iaiektittol
MTweede Blad
Woensdag 10 December 1924
i-f GEEN CHRISTELIJK-SOCIAAL
J! PROGRAM.
Het Program van Actie der Chr. Werk-
geversvereeniging, onlangs (ook door ons)
gepubliceerd werd door den beer Amelink
in „De Amsterdammer" een vergissing
genoemd.
..Patrimonium" sluit zich hierbij aan en
zegt: Het bevat niets „Christelijk so-
i ciaals". Behoudens hetgeen over de han-
v de'spolitiek wordt gezegd, kan het pro-
gram ook door liberale werkgevers worden
t onderschreven.
Het blad drukt dan bet Program af, zoo-
'als wij bet reeds gaven, om -dan het vol
gende commentaar te geven:
Zoo nu en dan moet men naar de be-
doeling raden. Welke Staatsbedrijven en
ilSpmi-Staatsbedrijven moeten worden in-
gekrompen? Waarop heeft men bet oog?
v (Wij kennen bier te lande geen Staalbe
drijven, die voor „inkrimping" vatbaar
zijn. Bedoelt men misschien opheffing van
de Landsdrukkerij?
Ook wij meenen, dat bij de looiksbepa-
ïing in den publieken dienst rekening moet
worden gehouden met de loonen in de par-
ticulfere bedrijven. Maar wij zouden toch
niet gaarne aansluiting zonder meer ver
dedigen. De Overheid heeft ook nog een
eigen verantwoordelijkheid.
Hetgeen over de Arbeidswet wordt ge-
1 zegd, heeft noch principieel, noch prac-
■tisch onze instemming. Dat van den kant
der Christelijk® werkgevers zelfs niet ge
ijverd wordt voor verkorting van arbeids-
tijd, voor meer Zondagsrust met name van
bet winkelpersoneel, is al heel kras. Maar
't is waar ook, deze zelfde organisatie on-
derteekende onlangs mee een adres aan de
Kamer, waarin gezegd werd, dat de Zonr-
dagsrust in ons land reeds méér beperkt
was dan. met de bedrijfsbelangen overeen
jjwas te brengen!
Voorheen werden in dezen kring we}
1 fens sympathieke klanken .over bedrijfsor
ganisatie gehoord. Thans wil men zelfs
/art. 28 lid 7 loepassen ondernemingsge-
;{wijs, na overleg van den ondernemer mot
!-,.zijn" arbeiders. En dan 2860 uren! Ge
middeld ruim 54 uur per week.
Aan een wettelijke regeling van de col-
leclieve arbeidsovereenkomst wordt niet
meer gedacht. De bedoeling der zinsnede
ever de arbeidsbemiddeling is ons niet
du'delijk.
Dit program van uitstel' en afstel zal
Pmedisch weinig effect sorteeren.
Maar het is wel zeer te betreuren, dat
u t dit program een geest spreejkt, die aan
de samenwerking met de Christelijke ar
beidersbeweging weinig bevorderlijk is.
Dat had, ook bij alle rekening houden
met den hnidigen economisch en toestand,
stellig anders gekund.
HERK EN SCHOOL
NED. HERV. KERK.
Bedankt. Voor Oldebroek: R. Bartle-
ma te Hoogeveen,
GEREF. KERKEN
Beroepen Te Utrecht: G R Kuij-
per te Haarlem; te Duurs wonde: W. J,
Baan. cand. te Heemstede.
Aangenomen Naar Oostwolde-Old-
ambt: P. Prins, cand. te Hilversum,
Bedankt. Voor Elburg: J. Bosch te
Westbroek; voor Genderen, St. Laurens.
Wons, Zoetermeer-Zeg waart, Aarlander-
veen, Pijnacker-Nootdorp. Tzummarum,
Giessen Oud- en Nieuwkerk, Warns en
Kollumerpomp: P. Prins, cand, te Hilver
sum
CHR GEREF. KERK.
Bedankt. Voor WoerdenP, de
Groot te Rotterdam.
Bevestiging, Intrede. Afscheid.
