WSPKEOT» Dagblad voor Leiden en Omstreken. Het leed van den arbeid. NIEUWE LEIDSCIE CODRAN v;aar agenten gevestigd sijn Per kwartaal f 2.50 Per week «...f0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 4t!e JAARGANG, - ZATERDAG 6 OCTOBER Ï923 - No. I055 BureauHooigracht 35 Leiden - Te'. Int. !278 Postrekening 58836 AHVERTENTIE-PRIJS ^Gewone advortentiën per regel 22V» cent* f Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief! HBij contract, belangrijke reductie. ^Kleine advertentiërc bij vooruitbeta ald? van t-en hoogste 30 woorden, worde# dagelijks geplaatst ad 50 cent. DiH nummea* bestaai uit ftweo bladen. Wij mogen geen voet geven aan do ge dachte dat de arbeid een Vloek zou zijn, die men moet trachten te ontloopen of af te wenden. Zoo weinig mogelijk arbeid mag nooit onze leuze zijn. Wij hebben den arbeid te zien als een zegen; wij bebooren te kennen en aan te wakkeren tevens, do vreugde van den arbeid. Het is een duiveïsche gedachte dat het. hoogste ideaal voor den menisch zou zijn weg te zinken inleen „zalig nietsdoen". Integendeel. Wij hebben onzen arbeid te beschouwen als door God ons op de handen gelegd. Ook in den dagelij kséhen arbeid, hoe eenvoudig misschien ook, hebben wij on zen God te dienen. En als wij bidden: „Uw vil geschiede gelijk in den hemel alzoo ook op de aar de", dan vragen wij daarmee tevens: „Geef dat wij onzen eigen wil verzaken en Uwen wil, dlie alleen goed is 'zonder eenig. tegenspreken gehoorzaam zijn; op dat alzoo een iegelijk zijn ambt en be roep zoo gewilligüdjk en getrouwelijk mo ge bedien© en uitvoeren als de engelen in den hemel doen." Wanneer we in dit licht den arbeid be zien, dan krijgt het dagelijksche werk een geheiligd karakter. Dan doen wij onzen plicht niet uit oogendienst of om menschen te behagen, maar uit gehoorzaamheid aan God, die als een albesturend Koning bepaald heeft Je plaats van ieders- wonig en den kring waarin hij werken moet. Dan wordt liet arbeiden een lust en Sen vreugde. Dan kunnen we ook nog zingen het lied van den arbeid. Dit alles en het is vooral in onze dagen noodig hierop steeds den nadruk te .leggen mag ons -echter niet weer houden om ook aandacht te schenken aan het leed van den arbeid. - Want dat is er dok. 'Als de Apostel zegt dat het gansche schepsel zucht dan geldt dit ook en ze ker niet in de laatste plaats van het 'ter rein van den arbeid. Er worden wat Zuchten geslaakt! Er wordt gemord en gevloekt -menigmaal maar er is ook een roepen tot God om uitkomst. 1 En wij mogen voor dat roepen en zuch ten onze ooren niet sluiten. 't ïs gemakkelijk in tijden van werk loosheid te zeggen dat de menschen toch ook niet andere willen en liefst maar zoo weinig mogelijk werken en bij klachten over te lage loonen. dat zoo vaak zonder reden geklagd wordt en dat het geld toch maar over de balk wordt gegooid. Dat as gemakkelijk en goedkoop tevens. Maar daarmee zijn we met deze ver schijnselen niet klaar. Zeker, er zijn er in het arheidersleger die liever lui zijn dan moe, die liever ge steund worden dan zelf te loopen. Maar we moeten ons toch wachten hier te generaliseeren. Omdat er fabrielcsbaronnen zijn, 'die zonder eenig gewetensbezwaar - hunne werklieden uitmergelen en ze uitknijpen als een citroen, daarom zijn nog niet alle groot-werkgevers kapitalisten iin den slechten zi-n van het woord. Omdat er winkeliers zijn die een over matige winst berekenen en die de consu menten zooveel dat slechts mogelijk is Lenadeelen, daarom kan nog niet gezegd worden zooals menigmaal gedaan wordt, dat de middenstanders als parasieten moeten worden beschouwd ou geschuwd. En omdat er in het arheidersleger min derwaardige elementen zijn, daarom mag nog niet de geheele arbeidersstand wor den veroordeeld. Er i s het leed van den arbeid. Het is niet noodig dit in dén breede aan te toonen. Wie zijn oogen en ooren open doet Weet het. Een niet te weerspreken feit is dat dui dende werklieden in kommervolle om standigheden hun leven slijten. Dat men niet weet boe zijne kinderen immers een zegen van God met 8od en met eere groot te brengen. Dat aet voor de huismoeders eeu zwoegen én ■jöhben is van den morgen tot den avond .