fflan he! einde dep Weak SflNflpiRiH"TflBLETTEM.
In Frankrijk is, na de groote span-
ning van verleden week, de rust weer te
ruggekeerd.
Ja-, het is er thans rustiger dan ooit.
De nieuwe president, Doumergue, heeft
zijn ambt aanvaard en in Kamer en Se
naat zijn boodschap doen voorlezen, die
in roerende eenstemmigheid door rechts
en links werd toegejuicht.
Of er dan zooveel veranderd is?
De persoon is veranderd, en dit zegt al
veel, 1i
In de plaats van den door links gehatén
Millerand is de bezadigde Doumergue ge
komen.
Man van links, doch mede gekozen door
do rechterzijdo en dus door deze ook als
haar man beschouwd.
En als gevolg van de oplossing der pre
sident scrisis is ook de ministercrisis tot
een einde gekomen-,
Herriot heeft het kabinet gevormd en
ook reeds in de beide Kamers zijn regee-
ringsverklaring afgelegd.
Of deze veel nieuws bevat?
Voor de buitenlandsche politiek niet,
we beluisterden dezelfde klanken als we
gewoon zijn van Poincaró.
En het zal nog moeten blijken!, of inder
daad deze nieuwe premier een verzoenen-
der politiek zal voeren dan zijn voorgan
ger.
In de binnenlandsche politiek is wel
een nieuwe koers op te merken.
Maar een1," dien wij niet kunnenl toejui
chen. Het nieuwe kabinet is vastbeslo
ten, een anti-godsdienstige politiek te
voeten. Belangrijke programmapunten zijn
het afbreken der betrekkingen met het
Vaticaan, de toepassing der wet op do
congregaties en de godsdienstlooze een-
heidsschool. En het eerste optreden in het
openbaar van Herriot en zijn collega's
was Zondag bij de onthulling van een
standbeeld voor Zola.
Het was, alsof dit ministerie a^ dade
lijk een manifestatie voor de vrije gedach
te wilde vertoonen.
Een tegenstelling met Frankrijk vormt
in vele opzichten de Latijnsche zusternatie
Italië.
Terwijl in Frankrijk het parlement den
president tot heengaan dwingt, hecrscht
in Italië nog steeds de dictator, die heb
parlement langen tijd naar huis zond cn
toen het laatst weer bijeenkwam, dreigde,
dat dit de laatste proef zou zijn. Gelukte
die niet, dan zou het door andere organen
vervangen worden. De afgeloopen week
scheen het wel, of dit laatste reeda ge
schieden zou. Want ons bereikten be
richten van de instelling van een! dictato-
rium, uit elf personen bestaande, 't Juiste
van de zaak weten wij nog niet, doch zoo
veel is wel zeker, dat dit land op 't oogen-
blik een ernstige politieke crisie door
maakt.
Een crisis, waarin sommigen reeds het
begin van het einde van het fascisme zien.
Hoewel hier wel de wenech de vader van
dc gedachte kan zijn.
Do aanleiding tot deze onrust was het
plotscliiigo verdwijnen van een der hef
tigste tegenstanders van het fascisme dio
later bleek vermoord té zijn.
Betreffende de wijze, waarop deze mis
daad zich toegedragen heeft, ligt nog veel
in het duister, doch het is begrijpelijk,
dat de ontvoering van Matteotti een
storm van verontwaardiging in het land
en daarbuiten heeft doen! opgaan.
Gelukkig wijkt de toestand in ons eigen
land op gunstige wijze af vam dien in de
genoemde landen in de laatste weken en
kan de wetgevende arbeid hier ongestoord
zijn gang gaan.
In do afgeloopen week werd in de Twee
de Kamer het initiatief-voorstel Plaat
selijke Keuze van heb Kamerlid Rut-
grs met een meerderheid van 44 tegen 30
stemmen aangenomen. Men moet zich na
tuurlijk van de -uitwerking van een der
gelijke wet geen overdreven verwachtingen
maken. "Want wat baten de wetten1, ala
de zeden niet verbeteren?
