Dagblad voor Leiden en Omstreken.
NIEUWE LEID» COURANT
AROfê&EEHEÜTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaalf2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal, f2,90
V De volksgeest.
De lieer Diepenhorst heeft in de Eerste
Kamer gewezen op een viertal eischen
•waaraan het financieele heleicl in den te-
genwoordigen tijd zou moeten beantwoor
den.
„Er moet zijn zoo zeide hij in
<le eerste plaats een erkenning van het
feit dat wij op te grooten voet leven; in
de tweede plaats een beperking van de
staatsbemoeiing; in de derde plaats bij
bet nemen van harde maatregelen niet in
'de eerste plaats met eigen wenschen reke
nen en in de vierde plaats, dat er g e a p-
p e 11 e e d moet worden op den
volksgeest, om in het geheeld volk het
besef te doen doordringen van de nood
zakelijkheid van sterk ingrijpende maat
regelen.
B:j deze laatste opmerking sloot Minis
ter Colijn zich gaarne aan.
Zal het moeilijke, maar noodzakelijke
bezuinigingswerk tot een goed einde wor
de gebracht, dan moet het volk in zijn
breede lagen de beleekenis daarvan in
zien, zoodat ook de VoResvert-egenw-oor-di-
ging ïret anders kan, dan de Regoering
bij hare uiterst lastige taak steunen.
Nu viel er aanvankelijk in dit opzicht
mot te roemen.
De noodzakelijkheid van diep ingrijpen
de maatregelen, werd lang niet algemeen
beseft.
Daarom moest Minister Goh in beginnen
niet ons volk wakker te schudden.
En a^ wij ons niet verg'ssen is hij
daarin aanvankelijk geslaagd.
De debatten in de Eerste Kamer getuig
den er van.
Er was ook bij de uiterste linkerzijde
minder crifiek en meer waardeermg.
Maar we zijn nog niet aan het eind. Wc
slaan nog slechts aan het begin.
En daarom is het noodzakelijk op den
volksgeest te blijven appelleeren ook met
het. oog oo de komende verkiezingen.
Ons voïk moet zoo worden bewerkt, dat
oen Kabinet dat niet krachtig zou willen
blijven bezuinigen, eenvoudig ondenk
baar is.
V De S.D.A.P. in Duilschland.
De Sociaal-democraten in Duifcschland
hebben lr'j de gehouden verkiezingen ge
weldig k'op gehad.
De volledige cijfers zijn nog niet be
kend, maar het schijnt wel vast te staan
dat een 70 Rijksdagzetels verloren gingen.
„Het Volk" geeft van dit verlies de vol
gende verklaring:
„De aanvallen van het ondernemerdom
tegen den ach turen dag en de vólkernen
ontoereikende loonen waren uitstekend
agitatie-materiaal voor de kommunis-
ten. Men mag niet vergeten, dat de
groote verzamelplaats voor alle ontevre
den elementen niet meer de soc'aal-de
mocratie is, die een politiek volgt van
verantwoordelijkheid en opbouwenden
arbeid."
Hier wordt de spijker op den kop ge
tikt.
De kracht van de S. D. A. P. schuilt in
baar onverantwoordelijk optreden.
In het ontevreden maken en het onte
vreden houden van de kiezers.
In het stollen van eischen en hot werken
met beloften, waarvan men denk aan
Leiden! weet dat ze niet verwezenlijkt
kunnen worden. i
Daardoor wordt men „groot."
Zoodra echter een politiek wordt ge
volgd van verantwoordelijkheid en opbou
wenden arbeid, wordt zij door haar eigen
■geesteskinderen verleerd, en zoeken de
ontevredenen een andere verzamelplaats.
Voor de komst van het socialisme, spelt
dezo beweging intuschen weinig goeds.
De leiders zullen moeten leeren dat „op
voeden voor een hetere maatschappij" nog
iets anders is dan prikkeling van de harts
tochten en speculatie op de onnadenkend
heid van de massa.
STADSSSSEUWS.
OPENING CHR. H. B. S.
