lifileiscaeCfliiril
Tweede Blad
r Zaterdag 17 Mei 1924
De dwaasheid des kruises.
Want het Woord des Krui
ses is wel dengenen die ver
loren gaan, dwaasheid; maar
ons die behouden worden, is
het een kracht Gods.
1 Cor. 1: 18.
Er is een pogen alle euwen door geweest
om de prediking des Evangelies le bren
gen met ..wijsheid van woorden" of met
beweeglijke woorden ties menschelijke
wijsheid". Het doel was en is om zoodoen
de de zielen te winnen.
Maar al zulk pogen is tot. mislukken ge
kleumd, want een ziel wordt niet tot. ge
loof bewogen door do beweeglijke woorden
van- een machtig redenaar, of door het ver
nuftig betoog van een .scherpzinnig wijs
geer
Nog nooit is 'op die wijze een monschen-
kjnd gebracht tot den voet van het kruis,
om daar'neergeknield voor Hem die met
doornen gekroond hangt aan het vloek
hout, in aanbidding uite roepen: nujn
Heere en mijn God!
Er is zoo heel iets anders noodig dan
..woorden van wijsheid" of ..uitnemend
heid van woorden" of ..beweeglijke woor-
Iden der menschelijke wijsheid".
Vooral de grooie wereld met haar ge-
berden en kunstninnigen lacht -om die pre
diking des kruises, .vindt haar toch één
gr oo te dwaa sh rid
Zij spot met de dwaasheid van kribbe
<?n kruis. Zij is van oordeel, dat do inspan
ning om een zwaarwichtig betoog te vol
gen, een heler onderwerp waard is, en dat
do gave der redenaarskunst, aan oen hoo-
ger ideaal gewijd moet worden.
In Athene, oudtijds de stad der weten
schappen en der schoor 3 kunsten, heeft de
Apostel Pauhis het Evangelie des .kruises
gepredikt op den "Areopagus, maar van
alle kanten werd. spottend hem toegeroe
pen: wij zullen u wederom hiervan 'hoo
ien!
?ie wijzen en verstandigen der wereld
vinden het een dwaasheid dat God dr Hee-
?e de menschelijke natuur aanneemt. De
Piensch moet G'od willen worden, maar niet
God moet een mensch worden.
Zij vinden het een dwaasheid dat de
'Zone Gods, mensch wordende, geboren
wordt in den stal vhn Bethlehem, on dat
zijn teeken is: liggende in de kribbe, ge
wonden in doeken.
Z'j vinden het een dwaasheid dat de
Zone Gods zich door den .Tood zoo schrik
kelijk laat misleiden on bespotten, ja dat
Hij zich aan een vloekhout laat kruis'g-en.
En bovenal is liet hun '11 dwaasheid dat
'door den dood des kruises vokloenïrg aan
het recht Gods geschonken wordt, de ver
zoening mof een vertoornd God wordt ver
kregen. ja dat het eeuwig zalig leven er
'de vrucht van is.
dagen cfe "groote militaire macht der we
reld zich tegen Israël opmaakte en God
'de Heere door Zijn almacht die macht der
bvereld zóó te niet deed, dat men vragen
'kon: waar is hij die torens telde, dat zoo
ook, waar nu de macht van wetenschap
'en kunst zich verheft tegen het Kruis, God
•de Heere de wijsheid der wereld zóó zal,
beschamen, dat ook wij aan dis van God
'overwonnen wereld eens zullen "toeroepen:
Waar is uw wijze, waar is uw Schriftge
leerde, waar is uw onderzoeker dezer
eeuw?
Want het zwakke Cods is sterker dan de
mensch,en hel dwaze Gods is wijzer dan
tie mensch.;i'(!
Het heeft Gode beliefd in Zijn Woord
ons óók te doen weten -waarom deze weg
door Hem is verordineerd. Het is een weg
die tegen vleesch en bloed ingaat, maar
tloor den Vader geopend hun die van alle
'eeuwigheid zijn uitverkoren tot geloof en
eeuwige zaligheid.