^n van den avond tot den morgen. Zorgen, die 'grooter worden ©n zwaar der als ziekte en dood in de gezinnen Dunne intrede doen. De omstandigheden waaronder gear- ^eidwordt ziijn menigmaal zoa neerdruk kend. Er is met dank mag het worden erkend veel verbeterd de laatste jaren, dank zij niet het minst den arbeid van 3e opvolgende Christelijke Kabinetten. Aan den o vermat! gén arbeidsduur is in |ele gevallen een einde gekomen. Een ar- «Spdéjj die het ongeluk heeft invalide te worden staat niet meer geheel onver zorgd. Als do ouderdom komt, en de ar beidskracht is teloor gegaan, dan hou den niet alle inkomsten op. Dat zijn zegeningen waarvoor we dank baar moeten zijn, en waarvoor zij die voor de sociale wetgeving niets anders dan critiek hebben, wel wijd de oogen mogen openen. Maar hoewel er veel verbeterd is, dank zij mede den gezegenden arbeid .van onze Christelijke vakorganisaties er is toch ook nog zoo ontzaglijk veel leed en moeite. Denk slechts aan den geesel der werk loosheid die met name de laatste jaren het arheidersleger "teistert en verzwakt en die in de gezinnen zoo onnoemelijk veel zorgen na zich sleept. We behoeven echter niet alleen te den ken aan materieel© dinger.. Er is in het maatschappelijk leven, zoo ontzaglijk veel minachting voor de werk kiel. Wie zich niet met boord en hoed tooit, en wie eelt op zijn vuisten heeft, wordt vaak als een minderwaardige beschouwd en behandeld. Getuigt het niet togen onze maatschap pij dat zelfs in Christelijke véreënigingen dienstboden als minderwaardigen worden geweerd? Zoo zouden tal -van oorzaken .zijn te noemen, die het leed van den arbeid ver zwaren. Én al die oorzaken zijn terug te bren gen tot 'één grondoorzaak, liet zien vap den arbeid en den arbeider in het ver leerde licht-. Wc'c de arbeid ziet als een gave van God, die-zal zijn beroep zien als een god delijk beroep* en hij zal ook kennen de vreugde van den arbeid. En wie in den arbeider ziet, een nrer sch die een eenvoudige maar tooh ook Ko ninklijke roeping heeft te vervullen, .die zal hem als een Boaz tegemoet treden en meewerken om het leed van den arbeid te verzachten. Het Volkenctifiunttsment. „Van onderscheiden kanten bereiken ons klachten, zegt de S Landaard, over de wijze, waarop handteekeningen tegen de Vlootwet worden verzameld. Zoo bijvoorbeeld deze, dat op een der Gemeentelijke Bureaux te Amsterdam een. ambtenaar aan iemand, die daar voor gansch andere zaken kwam, vroeg of hij niet wilde, teekenen op het socdalLstisch protest tegen de Vlootwet; iets, wat na tuurlijk niet geoorloofd is. In de reeks „Ingezonden Stukken" in ons blad kunnen onze lezers meer van de manier van inzamelen der handteekenin gen lezen. Al zulke gévallen stuk voor stuk onder zoeken, gaat niet en is ook niet noodig. Ieder die in dat werk geen volslagen vreemdeling is, weet, hoe zij. die uitge- zonden Worden om vele handteekeningen op een of ander adres to verzamelen, dik wijls met groote lichtvaardigheid te werk gaan. En in dit geval is bet vermoeden ni:et geheel ongegrond, dat de roode handteekeniin gen-verzamelaars geen uit zondering op den regel maken. Naituurlijk zullen