Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSCHE COURANT RBONNEiHEKTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn per kwartaal f 2.50 Per week f 0.19 franco per post per kv/artaal f2.80 Vivat, Vivat Oranje! Vandaag is hat 25 jaar geleden dat H.M. .do Koningin, naclr ;j op 31 Augustus .tevoren de regeerin ad aanvaard, plech tig werd ingehuldigd. Wij hebben aan dit jubileum in ons 'speciaal feestnummer de noodige aandacht geschonken, maar willen hier toch nog «aten volgen een Oranjeliedje door ons .2it „De Zeeuw" overgenomen: Wie heeft den groolcn vrijheidsstrijd Met ons gestreden? En smaad voor ons en smart En dood geleden? Eon Prince van Oranje! Wie stierde ons land een schoonen lijd Van gloriejarèn? Wat helper was getrouw In doodsgevaren? Een Prince van Oranje! Wien lieten we in verlatenheid Voor valsche vrinden? Wien hing ons hart weer aan Na blij hervinden? Een Prince van Oranje! De tijden donkren, maar ons leidt Met moed en minne Toch nog Oranje. Heil Onz Koninginne, Princessevan Oranje! De zilvxen jubel kondig wijd Dat wij bet weten: De trouw eischt weder trouw. 't Is niet vergeten, Het oud Vivat Oranje! En zoo ons weer de smarte beidt (Dat God het keere!) Van zwarten nacht en storm, Oranje in eere! Vivat, vivat Oranje! V Een standbeeld voor de Koningin. Door een der bladen werd dezer dagen do gedachte geopperd om een stand beeld op te richten voor H.M. de Koningin Do bewijzen der feestvreugde, zoo werd betoogd, zullen spoedig verdwijnen en daarom is het gewcnscht een gedenktee- ken op to richten dat de tijden verduurt en dat ons telkens weer zal herinneren aan do grootscho dagen van 1923. Over do noodzakelijkheid van zulk een monument kan men van meening ver schillen. De gedachte heeft iets aantrekkelijks, maar overigens heeft de Koningin zulk een groote plaats in het hart van ons volk, dat een gedenkteeken als overbodig kan worden beschouwd. Maar hoe dan ook, het monument zal er komen. Althans, wanneer de plannen die be raamd zijn voor uitvoering vatbaar blij ken. De eer ,tot dit plan het initiatief te heb ben genomen komt toe aan onzen plaats genoot. Mr. van Eek, sinds korten tijd lid van het Hoofdbestuur van de S.D.A.P. De zaak is, dat de S.D.A.P. nog steeds een eigen huis mist. Hoe daaraan te komen? Wel, heeft Mr. van Eek gezegd, men moet het ijzer smeden als het heet is. En het zal nu heet zijn. Immers, ieder rechtgeaard S.D.A.P.'er er zijn er ook heel wat met Oranje op do, borst is in deze dagen vol ergernis. Men had gehoopt dat het Oranje ver vangen zou worden door het rood en dat do constitutioneel© Vorstin plaats fcou maken voor dictator Troelstra. Maar.de plannen in deze richting zijn schitterend mislukt. Ze werden in 1918 weggevaagd door oen Oranje-vloedgolf zóo diep en zóo breed, als door niemand mogelijk werd geacht. En dat we hier niet met een verschijn sel van voorbijgaanden aard te doen heb ben is de laatste week wel gebleken. Oranje is troef. ..P'^Tl j Door héél het land. Geen wonder dat er ergernis is in vele roodo harten. En nu wil men gelegenheid geven die ergernis te luchten, door een bijdrago te geven voor een eigen huis. De beruchte Oproerige Krabbelaar, roert avond aan avond de groote trom. Wio zich nog niet ergerde aan de Oranjevreugde wordt daartoe geprikkeld en zoo wordt getracht om in enkele dagen 'het kapitaal te krijgen voor een huis der ergernis. Dio ergernis zou er niet zijn als de band tusschen Oranje en Nederland was ver broken. De liefde voor Oranje verminderd. Eu zco zal dit huis slel dat het ge reed komt 1 een éymbool zijn, van wat er leeft bij ons volk. Eon blijvend en sprekend bewijs van de innige band tusschen Nederland en Oranje Zoo levert de S.D.A.P. het gevraagde monument. Dank zij het initiatief van kir. van Eek', en den ijver van zijn secondunt Kleere- kooper, die na wekenlang in het builen- 4ile JAARGANG. - DONDERDAG 6 SEPTEMBER f923 No. 1030 Bureau: Hooigracht 35 Leiden - Tel. Int. 1278 Postrekening 58936 ADVERTENTIE-PRIJS ^.Gewone advertentiën per regel 22cent. Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariet i'Bij contract, belangrijke reductie. /['Kleine advertentiëre bij vooruitbeta ling van ten hoogste 30 woorden, worden dagelijks geplaatst ad 50 cent. land volop te hebben genoten van wat de wereld aan goeds en schoons aan „de kapitalisten" biedt, met nieuwe kracht het kapitalisme te lijf gaat en zijn ergernis lucht over het onloochenbare feit dat in Nederland niet het" rood, maar het Oranje troef is. STADSNIEUWS. Huldiging wethouder Bots. Gisteren is de afgetreden wethouder, de heer J. A. Bots, ten stadhuize gehuldigd, staande uit de heeren mr. E. J. M. H. Bolsius, voorzitter, mej. A. M. de Vries, secretaresse, de heer ir. G. A. van Klin kenberg, penningmeester, en ir. G. L. 'Driessen, dagelijksch bestuur, en verder: pastoor Th. M. Beukers, E. W. Blöts, E. Bouma Nieuwenhuis, mr. P. E. Briët, mej. D. Cöebergh, ir. P. Fehmers, B. J. Huurman Dzn J. W. Lau, J. P. Mulder, J. Noordman, R. Nijk, J. F. X. Sanders, mr. E. Schotman, A. J. P. Spies, B. H. Stampei, Th. B. J. Wilmer en P. G. G. A. Wijkmans De Burgemeester, do heer De Gijselaar, en do Deken, de heer Dessens, hadden het eerelidmaatschap van dit comité aan vaard. Te halfvier waren eereleden en leden van het comité verzameld in de leeskamer tén Stadhuize, henevens wethouder Rei- meringer, de gemeente-secretaris mr. dr. Van Strijen, mr. v. d. Lip, verscheidene ambtenaren en enkele vrienden van den heer Bots. Door den heer G. L. Driessen was de heer Bots met mevr. en dochter per rijtuig van huis gehaald. Toen dezen de leeskamer bin nentraden werden den twee dames bloe men aangeboden. De voorzitter, m r. Bols i'u s, nam nu het woord. De aanvankelijke aarzeling van den heer Bots over het al dan niet bedanken als Raadslid en wethouder, aldus spr., ia begrijpelijk. 'tKan niet anders of de lieer Bots moet zijn taak hebben lief gekregen. Zeer veel is er in de stad ver dord onder uwe leiding, met uwe mede werking; do gemeente heeft thans een geheel ander aanzien, dan toen u het wethouderschap aanvaardde. 't Is verklaarbaar; dat u spijt gevoelde hij uw heengaan. Maar ten troost zij u hierbij, dat dié spijt mede wordt gevoeld door de gemeente, dopr de ambtenaren. Spr. wilde niet handelen in strijd met het karakter van den heer Bots, door te gaan opsommen wat hij als wethouder heeft gedaan. Op één ding wil hij wijzen n.I. op zijn vriendelijkheid, zijn minzaamheid, zijn toegankelijkheid voor iedereen. Die eigen schap heeft allen getroffen en is alge meen zeer gewaardeerd geworden. De vrienden van den heer Bots en de ambtenaren, met wie hij meer speciaal als wethouder in relatie was geweest, heb ben gemeend, het niet bij woorden alleen te moeten laten. En spr. mocht den heer Bots aanbieden een album met een op dracht, de namen van commissieleden en gevers en een vijftigtal photo's uit Leiden. Deze album moge den heer Bots zijn een herinnering aan zijn werkzaamheden, aan do dankbaarheid van velen. Bij dit album werd tevens aangeboden een zilveren inktkoker, waarop het wapen van Leiden gegrapheerd, een zilveren penhouder, en een ivoren vouwbeen met zilveren, heit, waarop