IP WWi m P E3 m P p"
iKi U L U u hm fl
CHRISTELIJK DAQBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
•1
""stadsnieuws.
Belangrijkste nieuws in dit nummer.
5e JAARGANG
WOENSDAG 4 FEBRUARI 192?
NUMMER 1430
AB onnementsprijs
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
BUREAU: Hooigracht'35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Oit nummer loslaat uit MEE Bladen.
eerste blad.
Dresseürays-Colijn.
Twee partij-leiders.
Twee Bekwame mannen met een veel
jarige ervaring op het terrein van het
publieke lever-
Beide mannen hebben dit gemeen, dat-
zij van hunne schouderen en opwaarts
boven de gewone massa uitsteken.
In sommige opzichten heeft de heer
Dresselhuys een streepje voor.
Hij behoort tot dat deel der natie, dat
zichzelf als 't denkende deel beschouwt,
terwijl de heer Coüjn behoort tot
degenen, die als de dompers en de man
nen van de nachtschuit worden, aange
duid.
De heer Dresselhuys kan bogen op een
academische opleiding, gevolgd door.een
veeljarige ambtenaarsloqpbaan, zoodat
hij in de politieke vraagstukken als door
kneed is. terwijl de heer Colijn reeds op
middelbaren leeftijd gekomen was. toen
bij meer in 't bijzonder met het politieke
leven in aanraking kwam.
Daarbij komt, dat dc heer Dressglhuys
de gemakkelijke en de heer Colijn de bij
uitstek moeilijke rol had te vervullen de
laatste jaren.
De heer Dresselhuys kan rustig afwach
ten en naar hartelust critiseeren. van
welke gelegenheid hij een zeer dankbaar
gebruik heeft gemaakt, terwijl de heer
Colijn geroepen werd in te grijpen en
ons volk in financieelen zin te opereeren.
De heer Dresselhuys had de mooie rob
hij korr met de belangen van-de kiezers
rekenen, terwijl de heer Colijn genood
zaakt was, velen ook van zijn partijge-
nooten en volgelingen zeer gevoelig te
treffen.
De heer Dresselhuys had gelegenheid
te over om de politieke richtingen të be-
studeereh en daarmee rekening te hou
den, terwijl de heer Colijn wind ë'n stor
men moest trotseeren en dwars d'oör'dc
branding heen, moest trachten de veilige
haven te bereiken
En terwijl de heer Colijn clan ook werd
belasterd en met s'eenen en modder be-
gooid. gehoond en gesmaad en verguisd,
was de heer Dresselhuys de mooie man
voor wie velen een vriendelijk woord
hacklen.
Het zou dan volkomen verklaarbaar
zijn geweest, indien de volgelingen van
den heer Colijn hun veelgesmaden leider
hadden losgelaten en de invloed van
deu heer Dresselhuys zienderoogen was
toegenomen.
't Was eigenlijk niet anders te ver
wachten. 'I Zou in elk opzicht verklaar
baar zijn geweest.
Maar we zien nu het merkwaardige
feit, dat juist het omgekeerde plaats
vond.
De heer Colijn het bleek zoo verras
send in het Centralen Convent kan op
iet anti-revolutionaire volk rekenen.
Tot den laatste:?, man en de laatste
vrouw.
De onderlinge bancl is niet verslapt,
maar sterker geworden.
En tegelijkertijd ziet men, dat de vrien
den en volgelingen van den heer Dres
selhuys zich \an hem afwenden en in
een eigen partij een onderkomen zoeken.
Dat is een eigenaardig verschijnsel-
Een verschijnsel, dat pleit voor ons
volk. dat zich niet door den schijn wil
laten bedriegen.
Een verschijnsel, dat zeer in 't bijzon
der pleit voor ons anti-revolutionaire
volk, dat daardoor toont, Werkelijkheids
besef te bezitten en geestkracht en dat
daardoor in staat is harde, maar heil
zame maatregelen te aanvaarden niét
alleen, maar ook te waardeeren.
Een verschijnsel, dat moecl geeft ook
voor de komende verkiezingen.
