CÜHSETIEH
A. WAALS
65 cent
i 4.40
Swnttfrtelijke Aankondiging,
t ££M ECHTELIJKE VISCHVERKOOI»,.
'Aan den gemeentelijken Vischwinkel
Vischmarkfc 18 (Telef. 1225) is Vrijdag ver
krijgbaar SCHELVISCH a f 0.14f 0.28,
SCHOL a f0.21f 0.48, KABELJAUW a
f 0.40, ZUIDERZEEBOT a f 0.4G en TAR
BOT a f 0.65 per pond.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester
Leiden, 25 October 1923.
B. en W. van Leiden brengen ter alge
meen© kennis, dat door P. T. J. Raams to
Leiden, een verzoek is ingediend ter be
koming van verlof voor den verkoop van
alcoholvrijen drank voor gebruik ter
plaatse van verkoop in het perceel Lange-
brug No. 40.
AGENDA.
DONDERDAG 25 October. O udewe-
toring. Opehb. Bakkersvergadering
afd. Alkemade. Lokaal P. Klein. Aan
vang 7 uur. Spr.: de heer 'J. v. d. Blom.
VRIJDAG 26 October. Leiden. Open
bare Vergadering Geref. Meisjesvereeni-
ging V. O. K. Gebouw Nathanaël (Mo-
riaansleeg). Aanvang 8 uur.
MAANDAG 29 October. Leiden.
Ned. Ohr. Vrouwenbond. Lezing met
lichtbeelden door den heer G. J. Staal,
Oud-Gouverneur van Suriname, okler de
verpleging der melaatschen. Gehouw
.Phébe" Oude Vest. Aanvang 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag 22
tot en met Zondag 28 October
waargenomen door de apotheek van den
heer G. B. Duyster, Nieuwe Rijn 18, telef.
523.
De apotheek van het Ziekenfonds tot
Hulp der Menschheid is steeds geopend,
doch alleen voor leden van dit fonds.
verwerken bedrag worden vastgesteld. In
van het plan zullen de gelden, noodig
voor de aansluiting van de verschillende
Wijken uit het noordelijk pompgehied op
de xioleering, zoomede die voor den houw
van het zuidelijke pompstation c. a. hene
vens voor de aansluiting daar lp van de
wijken uit het zuidelijk pompgefoied, na
der beschikbaar moeten worden gesteld,
waartoe wij U te zijner tijd do noodige
voorstellen zullen doen. 'Thans kan der
halve worden volstaan met beschikbaar
stelling van het bedrag, henoodigd voor
den bouw van het noordelijk pompsta
tion met persleiding naar de Slaagsloot.
De aansluiting van de wijk, welke dit
het meest noodig heeft, t.w. die henoor
den den Maresmgel, kost f56.500.
waarhij nog komt een som van pl.m.
f23.000.— als post voor het maken van
rioolafstoppingen, waterinlaten, nooduit-
laten en extra aansluitingen Deze beide
uitgaven dienen, gelijk werd opgemerkt,
ten laste van de gewone begrooting te
worden gebracht.
Wat betreft de jaarlijksche exploitatie
kosten zij medegedeeld, dat deze, op den
grondslag van de cijfers van den rap
porteur, na den bouw van bet noordelijk
pompstation en aansluiting van slechts
enkele wijken, pl.m. f 10.000.zullen
bedragen, toenemende, totdat alle wijken
Van het noordelijk gebied zijn aangeslo
ten, tot pl.m. f 14.000.Na den bouw
van het zuidelijk pompstation c.a. zullen
deze kosten onderscheidenlijk f26.000.
en f30.000.bedragen. Tegenover deze
exploitatiekosten staat in de eerste plaats
eene besparing aan bediening, onderhoud
en herstelling van de bestaande afvoer-
leidingen, waarvan de kosten op den
duur toenemen en vei volgens ook de ge
leidelijke opheffing van de verplichting
tot het plaat3en van beerputten, waardoor
het bouwen van particuliere woningen
in* niet geringe mate zal worden gebaat.
