CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in dit nummer!! 5e JAARGANG ZATERDAG 31 JANUARI 1925 NUMMER 1421 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal I 2.90 Rechtsche samenwerking De samenwerking van de rechtsche partijen zit velen ook nu de coalitie reeds lang ter ziele is, dan maar leelijk dwars. Zij zouden zoo gaarne zien dat het tot een finale breuk kwam. Dat de Anti revolutionairen en de Christelijk-His- torischen elkaar In de haren vlogen en dat deze beide partijen gezamenlijk front maakten tegen de A.R. Staats partij. Dat zouden vooral de vrijzin nigen van alle gading gaarne beleven. En dat is verklaarbaar. Zij herinneren zich zeer goed dat het liberale dwangjuk werd stukgeslagen töen de rechtsche partijen de handen in elkaar sloegen. En zij beseffen zeer goed, dat zoo lang de rechtsche groepen samenwer ken om de Christelijke grondslagen van ons volksleven te beveiligen, de kans op een vrijzinnige regeering al zeer gering is. Maar ook aan de rechterzijde zijn er die de samenwerking van de recht sche groepen ook in den tegenwoordi- gen vorm, nu de zelfstandigheid van iedere groep volkomen is gehand haafd, liever vandaag dan morgen za gen beëindigd. Zij hebben vergeten hoe zwaar het liberale dwangjuk, waaronder zij vroeger gebogen gingen drukte, zij den ken niet meer aan den jarenlangen strijd orn geestelijke vrijheid die in de vorige eeuw werd gevoerd. Zij hebben geën oog voor de rijke zegeningen, die onder de opvolgende kabinetten ons deel werden ,maar zij vestigen alleen en uitsluitend op de schaduwzijden de aandacht. Daarom kan het geen kwaad neg eenö in herinnering te brengen wat Br. Kuyper in 1909 over dit onderwerp op merkte. De verhoudingen waren toen anders dan nu, maar wat toen werd opgemerkt heoft ook thans zijne beteek-enis nog niet verloren. Dr. Kuyper begon met in herinne ring te brengen, dat we 't als regel wel niet veel verder dan tot een 15 zetels in de Tweede Kamer zullen brengen. „Óns past dies, zoo ging hij voort, de hooge toon niet. Nooit mag onze pretentie boven ónze werkelijke elec torale kracht gaan. Deze onze kleinheid nu, stelt twee mogelijkheden: óf dat we ons tevreden stellen met protestpartij te zijn, of wel dat we een bondgenootschap aangaan, om mèt onze bondgenooten een meer derheid te halen, tot regeeren bekwaam Nu is het eerste het fierst en het lichtst. Ge draagt dan voor het bewind geën verantwoordelijkheid; ge kunt op hoogen toon uw eigen lied uitzingen; ge schuift wat u zelf het warmst maakt voorop, en als kleine groep wijkt ge geen oogenblik noch ter rechter- noch ter linkerzijde af, van het eens getrok ken spoor. In eigen kring blijft ge dan een krach tige eenheid vormen. Critiek op. broe^ deren komt niet op. En al uw geestver- Wanten genieten ér in, zoo kloek en dapper als ge u in de Staten-Generaal weert. Dat was dan ook de positie die Groen van Prinsterer eens in de Kamer in nam, een positie die ook „De Stan daard" bij haar optreden heeft bepleit." Dr. Kuyper vestigt er dan verder de Aandacht op, hoe het Graen van Prin sterer was, die inzag dat op die manier het Liberalisme steeds in de macht be- vestigd werd, waarna hij er twee jaren vpor zijn sterven in een ernstig gesprek op aandrong met de Roomsch Katho lieken samenwerking te zoeken, ten einde met vereende kracht het Libera listisch overwicht te breken. In die richting is toen voortgearbeid. De samenwerking is van lieverlede tot stand gekomen. En het beoogde doel, de macht van het Liberalisme te breken werd bereikt, terwijl in de wetgeving, maar meer nog ln het gewone bestuur des lands zeer yeel kon worden gedaan om de Chris telijke grondslagen van ons volksleven te beveiligen en te bevestigen, t Aan de