CHRISTELÏJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
5e" JAARGANG
MAANDAG 2 FEBRUARI 1925
NUMMER 1428
DSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
V Het Vaderiandsck Verbond,
De liberale N. R. Ct. is niet bepaald
ingenomen met de stichting van een
nieuwe politieke partij „Het Vader-
iandsch Verbond".
Na geconstateerd te hebben, dat deze
partij voor een goed deel czhijnt te zijn
gerecruteerd uit de drie jaar geleden in
het leven geroepen Liberale Partij,' zegt
het blad o.m.:
„Eer de verkiezing voor de deur
staat, zullen er nog wel eenige nieuwe
partijen en verbonden worden in het
leven geroepen. Zulke nieuwe par
tijtjes worden meest gevormd cloor
malconten of teleurgestelden uit de
oude partijen, zonder dat aan de
nieuwe partij een aan de oude tegen
overgestelde of althans daarvan afwij
kend algemeen beginsel ten grondleg
ligt. In plaats, dat de over de. gang van
zaken en het optreden der oude partij
ontevredenen pogen, binnen die partij
hun invloed aan te wenden en hun
woord te doen gelden, om hunne op
vatting omtrent hetgeen juiste toepas
sing van het beginsel eischt want
hierover loopt meestal het verschil
ingang te verschaffen, zeggen zij de
oude partij vaarwel, en berooven zij
haar dus van het tegenwicht tegen
eenzijdigheid, dat de partij juist zoo
zeer behoeft. Dit achten wij 'n kwaad.
Wij selooven niet, dat het met het
Vaderlandsch Verbohcl beter gesteld
is. Wij hebben zijn verklaring van
„grondslagen" gelezen en herlezen, en
zien niet in, dat er aan deze nieuwe
partij eenige behoefte bestaat".
Deze verklaring is niet anders, zegt
de N.R.Ct. dan een program, dat men,
zij het wat anders geformuleerd, feite
lijk precies eender in den Vrijheidsbond
weervindt.
Waarom, zoo vraagt het blad, sluiten
de hèëren zich dan niet opnieuw bij de
moederkerk aan?
-Het-^feómt ons voor, dat het antwoord
op deze vraag nogal eenvoudig is.
Wie even nadenkt, begrijpt toch wel,
dat het niet toevallig is, dat een groot
deel va nhen die tot de leidende perso
nen gerekend kunnen worden, een partij
verlaten.
Daar moet een bijzondere reden voor
zijn.
En die reden ligt hier voor de hand.
Het vertrouwen in de liberale leiding
is finaal zoek.
Dat kan ook wel niet anders.
De heer Dresselhuys heeft eerst vruch-
telooze pogingen gedaan om de millioe-
nen bij handenvol weg te gooien.
Regelrecht werd door hem op een
Staatsbankroet aangestuurd.
Later kwam hij tot bezinning en bleek
hij van de noodzakelijkheid van bezuini
ging en het verkrijgen van een sluitende
begrpoting overtuigd.
Maar tegelijkertijd deed hij niet anders
dan Minister Colijn clwarsboomen.
Altijd waren de liberale volksverte
genwoordigers in de oppositie.
Hunne woorden waren goed, doch
hunne daden lieten alles te wenschen
over.
Is het dan nog wonder, dat er tal van
menschen zijn die de leiding van 'slands
zaken aan zulke handen niet durven
toevertrouwen en dat zij aan de verpoli
tiekte Vriiheidsbondsche leiders den rug
tAfikeerên?
STADSNIEUWS.
Een jubilaris.
Het is lieden 40 jaar geleden, dat de
heer P. de Bruin alhier als wgagwerker
in het waagwerkersgilde werd opgeno-
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
men.
Van deze 40 jaar is hij gedurende
bijna 25 jaar als hoofdman van het gilde
werkzaam geweest.
