Tweede Bladj
gGn-
Woensdag 30 Mei 1923
's LANDS FINANCIEN.
Do Standaard acht den financieolen
toestand van ons land buitengewoon don
ker.
„Door don Voorzitter der A. R. Kamer-
club werd, bij de algemeene beschouwin
gen over de Staatsbegrooting, het nadeelig
verschil tusschen inkomsten en uitgaven
voor de volgende jaren geraamd op 100 k
150 millioen per jaar. Men achtte dit des
tijds niet vrij van overdrijving. Maar een
r.eer voorzichtige raming der Vlootwetsom-
missic komt thans tot een tekort van
720 millioen gulden per jaar. En neemt
daarbij aan, dat de inkomsten uit heffin
gen slechts met 25 millioen per jaar zul
len dalen. Wordt deze daling grooter dan
25 millicen, dan wordt ook het tekort van
120 millioen per jaar grooter.
En wij verwachten otellïg een grootere
daling clan 25 millioen en mitsrdien een
grooter tekort dan 120 millioen per jaar.
Die uitkomst bij een belastingdruk,
die voor de welvaar"; der volgende geslacE-
ten dooclend is, omdat geen nieuwe kapi
taalvorming meer plaats grijpt, leidt er
toch wel toe, om de "donkere wolk meer in
het oog te vatten dan den zilveren rand
er om heen.
Ongegrond pessimisme is verkeerd. On
dankbaarheid voor het vele goede dat God
ons nog schonk, is zonde.
Maar een uit het oog verliezen van den
werkelijken toestand kan evenmin tot iets
*^>eds leiden.
En die werkelijkheid is:
a. de belastingen kunnen niet meer ver
hoogd worden.
b. de bestaande belastingen gaan min
der opbrengen.
c. zelfs al bleef de opbrengst daarvan
op hetzelfde peil, dan nog is er een tekort
van ^ongeveer 100 millioen per jaar, dat na
tuurlijk verdwijnen moet en alleen door
vermindering der uitgaven verdwijnen kan.
Linksohe verdraagzaamheid.
In Aalsmeer is bij de verkiezing voor
den Gemeenteraad de Raad omgegaan: 7
links en 6 rechts. Dit „heugelijke" feit
werd op 'n feestavond der vrijzinnigen al
dus bezongen:
V r ij h e i d.
Een lied op de overwinning bij de Ge-
mcenteradsverkiezingen te Aalsmeer door
de vrijzinnigen op 23 Mei 1923.
(Da Cost a's strijdlied zeer vrij
gevolgd).
Zij zullen ons niet hebben,
De dompers van deez' tijd.
Godlof, wij werden eind-lijk,
Uit hunne greep bevrijd.
Zij zullen ons niet hebben,
De drijvers van dit oord.
Niet om hun slaaf te wezen, bis
,Werd onzen wensch verhoord.
Zij zullen ons niet hebben,
De drijvers van dit dorp.
Wij laten ons niet knechten,
Noch strikken in hun worp.
Tenzij wij laf verzaakten,
Wat in ons bvuist en leeft:
„Den drang naar al wat vrij is",) bis
Waarvoor de domper beeft.
Hij zal ons vast niet voogden,
De clerus vati deez'. plek.
Onz' geest laat zich niet perken,
Noch buigen onze nek.
En wie het toch mocht wagen,
Onz' vrijheid aan te slaan.
Hij zal ons strijdbaar vinden b.'s
Vereenigd om onz' vaan.
Met al hun zoete woorden,
Met al hun zacht geteem, c 4
Met al hun listen, lagen,
Met al hun valsch gefleem:
Nooit zullen zij ons hebben,
Ons zetten naar hun hand.
Nooit weder ons ontnemen, bis
Ons allerdierste pand.
En breken donk're dagen
Voor onze vrijheid aan,
Dan weiten w onze zwaarden,
Ontrollen w' onze vaan.
Als vrije mannen, vrouwen,
Ons fier dan weer verzet;
FEUILLETON
Van hooger Orde.
Naar het Engelsch.
91)
Zij zien, dat ik vooruit ga, ter
wijl anderen achteruit gaan dat mijne
fabrieken alleen met volle kracht werken
en dat ik meer handen aan het werk heb,-
dan ik gebruiken kan. Elke Week moet ik
wegzenden, die zich bomen aanmelden.
