Dagblad voor Leiden en Omstreken.
£||Vf RT EHTIC-PRI Jb
gewone advertentiën per regel 22Ve cent,
ttpgezcmden p Mededeeliagendubbel tarief.
«pij^con^fact/Jbelangrijke reductie. V
klefne atlvertontiën bij voorij^tbata-
i pngl^fyan ten hoogste 30 woofdén^ wordea
ffogelijks geplaatst ad 50 cent.
5de JAARGANG. - MAANDAG 6 OCTOBER 1924 - No. 1329
BureauHooigracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936
ABOÜSSES&EfiTSPREJS
fi Lttf n ei btitta Luie.
waar agmle. ywresttgd zjji
Per kwartaal;f2^01'
Per weekf 0.19)
Franco per post per kwartaalf2.90»
\Y Een Koninklijk woord.
f De rede door H. M. de Koningin de vo
rige week in den Leidschen Gemeenteraad
gehouden^ verdient onze volle belangstel
ling. i*..
t Het was meer dan een formaliteit,
i Het was een echt Koninklijk woord, een
Jvoord vooral in deze dagen op zijn pas.
Het moet worden toegejuicht dat telken!
jjare de Ontzet-feesten worden gevierd.
Dat er gedacht wordt en gedankt, dat
'de nagedachtenis van hen, die voor Lei
den de vrijheid verwierven en den vreem-
den dwingeland tot den aftocht noopten,
(wordt geëerd'.
I, Maar daarbij mag het niet blijven.
Wij mogen niet alleen leven in het ver
leden.
Of, om met if. M. onze Koningin te spre
ken:
>,Wij, heb nageslacht, mogen ons
inie'b bepalen tot het prijzen van wat
was. De onvergetelijke mannen, die
onze geschiedenis bron van onze
s kracht, gewrocht hebben, zij eischen
V van ons, dat van het kostelijk erfdeel
I in onze handen gesteld, wij ons de
i trouwe en vroede wabhters zullen too-
nen.
1 Laat ons immer er op bedacht zijn,
dat liet onze dankbare maar dure
plicht is dat. erfdeel ongeschonden eni
kan het zijn verrijkt aan onze nazaten
i over te dragen.
Aldus doende eeren wij tevens het
beste hen, die alles veil hadden toen
het gold de nog wankele grondslagen
■te verdedigen van wat thans ons vrij
en onafhankelijk Vaderland is.'
Dit ernstige, kloeke woord, een Oranje
waardig, verdient ónze yolle belangstel
ling.
In den Bijbel wordt gesproken van de
'Joden, die zich op de profeten beriepen,
maar die in werkelijkheid do graven der
profeten bouwden.
Een bedrijf dat ook in onze dagen maar
£tl te veel gezien wordt.
De nagedachtnis van een Van der Werff
,werd gehuldigd door aan zijn standbeeld
oen krans te hechten.
Voor Prins Wilem van Oranje, voor de
Boisot, van der Does en van Hout werd
©en gedenkteeken opgericht.
Met blijdschap werd herdacht wat deze
heldenfiguren voor ons land, en in 'b bij-
2on voor Leiden zijn geweest.
Maar tegelijkertijd is er een sterke be
weging ontstaan om wat door deze man
nen werd gewrocht ongedaan te maken.
Tegelijkertijd wordt als heb hoogste
goed gepredikt', de weerloosheid, 'de zelf-
wegcijfering, worden de mannen die ons
volk groot maakten en sterk, verloochend
en door onze historie een streep gehaald.
Een onwaardig bedrijf is dat.
Keen, wij het nageslacht, mogen ons niet
bepalen tob het prijzen van wat was.
Van het kostelijk erfdeel in onze han
den gesteld hebben wij ons trouwe en
yroede wachters te betoonen.
Het is onze dankbare maar dure plicht
Jat erfdeel ongeschonden en kan het ziju
Verrijkt, aan onze nazaten over te dragen.
Alleen zoo eeren wij hen die alles veil
iad'den toen het gold de nog wankele
grondslagen te verdedigen, van wat thans
ons vrij en onafhankelijk vaderland is.
Alleen zoo, kunnen wij God danken voor
wat door Hem in den loop der historie
voor ons volk werd gewrocht.