Met het bovenstaande gelooven wij een
kort overzicht van de ontworpen riolee-
xingsplanneii en derzelver uitvoering te
hebben gegeven. Er is over dit onderwerp
uit den aard der zaak nog veel meer te
schrijven: het U in afschrift toegezonden
advies van den heer van den Steen van
Ommeren, do t3 Uwer inzage liggende
rapporten en nota's en de, ook in vroe
gere jaren, van verschillende zijden ge
geven adviezen en gemaakte opmerkin
gen leveren daarvan het bewijs. Het zon
ons hier echter te ver voeren op een en
ander nador in te gaan en wij volstaan
derhalve met U, voor zoo veel noodig, naar
bedoelde geschriften te verwijzen. Slechts
zij naar aanleiding van een door de Ge
zondheids jommissio te dezer stede ge
maakte opmerking nog herhaald, dat het
ons ongewensebt voorkomt, om, zooals
de Commissie wil, allereerst het Rapen
burg, LeVendaal, Langegracbt mot om
geving, kort<m de meest vervuilde stads
gedeelten, op de xioleering aan te sluiten.
In tegenstelling immers met de binnen
stad, die althans in de talrijke, hoewel
vervuilde, grachten nog ruime afvoerge-
legenheid heeft, wordt in de noordelijke
.wijken en in. het algemeen in alle hui ten-
wijken de gelegenheid tot loozing bij ge
brek aan boezemwater steeds geringer en
eene goede xioleering derhalve steeds
.urgenter. Bovendien ien dit is een ge-
•lukkigo samenloop van omstandigheden
f— is het ook uit een technisch oogpunt
•raadzaam de centrale rioleering uit te
.voeren, beginnende met de naast© omge
ving van 't pompstation. Aldus leert anon
.geleidelijk uit de Zich uitbreidende ex
ploitatie de factoren kennen, die van be
lang zijn voor het maken van de meer
verwijderde leidingscomplexen. En ten
slotte kan de binnenstad door waterver-
.versching nog eenigszins worden gehol
pen, welke kans voor de buitenstad is
.uitgesloten.
Voor de overige opmerkingen, gemaakt
door de Gezondheidscommissie die in-
■tusschen geen principiëele bedenkingen
.tegen het plan heeft, integendeel op
/melle uitvoering 'daarvan aandringt
*J in bet bijzonder verwezen naar het
rapport van den Directeur der Gemeefite-
werken van 9 Juni J.1. No. 414, waarin
.tevens nader wordt besproken het ver
band tusschen xioleering en Waterverver-
selling. Eene meer uitvoerige, en belang-
wekkende behandeling van dit onderwerp
is vervat in de daaromtrent door den Ad
junct-directeur der Gemeentewerken op
gemaakte nota. Ook dez komt tot de con
clusie (blz. 37), dat de beoogde verbete
ring van den waterVer ver sching van de
Leidscho grachten ten goede kan komen,
doch dat oen afdoende oplossing van het
onderhavige vraagstuk daarmede niet
verkregen wördt. Als eindoplossing is
men ook naar de meening van dön steller
van deze nota aangewezen op de toepas
sing van een afzonderlijk rioleringsstel
sel, zooals dat door den heer van den
Steen van Ommeren is ontworpen en hij
de uitvoering waarvan ook met een he
tere waterververscbing rekening kan
Worden gehouden.
(Op de overige voorstellen komen wij
morgen terug).
BINNENLAND
1 -
Ontwapening ter Zee.
Op 21 Januari a.s. zal nJ. te Genève een
voorbereidende bijeenkomst gehouden wor
den voor een groot© conferentie, welke
zich zal berighohdien met do uitbreiding
van do beginselen van Washington met
betrekking tot de vlootbeporking.
Voor deze bijeenkomst zijn behalve do
staten, die in den Volkenbondsraad verte
genwoordigd zijn, uitgenoodigd gedelegeer
den van Argentinië', Chili, Denemarken,
Griekenland, Nederland, Noorwegen, Rus
land en Turkije, zijnde dio staten, welke
oorlogsschepen hebben van een omvang
volgens de bepalingen van Washington.
Deze voor-vergadering zal een ontwerp
verdrag voor de vlootbeperking uitwerken
dat aan de algemeen© conferentie voorge
legd. zal worden'.
Een en ander geschiedt volgens den
wensch der lataste Volkenbondsvergade
ring. Op di© algemeen© conferentie wor
den alle staten, ook die, welke geen
vloot hebben, uitgenoodigd.
