CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
5e JAARGANG
WOENSDAG 28 JANUARI 1925
.NUMMER 1424
ABONNEMENTSPRIJS
Ia Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
Eii üüiümer bestaat Bit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Be candidaatstelling.
Door het Centraal Comité van A.R.
Kiesvereenigingen is voorgesteld dit
maal met één enkele (identieke) can-
didatenlijst uit te komen, waarbij dan
om een voldoend aantal plaatsvervan
gers te hebben in een der kieskringen
een aanvullende lijst zal worden ge
steld.
Ter toelichting van dit voorstel wordt
o.m. het volgende opgemerkt:
Behalve om de bij vorige verkiezin
gen gerezen moeilijkheden in het over
leg der groepen te ontgaan, is het Cen
traal Comité van oordeel, dat in de
thans voorgestelde wijze van candi
daatstelling, door het uitroepen van
één naam over het geheele (of nage
noeg geheele) land ongemeene propa
gandistische kracht kan schuilen, ter-
Wijl door deze methode de eensgezinde
stemming der partij naar buiten op
I duidelijke wijze wordt getoond.
Niet te ontkennen valt echter, dat
bij de indiening van een grooter aantal
lijsten door groepeering der kieskrin
gen aan deze lijsten een meer locaal ka
rakter kan worden gegeven door de
candidaatstelling van personen, die in
engeren kring meer aan de kiezers be
kend zijn.
Dit voordeel behoeft evenwel dit
maal niet geheel te vervallen, aange
zien de aanvullende lijst ruime gele
genheid biedt voor zulke candidaturen
terwijl zoodanige personen immers in
den regel ook op de groepslijsten de
plaatsvervangersplaatsen innemen.
Hunne kansen om eerlang voor be
noeming aangewezen te worden, ver
minderen daarom door plaatsing op
de bijlijst. niet noemenswaardig.
VSpreekt echter vanzelf, dat bij de
thans voorgestelde wijze van candi
daatstelling, meer nog dan voorheen,
reeds van meet af door een welover
wogen en overtuigend omschreven ad-
Jvies leiding zal moeten worden gege-
jven aan de handelingen der kiesver-
eenigingen ter zake van de samenstel
ling der lijsten opdat de grootst mo
gelijke waarborg zal Worden verkre
gen voor een deugdelijke samenstel
ling der Kamerclub uit de gekozen le
den. De woorden „van-meet-af" wor
den onderstreept, omdat in 1922 ern
stig als grief werd gevoeld, dat de lei
ding van het College van Gemachtig
den zich toen eerst duidelijk openbaar
de maar dan ook op zeer beslissen
de wijze nadat men in de kieskrin
gen en in de groepen naar beste inzien
den arbeid had verricht, die door het
ingrijpen van de Gemachtigden her
haaldelijk ongedaan werd gemaakt.
De noodzakelijke waarborg voor een
weloverwogen over het geheele land
ongeveer gelijk gerichten gedachten-
gang, kan niet worden verschaft door
eenvoudige stemming, zonder leiding,
FEUILLETON.
In 's levens branding
(Uit het Engelsch)).
£3)
Hij daalde haastig naar beneden, en
terwijl hij zulks deed, vergeleek hij
onwillekeurig zijn vorigen tocht over
de heuvels met dezen. Nu daalde hij
af in het heldere, zilverachtige licht
van den morgen, terwijl iedere voetstap
zeker was. Toen tastte hij in de duis
ternis, en wist niet waarheen hij ging;
en toch was bij beide gelegenheden,
dezelfde plaats, het doel, dat hij
wenschte te bereiken. Toen onbewust,
geleid door een blind toeval of een on
doorgrondelijke voorzienigheid; nu
met een duidelijk en beslist oogmerk.
Hoe veel was er voortgekomen uit het
avontuur van dien avond, en hoeveel
meer er nog uit voort zou komen, was
onmogelijk te zeggen. In ieder geval,
zoo hield hij zich voor, kon hem niets
ergers meer overkomen, dan reeds ge
schied was. Hij had op alle manieren
geleden, naar het lichaam, naar den
geest, en finantieel en in geen enkel
opzicht had hij eenige vergoeding ont
vangen.
Tegen dat hy het aristocratisch ge
deelte van Deeping bereikte, was hij in
een roekelooze stemming. Hij had een
BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
in de honderdtallen kiesvereenigingen
en een bloot rekenkunstige optelling
der uitgebrachte stemmen. Leiding,
zij het in den vorm van advies, is on
misbaar.
