rust. Napoleon heeft tevergeefs
beproefd een week van 10 dagen in te
voeren.
Het tijdelijke in het 4de gebod is het
houden van den rustdag op Zaterdag.
Israël zwoegde naar den Verlosser
henen, doch onder het Nieuwe Ver
bond is wat voor Israël eindpunt was,
aanvangspunt geworden. De Nieuw-
Testamentische Gemeente vindt haar
rust in Christus' werk, op Golgotha
volbracht en door Zijn opstanding be
zegeld. En omdat die opstanding op
Zondag plaats had, is die dag de rust
dag geworden en gaat de gemeente
van de rust door naar den arbeid.
Spr. eindigde met een waarschuwing
tegen de verleiding door allerlei wind
van leer en ging daarna voor in dank
gebed.
Collegium Studentencorps.
Benoemd bij enkele candidaatstel-
ling tot assessor II collegii van het
Leidsch Studentencorps de heer P. A.
Groeninx van Zoelen, van 's-Graven-
hage, candidaat van het afgetreden
collegium. Het nieuwe collegium is
thans samengesteld uit de heeren:
Praeses: G. C. D. van Hardenbroek
Den Haag; Ab-actis: T. Linthorst Ho-
man, Assen; Quaestor: P. M. Baerdt
van Swinia, Oudkerk Fr., Assessor I:
N. Gelderman, Den Haag, en Assessor
II bovengenoemde heer Groeninx van
Zoelen.
„Zang zij onze Leus.M
De welbekende Gem. Zangvereeni-
ging „Zang zij onze Leus" zal haar
eerste Lustrum-uitvoering geven op
Dinsdag 10 Maart a.s. in de Stads-
Gehoorzaal. Hoewel deze zangvereeni-
ging nog steeds gebukt gaat onder den
financieelen druk, door het nog niet
geheel opgeheven tekort van het ge
houden zang- en muziekconcours d.d.
Juni 1923, heeft het Bestuur toch ge
meend haar eerste lustrum-uitvoering
een eenigszins feestelijk karakter te
doen dragen en hoewel zeer beschei
den, alles in 't werk gesteld om het
kunstminnend publiek te kunnen laten
genieten.
Uitgevoerd zullen worden: Psalm 42
van Mendelssohn, Psalm 103 van Mo-
bach, Hochzeitmarsch, Priestermarsch
(aus Athalia) van Mendelssohn, Ouyer
ti#e Figaro van Mozart enz. enz.
Als soliste zal o.a. optreden Mej. Jo
hanna de Zwaan, concertzangeres te
's-Gravenhage.
De orkestbegeleiding bestaat uit een
twintigtal h.h. leden van het Residen
tie-orkest en aan den vleugel Mej. Ca-
rolie de Bruyn, concert-pianiste te
Voorburg. De toegangsprijzen voor dit
concert zullen voor niem. een beletsel
kunnen zijn, omdat zij zeer laag ge
steld zijn om iedereen in de gelegen
heid te stellen kennis te maken met
deze populaire zangvereeniging.
Daarom doet het Bestuur een beroep
op het muzieklief hebbende publiek,
werkt mede tot het welslagen van onze
eerste Lustrum-uitvoering.
Burgerlijke stand.
Geboren: Gerrigje, d. van A. de Rui
ter en M. Schoenmaker; Cornelis, z.
van J. J. Meijers en S. G. van Zijp;
Jan, z. van L. Kanbier en G. Smink;
Gerardus, z. van S. Dreef en J. van de
Plas; Margaretha Martha, d. van C.
Koldermans en M. M. Stafleu; Pieter
Willem, z. van P. W. Ranselaar en S.
Pet; Willy, d. van W. Schild en J. van
de Reek; Johanna Margot, d. van E.
H. Rap en J. W. Belt; Alida, d. van
T. Brandt en A. Brouwer; Pieter Ja
cobus, z. van P. Chaudron en P. J. van
de Hoed; Theodorus, z. van A. Witte-
man en A. M. C. Hannaart; Johannes,
z. van J. P. van de Vos en J. M. Sloos;
Margaretha Anna, d. van P. Wouters
en M. A. van Ingen Schenau; Jose-
phina Jacoba, d. van G. W. J. Poll-
mann en ErjT~0.~5cBöbhderzang; Hen-
drika Elisth. Maria, d. van A. M. van
Kimmengade en H. Kikkert; Johanna
Maria Clasina, d. van W. F. van de
Hoed en J. Benning; Catharina Gerar-
dina, d. van C. 't Hooft en G. J. Bon
net; Cornelis, z. van T. J. Ouwerkerk
en C. van Hooidonk; Nicolaas, z. van
J. Rietkerk en N. Breedijk; .Theodorus
Joh.s Ger.s, z. van L. H. van de Meel
en S, van Egmond.