D s H. W te Winkel deed Zondag
intrede bij de Nod, Herv. Gem. te Sneek
met een rede naar aanleiding van Kor. 1:
23 en 24, na des morgens te zijn bevestigd
door Ds J. W. Swaan van VoÜenhove. die
tot tekst bad Job. 3: 29. Ds, Teret van
Sneek en ouderling Alkema spraken den
nieuwen leeraar toe.
r— Na door Ds B. J v, d. Meulen van
Oostmeer met een predicatie over 2 Cor.
3: 5 te zijn bevestigd deed Zondag cand.
H. v, d Meulen intrede bij de Geref.
Kerk van Kommerzijl.
D s. W. Faber, gekomen van Se-
rooskerke, deed Zondag intrede bij de Ge
ref. Kerk van Hoogeveen, sprekende over
2 Petr 1: 12. 13 en 16, na door Ds, H.
Fokkens van Hollandscheveld met een
predicatie over Jes. 40: 6 en 8 te zijn be-
vstigd. Ds. v. Dijken en ouderling Mulder
spraken den bevestigde toe.
Ds, A. de Voogd nam Zondag af
scheid van de Ned. Herv. Evang. te Assen,
met een leerrede over het laatste vers van
Psalm 138.
Ds. A. I, Kan sprak namens de gemeen
te den scheidenden leeraar toe. wien de
gemeente ten slotte de zegenbede uit Ps,
134 toezong.
Cand. D. B r e m m e r, van Gorcum
werd Zondag door Ds, den Boeft van
Kruiningen bevestigd als leeraar der Ge
ref Kerk van Bruinisse-Oosterland met
een predicatie over 1 Cor. 1: 2224.
In den namiddagdienst deed Ds. Brem-
mer to Bruinisse .in den avonddienst te
Oosterland zijn intrede met een predicatie
over 2 Cor. 7: 5.
Ds. G, Hornstra heeft Zondag
met een leerrede over 1 Cor. 16: 13 af
scheid genomen van de Ned. Herv. Gem,
te Bellingwolde.
D s, J. H. Staal werd Zondag door
Ds." F. C. Petersen van' Bloemendaal met
een rede over 2 Car. 4: 7 bevestigd bij de
Geref. Kerk van Garrelsweer.
De bevestigde had als uitgangspunt van
zijn intreerede gekozen Joh, 14: 6. Na de
predicatie werd hij toegesproken door
ouderling Kamphuis, het hoofd der school,
den heer Mulder, den consulent, vertegen
woordigers der classis. Ds. D. Steenhuis
en Ds. B. Ramaker.
D s. W, A. F. Reddingius hoopt
11 Jan. as. afscheid van do Ned. Herv.
gemeente te Scherpenizeel te nemen, om
18 Jan, d.a.v. zijn intrede te doen te Hau-
wert.
Zilveren Jubileum.
Ds. N. Diemer, predikant der Geref.
Kerk van Vijfhuizen (Haarlemmermeer),
viert vandaag zijn zilveren ambtsjubileum.
Ds, Nicolaas Diemer werd 14 Sept. 1S72
te Alphen aan den. Rijn geboren, waar
zijn vader, Ds. W. Diemer, em.-pred. te
Apeldoorn, toen predikant was. Hij ver
bond zich het eerst aan de Geref. Kerk
van Munnekezijl. waar hij met vurigen
ijver het Chr, onderwijs bevorderde. Ver
volgens stond hij te Dronrijp, van 1903 tot
1913. Ook daar, in dat moderne dorp. ont
wikkelde hij een krachtige actie op poli
tiek- en schoolgebied. Van 1913 tot 1917
vrvulde Ds. Diemer zijü ambt bji de Ge
ref. Kerk van Gameren. Op 15 April 1917
verbond hij zich aan de Geref. Kerk van
Vijfhuizen,
Begrafenis Ds. M. Ozinga.
Maandagmiddag is op de begraafplaats
^Rustoord" te Diemerbrug onder groote
belangstelling ter aarde besteld het stof
felijk overschot van ds. M, Ozinga. in le
ven predikant der Oud-Geref. Gemeente
te Amsterdam, die thans voreenigd is met
de Chr Geref. Kerk aldaar.
