Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal.f2.50 Per week f 0.19 1 Franco per post per kwartaal. f2.00 Pil nummer bestaaft Rfiit twee bladen. 5de JAARGANG. - WOENSDAG 25 JUNI 1924 No. 1243 BureauHooigracht 35 - Leiden - Tel. int. S278 - Postrekening 58936 ADVERTENTIE-PRUM Gewone advertentiên per regel 2272 cent^ Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariel Bij eontract, belangrijke reductie. Kleine advertentiên bij vooruitbeti ling van-ten hoogste 30 woorden, worde» dagelijks geplaatst ad 50 cent. Oe Banier over Art. 123 R. R. Wij hebben gisteren de aandacht ge- - Vestigd op wat de Banier, het orgaan der S. G. P. schreef over de van Anti-Revolu tionaire zijde gevraagde wijziging van 'Art. 123 R. R. voor Ned. Inclië. Tot recht verstand der zaak laten wij een gedeelte van wat de 'heer Kersten schreef hier volgen. Na er op gewezen te hebben, dat be doeld artikel inderdaad een belemme ring be teekent voor de verkondiging van 'het Evangelie betoogt de schrijver dat het in sommige gevallen een steun beteeken t „Immers, de Gouverneurs-Generaal sanctioneerden feitelijk «den arbeid van die /zendelingen aan welke het verlof verleend iwas, en stonden dan ook niet toe dat zen delingen van andere richting 'zich in de zelfde plaats vestigden, alweer om verwar ring en onrust onder dit onontwikkeld volk te voorkomen, en een soort concurrentie op gebied van Godsdienst te weren. 't. Gevaar was niet denkbeeldig dat wat door de Christelijke zending was tot stand gebracht straks wierd verdrongen door de finantieel veel krachtiger missie-actie van de Roomsche kerk; welke laatste door haar uiterlijk vertoon een machtigen in vloed bon uitoefenen op het voor pracht en praal zoo ontvankelijk gemoed der Ooster lingen. Zoo ging het immers ook in China, waar de moeizame jarenlange*. aTheid der protestantsche zending as weggevaagd door de Roomsche M-'ssie, welke daar nu finaal der boventoon voert, gebruik makend van den door de protestanten verrichten pion- niersarbeid. Zoo dreigt datzelfde gevaar nu in Indië Als de opheffing van art. 123 R.R. tot stand komt, staan reeds twee met name Lekende Gereformeerde zendingsterreinen op de nominatie om door Rome wegge werkt te worden. Op 't zending sterein, waar 't er dus „op aankomt", ds van co alitie, althans van Rome's kant geen spoor te ontdekken! Bekend is dat de Anti-Revolutionaire partij l'eerend dat de overheid „ten eenen- rnale onbevoegd is zich met de geestelijke hearbeid:ng des volks in te laten" de op heffing van art. 123 R. R. steeds heeft ge- Zoodat wat nu te gebeuren staat geheel Digt in de lijn van wat men belieft te noe men de „Anti-Revolutionaire beginselen" en, wat het ergste is, in de lijn der sedert eeuwen door Rome gevoerde politiek". Op deze wijze stookt de heer Kersten en tracht hij tegen de A. R. partij stem ming te maken. V Giftige pijlen. Naar aanleiding van boven geciteerd artikel, waarin het anti-papistische vuur tje wordt gestookt en met een zekere „handigheid" met het Roomsche spook wordt gewerkt, schrijft ons de heer R. A. d. O. te 's-Gravenliage „liet lijkt alsof de S. G. P. begeerig wordt om, op het voetspoor van anderen, op stembuswinsten, die het anti-papisme belooft, te gaan speculeeren. Dit artikel, dat naar zijn opschrift te oordeelen. een duidelijke uiteenzetting van de kwestie „Art. 123 R. R." zou ge- - ven is in zijn