de datum 5 September 1923. Vervolgens sprak de burgemeester en kele echt hartelijke woorden. Zijnedel- achthare verklaarde, dat de heer Bots hem is geweest een groote hulp, een groot vriend, door zijn groot optimisme, zijn vroolijken geest. Hij is hem geweest een braaf vriend, gelijk hij is een braaf menscb. Spr. respecteert den heer Bots hoog als mensch, en hij hoopt, dat do wederkeerige vriendschap blijvend zal zijn. De heer Bots dankte op de hem eigene eenvoudige, wei-gemeende wijze. Hij zag in deze hulde eerstens een har telijk bewijs van oprechte vriendschap, wat hij zeer waardeert en waarvoor hij comité en allen, die er toe hebben bijge dragen, van ga-nscher harte dank zegt. Maar, vervolgens, ziet hij er. in een al te ver doorgedreven toepassing van het spreekwoord „Van de dooden niets dan goeds (Protesten van de aanwezigen!); men heeft te veel goeds gezegd van hem. Dank brengt spr. vervolgens allereerst aan den hooggeachten burgemeester, aan zijn mede-wethouders, n gevoelvol woord wijdt hij aan de nagedachtenis van wijlen den gemeente-ontvanger, -den lieer Kokshoorn, zijn trouwen raadsman en rechterhand. Ten slotte dankt hij de ambtenaren, er op wijzend, dat Leiden hoeft een uitste kend ambtenarencorps, verheven boven zijn lof. Vervolgens werd de eerewijn rondge diend en de aanwezigen in de gelegen heid gesteld het prachtige album werk van do firma Mulder, Breestraat met schoenen omslag en fijn gecal- ligrapheerdo opdracht, te bewonderen. Do photo's stellen voor het Stadhuis, Raadszaal, Kamer van B> en W., verschil lende gemoentegehouwen, woning van den heer Bots, Mon Père-Kerk, St. Petruskcrk, verscheidene schoone plekjes van Leiden. Met een handdruk namen allen af scheid van den heer Bots, als wethouder. De L.A.W.E.T. Als de volgende week de L.A.W.E.T. voor de deelnemende firma's niet een klin kend succes wordt, dan is dat zeker niet de schuld van het bestuur, dat alles doet om het publiek tot bezoek te animeeren. Van de verschijning van het program ma waarvan 20.000 exemplaren gratis worden verspreid, maakten wij reeds mel ding. Bovendien is nu nog verschenen een pakkende réclameplaat, die allerwegen op deze tentoonstelling de aandacht zal ves tigen. - Deze-reclame-plaat, ontworpen door'den heer D. W. J. de Rijk, alhier, en vervaar digd door de firma P. J. Mulder en Zoon, eveneens te Leiden, brengt in beeld de rol, die*de Middenstand heeft te vervullen in het brengen van hei product van pro ducent tot consument. Bij de overbrugging van den afstand tusschen producent en consument vormt de L.A.W.E.T. een stevige brugleuning. Op den achtergrond ziet men aan de eene zijde het silhouet van de fabrieks stad der producenten en aan de andere zijde het silhouet van de woonstad der consumenten. In het midden het hechte L.AW.E.T.-gebouw, opgetrokken op Leid- schen bodem. Op de brug de Leidsche Stedomaagd, die Mercurius aldaar verwelkomt. Van het L.A.W.E.T.-gebouw waait de Leidsche vlag. Lichtstralen, die naar bo ven steeds helderder worden zijn een sym bool van het wegvagen van duistere wol ken. Op den voorgrond bet Leidsche Wapen en de omschrijving der tentoonstelling met tijdvak en plaats als neergeschreven op Leidschen grond. Het is een even zinrijke als fraai uit gevoerde plaat, die zoowel de ontwerpei- als den vervaardiger alle eer aandoed. Hei Jubileumfeest en de'School. Hoewel vandaag in Leiden het leven z'n gewonen gang gaat -en*, van feestbetoon weinig valt te bespeuren, heeft liet Be stuur van de Geref. Schoolvereeniging toch kans gezien dezen heugelijken Jubileums feestdag