tSentMBieiijke Aankondiging,
tëEMEKüTELIJKE VISCHVERKOOtV
1 Aan den gemeentelijken vischwinkel
yisclimarkt 18, tel. 1225, is WOENSDAG
verkrijgbaar VERSCHE HARING a
10.14. SCHELVISCH ii 10 21—0.32,
SCHOL a £0.10—f 0.36—10.47, KABEL
JAUW a f0.42, GRIET a 10.48 en TAR
BOT a 10.62 per pond.
N. C. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
Leiden, 6 November 1928.
r- f -_
'AGENDA'.
DINSDAG, 6 November. Leiden.
'Centrale Bazaar voor JVijkarbeid in het
Nulsgebouw. Opening te half drie.
'e Avond van 710.
WOENSDAG, 7 November. Leiden
Centrale Bazaar voor Wijkarbeid in. het
iNutsgebouw. Van 1012; 25 en 7—10.
WOENSDAG 7 November. Leiden.
Filmavond Indië, van do Afd. Leiden vaji
de Ned. Zendingsverecniging. Stadszaal
aanvang 8 uur.
Kindervoorstelling namiddags 5 uur
Stadszaal.
DONDERDAG, 8 November, Leiden.
'Centrale Bazaar voor Wijkarbeid in het
Nutsgebouw. Van- 1012; 25 en 7—10.
DONDERDAG 8 November. Öudowe-
'tering. Openb. verg. Geref. X V. Rede
D. Kuipers over „De arbeid van den
Ned. Milit. Bond. Met lichtbeelden. Aan
vang half acht.
VRIJDAG, 9 November. Leiden.
Centrale Bazaar voor Wijkarbeid in het
Nutsgebouw. Van 1012; 25 en 710.
VRIJDAG 9 November Leiden. Lezing
Ds. R. E. van Arkel, Geref. Predö le
Utrecht. Onderwerp: ,,De Stad van
Kain." Kerkgebouw Hooigracht^ aanvang
De avond-, nacht-" en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 5 tot en
met Zondag 11 November waargenomen
door de apotheek van den heer M. Boek-
wijt, Vischmarkt 8, Telef. 552.
De apotheek van het Ziekenfonds tot
Hulp der Menschheid is steeds geopend,
doch alleen voor leden van dit fonds.
heeft de bevolking wel nullen gebracht,
maar geen levensonderhoud.
Zal de officieele regeering van thans
de reclits-radicale beweging van morgen,
die er de brui aan geeft, verder op het
Monarchistische pad verder te kunnen
hollen?
Er naar trachten zal men wel.
Rijkskanselier Stresemann heeft ver
klaard, dat de rijksweer Thüringen zal
«verdedigen tegen de nationalistische troe
pen.
De xepublikeinsche organisaties publi-
ceeren een gezamenlijke oproep om vrij
willigers tegen de strijdmachten van
Hitier.
Zal het op een burgeroorlog uitloopen?
Of blijft het bij een regeeringswisse
ling?
Terwijl de rechtsradicalen verklaren,
dat hun poging om op het 'kussen te ko
men slechts ten doel hebben, den ver
trouwensman der soc.-dem., rijkspresi
dent Ebert, tc dwingen zijn leidende func
tie te laten varen, nemen in het soc,
kamp de stemmen toe, die eischen, dat de
Rijkspresident niet langer lid van do
partij zal zijn. Zoo is naar liet voor
beeld van Berlijn ook te Frankfort a. M.
tegen eèn kleine minderheid een voorstel
aangenomen om een beweging in het le
ven te roepen, die zaJ streven naar de
uitsluiting van Ebert
uit de partij.
O, volksgunst, o volksgunst!
In Beieren, stoort de regeering zicfi daar
weinig aan, enkomt daardoor in de
gunst.
