Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden ,Y waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal «12.50 per week f 0.19 Franco per post per kwartaaï ......12.90 4üe JAARGANG. - ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1923 - No. 1050 BureauHooigracht 35 Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 ADVERTENTIE-PRIJS '-Gewone advertentiën per regel 22tf cent. Ingezonden Mededeelingën, dubbel tarief, Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbeta ling van ten. hoogste 30 woorden, worden dagelijks geplaatst ad 60 cent. Dit nummer bestaat uit twee bladen» Qe vreugde van den arbeid. Het. klinkt .eenigszins als oen dissonant als we in deze dagen spreken van de vreugde van den arbeid. Wij zien toch telkens weer, dat niet alleen tegen den over matigen ar beidsduur den strijd wordt aangebonden, maar dat ook in breedo kringen epstig verzet rijst tegen een arbeidsdag, die als zeer behoorlijk kan worden aangemerkt. In den Leidschen Gemeenteraad werd nog deze week de stelling verkondigd, dat een tijdelijke verlenging van den werktijd van sommige gemeente-ambtenaren, die zeker niet over een te langen werktijd hebben te klagen, als uit den booze moet worden beschouwd. Toen onlangs de Soc.-Democratische Jeugdorganisatie in deze omgeving propa- ganda-optochten hield, liet zij de kinderen schilden meedragen met geschriften als: wij strijden voor den zes-urigen werkdag. Dat is. naar het schijnt liet nieuwste so cialistische ideaal, waarmee de jeugd wordt opgevoed of beter gezegd vergiftigd, Zoo wordt reeds aan kinderen do ge dachte bijgebracht, dat de arbeid be schouwd moet worden niet als een zegen waarvoor men heeft te danken, maar als een vloek, die men moet trachten af te wenden. En deze uitingen staan niet op zichzelf. Verklaarde niet dezèr dagen een der lei ders van liet N. V. V., dat de acht-uren- dag het hoogste goed is?? Het leven der arbeiders, zoo betoogde hij, ligt buiten de werkplaats. De 48-uren- week is het maximum, dat voor den ar beider toelaatbaar is. Er blijft dan drie en een half uur tijd om te leven. Ook hier dus de voorstelling, dat de arbeid moet worden gezien als een kwaad, dat, waar het nu eenmaal onafwendbaar is, tot het'uiterste minimum moet worden beperkt. De arbeid een vloek. Zoo leeren het de Socialisten en niet hen vele anderen. Met die gedachte wordt de jeugd opge voed en daarmede tegelijkertijd verpest. Wie, die zóó den arbeid ziet, zal nog met opgewektheid en levenslust zijn dag taak aanpakken? Immers niemand. Men gevoelt zich als een dwangarbeider, die een straftaak heeft to verrichten. En zoo wekt het geen verwondering, dat breede scharen van werklieden met wrok in liet hart en met een vloek op de lippen vaak zich naar den arbeid begeven. Zoo behoeft het niet te verwonderen, dat steeds kleiner wordt h^t getal van hen, die met een dankbaar hart en in opge wekte stemming, met een zingende ziel hun arbeid verrichten. Dat het lied van den arbeid verstom.t Dat van arbeidsvreugde, echte, eerlijke arbeidsvreugde, zoo ^weinig gezien wordt. Maar daarom temeer rust op de Chris tus-belijders de taak om den arbeid te plaatsen in het rechte licht en vast te houden aan de gedachte, dat tie arbeid niet is een vloek, maar een zegen waarvoor wij God hebben te danken. Het lied van den arbeid, het is gezon gen voor den val, toen Adam als een ko ning den hof van Eden doorwandelde en toen hij getrouw aan de opdracht van zijn Maker in en door den arbeid zijn God heerlijk te. Maar dat lied is vernomen ook na den val, toen de arbeid van karakter veran derde, toen de aarde doornen en distelen voortbracht en de mensch in het zweet zijn aanschijns brood moest eten. Ongetwijfeld, de arbeid is door den zon deval va» karakter