voor de schoolkinderen dezer ver- eeniging tot een onvergetelijken te maken door op alle scholen een feestjo te houden Vanmorgen kwamen de leerlingen, voor zoover zij niet uistedig waren, allen na tuurlijk in oranjetooi ter school, waar in alle klassen breedvoerig door de onder wijzers werd stilgestaan bij de betoeke- nis van dit Regeeringsjubileum, zoowel voor ons gansch9 volk, als voor het Ghr. deel daarvan, en bet Ghr. onderwijs. Blij de verheugenis stond op aller gelaat te lezen wanneer gewezen werd op de schoo ne trekken in de geschiedenis van bits Vorstenhuis in de laatste halve eeuw, waarin de deugden van Oranje's nazaten zoo treffend uitblinken. Een daverend: „Hoera, lang leve onze Koningin", gaf overvol uiting aan de dankbare feeststem ming. De mededeeling aan de leerlingen ge daan van het voornemen van het School bestuur om dezen dag vrijaf té geven, en allen een waardevolle herinnering uit te reiken, werd steeds gevolgd door een drie werf hoera, waarna allen een herinnering werd uitgereikt, welke bestaat in een prachtig afgewerkt blauw porceloinen bord, dat desgewenscht, als wandbord kan worden gebezigd en waarop de hoofd figuur wordt gevormd door een Oud-Hol- landsche Oost-Indië-vaarder die in den top de Oranjevaan, en voor op do boeg de lijfspreuk der Oranje's: „Je Maintiendrai" draagt. Waarlijk een kostbaar voorwerp, dat dan ook door allen met ingenomen heid werd aanvaard. Het verdere van den dag hadden alle jongens en meisjes vrijaf. Niet gelukt. De pogingen door onze Leidsche Ghr. Oranje-Vereen. aangewend, om H. Mi de Koningin te bewegen op haar terugtocht van de Hoofdstad naar Den Haag op a.s. Zaterdag, een huldebetooning van do Leidenaars in ontvangst te nemen aan het Station alhier, zijn niet gelukt. Bij het Bestuur der Chr. Oranje-Veree- niging is van den particulieren Secreta ris van H. M., bericht ingekomen dat de Koningin tot haar spijt aan de vriendelij ke uitnocdiging niet kan voldoen. Natuurlijk zullen alle Oranjegezinde Leidenaars dit besluit met leedwezen ver nemen, maar toch erkentelijk zijn dat het bestuur onzer Ghr. Oranje-Vereen, ernstige pogingen daartoe heeft willen doen. Een Jubileum. Het was vandaag 25 jaar geleden dal de heer J. P. Mulder als firmant in de be- kende Drukkerszaak werd opgenomen. De pogingen van den jubilaris om aan dit feit geen ruchtbaarheid le geven, had den niet kunnen verhinderen dat het toch bekend werd, met het gevolg dat hij van tal van zijden schriftelijke on stoffelijke blijken van belangstelling in ontvangst had te nemen. - Toen de heer Mulder vanmorgen zijn kantoor binnenkwam vond hij daar een schat van bloemen. Het personeel dat een prachtige bloe menmand aanbood had ook voor de ver dere versiering- van lie°t kantoor zorg ge dragen. De aanbieding van, de bloemen mand ging vergezeld van een hartelijke toespraak, waaruit een goede verstandhou ding duidelijk bleek. De jubilaris toonde zich door dit blijk van belangstelling evenals voor de andere attenties ten zeerste verrast. Onder de verschillende bloemstukken (rok mede de aandacht een fraaie bloemen mand aangeboden door de federatie van Boekdrukkerspatroons. Hoewel de tijdsomstandigheden niet in 't bijzonder geschikt zijn voor feestelijk heden, werd deze dag toch voor den jubi laris gemaakt tot een stillen feestdag, die zeker niet licht zal worden vergeten. Het Jubileumfeest. Het mag dan al geen feest zijn zooals we dat gaarne hadden gezien, toch valt van daag duidelijk op te merken dat er iets bijr- zonders is, al was 't slechts door den rijken vlaggentooi waarin de hoofdstraten