In tegenwoordigheid van tal van genoo-
'd^gden. en vele autoriteiten had gistermid
dag de opening plaats van het nieuwe ge
bouw van de Chr. H. B. Si aan de Kager-
s tra at.
Do plechtigheid had plaats in de aula
van het gebouw, waar tal van bloemstuk
ken prijkten.
Onder de aanwezigen merkten wo op,
liet bestuur van de Chr. H. B. S., waarvan
Ds. E. H. Broekstra, voorzitter, en d'e
lieer Louren® Bosch Secretaris is, den Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en "Weten
schappen, dr. J. Th. de Visser, do Com
missie van toezicht op het Middelbaar On
derwijs, den directeur der H. B. S. dr. S.
C. Meijering, den oud-directeur van de H.
B. S. voor jongens Ir. W. Massink, den,
dir. van de Rijks-H. B. S. voor jongens,
dr. v. Schalkwijk, en de directrice van de
Rijks-H. B. S. voor meisjes, het college
van B. en W., met den Secretaris der ge
meente, den Reotor-Ma-gnificus, Prof. dr.
H. Krabbe en den! architect, den lieer W.
Fontein, en den aannemer, den heer Pro-
fer.
Ds. Broekstra, liet bij den aanvang zin-
5de JAARGANG.
DINSDAG 6 MEI 1924
No. 1232
BureauHooigracht 35 - Leiden - Te!. Int. 1278 - Postrekening 58936
gen Ps. 105: 1 't welk werd begeleid door
het mooie orgel, waarvan de aula is voor
zien. Na te zijn voorgegaan in gebed, richt
te spr. een openingswoord tot de aanwezi
gen die hij hartelijk welkom heette, in
zonderheid Zijne Exc. den Minister do Vis
ser, en den burgemeester der gemeente
Leiden, Jhr. Mr. Dr. de Gijselaar.
Deze 5de Mei aldus spr., zal door de goe
de hand onzes Gods met gulden letteren
worden opgeteekend in de annalen van de
historie onzer school.
Hij is oen mijlpaal, waarbij we onwil
lekeurig even terugzien op den afgelegden
weg. Een weg van zorg, moeite en strijd.
.Spr. herinnert aan den 2-en Sept. 1919
toen ds. Kouw-enhoven. de eerste Chr. H.
B. S. opende en toen bestreed den tot nog
toe. geheerscht hebbenden gedachten gang
als zou echt wetenschappelijk onderwijs
met streng principieel moeilijk kunnen
samengaan.
De resultaten van het onderwijs heb
ben dit reeds weerlegd. Alle leerlingen
dio toen werden ingeschreven hebben
reeds het einddiploma bereikt. Groote
moeite baarde echter de stoffelijke zijde.
Evenwel, als wij geen huis wisten waar
wo onze leerlingen zouden ontvangen heeft
God ons een huis gereed gemaakt, zoo
heerlijk als wij het slechts konden ver
langen.
En als het moest worden vergroot,
zorgde God voor do middelen waarmee
uitbreiding kon worden bereikt. Wanneer
wij het niet wisten, heeft God ons steeds
den weg gebaand. En nu ook het vorige
gebouw ondanks do vergrooting niet meer
aan de eischen voldeed, is het zoover mo
gen komen dat we thans mogen staan bij
de opening van een gebouw, van zulke af
metingen, van zulke schoonheid cn rnet
zulk een meubilair als we hier mogen aan
schouwen
Eerbicdiglijk brengt spr. daarom in de
allereerste plaats d'anlc aan den Heere on
zen God, die in dit feit als tot ons spreekt
de zaak van het Chr. onderwijs is Mijn
zaak.
•Soli Deo Gloria.
Daarnaast brengt spr. dank aan Minis
ter De Visser, voor het indienen en doen
aannemen van zoodanige wetsvoorstellen,
die de oprichting van een school als deze
mogelijk maakten.
Verder memoreert spr. den arbeid van
dien eersten voorzitter, Ds. H. J. Kouwen
hoven, die de eerste stormen heeft mee
gemaakt, cn van Ds. Roscam Abbing, Ds.