toepassing van de liberalis tische theorieën op economisch gebied is een einde gekomen. De geestelijke vrijheid die finaal zoek was, is heroverd. BUREAUHooigracht 35 - Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22*/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariei Bij contract, belangrijke reductie. I Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. Het recht van het Christelijk Onder wijs, het recht van de ouders om de kinderen naar hunne overtuiging op te voeden is erkend. Op tal van voorname posten zijn ge plaatst mannen van Christelijke le vensopvatting, die zich hunne belijde nis niet schamen en die daardoor in staat zijn een niet geringen invloed uit te oefenen, een invloed die pas goed openbaar zou worden, wanneer weer evenals vroeger de Christusbelijders uit al die betrekkingen werden geweerd. En nu zijn de omstandigheden ver anderd. Van een coalitie als voor de invoe ring van de evenredige vertegenwoor diging noodig was, is nu geen sprake meer. De rechtsche groepen staan nu los naast elkaar en vinden alleen in het Kabinet hun vereenigingspunt. De samenwerking is er daardoor niet gemakkelijker op geworden. Maar dat de noodzakelijkheid van sa menwerking nog wel bestaat hebben de laatste jaren ons kunnen leeren. Wat zou er, om maar iets te noemen, van onze scholen geworden zijn indien de rechtsche partijen bij het pogen van mannen als Dresselhuijs en Eerdmans niet op de bres hadden gestaan! Wat zou êr van de bezuinigings maatregelen zijn terechtgekomen, In dien politieke windhanen als de libe rale leiders evengoed als de Soc. De mocraten en andere Democraten ge- toon hebben te zijn, de leiding hadden moeten nemen. Wie dit alles bedc-nkt, wie zich van den stand van zaken ernstig reken schap geeft, die zal wel reden hebben tot critiek, cr zal voor hem nog veel te wenscheh overblijven,- maar hij zal tevens beseffen, dat de samenwerking van de rechtsche groepen voor land en volk rijke vruchten heeft afgeworpen. Ds. H. J. Kouwenhoven. Wie Ds. Kouwenhoven met zijn nog altijd vluggen en veerkrachtigen pas ziet passeeren en wie hem met zijn krachtig en helder stemgeluid hoort spreken zal zich moeilijk kunnen inden ken dat deze nestor'van de predikan ten bij de Geref. Kerk té Leiden aan den dag van morgen reeds zijn veer tigjarige ambtsbediening mag herden ken. En toch, zoo is de werkelijkheid. Wat buitenstaanders vreemd schijnt en onwerkelijk en wat.de jubilaris zelf zich misschien wel lïet allerminst kan realiseeren is een feit. Op 1 Februari zal het veertig jaar geleden zijn dat Ds. Kouwenhoven te Schoonebeck tot zijn dienstwerk werd ingeleid en het ambt yan Dienaar des Woords aanvaardde. Ons blad is geen k e r k e 1 ij k blad. Maar we zouden in onze taak als Leidsch orgaan ongetwijfeld tekort schieten indien we dezen vierdag van den jubilaris, reeds meer dan het vier de eener eeuw in Leidén werkzaam, zonder meer lieten passeeren. Het is waar dat Ds. Kouwenhoven zich niet bij voorkeu r op publiek terrein heeft bewogen, al moet daar aan worden toegevoegd, dat wat op staatkundig, maatschappelijk en soci aal térrein voorviel, steeds zijn volle belangstelling had.' Daarvan getuigt o.m. zijn optreden in vergaderingen van Kiesvereeniging en Patrimonium, daarvan getuigt niet minder zijn herhaald optreden voor de Christelijke Oranjevereenigïng wier le den hij historiekenner als hij is door zijn krachtig en bezielend woord meermalen in geestdrift wist te bren gen. Daarvan getuigt ook zijn ijveren voor het Christelijk Middelbaar Onderwijs en zijn belangstellend meeleven in de Jeugdorganisaties op Geref. Grondslag van wier Centrale hij sinds geruimen tijd als voorzitter fungeert. Maar gelijk gezegd, dit alles was voor