In dit verband is het uiterst© mini
mum waarmee onze Regeering thans ge
noegen neemt en waarover van vrijzinnige
zijde telkens spottend gesproken wordt,
nog zoo dwaas niet.
Verschaffing van bouwkapitaal aan
bouwvereenigir.gsnu
Het dag. bestuur van den Nat. Woning
raad heeft ©enigen tijd geleden zich in
verbinding gesteld met enkele deskundi
gen op financieel gebied, teneinde te over
wegen in hoeverre het mogelijk zou zijn
op andere wijze dan door Rijksvcorsehot-
verleening te voorzien in de kapitaalbe
hoefte der vereenigingen. Er is thans,
naar het Tijdschrift voor Volkshuisvesting
meldt, een. CGminissio benoemd om zoo
mogelijk een concreet plan uit te werken
van de wijze, waarop, buiten de Rijks voor
schotverleemng om, het benoodigde bouw
kapitaal geheel of gedeeltelijk zou kunnen
worden verkregen. Loden zijn de heeren
mr. G. v. d. Bergh, mr. D. Hudig, H. Keeg-
stra, D. Keesing, ir. A. Keppler, J. J.
Korndoffer en C. D. van Vliet.
Natuurboter.
Het „Nederlandsch Weekblad voor Zui
velbereiding en Veeteelt" verneemt-, dat
het na 1 December niet meer mogelijk zal
zijn melanges af te leveren met een lager
gehalte dan 15 procent natuurboter.
Dit houdt verband met een onderhand-
sche afspraak tusschen de directeuren en
keuringsdiensten en do ma rga-rine f ab r ikan
ten. Do eisch van 15 procent natuurboter
kan niet hcoger worden gesteld, daar de
Boterwet dit niet toelaat. Het wordt niet
onmogelijk geacht, dat do justitie na 1
December zal ingrijpen bij een lager na-
tuurbotergc halte bij de melanges dan 15
procent.
Hoo.qere invoerrechten.
Bij de rijksbelasting-adininistratie wor
den sedert cenigen tijd voorbereidende
werkzaamheden verricht in verband met
een door de regeering voergenomen tech
nische herziening van het tarief van in
voerrechten op de basis van een verhoo-
ging van 5 pet, tot 8 pet. Voor koffio is
evenals voor bier en. thee een bijzondere
verhooging in overweging.
BUITENLAND
I DE CHAOS IN DUITSCHLAND.
Meten mei twee maten,
i Wat zal de Paltz tócen?
De Belgen laten zich van een slechte
zijde kennen, vooral te Aken.
Onder dekking 'van Belgische bejonnet-
teï\ werden vele sep er atl sten van hui ten
ter versterking Van Decker's bende naar
het regeeringsgebouw overgebracht. De
telefoonlijn welke door de telefonisten
niet werd bediend, moest op bevel der
BeUgen in werking worden gesteld.
De afgekondigde slaat van beleg, dm
verbiedt dat vijf personen samenscholen,
wordt zoo toegepast, dat de separatisten
met revolvers gewapend in groepen van
tien tot vijftien door de stad mochten
loopen, maar de Duitsche politie door de
Belgische gendarmen met den gummi
stok aangespoord en geslagen werft als
zij niet op zes vreedzame burgers, die
ergens samen zaten, wilde schieten! De
separatisten, die blijkbaar nog steeds
hoop hébben in hun republiek, hebben
als laatste m'anoeuvxe Verzonnen om de
bevolking en de fichupo tegen elkaar op
te zetten. De Belgische gendarancn
eischen nu dat de Schupo's op de me
nigte schieten en men strooide rond dat
de - Schupo's reeds tot - de separatisten
waren Over geloop© n, zoodat de wettige
regeering in een aanplakbiljet dit
praatje aüs
een infame teugen
brandmerken moest. In ieder geval is het
VERGELIJK ONZE
P R J Z E N
Sterk Corset, prima
stof, met roestvrij
baleinen, vanaf
Zware stof met spi
raal baleinen vanaf
S1.SO
Corset voor zware
figuren met breeden
elastieken band
Haarl.straat 132-136
ES
door «den staat Ivan beleg en de manier,
waar op id© Belgen delzen tegen de beVol-
king en vóór ,de soparlatisten toepassen
in Aken onmogelijk het voorbeeld der
andere steden te volgen en de seperatis-
teii met geweld ook uit 'Aken te drijven.