Bolkensteijn en Parlevliefc, evenals dien
van den penningmeester, dr. J. G. v. Es,
die in den waren zin des woords de hitte
van den dag en de koude van den nacht
voor het leven der school heeft verduurd.
Dan brengt spr. hulde aan het werk van
den directeur, Dr. S. C. Meijering, die
reeds op schcone resultaten van zijn ar
beid mag neerzien, met den staf van
leeraren cn leeraressen die hem ter zijde
stond.
Spr. eindigt bij den heer Fontein, den
architect van dit mcoie gebouw, wiens
naam voor altijd aan deze inrichting is
verbonden en die altijd met eere zal wor
den genoemd.
Gaarne verzocht spr. dan den Minister
de school te willen openen.
Minister de Viser, het woord
nemende, verbindt aan een woord van
dank voor de verwelkoming gaarne een
woord van gelukwensch, mede omdat gij,
aldus spr., met deze school nog juist
binnen zijt voordat het hek wordt gesloten
Spr. wijst er dan op, dat een inrichting
als deze, in deze stad bijzonder op haar
plaats is.
Een beduidend aantal inwoners tocli
wenscht voor zijn kinderen onderwijs, ook
Middelbaar onderwijs in specifiek Chris-
telijken geest. Achtereenvolgens stond spr.
stil bij verschillende hööfdbeteekenissen
van het Mddelbaar Onderwijs.
Het Middelbaar onderwijs toch neemt
een gansch bijzondere plaats in temidden
van de andere takken van onderwijs.
Vooral nu ten vorige ja-re het besluit werd
genomen een proef te nemen met de eco
nomisch litteraire afdeeling, en wel zoo,
dat ook aan de bezwaren van hen, die ook
deze takken in specifiek christelijken
geest wilden hebben onderwezen, werd
tegemoetgekomen. Er is geen tak van on
derwijs die de jonge menschen zoover bij
hun practische bestemming brengt en die
zooveel variëteiten in zich opneemt.
Alle problemen die met de opvoeding in
verband s'taan concentreeren zich in die
van do rijpere jeugd.
Ontzaglijk moeilijk en hoog ernstig is de
taak van lien die met de voorlichting zijn
belast. Wat men de rijpere jeugd leert,
moet niet als een lawine neerstorten, maar
zich als de dauwdroppel aan het teere
vasthechten cn het opheffen.
Er speelt door het jonge gemoed een
zucht naar het schoone; d'o kunstzin van
den leeraar moet eraan beantwoorden.
Treedt een zucht naar wetenschap op
den voorgrond; de opvoeder moet ook die
bevrediging doen vinden. Echter in den
goeden weg.
De opvoeder moet de driften naar even
redigheid leiden.
Waar gevoel en wil, lust en plicht om
het evenwicht strijden, moet geleerd wor
den dat het geweten den wil moet be-
heerschen; dat de plicht het meet winnen
van de lust.
Verslaan moet worden dat het ware,
het schoone en het goede zijn hoogste
combinatie vindt in het absolute, in den
absolute, in God, vanwaar het zich weer
spiegelt in Hem naar Wien wij -on3 noe
men: Christenen..
De groote taak van de Chr. H. B. S. is
de jonge levens ieder persoonlijk ieder af
zonderlijk naar eigen aanleg bij dat
Eenig uitgangspunt, aan te passen.
Het is een zware, doch heerlijke roe-
ping.
De ouders moeten daarbij den leeraren
do helpende hand bieden. In geval er
klachten zijn, niet in de eerste plaats het
oor leenen aan kinderen, doch overleggen
met de leeraren als mede-opvoeders.
•Spr. lioopt dat in dien geest, en onder
deze samenwerking do school zich geleide
lijk zal ontplooien, dat er kennelijk de ze
gen des Heeren zal rusten op 't werk van
leraren en jongeren, en de school moge
blijken mede te werken aan de vorming
van degelijk o ntwikkelde, goede burgers,
trouwe aanhangers van 't Huis yan Oranje
cn wat meer zegt, tot deugdelijke Christenen
Hiermede verklaart spr. de school voor
geopend (applaus.)