STADSHIEUW3.
DE 3 OCTOBER-FEESTEN.
De 3-Oclober-fcesten met zooveel span»
ïiing verbeid en met zooveel -zorg voorbe
reid, zijn schitterend geslaagd.
Het weer werkte hoven alle verwach-
ling mee, het bezoek was overweldigend en
Jde organisatie onverbeterlijk.
All'es scheen tot het weMagen van de
feestviering mee te werken.
Ka het breede verslag dat wij reeds in
een vorig nummer plaatsten, kunnen, we
thans kort zijn.
Zaterdagmiddag werd
de historische optocht
altijd het hoogtepunt van de feesten
•gehouden.
Een enorme menschenma&sa verdrong
rich op de straten om van dit schouw
spel! getuige te zijn. Op sommige plaat
sen was de belangstelling zoo overweldi
gend, dat het onmogelijk scheen dat de
optocht zou kunnen passeeren, maar er
heerschte een gemoedelijke stemming,
izoodat tenslotte als vanzelf ruim lbaan
■werd gemaakt,
De optocht - ontworpen door de h ee
ren F. W. van "Wijk en W. van Bossum
du Chattel bedoelde een beeld te geven
vain onze vaderiandsche geschiedenis van
1572 tot 1697. Hij bcs!^»^l uit vijf hoofd-?
■afdeelingen, getiteld: I. de Grondleggers,
II. dó Opbouwers, III. de Voltooiers, IV,
de Handhavers en V. 1de Hersteller. Tal
van vereenï gingen verleenden er hun me
dewerking aan.
Voorop reed de ecrewacht die ook bij het
bezoek van de Koningin als zoo-danig fun
geerde met het vaandel van de 3 October-
;VereerïigiiEg, dan volgde het bestuur van
die vereeniging in rijtuigen.
De reeds van historische tafereelen werd
geopend door een groep bazuinblazers te
paard.
Van da afdeeling ider Grondleggers was
Willem de Zwijger de hoofdpersoon. Aan
izijn zijcle reed Louise de Gobigny, zijn
vierde gemalin, achter hem zijn drie broe
ders Adolf, Lodewijk en Hendrik van Kas-
isau, zijn raadsman Marnix van St. Aide-
;gonde, Paulus Buys, zijn trouwe 'helper
in de moeilijke eerste jaren van den vrij
heidsoorlog en de edelman Willem van
iBronckhorst-Bateuburg. Lodewijk en Hen
drik van Nassau waren vergezeld van hun
vriend Ohri;s toff el van de Palts, die met
hen op de Mo okerhei de is gesneuveld.
n de eerste af de ding k,wam vervolgens
(3en hi.zondere Leidsche groep, samenge
steld uit Jan van der Does, Van der Werff
en de andere burgemeesters uit zijn tijd,
Jan van Hout, iden secretaris tijdens het
be.'eg, den schout Hendrik van Brouckho-
ven, en verschillende andeke uit het he
ileg bek einde persoonlijkheden. Bij de-ze
'groep werden noodmunten meegedragen,
•o.a. -met de spreuk ,,Haec libertatis ergo"
en „Bewaert Heer Holland en Salight Lel
den".
Hierna kwam Boisot, aan het hoofd van
pijn Watergeuzen, en dan trok weer een
groep voorbij, betrekking hebbende op de
(Stichting -van de Leidsche Hoogesckool
de vier faculteiten voorgesteld idoor in
iwcten-sc'liap en geleerdheid uitmuntendei
.mannen en voor het overige bestaande
nit de zes professoren, die het eerste col
lege van rectoren en assessoren na de op-?
richting van de universiteit hebben ge
vormd met den beroemden geleerde Jo-
sepilrus Justus Soaliger.
De vierde groep van deze af deeling stel
de de Unie van Utrecht voor. In haar mid»
iden reevd Jan van Nassau -met zijn gevolg.
In afdeeÜng II de Opbouwers trokken
vooral de aandacht Prins Maurits, Graaf
Willem Lodewijk, Lodewijk Guntker van
•^Nassau, Philips vain Hoherilohe, de eer
sten veldmaarschalk van de republiek ten
een aantal andere aanzienlijken, die allen
deelgenomen hebben aan den tocht naar
.Vlaanderen, welke zi'jn hoogtepunt bereikte
in den slag bij Nieuwpoort van 1600.
