Tweede Blad]
Woensdag 2 Juli 1924
L.
DE DRIE KRUISEN.
■We .zijn te Parijs, Moi 1924.
In de groote zaal van liet Troc.vicro
iijn niet minder dan 4000 opgroeiende kin
deren bijeen: -allen leerlingen van Protes
tant sche Zondagsscholen in Frankrijk'3
hoofdstad.
De aanblik verheugt ons.
Parijs is, ja! de stad van den Bartho-
Somcus-naeht èn van de Terreur der Revo-
lutiemaar 't is toch ook de stad
"raar Calvijn heeft gestudeerd cn waar
voor De Coligny een standbeeld staat,
waarbij Neerlands Koningin getuigd." van
haar geloof in den Heiland.
Vierduizend „prolestantscho" hinders in
Parijs
Laat ons liooren, zegt Fr. Dagbl., wat
hun hier centraal voor 'fc loven meegege
ven wordt. Ik geef de beschrijving, zoo
als zo stond in de N. R. C.:
De voorzitter van do vereeniging
van Zondagsscholen staat op. Drie
grooto banieren liggen op den grond',
Hij heft or een op: het is een blauw
kruis.
„Kinderen, wat is dit?" En de dui
zenden kinderen antwoorden als uit
één mond: „Het Blauwe Krnjs!"
„Welnu, wat wil dat zeggen, liet
Blauwe Kruis?" „Matigheid!" „Woest-
matig, kindereft. drinkt niet! Laat
ons tezamen zweren, dat wij niet zul
len drinken?"
Een padvinder treedt naar voren
en fier neemt hij de blauwe banier
over, die hij rechtop staande houdt,
op het podium.
En nu de tweede banier. Het Witte
Kruis. Zelfde gesprek. Zelfd'c bewe
ging. Reinheid, geestelijke zindelijk
heid. „Vlucht alles wat vuil is. slechte
plaatsen, slechte makkers." En heb
Witte Kruis wordt door een anderen
padvinder naast het Blauwe Kruis ge
plaatst.
Do derde banier: een rood kruis.
Het Roode kruis. Hulp. hulp tijdens
den oorlog, aan uw vaders, uw broers
en thans hulp aan alle ongelukkigen.
Goedheid! Kinderen weesb goed,
woest zindelijk, weesfc matig. Ziet al
len toe. Drie kleuren: blauw, wit rood.
Wat be teekenen deze drie kleuren?"
De geheele zaal als één man over
eind en daverend schalt liet: „Frank
rijk!"
„Ja, kinderen, Frankrijk. Met goed
heid, reinheid, matigheid zult gij aan
Frankrijk zijn schoonste vaandel ge
ven zult gij echte Franschen zijn.
Leve Frankrijk! leve do goedheid, de
reinheid, de matigheid! Laat ons dat
samen herhalen!"
Drie kruisen, opgericht voor dc lcin-
'ders van het protestantsche Parijs......
maar voor }.hefc" Kruis van Chris-
4u s bij dit alles geen plaats.
De mensch wordt hier verheerlijkt.
Die kan Frankrijk redden.
Als hij maar genoeg „deugden" in be-
oefening brengt.
Maar over Jezus geen woord,
jNiets over Hem, die alléén redden
kan.
Is 't wonder, dat we van zulk protes
tantisme in den strijd tegen Rome als
legen de Revolutie, niet de minste ver
wachting hebben? Hoe een Calvijn tegen
zulk oen deugd- en plicht-prediking toor
nen zou!
ERGER DAN EEN KAPITALIST.
In een vari zij-n Tedcvoeringen tot de ar-
aie Twentsche stakers aldus de „Stan
daard" zeide heer Stenhuis: „Met on
tembare geestdrift moeten wij voorwaarts
•^gen het kapitalisme naar "de overwint
2»ing". m
Thans werd dc nederlaag geleden. En
de groote man schrijft een nabetrachting
in Het Volk.