Gehuwd: A. L. A. Goddijn, jm. en
N. Dekker, jd; C. de Haan, jm. en E.
Rietkerk, jd; L. Kooien, wedr. en M. C.
Hageman, jd.; J. Nievaart, jm. en J.
de Ridder, jd; P. Siera, jm. en J. Gr.
Brandt, jd.
Overleden: G .C. Lepelaar, wedr. 63
j; S. Hoogstraten—van Houselt,. vr.
26 j; J. W. Dreef—Kettenis, wed.e 82
j; G. M. J. Vervoorn, zn. 10 mnd.; 'A.
C. Schoenmakers, vr. 71 j.; P. Sleg-
tenhorst, vr. 24 j; M. C. van Biemen
Zwanenburg, vr. 38 j; R. D. Bos, dr.
20 j; M. E. Plan je, dr. 2 j; Jf. Teunis,
wedr. 70 j; M. M. Blom, dr. 82 j.; M.
C. de Beervan de Kolk, wed.e 29 j;
K. Smit, wed.e Jansen, 81 j; M. la Lau
—van Beelen, wed.e 65 j.
A.R. Propagandaclub.
Wij brengen in herinnering, dat he
denavond het bestuur der A.R. propa
gandaclub zitting houdt voor het in
nen vajn de opgehaalde yerkiezings-
gelden.
Er wordt op gerekend dat allen die
zich voor dit werk beschikbaar stel
den, op hun post zullen zijn.
Gistermiddag 2 uur werd door
eenige baldadige jongens een hoop
vuil op een schuit in het Rapenburg
in brand gestoken. De politie wist het
vuur met eenige emmers water' te
blusschen.
BINNENLAND.
De Koninklijke Familie.
De Koningin en de Prins stellen zicli
voor op 28 Maart naar he tLoo te ver
trekken. Het jaarlijksch verblijf op het
landhuis „De Ruigenhoek" te Scheve-
ningen zal dit jaar niet in de maand
April plaats hebben, maar in de maand
Juli, na afloop der verkiezingen.
De heer H van Kol.
De heer Van Kol, wiens toestand
vooruitgaande blijft, zal vermoedelijk
binnen eenige dagen het Gemeente Zie
kenhuis te 'sGravenhage kunnen ver
laten.
Het Tweede Kamerlid Juten.
Naar „De Morgen" verneemt, heeft
het Tweede Kamerlid, de heer W. J.
F. Juten, burgemeester Van Wouw,
thans aan het bestuur van den rijks-
kieskring Tilburg medegedeeld, dat
hij officieel Ontslag heeft genomen als
lid van de Tweede Kamer.
De heer Juten, die, zooals men zich
zal herinneren, reeds eerder het voor
nemen te kennen gegeven had, zich
voor de a.s. Kamerverkiezingen geen
candidatuur meer te laten welgeval
len, zal in de Tweede Kamer worden
opgevolgd door dr. G. M. Kusters.
Afwezige Tweede Kamerleden.
Bij de Tweede Kamer is bericht van
verhindering ingekomen van: den heer
Bakker, de eerste dagen; van den heer
Albarda, wegens uitstedigheid; van den
heer. Wijnkoop, wegens ongesteldheid.
De zomertijd.
Het Amsterdamsch Comité van de
afdeelingen van bij de Centrale van
Vereenigingen van1 personeel in 's Rijks
dienst aangesloten vereenigingen, om
vattende 2000 ambtenaren, heeft Maan
dag aan de Tweede Kamer een tele
gram gezonden met het verzoek, het
ontwerp van wet tot afschaffing van
den zomertijd te verwerpen.
De Tromp en Heemskerck.
Blijkens een bij het Departement van.
Marine ontvangen telegram zijn Hr.
Ms. Pantserschepen Tromp en Heems
kerck, onder bevel van den kapitein
ter zee C. Arenstein op hun1 oefenings-
reis naar 'de Middellandsche Zee 23 Fe
bruari te Barcelona aangekomen.
Invoerrecht op vleesch.
De commissie van deskundigen voor
het invoerrecht op versch en gekoeld
vleesch heeft de in de wet van 19 Mei
1922 bedoelde prijscourant vastgesteld
als volgt: rund- en kalfsvleesch versch
of gekoeld, 100 K.g. f95; paarden- en
ander vleesch, versch of gokoeld 100
K.g. f55.