Andere schilderachtige groepe-n volgden
o.a. „de inneming van Breda", waarin een
afbeelding van het beroemde turfschip
werd meegedragen en ,,de Republiek a's
Koloniale mogendheid" met de stichters
van de Compagnie van VeTre: Cornells
Houtman o.n Jan Pieterszoon Coen.
In deze groep werden afbeeldingen moe-
gedragen van een der twee schepen, die
Jiet eerst de reis naar de Oost gedaan heb
ben en vier banieren met de wapens van
Hoorn, Batavia en Amsterdam en de em
blemen van de O.-Iridische Compagnie t.
Dan was er een groep betrekking heb
bende op den geldhandel en meer in het
bizonder op de stichting van de Amster-:
damsche wisselbank en beurs.
De stichting van de beurs werd door een
allegorische voorstelling op een praalwa
gen verheerlijkt. Talrijke vreemde kooplie
den, bezoekers van de AmsterdajnTche
beurs, besloten haar.
In de derde afdecling: de Voltooiers,
Prederik Hendrik met zijn gemalin Ama-
Im van S'olms, de erfprins Willem II en
diens gemalin Maria Stuart, de groote
keurvorst van Brandenburg, diens gemalin
Henriëtte Louise van Oranje, Willem
Prederik, stadhouder van Friesland en nog
dal van andere persoonlijkheden uit dit
tijdvak, zooals Constant'jn Huyygehs, de
.secretaris van Prederik Hendrik.
De andere groepen van deze afdceling
stelden voor -de verovering van de Zilver
vloot, de Leidsche Bijbelvertaling en de
Leidsche schildersschool.
In de vierde afdeeling „d9 Handhavers"
allereerst de De Witten en verschillende
andere bekende mannen, uit de jaren 1650
—1692.
Verder een groep voorstellende de (eer»
itijds he-roemlde) Leidsche Draperie of La
kenweverij. Deze werd op verschillende
praalwagens in beeld gebracht. Zoo zagen
wij do eerste bewerkingen van de wol,
daar het spinnen, weven en ruwen. De
„Laken neriughe" was op een afzonderlij
ken wagen vertegenwoordigd.
De blazoenen van het gi'l-dé dor Laken-
tneringhe, de staalmeesters en de gouver
neurs van-de Lakenhalen werklieden xiilt
het bedrijf droegen tot de levendigheid
van 'deze groep hij. In een volgende groep
op een praalwagen werd een voorstel!:ng
gegeven^ van den bauw van het» Amster»
damscke Stadhuis. Jacob van Gampen, de
bouwmeester, ging voorop, hem volgden
o.a. Pieter Post, Heudrick de Keyser en
Philip Vingbooms, bekend als zijn mede
werkers bij -den bouw.
De riercle afdeeling werd besloten met
„de Tocht naar Chatham".
Zij bestond uit De Ruyter (voorafgegaan
door zijn admiraalsvlag), van Gendt, den
luitenant-admiraal tijddns den tocht en
van Brakel, den kapitein die den ketting
tover de Theems snikvoer.
In ddze groep werd een enorme afbeel
ding meegevoerd van den gouden beker,
.welkcsn de Staten aan de Ruyter schonken
na den tocht en die in het Rijksmuseum
jwordt bew-aard.
De optocht werd besloten door den Her
steller: Willem III en zijn gevolg en het
Fransche gezantschap in twee staafcsiierij-
tuigen. Deze groepen waren samengesteld
uit Üee'-nemeTs aan het openluchtspel i-n
Let cosluuip, dat zij bij dit spel gedragen
hadden. Ook thans reeds de Prins in de
gouden koels, getrokken door zes paarden.
Yerseki!en-ndc korpsen gaven tijdens den
jnarsch muziek ten beste. i
Het vuurwerk.
Als naar gewoonte werden dc feesten
Zaterdagavond met een schiterend vuur
werk besl'oten.
Yoor het vuurwerk is er elk jaar veel
belangstelling. Maar waarschijnlijk is het
aantal toeschouwers nooit zoo groot ge
weest afe ditmaal het geval was.