Het woord was nu aan den burgemees
ter, Jhr. do Gijselaar, die zeide de
opening van deze school een voorrecht te
achten. Inzonderheid voor de aanhangers
van het Christelijk onderwijs, maar ock
voor het Middelbaar onderwijs in het al
gemeen.
Met het oog op het steeds toenemend
aantal leèrlngen, en de erg afzonderljko
ligging van de gebouwen dezer school en
die van de andere gelooft spr. niet, dat
hier van concurrentie sprake kan zijn. In
geen geval treedt zij op den voorgrond.
Een nobele concurrentie ziet het gemeen
tebestuur wel gaarne. Spr. besluit met na
mens het gemeentebestuur den wenisch uit
te spreken, dat de school zal groeien en
bloeien, en d'at er een ruim gebruik van
zal worden gemaakt.
De heer Mr. Coebergh sprak na
mens de Comm. v. Toezcht op het M. O.
en vatte zijn speech samen in den wensch
dat deze onderwijsinrichting zal bijdragen
tot bestendiging en verhoogng van het al
gemeen geroemde enderwijs in dezo ge
meente.
De directeur van de Gc-m. H. B. S.,
Schalkwijk, mede sprekende namens
do H. B. S. v. meisjes, lichtte zijn harte
lijke felicitatie tot het bestuur der school
en inzonderheid tot den directeur, dr.
Meijering met zijn staf, wien de eerste
jaren van tegsnwoordigen arbeid reeds
hebben kunnen leeren dat dit onder
wijs levensvatbaarheid liceft.
Men heeft gezegd, dab bij groot verschil
in leeftijd do harmonie niet- zoo licht tot
ontplooiing kemt. Dat verschil is hier wel
heel groot, n.L 53 jaar, maar toch heeft
spr. hoop op een voortzetting van do goe
de verhouding, waar beide inrichtingen in
de jongere afdeeling, de economische kun
nen samenwerken.
Na -dezen sprak de Rector-Magnificus,
Prof. Mr. H. Krabbe. De uitnoodiging
aan de Universiteit gericht, heeft spr. aan
genaam getroffen. Er 'bestaat inderdaad
nauw verband tussehen het geheelo voor
bereid-end en het Hooger enderwijs. Alio
verschillen bij de voorbereiding die liet
M. O. bestemd is te geven kunnen samen
vallen, door als gezamenlijk doel van alle
beoefening der wetenschap te stellen, do
opwekking van geestelijk leven.
liet laatste openbaart zich in twee vor
men, het verstand en heb gevoel.
Het verstand heeft een intellectuoelen
grondslag. Zoekt verband met het bestaan
de dat het waarneemt.
Als basis echter heeft het daarbij een
normatieve kracht die voorschrijft hoe we
to denken, te handelen en to oordeelen
hebben.
De vraag, die tevens do verhoudingen
op onderwijsgebied beheerscht, is, of
het primaat toekomt de verstands- of de
gevoelsuiting.
Het een sluit het ander niet uit.
De Universiteit bestrijkt het gehecle
geestrijke leven, laat zich aan beide gele
gen liggen.
Daarin ligt haar beteckenis.
Heb verheugt spr. dat ook deze inrich
ting de bedoeling vooropstelt, de weten
schap en het gevoel beide te dienen, al
zal zij niet geheel het geestelijk leven
omvatten, maar alleen dat gedeelte, wat
uitgedrukt wordt in het Christelijk geloof.
Er wordt in dezen tijd veel gesproken
over difterenfieering van het onderwijs.
•Spr. gelooft dat het Chr. Onderwijs daar
bij niet mag ontbreken. Integendeel, dab
het bestemd is een voorname plaats in te
nemen.
Namens de Universiteit- wenscht spr. de
school toe dat zij loon naar werken zal
oogsten, en dat het haar gelukken zal, de
wetenschap met het geloof te verbinden
in den zin als door haar begrepen.
Dr. v. A li del, dir. v. d. Chr. H. B. S,
le 's-Grarenhage bra-cht namens die in
richting de hartelijke gelukwenschen over.