De baar werd door leden van den ker-
keraad der Chr. Geref, Kerk te Amster
dam grafwaarts gedragen en aan de groe
ve werd allereerst het woord gevoerd door
ds W. Hendriksen, predikant- der Chr.
Geref. kerk te Amsterdam Deze verzocht
te zingen een der lievelingspsalmen van
den overledene: Ps, 24: 1 en zeide hierna,
dat aan ds. Ozinga is bewaarheid, dat
God Zijn meest geliefde kinderen dikwerf
bet zwaarst kastijdt. Ds. Ozinga heeft
eens tegen spr gezegd: Als gij aan mijn
graf zult staan lees dan Genesis 49 23 en
24a en spr voldeed daaraan door te lezen
het: De schutters hebben hem wel bitter
heid aangedaan, hem beschoten en hem
gehaat Maar zijn boog is in stijvigheid
gebleven en derarmen zijner handen zijn
gesterkt gewoxxlen door de handen van
den Machtige Jacobs," Daarna las ds.
Hendriksen een gedicht van ds. Ozinga
en besloot met den wensch. dat alle aan
wezigen hetzelfde deel mogen bezitten
dat God aan ds. Ozinga heeft verheerlijkt.
Ds. J .Ozinga uit Bennekom schetste
hierna zijn overleden vader als iemand,
die wanneer hij het had over de gerechtig
heid Gods en over de barmhartigheid van
Jezus Christus, in vuur kon geraken cn
op velen een onvergetelijken indruk heeft
achtergelaten.
Ds, D. Ozinga ^iit Pernis herinnerde er
tenslotte aan hoe de arbeid van den over
ledene voor velen een zegen is geweest
Kcrkvlsltator.
'Als kerkvisitator der Ned. Herv. Kerk
in de provincie Zuid-Holland, zitting heb
bende tot Nov. 1926 voor de classis Gouda
heeft bedankt de heer W. van Biel te
Vianen,
In zijne plaats treedt terstond op de'
heer G. Vos te Waddinxveen. terwijl in
de vacature zal worden voorzien in de
eerstvolgende vergadering van het Provin
ciaal Kerkbestuur van Zuid-Holland uit
een aanbeveling van minstens twee perso
nen. ingezonden door het Classicaal Be
stuur van Gouda.
Kerksplitsing,
In verband met de splitsing der Geref.
kerk van 's-Gravenhage in Oost en West,
heeft de kerkeraad der Geref. kerk aldaar
besloten, dat de ouderling voor de behar
tiging der geestelijke belangen van de mi
litairen door de kerk van Oost zal worden
aangewezen, terwijl beide kerken zullen
bijdragen in de kosten van het plaatselijk
Geref. militair tehuis.
Verder heeft de kerkeraad de diaconie
gemachtigd, om het Rusthuis voor Ouden
van Dagen te doen inschrijven, in de open
bare registers als eigendom vjfn Oost en
West, ieder voor de helft,
Aan de overheden zal kennis gegeven
worden van do institueerng der beide ker
ken per 1 Januari a s.
De verkiert! ngsuiisag te Amsterdam.
„Zeer bedroevend" noemt de heeT G. A. de
Ridder in het „Alg. Weekblad voor Vrijz.
Godsdienstigen", den uitslag van de verkie
zing voor het kiescollege in de Ned. Herv.
Gem. te Amsterdam (ong. 5200 st. voor de
Vriendenkringen, 8000 voor ..Het Evan
gelie" en 550 voor Ey. Vertegenw.) en hij
vervolgt:
„De cijfers geven natuurlijk geen zuiver
beeld van d© z'enswijze der leden onzer ge
meente, tenzij dan in het negatieve, ge
lijk wij het reeds zoovele ma'en moes'en
constateeren. Tegenover de achtduizend
orthodoxen van onderscheiden schakeering
slaan ook nu wee-r de tiend inzenden, de
zich geen gang naar de stembus getroosten
onbekend als zij blijkbaar z;jn met de be
langen, we'ke er ook vóór hen bij deze
verkiezing op het spel slaan. Wij ontvein
zen ons echter niet, dat .hierbij het cijfer
van 500 voorstanders van E. V. wel heel
pover is.