In wijden omtrek zag men niets anders
dan één compacte menschenmas-sa. En
nog steeds stroomde het publiek toe. Het
gedrang werd op soinmi'ge punten zoo ©rg,
diat verschillende personen bewusteloos
moesten worden weggedragen en dat hon-
iderden er de voorkeur aan gaven naar de
stad terug fo keeren.
Maar wie 'bleven, hebben genoten van
het soh'ttereude schouwspel.
Na afloop van het vuurwerk bleef het
nog lang druk op d'e straten, en niet te
vergeten ite de café's.
Men had -zoo althans vertelt het
(Hdbi. -nog lang niet genoeg van het
Ige'hos en a:!s de een of andere straatmu
zikant het „Van je hek, hola, houdt er de
imoed maar in" inzette of de beroemde
klok liet lui-den, dan brulden allen weer
mee, werden de café's tot hosvloer, sprong
en hoste het heele gezelschap, de bedienen
de geesten inkluis. Heel Leiden stond op
zijn koq en laat in den nacht maakte de
politie er, althans in de café's, met een
zoet lijntje een einde aan.
De kermïï.
A'ls geheel genomen zijn de feestelijkhe
den schitterend geslaagd.
Een schaduwzijde vormde echter de ker
mis -op het Schuttersveld.
Het waren geen volksvermaken, die hier
■plaats vonden, maar hier was een for-
pieele kermis georganiseerd, die geheel
beantwoordde aan wat wij in „Ons Schild"
Ja-zen en dat misschien voor een andere
gelegenheid was geschreven:
„Lange rijen kra-men, ten-ten, stalletjes,
karren, draaimolens, luchtsc-h ommels,
bioscooptenten, manége's, enz. Stank van
oliebollen, poffertjes, wafelen, bier, jene
ver, gerookte paling, schar, zoetigheden.
Schittering van verguldsel, goudpapier,
geslepen glas, spiegels, kralen, zilver
draad. Lange slierten jongens en meiden,
mannen en vrouwen, kinderen en grijs
aards, moeders met zuigelingen in kin-der
wagens, zingend, tierend, hotsend, wrin
gend, wriemelen door elkander. Jongens
en meisjes met apen en marmotten, man
nen met afgezaagde armen en beenen.
Verkoopsters van papieren roosjes, serpe
ntines, confefctis, toeteis, klappers en ande
re lawaai makendé instrumenten. De
straat bijkans onbegaanbaar door fruit
afval, papier, afgevallen bladeren, ver
stopte riolen, stortbuien, modderpoelen.
Gejengel van draaiorgels in alle forma
ten, hier een man met een harmonica,
daar een violist, ginds een eenzame trom
petter, daar weer een harp en tamboerijn;
alles overstemd door gegil van de stoom-
«flui't van de stoomcaroussels, het geklap
van h-et „hoofd van ju-fc", de bel van de
draaimolens en do groote-trem-reclame's
voor de theatertenten.
Velerhande merkwaardigheden, kippen
op drie, vier of vijf poolen. Kal'vers met
twee koppen en kalvers zonder kop, de
eerste in, de tweede vóór de tent.
Gewone menschen, die in een tent als
wildemannen worden voorgesteld, eten
rijst en brandende sigaren; dat is zoo het
gewone maal i-n de wildernis. Slangenbe
zweerders, degenslikkers, jonge dames
met een spinnelijf, worstelaars, waarzeg
sters met het ei en met koffiedik, kaart
legsters, alles echt, zonder weerga, zonder
Ledrog. Vroolijk© keuken, huishouden van
„Jan Steen".
Deze draaieii'de, sliertende, joelende,
gillende, snoepende, zuigende, drinkende,
'etende, drukkende, dringende, zweetende,
ispattende, opgesierde, hotsende, wrin
gende, slingerend^ wriemelende, sner
pende, galmende, hinkende, stinkende,
bende is, alles bijeengenomen, „kermis
vermaak".