gansohe betoog, van begin tot einde een bangmakerij voor „het Roomsche -gevaar" en met de klaarblijke lijke bedoeling om dat gevaar niet van' Rome zelf uit to bezien, maar het toe te schrijven aan de politiek, welke de A. R. Partij voert. Dus om niet de R. K., maar in de eerste plaats de A. R. te be strijden. We hebben er niet liet allergeringste bezwaar tegen maar.... dan niet met onware en tendentieuze - voorstellingen, als het U belieft! Moét inderdaad .het anti-papisme op- gefcl gaan doen bij de S. G. partij? Zijn de wapenen van vrouwenkiesrecht, [Verplichte verzekering, vaccinedwang, stemplicht dan reeds stomp geworden? Ook bij den leider dier partij, Ds. Ker sten, zelf, is Rome in den laatsten tijd schering en inslag. Zoo heeft hij bij heb jongste onderwijsdebat in de Tweede Ka mer in zijn overigens veelszins uitne mende rede gezégd: „De financieele gelijkstelling heeft mijns inziens geen .voordeel gebracht aan de Christelijke scholen, kost de schatkist milioenen en... leidt tot bevoorrechting y a n oen deel van ons volk \dafc krachtens onze h.is- 't o r i e daarop geen a a. n- (spraak zou kunnen m a- /k e n." We kunnen ons levendig voorstellen, dat /■men bij de groote massa, die zoo 't i heet alleen] naar beginselen vraagt en' jfle praktische mogelijkheden kortweg aan JJhaar laarzen lapt, met dergelijke uitspra- jïren succes heeft; dat ze van dit in-de- (hand-werken van het Roomsche gevaar .aanstonds omvalt. Maar wat we niet begrijpen kunnen? (Dat oen man, die in de dageliiksclie prak tijk' moet medewerken aan de prac- tische staatkunde, zich met dergelijke phrasen vermeien kan. Laat Ds. Kersten nu eens heel eenvoudig vertellen, of hij het inderdaad mogelijk acht een schoolwet te maken, waarbij de Roomsch Katholie ken zullen uitgesloten zijn van de finan cieele gelijkstelling voor het onderwijs van hunne kinderen. Of als"" hij zegt: ik wil ook die heele „financieele gelijkstelling" niet! of hij dan weer terug wil keeren tot de bevoorrechte positie der „neutrale" openbare school, de .secte-schooi der modernen" en in dien t ege nw o or d i ge n tijd met haar onderwijs zonder Bijbel, de kweekplaats van een opvoeding zonder godsdienstige be ginselen, zoo uitnemend toebereid om de zaden van socialisme en communisme te ontvangen? Of als hij zegt: neen, ik wil ook dat niet! af hij het dan (practisch) mogelijk acht, binnen afzienbareru tijd ïii Neder land te'komen't- zij tot de christelijke staatsschool, 'b zij tot de volledige vrijheid op schoolgebied? Deze vragen van practische politiek behoeven Da. Kersten, noch iemand te hinderen in het getuigenis der heilige be ginselen. Zeker niet! Maar dan moest Ds. Kersten dit getuigenis geven in zulk een vorm. dat het anti-papistische gees ten geen wapenen smeedt om de A. R. partij op onwaardige wijze te bestrijden. Althans niet zoolang Ds. Kersten zelf nog niet zóó' ver is*, dat hij het begin sel der vrije school, dat wij met hem wil len propageeren, of de inrichting der christelijke staatsschool, die wij niet be- geeren, in een aannemelijk wetsvoorstel heeft weten to belichamen. Zulk een anti-papistische tendenz, blijk baar om de A. R. partij te treffen, maar zonder eenige practische aanwijzing, hoe het dan wèl zou moeten, ademt nu ook heb artikel van K. te R. in De Banier van 12 Juni. ?t Is onbeholpen van betoogtrant we kunnen het heusch niét helpen, dab we 