God de Heere is met Zijn aanbiddelijke
wijsheid tot de wereld gekomen, met de
•"heerlijke openbaring in het rijk der na-
'tuur. Het hoek der Natuur spelt met groo
ve en kleine letteren de goddelijke wijs
heid, en moet in aanbidding doen uitroe-
'pen: boe groot zijn Heere Uwe werken,
hoe ver gaat TTw beleid! Gij stelt met mo
gendheid elk deel zijn juiste perken.
Maarde wereld heeft door haar
Kvijsheid God niet gekend in Zijn wijs
heid.-
De zondige mensch met zijn verduisterd
verstand kan de wijsheid Gods niet ver
staan. Een ziel aan het stof gekluisterd,
beseft Gods daden niet. Geen dwaas weet
'waf hij ziet, zijn oordeel is verduisterd.
En nad erna al, in de wijsheid Gods,
de wereld God niet heeft gekend door de
wijsheid, zoo heeft liet Gode behaagd,
(door de dwaasheid der prediking zalig ie
(maken, die gelóoven. Gods volk weet dus
'uit de Heilige Schrift, waarom aan de
'wijze Gereld de dwaasheid der prediking
gebracht wordt.
V/ij weten meer
Hun die verloren gaan is het dwaas
heid, maar ons die behouden w.ordien is
Ihet een kracht Gods.
Merkwaardige tegenstelling. Gij zoudt
verwachten: ons die behouden worden Is
het .,w ij s h e i d" omdat het tegenover de
'dwaasheid gesteld wordt. Maar zoo leest
'ge het niet. De kracht G o d s komt hier
'tegenover do dwaasheid te staan.
O, neen, bij het Evangelie van kribbe
•en kruk; geen wijsheid' van woorden, geen
beweeglijke woorden van menschelijke
.Wijsheid. De wereld acht het toch dwaas
heid.
En tegenover die wijsheid der wereld
stelt de Heere onze God nu zijn kr ac h t.
Z!jn goddelijke kracht in allen die ge-
looven tot eeuwige behoudenis.
En als eerst die kracht Gods in de ziele
Is gevoeld, uan wordt ook de wij-sheid Gcds
erkend en aangebeden.
Want hun die geroepen zijn prediken
'wij Christus, de kracht Gods èn do wijs-,
lieid Gods.
VADER, U ZIE IK.
Vader, TT zie ik boven wereldleed
Staan in den lichtgloed Uwer Majesteit.
Vader, TT zie ilc, U, die Liefde heet.
Boven het vlamvuirr van gerechtigheid.
te Assen en 'Joli. v. <1. Vegt té Onstwedidé.
Beroepen. T© Alphen aan den Rijn:
J. D. Barth te Werkendam.
Niet geaccepteerd.
Het classicaal bestuur van Eranckcr
heeft het beroep naar de Ned. Herv. Ge
meente te Midlum van den heer H. B. Spij
kerboor, candidaa't tot den heiligen dienst
dat door dezen was aangenomen, niet ge
accepteerd.
Toegelaten tot de Evangeliebediening.
Tob de Evangeliebediening in de Ned.
Herv. Kerk zijn toegelaten de heeren A.
Luteijn te Ierseke (Z.) en J. A. Steen
bakker te Holten.
Alg. Synode Comm. der Ned. Herv. Kerk.
Donderdagnamiddag te vier uur ontving
de Synodale commissie de leden van de
..Europaische Zentralstelle für Kirchliche
Hilffaktion.
De president, dr. Weyland, sprak een
welkomstgroet in het Duitsch. Hij herin
nerde aan vroegere bezoeken van prof. Va>
Antal, Donmergue en Viennot en James
Good. Deze laatste vooral heeft voel ge
daan lot steun van de hervormde kerken
in Bohemen en Hongarije. De oprichting
van' de Zentralstelle für kirkliche Hilfsak-
üon is vooral le danken aan den invloed
der Amerikanen Thans zi;a de bestuur
ders der Zentralstelle in Nederland geko
men. Ook om land heef* hulp geboden,
voor zoover w;j daartoe in staat waren en
•onze kerk heeft afgevaardigden gezonden,
waar over hulp werd beraadslaagd, naar
Amerika. Engeland, Denemarken en Zwit
serland. In het vorig jaar hebben de prof.