Hoewel het waagwerkersgilde veel
van zijn vroegere omvangrijke beteeke-
nis voor het transportwezen verloren
heeft, en slechts een klein aantal waag-
werkers nog in functie zijn, toch neemt
het als geheel eenige instelling in onze
stad nog een eigenaardige plaats in.
De jubilaris, die 40 jaren lang het be
drijf heeft meegemaakt, zal ongetwijfeld
op dezen dag met dankbaarheid terug
zien op den afgelegden weg.
Hoewel alle feestelijkheid is vermeden
de jubilaris heeft zich slechts cle
weelde veroorloofd heden een vrijen
dag te nemen meenen wij toch vah
ciit jubileum melding te moeten maken
en bieden wij aan den heer de Bruin
gaarr.e onze gelukwenschen aan
Zij het hem gegeven nog vele jaren in
gezondheid en kracht, zijn taak te ver
vullen.
Vereen .van Christel. Onderwijzers.
De Afd. Leiden en Omstr. der Ver.-
van Chr. Onderwijzers en Onderw.essen
hield Zaterdag in zaal 10 van het „Nut"
eerie vergadering waarin als spreker
optrad de eerw. heer H. J. Eggink,
zencleling-leeraar te Pargaroetan (Su
matra).
Het onderwerp der lezing was: Ele
menten in den Islam, aan het Christen
dom ontleend.
In onze dagen trekt het gebied van den
Islam meer dan ooit cle aandacht. Hoe
is het mogelijk, dat uit de prediking van
den Profeet van Arabië dat geweldige
verschijnsel van den Islam, zooals deze
zich heden "openbaart, is geworden. Voor
de ontwikkeling van den Jlam zijn ver
schillende factoren in werking gesteld
geweest, die door spr. nader werden
aangestipt,.
Aan de hand van tal vaii uitspraken
uit Koran en Hadith (Overlevering)
toonde spr. 'aan hoe nauw de Islam met
hpt Christendom iïi aanraking is ge
weest.
Tot verheffing van den persoon in
Moh. wercl hem veel in den mond ge
legd.
Op verschillende terreinen 'des levens
is die invloed te bespeuren.
In de Moh. dogmatiek' worden vaak
dezelfde problemen behandeld als in de
Chr. dogmatiek, doch bij veel overeen
komst dor woorden is er toch principieel
verschil in de begrippen.
Kort wercl nog stilgestaan in hoeverre
voor clen Evangelieprediker onder de
Moh. deze elementen nog bruikbaar wa
ren. Spr. achtte ze wel van gewicht om
met de belijders van den Islam in con
tact te komen, doch tot steunpunt van 'n
nieuwen opbouw waren ze niet deugde
lijk. Steunpunt en uitgangspunt tevens
bleef alleen het oude, onveranderlijke
Evangelie als kracht Gods tot zaligheid
een ieder die gelooft.
Van de gelegenheid tot vragen stellen
werd een ruim gebruik gemaakt. De be-,
antwoording door een man uit cle prac-
tijk van cte zending onder cle Mohamme
danen, clroeg mee het hare bij om 't ge
heel te maken tot een welgeslaagden
avond.
Het hartelijk woorcl van dank, door
den nieuwen voorzitter, den heer P. Zijl
stra gesproken, vond bij de vergadering
welgemeende instemming.
Na de pauze werden eenige huishou
delijke punten behandeld en o.m. ook de
nieuwe salarisregeling even ter sprake
gebracht. Beloten werd in het antwoord
op cle vragen van het Hoofdbestuur voor
al den nadruk te leggen op de groote on
rechtvaardigheid in die regeling ten op
zichte van de bezitsters van cle akte
Handwerken en op clen nood, waarin
vooral cle beginnende onderwijzers zul
len komen te verkeeren
De vergadering werd door den oud-
voorzitter, de heer De Boer van Noord-
wijk gesloten met gebed, nadat deze nog
hacl gedankt voor de woorden door den
heer Zijlstra hem toegesproken naar
aanleiding van zijn aftreden arts voor
zitter.
