aBÏÏS^ES8S,iS I Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSCIE COURANT In Leiden en bulten Lelden waar agenten gevestigd zijn i»er kwartaal 12.50 -or week f 0.1» franco per post per kwartaal f190 Uit nummer bestaat isit twee bladen. 4de JAARGANG. VRIJDAG 25 JANUARI 1924 No. 1147 BureauHooigracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 Politieke activiteit. De heer Stenhuis, do voorzitter van het yoodc Vakverbond, die zoo graag in ons iand de boel op stelten zou zien gezet, doet zijn uiterste best om de massa in bewe ging'te brengen, en de rood© arbeiders tot politieke activiteit te prikkelen. In „Het Volk" ward daartoe door bean het volgende werkprogram ontwikkeld: Er wordt gesproken over Kamer-ont binding. We weten niet, hoe dat loopen zal. Maar wel weten we, dat de verkie zingsstrijd nu begonnen is en dat dit igansche jaar do boog gespannen dient te zijn. Do besturen van Partij en Vakver bond ontwierpen een goed werkpro gram. In het ftaatsle van deze maand zijn on ze eerste meetings. In Februari een propaganda-blad en daarna vervolgens iedere maand een krantje voor massa1© verspreiding. In het laatst var Februari ons congres over Bedrijfsorganisatie en Medezeggen schap In Maart en April vergaderingen over dezo aangelegenheid. In Juni een 10-tal geweestclijkc mee tings over dezelfde zaak. Dat alles moet slagen, d.w.z. het moet beweging wekken in het land. Zulks is alleen mogelijk, als gij .werlct ieder oogenblik, dat ge er gede genheid too hebt. Zorgt nu allereerst, dat do vergaderin gen aan 't eind van deze maand politieko bijeenkomsten worden als ter plaatse nog n;et zijn geweest, en werkt daarna onvjrmoeid veort, opdat in de arbei ders-klasse eon toenemende politieke activiteit koine." Als-wij hiervan melding maken dan is het niet om ook in ernze kringen „bewe ging" te wekken. 't Best zal misseliien zijn om de roode demagogen maar eens justig te laten uit razen. Men moet den boog niet: te vroeg span nen. Hieruit volgt echter niet, dat wij nu maar rustig zouden moeten gaan slapen. Integendeel, meer dan ooit is het nu ixndig, aan de versterking onzer organi satie volte aandacht te schenken, opdat als het i\ood\g is het Anti-revolutionaire leger onverwijld kan worden gemobili- scr rd. Tot politieke activiteit in dien zin, wok ken wij gaarne en met nadruk op. V Noodlottige cirkel. Gedurende den oorlog en de daarop vol gende jaren hebben wij als in een noodlot- tigen Jirkel rondgedraaid. Da levensbehoeften werden duurder en maakten Ooonsverhooging noodzakelijk. En de licogcre loonen werkten weer mee om de artikelen duurder te maken, waar door de aangebrachte verbeteringen weer ongedaan werden gemaakt en nieuwe loonsverbcoeringen d;e tot nieuwe prijs- sMjging leidden noodzakelijk werden. Het onaangename of althans een der Onaangename zijden van den wedteop was, dat de loonen aks regel eerst werden verhoogd als de gevolgen van de prijsstij- gingen reeds eenigên tijd waren gevoeld. Een soovteel'ikc achteruitgang dreigt nu Ook in Frankrijk. De depreciatie van de frank maakt ver hoor in-* r win de salarissen gebiedend noodzakelijk. Maar dit middel is niet afdoende. Want een k'te'iio daling van den fran- kenkoers beteekenl. een belangrijke ver-, scheming van- de duurte met als gevolg nieuwe l'oonsverbocging en gevaar van nieuwe koersdaling. De Regeermg neemt nu krachtige maat- rege'en cm dezen vteieuzan cirkel te ver breken en van het hellend! vlak te komen op een vast steunpunt. Of d:t gelukken zal moet de tijd leeron. Gemakkelijk is de zaak niet. Er is veel geestkracht van de Regeering en veel medewerking van do bevolking iioodig om het gewenschte