Zij zullen dien ouden roep weer aanhef
fen dat mijn machine het handwerk
heeft vernietigd. Zoo ziet gij, niettegen
staande al wat Guy zegt van onzen voor
spoed, dat zijn vader toch niet keelor
Snaai op een bed van rozen slaapt."
,,'t Is slecht - wreed!"
„Heelemaal niet. 't Is heel natuurlijk
f- 't is de straf, welke iemand krijgt voor
ket succes. Maar 't zal wel overgaan; we
«uilen er zoo weinig mogelijk om geven."
„Maar ben je zelf veilig? ik bedoel
leven," want een plotselinge vrees be
ding mij een vrees, niet ongewettigd
degens meer dan één gebeurtenis in dit
Jaar dit verschrikkelijk jaar 1825.
„Veilig? ja en hij sloeg zijn
«ogen op, „ik geloof, dat mijn leven geen
gevaar loopt als ik werk te doen heb.
Maar, ter wille van anderen, heb ik toch 1
En trouw aan onze strijdleus: bis
„Ons schrijft de kerk
geen we t."
J. F. L.
Is het niet meer dan schandelijk! „D e
Nieuwe Meerbod e", ons anti-rev.
orgaan voor Haarlemmermeer noemt in
een beschouwing over den uitslag dit lied
luguber. Waarlijk, deze betiteling is
niet te kras!
KEEK EM SCfrSÖÖL
NED. HERV. KERK.
Aangenomen. Naar Nijega-Elahui-
zen: H. Mondt, docts. te 's-Gravenhage.
GEREF. KERKEN.
Beroepen. Tc Molenaarsgraaf-Brand-
wijk: J. H. Donner Jzn., cand. te Goes.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen. Te SliedrechtT. A. Bak
ker te 's-Gravenhage.
GEREF. GEMEENTE.
Bedankt. Voor Amsterdam: H. A.
Minderman te Dirksland.
EVANG. LUTH. KERK.
Beroepen. Te Pekela: Joh. J. Simon
te Weesp.
Bevestiging, Intrede, Afscheid.
Cand. W. Doorenbos deed Zondag
intrede bij de Geref. Kerk van Midwolda
naar aanleiding van Jac. 1: 2122, na des
morgens bevestigd te zijn door den consu
lent, Ds. N. Postema.
Het afscheid van D s. W. H. van
H e u v e n van de Ned. Herv. Gem. to
Hemelum c.a. is bepaald op 1 Juli en zijn
bevestiging on intrede te Nijkerkerve>en op
8 Juli. Bevestiger is Ds. W. G. C. Beere-
kamp van Leeuwarden.
Zondag nam D s. G. v. Wolfswin
kel onder grc^>te belangstelling afscheid
van de Ned. Herv. Gem. te Welsrijp, welke
gemeente hij 11 jaar mocht dienen.
Zondag nam D s. T h. G. C. R a p-
p a r d afscheid van de Ned. Herv. Gem.
te Maartensdijk m^t eei^ predikatie over
Markus 13: 31, die door een zeer groote
schare werd aangehoord. Na het einde der
predikatie sprak Ds. Klomp, van West
broek, namens Gemeente en Kerkeraad
den vertrekkenden leeraar toe, waarna hij
do gemeente verzocht hem Ps. 1214 toe
te zingen.
Da. W. B i e s h a a r te 's-Gravenhage
dié benoemd was tot directeur van den
Geref. Zendingsbond, heeft die benoeming
niet aangenomen.
Ds. A. Steyling.
Ds. A. Steyling, emer. pred. te Apel
doorn, is wederom zooverre hersteld, dat
hij Gereformeerde Kerken, die hulp behoe
ven in den Dienst des Woords, gaarne wil
helpen.
Ds. G. J. v. d. Vegt.
Ds. G. J. v. d. Vegt, Geref. pred. te Ha
ren, moet wegens lichaamszwakte ©enigen,
tijd rust nemen. Ds. D. Vrieling, em. pred.
aldaar, zal voor zoover mogelijk hoogst
waarschijnlijk den dienst (les Woords
waarnemen.
Jubileum.