Ambtsjubileum Ds. H, J, Kouwenhoven
De dag van gisteren is voor Ds. Kou-
wenhoven, die zijn 40-jarige Evangelie
bediening mocht herdenken, niet onop
gemerkt voorbij gegaan.
Nadat de jubilaris gistermorgen in
de Hooigrachtkerk het Woord had be
diend, had reeds kort daarop een be-
teekenisvolle huldiging plaats.
De leden van den kerkeraad waren
tegen 1 uur bijeengekomen in de Ker-
ker&adszaal. Nadat allen gezeten wa
ren werd de jubilaris, vergezeld van
zijn gade en kinderen door twee leden
van het feestcomité binnengeleid en
werd plaats genomen aan de tafel,
waarop een tweetal mooie bouquetten
waren gëplaatst.
Kort daarop verscheen de Burgemees
ter, Jhr. Mr. N. C. de Gijselaar. verge
zeld van den voorzitter van het feest
comité, Dr. J. G. van Es. De Burgemees
ter plaatste zich voor de tafel, waaraan
Ds. K. en familie gezeten was, en richt
te het woord tot den jubilaris.
Het is mij als hoofd der gemeente
een voorrecht, geachte Domïné Kou-
wenhoven, U op dezen dag, waarop ge
uw 40-jarige ambtsvervulling moogt
herdenken, waarvan gij 25 jaar in deze
gemeente hebt mogen arbeiden har-®
telijk geluk te wenschen.
Ik dank U hartelijk voor den arbeid'
welke door U op kerkelijk en maat
schappelijk terrein in deze lange reeks
van jaren is verricht geworden.
Geve God het U, nog vele, vele jaren
in gezondheid en kracht Uw arbeid te
mogen voortzetten en spare Hij U nog
langen tijd voor Uw vrouw en gezin.
Ik heb echter, aldus Spr, een op
dracht te vervullen op clezen dag, deze
n.l. U kennis te geven dat het H.M. de
Koningin heeft behaagd U te benoemen
tot ridder in de orde v. Oranje-Nassau.
Spr. leest daarna de Koninklijke be
schikking voor en wenscht Ds. Kou-
wenhoven met deze onderscheiding
van harte geluk. Zij het U gegeven de
ze onderscheiding nog lang te dragen;
geen trouwer borst zal ooit deze rid
derorde sieren.
Hierna richt Dr. van Es een woord
van gelukwensch tot Ds. K.
Al is het thans de tijd nog niet voor
huldiging ,toch wil Spr. er zijn blijd
schap over uitspreken dat aan den ju
bilaris deze onderscheiding is ten deel
gevallen.
De eere U hiermede te beurt geval
len is ook de eere der gemeente. Als
wij op U mogen zien, zullen wij ook op
deze Koninklijke onderscheiding zien.
Zij het U gegeven haar nog tot in
lengte van jaren te bezitten.
Ds. Kouwenhoven dankte met een
kort woord, ook namens de zijnen, den
Burgemeester voor diens hartelijke
woorden en voor de kennisgeving zij
ner benoeming tot ridder in de orde
van Oranje-Nassau.
Ik betuig in U, aldus spr., aan H. M.
de Koningin mijn hartelijken dank
voor deze onderscheiding en aan allen
die hierbij van hunne belangstelling
hebben blijk gegeven.
Nadat de Burgemeester en Dr. van
Es vertrokken waren, werd door alle
kerkeraadsleden „geridderde" en fami
lie de hand gedrukt, waarna Ds. K. en
familie de zaal verliet en de plechtig
heid geëindigd was.