doel le berei ken. In ons land zijn dé omstandigheden nog gunstiger. Het gaat hier nog niet om de vraag hoe uit den noodlottigen cirkel uit te komen imaar om de vraag hoe we er buiten kun- üen blijven. Krachtige maatregelen zijn daarvoor noodzakelijk. De Regeering blijkt dat te beseffen. p De vraag is nu slechts of zij daarbij op de medewerking en den steun van ons ivoük en zijne vertegenwoordigers kan re kenen. - STADSNIEUWS. ONZE HOOFDREDACTEUR. Aan •'t opschrift zullen de l'ezers van onze Nieuwe Leidscho Courant wel reeds zien, dat wat .hier volgt, niet is gekomen van de redactie van ons blad. En wie den heer Zuidema leerde ken nen, zal ook wel begrijpen, dat dit stukje op zeer ongewone manier 'in dit nummer is terecht gekomen. Maar dat het er in zou komen was de oprechte wensoh van den kring, welke gis teravond in het gebouw van de Nieuwe Leidscho Courant samenkwam, een kring gevormd door de Commissarissen, den Directeur, en ook door hen, die gewerkt hebben in de laatste weken, om het kapi taal bijeen te brengen, voor den uitbouw van ons blad noodig. De heer Zuidema was genoodigde in dat vriendschappelijk samenzijn, want •hem gold het. Eenige weken geleden waren deze bree ders enthousiast op pad getogen, om de obligatie-leening le plaatsen. En hun enthousiasme steeg met den dag, als ze merkten, dat do leening ruim zou slagen, en niet minder, als ze daaruit zagen, hoe ons blad in den korten lijd van zijn be staan, zich zulk een plaats had verwor ven, dat de dankbaarhexl voor het bestaan gu'i deed teekenen voor do leening. En hoe menigmaal hoorden de werkers dan niet den naam van den heer Zuide ma noemen, als van den man, die vriend en vertrouwde van de lezers was gewor den, door wiens uitnemend werk men zelfs hui ten den ^lezerskring geloofde, dat de N. L. Crt. een mooie toekomst had, zoo dat zonder bezwaar werd ingeschreven. Hoe ontstellend werkte dan ook liet ge rucht, en later het definitieve bericht, dat de heer Zuidema zijil post in de redactie zou. verlaten. Was het wonder, dat juist nu dat ver trek een ramp werd geacht! Maar waar er voor den heer Zuidema oen zekere pro motie in lag, scheen wel alte poging om hem te behouden al van te voren met vruchteloosheid geslagen. En toch. wat we niet durfden hopen is, O ode zij dank, gebeurd. De heer Zuidema blijft voor onze N. Lcidsche Courant be houden. Met meer dan gewone vreugde is deze tijding door aftle vrienden van onze cou rant vernomen en Commissarissen niet het m;nsf, maar ook den kring van werkers, die hebben gemeend, in de samenkomst van gisteravond den heer Zu*'dema dank te moeten brengen voor zijn besluit hier te bliiven arbeiden. Wolk een hecrb'jke. spontane uiting van die dankbaarheid is dat geworden! Naast liet stoffelijk bewijs daarvan zijn er, zoo wel door den lieer War naar van Sas- senheim, als pres-'dent-commtesaTis, als door den heer Karstens, ate directeur en door verschi'lende vrienden woorden gesorc-ken, waaraan alië koele vormelijk heid vreemd was niet adeen, maar die ten volte toonden, welk een echt hartelüke vreugde er leefde in dien kring ever het hl'iven van onzen hoofdredacteur. Daav werd opnieuw moed ge grenen om te werken voor ons hl ad, daar in God ge dankt, dat Hij ons 'dezen' man deed be houden. 