Het ©ordelijk dwangbevel.
In het geheel bezette kerkgebouw der
Chr. Geref. Gemeente trad gisteravond
Ds. J. Jongeleen, Chr. Geref. pred. te
Hilversum, op met een red® in het be
lang van den Evangelisatiearbeid.
Nadat 'e samenkomst op de ge
bruikelijke V/ijze geopend was, waarbij
gelezen* We.'d Lucas 14:1623 en ge
zongen ¥s- 72:7, wees Spr. er in zijn
voorafspraak op, dat er in het kerkelijk
leven gunstige teekenen te bespeuren
zijn; al* zoodanig noemde hij opleven
de belangstelling en liefde voor de zen
ding en evangelisatie.
Spr. ging vervolgens voor .in gebed
en gaf daarna als zijn tekst op Lucas
14:23.
Het was in deze gelijkenis de onwil
der gasten, dat zij niet kwamen tot het
goddelijk bruiloftsmaal. Ook was het
woordbreuk, want in 'hét Oosten was
hot, en bij de Arabieren is het nog de
gewoonte, dat eerst de uitnoodiging
uitgaat, én daarna vlak vóór den
maaltijd*— nog eens.
Het volk Israël, zoo is de bedoeling
des Hoeren met deze gelijkenis, wilde
niet komen, noch op de prediking- van
Johannes den Dooper, noch op die van
Jezus zeiven:
Spr. ging vervolgens na: le. op wiens
bevel, 2e. aan welke personen, 3e. op
welke wijze, 4e. met welk doel dit
Goddelijk dwangbevel uitgereikt wordt
Het is Gods bevel, te dwingen om in
te gaan, opdat Zijn hAis vol worde.
Spr. noemde in dit verband ook de
radio. Toen Spr. voor eenige weken
een toespraak hield voer de radio,
kreeg hij verschillende brieven van
menschen, die hem waarschuwden,
met al die wonderlijke dingen toch niet
mee tê deen. Doch Spr. heeft onder
vonden dat God dién arbeid heeft wil
len zegenen.
Het dwingen houdt zoowel de zen
ding als de evangelisatie in, doch Spr.
zal vanavond op dit laatste den na
druk leggen.
Het bevel Gods gaat uit tot de bede
laars, die ronddelen nog niet buiten de
stad, doch wel ver afgedwaald.
Naar Spr.'s overtuiging is het de roe
ping dor kerk, aan den evangelisatie-
arbeid leiding te geven.
Van dwingen wordt gesproken;
hier wordt evenwel niet bedoeld een
dwang van buiten af, zooals Karei de
Groote wilde, doch een dwang van
binnen uit, een liefdedwang: de liefde
Gods, én. Jezus Christus bewezen, uit
gestort" in het hart van den zondaar.
Nu werkt God middellijk; daarom
moeten wij eenvoudig, gemoedelijk,
amicaal getuigen van die liefde.
Het huis Gods moet vol worden, want
in de veelheid der onderdanen ligt des
Ecnings heerlijkheid.
Nadat gezongen was Ps. 138:1 en 4,
zette Sur. zijn rede voort en wees hij
er op dat het goddelijk dwangbevel
moot worden uitgereikt.
Doch alvorens wij uilgaan met dit
dwangbevel, is het ncodig, dat wijzelf,
de bondelingen, aan de nooaiging des
Hecren hébben gevolg gegeven, 't Moet
onze ééne vraag zijn: hoe houd ik mijn
ziel dicht bij God?
Laten wij niet gelijk zijn aan de Jo
den, die de nocdiging verwierpen. Daar
om is er ook zooveel arbeid noodig in
het midden der gemeente, niet het
minst onder het jonge geslacht, om dit
voor God te winnen en te behouden.
We moeten beginnen bij Jeruzalem,
d.w.z. bij ons zelf, daarna de gemeente,
dan de bedelaars en ten slotte de blin
de heidenwereld, tot in de oerwouden
van Afrika tce.
