KERST-AANBIEDING MANTELS f 16.75 f28.75 A. WAALS Haari.straat 114 sssss Wij bieden aan Aan hef einde der We«k In de komende dagen wordt weer door de Christenheid over heel de wereflld ge zongen van het Eere zij God, vrede op aarde in menschen een welbehagen. Maar evenals vroeger wordt ook nu van die vrede nog zoo weinig gekend en gezien. Er is onïrede waar wij ook zien. Onvrede ia de harten, -in de huizen, in de maatschappij, dn het nationale en in ternationale politieke leven. Onvrede en strijd, hier meer bedekt en daar meer openlijk. We denken aan Griekenland waar men zijn Vorstenhuis weer eens heeffr verjaagd. Op een heel fatsoenlijke en heel beleefde manier, dat moet worden toege geven, maar dan toch verjaagd. Men wil het nu weer eens zonder Ko ning probeeren, -maar of dan de zaken he ter zullen marcheeren dan tot nu toe het geval was en of dan de vrede grooter zal zijn mag zeker op goede gronden worden betwijfcfld. Onvrede heerscht er ook in Afgha nistan aan -de Britsch-Indische grens waar de bevolking, vermoedelijk onder den invloed van de Bolsjewistische pro paganda, tegen de Britsche autoriteiten in verzet is gekomen. Op zichzelf is dit een weinig belangrijk verschijnsel, maar als symptoon van de onrust dJi© er in Azië heerscht ifs het toch niet geheel zonder foeteekenis. In Engeland zelf is het ook ver van lustig. Het is hier weer de politieke strijd, die de aandacht vraagt, al is op^ dit oogenhlik in verband met het Kerst feest het strijdrumoer minder groot dan bet in gewone omstandigheden zou zdjn. De groote vraag welke thanis de politici keziig houdt is welke partij, nu de verkie zingen in het nadeel van het tegenwoor dige Kabinet uitvielen, nu de leiding zal nemen. De arbeiderspartij wil gaarne het roer in handen nemen en zij rekende daarbij een-gszdns op den steun der liberalen. De laatste dagen is er echter een zeker Wantrouwen opgekomen. Men Vertrouwt de liberalen niet en vreeist dat ze bij de eerste de best© gele genheid mei de conservatieven zullen sa menwerken om het straks te vormen Ka- b:net te doen duikelen. De bedoeling was eerst een Kabinet te vormen en dan zoo spoedig mogelijk een conflict uit te lokken en zoo nieuwe ver kiezingen te forceeren. Van dit plan is men echter naar 't heet teruggekomen. Men zal nu trachten eerst meerder© belangrijke voorstelEien te doen afstammen, om dan na eenige maan den ais de stemming gunstig as en de verkiezingskas heter gevuld nieuwe ver kiezingen uSt te schrijven. Of dit echter baat zal geven mag wor den betwijfelt, daar op dcre wijae toch ook de liberalen en conservatieven als vanzelf op een hoop worden gedreven. Tenlslotte neg een enkele opmerking over Frankrijk en Duitschland, waarom trent de berichten van de laatste weken althans iets gunstiger luiden. Op de vraag of men werkelijk tot vruchtbare onderhandelingen zalti komen, kan vooralsnog geen afdoend antwoord worden gegeven, maar de verwachtingen kunnen in elk geval hooger worden ge spannen dan de laatste jaren het geval was. qiïSirtfWS i --««riVT Ook in ons land is het helaas geen vre de op het Kerstfeet. Denken we slechts aan de groot© uit sluiting in de textielfabrieken in Twente, waarvan duizenden arbeiders met hunne gezinnen het slachtoffer zijn geworden. Het js moeilijk over conflicten alk het onderhavige vanuit de verte t'e oordeelen, maar dit kan toch wel worden gezegd, 'dat als de geest van Christus "Wiens "komst in het vltfeesch wij straks herden ken werkelijk invloed uitoefende in hart en leven van de betrokkenen, dit conflict, zoo het al ware uitgebroken, nog voor het Kerstfeest lot het verleden zou behooren. Met de