D s. G. E. Meloen, Ned. Herv. pred.
te Kloetinge, herdacht Zondag met een
predikatie over Hand. 4: 12 zijn 40-jarig
nmbts-jubileum. Dc jubilaris werd toege
sproken door burgemeester Zande©, waarna
de gemeente hem toezong Ps. 121: 4. Aan
het einde der godsdienstoefening vertolkte
ouderling J. Oele de dankbaarheid der ge
meente, waarop hartelijke toespraken
volgden van Ds. Feijkes, namens den ker
keraad te Colijnsplaat; van Ds. Drost,
van Wemeldingc namens het Classicaal
Bestuur, en van Ds. Steinz, namens den
kerkeraad van Goes. Den jubileerenden
pastor werd daarna staande toegezongen
Gezang 91: 3.
Voor dien stond Ds. M. te Korbenhoef
en te Colijnsplaat.
Met het uitspreken cener gedachtenis
rede naar aanleiding van Rom. 12: 46,
herdacht D s. Th. S ch ar t en te Gouda,
Zondag den dag waarop hij voor 25 jaar
zijn predikambt bij de Luthersche Ge
meente aanvaardde, na afloop waarvan hij
door Ds. Gras uit Rotterdam waardeerend
werd toegesproken. -
Zending.
De Algem. Ned. Zendingsconferentïe zal
dit jaar te Amsterdam worden gehouden
op Maandag 22, Dinsdag 23 en Woensdag
21 October. In verband met het regeerings
jubileum van de Koningin zal zij gewijd
worden aan een overzicht van den groei
gedurende de laatste maand, als ik van
en naar de Coltkambank ga dit bij me
gedragen."
Hij toonde mij een klein pistool. Ik
schrok hevig.
„Weet je vrouw dat?"
„Natuurlijk. Maar zij weet ook, dat ik
't niet gebruiken zal als 't niet hoogst
noodig is, en ook, dat de wetenschap, dat
ik zoo iets bij me heb, wat hier en daar
wel bekend is, mij mag verhinderen 't
ooit te gebruiken. God geve dat! Maar,
kom, laat ons hier niet meer over spre
ken."
Hie hield op en zag met 'n droeven blik
over het zonnige dal, waarvan het groot
ste deel reeds zijn eigendom was. Want
het geld, dat hij kon missen uit zijn zaak,
daarmee speculeerde hij niet, maar hij
had een aartsvaderlijk genoegen om dat,
te beleggen in land, vooral ten behoeve
van zijn fabrieken en voor degenen, die
daaraan verbonden waren.
„Mijn arm volk zij zouden mij nu
toch beter moeten kennen!"
„Wat zult gij er tegen doen?"
„Niets, 't laten uitsterven!" i
We stapten van dit onderwerp af en
praatten vroolijk nog een uur lang over
allerlei diugen. John Halifax zag er uit
als een „gezegend" man.
Gezegend en gelukkig ook was bij dien
ganschen dag, vooral bij den maaltijd
van het Zendingswerk in Ned. Oost- en
West-Indië gedurende die 25 jaren.
Algemeene Synodale Commissie der
Nederlandsche Hervormde Kerk.
XII.
Een schrijven van het classikaal be
stuur van Leeuwarden met verzoek om
eenheid te brengen in de rechtsbedeeling
met betrekking tot de approbatie van be
roepen, wordt na hetgeen daaromtrent
reeds door de Alg. Synodale Commissie is
overwogen, voor kennisgeving *aangeno-
men.
De kerkeraad van Leiden heeft verzocht
adhaesie te betuigen aan zijn adres, ge
richt tot de Protestantsche kerken in
Amerika betreffende den toestand in het
Roergebied. Aan den kerkeraad zal wor
den bericht, dat de Synodale Commissie
aan dat adres geen adhaesie kan betui-
Do secretaris geeft eenige inlichtingen
betreffende Nederlandsche landarbeiders
in Noord-Frankrijk. Een predikant zal
worden uitgenoodigd voor hun geestelijke
belangen te zorgen, indien hun aantal al
thans groot genoeg zal zijn.
In het Weekblad zal een aanschrijving
worden opgenomen, dat aan de bepalin
gen betreffende het uitbrengen van beroep
binnen den bepaalden tijd de hand moet
worden gehouden.
Verscheidene stukken worden voor ken
nisgeving aangenomen. Aan de schenkers
van boekwerken voor de bibliotheek der
Synode is dank betuigd.
Tot leden der Spoedcommissie worden
benoemd de h.h. F. Tammens en Kr. Tim-
mers; tot hun secundi de h.h. G. E. M.
Picard en H. Veenman.