Is er een woord van mededoogen voor
£e arbeiders, wien geheel noodoloos zoo
veel rampspoed werd bezorgd? Is er bij
hem een woord van troost voor deze arme
"misleide lieden?
Niets van dat alles. Hij constateert
"slechts liet volgende:
„Dit conflict heeft onze financieel© weer
baarheid niet aangetast. De anderhalve
ton, die reglementair door het stakings
fonds is uitgekeerd, de 80.000 gulden, die
daaraan extra zijn toegevoegd, zijn min
der dan de inkomsten van liet fonds ge
durende het conflict hebben bedragen."
Ziehier een. zonderlinge bestrijder van
hot kapitalisme aan het woord.
Na den verloren strijd denkt hij alleen
aan zijnbuidel.
Wat cr ook gebeurde, zijn geld is er ge
lukkig nog, zegt hij, en wij hebben er,
als het er op aankomt, nog aan verdiend.
De ergste „kapitalist"- zou hem dit
waarlijk niet verbeteren."
KERK EU SCHOOL
NED. HEEF. ICIEK.
B e r o c p o r. Te Etersheim en Schar
dam (toez.): L. Plette, em. pred. te 's-Gra-
venhagc.
GERF.F. KERKEN.
Beroepen. Tp Bergen op Zoom: J.
II. Jonker te Voorburg; to Ulruni: M.
Elzinga. to Orootcgast; .te Lemmer: P.
Hekman te 'Buitenpost.
CHR. GÈREF. KERK.
Tweetal. To Oud-Beijerland: S. C. v.
d. Ven te Lisse oil' P. Zwier to Papen-
drecht.
Beyestiging, Intrede. Afscheid.
Ds. J. Sybesma heeft Zondag af
scheid genomen van de Gcref. Kerk van
Burüm met een predikatie over Hebr. 13:
2021. Door ouderling Kooistra en Ds.
Hekman, van Buitenpost werd do vertrek
kende leeraar hartelijk toegesproken,
waar de gemeente licm Ps. 121: 4 toezong.
Na haar 48 jaren te hebben gediend,
heeft Zondag D s. H. S c h o 11 e n afscheid
genomen van do Geref. Kerk van Zuid-
hom, met een leerrede over Fil. 1: 27,
le ged.
Na afloop werd hij toegesproken door
den heer P. Bakker, namens den Kerko-
raad, door Ds. van der Vegt van Olde-
hoeve, namens de classis Grootegast.
Zondag nam D s. O. P. B1 e e k e r,
predikant bij de Ev. Luth. Gem. te Wil-
dervank, afscheid van zijn gemeento met
een predikatie over 1 Cor. 4: 3 en 4.
Den naar Edam vertrelckenden predi
kant werd toegezongen Gez. 136, nadat
hij was toe-gesproken door ds. van Gende-
ren Stort, door ds. Vermaal, van Omme-
landerwijk, door br. Zindhof van de Evan
gelisatie te Winschoten en br. Bos.
Ds. R. W. F. Kijf ten belt werd
Zondagmorgen bevestigd als predikant
der Ned. Herv. Gem. to Vcghel, door Ds.
J. W. Blonkert van St. Oedenrode, die
tob tekst had Joh. 9: 4.
Des namiddags deed Ds. Kijftenbelb in
trede naar aanleiding van Gal. 2: 20.
Br. G. Homstra sprak den: nieuwen leer
aar toe namens de gemeente, waarna deze
zich tot hem richtte in het zingen van
Gezang 91: 3.
D s. J. G. Keij, gekomen van Go-
rinchem. werd Zondag bevestigd bij de
Ned. Herv. Gemeente tc Eek en Wiel, door
Ds. W. G. v. Leeuwen, van Ophemert, die
tot tekst had Joh. 1: 43a.