't zoo zeggen moeten. De lezer oordeele! Uit het artikel is geen andere conclusie te trekken^ dan dat art. 123 R. R. onge wijzigd gehandhaafd moetblijven. „Dan" zegt de schrijver „'dan worde, als het zoo dn Gods raad ligt, in ons Indië met zijn millioenen arme heidenen de strijd maar heropend-tiissehen de ware en de valsche Kerk...." Dat is nu heel vrocon gezegd, maar, ge achte heer K.,als art. 123 R. R. on gewijzigd blijft, dan houdt de Gouverneur Generaal liet recht in handen om in wel ke gedeelten van den Archipel hem 'be lieft, dien „strijd tusschen de ware en de valsche Kerk" te verbieden, niet alleen, maar ook.... om U te verbieden zelfs maar „het Evangelie aan de arme heide nen te brengen" met of zondier strijd tegen Rome. Déb is de consequentie. Of meent de heer K., dat het mogelijk is een G. G. op den troon te Buitenzorg te zetten, die de protestantsche zendink wèl zal toelaten in streken, waar Rome haar missie drijft maar die omgekeerd de Roomsche mis sionarissen zal gaan weren? Natuurlijk laat de schrijver dezer vraag in zijn artikel geheel ter zijde om des te gemakkelijker te kunnen afdwalen op al lerlei zijpaden, waar hij van aehter de struiken de A. R. partij kan bestoken, met.... giftige pijlen. Met giftige pijlen, ja, want hij zegb onwaarheden en hij speculeert met door sommigen geliefkoosd© zaken, die hij zelf verwerpt.' Speculeert alzoo op de onwe tendheid der massa. Wij zullen heb aan- toonen. Er wordt in dlat artikel gewerkt met „de Nederciuitsch Hervormde Kerk", waar van zeker het meerendeel der leden der S. G. P., haar voorzitter en vermoedelijk ook de" schrijver van het artikel zich...- afgescheiden heeft. „De verandering van art. 123 R. R." zoo luidt het „tot lieden een steun voor de zending, wordt voor de prediking des Evangelies oen zware slag. Weer zal een kleine beschutting, die de Kerk geniet, worden omgewroet." Deze „beschutte" Kerk is in Indië do.. Indische Staatskerk, een vrijwel modern instituut. Nu geen praatjes en er omheen draaien heer Kersten!, maar kortweg, er kent gij dat instituut als de ware Kerk. de kerk van Christus, en wenschb gij in derdaad de handhaving harer bevoor rechte positie? Ofzijt ge op dit stuk antirevolutionair en onderschrijft ge, wat wo lezen in Ons Program: „De thans in onzen Archipel bestaan de kerkinrichting is, voor wat do Protestantsche kerkgenootschappen aan gaat, In zichzelve geoordeeld. De Roomsch-Katholieken hebben wat ze behoeven; genieten vrijheid; beschik ken over een corps belijdende, bekwa me, ontwikkelde geestelijken; etaan door dien bisschop in partibus te Bata via met het Rijksbowind' in officieel en toch onafhankelijk verbandhebben zich weinig to beklagen over gebrek aan belangstelling bij Roomsch-Kath'olieke ambtenaren; geven schier aan elk zen dingsstation gemeentelijke inrichting en staan aldus op vasten voet; winnen bij dien dag; en genieten] algemeen© ach ting. De Protestanten daarentegen zijn zich zelf in hun kerkinrichting een hinder; indien ze gel o oven, een ergernis; en voor wat buiten is tot een aanfluiting. Ze vormen, tob het /ongerijmde en on bestaanbare van een algemeen Protes tantsche Staatskerk, met gemeenten, die onvrij, geestelijk verarmd en verloopen zijn: onder leeraars, die van buiten door rijks benoeming ingebracht, schier allen zonder geloof of belijden, melt hun éigen figuur verlegen' staan, en boven