veranderd. De vloek over den gevallen mensch uitgesproken, was niet alleen van geestelijke, maar ook van stoffelijke beteekenis. Het aardrijk, dat één groote lusthof was, en waarvan ons in sobere maar toch ook schoone taal een beeld van vollen en heer lijken vrede wordt getoekend, werd een tooneel van onvrede en s t r ij d. Alles scheen zich te Iceercn tegen den mensch. De aarde bracht doornen en distelen voort en de dieren, in plaats van den mensch te dienen, begonnen zijn bestaan te bedreigen. Alle schepsel moest, zooals onze belijde nis het uitdrukt, dienen, opdat de mensch zijn God zou dienen en toen de mensch weigerde zijn God te gehoorzamen, toen stond ook dat schepsel tegenover den mensch en werd de harmonie ook in het leven van den arbeid verbroken. De arbeid werd een moeilijke taak. In het zweef uws aanschijns, zoo luidde het vloekwoord, zult gij, o mensch, brood eten. En op hoe indrukwekkende wijze is die vloek in vervulling getreden. Hoe heeft vaak de mensch te worstelen met de aarde, om een o zoo schamel stukske brood machtig te worden. Hoe ontzaglijke krachtsinspanning is niet noodig om woeste cn onbebouwde streken te brengen tot den dienst des menschen. Hoe slecht wordt menigmaal de moest moeizame arbeid beloond. Wanneer, wij onze oogen niet sluiten voor de schokkende werkelijkheid van het leven, van hoe overweldigende beteekenis wordt dan do vloek, gebracht over liet menschelijk geslacht. Wie geen vreemdeling is op het terrein van den arbeid, die komt onder den in druk van het woord des Apostels, dat het gansche schepsel zucht. En het is te verstaan, hoe. bij het zien van deze ontroerende werkelijkheid, het lied van den arbeid verstomt en de arbeid wordt gezien niet als een zegen, maar als een vloek. En toch, ondanks dit alles, moet worden vastgehouden, dat de arbeid ook nu nog is een niet te waardeeren zegen. Tot welk een poel van ongerechtigheid zou de mensch zijn vervallen, indien het niet was geschonken de gave van den arbeid? De arbeid, die den mensch verheft, die hem idealen schenkt, die zijn lichamelijke en geestelijke krachten vraagt en die hem kan opheffen van het schepsel, tot den Maker van al het geschapene. De arbeid is een niet te waardeeren schat voor den man, die door God met met wijsheid en wetenschap werd gesierd. Als hij de in de natuur verborgen krachten tot ontwikkeling mag brengen, als het hem gegeven is de aarde en den hemel te doorvorschen en de gangen naar den Schepper na te speuren, hoe wordt hij dan als vanzelf genoopt om zijn God groot te maken en Zijnen lof te zingen. En dit geldt niet alleen voor hen, die mogen arbeiden in den tempel der weten schappen. Ook op het veld en in den tuin, in 'werkplaats en kantoor kan gesnakt wor^ den en wordt gesnakt de vreugde van den arbeid en wordt het lied van den arbeid gezongen. Omdat de arbeid is een zegen van God. Omdat God aan ieder mensch een ze kere taak op den schouder heeft gelegd en omddtin den weg der gehoorzaamheid ze gen wordt ontvangen en vreugde bereid. Hooit mogen we voet geven aan de gedachte, dat de arbeid beschouwd moet worden als een zaak, waarvan we ons moeten afmaken. Maar terwijl we vasthouden aan deze gedachte, sluiten we toch ook niet onze oogen en ooren voor de droeve werkelijk heid, dat het lied van den arbeid zóó wei nig wordt gezongen, dat de arbeidsvreugde zoo weinig wordt gezien. Als we rondgaan over het terrein van arbeid, dan zien we veel dat ontroert en treffen schrille wanklanken ons oor. En inplaats van daarvoor onze ooren te sluiten, zullen we hebben mee te wer ken om ook op dit terrein de disharmonie te verdrijven en de arbeidsvreugde te vermeerderen. V Ook veel Christelijken. Naar „Het Volk" meedeelt "wordt het petitionnement tegen de Vlootwet in Lei den