De steun van de Belgen is dan ook het
eenige wat *ie separatisten te Aken nog
staande houdt.
Volgens ,d) berichten, waarover.de
Pruisische t< geering ie 'Akten beschikte
wordt in Krefeld nog gevochten en is
Liplar, een klein plaatsje in de Fransche
zóne bij «Keulen, in handen der sepera-
tisten gevallen, maar zijn deze uit Ko-
bleriz, Rheydt en München-GJadboch
verdreven. In Dusseldorf is «alles vluch
tend.
Alleen de toes'fand ,in de Palts {wekt nog
bezorgdheid.
De bevolking van 'dit landje Jgaet eén
millioen zielen is niet 'zoo nationalistisch
gezind als die 'van Beieren, waartoe jhet
geographasch behoort, en onder den
'drang der Separatisten .schijnt (een Paltz-
repubKek te zijn uitgeroepen.
Deze republiek schijnt rich lechter ou-
mi&dèllijk bij {het Rijk te willen, aan
sluiten.
Een andere lézrng, zegt evenwel, dat
de Franschèn slechts 'het «voorstel tot het
vormen van een Afzonderlijk republiek je
hebben 'gedaan, doch dat dit d-oor den
Krei'stag van de hand ,is gewezen.
De berichten zijn nog Verward, z'oodat
afwachten de boodschap zal zijn.
Te Hamburg js het nog niet plu&s.
Lr hadden barricade-gevechten plaats.
De opstandelingen schoten van de daken
en uit vensters op de politie.
De politie beheersclit den toestand vol
komen.
Over 'het gebied van Groot-Hamburg is
da verscherpte staat van beleg
afgekondigd. .Torpedohooten bewaken de
levensmid'delendepots in de haven. De se
naat overweegt zeer 'ingrijpend© maatre
gelen om een honger-revolutie te voorko
men. Onderhandelingen .worden ge'voerd
over de uitgifte Van waardeVast geld
voor Haimburg, waarKj m'.en van een
noodguïden spreekt.
In de voorstad Barmfceck duurde bet
schieten tusschen de communisten en de
politie, versterkt door de jijksweer, den
geheelen nacht voort. Gistermorgen ging
do Schupo tot energieke maatregelen
over om di't stadsgedeelte te zuiveren. Te
twaalf uur was de politie volkomen mees-
Ier Wn 'den toestand en was Barrobeck
geheel van communisten gezuiverd.
Ook in de andere stadsdeelen trad de
politie krachtig op. Met gummi-stokken
werd op de opstandelingen los geslagen.
Alle samenscholingen werden verspreid.
Van de communistische leiders kenden
slechts twee worden gearresteerd. De an
deren zijn uit Hamburg gevludht, -voor
dat de politie hen kon arresteeren.
Do verscherpte staat van beleg wordt
gehandhaafd. Slechts doktoren en andere
paTsonen, 'die uit den aard ,van hun be
roep des n'achts op straat moeien zijn,
mogen na elf uur 's avonds Juin wonin
gen verlaten.
Politiek valt er .weinig nieuws te mel
den.
Het „Acht Ukr Abcndblatt" verneemt
uit Müncheu, dat de socialisten zich tij
de detmocraten hebben aangesloten en
hun verzoek steunen -den landdag bijeen
te roepen. Er zijn nu 50 leden voor dat
verzoek, zoo'dat do landdag volgens de
grondwet hijeen moet komen.
Economisch valt geen .verbetering te
melden. De plunderingen duren aller-
wege voort. 1 L
Van officieole rijde zijn pogingen aan
gewend hij iden hond van bakkerspa-
tvoons om den prijs «van hot brood, die
momenteel 1% milliard 'voor een brood
is, wat te doen dalen. Het mocht evenwel
xf.ct eens gelukken, den prijs tot 6Yi
milliard terug .te brengen.
ALS DE VOS DE PASSIE PREEKT...
Nu de beweging in het Rijnland niet
hard opschiet en vooral na tie rc'de van
Smuts, die te Parijs opnieuw veel kwaad
bloed heeft gezet, houdt de h'ouding van.