Het zou onjuist zijn te meenen, dat
bijdeze methode van samenstelling
der lijst niet inderdaad de invloed der
kiesvereenigingen van groote beteeke-
nis blijft.
Wanneer wordt aangenomen, dat
uit een lijst van twintig, namen mag
worden gerekend op de verwerving
van een minimum van twaalf of der
tien zetels, dan is het duidelijk, dat
de plaats, welke de candidaten op deze
lijst verkrijgen, van beslissende waar
de is voor hun verkiezing in de eerste
instantie, of hun benoeming bij plaats
vervanging.
Al zou dus vanwege het Centraal
Comité en het College van Gemachtig
den een advies worden gezonden, strek
kende tot bezetting van alle 20 plaat
sen der hoofdlijst, welk advies zich
toch indertijd zou bepalen tot een lijst
met louter aanbevelend karakter
dan zouden de kiesvereenigingen aller
eerst in volle vrijheid door zelfstan
dige stemming, in meerderheid, kun
nen beslissen over de plaatsing in volg
orde dezer 20 candidaten op de lijst en
cok op gelijke wijze de vraag kunnen
beantwoorden, of naar hun inzien een
of meer namen van de hoofdlijst door
andere moeten worden vervangen, ter
wijl voorts de uitslag van de stem
ming over de bijlijst één of meer be
paalde personen zóó naar voren kan
brengen, dat het College van Gemach
tigden daarin aanleiding vindt om hun
namen naar de hoofdlijst te doen over
gaan, ter vervanging van daarop vcor-
loopig voorkomende namen.
Het Centraal Comité heeft door voor
het uitbrengen van zijn advies over
leg te plegen met afgevaardigden van
dc verschillende kieskringen en door
zorgvuldige overweging van alle ter
beschikking staande gegevens getracht
te voorkomen, dat de stemmingen in
de partij belangrijk van zijn advies
zouden afwijken, maar dit neemt^aiet
weg, dat de vrijheid voor de kiesver
eenigingen te dezen opzichte onverkort
wordt gehandhaafd en dus de hoofd
lijst, zooals die ten slotte zal worden
vastgesteld, inderdaad d e lijst van de
partij zal. zijn.
Ten slotte meent het Centraal Co
mité, dat nog aan de kieskring-centra
les het recht kan worden verleend om
in de lijst, zooals zij eindelijk in den
kieskring zal worden gesteld, eenige
verschuiving in de volgorde der can
didaten aan te brengen.
Zulks kan wenschelijk worden ge
acht om de lijst in een bepaalden kies
kring, door het liooger stellen van
plaatselijk meer bekende of invloed
rijke candidaten,' grooter aantrekke
lijkheid voor de kiezers te geven.
De lijsten mdgen dan niet meer in
strikten zin „gelijkluidend" zijn te hee
ten, op het resultaat der stemming zal
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone adverfentiën per regel 227* cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarieL
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 'cent.
zoodanige verschuiving geen invloed
hebben, mits slechts de wijziging in,
de volgorde beperkt blijft tot die plaat
sen, welke een vrij zekere kans bieden.
STADSNIEUWS.
Burgerlijke stand.
Geboren: Jannetje, d. v. A. J. v. d.
Plas en E. Kuckler; Maria Sara, d. v.
P. J. Kolderman en M. S. van Weizen;
Rachel, d. v. D. Hartevelt en M. van
Polanen; Alida, d. v. P. B. Heijkoop
en A. van Veen; Jansje, d. v. J. Beij
en H. Siere; Jacobus, z. v. J. Lasschuyt
en M. Breijer; Ysbrand Johannes, z. v.
J. C. C. Sassen cn S. F. de Haas; Anna
Maria Josepliina, d. v. B. G. de Gunst
en P. M. Bonte; Susafma Alida, d. v.
J. J. Redel en A. W. van Hooidonk;
Geertruida, d. v. F. Luitjes en G. Jan
sen; Anthonius Nicolaas, z. v. A. Blonk
en J. M. Horree; Johanna Clazina, d.
v. F. P. Hakkaart en' M. H. Crispijn:
Andries Hendricus, z. v. D. Roerhorst
en J. Beij; Antonius Fredoricus,' z. v.
T. D. Welling en M. F. Spierenburg;
Dirkje Elisabeth, d. v. A. Smit en E.
Stokhuijzen; Anna Helena, z. v. C. G.
v. Koolbergen en W. Zandvoort; Cor
nelia, d. v. E. Kalkhoven en J. M. Gij-
zenij; Maria, Alida Paulina, d. v. B. H.
Masseling en J. M. Bes; Abram, z. v.