druk geteekend. In drie dagen waren reeds meer dan 5000 handteekeningen verzameld. En, zoo eindigt het bericht, ook veel Christelijken en Katholieken teekenen. Dit laatste verwondert niet al te zeer. In de Socialistische pers, in vergade ringen en als uitvloeisel daarvan in per soonlijke gesprekken wordt een voorstel ling van de Vlootwet gegeven die kant nog wal raakt. Men staat in dit opzicht voor niets. Hoewel het hekend is, dat er tusschen do voorgenomen bezuinigingsmaatregelen en de Vlootwet niet het minste verband bestaat, stelt men het voor, alsof alles wat bezuinigd wordt, en vele honderde mil- lioenen nog bovendien „in zee wordt ge smeten" zooals het dan heet. Men stelt het voor alsof het streven van de Regeering zou zijn allés aan de Marine ten koste te-leggen, met de bedoeling ons land in den oorlog te drijven, en de jonge menschen voor kanonnenvleesch op te voeden. 1 Men schildert eerst een denkbeeldige vlootwet en vraagt dan aan de eenvoudige menschen door hunne handteekening te gen dat denkbeeldige gevdar te protestee- ren. Gaf men een juiste voorstelling van za ken. de animo zou gering zijn. Thans echter zijn velen maar al fe spoe- 'dig geneigd hunnen handteekening te ge ven. i Zeer verklaarbaar is dat. Als men een adres ter teekening aan biedt, waarin gevraagd wordt, toch niet een geheele omgeving uit te moorden, dan zal zulk een adres druk geteekend wor den. "1 1 Alleen, als dan do adresbeweging afge- •loopen is, zal blijken dat men zich tegen een denkbeeldig gevaar gekeerd (heeft om de eenvoudige redenen dat zulke booze bedoelingen nimmer hebben ■bestaan. Men zal inzien dat zulk een' actie dus niet de minste beteekenis had. Zoo, en niet anders staat het met dit fpetitionnemene. Als straks de adressen, waarin ver- 'zoebt wordt de Vlootwet te verworpen, 'aan de Regeering worden aangeboden, 'dan kan zij daaraan niet de minste waarde hechten en zich daardoor in geen enkel opzicht laten beïnvloeden, omdat een Vlootwet zooals die aan het volk is voorgespiegeld nooit h'estaan heeft en ook wel nooit in behandeling zal komen. YVIootwct en bezuiniging. Deze twee zaken worden als regel in één 'adem gencemd. Ten onrechte evenwel. Tusschen de bezuinigingsplannen van de Regeering en het oniwerp-Vlootwet be staat n:et het minste verband. Als de VIcotwet wordt verworpen, dan zal het "eraamde tekort met geen cent zijn verminderd. Dan is de financieele tcestand niets veranderd. Over de beteekenis en de waarde van het Vlootpian kan verschillend worden geoordeeld. Maar dit staat vast on daaromtrent be slaat geen verschil van meenig. dat dit plan, stel dat het wordt goedgekeurd, de •uiteaven niet verhoogt. Aanvankelijk en de bezuinigings maatregelen zijn op de naaste toekomst 'gericht zullen de uitgaven zelfs cenlger- ruate dalen," terwijl de werkloosheid in bepaalde vakken niet onbeduidend zal verminderen. Wie dus ovc-r de Vlootwet wil spreken, moet beginnen met de bezuinigingsmaat regelen les te laten. En wie de bezuinigingsmaatregelen wil beoordeelsn moet beginnen met de Vloot wet uit te schakelen. Om de eenvoudige reden dat liet oen door het ander niet wordt beïnvloed. V Ffopagandaclubs. Onze Bond van Anti-Revolutionaire propagandaclubs heeft tct een reorganisa tie besloten. Wij hebben daartegen1' niet het minste bezwaar. s Waartegen we echter wél bezwaar hebben, het is dit, dat de eene reorgani satie de andere volgt zonder dat voor de (pronaganda en daar gaat het toch •eigenlijk om iets van heteekems ge daan wordt. Teen enkele jaren ge!eden het contact met hot centraal comité tot stand kwam, hebben wij de hoop gekoesterd, dat onze clubs nu de wind in de zeilen zouden krijgen. Die hoop bleek ijdel. Zal het nu beter gaan? Wij weten het niet, al hopen we cr hot beste