ministerscrisis blijft het nog tobben. Aan geruchten is er geen gebrek. Dezer dagen werd gemeld dat de heer 'Aalbcrse zou worden vervangen door den,' beer Frowein, en nu. weet d© Neder lander in dit geval een bron van betee kenis, te vertellen dat Dr. de Visser in elk geval wenseht af te treden. En het blad voegt er aan "toe, dat de lieer Colijn bereid zou zijn om behalve Financiën, ook Onderwijs voor zijne re kening te nemen. Is cl't O'aatste juist, 'dan moet er meer geleurd zijn en zullen we zeker spoedi'g nadere berichten tegemoet kunnen zien. We willen het hopen. Want het is meer dan tijcl dat aan deze crisisperiode een einde komt en dat de re- geei'in.g&machine weer op gang wordt ge- biacht. i m juci.) -?r - y i Op de Raadstribune Do begrootingsdebatten behooren voor 'dit jaar weer tot het verleden. Vroeger dan verwacht werd kwam het einde. i De algemoeno beschouwingen werden zeer breed opgezet en droegen een zeer algemeen karakter, zoodat het verband met de begrooting soms finaal zoek was, iniaar toen eenmaal de artikelen aan do Sjorde kwamen en men weer den beganen grond onder de voeten kreeg, werd met t bekwamen spoed naar het einde gestevend fy Na het breede verlag dat wij van de «Zittingen gaven, zullen we begaan als jwo zijn met het lot van do lezers ons i tniet meer aan een breedvoerig overzicht [wagen. i Slechts enkele punten willen we even momoreeren. Wilt gij profiteeren van eene Buitengewone Gelegenheids-Aanbieding? Bezichtigt dan onze Speciale Wol- en Zijden- Pluche-Etalage a. Een prachcollectie Wolpluche Mantels, allen geheel gevoerd, in moderne kleuren enzwartvoor b. Een sorieering gegarandeerd Eng. Zijden Pluchemantels, geheel met Zijde gevoerd, voor den bespottelijk lagen prijs van mhhuwpiw Allereerst kan worden herinnerd, dat wel "veel critiek werd gehoord, maar dat de begrooting toch zoo goed als ongewij zigd werd aangenomen, wat voor B. en W. zeker als een succes mag worden aange merkt. De meeste en belangrijkste wijzigings voorstellen kwamen zooals te verwach ten was— van de zijde der S.D.A.P. Geheel juist is deze uitdrukking niet. Verwacht had toch mogen worden dat ditmaal de heer Witmans de leider van do oppositie zou zijn. De Dem. leden van wie het heette dat zij meer k o n d e n en ook zouden doen dan alle raadsleden die voor hen geweest waren, die het voorstelden alsof zij een krachtige poging zouden doen om bet stuur van de gemeentelijke huishouding nu ©ens radi caal om te werpen, hadden aks er in hun ne verkiezingspropaganda ook maar een minimaal element van waarheid ten echt heid was geweest, in het eerste gelid moe ten staan om het tegenwoordig gemeente bestuur te bekampen. Daarop was echter onze verwachting niet gegrond. Voor met 'de ^behandeling van de arti kelen een aanvang werd gemaakt was het toch al duidelijk dat van deze zijde niet de minste invloed was te verwachten. De democratische leden hadden voor de eigenlijke bégrooting aan de orde kwam zichzelf reeds uitgeschakeld, en zich in de achterhoede van andere fracties opgesteld. De Soc.-Democraten, die wel min of meer ernstige aanvallen beproefden, hadden weinig succes. Hunne voorstellen en de verdediging daarvan, waren daarom ech ter niet zonder beteekenis. Overduidelijk is toch gebleken dat aan die zijde onvermoeid wordt gestreden om het particulier initiatief waar en hoe het zich ook openbaart, dood te drukken, en dat hls de Soc.-Dem. ooit het roer in han den mochten krijgen, van het bijzonder onderwijs weinig zou overblijven. Althans van het bijzonder Ghriste- 1 ij k onderwijs. Tegen bijzondere vakscholen als b.v. aan de Heerengracht had men geen overwegend bezwaar. Maar voor de „secteschool", zooals de inrichting van de, ,Zita-vereeni- ging", werd geheeten, wenschte men geen cent beschikbaar te stellen. Wij maken hierop geen aanmerking. Allerminst. Hoe meer de Soc.