(urn* co.
U doet locli ook mee
VIJFDUIZEND PRACHTIGE PRIJZEN.
„SNEEUWWIT" en KLOKZEEP"
INFLUENZA
ABDIJSIROOP
S&ffie.
vru jaeceé Jlwa/fóeié
3TATEN-GEHERAAL
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Indische begrooting.
De Voorzitter stelt voor na de in-
terpellatie-Bocn aan de orde te stollen de
Indischo Begrooting met de interpellatie-
Troelstra over do volksbeweging in Indië
in verband met de spoorwegstaking. De
heer Albarda zal deze interpellatie houden.
Conform besloten.
Indische belastingen.
Wetsontwerp wijziging en aanvulling
van de begrooting van middelen van Ne-
derlandsch-Indië voor 1923 (Verlenging
van de productenbelastingen voor 1923 en
invoering van een aardoliebe'asting voor
dat jaar);
Wetsontwerpen nadere wijziging en aan
vulling van de Indische Tariefwet (Neder -
landsch Staatsblad 1921, No. 692, Indisch
Staatsblad No. 346); enz.
Het eerste wetsontwerp wordt goedge
keurd met 52 tegen 13 stemmen. Tegen de
heeren Benmer, Fleskens, Braat, v. Voorst
tot Voorst, Van Rijckevorsel, mej. v. Dorp
on de Vrijheidbonders.
Het tweede wetsontwerp wordt goedge
keurd z. b. s.
POSTCHEQUE- EN GIRODIENST.
Aan de orde is de interpellatie-Boon over
den Postcheque- en Girodienst.
Do heer Boon (V.-B.) had niet ver
wacht, dat hij na drie maanden nog zijn
interpellatio zou houden en dat de dienst
nog niet is heropend.
Spr. releveert de geschiedenis van het
gebeurde bij dézen dienst. Van' vele zijden
is vroeger al gewaarschuwd tegen centra
lisatie en minister König achtte het onuit-'
voerbaar. De voorstanders van centralisa
tie hebben het ten slotte gewonnen door de
voorspiegeling, dat er voordeel in school
van twee millioen gulden. Het publiek is al
dadelijk in de war geraakt door do -afre-
keningsstaatjes. De gansehe dienst liep in
liet honderd en sluiting van den dienst was
het slot. Deze sluiting berustte op artikel
*29, maar spr. acht dat beroep onwettig.
Do diepst kon gesloten worden bij de in
werkingtreding van het girobesïuit, maar
dat was op .24 Augustus.. Voorts mocht
de sluiting slechts voor eenige dagen plaats
hebben en dus niet voor maanden. De Mi
nister heeft zich schuldig gemaakt aan de
overtredirfg van het wetboek van strafrecht,
doordat hij heeft goedgekeurd, dat een
koninklijk besluit is overtreden.
Spr. citeert uit do mededeelingen, die de
Minister na de intreding der crisis gedaan
heeft over de gebeurtenissen in bet begin
van October. De directeur was veel te opti
mistisch en rekende op een ideëel functio-
nceren van den dienst en van het perso
neel. De Nederlandscho Bank was onver
antwoordelijk leider geworden. Logisch was
het geweest, dat de deelnemers van den
dienst, wier rekening in orde was, worden
geholpen. Maar het ging anders: de deelne
mers moesten borgen stellen en zij kregen
nog niet eens hun geld als Het voor belas-
tingbetalen was. Belastingen zijn geen
schuld. Spr. geeft vier staaltjes van de
dwaasheid der commissie, die over de uit
betaling had te beslissen. Bepaald werd,
dat alleen aan dringende eischen werd
voldaan. Het gevolg is, dat men zich dreig
brieven laat schrijven om daarmede te be
wijzen, dat men het geld dringend noodig
heeft (Gelach).
Spr. gelooft niet, dat men ooit uit den
rommel zal komen, want heel wat papieren
zijn zoek. Dezer dagen hebben de rekening
houders weer een stapeltje papieren gekre
gen waaruit men geen wijs kan worden.
