Aan het einde der Weak
1 De Engelsche regeering heeft 'in de af-
Jgeloopen week een belangrijk besluit ge
nomen. Na rijpe overweging en na het
(oordeel der dominions te hebben ingewon
nen, heeft zij besloten, het plan voor de
vestiging van een vlootbasis te Sin
gapore niet ruit te voeren. Het is be
grijpelijk dat dit bericht fin Australië, dat
ier Jn de eerste plaats belang bij beeft,
met weinig instemming ontvangen is. Het
'ds ook wel een beetje in tegenspraak met
b.v. de versterking der luchtvloot, waar-
Hoe deze zelfde regeering onlangs besloten
heeft. Doch Frankrijk ligt dichter hij
'dan Japan, en men is in Engeland klaar
blijkelijk van meening: het hemd is nader
Vlan de rok.
De Franse li e en 'de Belgische
•franc vertoonde in de voorbijgegane
(week een' beduidend herstel. Terwijl zij
verleden week resp. 9K> en 8 cent waard
Varen, stegen zij tot iresp. 14 en 11 cent,
Jalzoo een verbetering van bijna 50 pet.
3>it houdt verband met d'e ernstige voorne
mens der betreffende negeeringen, unaat-
"régelen te nemen tot vermindering der
uitgaven en vermeerdering der inkom
sten.
i In Frankrijk is het wetsontwerp tot in-
fvoerihg vain fiscale hervormingen door
'den Senaat aangenomen. Ook dn België
heeft het Kabinet-Theunis in zijn rege«*-
ringsv er klaring 400 millitoen nieuwe be
lastingen aangekondigd.
In ons eigen land is de Tweede Kameir
voortgegaan met dé behandeling der B e-
^rooting, speciaal die van Buitenland-
^che zaken. Twee moties tot erkenning van
'Sovjet-Rusland en een amendement tot
■opheffing van het gezantschap bij den
Faus werden met groote meerderheid ve.r-
jworpen, waarna de begrooting voor bui.-*
tenlandscbe zaken werd goedgekeurd,
1 Ten slëtte zijn in de afgeloopen week
ide teidsche emigranten naar Ca
nada vertrokken. Het fis vain deze men-
fschen wel een daad van energie, dat zij
hun vaderland en familie verlaten, lom
•werk en brood 'te zoeken i'n zoo verre ge-*
Kvesteoi. i
Moge het hnn gelukken zich 'd'aar oen
levenspositie te scheppen! Dat zou ook de
(beste bekroning zijn van het werk der
•Leidsohe emigra'tie-commi ssie, die zich
ivoor deze zaak zoo verdienstelijk gemaakt
'beeft.
EEN OUDE BRIEFWISSELING OVER
DE CHRISTENEN.
I.
Het oudste offieieele staatsstuk, 'dat ons
betreffende de Christenen' is bewaard ge
bleven, is bet schrijven van Plinius, den
ïtomeinsclien landvoogd over Bitliynië,
aan keizer Trajanus, alsmede het- ant
woord des keizers daarop, Alvorens eenige
beschouwingen er aan vast te knoopeu,
'zullen wij eerst deze beide brieven in Hol-
landsche vertaling -weergeven.
Cajus Plinius aan keizer Trajanus.
Het is mijn gewoonte, Heer, TJ alles, me
de te deelen, waaromtrent ik in twijfel
verkeer. Want wie kan beter, betzij mijn
dralen terechtwijzen, hetzij mijn onwetend
beid onderrichten? Ik ben nooit bij een
rechtsgeding over de Christenen; tegen
woordig geweest; daarom weet ik niet,
Wat .en in hoeverre gestraft of onderzocht
pleegt te worden. Ook heb ik buitenge
woon geaarzeld, of niet de leeftijd eenig
verschil zou malcen. dan wel dat de nog
zeer jeugdigen op gelijke wijze zouden be
handeld worden als de volwassenen; of bij
berouw vergiffenis geschonken moet wor
den dan wel of het hem, die beslist Chris
ten geweest is, niets baat qr mee opgehou
den te zijn; of de naam alleen, wanneer
geen misdrijven aanwezig zijn, dan wel of
de misdrijven ,met den naam verbonden,
gestraft moeten worden.