den jubilaris niet de hoofdzaak. Het kerkelijk leven, de uitoefening van zijn ambt was voor hem het eerste en het hoogste. Vóór alles gevoelt hij zich Dienaar des Goddel ijken Woords. Des G o d d e 1 ij k e n Woords. Wie aan de autoriteit van dat Woord raal^t vindt in hem steeds een krachtig bestrijder. In dit opzicht heeft de bazuin van Ds. Kouwenhoven nooit een onzeker geluid gegeven. De waarheid van het Woord Gods is de basis en de kracht van zijn leven en in zijne gespierde prediking komt dit ook altijd sterk tot uiting. Zijn ideaal is te brengen altijd weer, niet eens menschen woord, maar het Evangelie .van Jezus Christus. Van al les wat zweemt naar inlegkunde is hij dan ook een verklaard tegenstander. Ds. Kouwenhoven jubileert. En ook van hem geldt dat hij is een veelszins gelukkig man. Zeker, het heeft hem in zijn ambte lijke loopbaan aan bezwaren en moei ten en zorgen niet ontbroken. Zijn weg ging niet altijd op rozen. Maar toch, wat zijn hat groote voor rechten die hem werden geschonken. Na veertigjarigen dienst, bijna nooit door ziekte of kwalen onderbroken, staat hij nog als in volle kracht. Zijn haren mogen dan grauwen, zijn hart is nog jong en zijn kracht nog frisch. Met onverzwakte kracht mag hij nog altijd het Woord bedienen en zijn verderen ambtelijken arbeid verrichten. Temidden van zijn gezin mag hij ju- bileeren en gedenken den zegen hem geschonken. En in de komende dagen zal wel blij ken dat het ook aan waardeering van zijn arbeid een onmisbaar doch al te weinig voorkomend element, ook in de samenleving der belijders niet ontbreekt. Van alle kanten zullen zich vrienden en bekenden opmaken om den jubilaris hunne gelukwenschen aan te bieden. Wij scharen ons ónder hen. En wij spreken dé hoop uit dat het den jubileerenden predikant gegeven mag zijn, nog vele jaren naar den wensch van zijn hart te zijn een „die naar" niet van menschen ,maar van zijn Goddelijken Zender, een Dienaar des Goddelijken Woords. STADSNIEUWS. DE UNIVERSïTEïTSFEESTEN. Het oixicieeie programma. Naar wij van de diescommissie ver nemen, zal de viering van het 70ste lustrum der Leidsche Universiteit het navolgende verloop hebben: Op den 9den Februari des namiddags te 1.30 zal de stoet van "Curatoren, hoogleeraren en lectoren het acade miegebouw verlaten, waarbij zich zul len aansluiten verschillende studen tenverenigingen met een groot aantal barer leden, die met hare vaandels, ter zijde van den weg zullen zijn op gesteld. De stoet zal zich langs de Westzijde van het Rapenburg, over de Nietiwsteegbrug en vervolgens door de Nieuwsteeg naar de Pieterskerk (in gang Kloksteeg) begeven, waar de ge- noodigden reeds eerder (immers te 1.40 worden de toegangsdeuren gesloten) zullen hebben plaats genomen. Hare Majesteiten de Koningin en de KoninginMoeder en Hunne Koninklijke Hoogheden de Prins der Nederlanden en Prinses Juliana zullen met gevolg te twee uur per auto uit de residentie aankomen. Nadat de Koninklijke familie Hare zitplaatsen zal hebben ingenomen, zal de Rector, lid der juridische faculteit, zijne oratie uitspreken en daarna Hare Majesteit de Koningin met het eere doctoraat in de rechtsgeleerdheid be- kleeden. De plechtigheid zal worden opgeluis terd door orgelmuziek van den heer C. B. Duyster Sr., organist der Pieters kerk en door de uitvoering van enkele zangnummers a capella, o.a. een psalm van Sweelinck door het gemengde zangkoor „Sursum Corda" onder lei ding van den heer Hubert Cuypers. Na afloop der plechtigheid zullen de vorstelijke personen het museum van Oudheden aan het Rapenburg bezoeken om aldaar de Egyptische afdeeling te bezichtigen, alwaar de Directeur' 1 Holwerda, en zijn 9taf Hen zal rond leiden. Inmiddels zullen Curatoren en