Dagblad voor Lelden en Omstreken. AgDNftEStHESSTSPRMS In Leiden en buiten Leiden waar agenten Bevestigd xijn Pep kwartaal 12.50 Per week f 0.19 Franco per post por kwartaal ......f2.90 4de JAARGANG. VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1923 No. 1043 Bureau: Hooigracht 35 Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 Dit nummer bestaai uit twee bladen. V Geen verdeeldheid maar eenheid. Wij hebben onlangs melding gemaakt van wat Ds. Hilbers te Enschede in „Luctor ct Emergo" opmerkte omtrent de houding van de Christelijk Gereformeerd den ten opzichte van de A. R. Partij. Een tweetal in verband daarmede ont vangen brieven, waarin de A. R. Partij wordt aangevallen, geven Ds. Hilbers aanleiding in hetzelfde orgaan over den hedendaagscheiL politieken toestand enkele beschouwingen te wijden, die zeker de aandacht verdienen, waarom wij ze hier laten volgen: Toegestemd moet worden, dat verdeeld heid en versnippering op politiek terrein een algemeen verschijnsel van onzen tijd is. Dit toch valt niet slechts op te mer ken bij één partij, maar schier alle be staande partijen lijden onder dat gebrek. Zoowel de V. B. als de S. D. A. P. en evenzeer de G. P. van Wijnkoop kunnen de eenheid niet meer handhaven, even zoo min als de G. H. en de A. R. P. Zelfs de zoo goed gedisciplineerde R. K. S. P. wordt met scheuring bedreigd. Als we dus aan het vormen van nieuwe partijtjes meewerken, dan zijn we echte kinderen van onzen tijd. Wat toch mag wel de oorzaak zijn van die algemeene zucht naar versnippering der bestaande partijen. Naar onze beschei den meening geeft het kiestelsel, dat in onze nieuwe kieswet is vastgelegd daartoe allereerst aanleiding. Door het algemeen stemrecht en de stemplicht met zijn even redige vertegenwoordiging is de mogelijk heid geschapen, dat men met een weinig actief optreden al spoedig zooveel stem men uit het geheele land bijeen kan ver zamelen, dat een man naar eigen wil een plaatsje in de Tweede Kamer krijgt. On der de oude kieswet, waarbij ons land in kiesdistricten verdeeld .was, ging dit niet zoo gemakkelijk. Maar een tweede oorzaak vinden we in den hoogst moeilijken tijd, waarin ons land verkeert. De droeve gevolgen, die de wereldoorlog ons gebracht heeft en waar ender alle volken zuchten, laten zich op elk gebied gelden. Een ieder gevoelt zich in zijn belangen geschaad. Daarbij is het een onmiskenbaar feit, dat in onze dagen zich een geheel nieuw wereldleven vol trekt, gelijk dit altijd het gevolg geweest is van do storm- en drangperiode in de wereldgeschiedenis. Nu is het in zoo'n tijd een hoogst moei lijke taak om als regeerder des volk9 op te treden of als leider eener partij te fungeeren. Immers om het dan alle men- schen naar den zin te maken is gewis iets onmogelijks. Wordt het eene door een wetgeving bevorderd, dan lijdt het andere ■weer schade. En de algemeene druk der tijden wordt gewoonlijk aan de bestuur ders des lands terstond verweten. Niemand kan iets goeds meer doen. De een ziet de middenstanders verdrukt, de ander meent, dat ongerechtigheid ge- pleegd wordt aan den arbeid, een derde ziet zijn lievelingsdenkbeelden niet ver vuld, een vierde klaagt dat het een of an der geestelijk belang des volks veronacht zaamd wordt. Er heerscht onder alle par tijen wantrouwen en ontevredenheid. Geen. wonder dus, dat nieuwe partijtjes in 't le-; ven worden geroepen. Dat nu de linksche partijen zicli versnip peren, haart -ons, eeriijk gezegd, weinig zorg. Toch moeten we één feit nooit ver gelen, dat wanneer het gaat tegen de christelijke partijen, al wat links is, zich als één man daar tegen stelt. Want de antithese is nog niet dood. Maar wel moet het ons ter harte gaan, dat de splijtzwam va-n verdeeldheid meer toeneemt onder ons Christelijk volksdeel. Wij meenen, dat het in onzen, hoogst ge spannen tijd, die maatschappelijk zöo ernstig is, en op