Gezegd is, dat een deel der schuld bij
bet personeel lag. Gedeeltelijk zal dit wel
juist zijn, maar kan het personeel dat. hel
pen? Do directeur-generaal is begonnen
met straffen uit te deolen, waarvoor dan
beroep mogelijk was, wat niet altijd mo
gelijk is. Door de berichten in de pers is 't
geheele personeel getroffen door de klach
ten over slechten arbed.
Spr. critiseert ook den aankoop van
onbruikbare perceelen voor den dienst.
Uit do mededeelingen, die dezer dagen
zijn gedaan over een onderhoud met den
Minister, blijkt, dat de Minister de,billijk--'
heid van schadevergoeding erkent.
De Minister van Waterstaat, do heer
Van S w a a y: Dat is onjuist. Ik heb ge
zegd, dat ik begreep dat van de overzijde
werd aangedrongen op schadevergoeding.
Do hper Boon (V.-B.) betoogt, dat van
bezuiniging door do centralisatie geen
sprako zal zijn. Den gedecentraliseerden
dienst heeft men eerst met oen belangrijk
bedrag bezwaard, dat daarna heet te zijn
bespaard door centralisatie.
Spr. verdedigt de decentralisatie tegen de
argumenten van de Ned. Bank. De machi
nes zijn niet berekend op stukwerk. Waar
om heeft de Rijkspostspaarbauk nooit ma
chines ingevoerd?
Het publiek zal nadeelen ondervinden
fe langzame werking, niet vermelden van
het saldo, enz.
Het giro-débaole is uitgegroeid tot een
ongewoon schandaal. Wie is de schuld?
Vod schuld ligt aan het systeem, dat men
eerst zee-officier of iets dergelijks moet
geweest zijn eer men directeur-generaal bij
de P. T- T. wordt. Een jaar lang was er een
vacature voor deze functie. Het lijkt dus
wel, dat men het zonder kan. De benoeming
van den heer König acht hij ook weer vol
komen onjuist.
Spr. stelt de navolgende vragen:
1. Aan welke bepaling is de bevoegdheid
ontleend om den Postchèque- en Girodienst
voor onbepaalden tijd te sluiten?
2. Is deze sluiting zelfstandig geschied
door den Directeur van den Postchèque-
en Girodienst of wel tegen diens advies
op bevel van de Regeering?
3.- Acht de Minister het niet onrechtvaar
dig, dat aan rekeninghouders de uitbetaling
van hun saldi wordt geweigerd <?n dat zij
slechts bij wijze van gunst een voorwaar
delijke uitbetaling van 'n gedeelte 'van liun
tegoed kunnen ontvangen, waarbij zij do
verplichting hebben do redenen mede te
deelen, waarom uitbetaling wordt gevraagd
alsmede welke zekerheid zij kunnen stellen?
4. Meent de Minister, dat ppbouwing van
de rekeningcourant van 24 Augustus tot 4
October en de vaststelling der saldi per 4
October 1923 over alle rekeningen ooit zal
leujmen plaats vinden en zoo ja, wanneer
denkt de Minister, dat .dit tijdstip zal zijn
gekomen?
5. Is. het juist, dat de .Centraio Bond
van Post-, Telegraaf- en Telefoonpersoneel
naar aanleiding van de beschuldiging van
den directeur, dat een gedeelte van het per
soneel niet met toewijding .heeft gearbeid
op 10 September aan den Minister van Wa
terstaat heeft verzocht een Commissie van
Onderzoek in te stellen eii zoo ja, waarom
is dan een zoodanige commissie piet dooi
den Minister benoemd?
6. Hoe groot is bet personeel, dat thans
bij den gecentraliseerdèn dienst was of tij
delijk werkzaam is?
7. Op welk bedrag schat de Minister de
schade, die Teeds door het Rijk is geleden
tengevolge van de centralisatie en haar ge
volgen?
8. Is .de Minister niet van oordeel, dat
het berekende deficit op den gedecentrali
seerden dienst onwezenlijk is, omdat het is
berekend naar niet uitsluitend voor den
Postchèque- en Girodienst gedane werke
lijke 'Uitgaven, maar door het hoog opvoe
ren van „aangerekende" kosten voor het
werk op de postkantoren en naar de uit
gaven voor personeel bij de directie, dat
gaandeweg in toenemende mate voor de
controle noodig was?