Nadat de h.h. dr. Aalders en C. Sr van
Paassen afscheidswoorden hebben ge
sproken, herdenkt de president, dr. Wey-
land, in hartelijke bewoordingen, in 't bij
zonder den secretaris, die wegens onge
steldheid een verloftijd van drie maan
den heeft. Hij dankt den secretaris ad.
voor zijn arbeid en sluit de vergadering.
EyangeÜsch-Luthersche Synode.
Na lezing en vaststelling van de notu
len der vorige zitting bracht ds. De
Meijere in de zitting van gisteren namens
de comm. van rapport over het financieel
beheer der syn. commissie verslag van
haar bevindingen uit. De commissie heeft
alles wat beirekking heeft op de finan
ciën, nauwkeurig onderzocht en in volkom
men orde bevonden. Zij stelt voor, de re
kening en de begrooting goed te keuren,
het weduwenpensioen te bepalen op f 400,
de syn. commissie te machtigen zoo noo
dig f 5000 te gelde te maken en de finan-
cieele commissie, vooral den lsten pen
ningmeester, mr. Loman, te danken voor
het uitstekende en zuinige beheer. De sy
node neemt bij acclamatie deze voorstel
len aan.
Dr. Rust rapporteert over de voorstel
len van curatoren van Jiet seminarium
om wijziging te brengen in het reglement
op het seminarium en in het reglement
op de toelating tot het predikambt. De be
doeling is, dat de aanstaande predikanten
bij het kerkgenootschap, die niet te Am
sterdam studeeren, zullen worden inge
schreven, na hun propaedeutisch examen,
in. het seminarium. Zij zullen zich' dan in
verbinding met de hoogleeraren hebben te
stellen, en zoodoende zich eenige jaren
onder hun leiding plaatsen met bestudee-
ring der vakken op het seminarium gedo
ceerd.
Voorts, dat in de eischen voor de toela
ting zullen vervallen: de ethiek en de
godsdienst van Israël, omdat, onder het
nieuwe academische statuut, deze vakken
reeds tot het candidaatsexamen behoo-
ren, en in plaats van twee preekschetsen
een schets over een op te geven cateche
tisch onderwerp; en eindelijk in plaats
van een examencommissie van 14 leden
er een te nemen van zeven.
Het eerste voorstel wordt aangenomen
met 19 stemmen tegen 2; het tweede bij
acclamatie aangenomen; het derde ver
worpen met 15 tegen 6 stemmen.*
Ds. Theesing verdedigt zich.
Het Religieus Socialistisch Verbond
heeft te Rotterdam een bijeenkomst ge
houden, waar o.a. D r. H. J. D. R. Thee
sing uit Middelie-Kwadijk, tegen wien,
gelijk bekend, een aanklacht is ingediend,
sprak over: „Verboden Christendom". De
ze rede wa-s, zooals de heer Leisting in
zijn openingswoord zeide, het antwoord
op een aanklacht, die tegen Dr. .Theesing
is ingediend.
De mensch is, zoo ving Dr. Theesing
zijn rede aan, een natuurlijk wezen. Hij
is een deel der natuur. Maar hij is meer,
want hij is een geesCelijk wezen.
van Jiet fabrieksvolk. Het deed 't hart
goed to hooren met welk een vreugde zij
den meester begroetten en den jongen
meester ook, dio op dezen dag voor de
eerste maal als zoodanig werd voorge
steld; daar de firma voortaan zou hee-
ten „Halifax en Zoon".
En hoe gelukkig was de vader toen hij
des avonds in het midden van zijn kinde
ren stond, wachtend op „Guy's bezoe
kers".
„John ziet er goed uit van avond," zei
Ursula, terwijl zij bij me kwam zitten.
Uit haar kalmen blik zou men niet heb
ben vermoed, dat zij wist, wat John mij
dezen morgen gezegd had, dat zij wist.
Maar zij beiden, in hun volmaakte
eensgezindheid, hadden een wondere
kracht een wondere onbezorgdheid.
Daarom, te midden van al hunne zor
gen, was haar gezicht zoowel als 't zijne,
kalm en helder. John glimlachte terwijl
hij bij ons kwam staan en zeide met
zichtbaar genoegen: „En ge hebt mijn
broche toch tenslotte voorgedaan zie
ik?"
„Ja, maar en zij schudde haar
hoofd „denk aan je belofte."