1 j Daar is opnieuw den heer Zuidema be loofd, dat we hem in zijn vaak moeitevoil- Jien arbeid, waar we kunnen, hem zullen bv-staan, elk on z'jn wijze. En we twijfelen niet, of talrijke lozers stemmen daarmee in en zonden zich. wa ren ze tegenwoordig geweest, in gelijken zul hebben geuit. De heer Zuidema kan zicli er van verze kerd houden, dat de vrienden van ons blad zich verheugen niet alteen over zijn aanbtejven maar hem ook toeh;dden, dat God hem wi,ishe;d en knacht geve, dien arbeid op even meesterlijke wi.jze voort te zetten en het hem dan ook gegeven moge worden te zien, dat zijn besluit een zegen werd voor ons blad, onze partij, bovenal ook dienstbaar werd aan do doorwerking van onze Leg:nse1on en daarmee voor de uitbreiding voor Gods Koninkrijk. Hij kan zich verzekerd honden, 'dat do kring van gisteravond en de lezers stellig •ook, gaarne daartoe zullen medewerker. <C. Ver. voor Chr. Mid. Onderwijst Gisterenavond vergaderde de Verceni- ging - voor Gin*. Middelh. Onderwijs al hier. Bohalvo het bestuur waren enkele leden aanwezig. De voorzitter, Ds. Broek stra van Rijnsburg, opende de vergade ring met gebed en heette de aanwezigen welkom. Uit het jaarverslag van den se cretaris brengen wij naar voren, dat dn liet afgeloopen jaar voor het eerst eind examen werd gehouden en alle candida- ten mochten slagen. Het nieuwe gebouw vordert goed, zoodat men in den loop van •dezen cursus, na de Paaschvacantte, nog hoopt te kunnen verhuizen. Het verslag van den penningmeester bracht naar vo ren, dat de toestand der financiën naar omstandigheden niet slecht is, al is do hulp van den Staat niet voldoende en moe ten er alle zeilen worden bijgezet om er te komen, daar men vergelijken met het Xa.ger onderwijs er zeel sleolit aan toe is. Velen meenen, dat die regelingen zoo on geveer dezelfde zijn, maar dat lijkt er niet op. Het bijzonder middelbaar onderwijs heeft dezelfde moeilijke tijden door te ma ken als het lager eenige tientallen jaren geleden. 'Na enkele kléinere aangelegenheden kwam aan de orde het, hij het bestuur in gekomen voorstel van den heer Goslinga en een paar anderen, om in ernstige over weging te nemen do Chr. H. B. S. om te zetten in een Chr. Lyceum. De heer G. liehtto zijn voorstel uitvoerig toe en deed een beroep op het bestuur en de vergade ring om deze zaak zeer nauwkeurig te be zien, alvorens definitief te besluiten. Yan de zijde van het bestuur moest de finan ti ede kant der kwestie op den voorgrond staan en het meende dat de uitvoering op dit oogenblik vrijwel onmogelijk as. Na ampele besprekingen werd besloten deze zaak te blijven vasthouden eiu in studie te nemen. Het bestuur zal in een volgende vergadering de mogelijkheid en de wen- sckelijkheid naar aanleiding van z-'jn be vindingen aan de vereen'ging rapportee ren, teneinde tot een goede basis te ko men voor het to nemen besluit aangaande deze zeer ingrijpende kwestie. Ds. Kou- wenhoven sloot daarna deze zeer geani- .meerde vergadering. „Na Arbeid Kunst". Een waagstuk was het van deze onder- afdeeling van don Chr. Besturenbond oni haar tweede opehharo uitvoering in de groote Stadsgehoorzaal te geven. Do schijn werd daardoor gewekt de zaal was lang niet vol of dit Mannenkoor slechts belangstelling en waardeeróng trekt in kleinen kring. Dit zou een onjuiste bewering zijn, daar gezien de omstandig heden de opkomst ruim voldoende was. „Na Arbeid Kunst" heeft wel gewonnen sinds we haar voor 't laatst hoorde. Vooral' onder do bassen zi'tten uitsteken de kraehten. De tenoren zetten hun stem nog, wat to veel uit, terwijl do knappe di recteur, do heer A. Tel j o-ur Jr., bij het geheel© koor nog verbetering moet "bren gen in do uitspraak. Vooral in do forti haperde daar nog wel iets aan. Nadat de heer J. S. Ruppert, die de avond leidde, zijn uitvoerig ope ningswoord over het T.B.C.