Voorloopig ben ik ten ppzichte van hen,
die als Christenen bij mij aangeklaagd
'werden, op de volgende wijze te werk ge
gaan. Ik ondervroeg hen zelvens of zij
Christenen waren. Indien,1 zij het bekenden
ondervroeg ik hen ten tweeden en ten der
den male, dreigend met zware straffen.
iVolhardden zij er bij, dan liet ik hen weg
voeren naar de gevangenis. Want ik twij
felde niet, of wat het ook ware, dat zij
bekenden, in elk geval moesten die stijf
hoofdigheid en onbuigzame halsstarrigheid
gestraft worden. Er waren er sommigen,
van gelijke zinneloosheid, van wie ik, om
dat zij Romeinscke burgers waren, order
gegeven lieb, diat zij naar de stad terugge
zonden zouden worden. Weldra, zooals het
gewoonlijk met dergelijke dingen gaat,
kwameni door het rechtsgeding zelve, ter
wijl de beschuldiging zich verbreidde,
meerdere gevallen; voor. Er is een anoniem
geschrift voorgelegd, dat veler namen be
vatte.
Wde ontkenden, Christenen te zijn of
geweest te zijn, en terwijl ik hun daarbij
voorging de goden aam-iepen en onder het
offeren van wijn en wierook gebeden op
zonden tot Uw beeltenis, die ik deswegen
met de godenbeelden had. laten aanbren
gen, verder Christus lasterden, allemaal
dingen, waarvan men zegt dat zij die
waarlijk Christenen zijn, er niet toe ge-,
dwongen kunnen worden, die heb ik ge
oordeeld van strafvervolging te moeten
ontslaan. Sommigen, die door den aan
brenger genoemd waren', zeiden eerst
.Christenen te zijri, doch spoedig ontkenden
zij liet-; anderen zeiden het geweest te
eijn, maar er meo opgehouden te zijn,
Sommigen meerdere jaren, een enkele zelfs
twintig jaar geleden. Ook dezen bewezen
allen goddelijke eer aan Uw beeltenis en
do godenbeelden en lasterden Christus.
Maar zij verzekerden dlat dit hun ergste
schuld of dwaling geweest was, dat zij op
een bepaalden d;ag vóór zonsopgang plach
ten samen te komenJ en met elkander een
lied te zingen tot Christus als tot eeni
God, en dat zij zich bij eedo verbonden,
niet tot eenigerlei misdaad, maar dat zij
geen' diefstal, geen rnovorij, geen echt
breuk zouden bedrijven, do goede trouw
niet. schenden en het in bewaring gegeven
goed, wanneer zij er over aangesproken
werden, niet ontkennen ontvangen te heb
ben. Nadat dit geschied was, waren zij
gewoon uiteen te gaan, om daarna weer
samen te komen en Bpijs te gebruiken,
eveniwel van gewonen en onscbuldigen
aard; zij waren opgehouden dit te doen
na een door mij uitgevaardigd edict,
waarbij ik volgens Uw bevelen do broeder
schappen verboden had. Daarom achtte
ik het zooveel te meer noodzakelijk, bij
twee slavinnen, die diakonessen genoemd
werden, ook door de pijnbank een onder
zoek in te stellen naar wat waar is. Ik
heb niets gevonden dan een boosaardig en
grenzenloos bijgeloof.
Daarom heb ik het rechtsgeding uitge
steld; en ben er toe overgegaan, U te raad
plegen. Want de zaak schijnt mij wel de
overweging waard, en vooral wegens het
groot aantal der aangeklaagden. Want
velen van eiken leeftijd, van iederen stand
en van beiderlei sexe, worden en werden
in gevaar gebracht. Niet slechts de ste
den, maar ook de dorpen en het platte
land zijn door de besmetting van dat bij
geloof aangetast, doch dit schijnt nu tot
staan gebracht en hersteld te kunnen wor
den. In elk geval staat voldoende vaat,
dat bijna Teeds verlaten tempels weer druk
beginnen bezocht te worden., en lang na
gelaten offerplechtigheden wear plaats vin
den, en dat weer offerdieren ter markt ko
men,- waarvoor tot dusver slechts zeer
zelden een kooper gevonden word. Uit dit
alles valt gemakkelijk te besluiten, wolk
een groot e menigte menschen weer op den
goeden weg kan worden gebracht, indien
cr gelegenheid wordt gegeven tot berouw.