9. Is de Minister anderzijds niet van
oordeel, dat geheel afgezien van do
keuze van gecentraliseerd stelsel ver
lies of winstderving wordt geleden door
koersverlies op effecten, te liooge waardee
ring van incourante fondsen, rentevergoe
ding en rentederving?
10. Is de Minister niet van oordeel, dat
liet publiek niet van den dienst mag wor
den vervreemd door afschaffing van port
en zegelvrijdom, doch dat afschaffing van
rentevergoeding, welke aan den Postchèque-
en Girodienst het karakter van eén deposi-
tobank geeft, gewensclit is?
11. Is do Minister niet van oordeel, dat
de bezwaren, waarmede men te kampen
heeft bij de omzetting van een gedecentra
liseerden dienst met moer dan 100.000 re
keninghouders in een gecentraliseerden
dienst van dien aard zijn, dat zij niet zijn
te overwinnen?
12. Is de Minister niet van oordeel, dat
aan de centralicatie, zelfs wanneer deze
uiteindelijk goed zou zijn geregeld, zooda
nige bezwaren zijn verbonden, dat het
publiek zich van den dienst afkeerig zou
gaan betoonen en de gecentraliseerde dienst
ee kwijnend bestaan zou gaan leiden?
13. Is de Minister bereid zoo spoedig
mogelijk lot den gedecentraliseerden dienst
terug te keeren?
De Minister van Waterstaat, do beer
Van S w a a y, zegt vanmiddag niet voor
zijn genoegen in de Kamer te zijn. Spr.
heeft zichzelf in de hoogste mate ge-
ergerd over het gebeurde bij den Girodienst
en hij vindt het eenvoudig afschuwelijk.
Grenzeloos optimisme en zelfvertrouwen
bij den dienstleiders van do Giro heeft
spr. bij do reorganisatie bedot. De leiders
susten spr. en zeiden steeds, dat. alles
terecht zou komen. Het Spijt spr. dat dit
alles is gebeurd, want door sneller ingrij
pen was nog veel te voorkomen geweest.
Sluiting was onvermijdelijk en hot juri
disch advies luidde, dal deze toelaatbaar
was. Het was noodzakelijk den dienst stop
te zetten cn de Regeering gaf het bevel
daartoe, omdat het niet anders kon. Dat de
gelden niet werden uitbetaald was een on
vermijdelijk gevolg, ïechtmatig of niet.
Er is een gelegenheid geopperd tot uitbe
taling. Van lieverlede is dat vlotter gegaan,
en thans zijn er geen klachten meer. Er
is 70 a 80 millioen uitbetaald van liet
totaal van 117 millioen. De borgstelling
voor dekking van eventueel fe veel uitbe
taalde bodragen. Spr. hoopt dat het over
groot? deel der rekeningen weer in orde
komt.
Dc schade, die door het Rijk is geleden,
valt niet te schatten. Het renteverlies be
draagt 4J4 ton; aan meer personeel is ook
geld uitgegeven, dat echter niet te bereke
nen is, doch wel enkele tonnen zal be
dragen. Tegenover deze posten staat de
portvrijdom, zegelvrijdom van cheques,
winst bij den postwissoldienst van 682.000
gld. (gelach.)
De heer March an t (V. D.): Galgen
humor!
De Minister zegt, 'dat één man voor
20 rekeningen noodig was. Door meer rant
soen is dit opgevoerd tot 35 rekeningen.
Het is onmogelijk een juiste rekening van
het genoemde bedrijf op te maken. Er
moet een winst zijn op dat bedrijf om al
lerlei achteruitgang goed to maken, bijv.
bij de zegels- en den postzegelverkoop.
Over de laatste 5 vragen moet spr. spre
ken onder voorbehoud. Een onderzoek is
hangende door den heer Duynstee en zijn
rapport zal wel niet parallel gaan aan dat
van de Ncdcrlandsche Bank. Een commis
sie zal daarna haar oordeel er over zeg
gen. De kwestie van de rentevergoeding zal
daarbij wel aan de orde komen. Over
enkele weken zal het eindrapport wel ge
reed zijn. Spr. helt over tot de centrali
satie, maar hij wacht af.