„Het zal voor onze geestverwanten zaak
van ernstige overweg'ng moeten uitma
ken, hoe in dezen toestand verandering te
brengen. Wij weten maar al te goed, mot
welke moeilijkheden wij te kampen heb
ben. Minder duidelijk is, hoe tot verbete
ring te komen.
„Allereerst lijkt 't ons noodzakelijk voort
te gaan met de innerlijke versterking on
zer organ'-sat'e. W*j zijn hiermede in het
thans loopende >aar op den goeden weg
gekomen, beschikkc-n echter over te weinig
actieve medewerkers. Het eigen'ijke ver-
kiezingswerk bleef ditmaal vrijwel achter
wege en het was ook hierom, dat wij van
den uitslag geen hoog? verwachtingen
koesterden. De langere weg kan ook hier
de betere blijken. Door godsd'er.stpred:-
king ?n verbreiding onzer begicse'en op
andere wijze, door versterking onzer ver-
ceniging. zoowel wat haar ledental als wal
hare financiën betreft, kan zeker ook hier
een krachtige groep van vrijzinnige her
vormden gekweekt worden. Maar: die moet
dan ook geheel worden gekweekt en dat
e:scht van onze bewuste geestverwanten
groote offers in allerlei opzicht. Eerst
wanneer die groep gevormd is, zullen ook
de stommingscijfers voor de vrijzinnigen
gunstiger verhouding kunnen opleveren."
fiSIÜ^EëiLMItiD
Postcheque- en Girodienst.
Verschenen is het verslag over 1928 van
den Postcheque- en Girodienst.
Toen op 24 Augustus 1928 de post
cheque- en g:rod:'enst werd gecentrali
seerd. a'dus de directeur, lag dit verslag
gereed. Het was nog niet uitgebracht om
dat in do boekhouding over dat jaar ach
terstand was ontstaan, die toen nog niet
was ingehaald Dientengevolge heeft ook
de accountant zijn jaarlijkseh rapport nog
n'et kunnen u'tbrengen.
Dit geschiedde 16 Augustus 1924. Het
in dit rapport bedoelde verschil lusschen
het saldo der postrekeningen volgens de
boeken en de felling van de sa'do-biljet-
teu der afzonderlijke rekeningen, bedroeg
op dien datum f 16.428, en kon sedert nog
door liet opsporen van fouten terugge
bracht worden tot f6219.
Het spoorwegpersoneel en de duurte.
Zooals bobend, hebben de hoofdbesturen
van de vijf organisaties van spoorwegper
soneel besloten, bij de directies en de re
geering aan te dringen op duurtetoeslag
van één extra week loon per 15 Dec 1
Febr. en 15 Maart. Als minimum dezer we
ken zoii gevraagd worden f 35.
In verband met deze personeels-aange-
legenheden is gistermiddag te Den Haag
een congres gehouden.
Vertegenwoordigd waren de B. A. N. S„
de Ned. Vereen, van Spoor- en Tramperso
neel, ..St. Piafaël", de P. G. B. en do Neu
trale Bond.
De groote zaal van den Dierentuin was
geheel bezet.
Aanwezig waren o.a de Tweede Kamer
leden mevr. Bakker-Nort. Van Braambeek
en Hermans, a'smede de Eerste Kamerle
den Cramer en De-Jong.
De vergadering werd geopend door don
heer J. G. Balkestêijn, voorzitter van den
B. A. N. S. Spr. herinnerde aan de pogin
gen der regeering om ook voor 't spoor
wegpersoneel eon loonsverlag'ng in te voe
ren van 10 pet.
Waar we die 10 pet. verlaging niet kon
den tegenhouden, hoopten we op een ver
laging ook van de prijzen van 'even-smid-
delen enz. Echter, gaan de prijzen weer
met sprongen omhooc en d't bvenet on>s
opn:euw tot eensgezindheid (applaus).
De opzet van deze vergadering is niet
een massa-congres, maar een b:jeenkomsl
ven afgevaardigden der organisaties.