van. We zouden echter onze clubs willen aanraden zich niet aan deze reorganisatie te vergapen. De kracht van een Bond of een Verhond zit niet in de eerste plaats in de organisa tie, maar in de deelen waaruit zulk een organisatie is opgebouwd. Laat er daarom in deze komenden win ter een ernstig streven zijn, om het naas te doel te bereiken: propaganda te voeren. Naar binnen en naar buiten. i Daaraan hebben we behoefte. Misschien meer dan ooit te voren. I Ons volk ook „ons volk" in engeren zin wordt verlengend en mislied. i Daartegen stelling te nemen door onze •beginselen 'to bestudeeren en te propagee- 'ren is voor onze clubs de eerste cn voor- 'naamste taak. Mogen de vruchten daarvan in den ko menden winter gezien worden. STADSNIEUWS. Kamer van Koophandel voor Rijnland. Gistermiddag vergaderde genoemde Ka mer onder voorzitterschap van den heer D. ten Gate Brouwer. Afwezig waren de heeren H. v. Zonne veld, W. v. d. Laan, J. F. X. Sanders, R. de Wilde, H. W. Tieleman en v. d. Boom. De notulen der vorige Vergadering wer den ongewijzigd vastgesteld. Onder de ingekomen stukken was een schrijven van de regeering waarin zij het oordeel der Kamer vroeg betreffende een door haar voorgenomen wijziging in het desbetreffend artikel aldus te wijzi gen, dat het gebruik van de oude termen „el" en „pond" in officieele handelstrans acties voortaan niet meer geoorloofd zal zijn. Van verschillende zijden "werden tegen deze wijziging bezwaren aangevoerd in verband met de offertes voor het Buitenland, waarna de Kamer ten slotte het besluit nam fcich in be ginsel tegen het voorstel uiti te spre ken, maar tevens om alvorens definitieve beslising te nemen, nog eenige inlichtin gen te vragen inzake de vraag of deze wij ziging zich misschien ook bepaalt tot den hiunenlandschen handel. Besloten werd adhaesie te betuigen aan een adres van de gemeente Alphen a. d. Rijn aan Ged. Staten waarin er nogmaals wordt op aangedrongen dat geen meer palen zullen worden geslagen aan dien, oever van den Rijn, waar de industriebe- drijven zijn gelegen, aangezien de daar aan gemeerde schepen een beletsel vor men voor de beurtschippers die daar wil len aanleggen. Als heter geschikt terrein werd genoemd de „Heul", mede omdat daar reeds een steiger gelegen is'. Eveneens zal adhaesie worden betuigd aan het adres van de Kamer van Koop handel te Gouda dat een pleit bevat voor de doorvoering der plannen tot aanleg van den spoorweg Alphen—Houda, welke door de motie-Waddinxveen eenigszins werd in gevaar gebracht. Naar aanleiding van een verzoek der Katwijksehe vischliandelaars om mede te werken tot verlaging van tarieven voor vischvervcer, werd deze medewerking ook verleend, tot heden echter zonder resul taat. Voorts deelde" de voorzitter mede dat het resultaat van de besprekingen, die naar aanleiding van het verzoek van den heer v. Zonneveld werden gehouden inza ke forensenbelasting, in geheime vergade ring zal worden medegedeeld. Bctreffenden den chaos van den post cheque- en girodienst heet 't Bur. der Ka mer zich met een drietal vragen gericht tot den directeur van dien dienst. Geant woord werd, dat de eerste achterstand reeds werd ingehaald (gelach), en dat geregeld en met ijver wordt gewerkt aan de verdere normaliseering van dén dienst. Voorts. dat inderdaad dé ontwikkeling van het cheque-verkeer ie lijden heeft ge had. Echter behoeft dit niet te worden betreurd, daar- het verkeer ook van weinig nu'f'ge beteekenis is. Als resultaat van de gehouden bespre kingen met de spoorwegdirectie inzake het zoo economisch mozelijk benutten van den ontladingstijd 'bij het goederenver voer.