-fonds „Draagt elkanders lasten" had beëindigd kregen we eerst het Bondslied te hooiten. Vooraft hierbij viel ons do min-goede uitspraak op. Mooi. daarentegen was het „Avo Cesar" van Fred. J. Roeske, terwijl ook „Vaderland" forsck en breed werd ge zongen. Voor liet overige noemen we slechts „Zonnczang" eil het mooie „Kerst lied" welker weergave van veel studie blijk gaf, Het laalslo nummer „Nimmer nacht" werd uitstekend gezongen, maar moet nu toch ntet meer op het programma gezet. Was liet niet reeds de derde maal dat wij het hoorden? Van dit jonge mannenkoor hebben wij nog groote verwachtingen, vooral nu weer na de goedgeslaagde uitvoering van giste ren. Sinds eenige weken vermist do stal houder D. uit een van zijn stallen een paardedeken, waarbij Maandag weer twee overjassen verdwenen zijn. Van beide vermissingen is aangifte ge daan. Een persoon die zteli vervoegde om nachtverblijf, en gesignaleerd was als ver oordeeld lot hechtenis, is aangehouden. BIMNEWLAféD I Prinses Juliana. Prinses Juliana gaat Zaterdagochtend naar Hot Loo om Maandag of D:,nsdag d.a.v. met haar ouders terug te keeren naar Den Haag. Mr. Trceistra ziek. De heer Troclsira kon gisteren wegens ziekte de vergadering der Tweede Kamer niet bijwonen. Ds schoolplichtige leeflijd. Bij Kon. besluit van 19 dezer is, uit overweging, dat het wenschelijk is den leeftijd, waarop de kinderen tot eene school voor gewoon lager onderwijs mo gen worden toegelaten, meb één jaar op to schuiven, bepaald: Art. 1 van Ons besluit van 13 Decem ber 1920 no. 37, gewijzigd bij Ons besluit van 1 October 1921 no. 61, wordt gelezen als volgt: „Be kinderen, die- tot eeno schout voor getvoon lager onderwijs worden toegela ten, moeten hij het begin van het school jaar of van don schoolcursus den leeftijd bereikt hebben van zeven jaren, vermin derd met «zooveel lijd als do helft bedraagt van den klasseduur dier school'. Onder schooljaar of schoolcursus wordt ver slaan de in het leerplan der school vast gestelde klasseduur." Invoerrecht op vleesch. De Minister» van Financiën brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de com missie van deskundigen voor het invoer recht op versch en gekoeftd vleesch in hare vergadering van 23 dezer de in do wet van 19 Mei 1922 (Staatsblad no. 330) bedoelde prijscourant heeft vastgesteld als volgt: Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld, 100 K.G. f 1000, paarden- en ander vleesch, veTSch of gekoeld, 100 K G. f55. Gedurende de maand Februari 1921 zal mitsdien het invoerrecht voor1 de hierbo ven bedoelde vleesehsoorlon bedragen 10' t. van de hiervoor vermelde waarden. Goederen uit bezet Duitschland Het Departement van Buitenlandsche Zaken deelt mede, dat, krachtens besluit van de bezettingsautoritei ten bij uitvoer van goederen van bezet Duitschland naar Nederland, langs den Rijn, geen cautie meer behoeft te worden gestort. Vergeten wachtgelders? Toen in 1922 liet departement van Landbouw werd opgeheven, zegt de R o t- ter dammer, zijn de meesten van het personeel bij andere diensten onderge bracht. Er bleven echter ook heel wat over die op wachtgeld gesteld werden. Tot hen behooren oen. kleine 20 boden en kneohls. De bedoeling was om hen vóór 31 Dec. 1923 aan ander werk te helpen. Dus kwamen ze al dien tijd «eens per maand aan het departement om hun maandgeld ie innen en verder kunnen ze wandelen of karweitjes verrichten. Evenwel hoopten ze «op lierplaatsuig te gen 1 Jan. 1.1.; 70 pet. van liet saJlaris voor niets ontvangen is wol aardig, maar het verveelt toch op den «duur. Tot. heden hoorden zij echter nog niets. Men schijnt met deze mcnschen geen raad te weten. Men zal ze toch niet vergelen hebben? Ongerijmd. In haar adres aan den Minister van Arbeid Handel en Nijverheid, waarin zij aandringt op een herzien'lig der Arbeids wet, deelt de Kamer van Koophandel