Het antwoord van keizer Trajanus op
dit schrijven luidde als volgt:.
Trajanus aan Plinius.
Gij hebt-, mijn waarde Secundus, bij bet
nauwkeurig onderzoeken der rechtszaken
van hen, die als Christenen bij U aange
klaagd waren, gehandeld zoo als gij han
delen moest. Want er kan niet in liet al
gemeen een vaste gedragslijn vastgesteld
worden.
De Christenen moeten niet opgespoord
worden; indien er een aanklacht tegen
hen ingediend wordt, moeten zij gestraft
worden, echter met dien verstande, dat
wie ontkent Christen t© zijn en daarvan
de duidelijke bewijzen geeft, door onze
goden aan te roepen, om zijn berouw gena
de verwerft, hoe veel reden er in 't verle
den ook moge geweest'zijn om hem te ver
denken. Maar aan voorgelegde anonieme
geschriften behoort bij geen enkele aan
klacht waarde te worden gehecht. Dat
zou een zeer slecht autecedent zijn en
behóórt' in "onzen tijd niét meer thuis.
STATEN-GEHERAAL
TWEEDE KAMEK.
Vergadering y a n gisteren.
Regeling van Werkzaamheden.
De Voorzitter stelt voor, de drie vol
gende weken Dinsdag- en Donderdagavond
te vergaderen en verzoekt nogmaals zeer;
beperkt te zijn in het houden van redevoe
ringen.
De heer Scliaper (S. D.) is het daar
mede eens, maar wenscht don tijd van re
pliek niet te veel te beperken.
Conform besloten.
De Voorzitter stelt voor, de agenda
alsnog wat aan ;te vullen en Dinsdagavond
hoofdstuk VIII te behandelen.
Conform besloten.
Subsidie Burgerwachten.
Aan de orde is de stemming over den
post subsidie voor de Burgerwachten uit
de Begrooting voor Binnenlandsche Za-
ken- -
De post wordt goedgekeurd met 48 te
gen 14 stemmen.
De post voor den Vrijw. Landstorm
wordt daarna goedgekeurd.
Staatsbegrobting voor 1924.
Hoofdstuk VIII (Oorlog).
Aan de orde is hoofdstuk VIII (Oorlog)
van de Staalsbegrooting voor 1924.
De heer Dres'selhuys (V.B.) meent,
dat de heer van Zadelhoof er niet in ge
slaagd is te bewijzen, dat de ontwapenings.»
gedachte van zijn partij internationaal ia.
In alle landen blijkt het anders te zijn en
het is d,us duidelijk dat de socialisten om
andere redenen hier dit standpunt inne
men.
Het program van den minister acht spr.
niet practisch en geen operatie-plan. Het
contingent is fe groot voor de gelden, die
beschikbaar zijn, en te groot om behoor
lijk te worden uitgerust. Voorts is er niet
voldoende artillerie en wordt het vliegtuig
wezen nooddruftig behandeld.
Vervolgens critiseert spr. de onvoldoen
de geoefendheid van de reserve-officieren
en -onderofficieren.
Ondanks alle pogingen van den minister
om ons leger te reorganiseeren, conclu
deert spr., dat het Nederlandsche volk voor
zijn geld slechtseen schijn-leger heeft.
Mocht de minister geen kans zien het leger
economischer en beter in te richten, dan
zou spr. genoodzaakt zijn zijn steun aan
dezen minister te onthouden.
De lieer K. ter Laan (S. D.) sluit zich
aan bij den heer van Zadellioff en betoogt,
dat men in Engeland in de richting van-
het pacifisme gaat.