De Beierscke algemeen© staatscommis
saris v. Kahr heeft voor geheel Beieren
alle bladen verboden, die berichten heb
ben verspreid omtrent het z.g. ultimatum
der Beiersche rechtsradicalen ^tan de
Rijksregeering. Tot dusver behooren
daartoe: het „Bfrl. Tag", de „Voss. Ztg
de „B. Z. am M.'\ de „BÖrsencourier",
„Vorwarts" en „Frankf. Ztg." Op ver
spreiding en verkoop dezer bladen wordt
gevangenisstraf gesteld, alsook op pogin
gen daartoe. Het verbod wordt gemoti
veerd met de verklaring, dat de berichten
over het ultimatum, ook de tegenspraak,
een verontrustende uitwerking moesten
hebben.
Volgens een officieele Beiersche verkla
ring hebben noch do Vaderlandsche ver
bonden an Beieren, noch de in N.-Beieren
verzamelde aanhangers van Ehrhardt
zulk een ultimatum tót de Rijksregeering
gericht.
Met het oprichten van republiekjes
wordt volstandig doorgegaan.
Te Edcrsheim en Heckheim is de repu
bliek uitgeroepen. Op een vergadering van
burgemeesters uit het district Bingen
werdén met algemecno stemmen do door
den separatistischen commissaris van het
district genomen besluiten goedgekeurd.
'In do grensdistricten van het Saarge-
bied breidt de separatistische beweging
zich onder do 1 andsbevolking snel uit.
Te Bergzaxern. Kirchshéim eri GemorS-
Keim is de republiek geproclameerd.
p Zoo van verre bezien lijkt het wel aar-
dig en uitgedijd in anti-Duiische persor
ganen zou men geneigd zijn aan een
grootschc beweging te denken.
Zon men in ons land zoo spreken in
dien Ii.v. Ie Hekelingen en Metslawiér de
„Tepubliek" wen! geproclameerd?
Ernstiger schijnt do toéstaiid in de
Palts.
Di*. Heinz, de voorzitter van de boeren-
vereenlging en diens aanhangers hebben
zich meester gemaakt van do openbare,
gebouwen fe Kaiserslautem De bezetting
vond pleats zonder incidenten. Naar hel
schijnt, wordt deze bewoging in dé rich*
ting van den Palts-republiek op het plat*
teland krachtig gesteund.
Zal ook deze republiek den weg van
alle paddestoelen opgaan j
teak*»- - - -
- HET HERSTEL'. -
Reuter heeft vernomen, dat tusschen
Engeland, België en Italië overeenstem
ming is bereikt over do instructies, welke
aan do voorgesteld© exporten-commissie
over de betalingen zullen gegeven wor
den.
Men is van meening, dat deze voorstel*
len, waarbij do commissie zou gemach*
tigd worden om Duitschlands betalings
capaciteit in het algemeen to onderzoe
ken, ook voor 'Amerika aannemelijk zul
len zijn. jj--'
De Amerikaansche Immigratie-wetten.
.Vierduizend immigranten, die gevaar
•liepen teruggezonden te Worden, omdat
do quota hunner lamden overschreden
zijn, zullen op eerewoord worden bin
nengelaten. Tot dezen behooren de passa
giers van de Leviathan, do Majestic, De
Belgenland, de Beregaria, do Baltic en de
Cleveland.
KORTE BERICHTEN. 'T-W'.
Gevreesd wordt, dat 80 visscbers-:
booten vergaan zijn in de Noordzee
in de nachten van Zaterdag en Zondag,
bij een hevigen orkaan, die boven Enge
land en Noorwegen gewoed heeft.
Naar gemeld wordt, hebben in ver
schillende Hebreeuwsche dagbla
den in Palestina de volgende oplaag:
„Doar Hajom" 6000 exemplaren en
„Haaretz" 4000.
Van do weekbladen neemt de „Hapoel
Hazair"- de eerste plaats in met 2000
exemplaren. Van de maandbladen staat
„Hamlachah" met een oplaag van 500
bovenaan. Bovendien verschijnen nog tal
rijke periodieke tijdschriften.
Bij de Rijksbank te Dusseldorp heb
ben de Franschen 700 billioen mark,.te
Elberfeld een geldtransport van 540 bil
lioen en 17.000 goudmark in beslag
genomen.