Spr. hoopt dat van doze inrichting niet zal
kunnen worden gezegd dab zij hot indiffe
rentisme onder de Chr. jongeren' in de
liand werkt, maar mannen en vrouwen
zal kweeben die zich de goede belijdenis
niet schamen.
D s. M. J. Puns el ie, namens de Ver.
v. Chr. Onderwijs sprekende, wees op liet
verschijnsel dat de oprichting van deze
H. S. in tegenstelling met sonimiger
verwachting, tot gevolg heeft gehad dat-
liet aantal dergenen die Ohr. onderwijs
voor hun kinderen wenschen nog is toege
nomen.
Beide vereenigingen zien zicli gesteld
voor een groote, gemeenschappelijke taak.
Blijve het steeds een vreugdevol overne
men van elkanders werk, en stelle de
Heere deze school tot rijken zegen voor de
geslachten die liier zullen in- en uitgaan.
Namens do vereen, v. Geref. L. O. sprak
bij ontstentenis van den voorzitter, de
penningmeester dier vereeniging, de heer
T. S. G o s 1 i n g a die eveneens het ver
band in het werk der beide vereenigingen
aanwees. Spr. memoreerde den moeizamen
van geloofsvertrouwen sprekenden arbeid
van de pioniers voor het Chr. onderwijs te
Leiden. Ga liet bestuur in datzelfde geloof
voort, en ga- er van deze inrichting een
gcedo reuke Chris ti uit.
Vervolgens nam de directeur van de
Chr. H. B. S., dr. M. C. Meijering het
woord. Spr. begon met op te merken dat
heb de voortdurende uitbreiding van de
school niet slechts is een consequentie van
een eerst genomen besluit, maar tevens
heb stempel cp een groot s<ch en heerlijk
werk, dat is aanvaard met geringe mid
delen en onder omstandigheden, die nu dc
cprichtingsdaad kenschetsen als van groot
G odsvertrouwen ge t uigende
Zoo dikwijls a!s spr. de vergaderingen
van liet bes-tuur bijwoonde, kreeg hij ecii
hoogen indruk van de groote ernst en
nauwgezetheid waarmee' liet z'n taak op
vatte. Van de oprichting af, heeft hel ge-en
öogen,blik gepaus'eerd.
Begonnen niet een klein aantal leerlin
gen meest reeds spoedig worden uitgebreid
waarbij men gence-gen meest nemen met
een hulpuitbreiding.
Teen werden plannen voor nieuwbouw
ent worpen.
Geestig schetst spr. de beauinigings-
loutering dio het plan verschillende malen
moest ondergaan, dank zij do activiteit
van den bezuinigings-inspectcur, den lieer
•Spanjer.
En nu is liet nieuwe gebouw voltooid.
Wat er aan handenarbeid aan werd ten
kesto gelegd is met vandaag voltooid.
Voortaan zal vit het geestelijk werk liier
moeten blijken of onze arbeid beantwoordt
aan den door het uiterlijk gewekt-en
.schijn.
Moge die arbeid, aldus spr., steeds in
het teeken staan van ons devies: En zij
volgden Hem.
Nadat vervolgens ook do lieer A.
Koops, inspecteur bij het M. O., een
woord van hartelijken griukwenscli had
uitgesproken, dankte do Voorzitter de ge-
na odigden voor hun belangstelling en de
sprekers voor liun goede wenschen.
Megan zij, aldus spr.. in vervulling gaan
en moge de school groeien en bloeien, Gods
Naam tot eer on tot lieil van het op
komend geslacht.
D s H. J. K o u w e n li o v e n, als oud
voorzitter, sloot dc plechtigheid met dank
gebed.
Na r.flcop werd een rondgang gemaakt
door liet- schoone gebouw, waaraan ce-k de
Minister deelnam.
De redepfc?.
De receptie door het bestuur gisteravond
gehouden was buitengewoon drulc bezocht.