Vervolgens gaat hij de gansche hegroo-.
ling na, waarop z.i. heel veel bezuinigd kan
worden. Van 66millioen moet de be
grooting op 20 millioen worden gebracht,
zoodat het leger alleen als taak krijgt het
markeeren van onzo neutraliteit. In zijn
acht amendementen heeft hij een aanzien
lijke bezuiniging voorgesteld: opheffing
plaatselijke staven, vermindering van hel
contingent, opheffing cavalerie, opheffing
van de stelling Amsterdam, opheffing her
halingsoefeningen, besparing op lucht
vaart, geen nieuw artillerie-materiaal. Al
les te zamen. een bezuiniging van bijna 10
millioen. j
Ruwe en schrale huid
van handen en gelaat verzacht en geneest
men het beste met Purol. In doozen van
30, 60 en 90 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
13373
De heer Oud (V.D.) acht de militaire
zaak een hopelooze zaak.
Spr. becijfert dat van 18721903 een
milliard is uitgegeven voor het leger. Ge
durende do jaren 19141918 heeft de Re
geering alles gehad wat zij hebben wilde.
En wat is het resultaat van dat alles ge
weest? Het antwoord vindt men in het rap
port van de Leger-commissie, waarin er
kend wordt dat het met de weerbaarheid
niet best is gesteld.
Spr. nadert met zijn standpunt zeer dat
van den heer Ter Laan. Wij hébben alleen
onze neutraliteit te markeeren en te zor
gen voor interneering van hen die de
grens over komen. Verdér kan onze be
moeiing niet gaan. Het is geen prettig ge
voel dat^wij weerloos zijn maar het is de
realiteit ook in het systeem van den Mi
nister. De taak die ons leger gedurende den
oorlog heeft vervuld was niet anders en
had niet anders kunnen zijn dan datgene
wat spr. als de taak stelt.
De heer Üuymaer van Twist
(A.-R.) meent, dat van ontwapening geen
sprake kan zijn als men ziet wat in andere
landen gebeurt, waaTvan spr. een overzicht
geeft. Ook in Engeland denkt men er niet
aan.
Als men zegt dat Nederland niets kan uit
richten, moet men de brochure van den ka
pitein van Voorst tot Voorst eens lezen.
In 1914 had Nederland het aan zijn veldle
ger te danken dat het zijn neutraliteit
niet zag schenden.
Spr. \vil een krachtig leger, goed uitge
rust. De organisatie moet dan hechter
worden, evenals de exploitatie van het Ie-,
ger. Het leger moét op eenvoudige leest ge
schoeid zijn.
De huishouding van het leger dient ver
eenvoudigd te worden.
De heer Hiemstra (S.D.) verdedigt
vermindering van het contingent.
De heer Dekkers (R.-K.) meent
dat men voor ontwapening kan zijn en toch
de noodzakelijkheid kan inzién dat 'n leger
voor het oogenblik noodig is. Op dat stand
punt staat ook de Engelscke premier. Het
Nederlandsche volk is het meest vredelie
vende volk der wereld maar het ziet zijn
verantwoordelijkheid voor het behoud van
zijn onafhankelijkheid en neutraliteit.
De vergadering wordt verdaagd tot Dins
dag één uur.
GEIÜEWGD NIEUWS
Een rcofhol ontdekt.
De politie te Rotterdam had al sinds
©enigen tijd liet vermoeden, dat er zich op
- den Boerensteiger of in de omgeving een
roofhol bevinden moest, aangezien verschil
lende als heroof-sters bekend staande vrou
wen daar geregeld, rondzwierven. Men kon
het echter niet ontdekken, Donderdag
avond-echter bemerkte een agent, dat uit
een pakhuis op den Boerensteiger een man
kwam, die zich wel kigel verdacht gedroeg
en klaarblijkelijk uitkeek, of er niet een
vrouw met een slachtoffer kwam. opdagen.
De agentarresteerde liet heerschap, een
zekeren B., en met assistentie van één zij
ner collega's ging hij het pakhuis bin
nen. Daar bleken zich nog te bevinden
de koopman J. G., en de los-workman J. P.