Ook al komt de groote afval, hoe
vreeselijk ook, wij weten, dat het huis
des Heeren vol zal worden. Maranatha,
Jezus komt, en naarmate de verwach
ting van Christus' wederkomst meer in
onze harten leeft, zullen wij te ijveriger
met het Goddellijk dwangbevel uit
gaan, opdat het huis vol worde.
Spr. ging daarna voor in dankgebed,
waarna nog werd gezongen Ps. 68:17.
Volksaai* gavand.
De lcleina Stadsgehoorzaal was gister
avond geheel 'gevuld mst een belangstel
lend publiek, da:, blijkens verschillende
uuingen, door de Ned. Vereen, v. d
Volkszang georganiseerde Vojkszangavon-
den zeer op prijs stelt. Dit is ongetwijfeld
bemoedigend cn prettig voor de Leidsche
afdeeling, die hier ter plaatse de regeling
•dézer avonden op zich heeft genomen,
cn ook voor den leider, dhr joh. Oostveen
■zit Amsterdam, die zich ook gisteravond
■veer de rechte man op de rechte plaats
tccr.de. En zoozeér viel zijn tactische lei
ding in den smaak, dat „de leerlingen"
bij wijlen, een warm applaus niet konden
inhouden.
Te ccrdeelen naar het openingswoord
van een der, bestuursleden, getuigde de
opkomst van het publiek gisteravond van
een sterk stijgende belangstelling. En wij
hebben ens daarover in den loop van
den avond nut verwonderd.
De mooie, volle, forsche, echt leiding
gevende zang van dhr Oostvcon. de uit
nemende pianobegeleiding van dh; Duys-
rer. en niet het min:t de keuze der Volks
liederen, geven alle reden om een groot
succes te verwachten.
De echt Nederlandsche toon, die de
met zorg. gekozen liederen alle kenmerkt,
de luchtige, soepele woordvorm die tot
een warme, natuurlijke voordracht als het
ware dringt, rtiaakt het zingen tot een
genot, en hoewel het met zorg samenge
stelde niet hoog geprijsde tekstboekje van
de Ned. Vereen, v. d. Volkszang bevat
een schier onuitputtelijke keus.
Uit wat gisteravond werd gezongen
doen wij de volgende greep: „Bede voor
het Vaderland"; „Ons Lied", „Vivos Vo-
co" (klokkelied), „De Schooier", „Nu
dobbert mijn liefste op de zee", „Het
liedje van den Beiaardier", „Het Moeder
lied", Hemelhuis" (Emile Hullebroeck),
„Liedje v. d. Molenaar", „Boerenvrijage",
,,'t Laantje langs de wei", „Heideliedje",
„De Ooievaar", enz.
Na de pauze kreeg het publiek' gelegen
heid zelf een keus te doen, en het publiek
maakte daar een Bankbaar gebruik van.
Tot zijn eere zij het gezegd, dat de
keus van het publiek een goeden smaak
verried.
Het kan de leiders de overtuiging ge
geven hebben, dat er van dezp avonden
een goede paedagogische invloed uit
gaat.
De opwekking van een c*.r bestuurs
leden om de pl. afd. dezer vereeniging
dcor lidmaatscnap of donatie te steunen,
willen we hier gaarne herhalen, opdat het
bestuur in staat zij te doen, wat gister
avond in uitzicht werd gesteld, n.l. iedere
maand een volkszangavond te geven.
Schaken.
Competitie Ned. Schaakbond, distr.
Z.-Holland 2e kl. groep A.
Leidsch Schaakgenootschap IDis-
cendo Discimus II Den Haag.
Gisteravond speelde het eerste tien
tal van het Leidsch Schaakgenoot
schap in Den Haag tegen- het tweede
tiental van Discendo Discimus met
den volgenden uitslag:
Leidsch Schaakgenootschap I:
G. Bosscha 0, Dr. J. Droste 0.5,
Demmendal 0, C. EI. Hiris 0.5, G. Boi
0.5, W. H. v. d .Nal L. M. J. Cham-
bry 0, W. de Bruin 0, M. M. Segaar 0,
EI N. Frangois 0.