vooral zijn gestoken. Overigens is het merkbaar stiller dan op andere dagen, waarschijnlijk dordat velen reeds in de vroegte de stad verlieten om de groote huldiging te Am sterdam bij te wonen, of om getuige te zijn van de talrijke feesten die vandaag in de omliggende dorpen worden gehouden. In aansluiting op wat wij reeds meldden omtrent het feestje op de scholen der Ger. Schoolvereeniging vernemen we nog dat op de overige Ghr. scholen aan alle leer lingen de bekende groote jubileum-wand kaart van Nederland werd uitgereikt. De leerlingen van de Kweekschool voor Zeevaart hadden vandaag vrijaf. In verschillende kerkgebouwen werd gisteravond een dankstond gehouden. Zoo traden in de Pieterskerk op Ds. Joh. W.*[ Groot Enzerink en Ds. Locher. Het kerk gebouw was stampvol, zoo zelfs dat een deel van het jonge volkje zich een plaats op de trappen van den kansel zag toege wezen. Ds. Gr. E. sprak naar aanleiding van Num. 20:17: „Wij zullen een Koninklijken weg gaan"; Ds. L. over Pslam 4:7, het 2de "gedeelte „Verhef Gij over ons het licht Uws Aanschijns, O, Heere!" Aan het einde- liet Ds. Gr. E. de hoor ders als het ware de belofte afleggen om ook dien Koninklijken weg te gaan, door staande te laten zingen de 2 eerste cou pletten van het „Wilhelmus". In do Geref. Kerk (Hooigracht) trad als voorganger op Ds. H. J. Kouwen- hoven die tot tekst had gekozen Ps. 66:19 en 20a: „Maar zeker, God heeft geboord, Hij heeft gemerkt op do stem mijns gebeds Geloofd zij God! Aan het einde van deze samenkomst welke zeer druk bezocht was werden door de talrijke schare uit volle borst twee cou pletten van het Wilhelmus aangeheven. In do Ghr. Geref. Kerk trad op Ds. Joh. Jansen die 's morgens tot tekst had Klaagl. 3:2123 en 's avonds Psalm 3:9a. Beide diensten waren druk bezocht. Op de Hoogewoerd werd gistermor gen de 28-jarige A. K., wonende Geere- graoht, aangereden door de autobus Lei denAlphen, tengevolge waarvan het transport-rijwiel dat hij bereed, geheel werd vernield. Zelf kwam hij er betrekkelijk goed af, dara behoudens cenige pijn in de zijde, geen letsel viel waar to nemen. Wie de schuld droeg van het ongeval zal worden onderzocht. Voor het winkelraam van den ban ketbakker A., op de Hoogewoerd, stond gistermorgen een handwagen, toen, door to vèr uitwijken, de veehouder de W., uit Zoeterwoude, dartegen aanreed, waardoor de wagen in het winkelraam werd gedrukt en die wérd vernield. Tegen 'den wagenbestuurder is een klaoht ingediend. Mej. M. v. D., werd gistermorgen op den hoek HaarlemmerstraatPelikaan straat aangereden door een bespannen wagen, terwijl zij haar rijwiel aan de hand meevoerde. Het rijwiel werd érnstig beschadigd. Bij de Wilhekninabrug op den Hooge Rijndijk wilden gistermorgen do chauL' feur J., en een veehouder, de heer de W., uit Zoeterwoude, die met paard en wagen reed, elkaar voorbijrijden, waar bij laatstgenoemde den chauffeur zweep slagen zou hebben gGgeven. Naar de al of niet kwaadaardige bedoe ling van deze daad zal een onderzoek wor den ingesteld. Aan bei loekSichi Leiden, 6 September 1923. Er is voor ons volk wel reden om lo zingen, te zingen met het hart: Dankt dankt nu allen God, Met blijde feestgezangen! Want groot, boven alle beschrijving, is de zegen die God ons volk schenkt. In het feit dat onze beminde Vorstin mag herdenken dat zij 25 jaar geleden Haar hooge ambt aanvaardde en door ons volk als zijne Koningin werd aan vaard. Maar niet minder in de w ij z e waarop dit jubileum wordt gevierd. Met ©en geestdrift boven alle beschrij ving wordt Koningin Wilhelmina allerwe gen begroet. Een