Bij onderzoek kwam aan het licht, dat zich
boven het pakhuis een kamer bevond, wel
ke geheel tot 'roofhol ingericht was.
Een goede vangs!.
Te Vlodrop is Donderdag aangehouden
de Nederlander H. J., wonende te Rhein-
dahlen. Hij wordt verdacht van het lich
ten van de offerblokken in de parochie
kerken te Vlodrop en Posterholt. Gebleken
is ook, dat hij zich in tal van plaatsen in
.Limburg aan dergelijke diefstallen heeft
schuldig gemaakt, ó.a. te Maastricht, Her
ten, Ovishëek en Spaiibeek. Te Herten'
werd de diefstal Donderdag eerst opge
merkt, toen de politie zich er kwam over
tuigen,o f de verklaring van den aangehou
dene juist was.
Een veldwachter fusschen de krenten.
ïn de Exloërmond nabij Stadskanaal
werden uit verschillende broodwagens des
avonds krenlebrood, koek, enz. gestolen,
zonder dat men de daders wist te vinden.
Een rijksveldwachter kroop in één der
•broodwagens en maakte een rit mede tus-
schen krentebollen en broodjes. En niet
zonder resultaat; eerst werd! iemand, die
een krentebrood wilde stlcn en vervolgens
een tweede op gelijke wijze verrast. Do die
ven, die beide voor dit doel speciale s teek
sleutels hadden vervaardigd, zijn. ingere-
kend. i -1 -
Treinongevallen. N
Vier dagoli geleden had te Breda in de
omgeving van de oude spoor Elnastraat ge
vestigd het gezin van den spoorwegarbei
der Lwiens 43-jarige vrouw aan slaap
wandelen'lijdt. Gisterochtend tusschen 5 en
6 uur heeft zij iu dien toestand, in nacht
gewaad, haar woning 'verlaten met het
treurig gevolg, dat zij bij den overweg van
het spobr bij de Kwattafabriek door een
trein gegrepen werd. Haar beide boenen
werden verbijzeld. De ongelukkige werd
dadelijk door le hulp gesnelde werklieden,
naar de Kwatta-fabriek gebracht, vanwaar
zij naai' het zieknhuis vervoerd werd. De
toestand van de vrouw is zeer ernstig.
Op het spoorwegstation te Nijmegen
heeft gisterochtend een ernstig ongeluk
plaats gehad. Met den D-trein Hamburg—
Vlissingen reisden de heer en mevrouw
Nielsen, uit Kopenhagen. Niet wetende, dat.
de trein hier slechts een oponthoud van
andrhalvo minuut heeft, waren zij uitge
stapt en wandelden voor him wagon op
én neer, toen de-trein zich plotseling in
beweging zette. De heer Nielsen sprong aan
den voorkant van den wagen op den rijden
den trein, zijn vrouw tracktt op de achter
ste treeplank in en wagon te komen. Zij
stapte echter mis en viel tusschen het
perron en de treeplank. Een witkiel sprong
onmiddellijk op den D-trein cn trok aan
de noodrem, waardoor de trein tot stilstand
werd gebracht. Mevrouw Nielsen was ech
ter reeds onder een der wielen geraakt, ten
gevolge waarvan haar de linkerarm was
afgereden.
Per ziekenauto is zij overgebracht naar
het AVilhelmina-Ziekenhuis te Nijmegen.
Hollandsche meisjes naar Pruisen.
De dienstbodennood in ons land zal nog
wel moeilijker worden. Niet alleen, dat er
geen Duitsche meisjes meer naar ons land
komen, maar men bemerkt aan de grenzen,
dat er weer evenals vóór den oorlog; Hol
landsche meisjes een dienstbetrekking in
Pruisen aanvaarden.
LEIDSCHE PENKRASSEN
Amice.
Dezer dagen werd ik verrast met de loe-
•zendmg van een brochure, die bedoelt
propaganda té maken Voor de openare
school.