Böhl en Cramer onze kerk vertegenwoor
digd In 'Hongarije en Transsylvanië. Het
komt cr op aan hulp te verleenen in min
stens 14 landen, waar de nood der Protes
tanten groot is. Laat ons bidden, dat d<j
gemeenschappelijke arbeid rijken zegen
moge dragen en dat ook hier moge gelden:
wij hebben aan de 'beloften Gods niet ge
twijfeld door ongeloof.
Daarna werd het woord gevoerd floor
■dr. Henrold, die sprak over de gemeen
schappelijke actie en er op wees, dat juist
Sn deze zaak geen verdeeldheid moet zijn,
maar dat allen bezield moesten worden
door één geest.
Dr. Femming gewaagde van de ont
vangst, die liun den vorigen dag was ten
deel gevallen op het Leo, waar H. M. de
Koningin woonde, welk een levendige be
langstelling zij koesterde voor het werk en
sprak tevens zijn dankbaarheid uit voor
do ontvangst der Synodale commissie.
Dr. Keiler wees op het werk dat gedaan
wordt in den geest der Christelijke liefde
en dat zoo strekt om den nood der Protes
tanten te lenigen, en atel'de in het licht de
groote dankbaarheid van de ondersteun
den. Reeds was er 2 miüioen franks ont
vangen voor steun.
Nadat ook de prof. Cramer en Van Nes
nog enkele m'-dedeelingen hadden gedaan,
•eindigde do samenkomst, die ongetwijfeld
zal strekken veler belangstelling voor het
werk van rle Zentralstelle te verhoogen.
In behandeling komen de aangelegenhe
den van de Aleemceno Weduwenbeurs.
De contributies der dienstdoende predi
kanten vermeerderden met f 40. De bijdra
gen waren f 140.350 minder, vc.orna'me-
ïijk wegens minder ontvangen bijdragen
wegens sandplaatsverwisseling.
Verder w?rden behandeld de aangelegen
heden van de Synodale Bijbelvertaling van
het N. T. en den vervolgbundel, do' aange
legenheden van de algemeen© kas. Van
het Tlulppens'oenfonds, van het Studie
fonds en van de generale kas.
Kerkgebouw te Sloterdijk.
Tc Sloierdijk zijn plannen tot stichting
eener tweede leerk der Ned. Hcry. ge
meente. In de laatste tien jaren is dit
'dorpj van enkele honderden zielen uitge
breid tot. een voorstad van Amsterdam
met weldra 50.000 zielen, waardoor het. be
staande kerkje met zijn ongeveer 400 zit
plaatsen niet meer aan de behoeften vol
doet.
Rede prof. dr. H. Kuyper.
Op de Synode t<? Rustenburg' in Trans
vaal heeft prof. dr. H. II. Kuyper als af
gevaardigde van de Geref. kerken in Ne
derland, een rede van begroeting gehou
den, waarin bij volgens het in het Zuid-
Afrikaansch gestelde verslag in Die Kerk
blaf' over den toestand der Geref. kerken
in Nederland o.a. het volgende zeide:
„Ons kerk het 'gestaan by Gods Woord,
ook op die gebied van barmhartigheid.
Ook ons liet gehad die Pouperisme. Daar
was allerhande invloede aan die werk,
soes die Libertinisme ens., oni armoede te
bestry donder die amp van diaken in ag
te nemen. Diakonieë het oorbodig gc-
skvn: is as ..bankversierders" bestempel.
ÖH3 liet by Ood3 Woord gestaan, en! ver
klaar dat die armesorg bij die diakens op
tju gesithospitale opgerig ens. God het
ons gesieën. Ons arme word versorg. Ons
bicd^ ons hulp waar die moet gebied word.