En inzonderheid een wet als deze moet
gegrond zijn in de volksconscientie.
Doch juist daarom moeten wo de be-
teekenis van een maatregel als Plaatse
lijke Keuze"ook niet onderschatten.
Want in jarenlangen moeizamen arbeid
heeft het den strijders tegen de drank-
zonde en de drankellende mogen geluk
ken, de consciëntie des volks wakker te
schudden.
En deze wet zal zijn de bekroning van
hun arbeid.
Moge daarom ook onze Senaat Agccn
verhindering in den weg leggen', opdat
dit- voorstel zoo spoedig mogelijk .wet
POËZIE EN PROZA.
Waarin ligt het onderscheid tusschen
poëzie eiu proza?
Gaan we eerst den taalkundigen oor
sprong dezer beide woorden na.
Het woord poëzie" is uit de Grieksch©
taal afkomstig en is afgeleid van oen
werkwoord, dat „maken" beteekent. Het
betcekende alzoo oorspronkelijk een
„product." v
Een dergelijke uitdrukking (maar dan
in het ïïebreeuwsch) is gebruikt in P®. 45:
2, In onze Statenvertaling luidt dit vers:
ik spreek mijne gedichten uit van
een-en koning, doch in het oorspronkelijke
staat: mijno producten.
Het woord poëzie is dus op dezelfde
wijze gevormd als b.v. het- woord student,
dat afgeleid is van een Latijnsch werk
woord, dat „trachten, streven" beteekent.
(terwijl wi'i onder ..«tndent" iemand ver
staan, die naar een, bepaald, hoog doel
(beoefening der wetenschap) streeft.
Zoo verstond men. ook onder „poëzie"
riet „product" zonder meer, doch een-
product bij uitnemendheid, een product,
ilnl- v jr-li Ivivon lipt nivpjiii vp.n rln ({p.wniin,
voortbrengselen op letterkundig gebied
verheft.
i „Poëzie" i® alzoo een met bijzonder
kunnen dus met kunst! voortge
bracht letterkundig product.
„Poëzie" wordt gebruikt in tegenstel
ling met „proza". Gaan wij ook van dit
laatste woord den oorsprong na, dan
blijkt ons dat het afkomstig is van het
Latijnsche prorsa, dat „rechtuit" betee
kent. Onder „proza" verstond men dus een
letterkundig voortbrengsel, dat recht op
do zaak afgaat.
Uit deze tegenstelling volgt, dat het
onderscheid tus:sehen „proza" en! „poëzie"
niet zoozeer betrekking heeft op den in
houd als wel op den vorm.
We moeten' dan ook het wezenlijke van
de poëzie niet zoeken in het gebruik van
schitterende beeldspraak en prachtige
personificaties evenmin haar met den
modernen dichter omschrijven als „de
allerindividueelste expressie van do al
lerindividueelste emotie."
Wel hebben, we hier twee factoren: de
schoone stijl en de persoonlijke beleving,
die in 't bijzonder in de poëzie tot
uitdrukking komen, doch min of meer kun
nen ze ook in den prozastijl gevonden wor
den.
Zij 't ook in niet alle vormen van proza
in gelijke mate, b.v. zeer weinig bij dè be
handeling van wiskundige vraagstukken
of juridische kwesties.
Toch, indien we hier het eigenlijke van
de poëzie hadden, dan zou er geen onder
scheid bestaan tusschen poëzie en proza.
Dan zou 't hoogstens een kwestie zijn
van meer of minder.
Er bestaat dan ook e»en formeel ver
schil, d.w.z. een veTschil in vorm, dat in
laatster instantie beslissend is omalle
letterkundige voortbrengselen te verdeelen
in twee groote gebieden: poëzie en proza.
En do eigenaardige vorm, die dan een
deel dezer voortbrengselen tot poëzie
6tempelt, ligt in een bepaalde soort van
rhytbme.