Het Nationaal Congres der Noorsche
Communistische Arbeiderspartij heeft
met 169 tegen 103 stemmen het ultima
tum van de Derde Internatio
nale (Moskou) verworpen. Het ultima
tum eischte, dat het Congres een resolutie
zou aannemen, waarin het zich bereid
verklaarde de hesluiten van de Execu
tieve van de Derde Internationale uit te
voeren.
Gisteren zijn in proces-Conradi,
<3en moordenaar va n W o r o f s ki,
de debatten geopend.
Gistermiddag is de directeur der
riRote Fahne" gearresteerd. Zijn
aanhouding staat in verband met liet
feit, dat do laatste dagen in weerwil van
het verbod van het blad, een aailtal num
mers zijn verschenen onder het hoofd
„Rote Sturmfalme". Om ;de inbeslagne
ming te voorkomen, werden deze in
exemplaren der _„D. Allg. Ztg." gepakt,
verspreid.
KERK EN SCHOOL
GEREF. KERKEN.
Beroepen. Te Oostererad op Texel
X J. Buskcs, ca-nd. te Utrecht.
Bedankt. Voor Jourc: D. van Dijk te
Groningen A; voor Kommerzijl: J. E.
Reijenga te Ure terp; te Bierurn: I. K.
Wessels te Veere.
Bevestiging, Intrede. Afscheid.
Na haar bijkans 13 jaar met zégen te
hebben gediend, nam D s. N. v. Beek,
pred. bij do Baptistengemeente te 's-Gra-
venliage, wegens bekomen eervol emeri
taat-, Zondagmorgen afscheid van zijn ge
meente, met een predikatie over 1 Petrus
1: 25. Do hoofdgedachte der predicatie
was het eeuwig blijvende Woord. Spr.
ontleende daaraan le. een aanleiding tot
herinnering en 2e. een grondslag van ver
wachting. Aan het einde van de predicatie
volgden esnigo toespraken.
Emeritaat.
D s. L. G. G o ri s, sinds 1901 predikant
bij de Geref. Kerk to Zevenbergen,' zal met
ingang van 1 Mei a.s. eervol emeritaat
aanvragen.
Jubileum Ds. F. v. Gheel Gildemeester.
Ter gelegenheid van zijn 40-jarig ambts
jubileum heeft Ds. F; v. Gheel Gildemees
ter Zondagavond in de Groote Kerk te
's-Gravenhage een gedachtenisrede uitge
sproken.
Alle ambtsbroeders uit Den Haag waren
aanwezig. (Ds. Gerritsen wérd in den ge-
bede herdacht.)
Naar aanleiding van Matth. 22: 8a ont
wikkelde spr. een tweetal gedachten, n.l.
1. do bruiloft is bereid, maar de Koning
moet het zeggen; 2. Do Koning zegt het;
en de bruiloft is bereid.
Na den dienst, die verder het gewone
verloop had, we-ixl den jubilaris de zegen-
bedo uit Psalni 134 toegezongen.
Ambtsjubileum Ds. H. Janssen.
De bekende leger- en vlootprcdikant in
algem. dienst, ds. H. Janssen, beeft Zon
dagavond in liet kerkgebouw Jct Christ.
Geref. gemeente. Snoekstraat. Den Haag,
een gedachtenisrede uitgesproken in ver
band met zijn 25-jarig ambtsjubileum.
Spr. begon met te zeggen, dat jubilea als
't zijne gewoonlijk officieel worden her
dacht, vergezeld gaande met tal van toe
spraken enz.; met mij, alzoo spr., is het
iets ander, daar ik sedert 1914 eigenlijk
sta buiten pfficicelen kerkarbeid. Dc vraag
rees dan ook: Waar moest dit ambtsjubi
leum herdacht worden?