onze menschen niet teekenen; die vliegen er zoo spoedig ni'et in. Dodh hoeveel duizenden onnoozelen zullen bezwijken. Als we zien hoe „het liegt" in de lei dende, kringen der Anti-Vlootwetbewe- ging, kan men nagaan wat de uitgezon den „werkers" er van maken. Dat alles is heel jammer. Want het zou de moeite waard zijn eens te weten,hoe de volksmassa., eer lijk i n g e li c h t, over de Vlootwet denkt. Ware de opzet eerlijk geweest en had de uitvoering niet -zooveel bedenkeli\o, dan zou er aan het petitionnement wel licht eenige waarde zijn toe te kennen. Maar nu?" Wat hier wordt opgemerkt is volkomen juist. Een ernstige adresbeweging waarbij de bedoeling voorzat het volk naar waar heid in te lichten, zou ongetwijfeld eeni ge heteekenis hebben. Aan deze beweging waarbij liet, volk opzettelijk verkeerd wordt voorgelicht en waarbij zelf door de opperste leiding de meest fantastische voorstellingen worden 'gegeven, kan evenwel door niemand eeni ge waarde worden toegekend. De geheele petitionnements-actie heeft geen andere heteekenis dtan dat daaruit duidelijk blijkt dat bet de leiders van de S. D. A. P. evenals bij de actie tegen de anti-revolutiewét niet om bet doel, maar om bet middel het verwekken van onrust en agitatie te doen is en dat er aan de politieke scholing van een groot deel van ons volk nog heel wat ontbreekt. V Het ambtenaren-gevaar. Daarvan mag zeker gesproken worden als we lezen wat het Handelsblad uit het rapport van de Bezuinigingscommjissie meedeelt. Deze conimisie deed aan do Begeering allerlei practise be voorstellen om tot ver eenvoudiging van den dienst te 'geraken, maar als regel werd daarvan aan de de partementen niet de minste aandacht ge schonken. In' haar eenste verslag (loopend© over het tijdvak v"an 4 Jan. tot ultimo Aug. j.921) deelde de commissie mede. dat zij de wijze van registreerên, bewaren en copdeeren van stakken vatbaar achtte voor een vereenvoudiging, die beperking van personeel mogelijk zou maken. Zij stelde eenige grondslagen voor een an dere organisatie op en verzocht den tijde- lijken voorzitter van den Ministerraad cleze in den Ministerraad aanhangig te - maken, teneinde een algemeen© beslissing te verkrijger- Door de Regeering werden deze grond slagen in handen gesteld van het college van secretarissen-generaal om daarover rapport rjit te brengen. Toen dit rapport uitbleef heeft de com missie in Juli 922 haar zienswijze nader uitgewerkt in een beknopt schema, dat aan alle ministers wend medegedeeld. Ook diit schema ging naar het college van secretarissen-generaal om rapport. Met belangstelling, zoo schreef de commissie, ziet zij het gevolg hiervan te gemoet. De hoeren hadden echter geen haast. In December 1922 werd op het uitbren gen van advies aangedrongen maar dit schrijven werd niet beantwoord. Op 29 Juni j.l. wérd deze vraag her haald, maar in Augustus toen de com missie baar verslag vaststelde, moest zij melden dat het antwoord nog niet was ontvangen. Zoo wordt noodzakelijke bezuiniging door de departementen tegengewerkt. Wij zijn het met het Hdbl. eens, als het zegt dat deze tegenwerking moet worden gebroken. Deze saboteerende ambtenaren zdjn een gevaar voor den Staat en ook voor de... ambtenaren. EINDE VAN DEN ZOMERTIJD. Wij herinneren er ohze lezers aati, dat in den nacht van Zaterdag op Zondag de Zomertijd wordt beëindigd. Hedenavond zette merr dus zijn uurwer ken een uur terug. STADSNIEUWS. Zendings-Bidstond Oösterkerk. Het Java-Comité, dat ook in het voor gaande winterseizoen reeds een belangrijk aandeel nam in het organiseeren van Zen- dings-Samenkomsteii, opende ditmaal de rij dier vergaderingen in dien komenden