Wat verstaan we onder rhythme?
Om dit duidelijk te maken, moeten wc
Daar de muziek gaan.
In een muziekstuk onderscheiden we
drieërlei: de harmonie, de melodie en het
rhythme.
De harmonie bestaat 5n het aange
naam aandoend sam-enklinken van gelijk
tijdig vernomen tonen
De melodie ligt in de afwisseling dér
hoogo en lage tonen,.
Terwijl ten slotte het rhythme be
paald wordt door het geregeld, óp elkan
der volgen van korte en lange tonen of
toonreeksen.
Gaan we nu weer van het terrein der
muziek op dat der taal over, dan hebben
we, behalve met de lengte of kortheid der
lettergrepen, ook nog te maken met het
verwante verschijnsel van hun al of niet
betoond zijn.
Want betoonde lettergrepen worden on
willekeurig ook langer uitgesproken.
Zoo ontstaat uit de afwisseling van
lange en korte of betoonde en onbetoonde
lettergrepen het rhythme als het kenmer
kende der poëtische voortbrengselêni. Meer
nog dan bij de gedichten in de moderne
talen, komt dit rhythme uit in de oude
talen,.
Ieder, die of zelve Latijn en Grieksch
keiut, of wel eens gedicihten in die talen
beeft hooren lezen, zal dit gevoeld heb-
ben^
Wat mag toch wel de oorzaak zijn, die
de menschen er toe gebracht heeft, voor
dit rhythme zulk een voorkeur te heb
ben?
DaarvooT zijn verschillende gronden
aan te voeren'.
Reeds uit een psychologisch oogpunt is
het begrijpelijk, dat de regelmaat der af
wisseling ons aangenamer aandoet dan
het regellooze door elkaar heen voorko
men van lange en korte, betoonde eri on
betoonde lettergrepen» Doch dit is niet
het voornaamste.
Prof. G. Verriest, hoogleeraar in de me
dicijnen aan do Leuvensche Universiteit,
heeft over dit onderwerp interessante be
schouwingen gegeven, die „met dien eenien
voet staan in het gebied der Aesthetiek,
met den anderen echter midden in het
gebied dér Natuurwetenschappen»"
Hij verdedigt de stelling: „Versbouw en
rythmus hangen naar mijn begrip, hoofd
zakelijk af van ons spierstelsel, en ten
kleer.ien deele maar van ons gehoor. De
gewaarwordingen die uit borst, keel, tong
en lippen stijgen, liggen de harmonieën
des woords ten gronde. Kort gezegd, de
versbouw is kind van ons stemorgaan,
niet van ons gehoor." In den breede zet
hij uiteen, hoe ademhaling, „de dans van
keel, borst, tong en lippen", do hartklop
en de „bloedomloop" den rhythmus van
woorden en zinnien bepaalt.
Wij zullen op deze zaak niet dieper in
gaan, doch willen er alleen op wijzen», dat
de spraakwerktuigen zich verzetten te
gen twee onmiddellijk op elkaar volgende
zelfde bewegingen», doch wanneer eerst een)
andere beweging is gevolgd, weer gaarne
in de eersto houding terugkeeren.
Zoo ziet men', hoe behalve psychologi-
ische ook physiologische factoren hebben
meegewerkt tot het ontstaan der poëzie.
Dit kan ook niet anders, waar de
mensch een eenheid vormt van lichaam en
ziel, van stof en geest.
En in de scheppende uitingen van zij
nen geest, waarin hij het meest toont van
Gods geslacht te zijn, is hij nochtans ge
bonden aan de wetten) der stof, waaruit
hij genomen is. 1
BINNENLAND
DE LEERPLICHTWET. -
Nieuwe Leerplichtsbescbikking.