En in plaats van armer te word, het ons
ryker geword. Ons glo dat dit 'n seën van
die Here is. En predikante wat groot kuis
gesinne het, krv daarna ook hulle trakte
ment. En ons het geld daarvoor. Ons be
taal oor die 7 miljoen guide aan trakte-
mente. En wonderlik ons word niet
ormer nie. God hou Sy woord."
Americanisme en een raak antwoord.
In de Amèrikaansche bladen lezen wij
van een voorstel van den New Yorkschen
vrijzinnigen predikant ds. Chailes Potter,
die de meening voorstaat, dat „Abraham
Lincoln evenzeer een geestelijke bood
schap bracht tot den gemiddelden Ameri
kaan als Jezus ran Nazareth, dat Jane
Adams, de New -Yorksehe sociale her
vormster, de. plaats van Deborah zou iu
kunnen nemen, dat bijvoorbeeld de ge
schriften van Washington, Adams en Jef
ferson wel zeer geschikt een Amerikaan-
sehen Pentateuch zouden vormen. Ook be
schrijft hij Woodrow Wilson als een mo
dernen vredevorst, die zijn leven opoffer
de bij zijn poging om zijn land te doen
opnemen in den Arolkenboftd, enz. In één
woord, ds. Potter „vindt het dwaas, dat
een repüblïkeïnsch en democratisch land
als de Yereenigdo Staten zich alleen zou
laten inspireeren door de litteratuur van
een samietiscli volk van 2000 jaar ge
leden" en wil „inplaats van den ouden en
verouderden Joden-Bijbel een nieuwen
modernen Amerikaansehen bijbel."
De Amerikaansche (Geref.) „Wachter"
teekent hierbij aan, dat één tekst in dien
nieuwen bijbel allicht wel niet zal worden
opgenomen, n.l. 't. woord uit Ps. 2 „Die in
den hemel woont, zal lachen."
Prediking door Radio-telefonie.
Het „Comité voor radio-evangelisatie"
le Amsterdam (secr. 2de H. de Grootstr.
14) meldt het volgende:
Er bestaat in Nederland een combinatie
die den radio-omroep zal centraliseeren
en daartoe een zendstation van groote
capaciteit zal gaan cxploitccren. Ze moet
echter op sommige punten neg tot over
eenstemming komen met het Departement
van Waterstaat, voordat zo zal beginnen.
Met deze combinatie hebben wij een rege
ling getroffen waarbij wij voor ons doel
de beschikking krijgen over bedoeld
zendstation.
We zijn van meening dat ons werk niet
moet bestaan in het uitzenden van gods
dienstoefeningen; wij willen slechts het
Woord Gods brengen in t-oespraken, niet
op Zondag, maar op een avond in de week
niet om het. Nedorlandsche volk een voor
wendsel te geven niet meer naar de kerk
te gaan, maar in de hoopf dat het er weer
heen zal gaan. Wij nemen als grondslag
voer onze prediking uitsluitend de gere
formeerde geloofsbelijdenis.
Gcdsdionsiig verval.
„De Nieuwe Eeuw" heeft in een aantal
artikelen den omvang, liet ontstaan en de
ontwikkeling nagegaan van het godsdiens
tig verval binnen de gemeenschap der ka-
tholiek-gedooplen in Amsterdam.
Aan het slot. van de beschouwingen wor
den de volgende conclusies getrokken:
Ongeveer één vierdd der Amsterdamsche
bevolking behoort niet tot een godsdien
stige. gezindte;
Ongeveer twee derde der huwelijken wor
den niet kerkelijk ingezegend;
Het aantal onwettige geboorten is hij de
katholieken procents-gewijs het grootst;
Het aantal eerstgeborenen binnen zes
maanden van het huwelijk is per jaar één-
vierde van het totaal-aantal; het aantal is
bij zuiver kathoh'eko huwelijken hoog, bij
gemengde huwelijken zéér hoog;
Het aantal groote gezinnen onder do ka
tholieken neemt af.
Het aantal gemengde huwelijken neemt
onder katholieken onrustbarend toe;
Van de Zuiver katholieke huwelijken
wordt slechts ongeveer 78 pGt. kerkelijk
ingezegend.