Hef woo"d werd verde»; gevoerd door de
h-oren II. F. Timmermans secretaris van
..S'. Raphaë1" en P. MnFmaker van de Ne
der!. Vereen., die in bedekte termen tot sla
king aanspoorde.
Nrder'andHonqarije
Hef Min:ster:e van Buitejilandsche Za
ken dee't mede, dat g'stcr te 's-Gravenhage
de onderfeekening plaals vcnd van een
handelsverdrag tusechen Nederland en
Hongarije. Hef verdrag berust in hoofd
zaak op de wederzijdsche toepassing van
meostfce gunst ïg:ng.
Prsjzenconfro e-ccmmissie.
Het Handelsblad vernoemt, dat de
regeer'ng n;et voornemens is, in te gaan
op het denkbeeld van de besturen van het
N. V. V. en de S. D. A. P. om tof inste1-
ling eener orfic:ee!e prijzenoontrole-com-
missie over te gaan.
Restitutie van verhuiskos'sn.
De min-'ster van financiën heeft bepaa'd,
dat aan ambtenaren der be'asting, invoer
rechten en acc'jnsen, aan wie pen won:ng
is aangewezen rnet een huur van meer
dan f 7.50 per week. bij het betrekken van
een goedkoopere woning een tegemoetko
ming in d° verhuiskosten tot een bedrag
van f 40 zal werden ver'eend.
Bijzondere welsprekendheid.
O-er het bezoek van d1 ..Tromp" op haar
oefen reis aa-n Las Palmas vertelt dr.
II P
Daar zit de commandant van Hr. Ms.
„Tromp", met renige van r'h\ hoogere of
ficieren, aan den offcieeVn Snaanschen
maaltijd. Er is een gouverneur en een ge
neraal en een hurgemeeslcr en weet ik al
wat. Ze spreken allen, onberispelijk
Spnansch. maar opk niets anders. En aan
gezien de Holanders Onberispelijk hun
vier talen spreken, maar ook niet meer
(waarom ook meer?) is de conversatie niet
■die van do salon van Mme du De'fnnd of
den Prince de Conti. Maar dan oordeelt de
Suaansche gouverneur het noodig een
gViettd? redevoering te wijden aan het
Hollandscbe bezoek Pe Hoi'andsche offi-
cieren verstaan er natuurlijk peen syllabe
van. maar applaud'sseeren den spreker be
wonderend legemoet. En dan staat de
comint. van de ..Tromp" op en spreekt
eern^ schoon? woorden in het Fransch.
De Spanjaarden begrijpen er geen syl'abQ
van en app'audïsseeren d n spreker be
wonderend tegemoet.
Den vo'grhden morgen onent de kolonel
de off:neele couraxit van Snnta Cruz de
Teneriffen tracht met zijn lees-kcnn's
van het Spa.anqch le verstaan wat een ijve
rig joflrnahst over het bezoek en het diner
heeft geschreven. En hij verslaat het.
maar wat hij absoluut n'et verstaat is de
inhoud van zijn eigen speech. Hier is in
de meest bloemrijke bewoordingen een
redevoering opgesteld waar hij geen
woord van gezegd heeft. Toch mag hij te
vreden zijn. want de ijverige journaT;st
gaat zV.h te buiten in «lof over de wijze
waarop hij zijn woorden heeft gekozen on
nog meer uil hij zijn bewondering over
het feit, dat de Ho'landsche begroeting
een absoluut goed wederwoord was op de
schoone zinnen d:e de Spanjaard 'e zamen
had gevlochten En dit -a'les is misschien
krankz'nnig. maar 'n ieder geval i? hef
bewonderenswaardig beVerd (N. Cf.)
Art. 146; Berrrootinq van de Landbouw.
Het Kon. Ned. Landbouwcomifé heeft
z:ch met een breedvoerig adr"s gewend tot
de Tweede Kamer in verband met de op
merkingen van den Minister van Blnneri-
landsche Zaken en Landbouw in zijn M -
morie van Antwoord op de Bezrooting a'd
Landbouw met be'rokking tot art. 1 <6.