Naar de Maasb. verneemt, zal eerst
daags een nieuwe Leerplieht beschikking
verschijnen, waaraan de Minister van On-
dierwijs reeds zijn goedkeuring heeft ge
hecht. i
Wat het absoluut schoolverzuim betreft,
zal de bestrijding daarvan opgedragen
worden aan B. en W. der gemeenten, die
de vrijheid hebben dit in overleg met den
inspecteur van het Lager Onderwijs te re-
gelen.
Wat het het rekkelijk schoolverzuim aan
gaat, zullen de modellen F II niet meer
aangelegd worden voor alle leerplichtige
kinderen, doch zal alleen een kaart, een
niéuw model D II, Worden gebezigd, die
dienst zal doen voor elk plaats hebbend
schoolverzuim. Deze kaart wordt toegezon
den aan de commissies tot wering van
schoolverzuim. De modellen F III, F IV,
en F V zullten vervallen en nieuwe model
len D zullen daarvoor in de plaats treden.
De werking van het Schoenenwei", je.
Omtrent de werking aan het thans in
gevoerde Schoenenwetje deelde de Minis
ter van Arbeid aan de Tweede Kamer de
volgende bijzonderheden mede:
Het huidige invoerverbod voor schoen
werk is thans gedurende circa 11 maan
den van kracht en een duidelijk inzicht in
de werking en de uitkomsten van. dezen
maatregel is mogelijk geworden. Het stemt
den minister tot groote voldoening te
mogen constateeren, dat het invoerverbod1
in alle opzichten volkomen heeft beant
woord aan de verwachtingen, welke van
den aanvang af daarvan door hem werden
gekoesterd. Mede a's gevolg van het invoer
verbod is de toestand in de schoennijver
heid allengs in die mate gewijzigd, dat
het aanvankelijk voor oogen gestelde doel
feitelijk geacht kan worden te zijn be
reikt, zoodot gevoegelijk tot opheffing van
den maatregel zou kunnen worden overge
gaan.
Bij de vaststelling van de voorwaarden
voor beperkten invoer lag het in de bedoe
ling den import tot ..normale" afmetingen
terug te brengen. Een nauwkeurige be
rekening gaf tot resultaat, dat, dn aan
merking nemende de stijging der prijzen
van het schoenwerk gedurende de oorlogs
jaren, als een normale invoer, gelijk die
vóór den oorlog bestend, de zoodanige kon
worden beschouwd, welke in waarde over
eenkwam met ongeveer een vierde der
waarde van den import in 1922.
Naar uit do beschikbare cijfers valt na
•to gaan, heeft de waarde van den totaal-
invoer gedurende de maanden van het in
voerverbod ongeveer 26 pet. bedragen van
dien van den import over het overeenkom
stig tijdvak van 2922, zoodat in dit op
zicht het doel vrij nauwkeurig bereikt
werd.
Hot kan moeilijk anders, of de schoen
nijverheid moest van deze normaliseering
van den invoer, althans geleidelijk, den
gunsbigen invloed gaan ondervinden. Te
gen het einde van het afge'oopen jaar viel
reeds een bevredigende opleving waar te
(nemen. Bj eerste vier maanden van het
loopende jaar brachten in den toestand
mog een verdere verbetering.
De werkloosheid. Welke vóór het invoer
verbod. een onrustbarend aanz'en had ge
kregen, is geleidelijk tot normale propor
ties teruggebracht.
Uit een onderzoek, door den minteter
ingesteld bij een 117 tal der voornaamste
vsc hoen fabrikanten, blijkt, dat het totaal cn
de betrokken fabrieken werkzame arbei
ders op 1 Januari cn 1 Mei j'.l. achtereen
volgens 5905 en 6882 bedroeg tegen 4-815
op 1 Juli van het afgeloopen jaar, sinds
den aanvang van het invoerverbod der
halve een vermeerdering gevende van
resp. 23 en 24 pet. Neemt men in aanmer
king, dat de meeste fabrikanten gedurende
den malaisetijd feitelijk meer arbeiders in
dienst hadden dan met de productie viel
overeen te brengen, dan spreekt deze ver
betering nog duidelijker.