Des namiddags verbond de bevestigd©
zich aan de gemeente met oen prediking
over Joh. 1: 4.
Do consulent, ds. M. L. Folieer, van Mau-
rik, heette dèn nieuwen leeraar welkom
en ver.zocht hem too te zingen Gezang
215: 4.
Voor beide diensten was veel belang
stelling.
Ds. J. Fokkinga. f
In den. ouderdom van 67 jaar is te Aals
meer overleden Ds. J. Fokkinga. Geref.
predikant aldaar. Reeds geruimen tijd lij
dende, was zijn toestand de laatste weken
ten zeerste verergerd, zoodat mensche-
lijke wijze gesproken op herstel niet
meer gerekend- worden mocht. Thans is
hij ontslapen.
Ds. Fokkinga werd candidaat in 1884 en
werd in December van dat jaar te Edam,
tot zijn dienstwerk ingeleid. 1 Mei 1883
vertrok hij naar Harderwijk, om deze
standplaats in December 1S90 voor Hou
werzijl te verwisselen. Zes en ©en half
jaar bleef hij hier, 26 Juni 1896 werd hij
te -Schildwolde bevestigd. 25 September
1904 mocht de gemeente Medcmblik hem
als haar leeraar ontvangen, sinds 14 Fe
bruari 1909 diende hij do gemeente van
Aalsmeer. Met liefde heeft hij gearbeid.
Aalsmeer zal haar herder missen.
'•.~v
Ned. Herv. Kerk te Apeldoorn.
Op aanstichting van den lcerkeraad der
Nederduitsch Heryormdo gemeente te
Apeldoorn en Het Loo is uit de kerkelijke
colleges, een commissie benoemd, aan wie
is opgedragen middelen te zoeken om to
geraken tot dc vestiging van oen vijfde
predikantsplaats en dc stichting van een
derde kerk.
Al gem. Synode der Ned. Herv. Kerk.
De samenstelling van do Algemeen©
Synode der Ned. Hervormde Kerk zal,
naar de „Waarh.vriend" berekent, voor
dit jaar ongeveer aldus zijn:
Friesland 1 rechtzinnig (Ds. Zoete) on 1
modem (Dr. Nieraeyer)Groningen 2 mo
dern; Drente 1 orthodox (Ds. Wag ter)
do modem afgevaardigde .Ds. Frank valt
dit jaar uit); Overijsel 1 rechtzinnig; Gel
derland 2 rechtzinnig; Utrecht 2 recht
zinnig; Noord-Holland 2 vrijzinnig; Zuid-
Holland 2 rechtzinnig; Zeeland 2 rechtzin
nig;, Noord-Brabant en Limburg 1 modern
evangelisch (Dr. Deeleman); en do Waal-
.scho Commissie 2 modernen.
Volgens dit lijstje krijgen we dan 31
rechtzinnigen en 8 modernen-.
Bovendien zullen dit jaar do kerkelijke
hoogleeraren Prof. Dr. II. M. van Nes
van Leiden en Prof. Dr. A. M. Brouwer
van Utrecht met praeadviseerende stem
zitting hebben. Dr. L. W. Bakhuizen, van
den Brink is secretaris; eveneens met
raadgevende (geen beslissende) stem.
'I
De Hc'Ianrfsche kerk in Londen
In de tweede helft van dit jaar aldus
„N. R. Crt." zal in dc Hollandsche
kerk te Londen een -godsdienstoefening
wordx geledi 'dooi' Ds. W. F. A. Winckel,
te Blaricuni (20 Juli), door Dr. G. A. van
den Bergh van Eysinga te Santpoort (28
September) en door Ds. J. G. van Dijk te
BJoemendaal (30 November).