Gedurende/de maand; Maart»1985ffcal>
Belangrijkste nieuws in dit Bpnen
jü&- Binnenland v
Amtsjubileum Ds. Punselie.
Interpellatie ,Weitkamp oyer de if
toestand in de D1entsch0.ec. Dveriisc^
sche Venen.
Het Tweede Kamerlid Jnten-.neemti
ontslag.
Geen fusie van Spoorwegpersoneel.
Verlaging melkprijs in Zuid-Holland
Ben staking in de Steenindusijde
waarschijnlijk.
Buitenland.
De Zweedsche staatsman Hjalmar]
Branting is overleden. -
Aardschokken in de Belgische pro
vincie Limburg.
Intergeallieerde besprekingen ixuake
Duitschlands ontwapening.
mitsdien het invoerrecht voor de hier
boven bedoelde vleeschsoorten betb^
gen 10 pet. van de hiervoor vermeldt
waarden.
Zuid-Holl. Bond van Melkveehouders
In de gistermorgen te Rotterdam ge-;
houden vergadering van den Zuid-}
Holl. Bond van melkveehouders is het
voorstel van het hoofdbestuur om met
ingang van 25 dezer genoegen te ne
men met een melkprijs verlaging vaq
1 cent per L. en met ingang van;
9 Maart eveneens met 1 cent, aange
nomen.
Postchèque- en Girodienst.
De directeur van den postchèque- -
en girodienst brent ter kennis, dat be
talingen wegens post-abonnementenj
op nieuwsbladen* busrecht,frankee-1
ring bij abonnement, de bevoegdheidI
tot het afhalen van aangeteekende i
stukken van bijkantoren en wegens j
bestelde postwaarden, voortaan weder
kunnen geschieden door middel van
overschrijving der verschuldigde be-i
dragen op 'de postrekeningen van de,
directeuren van de postkantoren, waarj
aan de bedragen verschuldigd zijn. i
De betrekkelijke girobiljetten moe-
ten evenals alle andere girobiljetten,
door de schuldenaren zonder bijlagenj
worden ingezonden aan het Centraio
Girokantoor te 's-Gravenhage.
Spoorwegpersoneel.
In een gisteren te Utrecht gehouden
bijeenkomst tusschen de besturen van
den neutralen Bond van Spoorwegper*
soneel en de Nederlandsche Vereeni-,
ging ter bespreking der fusie bleek dat
de meerderheid van het bestuur van
den neutralen bond niet genegen was
de voorwaarden van Ned. Ver. voor^
de fusie te aanvaarden. De Ned. Ver.
achtte toen verdere bespreking op» die
conferentie nutteloos.
Staking.
Maandag is in de fabriek van Broek-
man's schoenindustrie te Tilburg een'
zg. wilde staking uitgebroken. Een 400-*
tal schoenstiksters legden om een loon*'
kwestie, zonder voorafgaande aanzeg
ging het werk neer.
Uit de steenindustrie.
In arbeiderskringen wordt een con
flict op de Waalsteenfabrieken onverrhlj-
delijk geacht, nu de Bond van Waal--'
steenfabrikanten weigert het overleg paetf J
de werknemers-organisaties voort te zet-
en. Aan beide zijden hotfdt men vast i
aan het oordeel, dat men over verplicht I
lidmaatschap van vakvereenigingen en' 1
het instellen van fabrieks-contrfojever-
eenigingen zich heeft gevormd; De ge-I
vraagde loonsverhoogingen zouden naar,
gemeld wordt, niet de klip zijn, waarop
de onderhandelingen zijn gestrand.
Landbouwonderwijs.
Het Kon. Neder!Dandbouwcomité
Heeft aan den minister van anderwijs,
kunsten en wetenschappen verzocht te
willen bevorderen, dat de in art. 4
en art. 3 van het besluit van den
27sten -Dec. onder 1924. tot Het op
nieuw; vast stellen van de regelen
voor 'de bezoldiging van de Hoofden
en onderwijzers aan de sfcftoèen voor
gewoon, uitgebreid en moei uitge
breid lager ouderwijs, genoemde ver-
hoogingen van f 50 ode ral worden
toegepast tij Het tiert va?r de bevoegd
heid tot het gever» wen lager onder
wijs ixi de land- en. tznbtaovrLunde.
Hfet comité ia luuwiijk nw mee-