1 Hel betreft de samensmelting van den v-e-
artsenijkundigen dienst mot dien d.-r ve
terinaire inspectie van de volksgezond
heid.
.Adressant dringt er b j de Tweede Ka
mer op akn, d? vermeende bezuiniging,
hierbij voorgesteld, te verwerpen en te be
vorderen, dat in deze aangelegenheid een
bohoorpjk en nauwkeurig onderzoek word»
ingesteld, opd if voorkomen worde dat
thans stappen worden gedaan, waarvan
h'ct Comité vast overtuigd 's. dat de naast©
toekomst zal leeren dat het beter ware ge-*
werst, indien deze achterwege ware ge
bleven.
Eerste Kamer.
De leden der Eerste Kamer zijn in open
bare vergadering bijeengeroepen tpgee
Dinsdag 16 December a s des nanvddn®*
te 8 80 uur.
Ds Volkenbond.
Naar men verneemt heeft dr. J. A. Ne-
derbragt. chef van d° d'rectie van econo
mische zaken in z:jn hoedanigheid van
rapporteur van de f nanciëcle contröle-
comnrssie van den Volkenbond, een rap
port samengesteM, waarin het resultaat ;s
nederge'eed van een omvangrijke enquête
betrrff-nde dp organisatie en hef personeel
van hel secretariaat van den Volkenbond
Het rapport bevat eer. aantal eril-sche
opmerkingen, doch komt tot zeer bevredi
gende concluriën.
Hef moet in de bedoeling liggen, dar
naar aanle:ding vail d:t document, te zij.
nor tijd door de commissie een rapport
aan de a'gemcere vergadering van d^n
Volkenbond 1 'gebracht.
HET INVAL!DITEITSFONDS.
De Rijksbijdrage wordt ook voor 1925
ingehouden.
Min siers Aalberse en Goliin hebben,
naar aanle'dïn? van het verslag der afdee-
lingen van de Tw ede Kamer nopens het
wetsontwerp befreff nde verdere fmlelüke
afwijking van art. 20 1e en 2e lid der In-
validiteitswet een nota bij de Kamer in
gezonden. waarin uiteengezet wordt dat. al
moge de f'nancieeje toestand van hel 'and
in den loop van het jaar ie's gunstiger
zijn geworden, die toestand niettemin thans
nog van dien aard is. dat daarin voldoende
motief kan worden gevonden om indirn het
zonder gevaar voor de goede uitvoering der
Invalid:teïtswet mogel'jk is, ook voor 1925
de Ri'ksbijdrage aan hef Tnva,'f1iteit;fonds
in te houdeo
ter aanwezig
Voorloopig l.t ij,
kund'gen adviseur der R jksvcrzekerir.gs-
bnnk hphben uitgewezen dat met betrek
king tot verschf,vnde ondo'-stclVneon,
waarop de w'?kun:lrie bercke-n'nzen no-
pnns de vasfsfol'ing der s1?a'«bijdrage.' in
avt. 20 Tnval'd't.we* a^nweven "oedde^'s
moesten berusten, nirt onbelaneriike med°-
vaRers kunnen worden geconsta^erd. zoo-
el1! hot eedurpnde 1925 achterwe'Te l.a'en
van de sforfinrr niet eeno verhoogde s'or-
f ug 'n laferp jaren, noeh een vorleng'ng
van het tijdperk dier s'orf;ng zn1 nood'?
maken. Het spreekt van zeM zegren de
Ministers dat zij n'et kunnen waarbor
gen dat in do tookemsf z:ch g en omstan-
diglioden zullen voordoon, wpfke op den
toestand van het Invaliditeitsfonds zooda-
n gen ongunstigen inv'ned zidlcn hebben
dat ren latere verbooeirg der cta"f«:b':d-a-
ge onvermiidc'ijk zal b'ijken
Indien dé staatsfinanciën gunst wa
ren. zoude er Inderdaad veel, zoo niet al
les voor te zegden zijn. om overscbot'en
op de. staatsbijdragp te doen aanwenden
ten bato Van do volksgezondheid of voor
verhooring van de nitkror'ngen aan de he
la nghebbonden Dat is echter hc'aas niet
Dot geval en daarom aciiten de Minis ers
liet een ek^ch 'van belioorb'jk financieel !)•»-
'eid om de h'orhedoelde overschotten lm
hate van de scliatk-'st te doen komon. zoo
dat deze niet zwaardm zal worden hel as'
dan naar dm - T„..„prT«^4C>v(v{
nncd> is.