Onderwijsinspectie
De heer J. Lens weet in „De School met
den Bijbel" nog meer mee te doelen om
trent dé veranderingen in de Onderwijs
inspectie. Hij schrijft:
„De heer "Westendorp, inspecteur te
's-Gravenkage, wordt overgeplaatst naar
Rotterdam. In Den Haag komt dé heer
Pattist. In Dordt blijft de heer*'t Hart;
Abeleven gaat naar Zierikzee; v. As komt
naar Delft; v. Nes krijgt Gorkum; De
Blouw Gouda- 'Anema -wórdt schoolopzie
ner in Amsterdam; Baak, inspecter te
Leiden. Dun in Den Helder; Putto in El-
burg; Haarlem wordt bezet door Westink;
Middelburg door Brandsma; v. Ooy gaat
naar Brielle; Mols uit Maastricht naar
Oostburg, v. d. Graaf uit inspectie Den
Bosch naar Dokkum.
Dit is een deel slechts van de a.s. wij
zigingen.
Ik vernam wonderlijke geruchten,
waarvan ik hoop, dat zé tegengesproken
zuleri worden of onwaar zullen blijken.
Ik vernam n.l. dat in het nieuwe Bezoldi
gingsbesluit de salarissen der zij het toe
zicht betrokkenen zullen stijgen.
Terwijl alles omlaag gaat, zou hier een
stijging komen? Ik kan het niet gelooven
voor ik het zie. Want dat zou een heel
wonderlijke bezuiniging zijn, door assimi
latie naar boven! Een 40-tal inspecteurs
en schoolopzieners vloeit af; evenzoo een
aantal bureau-ambtenaren. Het gerucht
zal dus zeker geen waarheid kunnen be
vatten"; i I
Het Chr. StudententoonesT.
De Kerkeraad van de Geref. Kerk vari
SchcveniiLgen is lang niet tevreden met de
verklaring van den Senaat van "hoogleera
ren der Yrije Universiteit in zake het
veelbesproken studtententooneel. 'Aan liet
Kerkeraadsvörslag ds 'het volgende ont
leend
Voorgesteld wordt do volgende motie:
„De Kerkeraad der Gereformeerde Kerk
van Scheveningen, kennis genomen heb
bende van de verklaring van den Senaat
der V. U. in verband met do opvoering
van Querido's tooneelstuk ,.Saul en David"
spreekt zijn groote teleurstelling en
smart uit over genoemde verklaring, waar
in uit principieel oogpunt bezien deze op
voering met geen enkel woord wordt af
gekeurd."
Deze motie wordt met algemecue stem
men aangenomen cn tevc-ne besloten aan
den afgevaardigde naar do Jaarvergade
ring van de Vereeniging voor Hooger On
derwijs op Geref. Grondslag op te dragen,
aan bet gevoelen in deze motie uilgespro
ken aldaar uiting to geven.
Zending onder de Chineezon.
Op Midden-Ja va leven ongeveer oen
40.000 Chineczen. Er wordt in den laat-
ston tijd veel moeite gedaan, om ook on
der hen den zendingsarbeid good to rege
len. Holland sc-h-Chincescbe scholen zijn
cr reeds.
De Geref. Kerk to Djokja heeft thans
verdero stappen gedaan. Ze heeft geschre
ven aan de Amcrikaanscho zending in
China, tén einde zoo mogelijk een Chi-
rreesch Christenprediker naar Indië to
deen komen en. heeft verder besloten iu
Indië voor liaar rekening een Chineesch
Christen tot prediker onder zijn land ge-
nooten te deen opleiden.
Tegenwoordig komen vele Chineezcn
reeds als Christenen naar Indië. De be
doeling is om do G'hineesche Christenker
ken in Indië geheel afzonderlijk to orga-
niseeren.
De N. C. S. V.-conferentie.
Tot dusver hebben zich voor de zomcr-
conferontie der N. C. S. V. ongerekend
sprekers en gasten, ruim 170 deelnemers
aangemeld. Men rekent, met gasten, spre
kers cn buitenlanders op ongeveer 250
aanwezigen. Uit bet buitenland zullen ze
ker komen Hugo van Rosen uit Upsala en
Max Ycrgan, de secretaris der negersciio-
len van Zuid-Afrika.