geestdrift die haar hoogtepunt vond op het historische plein voor hot Amsterdamsehe paleis, waar vandaag heel het volk zijn Vorstin zal huldigen. Het was een moment van aangrijpende schoonheid toen daar de duizenden cn duizenden onder het spelen van de muziek en het klingelen van het klokkenspel do Vorstelijke familie begroetten. Het gejuich zwol aan tot een machtige ovatie die zich oploste in het ziifgen van het oude Wilhelmus. Dat was een ontroerend moment. Maar grooter nog was de ontroering, heiliger de geestdrift, meer gewijd nog do stemming teen daar plotseling door de duizendkoppige menigte: „D a t 's II e c- ren zegen op U daal", werd aan geheven. Hier werd gevoeld het trekken van het drievoudig snoer: God Nederland Oranje. Gelukkig het volk dat een Vorstin heeft als wij mogen bezitteir. Maar gelukkig ook een Vorstin dio zulk een volk heeft! OBSERVATOR. aiNBaEKLflislE) De Boskcopsche versiering. Naar gemeld wordt zal de smaakvolle versiering van het Koninklijk Paleis, aan gebracht door de Boskoopscho kweekers, nog tot den 15eii dezer maand gehand haafd blijven, zoodat ook do velen, die ook uit andere steden gedurende deze maand, na- terugkomst er Kohingin uit Amsterdam zullen verschijnen op de cours van geJuk- wenschen ia de Residentie, deze versie ring nog zuilen kunnen aanschouwen. Zaandam cn Oranje. Na een lange discussie werd door den Raad van Zaandam naar aanleiding van een ingekomen adres met 11 legen 10 stemmen besloten voortaan ter gele g:-a he id van feestdagen van het Koninklijk llui3 en dus ook gisteren en heden van de open bare gebouwen en torens de vlaggen te doen wapperen. Tevens werd besloten ook de middel bare scholen te sluiten en de ambtenaren der gemeente, voor zoover de dienst liet toelaat, vrijaf te geven. De vergadering, waarin op het einde de partijen eenigszins scherp tegenover elkander kwamen te staan duurde van half acht tot kwart voor tweeën. Nieuwe adeldom. Naar de „N. R. Crt." verneemt zullen er dezer dagc-n een aantal personen, waar onder verscheidene katholieken, in den a dels land worden verheven. Gok zullen er enkele tot dea adel befcoorende personen tot een boogaren titel worden bevorderd. WETHüüDERSVERKIEZINGEM. Wij vermelden nog de volgende v.o'.;iou ders verkiezingen: Zaandam: De hoeren J Icrmio (Midd.), J. F. Kamp.huijs (It -!v), A. Kruijver (A.-R.) en A G. Yefbeek D. AP.) Do laatste werd gekozen nadat de heer D. R. van dei Laan (3D A Pvoor z:jn benoeming had bedankt. S 1 i e d r e c h t, de heeren Joh. Kraaija veld (Vrijheidshond) en B. Smeding (S. D.A.P.). Laatstgenoemde wenschte den zetel niet te aanvaarden. Daarna werd benoemd deheer P. Rijsdijk (A.R.) Wageningen, de heeren J. Cr. Snackors (R.-K. aftr.) en G. W. Mortier (G.H.). Leeu war dien, herkozen de heer Tulp (Vrijh.b.); gekozen do heeren Lau- tenbach (A.-R.), Fransen (R.-K.) en Schel tema (Chr.-H.), candidaat van Leeuwar- den's Gemeentebelang. Middelburg, de heeren mr. A. A. do Veer (A.-R.) en J. Onderdijk (SD.AJ N ij kerk, de heeren A. Moiling (C.-H.J. en D. v. d. Bunt (A.-R.) Enschedé, de heeren H. C. Tand era (S.D.A.P.), Bevers (S.D.A.P.), Winkels (R.-K.) en Franke (V.D.) Zwolle, de heeren E. Brodewout (Vrijz.-Dem.), dr. H. Franssen (Anti-Rev). J. W do Vent (R.-K.) en Jos. \ogt (Soc.-» Dom). Voorhout, do hoeren P. Warmer dam en W. van der Laan. V/ ar mond. de heeren M. H Ui eins- kork (aftr.) en in do vacalura-Papot <l» heer Oudshoorn Maassluis, do heeren Joks van dor Spek cn A. Luycndijk. Woorden, de heeren F. Kalsbeek cn D. Enge!.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1