winter met een bidstond, die gisteravond in de Oosterkerk werd gehofaden. Als spreker trad hierbij op, D s. D. A. v. d. Bosch, uit 's-Gravenhage, die bij den aanvang liet zingen Ps. 67:1 en 2, en vervolgens voorlezing deed van Lukas 10 25" einde, \n welk Schriftgedeelte is vervat de gelijkenis van den Barmhartigen Sama ritaan. Ka te zijn voorgegaan in gebed ving spr. zijn rede aan, naar aanleiding van het voorgelezen©. Spr. begint met een verwij zing naar het woorcl van zijn voorganger, in zijn tegenlwoordigo standplaats: „als men leege kerken wil hebben, moet men Zendings-Bidstonden houden". In dit woord, aldus spr.,, ligt een be nauwende aanklacht voor do Kerk des Hee ren, waar zij ziéh tracht te onttrekken aan het werk, dat de Heere haar met klare, duidelijke woorden op de handen heeft gezet. Wanneer spr. het groote aantal leege plaatsen overziet, in deze toch niet zoo groote kerk, komt bij hem de vraag op: „Is dat alles wat do groote Leidsche ge meente heeft to bieden"? Tóch, zegt spr., laten wij ons niet ont moedigd gevoelen, maar met elkander bid den voor het schoone Zendingswerk. Al is bet werk van dezen avond ook slechts een klein begin, God heeft meermalen een klein begin willen uitbreiden tot een werk van grooben omvang, als voorbeeld waar van Spr- in. roerende bewoordingen de roe ping van den Graaf van Zinzenidorff, en daarmede het ontstaan van de machtige Hernhutter Zendingsbeweging verhaalt. Bij, al het werk op het gebied der Zending, moet de persoon van Christus zelf in het centrum onzer liefde staan, an ders heeft al dat werk niet de minste waarde. Spr. zal achtereenvolgens spreken over: 1. Wat Christus deed voor ons; 2. Wat wij doen voor Christus. Wat deed Christus voor ons? Spr. is een groot vijand van vergeestelij king bij 't uitleggen van de H. S„ als zoo danig wil liij^ niet zeggen dat de aange haalde gelijkenis in de eerste plaats be doelt te schildei'en het verlossingswerk van Christus. Evenwel geeft de mishan delde, uitgeplunderde, half doodgeslagen Jood het. beeld weer van den gevallen misnsch. Er zijn nog wel enkele voorbeel den uit liet dagelijksch leven t© noemen volgens welke iemand een offer bracht voor zijn naaste. Ach. vooir cLeni recht vaardige za-1 mogelijk iemand bestaan te sterven, maarChristus is voor ons gestorven als wij nog zondaars warem Kunnen wij dan, zoo vraagt spr., iets voor Christus doen? Het zou toch wel droef zijn, wanneer dit niet het geval was. Zeker, wij kunnen Christus niets toe brengen, maar er staat ook éten ander woord geschreven. Yoor zoover gij dit een mijner'minste broederen gedaan hebt.... Langs dezen weg kunnen wij nog zoo veel doen: Christus heeft er zelf op gezin speeld, toen hij sprak: Ik heb nog au- der© schapen, die van dezen stal niet zijn. Nog tal van uitverkorenen leven' thans onder een duistere, heidensche religie, die alleen is gegrond op den onuitsprekelijken angst die hen bezielt jegens de booze geesten, die zij steeds in hun nabijheid wanen, en die onmiskenbaar de veronder stelling logenstraft-, als zouden ze ook met hun Godsdienst kunnen gelukkig zijn. De Priester en de Leviet in de gelijke nis van den Barmhartigen Samaritaan vertegenwoordigden het officieele kerke lijke leven in die dagen. En onze Kerk, onze Vaderlandsche Kerk, aldus spr., deed tot dusver precies eender; ging de zending voorbij; trok er zich als instituut niets van aan maar liet alles over aan particuliere voreenigin- gen. En wat deden onze voorouders? Zij zetten dien armen, chendigen heiden overeind en joegen hem met de zweep op; met bijbelteksten den slavenhandel verde digende. Dat deed het Christelijk Europa. Och, als