Uit het Sociale Leven
CHRIST. NAT VAKVER80NO.
Het 15-jarig bestaan.
Gisteren) hield het Chr. Nat. Vakver
bond to Utrecht onder leiding van den
heer H. Kruithof, een buitengewone alge
meen© vergadering - ter herdenking van
zijn 15-jarig bestaan.
Do vergadering, welke druk bezocht waa
werd o.a. bijgewoond door de hecren! prof.
dr. Slotemaker de Bruine, lid van de Eer
ste Kamer, L. Attema, afgevaardigde van
de Chr. Ver. voor den Haadeldrijvenden
en Industrieelen Middenstand, P. van
Vliet Jr., en K. A. Grondijs van Patrimo
nium cn J. Baun, van den Chr. Werkge-
versbond.
De zaal was aardig versierd.
Na opening met gebed en bet zingen
van het bondslied sprak de Voorzitter e©n
openingsrede uit.
Spr. hield bij dit 3e Vakverbondslu
strum een uitgebreide retrospectieve be
schouwing. De eersto vijf jaren waren
jaren van hard werken. In do 4e alg. ver
gadering werd de mogelijkheid geschapen
tot regelmatige organisatie van het ver
bond. 25 organisaties waren toen reeds
aangesloten. Deze omvatten 7934 loden.
Bij do 5de alg. vergadering waren reeds
28 organisaties aangesloten. De groei van
het Verbond was belangrijk. In 1916 was
het ledental 20723. In 1918 bedroeg dit
65674. Het hoogste punt werd bereikt
in 1920, toen 23 organisaties met 76765 le
den aangesloten waren,.
Sindsdien had terugloop van het leden
tal plaats. Thans, d.w.z. op 1 April 1924
zijn 20 organisaties met een. leden tal van
52887 aangesloten.
De toekomst achtte spr. niet zonder
perspectief.
De heer Kruithof besprak hierop den
huidigen economischen toestand en mo-
moreerde o.a. uitvoerig de pas geëindigde
staking in Twente.
Tot bestuurslid werd, wegens bet bedan
ken van den beer C. Smeenk, do heer J.
Hofman to Amsterdam gekozen.
Goedgekeurd werd het rapport inzake
besturenbonden van de commissie van sa
menwerking tusschen tusschen de Christ,
Socialo bonden en het C. N. V. in bespre
king.
Het bedoelt een reorganisatie van de
besturenbonden.
In do middagvergadering hield do lieer
J. Schouten, lid dor Tweede Kamer
een rede over: Geestosgosteld-
hoid en werkelijkheid.
Do gesteldheid van den menschelijkcn
geest, zoo ving spreker aan, wordt be
paald dPor het antwoord op de vragen.:'
.hce en wat is de verhouding tot God",
en „wie ben ik??"
Ondor do werkelijkheid verstaat spr.:
heb feitelijke on waar de grenzen van
het leven beginnen. Deze grenzen liggen
voor den één gansch anders, dan voor den
ander.
Er is oen richting van geestesgesteld
heid die teruggaat, omdat zij dat ziet als
heb oenig goede, een andere die terug
gaat. omdat de werkelijkheid, dit haam
inziens noozakelijk maakt, een dï-rdo die
niet teruggaat cn liet voorbijgegane ne
geert en een vierde, die slechts wcnscht
af te breken, wat in zekeren zin nog
heel is.