Opzichzelf al een eigenaardig verschijn
sel. Er is een tijd geweest diat men vian
de openbare school sprak als van ide school
waaraan de natie gehecht was. Van Anti-
Revolutionaire ziode is er toen dadelijk op
'gewezen dat deze uitdrukking den toei-
sbamd niet juist weergaf. De natie was niet
'gehecht aan de openbare school, maar de
'school' was met allerlei middelen, door ge
weld en Id'wang en onderdrukking aan de
natie gehech't.
't "Was in den tijd waarvan Mr. Dres
'selhuys de vorige week met zoovel ophef
sprak, toen de liberale gedachte nog ov-er-
heerschend was en toen in naam der vrij
heid de ChrisLusbélijders onderdrukt wer
den.
't Ging fin die dagen echter als met de
Israëlieten dn het land der Egyptenaren:
hoe meer ze onderdrukt werden, hoe meer
ize wdessen. En toen eindelijk, dank zaj
Vooral de veelgesmade coalitie aan dat
stelsel van verdrukking en achteruitstel-
liing een einde kwam, toen nam het bij-
fconder onderwijs een nog veel boogere
•vlucht en kwamen, om dezen bekenden
term te gébruiken, de Christelijke scholen
'als paddestoelen ui't Iden grond.
Nu fis dat dit kan onmi-cSdellijk wor-
Hven toegegeven niet alleen een ge
volg van het feit, dat de ouders meer en
beter dan vroeger hunne roeping verstaan
ten opzichte van de opvoeding hunner kin
deren. De houding van vele openbare on
derwijzers speelt hier ook een gewichtige
rol. - -
De opmerking is wel eens gemaakt, dat
Vele openbare onderwijzers de beste pro
pagandisten. zijn voor de bfijzpind'ere
school. Dat is natuurlijk nie't juist. Maar
wel kan worden gezegd, dat velen van
deze onderwijzers, ongewild en onbedoeld,
de openbare school leegpompen.
Dezer dagen hebben we weer kunnen
lezen, dat de Bond van Nederlandsche On
derwijzers zich heeft aangesloten bij het
!ro.odë N. V,. V., waardoor hij officieel een
hijwagen is geworden van de S. D. A. P.,
én nog m.eer dan vroeger is komen te
staan onder Soc. Democratische leiding.
Men heeft kunnen lezen, hoe ve'rwoede
revolutLoare propagandisten als woord-
Voerder van dien Bond optraden, hoe de
'dwaze en onzinnige re de n.c erin gen van een
Ossen dorp en dë lasterlijke,, en het Chris
tendom vijandige uitspraken van een op
roerkraaier als Kleerekoopeir door de
'openbare onderwijzers met warmte werden
'toegejuicht.
Geen wonder amice, dat vele ouders hui
veren, aan dergelijke onderwijzers, die
het Christendom vijandig zijn, en wier
hoogste h? ge eren is do tegenwoordige
(maatschappelijk© orde om te keeren, de
opvoeding van hunne kinderen toe te ver
trouwen, en dat ze, 'zoo niet aan de Chris
telijke, dan toch aan een; bij'zondere
•school de voorkeur geven.
En geen wonder ook, dat de openbare
'school steeds meer in discrediot komt,
•zcO zel'fs', dat de voorstanders' van die
school het mooidig achten op breede schaal
propaganida-lectuur te verspre'den, ten
einde op Idie wijze nog te redden wat te
redden valt. -
Ik zal aan di.e brochure geen breede
beschouwingen wfijden, amice. Dat lijkt
üie niét noodig, omdat, naar verwacht
•mag worden, met name onze Christen
ouders, zich door zulk eeru brochure!je niet
van de wijs zullen laten brengen. Ze mo.-
'gen dan meestal tot de achterlijken en de
'dompers gerekend worden, tot do „omho-
|wuslen", zooals het tegenwoordig heet,
én tot ,,de s'chare die de wet niet kent",
'zooals voorheen de hooghartige Farizee
ërs het uitdrukten, over het algemeen zijn
ze toch wel 'zooveel ontwikkeld, dat ze
best begrijpen dat hunne kinderen wat
anders noodig hebben, dan het neutraio
onderwijs, dat in het beste geval de open
bare school kan geven.