Voor wie deze schilderij niet in alle op
zichten juist mocht achten laten wij hier
nog volgen wat de correspondent van het
H dbl. schreef:
De clou van de avondfeestviering was
natuurlijk het concert met de kermis -op
het Schuttersveld. Men heeft de Leidsche
S-Octoberfeesteh niet goed jneegomaakt,
-wanneer men niet daadwerkelijk lieeft
meegedaan op de beroemde Leidsche hos-
-vloeren. Er was daar een compacte men-
•schenmassa die trok, drong, hoste, danste
te midden van he'sch kabaal, waardoor.de
muziek zelfs werd overstemd. Daar, op de
hosvloeren, bereikte de feestvreugde het
hoogtepunt. En hailf onwillig zakte de
menschenma-ssa weer naar de binnenstad
af, toen emdelijk de pret op het Schutters
veld was afgeloopen.
Hat is duidelijk dat dergelijko „vormi»!
jken" met de viering van Leiden's Ontzet')
niets uitstaande hebben.
En het bestuur van de 3 Octobor-ver»;
eeniging, dat wij overigeais gaarne onze''
Lulde brengen voor alles wat het ook nui
.weer deed en dat is geen klein;gheidt
-zouden we dan ook in overweging w V
len geven maatregelen te nemen om in de
toekomst dergelijke „vermaken" te weren. I
Als aanvulling van het verslag vnni
het bezoek der Koningin kunnen wij mei-» i
den, dat de heer van Spall, de comnrssa-1
ris van politie en het bestuur der 3 Oeto-
beT-vereen. op het perron van het statten j
nog een kort onderhoud met H. M. had- j
den, waarin de Koningin haar groo'-e te-» I
vredenheid betuigde over het verloop d --r
feestelijkheid. Men zie ook de publicatie
mn den burgemeester in dit nummer.
Raadvvedstrijd.
De uilslag va-n den raadwedstvijd na-r
bet aantal losgelaten Postduiven op 3 Ch-«
tober j.l. is als volgt. Het aantal was
15 2 2.
Het juiste getal is n et ingezonden. Do
dichtstbijzijnde prijsvrinner3 z:jn a's
volgt:
1 e p r. 1 5 2 5. J. de Haas. Waard er acht.
116 (bij loting) pakltct levensnvddelen,
aangeb. door Jac. J. Vos, Stadhouders
laan 1.
2 o p r. 1 5 2 5: Wed. G. Verbaan, Wi'.-t
lemshof 5. 1 H.L. Anthracieh aangeb.
door G. v. Dorp. Oranjegraoht 47.
3 e p r. 1518: M. Zandvliet, Zuidsin
gel 17, 1 doos Pleinis Fonte.inzeep, aan-»
geb. door Ple:nis Zeep'abrieken.
4 e p r. 1527: H. Buitendijk, Wear-1-
-gracht 119, Rolladp, nangob. door G. P.
Bergers, Douzastraat 23.
5 e p r. 1 5 33: Mei. F Lut, G'vicnes'ecg
69 (bij loting). 25 K.G. Aardappelen,
aangeboden door J. Schreuder, Zuiclsingcl
37.
6e p r. 1533: P. v. N ekerk, Pasteur-
straat 20, 1 fl. Eau de Cologne, aangeb.
door C. Christiaanse, Hoogewoerd.
7 e p r. 1511: J.- Maa-sland, Abspoe'-?
weg, Oegstgeest, 1 fl Eau de Cologne,
(idem).
8 e p r. 15 3 6: J. Se'.ier, 2c Looierstraat
69. (idem).
9e p r. 1505: H. V. de Haas. Waard-»
gracht 116 (bij loting), 1 paar Sierduiven
(aajigeb. door Pleines Zeepfabrieken).
10 e p r. 1505: J. H. Moene, Waard-»
gracht. 73, Plateel Pleteisduif (blauw),
aangeb. door Pleines Zeepfabrieken.
11e pr. 15 40: N. Zandvliet, Zuidsim-3
gel 17, Plateel Pleinesduif (WïO
12e pr. 1541: D. de Haas,Garenmarkt
2A, Holl. Wafelen, aangeb. door 't Pan-
u.ekoekenhuisje. I'
3 e p r. 15 0 3: M. Fakkel, Kaarsoma-3
kerstraat 2 B, 1 fl. Wijn, aangeb. d-oor
Pannekoekenhuisje.
14 e p r. 1543: B. Buitendijk, Waard-»
gracht 116, Ple.ines Album, aangeb. Idoor
Pleinis Zeepfabrieken.