Er heerschte een opgeweklo stemming,
dank zij een gezellig strijkje, dat zich in
de hal van liet schoone gebouw liet h-ooren
De firma Wed. v. Nelle te Rotterdam
had door middel van haar vertegenwoordi
ger, den heer W. Bink, gratis geurige thee
en koffie beschikbaar gesteld, die door
eenige dames en den concierge werd rond
gediend. Menig kopje werd gebruikt ge
tuige de opbrengst ruim f 46.
De verkoop van artikelen door leerlingen
vervaardigd bracht f 338 op en bij monde
van Mevr. Mullerde Most v. Spijk werd
aan 't bestuur f 625 overhandigd namens
een damescomité ten behoeve van meubi
leering der Aula en een naaimachine voor
de handwerklessen.
't Was een schoone dag en een schoone
avond voor 't Chr. H .0 .te Leiden, d'o
bestuur en directie met leeraren en leera
ressen zeer verblijdde.
De Aannemers.
'Aan een noodzakelijk iets moet nog aan
dacht worden geschonken ter voltooiing
van onze beschrijving, over liet schoone,
reeds in velerlei vorm genoemde en even
zooveel malen geroemde schoolgebouw.
Het zijn do aannemers en onderaan
nemers en opzichters, in wier lian-den de
gewichtige taak rustte om de ontworpen
plannen uit to voeren, en wier arbeid
thans in zulk een schitterend geheel is
vastgelegd.
Als zoodanig noemen we do hoofd-aari4
nemers Gebrs. Proper, Moerdijk, die liet
gebouw plaatsten, met medewerking van
den hoofdopzichter, den lieer D. Vaz Vis
ser, en diens collega den heer W. v. Leeu
wen.
Het schilderwerk was in handen van do
fa. Poelijoe en Koet; het stucadoorswerk
in die van den lieer J. A. Graafmans; liet
lood;-, zink-* ten s&nitajirwerk was voor
rekening van tien heer J. Kager, cn de
elcctriciteitsaanleg met installatie van de
verlichting (wij verzuimden nog te wijzen
op de artistiek in brons, met glas- en lood
uitgevoerde gevellampen) bij den heer
Zwart, allen te Leiden. Do meubilcering
werd verzorgd door de meubelfabriek
ADVERTENTIE-PRij;
Gewone advertentiën per regel 22V2 cent.
'Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
'Bij contract, belangrijke reductie.
^Kleine advertentiën bij vooruitbeta
ling van ten hoogste 30 woorden, worden
dagelijks geplaatst ad 50 cent.
Kempers te Waddinxveen en door dei|
lieer P. v. Weenen Hz., alhier.
Betreffende het glas en lood werk noem
den we reeds den naam van den heer
Broere te R'dam. Vermelden we nog dat
het smidswerk werd uitgevoerd door da
fa. Ramb en Blok alhier, en dat de tuin
aanleg plaats had onder leiding van den
heer Ruis te Dedemsvaart-.
Vakschool voer Meisjes.
Gistermiddag te kwart over 4 werd hel
nieuwe schoolgebouw van de „Vakschool
voor Meisjes voor Leiden en Omstreken",
gelegen Rapenburg 23, op feestelijke wijzo
geopend.
Onder de talrijke aanwezigen merkten
wij op: Zijne Exc. Minister de Vs-»
ser, de Inspectrice van het Nijver-»
lieidsonderwijs, mevr. Leliman-Bosch, B.
en W. van Leiden, Mevr. de Gijselaar, B.
en W. van Oegstgeest, tal van afgevaar
digden van Nijverheidsscholen, de voor
zitter van de ver. tot bevordering van nij
verheidsonderwijs, het bestuur van de af-^
deelingsseholen der vakschool alhier, van
Noordwijk en Alphen, de rector van het
Gymnasium, de directeur van de H. B. S.,
de directrice van de H. B. S. voor Meisjes
cn de directeur van Gemeentewerken.
De voorzitster, M e v r. J. O v e r v o o r-
dc-Gordon heette de aanwezigen, in 't
hijzonder Minister de Visser, welkom en
sprak daarna een kort openingswoord.
Zij ging de geschiedenis der school na
en begon met er aan te herinneren, hoe een.
zevental jaren geleden een voorloop'g be
stuur werd gekozen met het doel te komen
tot de oprichting oener vakschool voor
meisjes voor Leiden en Omstreken.
