Propaganda-Meeting Dagblad voor Leiden en Omstreken. Gehoorzaal AiSUdlfe£tiiEVaTSPii«J8 In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f2.50 Per week f 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 3 tie JAARGANG. - DINSDAG 27 MAART 1923 - No. 905 BureauHooigracht 35 Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 ADVERTENTIE-PriiJS Gewone advertentiën per regel 22J4 cent; Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief, 'Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbeta ling van ten hoogste 30 woorden, worden dageliilrs penï-atst. ad 50 cr^f. V De rechten der minderheden. Gebrek aan plaatsruimte was oorzaak dat wij aan de algemeene beschouwingen over de Staatsbegrooting in de Eerste Kamer, weinig aandacht konden schen ken. Toch is wat daar gesproken werd zeker van niet minder be teekenis, dan do de- baten in do Tweede Kamer gehouden, waarom wij hier enkele gedeelten laten volgen. i 1 Interessant is al dadelijk wat de heer de Vos van Steenwijk opmerkte over de rechten der minderheden. „Ik twijfel, zoo zeide hij, geen oogen- blik of Regeering en Stateh-Generaal zullen ruimschoots rekening houden, met de zienswijze der partijen die in de min derheid zijn daarvoor zijn wij rechtsch maar ik wil daarop ten allen overvloede even aandringen. Ik vat het, dat Vrijheidsbonders van zoodanigen aandrang mijnerzijds niets zullen begrijpen, maar zoo zijn nu een- maal onze rechtsche manieren. Wij moeten er ons voor hoeden mis bruik te maken van onze overweldigende meerderheid in beide takken der Volks vertegenwoordiging, en het: „over haar zonder haar handelen" opzichtens de linksche groepen nimmer in praktijk brengen. Wij mogen indachtig zijn aan hetgeen wij tientallen van jaren aan den lijve hebben ondervonden onder de tiranny van de in meerderheid verkeerende voor zaten van den Vrijheidshond afgestor venen zal ik niet noemen, al doemen in dit verband natuurlijk tallooze nameii voor mij op die zich in hunne hemel tergende arrogantie als „het denkend deel" der natie aandienden. Toen die toonaangevende, hooghartige, geïnfatueerde, bekrompen lieden, zonen van de satisfaits van 1848, beneveld door hunne macht, op ieder gebied voor zich do suprematie opeischten, geen rekening hielden met hen, die uit hot Christelijk beginsel leefden, ze licht achtten, ze voor stommelingen of huichelaars scholden, ze achterstelden en onderdrukten, nimmer de allergeringste eerbiedenis voor hunne godsdienstige overtuigingen betoonden. Gedurende al die jaren had het er veel van of de liberalisten hadden in hunne grenzelooze verwatenheid octrooi geno men om de rechtsche partijen met felle gebetenheid te knechten. Wij werden bij de nachtschool gere kend, niet voor vol aangezien, niet eens als burgers van de 2de soort aangemerkt, laat staan behandeld; niet waardig ge keurd het publieke erf te betreden, telden heelemaal niet mede, werden buiten het gemeen© recht geplaatst, als paria's beje gend, vilein gepersecuteerd. Voor ons was geen plaats onder de zon, gold art. 5 der Grondwet blijkbaar niet. Het was in de dagen, toen voor cory- pheeën als Kuyper en van Idsinga geen zetel was aan de Rijksuniversiteiten, propagand a-s octescholen van links, als zij, liefstop algemee ne kosten, tallooze jaren wa ren en thans nog grooten deels e i t e 1 ij k z ij n maar wel voor libe rale mediocriteiten, vrijzinnigen van den zooveelsten of van heelemaal geen rang; in de dagen, dat het hoofd van een ge west nog. kort geleden werd er in de linksche pers aan herinnerd durfde te verklaren geen antirevolutionaire burge meesters te kunnen gebruiken; later zou Wijken hoe bruikbaar hij zelf was." De heer de Vos van Steenwijk wees er verder op, dat het liheralisme hier te lande in zijn enghartige, kleinzielige, stompzinnige verbijsterende zelfvoldaan heid nooit iets