-Dem. zich in hunne ware gedaante toonen, hoe meer de oogen van de kiezers geopend worden, hoe liever het ons is en hoe zuiverder de politieke verhoudingen worden. De Zakelijke belasting op het bedrijf, die door de houders van bedrijven weinig zakelijk wordt gaoht, werd met groote meerderheid gehandhaafd, wat niet al te zeer verwonderde nu een principieel tegen stander als de heer Sanders is, de verde diging op zich nam. De wethouder moest kiezen tusschen twee kwaden en het is verstaanbaar, dat hij toen deze belasting, welks opbrengst niet gemakkelijk is te vervangen, hand haafde. Popingen om het aantal opcenten op de Vermogensbelasting te verhoogen hadden ook ditmaal geen succes. De heer Witmans, wiens financieele re cept luidde: „Men moet het halen waar het zit", had, toen het er op aankwam, toch niet den moed zich geheel aan de zijde der Soc.-Dem. te scharen, maar plaatste zich op een eerbiedigen afstand achter hen. Do tegenwoordige gasprijs blijft voor alsnog gehandhaafd. Do heer van Eek, die den prijs met 1 cent wilde verlagen, was zoo onverstandig daaraan te verbinden een voorstel om zoowel de retributie als de winst van de fabriek te schrappen, waar door de val van het verlagingsvoorstel on vermijdelijk was. Tenslotte werd de begrooting zoo goed als ongewijzigd, met zoo goed als alge- meene stemmen aangenomen. En zoo is ook hier weer van toepassing het bekende rijmpje: De leden dronken een glas Maar zij lieten de zaak zooals zij was. TWEE BELANGRIJKE UITSPRAKEN. Eenigen tijd geleden, zegt de Waar heidsvriend, deed in de pers het be richt de ronde, dat de heer T. A. Hagen uit Amsterdam, naar wij meenten, één van de oprichters van de Hervormd Ge reformeerde Staatspartij, uit deze partij was getreden. Naar bij die gelegenheid beweerd werds zou de aanleiding tót dit heengaan ver band houden met de omstandigheid, dat in de tct dusver geveerde politiek van deze partij eenige verandering scheen te kómen, zoowel ten aanzien van Dome's staatkundige positie als ten opzichte van 't kerkelijk vraagstuk. Zelfs werd gefluisterd, dat de Her vormd Gereformeerde Staatspartij bezig was haar antipapistisch standpunt te her zien. Nu moeten wij eerlijk bekennen, dat het ons wat te dwaas leek cm aan een dergelijk verhaal ook maar eenig geloof te hechten. Immers wanner.' men wéék aan week het orgaan van deze partij „Staat en -Kerk" leest,, dan wórdt" men wel wat apders. gewaar dan «en begeerte cm tot de aanvaarding' te komen van ee'iv gewijzigd standpunt ten opzichte van de Kerk, of van het aannenlen van éèn meer1 tegemoetkomende i houding jegens Rome. Echter heeft, wat wij in het nummer van „Staat en Kerk" van 7 December la zen^ ons tot twijfelen gebracht en ons den indruk gegeven, dat de berichtgever in de pers omtrent het geval Hagen het toch wel eens bij het rechte eind kon hebben. In dit nummer vindien wij deze merk- waardige verklaring: ,,Op de vraag nu, of, bijaldien de conjunctuur (do tijdsom standigheid) zóu dwingen tot benoeming van een Roomschen burgemeester, een Hervormd Gere form. Minister zulks mag deen, ajitw oorden wij volmondig: zeer zeker!" Ons dunkt, dat het den schrijver van het artikel, waarin deze uitspraak voor komt, heel wat moeite zal gekost hebben alvorens hij deze woorden neerschreef. En dat zoo zonder omhaal van woorden, op deni man af. Geen half antwoord óp een pertinente vraag, maar een volmondige uitspraak. Wie had een