DA COSTA'S ZWANENZANG.
'Aan een interessant opstel van Dr. J.
van der Valk in ..De Rotterdammer" over
Da Ccsta als spreker is het volgende ont
leend:
Hij begon le spreken, in kleinen kring
van kleine luid-en, bij zieli aan huis, aau-
vankelijk alleen over den bijbel. Hij begon
als oefenaar. Men. heeft dit wel eens sma
lend gezegd,, maar thans, nu de Volks
universiteiten het volk in zijn laagste ge
ledingen willen bereiken, mag ro,en Da
Costa benijden cm zijn ijver en om zijn
nederigheid. Die gelooven haasten niet'.
Hij pakt aan. waar hij oen handvat'vindfc,"
vast geloovend dal hij con work van plicht
van dure roeping verricht, en dan kijkt
men niet angstvallig uit naar het eind;
maar doet, wat zijn hand vindt om te
doen.
Die oefeningen breidden zich uit, straks
buitenshuis, voor een meer en meer tal
rijk gehoor, eerst alleen te Amsterdam,
sedert 1S44 ook in andere steden.
Da Ccsta hield geen eigenlijk gezegde
redevoeringen. Hij sprak, hij keuvelde, hij
zei alles wat hem op dc lippen kwam, en
de weg van zijn hart naar zijn lippen was
kort. Gij moest Item zien in de hoofdstad
op Vrijdagavond, eerst in de zaal onder
het Leesmuseum voor heeren alleen, daar
na voor een gemengd gjhoor in het .Wa
pen van Amsterdam op den Klovenicrs-
burgwal.
Daar zat hij achter een tafeltje, op een
kleine verhevenheid geplaatst en door
twee lampen verlicht. Had hij een onder-
werp aangekondigd, dan wist men ge
woonlijk slechts dit eene met voldoende
zekerheid, namelijk waarover hij niet zou
spreken.
Zijn tekst was-louter een prétexte. zijn
onderwerp een uitgangspunt. Eén draad
vasthouden vond hij blijkbaar te dun. Zijn
kleurrijk Oosiersch weefsel ontstond uit
de ineensirecgeling veler bonte draden*
Als oen lierdichter, kon een enkel. woorde
door hem naar aanleiding van een onder*
werp gezegd, aanleiding worden voor een
overgang naar een ander. Hij gunde zich
soms niet de kalmte, om een zin behoor
lijk te laten afloopen. Maar evenals een
lierdichter verrasten zijne wendingen, ge
niale opmerkingen, diehtrrbjko verheffin
gen en ontboezemingen.
Twintig jaar is zijn gehoor hem trouw
gebleven. Altijd was dc zaal gevuld, In
den aanvang schaamde men zich er le
komen en een Dacostiaan gescholden te
worden. Maar allengs week die onredelij
ke schroom, en eindelijk zag men. de eer
ste familiën der hoofdstad plaats nemen
onder de dichte rangen van zijn gehoor.
Men zag er mannen afs Huyclecoper, la
ter burgemeester van Amsterdam, den ge-
vierden prediker Abraham des Amoric
van der Hoeven, dc professoren P. J.
Voute en ook weer David Jacob van Len-
nep, die zich in 1823 van Bildcrdijk en
Da. Costa had afgewend.
Ook in Leiden kwam cr leekening en
ontwikkeling in het auditorium van Da
Costa gedurende de 10 jaren, dat- hij daar
van tijd tot tijd placht op te treden in de
bidstonden, der vrienden Israels. Aanvan
kelijk werden zij zeer weinig ge- oJgd, veel
minder dan die van andere voorgangers.
De behoeften die daar bevrediging zoch
ten, konden zich zoo «weinig aansluiten
aan tien vrijen vonvu den rijken inhoud,
de vereeniging van ho' ge x ernst en bijten
de satire, die Da Costa's voordrachten
kenmerkten. Allengs zag men daar echter
verschijnen dezulken, die kwamen om den.
gemalen rede&aar zoo nie', te bewonderen,
althans te bestudeei'c-?, indien maar niet
uit onedeler motieven. Op liet laatst kon
de ruime zaal de oeharc der belangstel
lenden of nieuwsgierigen, der ernstige of
niet ernstige hoorders rauwelijks bevat-*
ten.