- werd van den chef der verzekering verkregen, dat belanghebbenden bij de aankomst Van een. gcederenzending direct telefonisch zullen werden gewaarschuwd. A.an den Minister v. Arbeid zal een pro test worden gezonden inzake zijn besluit waarbij eén meer volstrekte uitvoering zou worden gegeven aan de wet op den 8- u ripen werkdag. Ter motiveering verwijst de Kamer naar den inhcud van een der gelijk schrijven van de K. v. K. te Til burg aan hetwelk zij bereids adhaesie be tuigde. Als datum voor de verkiezing van leden der IC. v. K. werd vastgesteld Donderdag 9 November. De Kamer heeft overwogen of het met werschelijk was, de inklaring der goede ren door de douane hier ter stede, die tot noetoo des' morexms aan het siat:on van do S.S. en 's middags aan de Holl. Spoor plaats had. in het vervolg te doen geschie den of in het eene of alleen in het andere station. Na een enquête onder helamrhebbenden werd besloten om aan te dringen op plaatsing van oen douaneloods op het S.S. station, mede omdat deze aanvankelijk reeds lag geprojecteerd in het plan van een nieuw station. Aan de orde kwam hierna een voorstel van het bureau der Kamer om aan de re geering te verzoeken, de invoerrechten op dakpannen gelijk te maken met die, wel ke in België' van de Hollandsche dakpan nen worden geheven. Aanleiding tot dit voorstel was dat de vrachttarieven onmogelijk meer konden worden verlaagd, terwijl door d^zen maatregel het geringe prijsverschil tus schen Holl en Belgische dakpannen, dat thans slechts 3 a 4 gld. per 1000 be draagt, wellicht tot 0 zou kunnen geredu ceerd. 1 De heer Wernink vraagt of het voor stel misschien is uitgegaan van een en keling. Spr. heeft groot bezwaar tegen een betreden van het volgens hem glibbe rige pad der protectie. Op den duur aan zal men hetzelfde krijgen met alle artike len. Spr. is tegen het voorstel. De heer R. Ouwehand acht zich niet bevoegd in deze een beslissing to nemen, daar 'bij het Vraagstuk der protectie ook een politiek "element naar voren komt. De heer v. d. Steen geeft in overwe ging de zaak aan to houden. De heer v. G i n k 'e 1 wil dadelijk stem ming. Do Voorzitter keurt het af dat men hier de politiek ter sprake brengt. Spr. hoopt dat dit zooveel mogelijk zal wor den nagelaten. Na do pauze komt in behandeling een voorstel van het bureau om do mogelijk heid te overwegen om te komen tot op leving van de handelsbeurzen to Leiden. Besloten wordt dit punt aan te houden tot een volgende vergadering. Het bureau heeft zich afgevraagd wat de oorzaak kan zijn dat do handelsbeur zen die vroeger in „De Roode Leeuw" en „De Burcht" werden gehouden en druk werden bezocht gaandeweg zijn verloo-. pen. 1 Het stelt zich voor, verbinding te zoe ken met verschillende ingeschrevenen in het Handelsregister, zoowel middenstan ders als industrieelen, uit wie een vaste kern van producenten, en daaromheen oen kring van afnemers zou kunnen worden gevormd. In den breede licht de voorzitter het voorstel toe. De heer Wernink noemt als oorzaak voor het discrediet der beurzen, het feit, dat tegenwoordig een leger van reizigers het land doortrekt, zoodat den producen ten een expositie van hun monsters, en den consumenten een gang naar de beurs wordt bespaard. De heer A. Mulder wijst, op de veel verbeterde communicatiemiddelen waar door de consumenten veel spoediger in het bezit zijn van het benoodigde, wanneer zij bii gebleken behoefte, zelf hun aankco- pen doen. De heer Alkemade heeft dezelfde bezwaren. De voorzitter wijst op do bloeiende handelsbeurs die Tilburg bezit, hoewel die eerst het vorig jaar is opgericht. In 't bijzonder voor den middenstand acht spr. een beurs van groot belang. Het is toch wel opmerkelijk dat Leiden, hoewel gunstig gelegen." als centraal punt van do Rijnlandsche Handel en 'Industrie een dergelijke beurs mist. De heer v. d. Steen verdedigt het plan, cn is van meoning dat d:t middel