Des avonds had zich" een buitenge
woon groote schare opgemaakt naar
de Hooigrachtkerk, waar Ds. K. een ge
dachtenisrede zou houden. Meer dan
een half uur voor den aanvang had
den honderden zich bij den ingang
van het kerkgebouw opgesteld, en toen
de deuren eenmaal opengingen, was er
na enkele minuten geen plaats meer te
krijgen.
Onder de aanwezigen werd mede opge
merkt de burgemeester, Jhr. de Gijse
laar.
Aangevangen werd met zingen van
Ps. 81:1: Zingt nu, blij te moe; en het
lezen van Efeze 4:116, terwijl de Spr.
als uitgangspunt voor zijn gedachtenis
rede koos Fs. 68:36 c: Geloofd zij God,
en Deut. 2:7c: Deze 40 jaren is de
Heere, uw God, met u geweest.
Stond spreker in het eerste gedeelte
stil bij het karakter van de bediening
des Woords, in het tweede gedeelte liet
hij meer de historie spreken.
Reeds op 21-jarigen leeftijd werd hij
door Ds. Huls van Amsterdam te Schoo
nebeek in het ambt bevestigd. Van de
16 broeders die in dat jaar beroepbaar
werden gesteld, is er thans nog een
dié met hem in werkelijken dienst
staat. Na te hebben ger/aagd van zijn
gezegenden arbeid in de kerken van
Zaamslag, Voorschoten en Groningen,
komt Spr. tot zijn werk te Leiden, waar
hij voor 25 jaren de plaats van Ds. van
Proosdij kwam innemen.
Als in deze sedert verloopen 25 jaren,
aldus Spr., de Heere mij niet nabij was
gebleven, ik had nooit deze tegenwoor
dige ure bereikt.
Want liep in de voorafgaande 15 ja
ren mijn weg, ondanks alle moeiten,
die aan de bediening des Woords ver
bonden zijn, niet het minst in de groo
te steden, meestal onder koesterend
zonnelicht, hier zijn de wolken gegaan
over mijn hoofd en huis en hart.
Als ziekte het eene van mijn kinde
ren na het andere trof en ze in ernstig
gevaar neerwierp, ja de hand des Hee-
ren twee mijner panden wegnam.
Toen de verschillen, die aan de in
eensmelting der drie plaatselijke ker
ken voorafgingen, veel moeite veroor
zaakten.
Toen de scheuring in de Gemeente
aan de Heerengracht groote onrust in
het kerkelijk leven verwekte.
Toen weldra de ineensmelting in het
laatst van 1905 ons allen voor veels
zins nieuwe toestanden plaatste.
Toen mijn Collega's herhaaldelijk
door ziekte aan hun arbeid werden
ontrokken.
Toen de zorgen in mijn gezin mij
niet weinig drukten, en ten laatste de
oorlogsjaren ons voor bijzondere moei
lijkheden plaatsten.
Toen is de Heere ook in deze laatste
helft der 40 jaren met mij geweest.
Hij heeft in de zwaarste tijden mij
in het verborgen gesterkt, mij door de
trouwe liefde en steun van velen in
de gemeente en van mijn verschillende
Collega's verkwikt, en na de jaren der
donkerheid weer Jaren van verade-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 221/j cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
niing en zegen geschonken.
Wat blijft de ootmoedige dank des
lianen verre beneden hetgeen die
rhoesi; zijn; want 40 jaren zijn zulk een
lange tijd, en dan te moeten erkennen:
„Deze 40 jaren zijt Gij, mijn God, met I
mij geweest?", dat is te groot, te groot
om het ten volle te bevatten voor mijn
peinzende ziel.
De gedachtenis van velen uit de ver
schillende Gemeenten, die ik dienen
mocht, gaat aan mijn geest voorbij.
Daar waren eenvoudige vromen onder»
die zelf niet wisten, dat zij mij tot
leering waren en tot vermeerdering
van geestelijke kennis. Daar waren
mannen onder, die krachtig hadden
meegewerktaan Gods Koninkrijk, en
een ledigeplaats achterlieten.