15e pr. 15 00: Pb. W. Zandvliet,
Zu ids tegel 17. (idem)_
16e pr 1495: Arnoldu^se, BreestraaC
109, (id-em).
17 e p r. 14 93: Mej. Nieuwendijk, Oos^>
terpoort 4, (idem).
18 e p r. 1488: H. Filippo, Yestestraat
2. (idem).
19e pr, J.4 8 5: C. Maasland. Abspoelweg,
Oeg-stgeest, (idem).
20e p r. 148 5: Mej. Pr'" Rijndijk-*
Straat 94 (K jaar A.bn De Duivenl>cde).
21 e p r. 1 5 7 4: E. Schreuder, Groene-3
steeg 100, (idem).
22 e p r. 1 5 7 4: P. v. d. Leek, Wfllems-
hof 5, (idem).
23 e p r. 1 5 7 4: J. Schreuder, Zuidsin
gel 37, (idem). i
24e pr. 15 78: P. Fakkel,. R jnd-'jk-
s tra at 94, (idem).
25e p r. 146 3: C. Lut, Groeresloog 69,
(idem).
FEUILLETON
De Zegepraal van het Kruis
o)
Om die reden kocht hij, na eenige aren
i-u Engeland doorgebracht te hebben,
Fcrnhill, zoowel beroemd wegens do
pracht van deszelfs gebouw, als wegens
Je schoonheid van -het tooneel waard'oor
èet omgeven was. Aldaar vestigde hij zich
eindelijk metterwoon, en richtte zijne
-iuishoudiaig zoodanig aai, als bet meest
3ot gemak en weelde voor zijn eerii'g kiind
Strekken ko-n. i
Joden van allerlei leeftijd werden in de
verschillende betrekkingen van huis- en
akkerwerk gebezigd.
Het was alles grootheid en pracht; ook
5*c«rd er niets gespaard, wat het vernuft
indenken kan, om het geheel tot e-en para-»
i'ijs van schoonheid te maken.
Aan Merndez, als don Rabbijn en -opzicli-
*er dezer kleine kolonie, was de handba-
-iug van al het gezag, waartoe zijn leef-»
'ijd en zijne godsdienstige betrekking hem
eht gaf, opgedragen. Hij was nog steeds
leermeester van Mirjam, cn ofschoon
rij een t-e ernstig onderwijzer was, om in
■:1nr jeugdig gemoed een' wanner gevoel
dan dat van achting in te boezemen, aoo
beminde lidj haar evenwel ails een tweede
vader, en -spaarde hij geene moeilto waar
het hare opvoeding gold.
Mirjam was alzoo op den leeftijd van
zestien jaren in een omgeving van pracht
en onbeperkte toegevendheid geplaatst;
maar daar zij aan de verblindende voor
werpen van den rijkdom gewoon wais ge
weest, zoo werd er nu weinig acht op ge
slagen, ofschoon 2?ij wist, dat rij voor haar
alleen schitterden.
Het wa-s haar genc-eg, dlait zij in baars
vaders hart het eerste en lief-ste van die
alle» was, en dat zij -daar scheen gelijk
eene eenzame en schitterende ster te
helderder, omdat zij de eenige Was, die
zijn langen, do-nkeren nacht van droefheid
vervr ooilij kte.
Wel was dat hart donker, want het ge
voel van eene eigengerechtige hoop kon
weinig vrede brengen in eene ziel, die zich
in den sluier van vooroordeel wikkelde te»
gen do -ontwakende waarheden van licht
en openbaring.
Maar helaas! Imlali geloofde, dat het
nakomen van de zedelijke wetten en voor
schriften der oude profeten voldoende was
om zijne zaligheid te verzekeren; alsof
zulk eene vme, zulk eene onver-diensteiij-
ko pKc'liiri Iraehting do zware schuld der
zonde kon te niet doen, die ieder men-
sclielijk hart in zich omdraagt, waarvoor
de Zoon van God zel'f Zijn kruis opnam,
en d-en duren losprijs van Zijn onzondig
bloed betaalde, opdat in Hem alle ge
slachten der aarde vergiffenis en een
eeuwig leven zouden ontvangen.
Hoeveel Imlah ook van dien geest ver
loren had, die hem in vroeger en leeftijd
zoozeer had onderscheiden, zoo had noch-
thans de droefheid do onderwerping van
een edel, ofschoon verdorven gemoed,
veeleer onderdrukt dan vernietigd.