Toch werd Wel hart en consciëntie ge
raaid door de snijdende ironie, den hoogeu
ernst, den inwendigen liefdegloed in do
schitterende spranken, die van het zwaard
zijs woords afvielen.
Een ooggetuige die hem tc Leiden in de
Walekerk hoorde bij een bidstond voox'
Israël, vertelt: ..Eerst was het sleepend
en mat, en scheen hij niet in ziiu onder
werp te kunnen indringen.
Maar dan eensklaps, als door borger in
geving bezield, begon dab levendig oog te
schitteren met wonderbaar vuurde ge-'
bogeiHe gestalte hief zich op; de lipperJ
trilden; de geest werd vaardig; de stof
kreeg leven; het ijzer werd gloeiend.
Met reuzenkracht viel dc hamer slag op
slag, terwijl de woorden als vurige vonken
vlogen. Dan vloeide zijn redo als een los
gelaten. bercisirocm. De beelden verdron
gen elkaar, ze vloeiden ineen, versperden!
elkander den weg. En zoo ging het verder,
al breeder en grootscher, lichtstraal op
lichtstraal, vuurwerk op vuurwerk."
Het laatst sprak lui. even voor zijn
ziekte die heui naar het graf zou voeren,
te Leidien, den 8 November 1859 in tegen
woordigheid' van vele professoren en stu
denten., over liet getuigenis des geheels bij
het onderzoek der Schriften.
De indruk was ontzaglijk, en dc broe
ders zeiden elkaar dien arond: wij hooren
Da Costa niet meer; wij hebben heden
zijn zwanenzang vernomen.
Do He;1and in d<* kribbe van Bethlehcms
«dal, de Christus Gods aan het kruis van
Golgotha. Van dat evangelie wil de waan
wijze wereld niet weten. Die prediking is
den Jood een ergernis, den Griek een
dwaa she'd.
Do Griek 'is de man van ontwikkeling-
van wetenschap, van hoogen kunstzin. Hij
'ts de intellectueel. Maar hem. den Griek.
*s de prediking 'des kruises niels dan
dwaasheid.
1 Dit heeft een droeve keerzijde. De 'Apos
tel doet. dit ernstige woord hooren: het
'-voord des kruises is wel dengenen
'die verloren g a an dwaasheid. En
deze waarheid geldt voor allen, die om
■bet evangeb'e des kruises lachen, die er
den spot mee drijven, die liet dwaasheid
•achten. t.
Zoodra ge, als over het kruis gesproken
Vrordt. een minachtend schouderophalen
Lziet. dan weet ge dat een die zoo spreekt,
•op den weg des verderfs is, en dat hij. zoo
hij van dien weg niet aflaat, voor eeuwig
verloren gaat. Alleen hun die verloren gaan
>s de prediking des kruises dwaasheid.
"Waar is de wijze? waar is de Schriftge
leerde? waar is de onderzoeker dezer
'eeuw? Heeft God de wijsheid (lezer wereld
'•niet dwaas gemaakt? Gelijk geschreven is,
«egt de Apostel.
Evenwel, in de profetie van Jesaia lezen
Jw© deze uitspraak toch ietwat anders, en
'wel: waar is hij die de torsr s telt? Maar
Wij verstaan het zoo dat, waar in Jesaia's
Gii hebt gegeven, Vader, voer wie lijdt
U-zelf te zien boven wat. lijden deed.
Gij lcomfc vertroosten wie Uw heerlijkheid
Midden in lijden van Uw kind'ren weet.
Vader, Uw troost is onze heerlijkheid.
Vader, TT kennen onze levenskracht.
Uw moede kind'ren weten, dat Gij zijt
Eeuwig een Helper en der zwakken
macht.
Draag door de diepten van den wereld-
strijd
Vader, TTw kind'ren lot waar Vrede
wacht.