In andere plaatsen was de levens val-*
baarheid van een dergelijke inrichting
reeds gebleken.
De vereeniging zag kans uit particuliere
middelen een -dergelijke school te slich
ten, waarvoor zij een gebouw huurde aan
de Heerengracht.
In het tweede jaar van haar beslaan
kreeg de schooi gemeente-, rijks- en pro-»
vinciale subsidie.
De school was begonnen met SO leerlin
gen doch had zich spoedig zoo uitgebreid,
dat naar een nieuw gebouw moest worden
omgezien.
Thans heeft het bestuur 't huis op het
Rapenburg voor dat doel gekocht cn geheel
laten verhouwen cn inrichten. Spr. her
dacht in dit verhand den steun, dien z'j
ook van den M:nisier van Onderwijs ont
vangen had en het was haar daarom een
vreugde, dat deze bereid gevonden was, do
nieuwe school le openen.
Daarna gaf de Voorzitster het woord
aan Z Ex. D r. J. Th. de Visser, Mi
nister van Onderwijs, Kunsten cn Weten
schappen.
Z.Ex. begon met er zijn blijdschap over
uit te spreken, dat hij aan de dringende
uitnoodiging van het bestuur, om de school
ie openen, gevolg had kunnen geven.
Voor eerst juicht hij uit een z akc l ij k
oogpunt de oprichting, toe een er school, dio
zich teil doel stelt, jonge meisjes, die later
voor een groot deel huisvrouwen en huls
moeders worden, goed te wapenen voor do
taak, die liaar wacht. Want 't bind! Jpii
man aan huis, wanneer iiij een deugdelijke
ochtgenoote heeft, die de goederen kan
maken cn hers'ellen, en, a's T nood'g "s,
ook den pot koken.
Daarom is het oprichten' van ten d ".'ge
lijke vakschool een huiselijk, een maat
schappelijk en een vaderkmdsrh belang.
Want het gezin is de grondzuil van den
maatschappclijkon en vader'n.rlsriien tem
pel.
Doch ook nog om een tv.orde reden is
het openen dcz'V school voor Spr. e n
aangename plicht.
Voor ieder, die» jong is, is h;t eer. cvor-
hcerschend belang den schoonheid s-
z'n te ontwikkolen, en dit geschiedt voor
de meisjes door de fraaie cn nuttige hand
werken.
't Staat mooi in ieder menscli. cn vooral
in een vrouw, den zin voor liet schoone,
dien de Allerhoogste hem of haar ge
schonken heeft, te ontwikkelen. Dit verfijnt
de zeden, veredelt het gemoed cn helptoeten
menscli de hartstochten te beteugelen en
het edelste in hem op tc wekken.
En dan is er nog een derde reden,
waarom Spr. zich verheugt over de yosIh
ging en de opening eener dergebjkc school.
Uit het oogpunt van dc vrouwonbe-»
weging is het vakonderwijs voor meis
jes een kostelijk element in de ontwikke
ling van onzen tijd.
In de vrouwenbeweging is dikwijls iets
overspannens, iets onnatuurlijks en on-
reëols. Dat is er, wanneer zij uitgaat van
de gedachte: do vrouw is de gelijke van
don man.
Doch do vrouw is niet de gelijke, doch
een andere dan de man ,en de man een
andere dan de vrouw. De vrouw is tot ren
andor leven geroepen dan de man, daarom
juicht Spr. het stichten eener specia'e on
derwijsinrichting voor de vrouw, gehuwd
of ongehuwd, van harte toe.
Naarmate de vrouwenbeweging zich ont-«
wikkelt in practischen zin, en dit element
in de vorming van het jonge meisje op
den voorgrond blijft treden, is Spr. dank-*
baar voor de vestiging en opening dezer
school.
Spr. wenscht de Directrice en de h-ora-»
resseu als loon op haar arbeid toe, nat zij
in het later leven van menig meisje mo-'
gen zien, dat door (Te opleiding zri of