Ff de Regeer n" u 1926 en
vellende jaren za! komen met voorstellen
tol verdere afwiik;ng van het h^paa'de varï
ar». 20 der Tnv.VidReifswet. za1 uiteraard
moda afhangen van drt ooncTus:es der Gom-
miss'e-van A'uurcn. Het Is mogo'ijk dn'
mrf nrnder dan 18 5 millfoen guld"n kar
worden volstaan, terwi'l mrde reken'n^
zal zijn te houden mc' de mogMijkfioirt, da-
bedoelde Commissi eeu nnd^«- ste1??! va.i
financiering d"r w,rre'-m:n«* zal aanbeve
len.
FEUILLETON
De Zegepraal van het Kruis.
43)'
Helaas! de stem van haar geweten sprak
te luid in haar, om haar te be-schuldigen,
waardoor de wonden steeds opengereten
werden!
Daar echter het tooneel van hare terugr
komst reeds vermeld is geworden, zoo zul
len wij ons verhaal vervolgen van het
oogenbl'k af, dat Mevrouw Stuart van den
lieer Forrester deze treurige mededeelin-
gen ontving, die ieders hart in het dorp
met droefheid en verwondering vervulden.
De ziekte van Edith ging in eene hersen
ontsteking over, zoodat zij verscheidene
dagen aan den rand des grafs verkeerde.
Het is onmogelijk al de beschuldigingen
van haar geweten, waaraan zij in de ijl-
j hoofdigheid der koorts ten prooi was, te
j beschrijven; zij had met luider stem om
vergiffenis en om verlenging van haar le
ven, om zich nog, indien het mogelijk
j' ware, te kunnen bekeeren.
Mevrouw Stuart had den brief van Lady
Beauford in Ediths koffer gevonden, en
t deszelfs inhoud verraadde maar al te dui
delijk de lage bedriegerij, waarvan men
zich bediend harl; dat alleen zou reeds
- voldoende geweest zijn, de hartverscheu
rende verwijtingen le verklaren, waardoor
de ziel van de arme z:eke onophoudelijk
gepijnigd werd.
De gebeden der godvruchtige familie ble
ven echter niet lang onbeantwoord.
Het was voor hen een tijd van diepe
vernedering en vurige smeekingen geweest,
om der wille van Hem, in wiens naam zij
om vrede gesmeekt hadden, daalde de
hoop andermaal op hen neder, en veran
derde hunne droefheid in dankzegg-'ngen.
Edith kreeg langzamerhand haar ver
stand terug; zij betuigde met het diepste
gevoel hare onwaardigheid, deelde hare
moeder nederig en oprecht alles mede wat
er gebeurd was. en verborgde n'els van
haar eigeu gedrag, hoe schuldig zij ook
was, Zij trachtte evenmin "haren angst
aangaande Eduard te verbergen, maar
zich niet in staat gevoelende hare belofte
om hem weder te zien ten uitvoer te bren
gen, smeekte zij hare moeder, hem te
mogen schrijven, opdat hij niet zou mee
nen, dat zij hem in 't oogenblik van zulk
eene vreeselijke onzekerheid aan zijn lot
overgelaten had.
Al wat slechts strekken kon om den
kwijnende geest van Edith op la beuren,
werd haar gereedel.ijk toegestaan, terwijl
nooit een enkel woord van verwijt uitge
sproken werd. teneinde bij haar geen vrees
te doen ontstaan, dat zij niet volkomene
vergiffen's verkregen had; want haar
eigen berouw had eiken mond tegen haar
toegesloten.
Voor He'ona opende zij meer bijzonder
haar hart over het onderwerp, dat uit
sluitend hare gedachten bezighield, en zij
elschte eene belofte van haar, dat zij haar
getrouw al de berichten aangaande het lot
van den gevangene mededeelen zon.