Se naat zich langs- den kortsten «weg van de Pieterskerk naar de Academie be geven, waar de Vorstelijke Familie, aan den ingang door Rector, Secretaris en Assessoren opgewacht, een bezoek zal brengen aan de senaatskamer, waar de leden van den Senaat aan Hare Majesteit zullen worden voorge steld. Na de ontvangst in de Academie zul len Hare Majesteiten en de Prinses de terugreis naar de residentie aanvaar den. Te vier uur zal aan een aantal genoodigden een thee in de zalen van de Lakenhal worden aageboden. Tegen 5 uur zal de Rector aldaar receptie houden voor degenen, die hun geluk wenschen aan den Senaat willen aan bieden. Curatoren en Senaat zullen te 7 uur in den Foyer der Stadsgehoorzaal een maaltijd aanbieden, waaraan o.a. Z.K. H. de Prins, de Ministers van Binnen- landsche Zaken en Landbouw en van Justitie, de vertegenwoordigers der Ko ninklijke Academie van Wetenschap pen, de vertegenwoordigers van alle Nederlandsche Universiteiten en Hoo- gescholen, de Deken van het Corps Di plomatique en eenige andere autori teiten zullen aanzitten. Rosé-kwartei. Dit Weensche kwartet dankt zijn naam aan den eersten violist Prof. Ar nold Josef Rosé (de heeren zijn allen ge tooid met den prof.-titel) de bekende concertmeester van het .Wiener Hofor- chester en van de Bayreuther Festspie len. Een man met een reputatie dus en waarvan men verwachten mag, dat hij zijn partners goecl gekozen heeft en dat hij eenheid zal weten te brengen in het samenspel. Daaraan haperde het dan ook gister avond bij het optreden van dit kwartet in de Stadsgehoor^ial niet. 't Was tech nisch in orde en de eenheid in opvatting en uitvoering moet geroemd. En toch waarom liet het me zoo koud? Was het, omdat de streek voor mijn muzikalen smaak te overdadig gemarkeerd werd'i Was het, omdat de toon van de eerste viool, die mij voortdurend te veel domi neerde, mij niet bekoren kon? Ik weet het niet. Dit weet ik: de knapheid, het kunnen van de heeren heb ik bewon derd, maar genoten heb ik niet. Het pro gramma, dat nog steeds voor een halve bladzijde druks 25 cent vraagt, vermeld de drie kwartelten in historische volg orde: Haydn, Mozart, Beethoven. Als geheel slaat naar mijn meening Beetho- vens kwartet in C. gr. t. (op. 59) boven aan; het laatste deel'daarvan „Allegro malto" gaf den kunstenaars volop ge legenheid te schitteren met hun tech niek. Grooter bekoring evenwel ging uit van het zangerige Adagio uit Haydns kwartet en het mooie Andante Cantabile uit dat van Mozart-. Daar vond ik de heeren op hun best. De zaal was goed gevuld met een meestal aandachtig luisterend publiek. Het loonde de spelers met een levendig applaus en riep ze voor en na de pauze nog eenmaal terug. D. S. De Lustrumviering. Naar gemeld wordt, zal het Leidsch Studentencorps ter gelegenheid van de Lustrumviering, dezen zomer geen op tocht organiseeren, doch zich bepalen tot een Openluchtspel aan den Zoe- terwoudschen Singel. Ook zal het corps ditmaal geen eigen feestgebouw oprich ten; de Stadsgehoorzaal zal n.l. tijdens ed Lustrumweek daarvoor gebruikt worden. Het Joodsche leven. Ondanks storm en regen was de zaal van „Prediker" zoo goed als geheel bezet met een zeer belangstellend gehoor, toen Donderdagavond Ds. Jac. v. Nes Cz. van den Haag over bovengenoemd onder werp een lezing met lichtbeelden hield. Het oude volk heeft nog zooveel schoons in zijn godsdienstige gebruiken, zooveel' ook, dat ons, Christenen aan trekt. Daaraan was zeker ook de groote opkomst te danken. Aan de hand der lichtbeelden naar schilderijen van den Jood Oppenheim, werden gebruiken geteekend op den Sabbat en de verschillende feesten en familiehoogtijden. Jammer, dat er aan toegevoegd moest worden, dat bij het jongere geslacht zulk