dergelijke verklaring dur ven verwachten van een der voormannen van de Hervormd Gereformeerde Staats partij, en dat, na de actie, welke men ge durende twee jaren óp zoo intensieve wijze tegen Rome voert? Maar bij de benoembaarheid van Room- sche burgemeesters zonder dat dit in strijd komt met het PTotentantsch karak ter der Staatspartij, blijft het niet; ook wordt het in hetzelfde artikel thans on omwonden uitgesproken, dat de Hervormd Gereformeerde Staatspartij er niet aan denkt de idee „Staatskerk" te propagee- ren. Dit laatste wordt nader geadstrueerd (toegelicht) met de woorden: „Dat zou strijden tegen alle recht en vrijheid en bo vendien zou zoowel de Kerk als do Staat er door geschaad worden." Wij zijn het met deze zienswijze volko men eens en verheugen er ons niet weinig over, dat hier nu eens een punt is, waar in d.e Hervormd Gereformeerde Staats partij het met de Antirevolutionaire vol maakt eens is. Nog een stap verder en de Hervormd Gereformeerde Staatspartij staat vlak naast ons in do losmaking van den band, waarmede op dit oogenblik de Staat de Kerk nog gevangen houdt. Wanneer nu over deze twee punten een Hervormd Gereformeerd Minister zoo zou denken, terwijl van deze partij nog geen enkel lid in de Tweede of Eerste Kamer zitting heeft, hoever zullen de leden van de Hervormd Gereformeerde Staatspartij dan wel niet bij de doorwerking van hun ne beginselen in de practische politiek ge vorderd zijn, wanneer zij zooveel afgevaar digden! in de Tweede Kamer hebben, dat zij tot samenwerking met andere groepen, der rechterzijde geroepen worden. De eerste belangrijke stap woidt hier op het politieke pad gezet-. LEIDSCHE FENKKASSEN Amice. In een van onze bladen vond ik dezer dagen de volgende opmerkingen: „Een geestig Framscbman heeft een soort handleiding geschreven over het parlementaire leven en daarbij ook een ..essad" gegeven voor den politieleen stijl. Natuurlijk moet ieder, die in het politieke leven slagen wil, de gave hebben van het woord. Dit is volgens den schrijver min der moeilijk dan het wel lijkt. Men moet beschikken wij noemen nu slechts een paar middelen over een zeker aantal van woorduitgangen als isme, iten a ti o n. Wij Nederlanders kunnen, naar wij ge- looven, met minder toe. Aheen ^sm e" is reeds voldoende. Kapitalisme, socialis me, militoi-risme. Wie piet deze woorden 'het poh'tiekö pad opgaat bereikt reeds zeer veel en maakt óp zdjn hoorders een diepen indruk. Voorts geeft de schrijver een aantal vasté uildrukk'ngen, die mem oc!k in al onze politieke ïcdevceriingcai terugvindt. Men luistere maar eéns. Als onze in stellingen zijn „instituten". Al, onze rede- meeringen „motiveervngen". Al onze •denkbeelden brengen wij vast en zeker „naar voren". Het kapitalisme is wreed. Het proletariaat arbeidzaam, de "vrouw js. vredelievend, de- justitie klassejustiiie, de verg'sshngen van den tegenstander zijn buitengewocm, de problemen zijn geweldig zwaar, de regeering is reactionair, de sprekers zijn democratisch zooals ook Zeer vele maatregelen. Zoo zouden wij kunnen voortgaan. W'e beschikt over een vocabulaire met al deze en meerdere vaststaande uitdrukkingen brengt het in het politieke debat stellig heel ver. Zij zijn een krachtige wapenrusting, z:j zijn de pijlen op den boog of wil men het meer modern de handgranaten iii de hand des strijders." Ik kan niet ontkennen ainicie, dat hier een tikje overdreven woTdt, maar een.ele»- memt van waarheiid zit er in deize op merkingen toch wel. Lees maar eens de algemeen© beschou wingen, die bij de behandeling van de begrooting in den Leidschen Gemeente raad, ten beste werden gegeven. Aan dikke