Engeland weer velen bezife. De „Ternps"
die den Engelschen verwijt altijd af te
wachten len opportunistisch te zijn, komt
thans met de vergelijking v'an de af
scheiding -van België van Nederland in
in 1830. De -toenmalige Engelsche regee-
ring, gepresideerd door kien Hertog .Van
Wellington, gevoelde niet veel voor een
onafhankelijk België en axkïht een be
middelende oplossing tusschen "Willem I
en zijn opstandige Belgische onderdanen
ne bewerken. Twee maanden na de Bmis-
selsche revolutie (verklaarde de Koning
van Engeland in de Tr'oonre'de, dat h'ij in
overleg met klo bondgenoolen alle moge-
g.elijke middelen zocht, die vereeni'gbaar
w'aren met het welzijn en een ,goed be
stuur van Nederland. Dit verhinderde
Victoria latei* iniet een groote vriendin je
worden van Leopold. Bedenkt uien deze
geschiedenis, dan behoeft men zi,ch niet
te .verhazen dat de Rijnlanders, die on
der Engelschen invloed staau, thans aan
hangers zijn van autonomie 'binnen het
kader van he't Rijk, inaiar men .kan dan
ook voorspellen -dat als het Rijnland ge
heel onafhankelijk worden mocht, het
geen voorkomender raadslieden zal heb
ben dan diezelfde Engelschen.
De „Temps" betoogt verder dat Frank
rijk en België niet alleen het recht als
buren, maar zelfs de plicht hebben om
zich met .de jeischen der Rijnlanders te
bemoeien, wanneer de beide landen zich
zouden afwenden van de Rijnlanders, 'die
de Vrijheid J'schen en hun slechts zon
den antwoorden dat ze alecn schadever
goeding incasseeren en zich 'van de rest
niets aantrekker», .dan zou dit praktisch
een interventie in het belang van Berlijn
beteekenen. Immers, die zou Berlijn een
krachtig wapen in "handen .geven d'oóJdat
het zou kunnen zeggen: -„Ge 'ziet wel dat
Frankrijk en België er slecbts aan denken
jullie te laten betalen, niét jullie te be
vrijden."
Het blad fretoogt tenslotte dat ook
Engeland zich met de Rijnkwestie moet
bemoeien, omdat .de Engelsche Tegoering
er voor te zorgen heeft dat het de bin-
nenlandsche nijverheid tegen unfaire
concurentie beschermt, t
Verklaringen van Zeigner.
Dc Saksische Minister-president Zeigner
hoeft te Berlijn een rede gehouden, waar
in hij do loftrompet stak over de commu
nisten, die, nu zij in de regeering opge
nomen zijn, al hun invloed aanwenden
om putschen en algemeen© stakingieni to
verhinderen.
Hij beschouwd© het als een bewijs van
enonnen vooruitgang, dat de vertrouwens
mannen van de communisten dén eed op
de Saksische grondwet hebben afgelegd.
De houding, die het rijk tegenover Sak
sen: inneemt, vergelijkende met do behan
deling, dien Beieren ten, deel valt, kwam
hij tot de ontmoedigend© conclusie, dat
ook in Saksen, dat tot nu zoo trouw aan
do eenheid is, een 'zekere „rijksmoeheid"
begint te ontstaan.
KORTE BERICHTEN.
Mussolini's regeering heeft het be
sluit geneftnen, om een kroon van ver
dienste in te stellen. Do kroon, welke twee
graden telt, zal verleend worden aan dio
cmployé's die 25 of 50 jaar bij dezelfde
firma in. dienst zijn geweest.
D© Berlijnsche nota omtrent de
Dui-tsehe bct-alingscapaciteit, word gister
aan. de Commissie van Herstel overhan-
digd.
Een trein, dio honderd soldaten in
Marokko vervoerde, is door in een ravijn
verborgieii opstandelingen, aangevallen^. Er
weiden zes soldaten gedood en elf ge
wond.
De minister van Arbeid, heeft Turkije
besmet verklaard wegenis pest en pokken.
De Amerikaansche senaat heeft gou
verneur Walton, wiens strijd tegen de Ku-
Klux-Klan den laa.tst.en tijd de algemeen©
belangstelling gaande maakte, geschorst.