Men ziet geen zegen meer iri de»
arbeid. Trouw te blijven aan do Chri9Ö
levensgedachie is ontzettend moeilijk^
doch de werkelijkheid is het niet, welkéf
don mcn3ch tot een dergelijke levens go-)
steldheid brengt. r i
De taak van u, aldus spr.. is te bcvor-é
deren: het zien der maatschappij als een
éénheid. Het is üw taak in allen te doeraf
doordringen, dat een maatschappijvonn^
weliswaar nooit ideaal zal zijn, doch dafcf
het best mogelijke nagestreefd moet wor-S
den en dat de ldöine gebeurtenissen vani'
het leven altijd kunnen leiden tot oen!
goede of kwade maatschaopij.
Het kwaad in de vakbeweging, in 't al-!
gemeen, is, dat men zich aan de ver-j
antwoordelijkheid wil onttrekken cn toch.'!
propaganda wil voeren. Zelfs dc Christ,.
Vakbeweging wordt door dit algemeen©
kwaad aangetast, ook terwijl men ïndivi-'
dueel afkeerig is van deze soort geestes^
gesteldheid. i
Wij moeten, zeide spr.. van den aan«/
vang af tegen deze soort gcestesgesield<
beid strijden. f
Ten slotte wees spr. er op dat z.i. heb'
werk steeds zwaarder wordt. De strijdt
in Twente heeft dit o.a. bewezen.
Wij moesten vechten tégen liberal©!
werkgevers en socialistische .werknemers.
Die strijd heerscht overal en vraagt onze!
principieel© houding. Daarom moeten wijf
altijd onze tank verrichten 't zij w©^"
cr populair of gehaat door worden iri;
overeenstemming met onze beginselen cri'j
in trouw aan God.
Over deze rede ontspon 'zieh oen loven-
digo gedachten-wisseling, waarna de mid-r
dagvergadering gesloten werd.
's Avonds werd liet 15-jarig beslaan vari.
het verbond gevierd waarbij prof. dr. J/
R. 81 o te m a k e r d e Bruine als fecste-
redenaar optrad. Hij weey er op dat, hoe-,
wel de vakbeweging ccn moeilijken lijdi.
doormaakt, er ook lichtpunten zijn. Lang-/
zamerhsnd komt de erkenning dat del;
Chr. vakbeweging eene openbaring moet)
worden in het Chr. bezit, evenals do zen
ding, en dat ook deze een plaats krijgt iri
het donken en in het gebed der menschen.!
Zoo is er vooruitgang, al gaat het lang-'
zaam.
Spr. noemde het voorts eer.o verkwik/
king dat de Chr. vakbeweging niet zool
teruggeloopen is als do andere. Bij den(
opbloei van 1919 was er veel gemengd volk
dat met Israël mede optrok. Na een paar,,
jaar zien wij nu dat wij er niet slechtoc
voor staan dan de andere, zonder dat wij
iets aan onze beginselen hebben tekort
gedaan. f
Spr. besloot met een krachtig opwek
kend woord.
De avond werd verder opgeluisterd
door muziek cn voordrachten. f.
V
4
HET GEVAAR VAN [I
OVEREENSTEMMING.
To Amsterdam bestaat voor de regeling
der arbeidsverhoudingen, een instituut,
dat den Schoonen naam draagt van geon
ganiseerd overleg.
Afgevaardigden van het college van B.
en W. en vertegenwoordigers der verschild
lende arbeidersorganisaties hebben daarin!,
zitting.
B. en W.- meenden dat de lijd gekomen^
was voor de gemeentearbeiders ietwat la-*
ger loon#en ietwat langer arbeidsduur vaeti
té stellen. fl
Na ampel beraad stelden zij dh vooral
waarden vast, dio in de vergadering vari.
het Georganiseerd overleg ter bespreking f
werden gebracht. u
Het resultaat is geweest, dat. mot uit-r
-zondering van den vacantietoeslag cn de!
pensioensbijdrage, vrijwel alles bij het!
oude is gebleven. |i
B. en W. van Amsterdam zijn nagenoeg
over de heele linie gecapituleerd, hebleri
het hoofd in den schoot gelegd cn hebbent
afgezien van hui\ recht om dc zaak in deg
Raad te brengen.