Daar waren mec^-dienaren onder,
vooral hier in Leiden, waar Ds. Donner
en Holster, Rudolph en Roorda mij
voorgingen, en zijn ingegaan in de
heerlijkheid.
Zoo rijst het eene beeld na het an
dere op, predikende, dat zelfs op de
sterksten of de voortreffelijkstenniet
is te bouwen. Maar dat alleen Hij blijft»
die van geen veranderen weet, en Die
trouwe houdt tot in'eeuwigheid.
Geloofd zij dan Zijn Naam, ook hier
voor, dat Hij in deze 40 jaren met mij
is geweest, en mij ook thans nog doet
staan in de volle bediening des Woords
(Voor een uitvoeriger weergave mo
gen wij verwijzen naar'de in druk ver
schenen predikatie met gedachtenis
rede).
Als tusschenzang werd gezongen
Ps. 68:10 en 14.
Ten slotte bracht Spr. nog dank aan
allen, die hem met hun vriendschap'
medewerking hadden gesteund bij zijn
arbeid in de verschillende gemeenten,
en hem in zijn zwakheden hadden ge
dragen. Zelfs iemand met gaven als
een apostel Paulus zou moeten uitroe
pen: wie is tot deze dingen bekwaam?
waarna ook Spr. de gekentenis van z'n
tekort niet wil nalaten. Maar ook mo
gen we de bede opzenden dat God deze»
arbeid met Zijn zegen zal willen kro-
nen, opdat er des te meer lof zij voor
onzen God, en er steeds meerderen zich
buigen voor Christus. Moge inzonder
heid het jongere geslacht zich blijven
scharen onder de banier des kruises.
Geëindigd werd met het zingen van
Ps. 146:1 en 8.
Hedenavond vindt eveneens in de
Hooigrachtkerk te 8 uur de officieele
huldiging door de gemeente plaats,
waar verschillende afgevaardigden en
sprekers het woord zullen voeren.
Een en ander is nader omschreven
in een speciaal programma, dat aan
de bezoekers zal worden uitgereikt.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd: N. v. d. Star, jm. 25
j. en P. v. Slingerland, jd. 21 j., J. A.
v. Bergen en Henegouwen, jm, 26 j. en
W. A. Friesema, jd. 24 j., J.TI. Wegman
jm. 21 j. en C. Tieleman, jd. 20 j., W.
J. P. Beenakker, 25 j. en C. M. M. Prins
jd. 22 j., A. Labordus, jm. 24 j. en C.
v. Es, jd. 23 j., S. Heemskerk,jm. 22
j. en S. C. v. Egmond, jd. 20 j.,' L. den
Holder, jm. 25 j. en G. C. v. d. Wilk,'
jd. 26 j., P. Oudshoorn, jm. en G. Bleys
jd., W. Teijn, jm. 22 j. en F.'F. Meijer,
jd. 24 j.
Huldiging Prof. Einthoven.
Zaterdagavond heeft in huize Bruyns
ter eere v. prof Einthoven naar aanlei-
FEUILLETON.
In 's levens branding
(Uit het Engelsch)).
27)
HOOFDSTUK XI.
Strikvragen.
I David Sutcliffe kwam op Newlands
tegen het uur van de middagthee. Dit
was op Zondagen zijn onveranderlijke
gewoonte. Hij was e?n lange, blonde,
goed-gebouwde jonge man, met een
hoog voorhoofd, onrustige blauwe
oogen, eenigszins opgeblazen wangen
en een buitengewoon kleine kin. Die
kin bedierf zijn geheele gezicht, als die
van normale grootte ware geweest, zou
men hem een vrij knap man hebben
kunnen noemen.