A. v. Vianen en J. Blaauw; Cornelia
Elisabeth Maria, d. v. J. Verschoor en
E. II. Kluwers; Cato Margaretha, d. v.
W. J. Holverda en G. v. Deventer; Jo
hannes, z. v. IT. Petiet en' C. Taffijn;
Eniïy Hendrika, d. v. G. K. Stoffels en
M. M. Wiegel.
Gehuwd: IT. van Dijk, jm. en E. van
Oyen, jd., D. H. van Niekerk, jm. en
G. W. v. d. Meer, jd., J. Hillebrand,
jm. en TI. Ruis, jd., W. Noest, wedr.
en C. J. Laterveer, wed.
Overleden: L. M. NoQst, wed. Boot,
79 j., H. de Graafy- zn.~7 ~m., C. Th.
Weijersv. d. Linden Voor en, wed. 67
j., A .J. Gordijn, zn. 53 j., TI. Siera, dr.
13 j., C. J. v. Dijk—Singeling, 60 j., J.
M. Bourgois—v. Ingen, vr. 54 j., M.
KateBruins Slot, wed. 70 j., M. v. d.
VcortLasschuyt, vr. 35 j., B. A. van
Leeuwen, zn. 42 j.. C. Trouw, m. 51 j..
M. Laan, dr. 2 mnd., J. N. Moonen, zn.
20 j., P J. v. Venetie, m. 73 j., H. S.
Groen, m. 74 j., E. MootenBossert,
wed. 72 j„ S. M. v. Groeningenv. d.
Staat, wed. 84 j., C. Zoet, m. 58 j.
Jaarvergadering „L.A.W.E.T/'
Gisteravond werd in „De Harmonie"
de jaarlijksche algemeene vergadering
der „vereeniging tot instandlneuding der
L.A.W.E.T. te Leiden gehouden.
De voorzitter, de heer H. W. Cahen,
opende de vergadering en heette de aan
wezigen welkom.
Spr. herinnerde er aan, hoe in het af-
geloopen jaar met de andere .midden
standsorganisaties was samengewerkt
voor de winkelweek.
Noch het bestuur, noch de leden heb
ben alzop stilgezeten, doch zij hebben
krachtdadig meegewerkt aan het wel
slagen der winkelweek.
Nu zijn we een nieuw jaar ingetreden;
spr. hoopt, dat het een voorspoedig en
vruchtbaar jaar zijn moge.
Spr. wees op het steeds grooter wor
dend tramverkeer door Leiden's straten,
daarom zullen we moeten aandringen
op goed onderhouden straten. In 't bij
zonder noemde spr. in dit verband de
Haarlemmerstraat.
Verbetering der straten is in het be
lang van 't verkeer en ook van den
Leidschen winkelstand.
Vervolgens gaf spr. den secretaris, den
heer T. F. Vlieland Jr., gelegenheid tot
het voorlezen der notulen van de vorige
vergadering, die onveranderd werden
goedgekeurd.
Daarna las de secretaris de ingeko
men stukken, nl. een schrijven van den
heer Korenhof, die de N.V., waarvan hij
de leider is, als candidaat voorstelde,
in verband met ballotage aangehouden
tot de volgende vergadering, alsmede een
schrijven van eten heer Van Rossum
du Chattel, betreffende de wijze van be
stuursverkiezing.
Alsnu kwam aan de orde het jaarver
slag van den secretaris.
In tegenstelling met het jaar 1923, dat
voornamelijk door de toen gehouden
tentoonstelling een jaar was van groote
werkzaamheid, ging 1924 betrekkelijk
kalm voorbij.
Wijzigingen in liet bestuur kwamen
niet voor, daar cle aftredende heeren
Vlieland en Pulle herkozen werden.
Spr. herinnerde aan het besluit tot het
houden van een seizoenopening, waar
aan door alle leden daadwerkelijk werd
deelgenomen,, terwijl ook vele niet-leden
zich bij deze actie aansloten.
Voor deze seizoenopening is reclame
gemaakt door aclvertenlieg in de bladen,
carrillonfcespeling, straatmuziek en
herauten met omroeper.
Het bestuur is wei van meening, dat
deze collectieve inzet van het seizoen
resultaat zal hebben gehad, doch is niet
in staat, het nut en voordeel daarvan in
cijfers uit te drukken.
Het bestuur was in de winkelweek
commissie vertegenwoordigd door de
heeren H. W. Cahen, Cor Mulder en W.
Warnecke, in de versieringscommissie
door den heer J. G. Pulle.