HENRI VAN DE WEG.
KERK Eü SCHOOL
NED. HERAL KERK.
Eeroep)en. Te Drenipt: G. Nuis te
Noordwolde; te Den Helder: D. AVestmij-
ze te Wiarfhuizente Broek op Langen-
dijk (toez.), G. Grootjans Thzn. te De
Meern; te Kamperveen (toez.): W. Zijlstra
te Neder-Langbroek.
Bedankt. Aroor Driel: J. Ronge te
Hoog-Bloklandvoor Made: P. L. D. J. v.
Ocveren, cand. te AVolphaartsdijk.
CHR, GEREF. KERK.
Tweetal. Tc Drachten:. R. E. Sluiter
FEUILLETON
EINDELIJK VEREENIGD.
fo)
Hij zette zich achter den voerman ne
der, besloten om rijdende een uur te beste-
3en over' een afstand, dien men te voet in
een half uur aflegt. Er was tijd tol pra
ten. en do koetsier greep moed; toen ver
belde hij hem de oorzaken zijner stille
smart en den hoogsten wensch, dien hij
heimelijk koesterde.
„Dat is het, als ik nu maar bij een stu
dent kon dienen, dan zou ik gelukkig zijn;
ik ken een jongen, die een echt geleerde is
geworden, en dat alles leerde hij bij een
student, wiens laarzen hij poetste en wiens
'boeken hij las."
••AVat zoudt gij er van zeggen, indien
liet een officier was. inplaats van een stu-
denf. die u in zijn dienst nam?"
Pavloucha keerde zich half om. en zag
Serge zoo vreemd aan, dat deze glim
lachje.
„Ik bedoel in mijn dienst."
„Is dit mogelijk?" vraagde hij, en liet
ue leidsels vallen.
..Het is zoo mogelijk, zoo zeker dat wii
ni i uw patroon nu gaan vragen, u aan
aiij af te staan."
«Hij zal niets liever willen/' zeide Pa
vloucha met beslistheid, en met verhaasten
ganf reed hij over de Nikolaasbrug.
Pavloucha had zich niet vergist, Timo-
phéief wilde zich gaarne van hem ont
doen; reeds den volgenden dag zou hij
hem verlaten. De moeder, wie hij dit spoe
dig" verhaalde, gaf gaarne hare toestem
ming. gelijk men licht begrijpen zal. Serge
keek tehuis komende in het voorbijgaan in
de dienstbodenkamer, en riep Tatiaua.
Deze stond op een stoof om het linnen in
de lade te leggen, doch .staakte die hezig->
beid onmiddellijk en volgde Serge naar de
naaste kamer.
„Gij zult verwonderd zijn dat ik zonder
uw medewelen, in. ploals van A'anka een
anderen jongen in mijn dienst heb geno
men."
Var.ka was even oud -als Pavloucha en
had reeds lang de messen geslepen en de
laarzen gepoetst.
Tatiana had hem weggejaagd, omdat hij
er een paar had gestolen.
De onde hief heide a: men omhoog.
„Zeker hen ik ontevreden", zeide zij op
een toon, waaraan zij een-dreigende he-
i ekenis gaf; ..ik wil dat onluig niet meer
in de keuken hebben: en waar hebt ge den
nieuwen jongen vandaan gehaald?"
„Hij is geen deugniet, maar do zoon van
ren onzer krijgslieden, die aan zijn© won
den sliovf. Ik vor.d hem bij een voerman,
waar hij diende. Ik stel belang in hem, hij
is eerlijk, schrander, en gij zult mij ge
noegen doen met him. goed te ontvangen,
hij komt morgen."
Tatiana -was verlegen;, maar nadat zij
zich had uitgesproken kwam zij tot kalm
te. Werd Pavloucha ook. al niet met tee-
derheid ontvangen, toch werd hem de deur
niet gewezen, en na weinige dagc-n waren
oud en jong tezamen op den besten voet.