Discendo Discimus II. Mr. J. J. Belin-
fante 1, G. J. Reeser 0.5, K. J. Nieukerke
1, O. Bening 0.5, X. G. Hartogensis 0.5,
H. v. d. Veen 0, J. A. Sasburg 1, Dr.
E. Arrias 1, G. W. Schwenke 1, A. W. A.
«Meyer 1.
Totaal Leidsch Schaakgenootschap:
25. Discendo Discimus 75.
Burgerlijke stand.
Geboren: Joannes, z. v. A. J. Prevo
en EI. v. Houten; Joseph Albertus, z.
v. F. J. Hagem^n en J. II. Haaksma;
Petronella Catharina, d. v. W. .F. Ver-
lind en A. L. Tongeren; Johannes,
z. v. J. Hofkes en G. Walsmit; Johanna
Catharina, d. v. J. Stavleu en M. C. H.
Nieuwenhuizen; Johanna Maria Grietje
d. v. W. v. d. Hoek en W. Zoet; Chris
tina Catharina, d. v. A. v. d. Linden en
W. J. M. le Mair; Dirk, z. v. L. Voge
lenzang en D. v. der Niet; Antonius
Joseph us, z. v., A. J. Bokern en C. J.
Raumann; Suzanna Alida, d. van S.
Pracht en C. Eduard; Anna, d v. N.
Dreef en M. J. Teeuwenj Maria Mar-
garetha, d. v.1 A. J. Kroeze en A. J.
Brittijn; Jansje, d. v. T. van Tongeren
en A. van Oosten; Adrianus Gijsbertus.
z. v. G. Klever en G. M. v. d. Meer; Ma
ria Susanna, d. v. W. v. d. Plas en E.
M. Boon; Gekellna Elisabeth Harmina
d„ v. S. Nijdam en H. Kempenius; Da
niël Cornelis, z. v. D Stigter en J. H.
Kolderman; Abraham, z. v. W. Taas
én W. M. v. d. Linden; Hendrik, z. v.
D. H. Wijnnobe! en H. 'Otgaar; Ger-
ritje, d. v. G. F. W. Meijer en J. H.
Boom; Dirk, z J. van Staden en E.
v. d. Linden; Jan, z. v. G. F. van Ley-
den en A v. Steyn; Leendert, z. v. J.
Kooien en M. Brugman; Johannes An
tonius, z. v. J. van Deuzen en M. C.
Kaptijn; Elisabeth Anthonia, d. v. H.
Segaar en E. A. Knijnenburg; Anna
Geertje, d. v. J. v. d Eleuvel en H. van
Meijeren; Elendrik Corns. Leendert, z.
v. J. D: Capel en C. H. van Dam; Pie-
ter, z. v. J. G. van Evert en C. Karstens;
Jac.s Joh.s Alphonsus, z. v. P. Dirkse
en A. M. Kramp; Anthonia Hendrika.
d. v. K. Wielenga en C. Eikerbout; Cor
nelis, z. v. C. Wijnnobel en A. J. He-
merik; Willem, z. v. J. T. Corba en G.
Brouwer; Leendert, z. v. F .v. d. Meer
en C. E. Mangert; Engelina Antonia,
d. v. C. Nieboer en J. C. H. van Ham;
Francina, d. v. P. V. Veen en G. C. Ver-
laan; Petrcnella, d. v. P. v. Veen en
G. C. Verlaan.
Gehuwd: G. v. Wieringen, jm. en H.
J. Nijk, id., L. v. Kouwenhove, jm. en
J .Nieuwenburg, jd„ L. Boomsma, jm.
en J. Öuwerkerk, jd.. J. Lens. jm. en
J. v. d. Kaag, jd., A. Hageman wedr.
en E. de Zeeuw, jd., A. Springer, jm.
en J Noest, jd., A. Pouw, jm. en C. K. J.
Duijsent, jd.
Overleden: P. LamanSlegtenhorst,
wed. 75 j., D. Hazenoot, zn. 2 mnd., P.