voor Tilburg en omstreken -mede. rw m 'ui - sche arbeiders en werklooze arbeiders uit 's-Hertogenbosch door oedoen van do Ne- «dcrlaudsclie arbeidsbemiddeling naar Noord-Frankrijk (Roubaix en Yome) gaan, om aldaar arbeid e verrichen in eer. 00-urige arbeidsweek voor Tekening eeiier Nederl'andsclio firma. Ontleden wo deze feilen eens, aldus het H a n d e 1 s bdan blijkt het volgende: Do Nederlandsclio Staat verb'edt den arbeider langer te werken dan 48 uur. Aangezien in «liet buienland feitelijk* wel langer «dan 48 uur gewerkt wordt, be moeilijkt de Staat aldus dc Ncderlandschc nijver he'd. Arbeiders, mede door dezo bemoeilij king, werkloos geworden, zoeken werk in het buitenland.- Zij vinden dit in een Tand, waar 60 uur per week gewerkt wordt. Zij vinden dit, dank zij de hulp van denzelfden Nederla'ié sclien Staat. Zij werken daar in 1 et buitenland, dank zij die liuftp van den Noderlandschen Staat, 60 uur per weakvoor rekening van een Nedorlandsche firma. En - dan deelt de Rijkscommissie voor werkverruiming in liaar jongste commu niqué mede, dat in 60 gevallen zijn be middeling werd ingeroepen, om le bevor deren, dat niet bu'tenlandsoh doch Ncder- landsch fabrikaat zou worden aangeschaft en dat in vele ge va'ion döor overteg het gewenschte res ïltaat kon worden bereikt. Arbeidswetgever, arbeidsbemiddelaar en «arbeidsverrutener werken elkaar dus zoo veel mogelijk tegen? Weineen, dit lijkt maar zoo, dit. kan natuurlijk ntet. Want allen drie zijn de zelfde: de Nedorlandsche Staat. Staking geëindigd. De slakiug bij de firma Wormgoor, drukkerij te Almelo, is geëindigd. Het vroegere personeel komt weer op zijn oude plaats, behalve één, die elders een ande ren werkkring voud. Be irma treedt weer als lid der patroonsorganisatie toe. De varkenshandel op Frankrijk. Naar wij uit Oost-Brabant vernemen is ten gevolge van do daling van den franc do export van vette varkens naar Frank rijk zeer verminderd. Ook do prijzen zijn sterk Icniggclcopcn en beloopen thans f 0.CG per K.G. levend gewicht. Vragen van Kamerleden. Op de vragen van den heer Suring be treffend© bespoediging van de inwerking treding van art. 111, 2c cn 3e lid, der Pen sioenwet 1922, antwoordde dc Minister van Financiën: In overweging is, om ycor de betaling der pensioenen, mede gebruik lo maken van den postcheque- en-girodienst. In verband niet. do sluiting daarvan en met do voorgo- noinen'. reorganisatie van 's Rijks betaal dienst kan omtrent de wijze van bctalin ADVERTENTIE-PHI JE k£ewon« advertentlè'n per regel 82fï cea yJpgezonden Modedeelingen, dubbel tarie. contract, belangrijke reduofcie. Kleine advertentiërs bij vooruitbw&a hng van ten hoogste 30 woorden, word» daeeb'iks pprrUatut. ad KO cent- der pensioenen nog geen beslissing wordwl genomen. Het bedoelde wetsartikel zal nader onddH de oogen worden gezien bij het Depart®* ment yan Financiën in bewerking zijnd® ontwerp van wet tot herziening van de Ponk sioenwet 1920. In het stadium van voorbereiding, waarin dat wetsontwerp zich bevindt, kunnen hier» omtrent nog geen mededeelingon jwordeiJ gedaan. i Op vragen' van den 'heer Hiemstra be'* treffende opschorting van de inhouding vanl een gedeelte van liet weekloon, tot delging) van belastingschuld, der bij de werkver schaffing in Drenthe te werk gestelde ar beiders en omtrent kwijtschelding van die belastingschuld, antwoordde de Minister van Financiën, dat het hem bekend is, dat op het loon van bedoelde arbeiders verhaal van belastingschuld wordt uitgeoefend krachtens art. 7 der gewijzigde wet van 22 Mei 1845. Dat alle of het moerende e! der arbeiders, op wier loon inhouding plaats heeft, moei