De heer Boon (V. B.) erkent dat dc
Minister bedot is door de leiders en de
Minister bedotte onwetend weer de klagers
en de klagende Kamerleden. Spr. gelooft
niet dat alles over tweo weken zal gereed
zijn. Zijn spri's inlichtingen' goed dan is
50 pCt. der rekeningen nog niet in orde.
Spr. gelooft dat het mogelijk is in drie
weken tijd een goeden gedecentraliseerden
dienst te krijgen.
Spr. stelt een motie voor, betreurende
de ontwrichting van den Girodienst,
spreekt uit dat niet tot een gecentraliseer
den dienst moet worden overgegaan, vóór
dat zekerheid is gekregen van een regel
matige werking van den dienst.
Do lieer Van Vuuren (R.-K.) voelt
meer voor den gedecentraliseerden dienst.
Hij wil echter alleen zijn ergernis luchten
over de indolente wijze waarop de Regee
ring zich tegenover deze zaak heeft ge
dragen. Een partic lier zou geheel anders
gehandeld hebben dan de Staat en zou het
publiek hebben ingelicht en geholpen. De
Regeoring deed letterlijk niets voor het
publiek.
De heer Van B r a am beek (S. D.)
betoogt, dat er banken zijn .die 2 .pCt. rente
vergoeden cn alle transacties gratis ge
schieden. De particuliere banken ziin bezig
dezen dienst kapot te maken en hij waar
schuwt den Minister voorzichtig te zijn
vooral met de opheffing der rentevergoe
ding.
Dc lieer K r ij g e r (G. H.) vraagt of wel
voldoende inlichtingen zijn ingewonnen
vóór tot centralisatie is overgegaa.
De vergadering wordt verdaagd tot Dins
dag één uur.
Wedstiujdnummer wordt op aanvrage gratis gezonden door
M.lf. Zeepfabriek „DE KLOK" te Hserde.
Gebruikt©
NAAIMACHINES
prima werkend van f 10, 12.50
f 17.50, i 25 mefc 3 jaar ga-
rantie en een zoo goed a-ls
nieuwe Singer schoenmakers-
machine; voor elk aannemelijk
bod bij Joh. Engel, Janvos-
sens teeg 50, Leiden.
ftiEX ftSPEttstaEEi film o. ij. tZeeÉ-tats*, taicRï.13
KUNSTSCHILDER
geeft ïes in 12212
hand- en decoratief teekenen,
schilderen en ontwerpen,
G«_D£ SINGEL 52.
Overal zweven nu de kiemen van ver
koudheid en influenza in de lucht
Akker's Abdijsiroop bestrijdt dit kie-
mengevaar op afdoende wijze en dankt
haar krachtdadigheid aan de kruiden
extracten die een deel van de samenstel
ling vormen. Keelontsmettend, borst
versterkend en verzachtend, zonder
vergiften of verdoovende middelen.
AKKER's
Alom verkrijgbaar in kokers v. 23Ó gr. a 1,50. v. 550
gr. a 2.75 en v. i 1000 gr. a 4,50. Eilcht kokerverpakking.
Janvossenstseg
2958
Schoenreperatiën:
Heeren Zolen en Hakken f 1.95
Dames f1.50
PRIMA WERK. 12361
Lederhandel
L. VAN ESCH Wz.,
Donkersteeg 5 - Haarl.str.299b
Piano's vanaf f550.-
Huurkoop f15.— per maand
Orgeis vanaf f250.-
Huurkoop fit).— per maand
„DE HUISVRIEND"
Nieuwe Rijn 49, Leiden
Adverteeren doet verkoopsn,
Stads-Evangelisatie „Jeruël",
Middelstegracht 3. Zondag
morgen 10 uur, plechtige Hei-
ligingadfenst door broeder v.d.
iiUKST, des avonds deuren
open huif zeven. Men zorge
D.V. op tijd te zijn, het zang
koor zingt, Mandoline-Club
speelt en bezoek van de WelEd.
Heer MAX SCHREUDER.
2951
Ij Jongens Schoollaarzen f2.50
Heeren Bottines f3.50
L. VAN ESCH Wz.,
Donkersteeg 5.