dien behalve door dezen drieVoudigeü jammer, nog droeviger schier door het onloochenbaar feit, te schande gemaakt, dat de Europeesche Christenheid onder hen van alle hooger belijden af, indien niet maar ook aan dieper, heiliger le vensernst gespeend is. Reeds lang had men op Plein en Bui tenzorg dan ook^behooren in te zien^ dat dit niet langer geduld kon of mocht. En de moeilijkheid, dat men aan de be staande regeling zich bilateraal verbon den had, mag geen oogenblik als ver ontschuldiging aangevoerd door de vol slagen ontstentenis van een veerkracht, die slechts even had behoeven op te waken, om een zoo ontzenuwd lichaam als het Indische kerkbestuur tot hot handelen naar heiliger richtsnoer te be wegen, Het dient er toe-te komen, dat dezo onbestaanbare, en zoo geestelijk als staatsrechtelijk geoordeelde Staats kerk door verdwijning ophoude de eere van den Christus in onze koloniën te omsluieren. Te. komen dat de Gerefor meerde gemeenten haar confessioneel en presbyteriaal karakter herwinnen." Over de-ze Indische Staatskerk gaat hefc bij de kwestie van art, 123 R. R. in eigen lijken zin heelemaa-1 niet, maar de heer Kersten sleept het er bij de haren bij en' dus moesten wij er wel naar kijken. En nu nog een paar aardige aanvallen op de A, R. Partij. „Op heb zendingsterrein, waar het er du3 „op aankomt" is van coalitie althans van Rome's kant geen spoor te ontdek ken". zegb de heer Kersten. Van Antirevolutionairen kant wel? Wij zullen maar vragen: antwoordt gij nu eens, geachte heer K., heeft de A. R. par tij niet steeds volstandig vastgehouden, dat op het terrein der Kerk en der Evan gelisatie en der zending trots alle samen werking op staatkundig terrein, Rome moet worden bestreden? Welk voordeel kunt ge er toch wél in zoeken, om door zóódanige verwarring van begrippen voor de eenvoudigen van geest, politieke winst voor uw S. G. P. ie bejagen? Wordt niet in do kerken van Gerefor meerde belijdenis, waar ook het antirevo lutionaire volk zich verzamelt (sommige Ned. Herv.' gemeenten, do Chr. Geref. Kerken, ook in de. geAeenten van Uw eigen kerkformatie) de leer van Rome onafgebroken bestreden? Wordt van deze kerken uit geen evangelisatie in de lands- deelen mét Roomsch-Katholieke bevolking gedreven? En heeft de Gereformeerde zending op Java ooit blijk gegeven, dat ze zich ter wille der „coalitie" in haar roeping ook tegenover de Roomsche missie tob on trouw Eet verlokken? Nu niet er om heen. redlenieeren, maar eerlijk bescheid, als :t u belieft. Juist het tegenwoordig artikel 123 R.R., zou een struikelblok op den weg der Ge reformeerde ziending kunnen zijn, als God haar in andere deelen van den Archipel deunen' opende en er de mannen voor gaf." STADSNIEUWS. Natuurhistorische Vereenitjing. Gisteravond werd in het „Volkshuis" de Natuurhistorische Tentoonstelling ge opend. Do voorzitter der afdeeling Leiden van de Nederlandsche Natuurhistorische Vcr- eeniging, Dr. F. P. M u 11 e r„sprak in zijn. openingswoord zijn groote voldoening uit over.deze tentoonstelling, door genoemde vereeniging in samenwerking met het Leidscho Volkshuis georganiseerd. Er is een geruime tijd van harden arbeid noo- dig geweest om een tentoonstelling als deze in elkaar te krijgen. Hij wees b.v. op de moeilijkheid om aan den voet van den Alp, waarop hij stond, een Hollandsch moeras in te richten. Ge woonlijk heeft men waterdieren