lijk nog iets van hun loon kunnen missen, is niet de meening van den Minister, omdat ten laste van arbeiders, van wie bekend is, dat hun gezin geen andere inkomsten Vecfb dan het loon, geen inhouding geschiedt. Of er reden bestaat tot liet verleunen van: kwijtschelding van belastingschuld kan slechts na een voor elk geval afzonderlijk ingesteld onderzoek worden uitgemaakt. De directeur der directe belastingen enz. is krachtens art. 17 der gewijzigde wet van 22 Mei 1845 bevoegd, aan belastingschuldi gen, die niet in staat ziin anders dan met buitengewoon bezwaar do belasting of de volle belasting te betalen, op liun verzoek kwijtschelding te verleenen. Tn verband hiermede acht de Minister het treffen van eenigen bijzonderen maatregel overbodig. Op de vragen van den heer Van Zadel hof! betreffende den datum van inwerking treding (1 Jan. 1923) van liet Iv. B. van 4 Juni 1923, houdende regeling o.a. van do salarieering en do rechtspositie der leeraren bij het nijverheidsonderwijs, antwoordde de minister van O., K. en W., dat liet juist is. dat dit 5. B. wordt geacht tc zijn ingegaan op 1 Jan. 1.923. Bij rondschrijven van 18 Oct. 1923 heeft, de Minister aan scltocl- en gemeente* besturen bericht, dat vr- belanghebbenden niet beliceïde teruggevorderd tc worden het ten gevolge van de te late verschoning van dit IC. B. over het tiidvak van 1 Januari tot en met 30 Juni 1923 eventueel tc vele itgekeerde salaris aan overuren en toe' lagen. Aan directeuren, leeraren eil ander per soneel aan van Rijkswege gesubsidieerde nijverheidsscholen, welke voor 't verschijnen - van dit K. B. met reclit op wachtgeld wer den ontslagen, wordt een wachtgeld toe gekend volgens dc regeling, vastgesteld bij K. B. van 11 "Juli 1921. Loonderving bij vorst Naar wij vernemen, is door d<m minis- slor van Binnenl. Zaken en Londbouwaait do gemeentebesturen een circulaire gezon den, waarin wordt medegedeeld, dat. zoo- als bekend is, ingevolge do medegedeeld© regeling voor loonderving bii vorst, aan Irckgerechtigde werkloozen. dio ziin uit- gevroren op een van rijkswogo gesubsi dieerde werkverschaffing, gedurende do waclitwcek eenzelfde bedrag kon worden uitgekeerd als aan niet tegen werkloosheid verzekerden, t. w. f 7. - Op verzoek van de bondon van landar beiders heeft de minister zich bereid ver klaard, goed lo keuven, dat aan de trok- gereclitigde te werk gestelden in de wacht- week hetzelfde kan worden uitgekeerd, als zij in totaal gedurende hun „trekken" ontvangen, n.l. f 9.20. De minister noodi.gt de gemeentehostu- ren uit, aan hen, die de wacht week reeds hebben doorgemaakt, gedurende deze vorst periode en uitgorroren waren op een van rijkswego gesubsidieerdde werkverschaf fing, alsnog f2.20 uit te keeren en on hen, die alsnog uit vriezen, cn een Avachtwoek moeten doormaken, do hiervoor omschre ven regeling toe te paasen. Het Rijk draagt ook in deze extra-uitgave liet gewone werk- verschaffingssubsidio bij. De minister wij.-t er ten slotte nog op, het extra-bedrag dat de verzekerden krij gen hoven do gewone uitkocring (f 7.in_de wachlweek), c.q. kasuitkeeriüg (t. w. f7.20 per week) ton volle uit te betalen en daar op geen korting toe tc passen, voor zoover de gemeeptobes luren wellicht rekening houden mei gezinsinkomslcn. BUtTEKLA^fc) DE CRISIS IN EUROPA De gevolgen van cic Engc'iclio Spoorwegstaking. Dc Vereenigdc Slaten ven Europa, Een .,'evondd" k:rk. Er is momenteel weinig f c i l e 1 i nieuws op Buitenland sclien erve. maar verschillende berichten die in teug: a men binnenkomen geven toch slot gen om kolommen!angc beschouwingen te ven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1