12359
NAAIMACHINES
fïieuwo.lo raag marken, ge-
ruisclüoos, welke u jarenlang
trouw dienen, zonder onkos-
ten. Extra fijn© Handmachi-
nes vanaf f 45 tot f 75 en Trap
machines, 5 jaar garantie bij
Joh. Engel,
50, Leiden.
I
NAAIMACHINES
Geopend handel in nieuwe
en 2de handsck Naaimachines
Vakkundige Reparatic-Inrich-
ting. Vertrouwd adres Joh,
Engel, Janvossensteeg 50. Lei
den; en blijft tevens ook ge- 1
vesbigd. te Noordwijk.
NIEUWE RIJN 34
Toonkamers N. RIJN 45 i
BULLETIN
Janvossensteeg 50, Leiden is
heden gevestigd Joh. Engel
van Noordwijk, Naaimachine
handel en Reparatie-Inrich
ting. V ertrouwd vakkundig
adres. Nieuwe en gebruikte
Naaimachines. Prima machine
naalden, olie cn allo onder
deden. Beleefd aanbevelend.
2902
Nieuwste modellen
Laagste prijzen.
LOOD- EN ZINKWERKER
Aanleg voer Waterleiding
Plaatsing van Closets,
Masiiekbedekkéng.
ONDER VEELJARIGE GARANTIE. 2377
Praktijk-Fxamers BOEKHOUDEN.
Voor het „Mercurius-diploma" (uitgegeven door de
Federatie van Handels- en Kantoorbed.-Vereen.) is, najaar
1923, van onze Candidaten
RUIM 83 °l0 GESLAAGD.
Schriftelijke omleiding door Leeraren M. 0.
Lesgeld <2.50 per maand.
Leerboeken nratis in bruikleen.
INSTITUUT „MERCURIUS", Amsterdam
Vraag! gratis prospectus A.
„Afgewezenen" vraagt gratis Prospectus R onzer
Repetitie-cursussen. 5 maanden a f5.12329
KLEEDERMAKERIJ
Rn BOSCH» - Alplien
Bestel thans Uw V00RJAARS-C0STUUM.
Wij hebben pas ontvangen een zeer grooten
voorraad Nieuwe Engelsche Stollen,
uitsluitend solide kwaliteiten.
Prijzen naar maat vanaf f 50.-.
tij VRAAG ONZE STALEN,
TE KOOP
een burgerwoonhuis met voór
en achtertuin. Te aanvaarden
15 Maart a.s. Te bevragen
ÏUjn en Schiekade 57. 2938
TE KOOP
gestoffeerd Woonscheepje,
Groote Eikenhouten Marino-
sloep. Drie tons Eikenhouten
Visschersboot, IJzer Tuinders-
schuitje groot l1/- ton. Kleine
Visrhboot, Twee IJzeren Roei-
booten en een Veldsmits Blaas-
blag, zoo gond als nieuw. Allés
spotprijs. Gebr. TIJSSEN, ITtr.
Jaagpad 54, Leiden. 3"95
AlSOAPPElBmiE f25,.
De bekende onbreekbare
Aardappelbascule, Amer.
systeem.
i'di
en alle andere soorten
WEEGSCHALEN.
GEWICHTEN voor concur-
reerende prijzen.
ZIE DE ETALAGE
hij 1"3SÓ
LSMnpgWE
Mare 37 - Leiden
Gummi Zolen en Hakken,
Stukken Zoolledtr,
Snijkers, enz. losco
flete-. School- en Daraesfasschen
Sport- en Hondenartikelen.
SPOTPRIJZEK.
L. VAN ESCH Wz.,
Donkersteeg 5 - Haarl.str.299b
Wed. IVM DEÏiki
i.d. Schapensteeg. Tel. 729
Zij neemt tot zelfs in baar
12319 [geringste levering
Onheilen ontstaan door het
(n-atte weer) geheel voor
[eigen rekening (d. e. z.)
Onderhoud
van motoren, drijfwerk en
machines is stroom en
reparatie besparing.
Daarom beleefd aanbevelend
J. ERA DES.,
Electr. Smederij
LANGEBRUG 9-11A.
Atl verteeren doet verkoopen.