een groote verwaarloozing van den gods dienst der vaderen moet worden gecon stateerd. Spr. herinnerde aan het boek „De ver latene" van Carry van Bruggen, waarin de smart over dien achteruitgang duide lijk uitkomt. Ds. v. Nes eindigde met op te wekken tot liefde voor de Joden. Een liefde, die vooral hierin haar schoonste Binnenland De Universiteitszeesten te Leiden. "S Herziening L.O. Wet. Buitenland. - Luther's antwoord aan HerrioL Hongersnood in Ierland. Zware sneeuval in het Reuzengebergte. uiting zal vinden, als wij, die het einde der Wet, onzen Heiland kennen, ook aan het volk, waaruit onze Zaligmaker voort kwam', Jezus Christus als. hun Messias trachten te doen kennen. De samenkomst eindigde eerst te kwart over tien, maar de aandacht bleef tot het einde gespannen, terwijl slechts weinigen de zaal wegens het late uuc verlieten. De Commissie voor de Zending onder de Joden vanwege de Geref. kerk alhier kan op een welgeslaagden avond terug zien. JL.. „Bethesda" te Boedapest. Zooals uit de weekagenda blijkt, zal hier op 17 Februari a.s. in de kleine stadszaal een lezing met lichtbeelden worden gehouden door Mevr. B i b e' r a u e r uit Boedapest, die zal spreken in het belang van „Bethesda", een Dia- konessenhuis in de Hongaarsche hoofd stad, een inrichting die vooral gedu rende en na den oorlog voor de geteis terde Christelijke bevolking van groote beteekenis is gebleken. Aan een schrijven van Mej. J. H. Kuyper, die zich ten zeerste voor deze inrichting interesseert, is het volgende ontleend: „Is het dan zoo noodig dat „Bethes da" bestaan blijft? Voor allen, die om de komst van Gods koninkrijk bidden, kan dit geen vraag meer zijn. „Bethesda" is door al de donkere ja ren geweest een vluchthaven voor al wie bekommerd was en in lichamelijke en geestelijke ellende dreigde onder te gaan. Van dat stille werk %van Gods zoekende liefde, waardoor menigeen voor vertwijfeling, wa«lioop, ja zelf moord, bewaard werd, zouden boekdee- len vol te schrijven zijn. Wij kunnen in eerbiedige bewonde ring dat werk eeren, en de menschen liefhebben die met opoffering van eigen levensgemak dat werk in stand hou den. Maar wij moeterr meer doen. Waar, onder Gods leiding de band tusschen het Gereformeerd-Hongarije en het Ge reformeerd-Holland zoo hecht en sterk is geworden de laatste jaren, moeten wij ook de lasten en nooden van den arbeid in Hongarije steunen en dragen. En daarom moeten wij als Nederland-' sche Gereformeerden de handen ineen slaan om ook „Bethesda" te helpen en niet alleen tijdelijken, maar afdoendeh steun te bieden, opdat deze Stichting haar gezegenden arbeid kan blijven volbrengen. Hiertoe heeft ziclï een groot „Bethesda"-Comité gevormd, waarin vertegenwoordigers van alle provincies zitting hebben." Ook voor Leiden en Omstreken h'eeft zich een comité gevormd. Voor dit comité zal binnenkort Mevr. Biberauer optreden, en we vertrouwen dat het daarbij aan belangstelling, eert belangstelling die zich ook in daden uit, niet zal ontbrekeh. Apologetische avond. Woensdag a.s. zal in de Oosterkerk opnieuw een apologetische lezing wor den gehouden, waarbij als spreker zal optreden Prof. Dr. Slotemaker de Brui ne, hoogleeraar te Utrecht, met het onderwerp: „Dienstknecht of Kind?" BINNENLAND. WIJZIGING L.O. WET 1920. Blijkens de Memorie van Antwoord betreffende bovengenoemd wetsontwerp meent de Minister van Onderwijs, Kun» ten en Nijverheid, dat, wanneer men uit gaat van het feit, dat krachtens fiel Kon. Besluit van 13 Maart 1924 (Stbl. no. 122) als regel geldt, dat aan vrouwelijke Rijksambtenaren', die een huwelijk aan gaan, ontslag wordt verleend, het incon sequent zou zijn, wanneer de wet een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1