De schoenproductie is in dit tijdvak
naar verhouding dan ook in veel grooter
mate gestegen. Viel bij den aanvang van
het loopende jaar reeds een toenem'ng
vast te stellen van ruim 54 pet. op 1 Mei
j.l. was de productie meer dan verdub
beld. De fabrieken, waarover zich het on
derzoek uitstrekte, werken thans op 78 pet.
van haar volle capaciteit tegen 45 pot. bij
Ide inwerkingtreding van -het invoerverbod.
Voorts wordt meegedeeld, dat sinds enke
le maanden wederom in niet onbeteeke-
mende mate uitvoer van schoenen plaats
vindt.
Zonder dienaangaande in vérdere be
schouwingen te treden, stelt de minister er
prijs op te constateeren, dat tegenover de
igroote voordeelen, twelke de maatregel van
invoerbeperking ontwijfelbaar gehad 1
heeft, geen enkel nadeel van be teekenis is
komen te staan; ;1
Handel met Duitschland.
De Nederlaudsche Kamer van Koop
handel voor liet Rijnland te Keulen,
Pfeilstrasse 29, deelt mede dat zij nun
de Duitsche Kamer van Koophandel al
daar heeft opgericht een Scheidsgerecht
in het belang van den handel tusschen
Duitschland en Nederland. In ons land
gevestigde firma's kunnen daarvan hij de
vele moeilijkheden, welke zij ondervinden
hij het niet nakomen der verplichtingen
van de zijde hunner Duitsche afnemers,
gebruik maken en omgekeerd vinden ook
Duitsche fabrikanten daar hulp ter be
vordering van de relaties tusschen beide
landen. L J\
Onveilig strand.
In de volgende week zal het strand tus
schen Scheveningen en Katwijk onveilig
zijn wegens schietoefeningen op Maan
dag, Dinsdag en Woensdag, telkens van
10 tot half drie.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
het strand slechts dan weer voor het pu
bliek toegankelijk is, wanneer de vlag
gen, waardoof de onveiligheid van het}
strand wordt aangeduid, zijn ingehaald.
Uit het Sociale Leven
"-44
Donderdagmiddag hield het hoofdbe
stuur te Utrecht in het gebouw voor Chr.
Soc. belangen een drukbezochte receptie.
Tal van personen uit vakkringen en uit
de kringen der Chr. Arbeidersbeweging
kwamen het bestuur complimenteeren.
's Avonds werd een feestelijk samenzijn
gehouden, waarin de heer K. Kruithof,
voorz. van het C. N. V. en medeoprichter
van den bond, een feestrede hield.
Gistermorgen om 9 uur ving de alge
meen vergadering aan "onder presidium
van den heer B. Kruithof van Kampen.
Tot vijf uur duurde deze receptie.
Des avonds werd een feestelijke
samenkomst gehouden, onder leiding
van den voorzitter van de voorbereidings
commissie, den heer J. Pot, die eveneens
uitvoerig hij de historie stilstond.
Ds. R. L'. van Arkel, Geref. predikant t£
Utrecht, hield voorts oen feestrede.
Voorts hield de oud-voorzitter van den
Bond, thans voorzitter van het C. N. V.,
de heer K. Kruithof, een korte toespraak.
De „werk"-vergadering.
Gistermorgen negen uur werd de ge
wone algemeene vergadering van den Bond
aangevangen.
De voorzitter las voor Jesaja 23:113
en ging voor in gebed.
In zijn openingswoord wees de voorzit
ter er op, dat nieuwe arbeid wacht, want
in de toekomst moet mogelijk zijn, dat de
organisatie haar arbeid kan voortzetten.
Met blijdschap mag»geconstateerd wor
den. dat het collectief contract, dat 1 Mei
1923 werd afgesloten het langer heeft uit
gehouden dan men verwacht had.
Volgens de presentielijst waren 32 van
de 36 afdeeüngen en 5 van de 10 corres
pondentschappen vertegenwoordigd.