geestelijk gebied zooveel verval vertoont, het Christenvolk van Ne derland een andere roeping heeft te ver vullen, dan alleen maar kritisch en sma lend op elkander' neer te zien om straks zich in 'n eigen partijtje terug te trekken. In gemoede vragen we: is dit nu onze dure christelijke roeping voor God en is dat de strijd voor de eere Gods om de ver deeldheid van ons christenvolk te doen toenemen en om een kloof van antipathie te slaan tusschen christelijke burgers van 'één land, die in wezen hetzelfde doel be oogen? Is waarlijk de nood al zoo hoog gestegen? Is er geen andere weg meer te bewandelen, dan dat men dit middel moet toepassen? .Wij betwijfelen dit ten zeerste. Men spreekt van „lieve kinderen Gods" die elkander in een nieuwe partij weer terug gevonden hebben. Goed, best, ik wil dit niet tegenspreken. Maar zijn er niet evenzeer „lieve kinderen Gods" die zuch ten onder „de breuke Sions" en een heim wee kennen naar den dag waarop de ware Christusbelijders eens weer één mochten worden? Zullen wij dan nu de verdeeldheid nog voortzetten ook op het hreede terrein van het staatkundig leven? Neen, wij meenen,. dat in onzen hangen ffjd ons christenvolk een ander ideaal voor oogen moest gesteld worden. Onze leus moet eens worden: „Geen verdeeldheid, maar eenheid". Men roept zoo spoedig: „onze beginse len zijn in gevaar" en de strijdlust ont brandt tegen broeders van eenzelfde be ginsel. En met smaalt en vecht maar im mer door. 't Gaat hard tegen hard. Vaak onder gebed en dankzegging. Is zulk een doen nu liefelijk voor de oogen des Heeren? Ach, als men soms verneemt wat het motief is waarom op de een of andere plaats een nieuwe kies- vereeniging gesticht wordt, dan vraagt men zich wel eens af: is dat nu vrucht van een heilig geloofsleven of van zondige zelf- en eerzucht onder vroom vertoon? Wij moeten eens eerlijk zijn en onze eigen daden eens,gaan controleeren in 't licht van Gods heiligheid. Mocht dat eens meer beoefend worden, niet slechts in één partij, maar in alle partijen, die aanspraak maken op den naam van christelijk. Laten wij ons toch niet blind staren op de gebreken van de een of andere par tij en oorzaak daarin zoeken tot verdeeld heid. Men kan zijn nieuwe kleine partij wel als een „Gideonsbende" beschouwen maar vergeet niet. dat met het organisee- ren van een partij, nog geen „Gideons- daden" zijn verricht. Men heeft ons gevraagd of wij dan geen bezwaren tegén de A. R. P. hebben. Ge wis, veel dingen zouden we gaarne an ders wepschen. Maar dat geeft ons nog geen recht tot .eigen partijvorming en tot het bevorderen van de verdeeldheid onder ons christenvolk. Temeer, daar niet één der nieuwe christelijke partijen een pro gram heeft kunnen ontwikkelen, waarin onze christeljke beginselen heter en juis ter uiteen worden gezet dan in dat van de A. R. P. En een program van beginselen vormt de basis van een partij. Nu is het onze christelijke roeping, om de partijleiders, als zij daarvan afwijken, daarop te -wijzen. Ook heeft men ons betwist, dat er van ouds een hand bestond tusschen ons Chr. Geref. volk en de A. R. P. Men beweerde dat de nar tijlei ders van de A. R. P. van tmds öf 'hervormd' of doleerebd waren. Dit stemmen we toe en (och stonden de Chr. Geref. gewoonlijk vooraan in den strijd voor de belangen van de A. R. P. omdat men begreep, dat het kerkelijk le ven het staatkundig leven niet mocht be- heerschen. En zoo is het nu nog. Daarom geen verdeeldheid, maar een heid. STADSNIEUWS. GEMEENTERAAD. De Raad dezer Gemeente zal a.s. Maan dag des nam. te twee uur vergaderen ter behandeling van de volgende punten: 1. Beëediging en installatie van de nieuw !>enoemde raadsleden, de H.H. B. J. Huur man en J. Splinter Gzn. 2. Voorstel tot het verloeren van eervol ontslag aan Dr. J. M. Rombouts, als bui tengewoon geneesheer aan de gestichten „Endegeest", „Voorgeest" en „Rhijngeest". 