Amsterdam, zijn eerste standplaats, had
spr# reeds 19 jaar verlaten, Leiden gaf ook
bezwaar, zoodat hij tenslotte Den Haag
koos, de gemeente waaraan hij met zoo
vel bfccdtB .Yun liefdé dankbaarheid
FM verbonden. Daar deed hij examen,
werd zijn huwelijk ingezegend enz.
Spr. had tot telrat gekozen Psalm 71:
17, naar aanleiding waarvan hij deed uit
komen de Goddelijke levensleiding eni wel
le. dat dezo leiding inderdaad ©en levens
leiding is; 2e. dat Gods leiding leidt tot
oen Gcdvcrheerlijbend doel; 3e. dat ze
afwerpt een Godverheerlijkende vrucht.
Ouderling Klein sprak na de rede als
tolk van den Kerkeraad den jubileerenden
prediker toe, hem toewenschendo nog vele
jareni te mogen arbeiden voor Leger en
Vloot,
Onderscheiding.
H. M. de Koningin heeft benoemd tot
ridder lo klasse in de Huisorde van Oran
je Ds. Th. L. Haitjema, Ned. Herv. Pre
dikant te Apeldoorn, onlangs benoemd tot
hoogleeraar in de godgeleerdheid vanwege
do Ned. Herv. Kerk aan de Rijks-Univer
siteit te Groningen.
1 Doleantie en Protestantisme.
We cileereoi uit de preek van Dr. F. v.
Gheel Gildemeester ter gelegenheid van
zijn 40-jarigen dienst in de Ned. Herv.
Gemeente te Den Haag: „Toen in' 1886 de
doleantie hier (Den Haag) uitbrak, was
dat natuurlijk voor sommige verhoudin
gen pijnlijk, maar voor de protestant-,
scliè bevolking dezer groote stad is het
een voordeel geweest. Die ijverige Gere
formeerden hebben hier, na.36.jaren, vijf
kerken en zes predikanten; ik denk niet,
dat wij er die bij gehad zouden hebben,
als de scheiding niet gekomen was".
GEMEENTERAAD LEP DEN "T
(Vervolg).
De heer Koo.is.tra is nog niet bevre
digd. Hij acht het niet noodzakelijk deze
menschen nu te ontslaan, terwijl toch een
gedeelte moet worden gehandhaafd. Waar
om niet gewacht tot alles geregeld is. Spr.
meent dat dit voorstel van de agenda
moet afgevoerd en dient daartoe een voor
stel in.
De heer Eerdmans zegt dat het in
de bedoeling ligt na te gaan hoeveel on
derwijzeressen noodig zulten blijken. De
bedoeling is, dit .onderwijs te geven door
de gewone onderwijzeressen. Opent men
nu de gelegenheid, dat zij, die 3t niet kun
nen, iemand naast zich krijgen, dan zal
er naar spr. vreest van de bezuiniging
niet veel teTecht komen. Is dat, wat nu
voorgesteld wordt, niet het volgen van
een bèdcnkclijken weg 1 Zij moeten, toch
de bevoegdheid hebben?
De heer Oost dam sluit zich bij den
beer Eerdmans aan. Wordt het voorstel
van den heer Kooistra aangenomen, dan
zal evengoed massa-ontslag moeten vol
gen. Willen wij voor de scholen, waar dö
vakondcrwijzeressen noodig zijn, leerkrach
ten vinden, dan zullen we toch dezen weg
moeten inslaan.
De heer Kooistra acht liet ontslag nu
nog niet noodzakelijk.
De V o o r z. merkt op, dat wat de lieer
Kooistra wiltot vertraging leidt. Het
gaat bij hem niet om het onderwijsbelang,
maar alleen om voor een aantal onderwij
zeressen een paar maanden langer salaris
to behouden.
De heer Kooistra ontzegt den Voorz.
het recht dit te zeggen. Spr. zegt dat de
Raad eerst volledig moet worden inge
licht.
De V.oorz. zegt, dat het eenige gevolg
is, als door hem. aangegeven.
De heer Meijnen wetb. zegt, dat de
heer Kooistra zich noodeloos ongerust
maakt. Het leerplan is zoo goed als ge
reed, maar het wordt niet aan den Raad
overgelegd. Dat te beoordeëlen is niet de
taak van den Raad.