Gillebaard, m. 54 j., J. E. v. d. Kluyt
Dille, wed. 72 j., M. BodenstafDon
ders, wed. 91 j., J. A. H. v. Meursv.
Soest, wed. 73 j., J. Warners, wedr. 84 j.
Jubileum.
Onze stadgenoot J. Brakel hoopt,
naar wij vernemen op Maandag 9 Fe
bruari den dag te herdenken waarop
hij voor 40 jaren in dienst trad van de
behangerij en stoffeerderij van de fa.
J. P. Meerburg aan de Nieuve-Rijn.
Afscheid.
Twee bekende politiemannen zullen
deze week den diénst verlaten ,n.l. de
agenten eerste-klasse J. Tromp en F.
Bodenstaff, waarvan de eerste morgen,
de andere Zaterdag, van het dienst
doend personeel zal afscheid nemen.
Chr. Muziekver. ,:Athalia".
De bekende Christelijke Muziekver-
eeniging „Athalia", directeur de heer
J. Noordanus Sr. welke thans 12V2 jaar
bestaat, hoopt op Donderdag 19 Fe
bruari a.s. in de Concertzaal van „Den
Burcht" een groote openbare uitvoe
ring te geven.
Heden slaagde aan de Techn.
Hoogeschool te Delft voor het cand. ex.
Electr. Techp. Ingenieur, de heer D.
Fontein, alhier.
BINNENLAND.
Installatie Tabakscommissie.
De Minister van Financiën heeft gis
termiddag in een der lokalen van zijn
departement geïnstalleerd de commis
sie voor het instellen van een onder
zoek naar de wijze, waarop een belas
ting ware te heffen, drukkende op de
ruwe tabak, bestemd tot vervaardiging
van tabaksfabrikaten, met dien ver
stande, dat a. de daarvan te verwach
ten jaarlijksche opbrengst niet kleiner
dient te zijn dan de bate, welke de gel
dende heffing aan de schatkist ople
vert; b. de normen van heffing, indien
en voor zoover mogelijk, verband be-
hooren te houden met de waarde van
het fabrikaat, hetwelk uit de tabak zal
worden verkregen; terwijl de commis
sie tevens is uitgenoodigd bij haar ver
slag een ontwerp van wet met memo
rie van toelichting in te dienen, waar
in hare denkbeelden zijn belichaamd.
Weer een nieuwe politieke organisatie.
Naar gemeld wordt zijn er plannen
in voorbereiding tot oprichting van
een nieuwe partij, welke beoogt een
verbieding te vormen tusschen rechts
en links en met uitsluiting van de
antithesegedachte mannen en vrouwen
in één verband wil brengen, die de or
ganische gedachte in onze samenle
ving willen bevorderen en naar voren
brengen, Men bedoelt met deze partij
een soort van Nederlandsche centrum
partij te stichten.
Reeds zijn verschillende personen,
die tot linksche en rechtsche partijen
behooren, tot de nieuwe partij toege
treden, en in verschillende plaatsen
van ons land wordt de oprichting van
afdeelingen voorbereid.
Binnenkort wordt in Den Haag de
oprichtingsvergadering van de nieuwe
partij gehouden, waarop o.a. het ont
worpen concept-beginselprogram in be
handeling zal komen.
TJLC.-bestxijding.
De afd. Zuid-Holland van liet „Fonds
1918 ter bestrijding van tuberculose en
kanker", voorzitter mr. P. J. v. Wijn
gaarden, te Rotterdam, secretaris J. W.
v. Aken, burgemeester van Hardings
veld, heeft een circulaire gericht tot
de Nutsdepartementen in Zuid-Hol
land, in welk rondschrijven aan de
departementen wordt verzocht op te
treden als plaatselijk propaganda-co-
mité, uitsluitend voor het werven van
en donateurs.
Uit de S.D.A.P.
In de jongste vergadering van het
partijbestuur van de S.D.A.P. is, naar
in Het Volk wordt meegedeeld, beslo
ten, dat het bestuur het congres zal
verzoeken, den heer Vliegen uit te noo-
digen, het voorzitterschap der partij
tot aan het congres 1926 te blijven ver
vullen cn hem, in afwijking van art.