3. Benoeming van een buitengewoon ge neesheer aan de gestichten „Endegeest", „Vcorgeest" en „Rliijngeest." 4. Benoeming van twee Curatoren van het Gymnasium. 5. Benoeming van een leeraar in de Na tuurlijke Historie aan het Gymnasium. 6. Benoeming van een leeraar in de Oude Talen aan het Gymnasium. 7. Benoeming van een leeraar in do Wis kunde aan het Gymnasium, voor den cur sus 1923—1924. 8. Benoeming van een tijdelijk leeraar in de Wiskunde aan het Gymnasium. 9. Benoeming van twee leden der Plaat selijke Schoolcommissie. 10. Praeadvies op het verzoek van de wed. G. J. de Graaf geb. van Velzen, om do te bouwen loods op heb terrein an de Os- en Paardelaan, Seetie N. no. 154, van hout te mogen maken. 11. Voorstel tot overname in eigendom en onderhoud bij de gemeente van eenige gedeelten van den Haarlemmerweg, Sec tio K, Nos. 2570, 3668, 3669, 3670 en 3671. 12. Voorstel tot beschikbaarsteling van gelden ten behoeve van de inrichting van het perceel Nieuwe Mare No. 15, tot bu reau van het Burgerlijk Armbestuur en de verbetering van de bovenwoningen van dat perceel. 13. Voorstel tot beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van de demping en rioleering van de Binnenvestgracht be norden do Langegracht. 14. Voorstel tok beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van de invoering van een kaartstelsel voor de bevolkingsadmini stratie. 15. Voorstel in zake de afschrijving op de bouwkosten van de van gemeentewege in aanbouw zijnde 162 woningen benoorden den Heeren singel en de opricht ing van een „Stichting tot Beheer en Exploitatie van woningen te Leiden." 16. Bezwaarschriften tegen aanslagen in het schoolgeld Middelbaar- en Hoogcr On derwijs, dienst 19211822. DE L.A.W.E.T. Ondanks het minder gunstige weer was ook gisteren de toefpop naar de L.A.W.E.T. weer groot. De volgende extra-geschenken v/erden uitgereikt: Aan de 8000e bezoekster, Mej. A. Bunnik, Rijnzichtstraat 11. een etui met zes alpacca lepels en ze3 alpacca vorken; aan de 8500e bezoekster, ktej. C. de Vreugd Jan. v. Goyenkadc 15, een reuzenemmer met caramels; aan de 9000e bezoekster, Mej. C. P. J. Paardekoper te Zoeterwoude (Dorp) een schilderij (stilleven). - Heden wordt aan de 950Öe bezoeker(ster) een kristal bloembak, aan den 10000e be- zceker(ster) een bon ter waarde van f 50., ter aankoop naar eigen keuze van een ge schenk op de L.A.W.E.T., en verder aan elke 500o bezoeker(ster) eveneens een fraai geschenk aangeboden. De tentoonstelling werd gisteravond be zocht door den heer A. Ingenool Jr., den Directeur van het Middenstands-Bureau te 's-Gravenhage. De Burgemester van Katwijk liad op uit- noodiging van het bestuur voor de collecte voor de weduwen en wezen der omgekomen visscherslui twee Katwijksche mannen en twee Katwjiksohe vrouwen in hunne tradi- tioneele kleederdracht naar de L.A.W.E.T. gezonden. Dezen hadden met hunne inza meling veel succes, ook heden zullen zij voor hetzelfde doel aanwezig zijn. Wij veTtrouwen, dat ook do bezoekers van heden voor dit zoo goede doel een milde gave zullen geven. Morgen. Zaterdag zal er op de L.A.W.E. T. een inzameling worden- gehouden voor het Nederland sch ondersteuningsfonds, het welk is gevormd voor Japan. De Tentoonstelling wordt in geen geval verlengd, Zaterdag te 11 uur 's avonds wordt zij officieel gesloten. De bezoekers der Tentoonstelling komen van heinde cn verre. Wij merkten zelfs Zeeuwen op uit Capinge, een plaatsje op Walcheren, ook uit Amsterdam kwamen tal van belangstellenden. Chr. Letterkundige Kring. Als het waar is, dat Carry van Bruggen een tijd gekend heeft, waar in ook voor haar de ihaag de leermeeste res, der kunst is geweest en dit in haar eerste pennevruchten min of meer merk baar is, dan was zij voorzeker dien tijd geheel en al te boven, toen zij haar door de Maatschappij der Nederlandsche Let terkunde bekroonde werk „Het Huisje aan de Sloot in 1921 in 't licht gaf. Een boek, dat als een merkwaardige proe ve van kinder-psychologie als een ver blijdende reactie op vroegere productie is geprezen. De bovengenoemde kring, die gister avond op de traditioneele vergaderplaats, het N. C. S. V.