De begroeting van den ouden dokter
I was zeer stroef, en hij dronk zijn thee
iwijgend. Hij hield zichzelf .voor, dat
hij geen woord geloofde van Douglas
Wyburn's verhaal, maar-niettemin on
dervond hij er den invloed van. Zijn
geloof in de menschelijke natuur was
toch al niet bijzonder groot, en een
woord van verdenking, dat in zijn oor
viel, was als een zaadkorrel, die in
goede aarde valt.
„Ik zou u gaarne een paar minuten
alleen spreken, als ge er .tijd voor hebt",
zeide hij tot David, toen hij het salon
verliet, en hij trok de deur met een
driftigen smak achter zich toe.
David kleurde, maar scheen zich de
zaak niet verder aan te trekken.
Een paar minuten later merkte hij
tegen Floss op: „De oucle heer schijnt
met zijn verkeerde been uit bed te zijn
gestapt nu dat overkomt hem meer."
„Ik heb niet graag, dat ge op die
manier over oom spreekt, David", zeide
Floss, „ik heb het u almeer gezegd,
dat weet ge wel."
„Nu, lieveling, dan zal ik mijn best
doen, uw klein® oortjes er niet meer
mee te hinderen, maar zonder gekheid,
vindt ge niet, dat uw oom vandaag
zeer kortaf tegen mij is?".
„Hij is van morgen erg van streek
gemaakt. En ik eigenlijk ook. Die mijn
heer Wyburn is hier weer geweest, en
na hetgeen ge ons van hem hebt ver
teld, kunt ge denken hoe onaangenaam
dat was."
„Waart gij thuis?"
„Ik kwam juist binnen, toen oom's
onderhoud met hem ten einde liep.
Oom was heelemaal uitgeput, en alles
wat hij nog in staat scheen te zeggen,
was: „Floss, wlit ge dezen schurk
vragen, het huis te verlaten?"
„En ge deedt het?"
„Ik deed het. Ik handelde zonder
mij tijd tot denken te geven. Ik ge
loof niet, dat ik anders zou hebben
kunnen doen."
„Moedig meisje!"
„Maar het heeft mij vreeselijk van
streek gemaakt. Denk eens aan! Gis
teren dronk hij hier bij mij thee;
en ik kon niet nalaten te denken, welk
een echt gentleman hij was."
„Och kom! Maar wat heeft hij tegen
den dokter gezegd?" ,.-t
„Ik weet het niet/*
David zag er niet uit, alsof hij op
zijn gemak was, en gedurende eenigen
tijd kwijnde het gesprek. Zij waren
niet zoo vurig cp elkander verliefd,
dat zij al het andere vergaten, als zij
bij elkaar waren.
David stond eindelijk op. „Ik zal
eens gaan hooren, wat de dokter mij
te zeggen heeft, zeide hij, en hij ver
liet gejaagd de kamer.
De dokter wachtte op hem. „Ik hen
blij, dat gij zoo gauw zijt gekomen",
merkte hij op. Ik heb vandaag het een
en ander gehoord over u, waaromtrent
ik gaarne eenige opheldering van u
zou ontvangen."
David werd vuurrood. Zijn ergste
vrees werd plotseling bewaarheid,
maar hij herstelde zich onmiddellijk.
„Floss heeft mij verteld," merkte hij,
zoo onverschillig mogelijk op, „dat die
ellendeling Wyburn, zooals hij zich
zelf noemt, hier geweest is."
„Ja, dat is zoo, en hij beweert heel
wat van u te weten."
„Dat is best mogelijk. Het leven en
het doen en laten van een fabrikant
zijn algemeen eigendom in een s*ad
als Deeping."
„Van uw publieke leven schijnt hij
niets af te weten. Het is van uw par
ticuliere leven, dat hij mij 't een en
ander heeft verteld."
„Wel, hoe interessant! Ik heb geen
eigen knecht. We hebben zelfs geen
huisknecht op De Knoll, zooals u weef.
Is hij, onder het een of ander alias,
misschien koetsier geweest bij mijn
vader?" -
(Wordt vervolgd).