zeer zeker moet worden aansegrepen om de malaise te bestrijden. „Niet schieten is altijd mis", herinnert spr. De heer Wernink geeft in overwe ging om zich, naast de Middenstandsor ganisaties. ook met de Leidsche Ver. v. Industrieelen in verbinding te stellen. Do voorzitter zegt, dat dit reeds in do bedoeling lag. Besloten wordt de zaak flink aan to pakken, waartoe o.m. behoort, dat do voorzitter en de secretaris persoonlijk het gansche district zullen bewerken". Besloten wordt voorts, na verdediging door den heer P. Meerburg om ad- heasie te betuigen aan een adres van de Reeders, waarin H. M. de Koningin in overweging wordt ■gegeven een onpartij- dige commissie te benoemen, die tot taak zal hebben, na te gaan, in hoeverre do reeders recht hebben op terugbetaling van de tijdens den 'oorlog door de regeering van iiun bedrijven geheven bedragen. De heer Alkemade deelt hij bospre-i king van het punt „distriotsbelangen" me de. dat de pogingen der Kamer om verbe tering te verkrijgen van het vaarwater naar Noordwijk. resultaat hebben gehad. In antwoord op den heer Wernin.ck deelt de voorzitter mede, dat na herhaal de aanschrijvingen, gistermorgen van den Ingenieur van Rijnland, de heer Hooge- hoorn, een Tapport is ontvangen aangaan de de diepte van het vaarwater te Leiden. Het Bureau der Kamer wordt mach tij ging verleend tot het zenden van een rond schrijven aan gemeenten, waarin wordt aangedrongen op bevordering van do h.n- nenlandsche Industrie. Aan het einde der vergal teert de voorzitter den heer Dekker met diens herstel na het- ondergaan van een zware operatie. Spr. hoopt tHt do heer Dekker nog lang zijn krachten zal kunnen wijden aan de bevordering der di s tr ic Lsbelan gen Hierna sluit de voorzitter de vergndo- ring, om de Kamer gc'egenhcid te geven over te gaan tot het behandelen van de lie- grootiiig voor 1924. De nieuwe iokaien der Geref. Kerk. De Geref. Kerk alhier, het werd dezer dagen bij de opening van het Rusthuis terecht gezegd, is inderdaad rijk a.an nuttige instellingen. Voorheen echter niet aan goede vergader-lokalen, zoowel voor de vergaderingen van den kerkcraad, als ten behoeve van de vele catechisatiën. Ook daarin is dezer dagen, zooals wij koTtelings reeds meldden, een zeer gunsti ge verandering igekomen door de inge bruikname van drie nieuwe lokalen in do voormalige Hooigrachtschool. De inrichting van de nieuwe lokalen overtreft verre onze verwachtingen. "Wel waren den laatslen tijd verschillende illustraties in omloop, waarop idieel inge richte cateohisate-lokalen werden aan go* prezen als het summum, maar *we dach ten. zooiets niet bereikbaar voor Leiden. En nu is men ineens zoover, dat in den ganschen omtrek tevergeefs zal worden gezocht naar soortgelijke localiteitcn, did meer voldoen aan -de laatste eischen, en die zijn tegenwoordig hoog. Reeds hij het binnenkomen treft ons do breede, frisschen opzet de forscho lijn, niet het minst in de gangen en gardcro-^ bes. Over de nieuwo graniet- (vroeger ce-t ment) vloeren gaan we, na do garderoben te hebben bezien, de deftig-stemmige cate- chisatielokalen binnen, waar de glazen beschotten zijn vervangen door muren, did het geluid dempen en welker geschuurde wanden een kleur en gedeeltelijke lam briseering is gegeven, die prachtig ovcr-^ eenstcmt met de donkere, eikenhouten meubileering. Die meubileering vooral is ie-ts bijzon- ders. Rij aan rij staan de, van stevig^ zeer doelmatige, artistiek afgewerkt* pooten voorziene tafels, waarachter evcn^ eens smaakvol uitgevoerde en zeer so-/ li ede stoelen. Vóór de „k 1 a s" op een kleine verheven^ heid, eeu sierlijk gevormde lessenaar, en achter de traditioneele armstoel. Do boogvormige banken ontbreken .4

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1