Na versehi-'lende hestuursmededeelin-
gen deed de Secretaris, de heer J. Pot,
verschillende mededeelingen uit het jaar
verslag. dat niet in druk was verschenen.
Wij ontteenen hieraan, dat het ledental
van zijn hoogste punt op 1 Januari 1921,
toen het stond op 2319 is teruggsloopen
tot 976 op 1 October 1923.
Als oorzaak hiervan noemt Spr. de op
richting van een z.g.n. neutrale organisa
tie en de staking en «itsluiting in het na
jaar van 1922.
Be verhouding tot de andere organisaties
besprekend wees Spr. er op. dat bij de
moderne organisatie de taktjék gaat vóór
debelangen der arbeiders.
Het beteid van het Hoofdbestuur werd
goedgekeurd. Het verslag zal z m. in hei
orgaan worden opgenomen.
Een vcorstel-Gouda om van het orgaan
in plaats van veertiendaagsch orgaan een
ma-m.ib'ad te maken, werd door verschil
lende SDrekers en ook d-oor hét Hoofdbe
stuur, bestreden.
ï)e verschillende voorstellen werden in-
getrokken. Het vakblad zal in h°t huidig
formaat voorloopig gehandhaafd Wijven. j
Besloten werd nog, dat het ter vorige
a'gpineenè vergadering anneenomén voor
stel 's-He.rtogenboseh, waarin) het Hoofd-
bc-sCuurv/erd opgedragen. 5>oo spoedig mn-
gc'ijk den zetel van dén Bond te verplaat- I
sen naar Utrecht, nog van kracht tever-
klaren. Be volgende algemeene vergade
ring zal weer to Utrecht gehouden wor- j
den.
Het Tivcntsche Textielconflict.
Naar uit Goor wordt gemeld heeft de
burgemeester daar als bemiddelaar voor
,.De Eendracht" dc firma Arntzenius Jan- j
nink en Zn., medegedeeld dat, wanneer er
gceni slachtoffers vallens „De Eendracht'
bereid is a.s. Maandag het werk te her- j
vatten.
„De Strijd", het orgaan van het N. V.
V. bevat een redactioneel artikel waarin
de volgende zinsnede van belang is: „Het
staat dan ook zoo, dat, wanneer deze
week de Enscihedesche stakers niet in
staat blijken te zijn het aantal dat in dc
fabrieken is, zichtbaar en voortdurend te
verminderen, een vgrdere afbrokkeling van
het aantal stakers het gevolg moet zijn,
dat dezerzijds tot het einde, en tot op
heffing der staking wordt besloten»
Chr. Sigarenmakersbond.
iVrijdag vierde de Chr. Bond van Siga
renmakers en Tabaksbewerkers in Neder
land, zijn 25-jarig bestaan. jt:
LEIDSCHE PENKRASSEN
Amice.
Onze Gemeenteraad heeft weer een stap
verder gedaan op den weg die leidt tot
bezuiniging en versobering.
De weeldetijd ds ook voor de Gemeente
voorbij en dus spreekt het vanzelf dat
ook allerlei weelde-uitgaven geschrapt die
nen to Vvorden. Daartoe behooren ook dio.
uitgaven die verband houden met de 45-
urig9 werkweek voor het gèmeente-perso-
neel. Een zoo korio arbeidsweek is een
weeldeartikel dat op zichzelf wel eenige
begeerlijkheid heeft, maar tegen de losla
ting waarvan zich toch ook geen enkel be
llang verzet.
Dit zou wel eenigermate het.geval zijn,
indien uitsluitend met liet gemeente
belang werd gerekend en alles er op werd
gezet om door de invoering van den lan
goren "werktijd zooveel mogelijk personeel
te loozen.