heeft verstaan van de geestelijke dingen, die er in ons volk le ven, van den hoogen inzet der Christelij ke partijen, van de ernstige realiteit. Van dat liberalisme, zoo' ging hij voort, kan men nooit kwaad genoeg zeggen of denken. Het was door alles heen. Het was demonisch." Het kan geen kwaad deze dingen nog eens in herinnering te brengen. Iii onze dagen zijn er tal van menschen in onze kringen, die ietwat uit de hoogte verklaren niet aan politiek te doen, om dat het „toch niets geeft." Misschien kan een herinnering aan de onderdrukkink van alles wat Christelijk ^vas, in de vorige eeuw, hen er toe bren gen de zaken in helderder licht te zien. Misschien komen zij er toe te danken voor wat in Gods gunst bereikt werd niet alleen maar ook om te werken en te ijveren voor het behoud van v r ij- heid en recht. STADSNIEUWS Vereeniging tot bestr. der Tuberculose. Genoemde vereeniging hield gistermid dag haar jaarlijksche algemeene verga dering onder leiding van den voorzitter, Prof. W. N o 1 e n, die de vergadering opende. De Secretaris, d r. J. B ij t e 1, las ver volgens de notulen der vorige vergade ring, welke zonder bemerkingen onder dank voor de redactie werden goedge keurd. Hierna volgde het jaarverslag van den secretaris, waaruit wij het volgende aan stippen: Op het consultatiebureau aan de Hooi gracht werden 250 patiënten ingeschre ven. 8 maal werd verbetering in do ventila tie van het ziekenvertrek, of van slaap- tevens woonvertrek, aangebracht. 1 Gezin ontving toeslag op de huis huur, opdat het in eene goede woning kon blijven. 36 maal had ontsmetting van bedde- goed plaats. 1 maal werd de woning ont smet. Met geldelijken steun der vereeniging werden 5 patiënten en 7 bedreigde kinde ren naar sanatoria en' derg. inrichtingen gezonden. 4 Patiënten en 3 bedreigde kinderen reeds in 1921 uitgezonden, keerden in 1922 terug. Door bemiddeling van liet C. B. werden 40 bedreigde kinderen op de Leidsche Buitenschool geplaatst; 7 patiënten uit gezonden door den Raad van Arbeid; 7 kinderen naar vacanlie-kolonies gezon den door het Centraal Genootschap; 1 patiënt naar een rusthuis gezonden door de vereeniging „Reisbelasting". Aan 6 patiënten werd hulp in de huis houding gegeven, terwijl uit 2 gezinnen het kind in de kinderbewaarplaats werd uitbesteed. Aan 30 patiënten werd gedurende eeni- gen tijd Yi L. melk daags verstrekt. De Voorzitter sprak namens de ver eeniging zijn hartelijken dank uit tot den secretaris, voor zijn vele bemoeiingen en vooral voor dit keurig jaarverslag. Daarna was het woord aan den pen ningmeester, den heer Aug. L. Reimc- ringer," tot het uitbrengen van zijn finanüeele jaarverslag. Hieruit bleek, dat de totaal ontvangsten bedroegen f 15469.76 K en de uitgaven f 13966.52 M, zoodat werd gesloten met een batig saldo van f 1503.23, zijnde on geveer f 500 meer dan het vorig jaar. (Het kapitaal der vereen, bedraagt thans f8678.75). Uit het verslag der kascommissie, be staande uit den heer Mr. van Wensen en Mevr. Wiggers-Rollandet bleek dat hoe ken en bescheiden in juiste orde waren bevonden. Het sprèekT vanzelf, dat ook den pen- niiigm. een warm woord van dank ten deel viel. De leden der kascommissie werden bij acclamatie aangewezen, om ook in het komende jaar als zoodanig te fungeeren. Alsnu kwam aan de orde het verkiezen van een viertal bestuursleden wegens pe riodieke aftreding. Aan do beurt van aftreden waren dit maal de heern dr. J. Bijtel, dr. H. Murk Jansen en Mevr. Pijnacker Hordijk, ter wijl de heer dr. M. D. Horst die tot op heden tijdelijk zitting had als lid van het dagelijksch bestuur, vast als zoodanig diende te worden benoemd. Het laatste staat in verband met de door de gemeente te verstrekken subsidie aan de kas der vereeniging, waarbij dit college de voorwaarde had gesteld, dat de dir. van den gem. geneesk. dienst