Spr. zegt dat do heer Eerdmans hem
niet goed heeft begrepen. De bedoeling is
niet de dames aan een examen te onder
werpen, maar alleen om ze op haar taak
voor te bereiden.
Het voorstel van den lieer Kooistra, in
stemming gebracht, wordt verworpen
met 22 tegen 8 stemmen, die van den heer
Knuttel en dc Soc. Democraten.
Het voorstel van B. en W. wordt aan
genomen niet 24 tegen 8 stemmen.
7e. Voorstel tot verhuring van het per
ceel teelland met schuur bewesten het
Raamland, Sectie M nos. 4048 en 854.
Goedgokeurd.
8e. Idem als voren van de perceelen
teelland met woning in den Boschhuizer-
polder, Sectio 0 Nis. 846 ged. 913, 914 en
915.
Goedgekeurd.
9e. Idem als voren van de perceelen
grond met woning c.a. in de Waard, Sec
tie N Nis 360 en 361.
Goedgekeurd.
10e. Idem als voren van het perceel
grond in do "Waard, Sectie N No. 357.
Goedgekeurd.
lie. Idem als voren van de perceelen
weiland in den Stadspolder, Sectie N Nis
132, 138, 137. 146, 154, 129, 128 en 147.
Goedgekeurd.
12o. Idem als voren van do perceelen
weiland in den Stadspolder, Sectie N Nis
139, 144, 143 en 148.
Goedgekeurd.
13e. Voorstel tot verpachting van de
bediening dor buffetten in de Stads-ge-
li oorzaal, aan W. F. v. Ingen SchenauJr.
Goedgekeurd.
14e. Voorstal tot wijziging van het
Raadsbesluit van 30 April 1923, in zake
den verkoop aan de Woningbouwvereni
ging „De Eendracht" van een perceel
bouwterrein Sectie IT No. 219 ged. en het
verkenen van een hypothecair voorschot
aan die vereeniging, in dien zin, dat
daarin wordt gelezen „62 beneden en 62
bovenwoningen" en lot vaststelling van
don desbetreffenden begrotingsstaat.
Aldus bcsloefn,
15e. Voorstel lot onderhandsehe op
dracht:
a„ van de levering en het bedrijfsvaar-
dig opstellen van eeno pompinstallatic c.
a., ten behoeve van do te maken grondwa-
levzweminrichting "aan do Zijl, aan dc
firma H. J, Tja den cn Zn. te Haarlem;
b. van dc uitvoering van dc gewapend
betonwerken ten behoeve van die zwem-
inrichting, aan do N.V. Wernink's Beton-
fabriek te Leiden.
De Voor z. merkt hierbij op, dat advies
is geviaagd aan de Gezondheidscommissie,
omtrent het- bacterie-gehalte van heb wa
ter. Dit advies luidde niet gunstig, naar uit
een later door Prof. Plu uitgebracht rap
port blijkt, dat hier voor ongerustheid geen
enkele reden bestaat.
Het voorstel, wordt hierna goedgekeurd.
16e. Voorstel tot onderhandsehe op
dracht van de levering en het opstellen
van eene clectrischc bewegingsinrichting
voor do te vernieuwen Leiderdorpsche
brug, aan de N.V. Haarlemsche Machine
fabriek, voorh. Gebr. Figee te Haarlem.
Goedgekeurd.
17e. Voorstel tot verhooging van den
post „Subsidie aan het Burgerlijk Armbe
stuur" voor 1923, met een bedrag van
f 50.000.
Goedgekeurd.
18e. Voorstel tot bet doen rooien en
verkoopen van boomen.
De heer Reiminger, weth., heeft be
zwaar de drie linden in de Nieuwstraat te
rooien omdat daardoor het stadsschoon ge
schaad wordt.
De heer Splinter begrijpt het voor
stel niet. De eigenaar heeft zelf gevraagd
of de boomen weg mochten.