-gehouw, zijn eerste sa menkomst in het komende seizoen hield, vond een oud-lid, den heer Chr. Teeu- w e n, con-amore bereid een inleiding te geven op de bespreking ervan. De spreker smaakte het genoegen (en wij met hem) een wijden kring van belangstellenden te doen genieten van zijn bloemrijke be schouwing over het bovengenoemd ge schrift, dat hij besprak naast en in ver hand met de andere werken van de -schrijfster en mede in verband met de wijze, waarop andere literatoren dit nieuwste thema der moderne romankunst, hebben behandeld. Spr. begon met er op te wijzen, hoe de meest ideëele betekenis van allo opvoe ding uitgedrukt is in het bijbelsch beeld van de musch, die zijn huis vindt en van de zwaluw, die haar jongen legt i n Gods Tempel en schilderde vervolgens als voor beeld dezer opvoeding de jonge Samuel, de lampenist in Gods Huis, die ontwaakte, toen God hem riep. Na een parallel getrokken te hebben .tusschen Samuël en Carry van Bruggen, die werd opgevoed in de schaduw der Joodsche Synagoge typeerde Spr. haar hoek „Het Huisje aan de Sloot" als een bepaalde vorm in de literatuur, die beoogt do" algemeene belangstelling te wekken voor het kind. Als Spr. wil onderzoeken, in welk cen trum van des schrijfsters zicleleven, die be langstelling voor het kind hier ligt, ver oorlooft hij zich een „licentia poëtica" door een hreede. misschien wat al te uit voerige, ofschoon opzich-zelf hoogst-inte- ressanto beschouwing' over wat in dit genre is gepraesteerd door Ina Boiulier Bakker, Jac. van Looy en Frederik van Eeden. Na oen korte resumplie van het leven en de werken van Carry van Bruggen, zooals wij haar persoon meer 'in 't bizonder loe ren kennen uit haar twee hoeken „Heieen" en „Een coquette vrouw" trekt Spr. een uitvoerige parallel tusschen het eerstge noemde werk en „Het Huisje aan de Sloot". In heide behandelt zij haar kin derjaren. Maar „Heieen" is het boek van haar wanhoop en „Het Huisje aan de Sloo'" is het boek van haar heimwee, waarin de denkdrift is uitgeraasd en de liefde weer is komen klonpen aan des schrijfsters hart. Het belangrijke van dit hoek is volgens Spr.. dat het een afge doold mensch leert, dat hij weer „thuis" kan kernen. Na de pauze met haar thee, muziek en ADVERTENTIE-PRIJS ^Gewone advertentiën per regel 22A eenfc /Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariefc 'Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij voozuitbeta* van ten hoogste 30 woorden, worden dagelijks geplaatst ad 50 cent. contributie-inning behandelde Spr. het hoek meer literair met tot slot een korte critische beschouwing van uit Christe lijk standpunt. „Ge moet" aldus de heer T. „dit hoek niet lezen om de sensatie, maar tot verpoozing van uw geest." Het bevat een aantal min of meer losstaande schetsjes uit des schrijfsters kinderjaren. De 1 woordkeus is zeer eenvoudig, zonder ge wilde klankkoppelingen, want, omdat Garry van Bruggen schrijft uit de liefde van haar hart, vindt zij het rake woord vanzelf. Men krijgt hij de lezing het kind lief. Er is gezegd en terecht de overpeinzingen van dit kind hebben vaak niets kinderlijks, veeleer iets ouwe lijks. Spr. aanvaardt niet zonder reser ve de gangbare opvatting, als zou hierin de Garry van Bruggen van later aan het woord zijn. Hij heeft zich afgevraagd, of hier juist niet een zeer belangrijke stu die aan het licht is gekomen over de kin derpsyche van een kunstenares, een en ander toegelicht door enkele sprekende citaten uit diverse schetsjes. Komende tot zijn slotcritiek stelde Spr. voorop, dat dit hoek het werk is van des schrijfsters heimwee. Het is het mijmeren van den