„Phineas, deze vrouw van mij is een
ij-dele vrouw. Zij weet, dat haar waarde
„ver bovon robijnen is", of zelfs dia-:
manten. Neen, mevrouw Halifax, wees
niet bang; ik zal je geen juweelen meer
"Uit den geest der mensehen is
ontsproten alle wetenschap, allo vrijheid,
ale godsdienst. Wij zien een voortdurend
stijgen van het lagere tot het hoogere in
wetenschap en vrijheid; een opgaande lijn
die nooit verbroken wordt.
Dit standpunt mag echter, waar het de
ontwikkeling van den godsdienst betreft,
niet worden uitgesproken, tenminste niet
in de Herv. Kerk, want daar gaat men
uit van de fictie, dat eenmaal is ge
openbaard de waarheid, waarboven geen
andere waarheid meer mogelijk is. Er is
geen ontwikkeling meer denkbaar, nadat
de Christelijke leer aan de menschheid is
geopenbaard. Als men dus aanneemt, dat
in het traditioneel Christendom de hoog
ste waarheid is geopenbaard, dan komt
men tot vier conflicten.
1. Het conflict tusschen de traditionee-
lo Christelijke leer en de wetenschap. De
traditioneele Christelijke leer leert, dat
het heelal de aarde is. Zij laat voorts de
mogelijkheid van wonderen open. Zoo zou
Josua eens de zon hebben doen stilstaan.
De wetenschap heeft echter aangetoond,
dat er geen wonderen zijn, doch on ver
breekbare natuurwetten.
2e. Is er het conflict tussCfoen de Chris
telijke leer en het zedelijk bewustzijn. De
oude Christelijke leer spreekt van een
zondeval. Van de grondlegging der wereld
af, is vastgesteld, wie wel en wie niet in
den hemel zullen komen. Die gedachten-
gang is strijdig met wat in ons leeft, als
zedelijk bewustzijn. Wij kunnen er niet
toe komen ons als een willoos werktuig
te beschouwen. Er is een stem in ons, die
zegt, dat wij niet geneigd zijn tot alle
kwaad, maar dat wij kunnen stijgen tot
het goede.
3e. Is er het conflict tusschen het Chris
tendom en de levenservaring van den
mensch. Het Christendom zegt: „Er is
oen God, die voor ons mensehen- per
soonlijk zorgt. Er is de voorzienigheid
Gods, die waakt". Maar als wij te rade
gaan met de levenservaring, dan komt
er twijfel. Mensehen, wie het goed gaat,
kunnen deze leer gemakkelijk onderschrij
ven. Maar wie in de achterbuurten heeft
rondgekeken, zal zijn mond wel houden.
4e. Het conflict gaat tusschen het over
geleverde Christendom en het verlangen
der mensehen naar maatschappelijke
rechtvaardigheid.' Door de eeuwen heeft
het officieele Christendom niet gesproken
van de rechtvaardigheid, die komen moest
op aarde. Het heeft alle onderdrukking
laten bestaan. Men heeft partij gekozen,
maar niet de.partij van Jezus Christus van
den vernederde, maar omgekeerd.
Spreker besprak daarna deze stellingen
in den breede en lichtte ze toe."
Dat is wel een in-droevig verschijnsel.
Maar weinig minder droevig is zeker,
dat oen orgaan als do Gereformeer
de Kerk in verband met deze leertucht-
kwestie kan schrijven:
„Die eene man zal nu aangepakt wórden,
omdat hij wat krasser heeft uitgesproken
wat door vele anderen in beginsel reeds
lang was uitgesproken en omdat hij met
wat meer gerucht geloochend heeft wat
reeds velen voor hem loochenden en nog
met hem loochenen.
En op wat grond zal dit geschieden?
Op dezen grond, dat hij, de leer onzer
Kerk te na kwam?
Dan willen wij onmiddellijk als zijn ad
vocaat optreden en aanvoeren, dat hij
daarin waarlijk niet alleen staat, want dat
niet alleen Modernen, maar ook vele Or
thodoxen het doen, inclusief de volgelingen
van dr. Kuyper, die onze belijdenis op het
stuk van Kerk en Overheid ^ontrouw wer
den."
Mensehen die brutaal het Christendom,
loochenen en bestrijden op één lijn ge
steld, met de mannen van den Gerefor
meerden Bond.
Het is wel kras.
Congres voor Inwendige Zending.