we den nood der zending ken den, zegt spr., we zouden al hot onze wil len geven, kennende Gods barmhartigheid jegens ons. De zending heeft onze sympathie en ons geld noodig, enonze jonge menschen, want de arbeiders zijn nog altijd weinigen. Een andere wondeplek in het huidig zen dings werk, zegt spr., is het op den voor grond dringen van sommiger namen; geheel in strijd met do geschiedenis van den Barmhartigen Samaritaan, wiens naam ook niet bekend was. In al dat vereenigingetje-spelen is ook in dit opzicht zooveel zondigs, en dat zal God er zeker uitb ran den. Niet ons werk, niet onze bekendheid bij de menschen moet ons bezig houden, maar alleen de vraag of het Gode kan Spr. eindigde met den wensch dat ook te Leiden in den komenden winter liet zendingswerk flink zou worden aangepakt. Na den tusschenzang werd een collecte gehouden. Geëindigd werd met het staande zingen van Psalm 72: 11. De Leidsche Winkelstand. In aansluiting op wat wij gisteren schreven betreffende de opening van het sigarenmagazijn „Toebackslijterij d' Hol- lantse Damper", stellen wij er prijs op te melden dat het werk werd uitgevoerd on der leiding van het architectenbureau Kraan en Groeniewegen, terwijl het schil derwerk was opgedragen aan den schil der Poelijoe. - Het is te begrijpen, dat bij de velen, die ondanks de minder gunstige omstan digheden aan hun zaak een nieuwe uit breiding géven, een oude bekende als het bedden- en tapijtmagazijn „De Twee Witte Zwanen!' van de fa. Kohschulto niet wil achterblijven. Deze firma is er op bij zondere wijze in geslaagd haar opslag ruimte, en nog meer aan haar expositie gelegenheid belangrijk uit te breiden', door het bijtrekken van een tweetal bo venverdiepingen, die voorheen werden be woond. Door het uitbreken van ©en muurgedeelto werd vaniiit het beneden gelegen magazijn een royale doorgang ver kregen die naar de trap leidt. De firma heeft de opgang doelmatig aangekleed, door drapeering met eenige axminster- tapijten in verschillende kwaliteiten, zoo dat de aandacht van den kooper aanhou dend door de speciale artikelen der firma wordt in beslag genomen. De bovenétages zijn zeer doelmatig ver deeld in verschillende z.g. monsterkamers, zoodat thans in tegenstelling met wat voorheen het geval was, van elk artikel een speciaal overzicht kan worden gegeven dat, de ervaring heeft het geleerd, door het koopend publiek zeer op prijs wordt gesteld. Ook voer de firma zelve is het veel aangenamer om naar wensch te kun nen expose eren. Op de onderscheidene afdeelingen tref fen we achtereenvolgens verschilende col lecties, kapokmatrassen bedden^ dekens, houten ledikanten, Engelsche ledikanten en ameublomenten enz. aan, terwijl er bo vendien een volgens modernen stijl inge richt kantoor' aan de zaak werd toege voegd. Ongetwijfeld zullen' èn firma èn clien tele met voldoening van deze verbetering gebruik maken. Leidsche Broodfabriek. Gistermiddag te 4 ure werd in het fa brieksgebouw der N.V. een algemeeno vergadering gehouden van aandeelhouders der N.V. Leidsche Broodfabriek. In do plaats van de heeren' D. Jaeger, Aan het Zoeklicht Leiden, 6 Otober 1923. f Zijn kinderen een lust of een last. Gods Woord zegt het eerste. Het spreekt van de kinderen. a!s een e r f-» deel des Heeren. Do wijzen dezer wereld daarentegen loeren dat kinderen een last zijn. Hoe kleiner de gezinnen hoe beter. Geen groo- ter ramp, dan „een huis vol jongens. Nu spdjt het me, dat de Regeering aar deze laatste gedachte, misschien onbe< doeld, voet geeft. Wij kennen, gelijk bekend, voor de ambtenaren de kindertoeslagen. Maar nu zag ik in de Staatsbegrooting .de daarvoor noodig© gelden t elkens ui