Hij verviel dus nieit tot doffe gevoelloos
heid, maar i-n znine afzondering van de
-mensc-hen zocht hij zijn gezelschap in boe
ken, en zijn geluk in de rijke bronnen der
wetenschap.
Mirjam was de eenige, die zijne aldus
doorgebrachte uren durfde storen; want
voor haar was.hij altijd bereid, den onaf-
gewerkten arbeid te staken, en een ge-
makke l'ijker werk te nemen, waaraan ook
zij kon deelnemen.
Hij hielp haar in het overzetten van de
boeken van Mo-zes en dc profeten uiit do
oorspronkelijke taal, en las haar d:e ge»
deelt-en uit de Joodsche gedenkschriften
voor, die het meest geschikt waren haar
liefde voor haar land en liaar godsdienst
in le boezemen.
Doch Mirjam had geen aansporing.noo»
dig om eene vervoering, die aan geestdrij
verij grensde, en die zij zoo ruimschoots
van haren vader geërfd had, in haar op te
wekken. Jose-plius was haar lust, en zij
kon bij de vroegere grootheid van haar
land verwijlen, alsof zij deszelfs herstel
a's reeds ophanden zijnde geloofde.
Met een van geestdrift bezteld gelaat
sprak zij dan, met al hot vuur barer onbe
grensde verbeelding, van den dag, op wel
ken al de gewaande verongelijkingen,
waaróver haar jeugdig hart zoo vaak
bloedde, gewroken zoiiden worden.
„O vader!" riep zij op zekeren dag uit,
„zal onze Messias weldra den smaad van
Ju da uitwisischen, wanneer Hij, de mach-
t'ge Overwinnaar, komen zal, om het bloed
van al onze vijanden te vergieten? Ik ben
nog jong, etn kan gewis nog wel dien heer
lijken dag zien aanbreken; en wanneer die
zegen mij waarlijk ten deel valt, dan zult
gij zi-en, vader! hoe ik ofschoon ik slechts
eene vrouw ben. do banier van ons ge'oof
te midden der bloedige lijken van die ge
hate Christenen ontplooien zal!"
Imlah wendde zijn hoof l ter zijde om
den traan te verbergen, die hem bij de
herinnering aan zijne eigene vroegere eer
zucht ontviel, en hij slaakte een zucht Ixij
do gedachte, dat zulk een edele geest in
derdaad in de borst cener vrouw bevolen
was.
„Mirjam," antwoordde hij op ccn tr<.-
figen toon, die duidelijk te kennen gaf,
hoo diep dat onderwerp hem zeiven ter
harte ging, „de Messias vertoeft lang, gn
God verbergt Zijn aangezicht voor ons era.
zonden, die wellicht nog niet verzoend
zijn; maar om den wil van onzen groo'mi
Profeet zal Hij niet altijd toornen. Wij
zijn Zijn uitverkoren volk; laat ons dus de
vervulling Zijner vreeselijko profctiön af
wachten, want in de nauwgezette vow oi
ling dier rechtvaardige wetten alleen kun
nen wij onze verlcss'ng als zeker beschou
wen."
„Maar rader! hoe kunnen wij nauwkeu*
rig de wetten nakomen, daar er zoo weinU
ge zijn, die wij in staat zijn te kunr.cn
vervullen? Waar is het altaar, op hetwelk
Mozes ons gebiedt het Woed van rammen
to offeren? Of hoe kan onze zondo hare
verzoening aanbieden, wanneer wij geen,
'hoogepriester hebben, die voor ons als
middelaar optreedt?"
„Hij, d'c om ons te vern'deren, dat al»'
taar in het stof geworpen heeft.hern.^mj
Imlah. „zal geen offer ran ons e:=cbcn. <.at|
wij ntel kunnen volbrengen. Hii vraagti
nu slechts har! ui van ons, die stonmoe
dig de rechten van Israël durven handbag
ven, en onder do beschimpingen der
loovigen nog
•oen spreekwoord cn
enkel grein van ons
luY.on'. ilat zij lmn lot!
-nn-d zijn. dan oenj
te verzaden.
(Wordt vervolgd).
-J