Zij hebben hun voorstel ingetrokken
niot alg vrucht van gemeenschappelijk
overleg, maar juist omdat het grootst©
deel der arbeidersorganisatie feitelijk all©
waar overleg weigerde, uitgaande van den
stelregel: verslechtering van de arbcids-i
voorwaarden kan niet worden aanvaard, r
Wat dit college van „georganiseerd over-i
leg" het meest vreesde was georgani
seerd overleg. I\
In een strooibiljet door het comité van-
verweer verspreid, stond dc typcerendo1
zinsnede te lezen: „Alle gevaar voor'
overeenstemming is nog niet
geweken."
Is, vraagt onze R'otter d.. pijnlijker
caricatuur van georganiseerd overleg
denkbaar? i
De Sterren hadden gelogen-
-•Verhaal uit den dertig jarigen oorlog.
9)"
De vijand had zijne legers reeds in de
nabijheid van Praag gebracht en daar te
genover 'hem, 'op den Witten Berg, hadden
zich de Bohemers en Hongaren geschaard.
Hunne legers, die onder do 'bevelen van
hertog Christiaan van An'hall, de-n graaf
von Thurn en den graaf van Hohenlo ston
den, waren wel waar zwakker dan die
van den vijand, doch de sterke stelling,
welke zij innamen, maakte voorzeker de
overwinning mogelijk.
Nauwelijks had men bemerkt, dat de
vijandelijke legers op Praag losgingen,
of hertog Christiaan en de beide graven,
die hun tot nu toe op zijde gebleven wa
ren, om hun' zooveel mogelijk afbreuk te
doen, waren hen vooruitgesneld en, nacht
en dag voorttrekkende, zoo snel alb zich
Jen leger slechts bewegen kon, hadden zij
ken berg reeds bezet, toen de vijand na
derde.
•P?jsteile helliQS aan ds linkerzijde ver
ijdelde elke poging van den vijand om lien
*an te vallen. i
De rechterzijde, waartegen het koninklijk
•park gelegen was, word .genoegzaam door
•sterke troepenafdeelingen beveiligd.
Jammer slechts, dat de voorzijde, waar
men de aanvallen der Katholieken het
meest te duchten had, slecht verdedigd
was.
Waarschijnlijk was dit verzuim te wij-t
ten aan de oneenigheid,welke onder de
aanvoerders heerschte, terwijl het over
wicht van het koninklijk gezag op die al
len al even gering was.
Hoe zou men dan ook vertrouwen koes-*
teren in eerr vorst, die 't eene oogenhlik
fcich genoeg kon vernederen, om onder
vrijgeleide naar 't legerkamp zijns vijands
ie gaan, teneinde van hem den vrede te
begeeren, en straks weer lichtzinnig ge
noeg was, om goeden raad io verwerpen.
Verstandige lieden toch hadden koning
Frederik voorgeslagen zcili to.ti de ver
dediging van Praag le bepalen.
De stad was 9terk, en door stoute uit
vallen kon met het leger, dat met ziekte
en ontbering te kampen had, genoeg teiste
ren, om het te dwingen Bolieme 'te verla
ten, vooral, wanneer dan von Thurn en
Bethlen-Galior in Hongarije den keizer de
handen vol werks gaven.
De Honing luisterde liever naar den raad
zijner veldheeren, wier ijdelhcid gestreeld
werd door de gedachte, dat het hun mo
gelijk zou zijn de beide beroemde veld-,
boeren, Maximiliaan van Beieren en Til»
ly, onder wie de Katholieken stonden, te
overwinnen.
■Frederik zelf werd door deze hoop ge
streeld en gaf zich zorgeloos aan allerlei
ontspanning over, terwijl ginds voor de
'muren der stad zijn kroon en troon op
hét spel stonden.