Op dit standpunt hebben B. en W. zich
echter niet gesteld.' Zij willen zooveel mo
gelijk met de belangen van het personeel
rekenen en wat verkregen werd.niet dan
bij uiterste noodzaak aantasten, waarom
bepaald werd dat niemand ontslagen zal'
worden maar dat alleen eventuecle vacatu
res niet zullen worden vervuld.
Dat ds voor het personeel een zeer gun
stige bepaling. In het maatschappelijk
leven gaat het anders en moet het vaak
wel anders gaan. De harde noodzaak
idringt en dwingt soms om den werktijd te
verlengen om op die wijze de uurioonen
eenigszins te verlagen, maar vaak ook om
daardoor gelegenheid te hebben tot in
krimping van personeel over te gaan.
i Dat is een van de voordeelen van het
zijn in Overheidsdienst. Hier dreigt min
der gevaar voor werkloosheid, de Overheid
behoeft niet alleen met de financiën to
rekenen en als bepaalde maatregelen als
arbeidsverlenging en salariskorting nood-
f zakelijk' zijn, 'dan is er toch1 altijd no* gei
tegenheid voor een geleidelijke toepassing
Zoo althans gaat liet in Leiden. j
Bu d0 werktijdenverlenging is vcoropl
geste,d, dat geen ambtenaar of heambfol
daarvan de dupe zal worden en hij 'iet
voorstel om te komen tot aftrek van penJ
sioenpremio is eventpiis gezorgd, dat nie-i
maad daardoor in salaris achteruit gaat
maar dat dc tlmns genoten salarissen ab
soluut veilig zijn.
Er beslaat naar het schijnt in amble-?
naarskringen tegen dit voornemen nogal!
eenige oppositie omdat men hier een zeke-;]
re onbillijkheid ziet, aangezien bevor-i
d eri n g gepaard gaat met k o r t i n g,
terwijl zij die den hoogsten rang reeds be-?»
reikt hebben, geheel zij.n vrijgesteld. i
Ik wil niet ontkchnen, amice, dat er in[
deze reden-eering een element van waar-sI
■heid is. g
Maar daarnaast staat toch de niet to/
miskennen bedoeling van B. en W. om do
maatregelen die nu eenmaal in verhand1!
met den toestand der gemeentefinanciën,
noodzakelijk zijn voor het gemeenteporso-i
neel zoo weinig mogelijk bezwarend to'
maken.
Een bedoeling, die naar het mij voor
komt, althans waardeering verdient.'
In Amsterdam doet men het anders.'
Daar scheert men eenvoudig alles over
een kam en wordt aan alle ambtenaren!
gevraagd wat, volgens het plan van B. en)
W. hier alleen zal betaald worden door
'hen die nieuw aangesteld worden of door'
hen die promotio maken en dio dus in
salaris vooruitgaan. jj'
Mij dunkt amice, als men beide regelin
gen naast elkaar legt, en men plaatst zich-
niet op het standpunt wat voor do Ge
meente voordeeliger is, dat dan de Leid-
sche ontwerp-regeling ver de voorkeur
verdient.
Natuurlijk is ook wat thans wordt voor
gesteld voor de betrokken ambtenaren niet
aangenaam. Wie gaat nu graag achter--
uit, of ztet zich graag een, deel van wat'
hij meende te zullen bereiken, ontglippen;'.
Bezuiniging is nu eenmaal een zeer on-a.
aangenaam werk. Maar het is eveneens
noodzakelijk. h
Men kan, zooate in de laatste raadsver-.*
gadering gedaan w?rd, wel hoog opgeven)
van de groote winsten van sommige be
drijven wat opzichzelf een ge'ukkig.
verschijnsel is wie verder z'et. die»
weet ook dat verzwaring van dien drulc.
tot. eiken prijs voorkomen dient té worden.
Dezer dagen hoorde ik dó opmerking
maken, dat belastingbetalers altiid
mopperen, zoodat men de klachten die
vaak gehoord worden, niet ai tijd ernstig
kan nemen En daarin ïfi wel iets Wciars.