zou zit ting hebben in het dag. bestuur. Het spreekt vanzelf, aldus de voorz., dat het dag. best. zich gaarne bij deze be paling neerlegde, en in hooge mate deze regeling toejuichte, mede omdat het lid van het dag. best., Prof. P. Th. L. Kan, reeds meermalen bezwaar had gemaakt tegen zijn aanblijven, wegens zijn druk ke werkzaamheden. Waar dus Prof. Kan zelfs gaarne zijn plaats door iemand anders zag vervuld, bestond er niet het minste bezwaar tegen toetreding van dr. Horst- in zijn kwaliteit als dir. v. d. gem. geneesk. dienst als lid van 'het dag. be stuur. De uitslag der stemming die nu plaats had was, dat alle aftredenden voorzoover zij herkiesbaar waren werden gekozen, terwijl tot plaatsvervangende leden wer den gekozen in dezelfde volgorde: de hee- ren S. Hoogewerf, Brüning on Mevr. .Prof. Kan, terwijl als pl.v.v. lid van Dr. M. D. Horst werd gekozen dr. E. Gorter lector in de kindergeneeskunde. Do voorzitter richtte zich in het bijzonder tot het nieuwbenoemde lid, dr. M. D. Horst, dien hij hartelijk welkom heette, daarbij tevens uiting gevende aan aller overtuiging, dat door diens optreden het werk der vereeniging aan be teekenis heeft gewonnen, en dat buitengewoon goede vruchten mogen worden verwacht van de nauwere samenwerking tusschen de vereeniging en de gem .geneesk. dienst. Deze woorden werden gevolgd door een hartelijk applausje, waarna dr. Horst dankte voor het gesprokene. Onder de mededeelingen die de voor zitter vervolgens deed, was er eene van minder aangenamen aard, n.l. dat de heer Creijghton, eigenaar van het pand op de Hooigracht, waarin thans het consulta tie-bureau is gevestigd, als zijn verlan gen heeft te kennen gegeven dat dit pand met 1 Aug. a.s. zal worden ontruimd. Het bestuur heeft reeds in verschillende rich tingen geinformeerd, maar tot heden is men er niet in geslaagd een geschikt pand te vinden. Het bestuur acht echter een oplossing niet geheel onmogelijk, met het oog op de nauwere Intrekkingen waarin de vor. tot de gem. is komen te staan. Verder deelde de voorzitter mede, dat namens de vereeniging in het bestuur der Denkt aan de Tweede Paaschdag nam. 2 uur, in de te Leiden, ver. „De Leidsche Buitenschool" was zit ting genomen door Mevr, Pijnacker Hor dijk en den heer dr. J. Bijtel, en voorts, dat de traditioneele Emmabicem ten verkoop zal worden aangebo den op Vrijdag 5 April a.s. ten opzichte waarvan ;spr. een be roep deed op de meelevend-. heid en offervaardigheid der burger ij. Bij de rondvraag informeerde dr. Horst naar de mogelijkheid om de vacan- ties van het personeel van het consulta tiebureau zoodanig te regelen, dat een sluiting, zij het ook voor den tijd van één maand, niet meer noodig zal zijn, daar dit niet in het belang der patiënten is. Do voorzitter zeide een onderzoek in deze richting toe, waarna spr, de verga dering voor gesloten verklaarde. Uitvoer uit het bezette gebied. De Ivamer van Koophandel en Fabrie ken voor Rijnland te Leiden verzoekt ons om heb volgend artikel te plaatsen, ge deeltelijk overgenomen uit „Handelsbe richten" en aangevuld met nader door den Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid verstrekte inlichtingen. In verband met de moeilijkheden, welke zich naar aanleiding van den in het be zette gebied van Duitschland geschapen toestand o.a. bij het betrekken van daar- gekochte goederen voordoen, zijn langs tliplomatieken weg- besprekingen gevoerd Een nieuwe regeling terzake is thans door de bezettingsautoriteiten uitgevaar digd. Teneinde de ook aan deze regeling ver bonden bezwaren uit den weg te ruimen, wordt verder overleg met de betrokken regeeringen gevoerd. Intusschen kan aan belanghebbenden hier te lande reeds worden medegedeeld, dat voor goederen, waarvoor gecontrac teerd werd voor 1 Februari 1923, en voor goederen, verzonden voor een bepaalden, hierna