woorden en geijkt© termen geen gebrek, maar de inhoud van de meeste der gehouden redevoeringen was van wein'ig beteekenis en stond met de gemeentebegrooting niet dan in een zeer ver verwijderd verband. Er werden we! opmerkingen gemaakt, die voor het gemeentebeleid niet zonder beteekenis zijn, maar het moet den aan- dacht'gen lezer toch wel zijn opgevallen, dat de groote vragen, die voor het ge- meentelijk beheer werkelijk wan beteeke nis tzijn, vaak zorgvu-ldig werden geme den. Men hield zich in de ruimte en praatte in de ruimte zonder er aan te denken dat 'zulke vrijwel nuttelooze debat vergaderingen, aan de Gemeente honder den guldens ko/slen. Met name is het mij opgevallen, dat niet een der veeleischende leden zich waagde aan de financieele beschouwingen, die de Voorzitter ten beste gaf. Men zag blijkbaar geen kans om de cijfers te cor- rigeeren,, of wat ook mogelijk is men achtte het ni/et de moeite waard, daaraan aandacht te schenken. Als l\v. oen man als de heer Witmans, die zich aan het goedgeloovige publiek heeft laten voorstellen als een soort poli tieke to ovenaar, die allerlei wonderen moe.t verrichten, niets anders heeft te ant woorden dan dat het geld. maar gehaald moet worden waar het zil", een uitspraak ontleend aan het Socialistische A. B. C. boek, dan heeft[ men niet noodig zich over financieele kwesties het hoofd te bre ken. Maar 'dan mogen de kiezers zich wei- eens ernstig de vraag 'stellen of door het afvaardigen van menschen, die zóó weinig hunne verantwoordelijkheid gevoelen, de gemeentebelangen en de belangen van hare ingezetenen gediend of dan wel -ge schaad. .Tegen algemeen© beschouwingen op maakt. Er is zelfs veel voor te zeggen, wanneer inderdaad beginsel tegenover beginsel wordt gesteld en algemeeno lij-i nen worden getrokken, waarlangs de ge-i meentepolit'iek zich behoort te ontwikke len. Bij de Leidsche beschouwingen is daarvan echter al 'heel weinig bemerkt. De leider van de S. D. fractie heeft al thans een poging in die richting gedaan en door enkele andere beschouwingen ge reageerd, maar overigens hadden al do „redevoeringen" zal ik maar zeggen, zon der eenig© bezwaar achterwege kunnen blijven. Intusschen, we zullen maar niet te ha-r.d klagen. Buurmans leed troost, zegt het spreekwoord, en als men leest dat de Am- sterdamsche Gemeenteraad meer dan veertig zittingen noodig had niet om de begrooting te behandelen, want daar aan werd betrekkelijk we:nig aandacht geschonken maar om allerlei alge meeno niet met do bgerooting in ver band staande beschouwingen te houden, dan hebben we hier inLeiden nog geen reden om te küagien en mogen we ons zelfs gelukkig rekenen, dat hier slechts een zevental zittingen noodig waren. Te Amsterdam heeft men 't al heel erg gemaakt, zóo zelfs, dat een der over zichtschrijvers de meening uitsprak, dat het er in het hoofd van den bijna tot wanhoop gebrachten voorzi tter wel moet uitzien als een porselein winkel, waarin drie buldoggen de kat hebben nagezeten. Deze schrijver stelt dan ook de vraag' of er niet een middel is om aan deize veel- praterdj een einde te maken en zijn ant woord luidt; ,,Er is één middel. Indien de Amsterdamse he Pers eens weigerde verslag te geven van zittingen na 30 November! In drie dagen zou dan alles afgehandeld zijn. Zocdra raadsle den niet „gereporteeïd" worden is de mop voor de meesten er af! Dan brengen hun protesten, hun interrupties, hun in-» terpellaties hun geen openbaar succes. Wa-nt „publiciteit" is 90 pet. van hun po litiek bestaan. Hoeveel kiezers stemmen op een raadslid om het werk, dat hij in commissie binnenkamers verricht?" Wat hier gezegd wordt is