Deze schorsing is het gevolg van het aan
nemen ©ener roseJlut-ie, waarin Walton
van corruptie wordt beschuldigd.
Ten gevolgo van loongeschillen is in
de haven van Breinen een staking uitge
broken, waardoor het havenbedrijf is stil
gelegd.
ii ui i
KERK EN SCHOOL
NED. HERT. KERK.
Beroepen. Te Suameer: A. Kardolus
caud. te Delft.
GEREF. KERKEN.
Beroepen. To WanswerdJ. H. A.
Bosch te Nijverdal.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: Te Grand Rapids
Amerika): D. J. v. Brammen to Boskoop,
(die het beroep naar Driebergen reeds
aannam.)
Geref. KwcekschGol te Amsterdam.
Anjn de Geref. Kweekschool te Amster
dam, directeur R. Venema-, is benoemd
tot leeraar in de gymnastiek de heer G.
v. Wiestrhenm, te Utrecht.
Dr. H. Pierson-school.
,,Do Stand." verneemt-, dat do Chr.
school te 's-Gravenhage 1 Dec. a.s. zal
geopend worden-. Ze zal genoemd worden
naar Dr. Hendrik Picrson.
STATEW-GENERAftL
TWEEDE KAMER.
Vo rgadering van gisteren
De Vlootwet.
Voortgegaan wordt met het wetsont
werp tot vaststelling van de sterkte en
samenstelling der zeemacht en aanleg van
steunpunten en versterkingen in Ned .-In-
die (Vlootwet 1924).
De heer Rutgers (A.-R.) zal vóór
dit ontwerp stemmen in do vaste overtui
ging, dat hij daarmede dient het werk
van den vrede en van het recht. Het is I
zijn wensch buiten iederen. oorlog te blij
ven en onze neutraliteit te handhaven. In
dien gedachtengang hebben wij steeds
onze defensie gehandhaafd; voor ieder©
andero verklaring ontbreekt elke schijn en
schaduw. Ons leger heeft in 1914—1918
beteekenis gehad en er is rekening mee
gehouden, hetgeen spr. illustreert uit een
aanhaling van Churchill.
Ons leger bowaart voor ons den vrede ij
en beschermt het recht door het onrecht
der schending- der nèutraliteit tegen tof
gaan. Die opvatting wordt opk door tegen
standers van dezo wet gehuldigd en is het I
standpunt, dat door de deskundigen is j
overgenomen. Spr. beroept zich daarbij
o.a. op den heer de Beaufort. Daarbij is
niemand verplicht meer te doen dan hij
kan doen gezien-zijn middelen, maar de
verplichting om redelijke voorzorgen tot
bescherming van de neutraliteit bestaat, i
Ieder heeft te zorgen dat zijn land niet i
een haard van gevaar wordt voor andero
landen. De heer Marchant wil afzien van
iedere verdediging van de neutraliteit en j
zich alleen beroepen op het recht. Mr. j
Loder beteekende meer dan eenige forten.
Dus wil mr. Marchant wel een beroep
doen op het recht, maar zijn plicht nala- j
ten. Daaraan doet spr. niet mede. In mi
litaire zaken is iedere voorspelling ge-
waagd en daarom dient men op alles to
zijn voorbereid. Spr. herinnert er aan, dat
de heer Hugenholfz vroeger heeft ver- i
klaard, dat de oorlog hem veel had ge
leerd ten aanzien van de beteekenis der j
kleinere strijdkrachten en dat hij daarom
voortaan met minder geringschatting ovey
de beteekenis van onze defensie zou sprei
ken. De toestand in de wereld is allesboc
halve zóó, dat wij van bewapening
nen afzien. Meiï moet rijn vertrouwen etf;
den Volkenhond niet te hoog spannen-
want voorloopig heeft deze bond nog nie£ i
den invloed d'en men hem gaarne gtmde.
Bij de kwestio van de organisatie van j
de vloot staan het belang van de conti-
nuïteit en het inzicht van den dag tegen- i
over elkaar.