en -plan ten in, aquariums, doch de opzet van zulk een moeras is grootscher. Tot dat doel had do heer P. Fehmers zich dn verbinding gesteld met de Leid scho katoenfabriek, die twee hakken had beschikbaar gesteld, die aan elkaar ge- lascht werden en zoo den vorm kregen van een hal ven cylinder. Ook is het niet gemakkelijk, de benoo- digde waterplanten in zulk een moeras to krijgen. Daartoe is vooreerst noodig, dat ze zorgvuldig vervoerd worden; alleen op die manier kan men ze-goed houden. Nu nog een hellend walletje, met gras begroeid, er rondom, en ge hebt het Hol landsch© moeras. Voor het aanleggen van den Alpenluin op het podium bracht Spr. dank aan den heer K. J. van Veen, kweeker van Alpen- planten alhier. 'in Moeilijkheid- was hier, dat de plan ten niet allé tegelijkertijd en sommige sléchts zeer kort bloeien. Wie dit in aan merking neemt, staat verwonderd over do bloemenweelde, die hier ten toon gespreid wordt. De heer F. Groeneveld uit Den Haag had gezorgd voor zeewater-aquaria, waar zeeanemonen en andere dieren in tentoon gesteld werden, terwijl eveneens de leden der aquarium-vereeniging, die en bloc tot de afdeeling waren overgegaan, hadden meegeholpen aan het in elkaar zetten dezer tentoonstelling. Dr. Goedhart, de directeur van het Her barium, had een serie platen betreffende de ontwikkeling der grassen beschikbaar gesteld. De grasstand zelve was nog niet klaar, doch zal vandaag ingericht wor den. "Spr. bracht hun allen dank, alsmede de talrijke inzenders, te veel om te noemen. Ten slotte dankte Spr. Mej. Funke, de directrice van het Leidscho Volkshuis voor de aangename samenwerking, alsmede den. heer van Burkorn, lid van het hoofdbe stuur van de Ned. Natuurhistorische Ver eeniging, voor zijn tegenwoordigheid en verklaarde 'daarna de 3de tentoonstelling voor geopend. De heer van B u r k o m, daarna het woord nemende, dankte namens het hoofd bestuur voor de vriendelijke uiitnoodiging en sprak zijn blijdschap nit over het wel slagen dezer tentoonstelling. Dit is een bijzonder feit omdat we hij een, dergelijke' .zaak te doen hebben met levend materiaal, dat men niet in zijn hand heeft. Men is afhankelijk van het weer, dat hier in Holland zoo grillig is, en van vele andere factoren. Spr. sprak iden wensch uit, dat deze ten toonstelling zich mocht verheugen in druk bezoek en mocht aankweeken liefde tot de natuur en respecteeren van wat ons land aan natuurschoon bezit. Met deze beide toespraken was» de ten- tenstelling geopend en was er gelegenheid tot het nader bezien van het tentoonge stelde, - waarhij do leden der afdeeling alle gewenschle inlichtingen verstrekken. Wij kregen, een hoogen duid£ van het geen in deze tentoonstelling bereikt ds. Heel interessant waren b.v. de verschil lende aquaria, in sommige waarvan zoo veel visschen aanwezig waren, dat deze van de in het water aanwezige planten geen voldoende zuurstof ontvingen en daarom speciaal zuurstof werd toegevoerd in den vorm van lucht. Wo zagen de tropische visschen met hun schitterende kleuren, zooveel te heter te bewonderen door de electrische verlich ting, die daartoe hij de aquariums was aangebracht: de Dauio rerio of „zebra" (gestreepte visch), de Danio malabaricus, do poecilia, zooals zijn naam needs zegt, beroemd om zijn mooie kleuren, voorts de zwaarddrager, een schoono visch, die levende jongen werpt, evenals do zwarte en