verloren zoon over 's Vaders huis. Maar het besluit, dat.aan dit heim wee een einde maakt, wordt geboren uit het „vader, ik heb gezondigd". En Carry van Bruggen heeft nog geen „peccavi" ge zegd. Haar zonde is ongehoorzaamheid, d.i, niet gehoor geven aan de stem van haar liefde. Dat is het geheim van alle liefde onderdanigheid.En dat geheim, is alleen te verstaan door gehoorzaamheid aan Het Kind. De twaalfjarige Jezus in den Tempel, die Spr. in -suggestieve schil dering uitbeeldt, spreekt eerst tot zijn moeder het woord van Zijn wijsheid: „Wist gij niet, dat ik moest zijn in de din gen mijns Vaders?" Maar dan gehoor zaamt hij in liefde. We lezen van Hem het sclioone woord: „Hij was hen onder danig". De gehoorzaamheid aan dat. Kind is ook voor Carry van Bruggen de weg tot het geluk. Hot hartelijk woord van dank van den voorzitter was zeker niet onverdiend. Na een vrij uitvoerige bespreking werd deze uitmuntend geslaagde samenkomst op de gebruikelijke wijze beëindigd. In een gietbui keerden wij huiswaarts. Den heer Teeuwen Het Leidsche Ziekenhuis. „Wijsneus" schrijft over dit onder werp in het Handelsblad: In den trein tusschen Amsterdam en Den Haag reist gestaag een bookmaker, die paris aanneemt wanneer het Leid sche Ziekenhuis zal worden voltooid; en voor hoeveel millioen. Men kan nu wedden 1 tegen 2 dat net in tien jaar gereed zal z>'jn en 1 tegen 5 dai het m'nder dan dertig millioen zal kosten. Het is vóór den oorlog on worgen men kan het net in de verf houden van de beschikbare gelden de toestand van een uitgeput iemand in een lek roeibootje, die al zijn overgeschoten kracht besteedt aan het uithoozen. Men praat steeds van dat enorm gehouwen,,complex". „Complex" beteekent ook in de moderne ziekteleer een ingewikkeld vraagstuk, dat de zenuwen van streek brengt. Voor mi nisters en bouwmeesters is het dit laatste al lang. Hoe moet men er uit komen? Ik hoor nu, dat men het zoo laat staan, als een waarschuwing, een soort geeste lijke inenting tegen „haussitis", de nei ging om allerlei groote dingen op touw te zetten, vóór men het geld heeft liggen. Het staat op een goede plaats. Jaarlijks reizen er langs honderdduizenden koop lieden en ambtenaren. Die hebben meestal in de haussejaren 19191920 een flinken aanval van „haussitis" gehad. De Am- sterdamsche beursman even hard als de Haagsche ambtenaar de eerste heeft in die koorts direct zijn eigen glazen ver- gruizeld, de tweede die van ons allen, in direct ook de zijne. „Prevention is better thans cure" en het zou dan dus een preventief ziekenhuis zijn geworden, al wordt het nooit af ge bouwd. Opening van Het Rusthuis. Omtrent de opening van bovengenoem de stichting, ontleenen wij aan de Leid sche Kerkbode het volgende: „Op Woensdag 26 September a.s. zal D.V. de officieele opening van Het Rust huis plaats hebben. In een daartoe expresselijk saamgeroe pen bijeeiikomst van de leden des Kcrke- raads met een kring van genoodigden. zal des namiddags te 3 uur in de Con- \ersatiezaal van het Tehuis de aanbieding en oplevering van de Stichting door de Diaconie plaats hebben. De voorzitter der Rusthuiscommissie, de heer J. Karstens, zal namens de Dia- coniet het woord voeren en de hijeen- komst leiden. Daarna zal door den Voorzitter van den Algemeenen Kerkeraad Rusthuis officieel met een toespraak worden ge opend, waarbij tevens de Directrice, Mej. A., van Mazijk, zal worden geïnstalleerd Des avonds van 7 lA10 uur en den volgenden dag Donderdag 27 Sep tem- Aan hei Zoeklücht Leiden. 