nader aan te geven datum, het na volgende is overeengekomen: 1. Contracten, voor 1 Februari 1923 ge sloten. Wanneer de levering in het alge meen belang is, kunnen de bevoeg de intergeallieerde autoriteiten den bui- tentemdschen kooper machtigen zich voor het aanvragen van de uitvoervergunning in de plaats te stellen van den in gebreke blijvenden exporteur, op voorwaarde dat deze hem daartoe machtigt en tegenover de Duitsche autoriteiten de verantwoorde lijkheid op zich neemt, voor den inbreuk welke hierdoor op de van kracht zijnde Duitsche Wetten wordt gemaakt. Deze bepalingen zullen in bet bijzonder van toepassing zijn op bestellingen, waarvoor voor 1 Februari geheele of gedeeltelijke betaling heeft plaats gehad. Ingeval aan een der bovengenoemde voorwaarden niet zou kunnen worden voldaan, zullen de in tergeallieerde autoriteiten bij uitzondering speciale machtiging tot uitvoer kunnen verleenen. In de twee bovenbedoelde gevallen Zul len do bij uitvoer te heffen rechten die zijn, welke van kracht waren op den datum der bestelling; een ontheffing van de verplichting tot het deponeeren van buitenlandsche deviezen, zal eventueel kunnen worden verleend. Om gebruik te Icimnen maken van de hiervoor aangegeven maatregelen, moet de buitenlandsche kooper een aanvrage richten tot den betrokken intergeallieer- den dienst, te weten: A. tot het „Comité directeur des Licences de la haute Com mission" voor de goederen, afkomstig van leveranciers, wonende in het bruggelioofd van Düsseldorf en Duisburg en in het be zette Ruhr bekkenB tot het „Service des Licences de la Mission de Contróle des Usines et des Mines" te Essen voor de goederen, afkomstig van leveranciers, wo nende in het bruggelioofd van Düsseldorf en Duisburg, zoomede in de bezette Ruhr- be kken. De aanvrage moet vergezeld gaan van een certificaat, garandeerende den datum der bestelling, eventueel de geheele of ge deeltelijke betaling voor 1 Februari, zoo mede den aard van het algemeen belang, dat bij de levering betrokken is. Dit certificaat zal moeten worden afge geven a. Als de kooper behoort tot een van de staten, vertegenwoordigd in de Hooge Commissie of in de intergeallieerde con senterdiensten, door den vertegenwoordi ger van dezen staat bij deze diensten; b. Als de kooper niet behoort tot een van de staten, vertegenwoordigd in de hooge Commissie of in de Intergeallieer de consenterdiensten, door den diploma- tieken vertegenwoordiger van zijn regee ring bij een der regeeringen, vertegen woordigd in de intergeallieerde Diensten. De aanvragen kunnen tot 1 Mei 1923 in ontvangst worden genomen. Met het oog op liet verstrekken der liierbedoelde certificaten is een regeling in voorbereiding met de Kamers van Koophandel en Fabrieken te Amsterdam en Rotterdam, met dien verstande, dat de controle-werkzaamheden met het oog op het voorafgaande, noodig, door deze beide Kamers zullen worden verricht. Centralisatie dezer contróle tot de twee genoemde Kamers is om practische rede nen noodzakelijk. Zoodra tot afgifte der certificaten kan worden overgegaan, zal daaraan in de dagbladen bekendheid worden gegeven. De handelszaken, ingeschreven in het Handelsregister der Kamer van Koophar- del cn Fabrieken voor Rijnland te Leiden, zullen zich bij het tot stand komen dezer regeling hebben te wenden tot de Kamer van Koophandel te Rotterdam. In afwachting van nader bericht daar over heeft het geen zin, zich omtrent deze aangelegenheid tot de beide genoemde Kamers of tot het Departement van Bui tenlandsche Zaken en van Arbeid, Han del en Nijverheid te wenden. II. Verzonden goederen. 