Zóo stonden de zaken op 'den morgen,
waarvan wij spraken, en nu zal het geen
onzer lezers verwonderen, dat 'de beide
vriendinnen weinig .étof tot spreken von
den. j
Hare harten waren beklemd door be
zorgdheid over hare betrekkingen, wier fos
ven daarbuiten mede bedreigd werd.
Wilhelm was met den koning iri de stad
teruggekeerd, nadat deze vruchteloos be
proefd had, of zijne tegenwoordigheid in
het leger een eind zou kunnen) maken aan
de verdeeldheid tusschen dè aanvoerders
en liet gebrek aan tucht bij de soldaten.
Maar Carl en Frans waren bij het leger
op den Witten Berg, de een bij de troepen
van hertog Christiaan, de ander in de ge--
lederen zijner landgenooten.
Den vorigen avond hadden zij de hun
nen bezocht, eu 't was een pijnlijk oogen^
blik, toen hun plicht hen tot scheidon riep.
Zouden zij hen weerzien?
Wie kon het den droeven zus tew verze
keren! .J
Wel is waar was dé oudo heer Werner
met hen allen neergeknield en had den,
God der legerscharen het lot van zijn va
der land'-'en het leven der beido jonge man
nen in een vurig gebed aanbevolen, maar
opnieuw verhief de angst zich in 'liet hart
der zusters, naarmate het geVaar meer
'dreigde, en vooral, nu zij zich alleen be
vonden en de bemoedigende toespraak van
den landrechter misten, vermenigvuldig
den zich hare gedachten.
„Vader- is hedenmorgen reeds voor de
derde maal naar de wallen gegaan, doch
ik vrees, dat hij ook thans, terugkeert zon
der zijne hoop verwezenlijkt te zien," zei
de Anna, terwijl haar een zucht ontglipte.
„Uw vader schijnt te verlangen naar
datgene, wat mij den schrik om het hart
doet slaan, als ik het meen te vernemen.
Hij rekende zich niet gelukkig, dat het
dreunen van liet kanon ons niet gewekt
had, ,en ik verheugde mij daarover juist."
„Vader had gewenscht, dat men den
strijd, dié nu toch eenmaal onvermijdelijk
is, aangevangen had, vóór de keizerlijken
onder generaal' Boucquoy op het slagveld
verschenen, doch Carl zeide gisteravond,
dat do rraaf van Hohenlo daarvan niets
weten wil, hoezeer de overige aanvoerders
er ook op aandrongen."
„Doch heeft die man dan alleen de
maoht de anderen te weerhouden?" vroeg
Andrea. „Ik erken, dat voor mij elk uitstel
welkom is, elk toeval, waardoor ik mün,
lioven broeder .cn zoovolo anderen met
hem nog veilig rekenen kan.
Maar als 't nu eenmaal iu aller belang is
moest de graaf van Hohenlo hot welzijn
van allen niet aan zijn eigen verkeerd©
inzichten kunnen opofferen."
„Dat zegt gij terecht, Andrea," ante
woordde Anna, „toch doet hij het.
Zonder zijne ruiterij, die hij waarschijn-»
lijk builen den strijd houden zou, indien,
men teg©n zijn wil den vijand aanviel,
durven de overigen niets beginnen.
't Komt eigenlijk daar v-ar.daap, dat do
koning door zijne besluiteloosheid en v.is-
pelturigheid allen invloed op den gang
der zaken verliest.
Gisteren, zoo vertelde Wilhelm, had do
koning reeds de kroon en den scheptof
laten inpakken, om. mochten dr raken'
tegenslaan. die tenminste mede to kunnen
nemen op do vlucht en zo voor den vijand,
to kunnen redden."
„Een geschikt middel om een men. heiV
die zo inpakken moesten, den Koodigci^
moed in te boezemen," zeide Andrea ^or<
onlwaardigd.
„Gewis! Men was er dan co\ kf*
niet over te spreken.