Met het oog op het Congres voor Inwen
dige Zending, dat van 1921 Juni te Am
sterdam gehouden wordt, is de algemeene
vergadering van het Nederlandsch Bijbel
genootschap gesteld op Maandag 18 Juni.
Op den avond van dien dag zal prif. dr.
van Nes uit Leiden spreken over: „Het
Bijbelgenootschap en de Inwendige Zen
ding."
Uit het Sociale Leven
Het Nationaal Arbeidssecretariaat
Het referendum in het Nationaal Ar
beidssecretariaat over de aansluiting bij
de Roode Vakinternationale is thans afge-
loopen. Naar de Tribune meldt, is de aan
sluiting met een duizend stemmen, meer
derheid aangenomen.
geven."
Zij had ze niet noodig. Zij stond te
midden van hare drie zonen met den
lach van eene Cornelia.
De gasten kwamen binnen en John
verliet mij om zijn plichten als gastheer
te vervullen. Geen gemakkelijke plicht,
gelijk ik spoedig bemerkte. Want de tij
den waren moeilijk en de mensehen niet
op hun gemak. Allen, behalve de lucht
hartige jonge lieden, zagen er ernstig uit
Het jaar 1825 was het jaar van de pa
nieken. Daar de oorlog was opgehouden,
was plotseling de handel, in zijn slecht-
sten vorm, ongezond uit de kracht ge
groeid. Speculaties groeiden overal op
als paddestoelen, bloeiden even en ver
dwenen dan weer. Dan volgde de onder
gang niet van honderden, maar van dui
zenden, van alle standen en klassen. Dit
jaar en deze maand van 't jaar, deed
zien, doordat vele oude firma's, vooral
bankiers, sprongen, dat de algemeene
„krach" juist begonnen was. Zelfs in on
ze afgelegen, landelijke omgeving werd
het gevoeld, ook onder onze gasten van
dezen avond, onder eenvoudigen en voor
namen. Alleen een man, in de positie van
mijnheer Halifax, kon zulke heterogene
elementen bijeen brengen. Stadsmen-
schen en plattelanders, dissenters en
Anglicanen, beroepsmcnschen cn zaken-
menschen. John durfde dat wol cn
Staking te Schiedam.
Aan de glasfabriek „De Schie" die kort
geleden weer in werking is gesteld, heeft
een 20-tal aanvangers het werk gestaakt.
Zij eischen een betere loonregeling. Do
glasblazers zijn aan het werk gebleven.
Daar zij echter ook het werk der jongen#
moeten verrichten, lijdt de productie on-*
der de staking, terwijl ook het loon det
volwassen arbeiders daardoor vermin-*
dert. - -(
Malaise in de glasindustrie.
Do glasfabriek „Uto" te Schiedam heeft
haar bedrijf, dat op coöperatieve leest ie
geschoeid, stopgezet. De regeering en d«
gemeente zijn niet genegen de onderne*
ming financieel te steunen, waardoor do
directie verliezen lijdt, die zij niet langer
kan dragen. 150 glasblazers zijn hierdoör
werkloos geworden.
Het verbruik aan electrische energie.
Bolgens een uitvoerige becijfering be
droeg bet totale verbruik van electrisch®
energie over de geheele aarde ongeveer
100.000 milliard kilowat uren, waarvan
85 voor kracht en slechts 15 voor ver
lichting. Bijna precies de helft dier enorm®
hoeveelheid wordt in Amerika verbruikt,
waar de electrifies tie het verst is doorge
drongen en waar watervallen en goedkoopo
steenkool de toepassing ook veel gemakke
lijker maken dan elders over zoo grooto
uitgestrektheden mogelijk zou zijn. Na
Amerika komt Duitschland met 8.6, Japan
met 6.9, Engeland met 6.4, Frankrijk met
5.4, Canada met 5.1 millard K.W.U. Ons
land verbruikte 343.000.000 K.W.U.
In Zwitserland en Scandinavië werden
meer dan 92 van de electrische energie
gebruikt voor fabrieken en sporen, ter
wijl Japan slechts 72 daarvoor gebruik
te en aldus betrekkelijk het grootste deel
voor licht toepast. Ons land wordt bij de
kleine verbruikers gerekend, zooals het
bovenstaande cijfer voor het totale ver
bruik reeds duidelijk doet ui tin men.
Merkwaardig is dat Amsterdam alleen,
van die 343.000.000 K.W.U. 110.000.00o K.