31 der statuten, machticino: te.verlea-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22x/a cenl
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariei
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent
Binnenland
De drievoudige moord te Amsterdam.
Centralen Convent A,R. Partij.
Een wetsontwerp is ingediend, rege
lende het toezicht op de aanprijzing
van geneesmiddelen.
Een wetsontwerp houdende nadere
voorschriften inzake uitoefening der
geneeskunst.
Een nieuwe politieke organisatie.
Installatie Tabakscommissie.
Een millioen voor de Olympische
spelen?
Buitenland.
Tnrkije weigert het geschil met Grie
kenland aan intërnationale arbitrage
te onderwerpen.
Dreigende staking op de Londensche
spoorwegen.
Het crediet voor de tijdelijke missie
bij het Vaticaan door de Fransche Ka
mer goedgekeurd.
nen, buiten Amsterdam woonachtig
te zijn.
Voorts zal het congres worden ver
zocht, het partijbestuur machtiging te
verleenen om het eventueel al of niet
'benoemen van een tweeden hoofdre
dacteur van Het Volk aan te houden,
zulks omdat het partijbestuur het on-
gewenscht acht, dat in deze kwestie op
overhaaste wijze wordt voorzien.
Art. 32 Woningwet.
De Stedebouwkundige Raad van het
Nederl. Instituut voor Vólkshuisvesting
en Stedebouw heeft een adres gezonden
aan den Minister van Arbeid, H. en N.
waarin dezen wordt verzocht, het initia
tief te willen nemen tot een wetswijzi
ging, tengevolge waarvan voortaan de
verplichting tot samenwerking in zake
uitbreidingsplannen door Ged. Staten
zal kunnen worden opgelegd.
De Lamdarbeiderswet.
Een wetsontwerp is ingediend, om de
Landarbeiderswet zoodanig te wijzigen,
dat voor de verkrijging van een boeren-
plaatsje in eigendom aan de landarbei
ders den etsch zal gesteld worden van
een bezit van 800 inplaats van 400.
Communistische relletjes te Bandoeng.
Een voorgenomen communistenverga
dering te Bandoeng is niet doorgegaan,
omdat er sterke politiemacht aanwezig
Was. waardoor de menschen hot verga
derlokaal niet durfden binnen te komen.
De Indische pers wenscht naar aan
leiding van de rellet jes tc Bandoeng geen
bestrijding van het communisme door
een politiek van sp'eldeprikken, waar
door on noodig buitengewone verbitte
ring gekweekt wordt. De rol, die de po
litic thans speelt, is, aldus wordt gezegd,
haar onwaardig.
Dansverboti.
Aanstaanden Maandag vergadert dc
gemeenteraad van Eindhoven, waarin
o.a. een voorstel in behandeling zal ko
men tot vaststelling eener Mansveror
dening. Deze dansverordening beoogt
hot dansen in het openbaar te verbie
den. Een motie van het raadslid Jan
sen wordt dan tevens in behandeling
genomen. De heer Jansen 'heeft zich
vóór hot dansen in het openbaar uit
gesproken.
B. en W. zijn van oordeel, dat het
openbaar dansen niet moet worden
toegestaan.
Arbeidsvoorwaarden Gemeentepcrso-
peel.
De Ned. Fed. Bond van Personeel
in Openbaren Dienst te Amsterdam
heeft een adres gezonden aan den voor
zitter van de Centrale Commissie uit
de ambtenaren- en werkliedenorgani
saties, waarin verzocht wordt, zoo spoe
dig mogelijk in de Centrale Commis
sion op de agenda van een spoedig te
beleggen vergadering te plaatsen de
navolgende punten:
1. Het wederinvoeren van premicvrij
pensioen voor het gemeentcpersoneel.
2. Het v/ederinvoeren van den ar
beidstijd, 'die geldende was vóór de 48-
urige werkweek.
3. Het wederinvoeren van do bepaling
gen, regelende de betaling voor con-
tinu- en nachtarbeid, zooals die vastge-
steld^wenXnJÖZO.