21 Sept. 1923. Ook ziet, zij gaan en roepen [langs de stranden Den vloed toe: geef ze ons weerl Ten wringen droeve handen... Maar golf aan golf bruist voort,.... [geen antwoord op hun beê, Dan de onbestemde klacht dor [rustelooze zee De visch wordt duur betaald. Daarvan weten ook de Katwijkers mee te praten. Opnieuw ging de droeve mare rond, dat een tweetal loggers is vergaan en dat elf personen, waarvan zeven gehuwd, een. graf in de golven vonden. En terwijl overal feest gevierd wordt, zitten daar de treurende verwanten in stomme smart terneer. Wij kunnen niet dat verlies vej.g o e- d e n. Maar we kunnen wel dat leed ceniger- male verzachten. En als we oog hebben voor de zegen-'n- gen die we zelf mochten ontvangen dan zullen we het ook willen doen. Van den heer W. te S. ontving ik, onge-» vraagd voor dit doel f25. Een voorbeeld dat naar ik hoop navol ging zal vinden. Laten do ouders die zich in hel ge lukkig bezit van hunne kinderen mogen verheugen eens in den zak tasten. Laten de vrouwen, bevoorrecht hoven de Kat wijksche weduwen een klein drnkoffer offeren. Laat ieder dié kan, althans iets bijdragen om in den eersten nood van do achtergeblevenen te voorzien. Met de doorzending van eventueele hij- dragen zal zich gaarne belasten OBSERVATOR. her des middags van 25 uur en des avonds van 10 uur, zal er voor do loden der Gemeente gelegenheid zijn het Tehuis te bezichtigen." Dat hiervan een druk gebruik zal wor den gemaakt, daaraan behoeft niet te» worden getwijfeld. Stads-Evangelisaiie der Geref. Kerk. Men schrijft ons: Nu het weer tegen 3 October loopt en do traditioneele woonwagens weer op do stad aantrekken, meenden eenige leden van bijbeltentcommissie der Stadsevangelie- satie niet te mogen wachten met het bren gen van een beaoek, om hen, evenals vo rige malen, te spreken over het heerlijke Evangelie. Gisteravond trok men er dan ook op uit. Elke wagen werd bezocht en met iederen bewoner een gesprek aangeknoopt- Waarom zou men het niet doen? Het Evangelie, hoe heilig ook, is toch niet alleen voor ons, die zich onderscheiden van een categorie van menschen, die in veler oog behooren tot de laagsten uit do maatschappij. Is het in de werkelijkheid niet zoo, dat die menschen dankbaarder zijn dan zij die het voortdurend voorwerp van de zorg der gemeente zijn. Of allen dan even betrouwbaar zijn"! Dat nu juist niet, maar er zijn toch velen onder, wier hart snakt naar oen hooger goed, en in wier ziel nog natrilt het eerste onderwijs van moeders schoot, waar zij op Jezus verzoenend, sterven als op het eenige rustpunt werden gewezen, waarvan het hart nu vervreemd is. Zelfs vroegen velen om oen bijbel, die naturlijk gaarne werd verstrekt. Sommigen herkenden de bezoekers als denizelfden die hen het vorig jaar bezochten. De nieuwe standplaats bleek wel naar genoegen te zijn, vooral om do rustige om geving. Zoo is dan ook hier weer het zaad, dab in het Woord Gods uitgestrooid, waarvan gezegd is, dat het niet ledig zal wederkee- ren. Een herhaling van het bezoek zou door velen op prijs worden gesteld. Prof. dr. H. Kamerüngs Onnes. Vandaag viert prof. dr. Heike Kamer- lingh Onnes zijn zeventigsten verjaardag. Verleden jaar bij zijn veertigjarig jubi leum als hoogleeraar zijn uitvoerig do groote verdiensten van dezen geleerde be- sproken. Wij herinneren er slechts aan, dat van de experimenten van Kamerlingh Onnes wel de meest bekende zijn: het vloeibaar maken van waterstof, waarmedo hij een temperatuur van 253 gr. be reikte (1906) en van helium, dat een ver laging bracht tot —269 gr. (4 gr. abso luut) op 10 Juli 1908, precies 29 jaar na; zijn promotie. In 1910 bereikte hij een temperatuur van 1.15 gr. op de absolute schaal, die hij verleden jaar nog tot 0.82 teruggehrach heeft. Ten slotte is nog uiterst belangrijke ontdekking van do supra-geleidcrs in 1911 te noemen, waar hij de werstand van.vele geleiders nul werd, oen resultaat, dat nu letterlijk nie mand verwacht had. Het is niet mogelijk dc taUooze binnen-» en buitenlandsche onderscheidingen op to sommen, die Kamerlingh Onnes verkregOTf heeft. Volstaan wij mot den Nobelprijs, cite hom in 1918 verleend werd cn het eero- doctoraat der Technische Hoogeschool te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1