Het inzicht van de meerderheid der
Kamer is thans in staat plotseling een
spaak in het wiel te steken en zelfs den
aanbouw van schepen, die reeds ver ge
vorderd is, stop te zetten. Daarin schuilt j
een gevaar wanneer er onvastheid bestaat i
in de organisatie. De continuïteit heeft j
een groot voordeel, al ontkent spr. niet, I
dat er een nadeeltje aan verbonden Iran
zijn. De moeilijkheid, die de ^heer van.
Schaik gevoelt, moet niet te zwaar vrrrden
genomen. Feitelijk wil die afgcvr.v.
wel continuïteit met recht van ingrijpen I
Dat is mogelijk, mits de continuïteit van
het algemeen vaststaat. In de parlemen
taire arsenal zijn stellig wel wapenen tc
vinden, die de heer van Schaik zou kun
nen aangrijpen om tegen een eventueel
nadeel van de continuïteit op te treden.
Voor lichtvaardige koersverandering wil
spr. waken en dat doet juist deze Vloot-* j
wet. Daarom is de aanneming van deze
wet een landsbelang.
Ten slotte sluit spr. zich aan hij den
heer Schokking. De wereldvrede komt niet
op aarde vóór de Christus is weergekeerd
Tot zoolang mag geen regeering de macht
laten varen om zich tegen onrecht te veis
zetten.
Mej. Katz (G.-H.) meent, dat men veel
al langs do Vlootwet heengegaan is. Ér is
o. a. gesproken van de vrouwen, die vóór
de vredesbeweging strijden. Ook in spr.'s
kring bestaat 't verlangen naar den vrede. j
"Waar is echter de schakel riisschen dat ver j
langen en het veroordeelen van dit ont
werp"?
(Gero-ep: Theorie en practijk!)
Spr. herinnert- aan de redo van prof.
Slotemaker de Bruine, waarin deze dc
verhouding van macht en recht heeft ge<
schilderd. De heer Nolens heeft die ver
houding nogeens helder en duidelijk uit
eengezet. (Gelach). Het gros der vrouwen
zal meer haar gevoel dan liaar verstand
laten werken. Iedere vrouw die in de poli
tiek wil mee oordeelen, zal de vraagstuk*
ken moeten onderzoeken en nauwkeurig
heoordeelen. In samenwerking van gevoel
en verstand zal een zuivere voorstelling
van de zaken worden verkregen. Wie
werkelijk <Io stukken van de Vlootwet be
studeert, zal een ander inricht krijgen.
Eerst dient gevraagd te worden wat
recht is. Is neutraliteitsbandhaving recht?.
Zoo ja, dan dienen wij dat recht te ver
dedigen met alle kracht. Spr. gelooft in
nieuwe banen voor de toekomst, maar zij
wil niet te kort schieten in dc handhaving
van hetgeen nog heden noodig is. Laten
wij strijden voor dc nieuwe banen van de
toekomst; maar zoolang die er niet zijn
hebben wij onze nationaliteit te verdedi
gen. Spr. gelooft niet, dat deze wet een
belemmering is voor deze toekomst. Ware
dat zóó, dan zou zij zich er tegen ver
zetten.
De heer W ij n k o o p (G.P.) betoogt,
dat deze vloot moet dienen voor de olie en
do hoogovenhedrijven.
De heer Schouten (A.-R.) wenscht
enkele punten te behandelen. Hij zet voor
op, dat de Kamer zich thans alleen kan
binden tot hetgeen nu wordt voorgesteld,
n.l. voor een tijdvak van zes jaar en in
1929 zal een nieuwe beslissing moeten
worden genomen. Dan moet beslist wor
den wat men verder wil doen.
Vervolgens verdedigt hij de instelling
van een fonds, dat z.i. wel degelijk betee
kenis heeft voor de betalingsmethode.
Volgens hem heeft de heer van Gijn on-
gelij't
Het fonds reguleert de betaling over een
aantal jaren en daartegen is geen. bezwaar
aan te voeren. Over het begrip fonds wil
spr. niet twisten maar hij acht den naaiff
niet onjuist voor het eyteem van verreke
ning dat men hierbij wil volgen.
Ook de berekening van de heeren DreS*
selhuys en Oud acht hij onjuist, hetge^
hij met voorbeelden illustreert. Do Regeo#
ring heeft, zoover haar mogelijk was, gfr
gevens verstrekt. 1
Betoogd is, dat allo raimingen op mari
tiem gebied weinig waarde hebben