De Voorz. vindt het mooier als de boo
men blijven staan. Ze zijn échter niet ge
plant vanwege de gemeente, maar door een
vroegeren eigenaar om zijn wijnpakhuis
koel te houden. De tegenwoordige eigenaar
wordt door die boqmen in de uitoefening
van zijn bedrijf zeer belemmerd.
De heer v. Hamel begrijpt niet wat die
boomen met het stadsschoon hebben _te
maken. Ze staan veel te dicht op het huis.
Het amendement van den heer Reimerin-
ger wordt verworpen met 28 tegen 3 stepa-
men. Voor de heeren Eerdmans, Reimerin-
ger, Knuttel.
19e. Voorstel in zake het verleenen van
een gratificatie na het overlijden van ge
meente-ambtenaren, niet vallende onder
do bepalingen der verordening, regelende
den rechtstoestand van de ambtenaren
der gemeente Leiden, met intrekking van
het Raadsbesluit van 17 Maart 1845, laat
slelijk gewijzigd 16 October 1913.
Goedgekeurd.
20e. Voorstel:
a. tot aankoop van het perceel aan de
Bloemstraat Sectio K No. 1291;
b. tot beschikbaarstelling van de voor
dien aankoop benoodigde gelden.
Goedgekeurd.
21e. Prae-advies op het verzoek van dr.
A. H. Oort, om een jaar verlof als le ge
neesheer aan het Sanatorium „Rhijn-
geest", buiten bezwaar van de gemeente
kas.
Goedgekeurd.
22e. Prae-advies op liet verzoek van de
afd. Leiden van den Bond van Technici,
om aan de voorwaarden, waaronder aan
bouwvereenigingenp ten behoeve van den
bouw van arbeiderswoningen, voorschot
ten worden verstrekt, bepalingen toe te
voegen in zake de eischen, waaraan het
toezichthoudend personepl moet voldoen,
alsmede de getalsterkte van dat personeel.
Goedgekeurd.
23e. Prae-advies op het voorstel van
den heer van Eek, inzake verlaging van
den prijs van het gas.
Do heer v. Eek zegt, dat. toen hij zijn
voorstel deed, hij dat kon doen namens de
Commissie voor de Lichtfabrieken. Na dien
tijd i3 een lid van meening veranderd.
De bezwaren die B. en W. aanvoeren acht
spreker niet gegrond. Zij willen de resul
taten over 1923 afwachten, maar het is zoo
goed als zeker, dat de op de begrooting
uitgetrokken winst gemaakt zal worden.
B. en W. wijzen op de achteruitgang in den
omzet. Dit argument moet zeker rustig
overwogen worden. Uit oude cijfers is spr.
echter gebleken dat er 't vorig jaar ook een
paar maanden een vermindering van pro
ductie was. Over het algemeen is er ook nu
nog een regelmatige vooruitgang, zoodat de
kleine tijdelijke achteruitgang geen reden
behoeft te zijn tot verlaging over te gaan.
Spreker wijst er verder op, dat B. en W.
het gebruik willen prikkelen door het toe
passen van een reductie-systeem. Spreker
gevoelt daarvoor niet veel, daar het gas
voor verwarming dan goedkooper geleverd
wordt, dan voor verlichting aan de armste
gezinnen. Hij heeft echter geen overwegend
bezwaar, mits ook de gewone prijs verlaagd
wordt.
"Wordt de omzet verminderd, dan zal dat
zeker voor de fabriek noodlottig zijn, maar,
waar het hier een massaproduct geldt,
moet men dit tegengaan door den prijs
laag te houden.
B. en W. zeggen dat de begrooting over
1924 nog moet behandeld worden. De waar
de van dit argument ontgaat spr., als maar
ming wordt gehouden met het uitge
trokken bedrag. Volgens de raming van
den directeur kan ook na dc voorge
stelde verlaging de geraamde winst wor
den bereikt.