HOOFDSTUK XXIAA
AVij vinden Serge terug voor zijne
schrijftafel met een geopende brief voor
zich. Hot licht van de lamp beschijnt izijn
gelaat, dat de bezorgde uitdrukking weer
heeft aangenomen, die wij sedert lang niet
meer bij hem gewaar werden. Tweemaal
heeft hij zijn brief ontvouwd, en hem ver-
Volgens weer in de groote enveloppe met
roocl lak gedaan. Tweemaal heeft hij zich
met de hand over het voorhoofd gestreken,
half luid zeggende: ,.AATijs mij. Heer, wat
ik doen moet." Eindelijk werpt hij de en
veloppe weg, schuift zijn stoel achteruit
en begint met groote stappen in de ka-
mor heen en weer te loopen.
Onze gedachten gaan onwillekeurig te
rug naar den eersten avond van zijn© te
rugkomst uit den oorlog. Op hot eerste gé-
zicht is ©r in d© kamer van den jongen
officier niels veranderd. De schrijftafel
tusscheü de twee vensters; de kleine zwart
lederen leuningstoelen tegen den wand: in
■het midden van het vertrek een smal ijze
ren ledikant, gekroond met een bundel wa
penen; op de schrijftafel ouderwetsche
helmen, granaatbommen en merkwaardig
heden, die de admiraal van zijne reizen
heeft medegebracht. Boven de tafel hangt
het portret van mevrouw Batouriiie. Het
Christusbeeld beslaat nog zijn gewone
eereplaals boven een borstbeeld van
Alexander I, maar bet wordt niet meer
door de klein© kristallen lamp verlicht;
deze is voor goed weggenomen.
Op den dag zijner tehuiskomst bad
Serge iot zijn oude voedster gezegd:
„Tatiana, neem dat ding weg; hel is niet
meer noodig. De Heer verkiest do vereering
van het hart boven bet schijnsel oener
lamp, en dank zij zijne genade weet ik
nu hoe ik Hem dienen moet in geest en
in waarheid."
Tatiana bad met weerzin gehoorzaamd,
zij wilde zich niet gewonnen geven tegen
over de redeneeringen van "haar jongen
moester. Zij had de lamp wel weggenomen
maar om die in haar eigen kamer te han
gen, waar nu voortaan twee lampen voor
de heiligenbeelden brandden inplaats van
een. Op de tafel van Serge was nog eene'
verandering mrekbaar. Een Bijbel en oen
stapel Nieuwe Tesfamenlen benevens
©enige godsdienstige hoeken hadden d©
plaats ingenomen van de romans van Sue
en Paul de Koek, waarvan iederen mor
gen ©en deeltje gebruikt werd cm het vuur
aan te maken, in de .groote porce'eiuen
kachel.
Serge liep heen en weer met gebogen
hoofd, de handen kruiselings over den rug.
zichtbaar ten prooi aan groote onrust. Bij
oogenblikken vertolkten zich zijne* gedach
ten in afgebroken woorden. Hij deed vra-«
gen en antwoordon alsof hij met een zicht
baar wezen beraadslaagde. „Neen, ik kan
het niet aannemen." „Maar wat zal uw
vader zeggen? Hij rekende er zoo zeker
cp." „Dat is om het even, ik kan het niet
aannemen." „Hij is uw vader; gij moet
hem gehoorzameu." ..Zoover hel geweien,
toelaat." „En Mila, het zou een schoon©
positie zijn cm haar aan te bieden. Gij
zoudt dadelijk kunnen trouwen." „Zij zal
ook zonder die positie met mij trojiwen.".
„En indien haar vader zijn© goedkeuring
weigerde!" - „God behoede mij -woor baat
zuchtige uitvluchten zelfs uit liefde tol
Mila."
Waar was hier toch sprak© vau? W elk.
was het besluit, dat voor den jongeling
zulke gewichtige gevolgen zou moeten
hebben?- Mijne lezers herinneren zich on
getwijfeld, dat oen der vrienden van den
admiraal beloofd had Serge bij een der J
grootvorsien eene betrekking te bezorgen,
die met Kerstmis open- zou komen.
(Wui'ji