ongetwi.'feld jivst, amice. In den Leidschen Gemeen'.ccaa-d werd dan ook al eenzelfde -opmerking gemaakt en de pers aC.s de schuld van de uren lange debatten aangewezen. Als geen ver slagen in de kranten werden opgenomen, geloof maar dat de heeren en dames dan spoedig hun bekomst zouden hebben. Dat is wel gebleken bij het sectie-on- derizoek waarmee/naar ik verneem, som mige afdeelingen in een wip gereed waren. De oplossing lijkt dus eenvouding, voor at daar de verslaggevers zeker net voor 'hun plezier uren aaneen zitten to pennen ei', de uitgevers niet voer hun ger-cegrn do lange verslagen in druk brengen. En bovendien, de pers is immers de Koningin der aarde? - Zéker,, amice, dat is '.ook zoo. /-ij liéersöht vaak a's een Vorst enfcesch'fcf •of er een groótén invloed. Maar •'dcörélt^o Koningin' is tot op zekere hoogte teyéris. zooals ikergens -zag -opgemerkt,, s l a v i n van liet lezend publiek en -het zou haar zéker als een ernstige grief' worden aan gerekend^ iindien ze van wat de vroede vaderen en moederen ten beste gelieven te geven, geen notitie nam. Overigens moeten we niet vergelen, dat we in een zekeren kringloop leven en dat mettertijd ook de praatlust nog wel eens een natuurlijken dood gaats'enven. We zijn nu al izoover, dat heel veel menschen zich ergeren. Een volgend stadium zal misschien z'-j-n, dat de kiezers een hard je meehelpen door alleen léden in de Baden te bréngen, die niet bun kracht zoeken "ai een zoo croot mogelijk aantal woorden, maar in degelijke argumentern W-at dit betreft heeft de üeclilerz'ide- zéker niet tc klagen. Zelfs heb o'k me hij -het lezen der debatten welbens afgevraagd of het niet -beter zou z'jn dat ook. on zerzijds meer positief werd opgetreden en uiteengezet wat de Christelijke beginse len met de Socialistische en Communisti sche beginselen -voor hét gemeentel'jk kV en bekekenen. Dat is een onderwerp waarover nog wel een en ander te zeggen valt, al za'l ik daarop thans niet ingaan. De Christelijke beginselen hebben be teekenis voor heel het leven. Er is ellendo en nood, overal waar we onzen blik ook richten. In andere landen veel .erger vaak dan in ons land, maar in ons land, jn onze omgeving toch ook wel. En nu komen Socia'ifme en Commu nisme temidden vau al dien nood met één recept: de gemeenschap, de mensch zelf dos. beperkt in zijn kunnen en nog meer „vaak in zijn willen. En ten overvloede geeft men dan nog den raad om er den ibrand. maar in te steken en dc maat schappelijke orde die nog voor zooveel ellende bewaart en nog zooveel wonder heelt, radicaal om te koeren. Hoeveel sterker staat d.an het Chris tendom, dat geen heil zoekt hij den on- machtigen en ónwilligên mensch, ma--» dat het oog richt naar boven, naar Hem die regeert over hemel en aarde en die Zijnen Zoon heeft willkn geven om den diep gov all] en mensch te verlossen, hem uit de ballingschap te brengen naar hu.-s, hem vrij to maken van zonde en dood en hem ook te midden van de duisternis van deze donkere dagen uitzicht te openen op een hetere een heerlijke toekomst. Wij vieren straks weer Kerstfeest. Wij herdenken weer de komst van Jezus Christus in het vleesch. die arm werd om Zijn volk rijk te maken en dLó in den dood ging cm wie in Hem gejooven het leven te sdhenken en vrede. Ik hoop amice, dat, we in waarbcuu, Kerstfeest izullen vieren, dat wo evenals d-e herders zullen gaan -in den geest naar Bethlehem en dat straks ook van ons ge zegd zal kunnen worden, dat we na het Kerstfeest weer heengaan een ieder naar zijn eigen plaats en taak in het le^en, verheerlijkende en prijzende j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 6