Spr. eindigde me: de beste wenschen
uit te spreken voor den arbeid der L. A.
W. E. T.
Het jaarverslag van den secretaris
werd onder dankzegging goedgekeurd.
De penningmeester, de heer TV. J. H.
Warnecke, bracht rekening en verant
woording uit over 1924.
De inkomsten bedroegen f 993.52,
waaronder ƒ720 contributie van 72
leden en ƒ100 contributie van 4 dona
teurs.
De uitgaven bedroegen 957.04, waar
onder 284-44 voc" de seizoenopening
en 100 voor de winkelweek.
Het voordeelig saldo bedroeg alzoo
aan het einde des jaars 36.48.
De rekening van den penningmeester
werd op voorste! der commissie van
controle goedgekeurd en de penning
meester van zijn beheer gedechargeerd.
Bij de alsnu plaats hebbende bestuurs
verkiezing werd tot voorzitter herkozen
gevoel als een man in een regenbui,
die toch reeds op den huid toe nat is.
Het was hem onverschillig hoe hard
het nog ging gieten; hoe harder het
goot hoe aangenamer het hem eigen
lijk zou zijn.
„Die oude brombeer", mompelde hij,
„denkt, dat hij mag beleedigen om
dat ik een arme klerk ben zooveel
hem goeddunkt. Maar hij zal onder
vinden ,dat hij zich vergist heeft. Ik
zal hem alleen aantreffen van morgen
want hij gaat nooit naar de kerk, dat
weet ik. Zij, God zegene haar, gaat
geregeld."
Bij de gedachte aan Floss werd hij
een oogenblik zachter gestemd. Sedert
gisterenmiddag was hij, zoo mogelijk,
hartstochtelijker op haar verliefd dan
ooit. Nooit had zij zoo schoon geleken
in zijn oogen; nooit had de ironie van
zijn eigen lot hem zoo bitter toege
schenen.
In antwoord op zijn sohellen, werd
de deur geopend door een der dienst
boden, die hem natuurlijk goed kende,
doch die er niets van wist, dat de dok
ter hem het huis had verboden.
„Is de dokter thuis?" vroeg hij met
gedempte 9tem.
„Ja mijnheer; hij is in de huiska
mer."
„Wilt ge hem zeggen, dat ik hem
wensch te spreken?" En hij trad de
gang binnen. Het meisje sloot de huis
deur en ging toen naar de deur der
huiskamer en tikte. Douglas volgde
haar dicht op de hielen.
„Binnen", hoorde hij den ouden dok
ter met zijne onvriendelijke stem zeg
gen.
De deur werd onmiddellijk geopend
en het meisje verdween.
„Wie zeg je?* De woorden weerklon
ken door de gang op den meest snij
denden toon, die des dokters stem kon
aannnemen.
Het meisje kwam de kamer uit, er
ontdaan en zenuwachtig uitziende.
„Wilt u maar binnengaan, mijnheer?"
zeide zij, en zij hield de deur voor hem
open en sloot haar toen achter hem
dicht.
Douglas voelde zich zelf ook vreese-
lijk zenuwachtig. Het was gemakke
lijk genoeg bij zichzelf te zeggen, dat
hij den leeuw in zijn hol zou gaan op
zoeken, maar bij de deur van dat hol
gekomen, had hij al zijn moed noodig
om er binnen te gaan.
De oude dokter stond met zijn elle
boog op den schoorsteen geleund, zijn
gelaat was zeer bleek, en zijn lippen
beefden van ingehouden aandoening.
„Waaraan dank ik da eer van dit
bezoek?" vroeg hij, met voorgewende
kalmte, terwijl hij Douglas recht in
het gelaat zag.
Douglas doorstond zijn blik zonder
een spier te verroeren, en antwoordde
kalm en beleefd: „Aan den brief, dien
u mij gisterenavond heeft geschreven,
mijnheer."
„Maar ik dacht, dat ik u in dien
brief verzocht, niet weder in dit huis
te komen?" Zijn stem was ilog zacht,
en goed onder bedwang.
„Dat is zoo", antwoordde Douglas.
„Maar als een fatsoenlijk man heb ik
aanspraak op eenige verklaring dunkt
mij."
„U hebt volstrekt geen aanspraak
op eenige verklaring, mijnheer. Ik ben
baas in mijn eigen huis, en ik heb
het recht te kiezen, wie ik ontvangen
wil en wie niet."