tg© trokken aüs voor kinderen dif men ten laste heeft. Dat begint met de Ministers. Eerst het salaris en dan: „Toelage voor kinderen die hij te zijnen laste heeft En dat gaat zoo heel de begrooting door. Het lijkt een telkens herhaald refrein. Maar dm mijn ooren klinkt het aüs een heel akelig refrein. Waarom zet men niet eenvoudig: Voor kindertoeslag zooveel? En als dat niet gaat, waarom dan niet: Toelage aan N.N. voor kinderen waarmeo hij gezegend werd. We leVcn toch. in een G h r is t e l ij k land en we beschouwen onze kindoren toch niet als een last waarmee we onge-i scheept zitten!- OBSERVATOR. Mr. H. I. J. M. v. Wbrissen cu E. G. H. Oer lings, die ontslag hadden genomen, werden, als commissarissen benoemd de heeren Mr. J. C. v. d. Lip, J. Schob en Driessen. I.Iefc college van commissarissen bostaafc nu behalve uit de 3 laatstgenoemden uit de heeren Goekoop en Pref. de Vries. Wh; iercursus. Door de afdool ing 'Leiden van do Tï. Bond van Brood- en Banketbakkers en de Ghr. Bond van arbeiders in het bak-! ksrsbodrijf, wordt binnenkort een winler- cursus in gamee ren, boetseeren en mar- seneinwerken gegeven. Belangstellenden die aan dezen cu-su3 wallen deelnemen, worden uitgenood :gd Maandag 8 October a.s. te komen in het gebouw v. d. R. K. Volksbord, Steon- schuur 15, alwaar het doel en verdere werkzaamheden zullen worden uitgelegd. Men zie voor verdere bijzonderheden, de advertentie in dit nummer. Resultaten Invaliditeitswet. Raad van Arbeid Leiden. Stand op 1 September 1923. Aantal Jaarl. bedrag Invaliditeitsrenten 113 f 1S550.22 Ouderdomsrenten 879 f 130572. Weduwienirenten 78, f 12718.42 Weezennerten 145 f 24234.60 Totaal 1225 f 1SÖ075.24 Dit zijn allen loopendo renten. De ge vallen waarin het rentegénot door over lijden; herstel der validiteit of om andere redenen ophield zijn ér dus niet in be grepen. Aantal gevallen waarin geneesk. behan deling werd toegestaan- 262. No)g in ob servatie 27. Ramp Japan. Bij dein heer G. A. Reimeringer is tot nu toe voor de ramp in Japan ontvang gen een bedrag van f706.92la. Profest meeling Overheidspersoneel. Gisteravond werd door de A. G. O. P. een slappe vergadering gehouden waar-i aan zelfs de medewerking van „De Stom des Volks", dat goed doch niet veel goc-ds zong geen bijzondere waarde wist te ver-» leenen. Na een openingswoordje van den voorzitter, die heftig uitvoer tegen een plichtgetrouw politiedienaar, die aanplakt biljetten van ongewenschte plaatsen had verwijderd, werd heit woord gegeven aau! den heer L. Buurman. Deze hield een taaie rede waarin zelfs enkele „geestig heden" als het spreken van den „grooten Boerenzoon Golijn" geen levendigheid! bracht. De conclusie van deze spreker, 1 was, dat de ambtenaren al veel betaaldl hadden, maar toch aan de bezuiniging wilden medewerken maar na u! Aüs tweede middel tot bezuiniging werd genoemd de shaatsleeningen om te zet-« ten in die met een lager rentetype. Dé Vlootwet werd geducht gehekeld. Met een i kalm gezicht werd den volke medegedeeld dat deze... 800 millioen zou kosten. MeHj zekere wellust werd de verdeeldheid om der de Katholieken rondgebazuind, ter-* wijl volgens sprekers zeggen ook een! groot deel der Prot. Ghr. arbeiders in hun haTt protesteeren maar dit niet openlijli mogen doen,1 Tot slot kwam de gebruikelijke opwekt king met het gewon© repertoire t©« strijd. J De heer Posthumus was een redenaar! j dié zijn gehoor aan 't lachen wist tëf J brengen en had d'aarom ook veel succcfl. J Na een lofzang op de vast© tractementenVd die een idee gaven van „voor z'n leyeol i binnen" ie zijn, kwam Artikol 40 aan dé j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1