Er zijn heel veel menschen die nog, n et
creleerd hebben den keizer te géven wat des
keizers is. en die hét betalen van belas-'
ting niet avs een door God opgelegde plicht
waaraan men zichniet mag onttrekken bc-.'
schouwen.
Ik ken tenminste wel menschen, die ove
rigens, wel nauwgezet leven, maar die heelt
weinig bezwaar maken orp den.fiscus te
bedriegen.
Zij willen do Overheid reren en het ge-?
ig hoog houden, maar als ze de belas-*
ting kunnen ontduiken, dan doen ze. daf
met een- gerust hart ori naar ze mcenon op
goede gronden.
Ze redeneeren dan ongeveer zooal.s de
Soc. Dem. Kamerleden, die naar argu
menten zoeken om zich aan do yrijwil'ige
bijdrage aan de schatkist, waartoe door
de nrcesto fracties besloten werd, te onU'
trekken 'r
Ge hebt zeker wel gelezen amice, op,
welke gronden de rood^ hoeren hunne
schrielheid zoeken te verdedigen. Ze zou-«
den ook wel epnigo percenten van hunne
vergoeding wi'lten afstaan, maar zoo
redeneeren ze, het geld dat de Regcer'ng
op die manier in handen krijgt wordt toch!
heel anders besteed dan wij het zouden-
wenschen. 't Wordt misschien wel ge-,
bruikt voor leger en vteot, zaken dié de
Socialisten zoolang er geen Toode minis
ters zijn, tot in het diept van hunne por-»
temonr.aie verfoeien.
Met dezelfde drogredenen zoeken ook'
vele belastingbetalers hun geweten to sus-»
sen. De belastingpenningen worden vaak
verknoeid, er worden door Rijk en Ge
meente allerlei onnoodige uitgaven ge
daan, er wordt heel anders geleefd dan zij
t zouden wenschen en daarom zien ze er
geen bezwaar in, zelf een soort rantsoenee
ring toe te pasen.
Men kan dat soms heel aardig berede
neeren amice, maar het 'is duidelijk, dat
dit toch niet de manier is. waarop Chris
tenen dergelijke zaken hebben af te doen
het is volstrekt geen gunstig verschijn-
dat velen ook in Christelijke kringen,
het met den belastingplicht heelemaal niet
nauw nemen.
Het klagen-over de hoogo lasten is dus^
wel eens ongemotiveerd eu hot .berust vol-!
strekt niet altiid op goede gronden. ;l
Maar vast slaat toch ook, dat er horn;
derden en duizenden zijn. die werkelijks
iiiet van onwil beschuldigd kunnen wor-/
den, maar voor wie de last inderdaad te,
•zwaar drukt. Ze kunnen con'vqudig niet'-
aan hunne verpliehlinger, voldoen. En het
gevolg is dat ze of wegtrokken, wanneer^
daarvoor dc- gelegenheid is of dal cent
achterstand krijgen zoo groot, da": het.
straks onmogelijk wordt aan de c.schonj
van don fiscus te vo'doeu. !j
Met die werkelijkheid mcci nte-t :r. oeiij
de Rijksoverheid maar nmd c>k"<le Go^i
meentelijko Overheid rekening houden en|
het komt mij voor dat ze hunr p:u;M ve.rV,
zoakt indien niet het mogelijke wor ge-j
daan om de lasten te veringen en den i'ruk.
te verminderen.
Zoo bezien, komt het r<\'i voor. u.i'
gen do voorstellen van B. on V v.. mgv
bezwaren kunnen worden aanrevo'rd cm
dat verwacht mag worden dat de moer Ier-j
heid van den Raad zc wil r.cni.en ent
aannemen.
Wie niet rekent met <te boten goo yaaj
een enke'e groep, maar Wo- rek en ma
houdt met do n'gomconc belang-n kan wéj
niet anders dam meehelpen om te >ome«
tot versobering en bezuiniging, ook in den
gemeentelijke hui ;houding.
VERITAS. 1