roode poecilia en de gupjes. Ook tropische waterplanten waren te zien: de Vollisneris Spiralis, .een plant, die op gras gelijkt, do vijfvingerige plant. Heteranthera geheeten, de zeeanemonen en zeeanjelieren en vele andere meer. Wo zagen ook garnalen zwemmen (hoe veel menschen, die ze graag eten, hebben dlat wel eens gezien?), verder: mosselen, schildpadden enz. Veel belangstelling is ook de hit tervoren waard, een visch, die op bijzondere wijze broedt. Zij weet haar leg- buis in een zoetwateTmossel te werken en scheidt zoodoende de eieren af in de mos sel. Hier worden ze uitgebroed en daarna blazen het mannetje en wijfje van den bit- tervoren zuurstofrijk water voor den mond van de mossel, met het gevolg dat deze zich opent en de jongen uit de mo-ssel zwemmen. Behalve de aquariums waren er nog veel andere bezienswaardige dingen. Be halve do Alpenplanten en de moerasplan- ten, die we reeds noemden, was er een groote verzameling schelpen, rupsen, ke vers, inlandsche planten, waaronder ook spinazie, ui en dergelijke, alsmede een in- stalaltie om door een stuk vergrootglas de watervloo, de hrakwaterpoliep en de roode watermij t te zien, dit laatste was ook zeer interessant. Wo kunnen onzen lezers dan ook een bezoek aan deze tentoonstelling wol aan raden, inzonderheid aan leerlingen van H. B. S. en Kwëekscholen, alsmede onder wijzers. Christelijke Kweekschool voor Onderwijzers. Bij bet gisteren voortgezet eindexamen aan bovengenoemde inrichting werden ge ëxamineerd en slaagden 5 candidaten n.l. de heeren! S. Anholts, H. H. Hofman en C. Versluys, allen te Leiden, J. H. v. d. Berg to Alphen aan den Rijn en A- de Vries te Warmond. Machinisten-Avondschool. Zooals een advertentie in dit nummer doet zien, is de gelegenheid weer openge steld zich te laten inschrijven ivoor do Machinisten-Avondschool, verhonden aan- de Ambachtsschool alhier, die voldoende opleidt voor liet examen scheepsma- c h i n i s-t op de groote vaart. De cursus duurt 2 jaren, doch .alleen in de maanden September tot einde Mei eiken avond van 710 uur, behalve den Zater*: dagavond. Het schoolgeld bedraagt f15.per- jaar. p Oud'leerlingen van ambachtsscholen en avondscholen die in de practijk werkzaam' zijn en anderen die voldoende theoretisch! onderlegd zijn en eveneens in de practijk werkzaam zijn, kunnen van dezen Cursus gebruik maken. De vakken d'ie gedoceerd worden zijnj Ned. Taal, Eng. Taal, Rekenkunde, Alge-* bra, Meetkunde, Natuurkunde, Werktuig-* kunde, Electrotechniek, Hand- en Lijntee-» kenen en Scheepswerktuigkunde. Het doel van dezen Cursus is den deel-» aiemers zooveel kundigheden bij te bren-i gen, dat zij goed onderlegd zijn voor de machinisten-examens, zoowel voor het voorloopig diploma als voor het d-'ploma A Belanghebbenden kunnen zich van af heden tot 15 Juli 1924 aanmelden bij den. Directeur der Ambachtsschool, Haagweg 2 te Leiden. Er wordt speciaal op gewezen, dat ge-* diplomeerde leerlingen van Ambachts- e$ Avondscholen in het 2de leerjaar kunnen geplaatst worden. De politie heeft in den nacht van 20 op 21 Juni een hond op straat onbeheerd aangetroffen, die van te veel waarde wordt geacht om zonder meer te worden afge-i maakt, 't Is een grijsharige herdershond (beef). De eigenaar weet «dus waar hij zijn hond ban terug bekomen. Electr. Trein Den Haag—Leiden. Verschillende bladen komen nog eens terug op de inrichting