Do héér Forrester had, sedert zijn ver
trek, Mevrouw Stuart nauwkeurig verslag
gegeven van alles wat er voorviel; maar
zijne berichten werden gedurig nrnder
geruslstel'end, aangaande don afloop van
het smeekschrift om genade, dat den ko
ning aangeboden was. Het misdriif ging
met zullte verzwarende omstandigheden
gepaard, dat de kwijtschelding van eene
dergelijke misdaad de wetten van de
rechtvaardige en uitmuntende regeering
verlamd zou hebben. Een kort uitstel was
al'es wat men verkrijgen kon, en dat
zor.der eenige be'ofte van verdere verzach
ting.
Eindelijk werd het verschrikkelijk von
nis, dat den bepaalden dag voor de
terechtstelling van den ongelukkigen ge
vangene aankondigde, openlijk bekend ge
maakt.
De heer Forrester zond daarvan dadelijk
een afschrift aan Mevrouw Stuart, met
een brief van den gevangene aan Edith,
waarin hij haa^ bezwoer Imm nog eenmaal
te komen bezoeken.
De ongelukkige jongel'ng sprak zoo
verward van dood, oordeel en zalig
heid. dat hij slechts een z:er onduidelijk
begrip van den godsdienst schoen te heb
ben, die alleen hem leeren kon hoe hij
sterven moest, en die hem van de ver
schrikkingen dos doods, zoo vreesellik voor
eenon misdadiger, zou hebben ver'óst. Dit
was een oogenblik van beproeving voor
Mevrouw Stuart, en alleen de kracht Gods
kon haar in staat stelen ze te dragen. Zij
durfde Edith den inhoud van die noodlot-
lige brieven niet mededeelen. ofschoon zij
wel wist dat de dood van Forrester niet
lang g^he'm kon blijven: het beste, meende
zij was, dat men haar daarop langzamer
hand zocht voor te bereiden, door haar de
hopeloosheid van zijn toestand mede te
deelen.
De arme moeder raadpleegde met He'ena
op welke wijze zij dit het best konden
doen, waarop deze schielijk antwoordde:
..Inderdaad, moedert het hart van onze
arm? Edith zal bezwijken hij de gedachte,
dat hij sterven moet. Gij weet n:et hoe zij
zich aan de hoop vastklemt, dat hij gratie
zal bekomen, en deze hoop alleen heeft
haren geest tot eenige kalmte gebracht.
Zeg haar alles, behalve de waarheid
zeg haar dat hij vergiffenis bekomen
heeft, maar voor altijd uit zijn land ge-
hanno is; da' zal haar voor het oogenblik
niet verder doen vragen, er» aan harcu
angst voor zijn leven ?en e'nde maken,
bei zal inderdaad slechts eene onschn'dlge
bedriegerij zijn."
..He'ena!" zelde Mevrouw Stuart, „mager
wij in oemn tijd van zulke groote weder
waardigheden en beproevingen als deze
de misdaad van leugen bij de smart voe
gen. welke de zonde ons r^eds veroorzaak?
heeft? Laat ons df-n Heer niet verzoeken
opdat Hij n'et met Zijne genadige bescher
ming van ons wiike. want hoe zouden wij
den last van zn'k eenen raran hunnen
dragen zonder Zijne krach;? Mijn art*
kind heeft zich deze onheilen zelve berok
kend; zij moet dus ook de gevolgen barer
zonde dragen, en lijden, hoezeer wij ook
wenschen haar te sparen."
Er volgden eenigen oogenhlikken van
stilzwijgen, want Helena gevoelde maar at
te zeer de juislhe'd van het antwoord har- r
moeder.
Geen van beide bad den moed de ver
schrikkelijke vraag te beslissen, we ke dus
onbeantwoord b'eef.
Ile'ena keerde terug naar de kamer
van Editb. die zij in slaap vond.
Mirjam zat nevens haar- bed, en sloeg
hare rustelooze sluimering gade.
(Wordt vervolgd).