Het argument dat de gasprijs hier laag
is, doet naar spr. meent niets af aan het
feit, dat prijsverlaging urgent is. Dc me
thode om den prijs van zulk een artikel
hooger te houden dan strikt noodzakelijk
is,acht spreker onsociaal. Hij heeft er
voorts bezwaar tegen den prijs van het gas
bij de begrooting te bepalen, daar dan de
winst aan de fabrieken de sluitpost gaat
worden. Bij de belasting wordt in elk geval
nog progressio toegepast, terwijl onver-
mogenden vrijgesteld kunnen worden.
De heer Heemskerk kan in vele op
zichten met den heer Van Eek meegaan.
Het doet hem leed dat B. en W. tegen dit
voorstel een afwijzende houding aanne
men, daar dc directeur zelf tot verlaging
adviseerde, terwijl aanvankelijk ook de
meerderheid van commissarissen er voor
was. Spreker meent dat het bij B. en W.
thans niet alleen gaat om den gasprijs maar
om dc gemeentc-financiën in het «alge
meen. Toen echter de begrooting ingediend
werd. stelde de Directeur voor tot verlaging
over te gaan. Spreker vraagt of mot die
verlaging bij l)ei berekenen ven do winvt
is rekening gehouden.
Spreker kan op dit oogenbük nog r-ict in
zien dat verlaging niet mogelijk ^is. B. en
W. willen eerst een red notie-tarief toepas
sen. Spreker gelooft echter r.iet, dat dit'tot
vermeerdering van het gebruik zal leiden.
Wel zal door het vcrlag-:n van.den prijs het
verbruik bij de massa toenemen, in ver
band met de concurrentie door de petro-'
leum. Spreker meent dat er geen bezwaar
is, thans tot verlaging over te gaan,
Dc lieer Eïkerbout ka-n zich begrij
pen, dat B. en W. een voorzichtige politiek
willen volgen. Zonder echter dat Commis
sarissen daar naar gevraagd hebben is
meegedeeld, dat verlaging mogelijk was,"
omdat do toostand aan do fabriek gunsti
ger was. Commissarissen zegden toen een
nader onderzoek Lee, met het gevolg dat
verlaging mogelijk werd geacht, terwijl een
reductie-systeem werd aanbevolen.
Bij een onderzoek naar den tijdelijken
teruggang bleek, dat deze was toe to schrij
ven aan den toestand der bedrijven. Het
gewono verbruik was niet verminderd.
Ondanks deze vermindering echter, was
het winstsaldo belangrijk grooter dan ge
raamd was. Spreker gelooft dan ook dat
de w-inst over 1923 niet teleur zal stellen»
Hij is niet tegen het maken van winst,
maar een winst van pl.m. f 100.009. is toch.
zeker wel voldoende.
Ook, spreker acht een voorzichtige poli
tiek gcwenscht, maar leggen B. eri W. daar
op soms den nadruk om ruimte le houdert
voor andere uitgaven en een zekere reserve
te vormen?.Spr. zou-zulk een politiek niet
geoorloofd achten. We kunnen dan beter
eventueele uitgaven achterwege laten.
Spreker wil nog liever belastingverhoo-
ging dan de gasprijs onnoodig hoog te
houden. i
Do heer Knuttel zegt, dat het er met
de samenstelling van do begroetingen raar
gaat uitzien, als men maatregelen neemt
om het uitgetrokken winstbedrag te ver-
lioogen. Van de voorgestelde reductie ver
wacht spreker, waar het een kwestie van
één cent betreft, niets.
De lieer Sanders, weth., zegt, dat de-
meentebedrijven hun ontstaan danken uit
de overweging om de winsten, die particu
lieren maakten, zelf in handen te krijgen.
Als nu aan den eisch dat de prijs concur-
reerend moet zijn en de arbeidsvoorwaar
den billijk voldaan wordt, dan ziet spr. niet
in, waarom dc Gemeente geen winst zou
mogen maken.
Aan genoemde eischen wordt hier zeker
voldaan en dus kan tegen het maken van
een matige winst geen bezwaar bestaan.