W.U. verbruikte, waarbij dient opgemerkt
te worden, dat hot verbruik over het ge
heele land in de laatste twee jaren sterk
toeneemt. In ons land wordt ongeveer 20
voor licht, gebruikt en do rest voor
kracht Do andere genoemde kleine landen
konden gemakkelijk boven ons land ko
men, omdat zij over groote hoeveelheden
arbeidsvermogen in water beschikken, dat
op zeer goedkoope wijze in electrische
energie omgezet kan worden, terwijl heb
opwekken met steenkool noodzakelijk duur
moet blijven, waar tegenwoordig slechts
hoogstens 13 van de totale chemische
energie der steenkolen in electrisch ar
beidsvermogen omgezet, wórdt.
Ook dient opgemerkt te worden, dab
men wel mag rekenen, dat. juist in die
landen het electrisch bedrijf het best ren-
deerend is, waar het grootste deel der
energie "gebruikt wordt voor kracht en niet
voor licht, daar de lichtverbruiker slechts
op enkele uren van den dag en dat nog
sterk wisselend stroom afneemt, terwijl
do fabrieken, spoorwegen en andere, ver
voermiddelen kunnen zorgen voor een vrij
regelmatig cn continubedrijf. Wegens de
veiligheid en de juistheid van regeling cn
ook wegens het rendement in licht is het
electrische licht te verkiezen boven allo
andere methoden van verlichting en zal
het percentage er voor zonder twijfel stij
gen.
Por hoofd der bevolking bedroeg het
verbruik ongeveer: Zwitserland 700 K.W.U
Canada 612, N.-Amerika 472, Noorwegen
493, Zweden 364, Z.-Afrika 199, Frankrijk
.147, Duitschland 141, Nederland 52 K.W.U.
Van de totale bevolking gebruikt, in
Canada meer dan 38 electrisch licht en
N. Amerika 36.8 Dan komen achtereen
volgend: N. Zeeland, Japan, Denemarken.
(29.8 Zwitserland, Scandinavië, N.
Foundland, België (19.7 Australië, En
geland, Duitschland (14.5 Nederland
(!4
De totaio capaciteit der electricitcitsop-
wekkers bedraagt ongeveer 46.500.000 KW.,
waarvhn twee derde op rekening der be
drijven met stoombedrijf en een derde uib
de wateroentrales wordt verkregen. Ons
land bezat in 1920 van het totaal ongeveer
oen half procent, terwijl België driemaal
zooveel heeft, hetgeen verklaard kan wor
den uit de „zware industrie" van dit land.
In totaal rekent, men, dat 5 van de wa
terenergie nuttig wordt omgezet, zoodat
zonder twijfel de toeneming er van in do
eerstkomende tijden, waarin zuinigheid
oen dure plicht is, zeer sterk zal zijn.
S
hij deed 't. Maar hoewel John, door zijn
persoonlijken invloed, deze mensehen van
verschillenden stand, vriendschappelijk
in zijn huis deed bijeenkomen, kon hij
toch dezen avond te wolk niet wegnemen,
welke over allen scheen te hangen een
wolk zoo zwaar, dat niemand lust gevoel*
do er op te zinspelen zelfs. Men sprak
over allerlei dingen. Natuurlijk viel ook
het gesprek op onze buren. Ik bleef
zitten luisteren naar mijnheer Herbert
Oldtower, die 't vreemd vond, dat Lord
Luxmore het kasteel zoo schandelijk liet
vervallen en dat hij al begonnen was do
dennenbosschen rondom te hakken: „Dos-»
act cn, eeuwen ouder dan zijn titel 't is
formeel heiligschennis! En daar de bezit
ting reeds is vermaakt, ia 't werkelijk
roof, aan den erfgenaam gepleegd! Maar
ik hoor, dat men met Lord Ravenel alles
doen kan hij is een zelfzuchtige, cyni* j
scho. ijdele wellusteling!"
„Werkelijk u heeft 't mis, mijnheer
Herbert!" riep mijnheer Jessop van Nor*
Ion Bury. „Hij doet zaken met mij
d.w z. er zijn enkele arme katholieken in
deze streek, wien ik geld van hem geef.'^
Neen zeker, hij moge cynisch wezen *v
misschien ijdcl de meeste mensehen^
van stand zijn dat maar Lord Ravenol
is niet zoo als zij vader is 't wol mijn*'
heer Halifax?"
(Wordt vervolgd).