van de nieuwe trein wagons voor de te electrificeeren lijn Den: HaagLeiden; en stippen daarbij enkele eigenscliappen aan, die in 't overzicht cat wij reeds eonigen tijd geleden gaven, nog geen plaats vonden, weshalve we ze hie# nog eens laten, volgen. De electrische trein is samengesteld uit vijf wagons. De eerste is eon derde klasse- wagon met motor en beugel. Deze motor wagen wéegb 60.000 K.G. Daar achter komt nog eon derde-klasse aanhangwagen van 40.000 K.G., dan een eerste klasse en tweede klasse aanhangwagen, en dan weer een motorwagen, die voor de helft tweede klasse is en voor de anderé helft bagage ruimte. Daar kan 2500 K.G. bagage gebor gen worden. Alle wagens zijn onderling met harmo nica's verbonden, zoadat men den gehee- len trein kan door loopen» De derde klasse-wagen is in eenvoudig geverfd hout uitgevoerd, de eerste klasso in rood, de tweede klasse is met gToen pluche bekleed. D.e motoren komen van de Engelsche firma Yickers en de Westng. house in Amerika. Maar de wagens zijn alle in Nederland gebouwd, bij Werkspoor en bij Beynes. De laatste snufjes vindt men er natuurlijk. Zoo hebben, om een kleinigheid te-noemen, de aschbakjes klep jes gekregen en ze kunnen gekanteld wor den, wat gemakkelijk is bij het schoon maken. Oe ramen zijn zeer praetisch in gericht. De handvaten zijn tegelijkertijd de knop om het slot open te maken. Trekt men ze omlaag, dan gaan twee schootjes naar binnen, en veeren onder dc ruit zor gen dat ze vlot en gemakkelijk loopen. De W. C. is ingericht als in D-treinen. Er is een opglaphare waschtafel io Nieuw voor ons land is een afzonderlijk» gelegenheid voor heeren. Natuurlijk zijn de wagens electrisch ver- licht. Elke wagen ontvangt daafvoo* stroom van een dynamo, die op een dei assen geplaatst is. De trein loopt gemiddeld op 1350 v >lt^ maximum 1500. Onlangs heeft men op do veldverzwakkingsstelling er ongeveer 105 K.M. mee geloopen. Behalve deze stelling lieeft dc motor er nog drie, rangeerstel ling. scriestelling en parallelstelling. Do druk voor de Westinghouso rem. wordt automatisch er bij geregeld. Voor op den handel, waarmede de motor gere geld wordt, zit een instrumentje dat prach tig werk doet. Want dit instrumentje voor komt ongelukkeu, wanneer de bestuurder ongesteld niocht worden. Do ingewijden noemen het den doodemansknop. Want, laat do bestuurder dezen knop, terwijl do motor ingeschakeld staat los, dan -wordt» de motor uitgeschakeld en de rem in werking gebracht. Het plan bestaat, met deze treinen in 48 minuten van Den Haag naar Amster dam to gaan rijden. Maar dan zullen do reizigers leeren moeten vlugger in to stap pen. Op elk etation wordt slechts 1 mi nuut gestopt, 't Kan vlug, dat bewijzen do tubes en. do Métropolitain te Londen en to Parijs. De reizigers mogen slechts aan een zijde instappen, aan het andere einde moot alles uitstappen. Een minuut na het vertrek heeft d< trein reeds een vaart van 72 K.M. en drii minuten later van 90 K.M, Is het nog noodig do voordeelen op U Bommen? Snel, zindelijk en goedkoop. Na*f tuurlijk moet do geheele baan langs een electrische geleiding gelogd worden. Maai men heeft nu practisch mogelijk gemaald» om do tien minuten oen trein te laten loo^ pen» Wanneer dat eenmaal gebeurt-, zal etf. van overbelasting van de lijn Amsterdam —Den Haag £e>en sprake meer zijn. j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1