Op hetzelfde standpunt plaatst zich ook
do heer Wibaut. (Stemmen: Daarmee zijn
we het eens). Spr. wijst er dan op, dat de
winst voor een belangrijk deel uit de bui
tengemeenten komt.
Spreker herinnert dat te Amster
dam door de Lichtfabrieken groote winsten
worden gemaakt. Dit- bedrag staat gelijk
met 30 pet. van den H. O. (De heer P e r a
de winst van alle bedrijven).
Dc heer Sanders wijst er dan op, dat
de winsten tot op zekere hoogte fictief zijn.
Wordt het voorstel-Van Eek aangenomen
dan is het niet zeker dat het geraamde
winstcijfer bereikt wordt, waardoor de
begrooting wordt ontwricht. De verminde
ring van het debiet acht spreker een zaak
van zeer ernstige beteekenis, daar de winst
naar verhouding veel sterker daalt. Om
trent het reductiestelsel merkt spreker op,
dat de ervaring leerde, dat daardoor het
debiet zeer sterk wordt bevorderd.
Spreker adviseert den Raad voorzichtig
to zijn en hst voorstel-Van Eek niet aan te
nemen, temeer daar de steenkolenprijzcn
niet vast 'zijn. Spreker geeft de toezegging
dat hij zoo spoedig dit mogelijk is, met
voorsteken tot verlaging zal komen.
Den heer Heemskerk antwoordt spr. dat
bij het vaststellen van de begrooting met
een prijs van 11 cent is gerekend.
Dc heer Van Eek zegt, dat het betoog
van den wethouder langs hem heen gegaan -
is. Men kan voorstander zijn van een ma
tige winst en toch voor prijsverlaging zijn. -
Spreker acht het verkeerd, dat men zich
niet houdt aan het uitgetrokken bedrag. En
nu is de directeur van oordeel dat de prijs
verlaging mogelijk is zonder de geraamde
winst te schaden. Spreker geeft toe, dat
voorzichtigheid gewenscht is, hoewel dc te-
ruggang alweer teniet gedaan is. maar dit
neemt niet weg dat de prijs zoo laag mo
gelijk moet worden gehouden.
De heer Splinter Z2l meegaan met
het voorstel van B. en W. Spreker begrijpt
niet dat er bezwaar bestaat een paar maan
der, te wachten, terwijl een bedrag van 30
cent per maand zelfs voor werkloozen van
weinig beteekenis is.
Dc heer Eikerbout zegt, dat het hier
niet gaat om een kwestie van een paar
maanden. Do weth. heeft niets positiefs
toegezegd, Spreker verwacht dat de bedoe
ling is ruimte te houden voor uitgaven bij
de bcgrooting waardoor de verlaging onmo
gelijk wordt. Spreker acht hier van groote -
beteekenis dat de Directeur geen bezwaar
maakt. Als het inderdaad een kwestie -van'
een paar maanden was, zou de zaak anders
staan.
De heer Po ra zegt. dat het hier gaat
cm do financiën van de gemeente. Even
tueele tekorten moeten verhaald worden
op de belasting.
Spr. constateert dat do gasprijs hier
niet. hoog is. Maar wat wel hoog is, dat
is de belasting. En wat bezwaar is er dan
tegen, dat do bedrijven de lasten mee hel
pen drogen, als de prijzen niet te^ hoog
zijn. Als de prijzen worden verminderd,
beteekent dat een bedrag van f 120.000
per jaar wat maar zoo niet is terug te
vinden. Spr. meent dat deze zaak uit al
gemeen oogpunt moet worden bezien, en.
dat het een groote dwaasheid zou zijn
met B. en W. niet mee te gaan.
Do heer Wilbrink zegt. dat de heer
van Eek heeft gezegd dat over de eerste
8 maanden een winst is gemaakt vari
f 97000. Over 't geheelo jaar zou dit eeft
winst geven van ongeveer f 145000. Nu
heeft spr. tegen een matige winst geen
bezwaar. Dö heer Dubbeldcmarï zegt
steeds dat .onze voorgangers een dure 65*