„Dat betwist ik u volstrekt niet, en
ik zal mij zoo spoedig mogelijk uit uw
tegenwoordigheid verwijderen, maar
daar ik u ken als een gentleman, had-
ik een andere behandeling van u ver
wacht; maar ik hoop, dat u mij thans
de gelegenheid niet zult weigeren, mij
zelf te verdedigen, daarom vraag ik
u, wat heeft u over mij gehoord?"
„Wat bedoelt u, mijnheer?"
„Ik bedoel dit. U heeft in twijfel ge
trokken, dat ik een fatsoenlijk man
ben, u werpt een smet op alles wat ik
op de wereld bezit om op te steunen
op mijn goeden naam. Nu wensch
ik te vernemen, wat u tegen mij
Belanorijksie nieuws in dii nummer.
Binnenland
De jaarlijksche algemeens vergade
ring der „L.A.W.E.T." te Leiden.
Dnitsche communist door de politie
over de grens gezet.
Be indiening der ziektewet binnen
kort te verwachten.
Buitenland.
De Duitsche sociaaldemocraten kon
digen aan het kabinet-Luther scherp"
oppositie aan.
Gevechten tnsschen sociaaldsmecraj
ten en communisten te Berlijn.
Be dictator van Zuid-China, Soeü
Yai-seu is overleden.
cle heer H. W. Caiien en tot bestuurslid
de lieer W. J. H. Warnecke. Tot leden
cier commissie van corhroie werden ge
kozen cle heeren J. H. van Rossum au
Chatel, J. Arnoldus en B. van Noort.
Allen lieten zich de verkiezing of her
kiezing welgevallen.
Als tijdstip der eerstvolgende tentoon
stelling stelde het bestuur voor het
najaar; het voorjaar is minder geschikt
daartoe, omdat dan de tentoonstelling
voor de Katholieke winkeliers in de
vasten zou vallen.
De heer van Rossum du Chatel zou
de L.A.W.E.T. met de lustrumfeesten
willen doen samenvallen; ook gingen er
stemmen op voor het voorjaar '26.
Met algemeene stemmen werd beslo
ten dit jaar een tentoonstelline te hou
den. Daarna werd over het tijdstip ge
discussieerd. De heer van Rossum du
Chattel voelde voor de eerste helft van
November meer clan voor de eerste helft
van September. Tot dusver is door de
L.A.W.E.T. bijna uitsluitend met de
textielbranche -rekening gehouden.
De heer Levi zou den gulden midden
weg willen bewandelen: October.
Bij de gehouden stemming bleek, dat
9 stemmen voer September werden uit
gebracht., 4 stemmen voor October en 7
voor November, alsmede i blanco.
Bij de nieuwe stemming staakten de
stemmen over cle vraag: September of
November, zoodat dit punt meest wor
den aangehouden tot de volgende ver
gadering, die binnen 4 weken zal plaats
hebben
Betreffende cle seizoenopening deelde
de voorzitter mede. dat deze het vorige
jaar geen voldoende medewerking heeft
ondervonden; zij had alleen effect kun
nen sorteeren wanneer allen op de door
het bestuur voorgestelde wijze daaraan
deelnamen.
Spr. stelde aan de vergadering de
vraag of men voelt voor een seizoen-
opening bii het. a.s. voorin ar. Met errootq
meerderh^jd -wordt besloten, een sei-
zoenonening te organiseeren.
Hiervoor zal gestreefd worden naar
een volledige samenwerking met de drie
mirldenstandsvereenigingen, terwül de
weet?"
„Persoonlijk weet ik niets tegen u,
maar anderen weten des te meer."
„Op welke anderen doelt u?"
„Dat weiger ik u te zeggen."
„Mag ik dan vragen, wat zij van mij
weten?"
„Zij weten, dat u een bedrieger zijt,
dat u meer dan een alias bezit en een
reputatie liebt, die, in één opzicht, niet
slechter zou kunnen worden, dan zij
reeds is."
„Zijn zij bereid dit te bewijzen."
„Volkomen."
„Dat is dus de reden van het ver
zoek van mijnheer David Sutcliffe?"
„Zoo is het,'mijnheer. Denkt u, dat,
wetende wat hij van u weet, hij u zou
toestaan te spreken tot het meisje,
met wie hij op het punt staat te trou
wen?"
„Ik heb nooit een poging aangewend
juffrouw Gresham aan te spreken. Ik
mag slechts een geldschietersklcrk
zijn, maar ik hoop, dat ik weet hoe
ik mij tegenover een dame te gedra
gen heb."
De oude dokter was met dit ant
woord niet bijzonder ingenomen, en
zijn zelfbeheersching verliet hem al
meer en heer.
(Wordt vervolgd,1.