Hieruit volgt niet, ami.ee, da't er in dit
boekje geen war© dingen staan. Heelemaal
niet. Hier worden dingen gezegd d:e ern-
islige overweging 'zeker .waard zijn.
ïk begin maar met de eerste bladzijde-,
waar de latiijnsche spreuk: ..Mens sana; dm
ëorpove sono" (een gezonde ziel in een ge
zond! lichaam) is aangehaald.
Daarmee zijn wü het natuurlijk eens.
"Het gaat om de ziel van het kind. "Want
wat haat het Iden' menscli, éen gezond
lichaam t© hébben en zelfs de geheele we-
Teld te gewinnen, indien hij de schade lijdt
Van zijn© ziel?
1 Daarom is da opvoeding Ook d© opvoe
ding. ook in de school va,n zoo groot©
beteekenis.
Terecht wordt dan ook in de brochure
gezegd, dat hét kiezen van een school,
ieen zaak van groo'te beteekenis is. Neen,
het is nfiet allés. De beste Christelijk©
school fis geen fwaarbo.rg, dat een' kind in
de vreeze des Beeren zal opgr'oeieu.
Maar we! is het van groot» 1 cicokcnia,
of oen kind gezonden wordt r.aar con
school, waar het onderwezen wordt over-
eenkomstig Gods "Woerd, waar het g.e-<
plaats wërilt yoot den eisch van de God-
'delijke wet en waar hét gewezen wordt l
op Jezus Christus, die ook de kinderen,''
geroepen heeft om tot Hem te komen, of
'dat het wordt gezonden naar een school,
waar terwille van de neutraliteit van do
hoogste en heiligste dingen moet worden-
gezwegen, waar Gods Woord geen gezag
heeft en waar het onderwijs naast hoog
staande mannen en vrouwen ook wordt
toevertrouwd aan onderwijzers, die iu
geen God gelooven, -die den Christus gram
zijn, en die Gods "Woord verzwijgen om
dat ze het evangelie van' den haat be-*
Behouwen als de blijlde boodschap, ook'
voor het kind
Als de kinderen naar school gaan, zoo
Wordt verder opgemerkt, dan kiezen de
ouders een mede-opvoeder of opvoedshr, 1
Vlic na lien, den grootsten invloed za' uit
oefenen.
Alweer volkomen juist, am'ce
En nu hebben de ouders bij de bediis-j
hing van den doop in het midden der Ce*
aneente, staande als voor Gods aangezicht,
plechtig beloofd, dat ze hunne kinderen
volgens de daar beleden beginselen zul-* i
Hen onderwijzen of doen onderwijzen.
Welnu, wat ligt dan meer voor de hand,
'dan dat ze hunne kanderen toevertrouwen
iaan een school, waar geleefd wordt u it
'dezelfde- beginselen, als die in het gezin
worden beleden? "Wat li'gt dan meer voor
de hand dan dat ze hunne ldnde-ren sim
ren naar een school, waar Gods Naam iri
gebed en dankzegging beléden wordt, waar
Gods Woord wordt gelezen, en waar in
alles met de beginselen in dat Woord ge
openbaard gerekend wordt, en -niet naar
een school, waar van al deze d:neen moet
worden gezwegen?
Maar de openbare school, zoo zegt men,
'is neutraal, 't Mag dan waar zijn,
'dat er in die school onderwijzers zijn,
'die zelf aan geen God gelooven, dit? Jezus
'Christus niet erkennen als den Zal'gma-
ker van zondaren, die aan Gods Woord
geen andere dan misschien letterkundige
waarde toekennen, en die tot de vurige
•klassenstrijders, tot de revolutionaire pro
pagandisten behooren, in de school wordt
Van dat alles gezwegen, omdat het onder
wijs neutraal ds en moet zijn.
Ja, zoo is de theorie amice. Maar neem
hu nog eens bedoel'de brochure, waarin
'gewezen wordt op den grooten invloed die
van den onderwijzer uitgaat. Nadat ge
zegd is, wat de taak is van den onderwij-
'zer heet -het: „J-a, zoo is het, dat doet de
Vneestc'r, maar toch zoo onderwijl doet die
braai nog heel wat meer, wa.ut die apen
'van jongens doen hem letterlijk in alles
na. Ze kennen hem van top tot teen
van binnen en van builen wellicht l>e-
Her dan de man vermoedt. En Idat zullen
Ize ook nadoen, niet alleen nu, maar ook
i.n het later© leye<n.v -
Ik liad biet niet -duidelijker kunnen zeg-*
gen amice. Er gaat van de .opvoeders zoo
'groot-en invloed uit.
Als daar staat een Christelijk onder-»
wijzer dan zal hij, ondanks al'jé1 neuti-ali-»
'tei-tsvoorschriften, zonder dat hij het mis
schien wil of weet van zijne begins el cm
getuigen en als hïj van bet Chrstendom
niet wil weten, de heilsfeiteu lo'ocheut,
'Christus niet erkent als zijn Heere enj
■Koning, dan zullen de kinderen den in-»
Vloed daarvan ondergaan.
Er staan waarheden in dit boekje, maar
liet bevat ook onwaarheden, die ik,
'omdat ik graag het beste van den tegen-
stander geloof maar aan g r o v c o n k u n-
'de als gevolg van een al te ge-§
krekkinge opvoeding zal toe
schrijven. Zoo b.v. als het beet, dat de
roep om vrije scholen alleen een politie-*
'ken grondslag h-ad. 1 i
Alleen om politieke winst te behalen
'zouden de -ouders zich dus bijna ooven-*
menschelijke offers hebben getroost, kou-
'den ze zicht hebben laten onderdrukken J
vele tientallen jaren, zouden de onderwij-». j.
zers met gebrekkige leermiddelen, met la
ge salarissen,- met een vaak veracht el: jke
positie genoegen hekben genomen.
Wat een stakker moet toch zijn do
man of de vrouw dié dergelijke nonsens
heeft neergepend.
Maar dan volgt weer een waarheid van
beteekenis amice. „Is, zoo wordt gevraagd,
'dat kind ons eigendom, mogen we dat
groot brengen tot ons eigen gcnocben?
Een vraag van bet-eekenis amice! En
'immers, dan l'uidl het antwoord: neen,
(die kinderen zi-jn-niiet ons eigendom? De!
kinderen zijn een erfdeel des Ileeren. En f
'dn en; door 'den doop zijn ze ingelijfd in
Vet Verbond der Genade en^z'jn ze den
'God des Verhonds toegewijd. 'ij
Een ontzaglijke gedachte, mijn waarde.j
"Kinder,rn des Verkonds die aan onze zor-»
'gen zijn toevertrouwd.
Ge weet lioe ernstig Israël werd lie
's traft to.?n de Heere hen voorhield 'dat zo'
'Zijne kinderen genomen hadden can zo
aan do afgoden te offeren. Zijne kinds-"
'ren, niet o n z e hinderen.
En als God don gebiedt die kinderen in
Zijne vreeze o'p te voeden en als dan Je
zus die kinderen tot zich roept cn den dis-
cipeicn vermaant zicli niet te plaats:n tus
schen Hem en die kinderen, -zouden Clir's-^.
'tenonders dan hunne kinderen mogen en)
kunnen toevertrouwen aan een school,
Kvaar voor den Heiland 'geen plaats fis, j
waar niet gesprokc-n mag worden van den-
éenigen naaan die ouder den Hemel, ook>
voor kinderen gegeven is oan zalig te wo{
•den en waar liet onderwijs en die opvocj
'ding niet gebaseerd z:jn op het Woord
van God? J
Er zou van die brochure nog wel een ciï
'an'd'or te zeggen zijn, amice, maar dan zou|
mijn brief te lang worden en het is ok aW.
Ier minst noodig, omdat niemand die meö
'zijne beginselen ernst maakt er colc maaï*
"een oogenbl'ik aan zal denken zijne kinde^
hen aan de Openbare school toe te- ver4
VERITAS,