1ste Goederen, afkomstig uit Duitsch land (bezet en onbezet) waarvoor aan den bevoegden gedelegeerde van bet „Comilé Directeur des Douaneè" -het bewijs is ge leverd, dat de verzending naar het buiten land, hetzij te water, hetzij per spoorweg heeft plaats gehad voor 21 Januari (O heures) en dat het uitvoerrecht gestort is, hetzij op het douanekantoor van de plaats van verzending, hetzij op een grenskan- toor, moeten onmiddellijk vrijgelaten wor den en zullen zonder betaling van eenig recht en zonder andere formaliteiten kun- uen worden uitgevoerd. 2d o Goederen uit onbezet Duitschland, verzonden naar het Buitenland tusschen 21 Januari en 1 Febrtfari (via bezet Duitschland) zullen vrij kunnen worden uitgevoerd zonder betaling van eenig recht, als aan den bevoegden gedelegeer de van het Comité Directeur des Douanes het bewijs is geleverd, dat zij op den dag van verzending eigendom van een buiten lander waren, d. w. z. dat de levering ge heel was betaald op den dag van verzen ding, dat de zending gedekt was door eene geldige vergunning en dat de uit voerrechten voor dien tijd betaald zijn, hetzij aan het douanekantoor op de plaats van afzending, hetzij aan het grenskan- toor. Was daarentegen de Duitsche firma nog eigenares of was de post door den buitea- landschen kooper nog niet geheel betaald dan moet de in het bezette gebied gel dende taxe^ worden betaald. Op dezelfde wijze zal worden gehan deld, ten aanzien van alle goederen uit onbezet Duitschland (onverschillig wie de eigenaar daarvan is) welke na 1 Februari zijn verzonden; 3de Goederen uit bezet Duitschland naar het buitenland verzonden tusschen 21 Januari en 20 Februari worden vrijge geven en zullen zonder betaling van eenig recht kunnen worden uitgevoei'd, als aan den bevoegden gedelegeerde van het „Comité Directeur des douanes" het be wijs is geleverd, dat de verzending naar het buitenland, hetzij te water, hetzij per spoorweg, voor 21 Februari (O houres) heeft plaats gehad, dat do zending gedekt was door een uitvoer-vergunning, get.ee- kend door Dr. Mayer, directeur van het ..Ausfuhramt" te Bad Ems, en dat het uitvoerrecht betaald is op een douane kantoor in bezet gebied. 4de x\lle goederen, verzonden na 20 Februari 1923, vallen onder de bepalingen vastgesteld bij de Verordeningen van de Hooge Commissie en door het „Comité des Douanes" ook als het uitvoerrecht bij do Duitsche autoriteiten is stort. (1) Deze bepalingen worden in bet volgend nummer van „Handelsberichten' opge nomen. Gisteren had de huldiging plaats van den heer D. Knotter, ter gelegenheid van diens 25-jarig .jubileum aan de Rijks-Universiteits-Bibïiotheek, alhier. Namens het lagere personeel werd door een der oudste beambten het woord ge voerd, die den jubilaris in hartelijke be woordingen met dezen dag gelukwensch- te, en welke hij vergezeld deed gaan van eenige stoffelijke blijken van waardee ring. De jubilaris uitte zijn hartelijken dank voor de bewijzen van belangstelling, waarna hij het verdere van den dag in huiselijken kring ging doorbrengen. De dames M. Elzinga, A. Callen- bach, en J. van der Laken alhier zijn ge slaagd voor het examen Nuttige Handwer ken. Op verzoek van den Directeur vau het Rijksopvoedingsgesticht alhier is te Rotterdam aangehouden cn vervolgens naar het gesticht overgebracht de ver pleegde "W. J. A. F. van M. die eigen dunkelijk was weggeloopen uit de be-i trekking, waarin hij door genoemde in richting was geplaatst. Door B. A. v. H. veehouder te Zoe- terwoude, is aangifte gedaan dat hij gis termiddag op een door hem gehuurd stuk weiland is mishandeld geworden door een viertal personen, die wederrechtelijk op het land vertoefden. Tegen de verdach ten is proces-verbaal opgemaakt. De vergadering van de „Organisa tie" der A. R. Kiesvereeniging door ons gisteren op Woensdag gesteld wordt ge houden a.s. Donderdagavond in do bovenzaal van „Amieitia". Eerste voorwaarde voor het welsla gen der verkiezingen is, dat een krachti ge propaganda wordt gevoerd. Zij er daarom a.s. Donderdag veel be langstelling. BINNENLAfth) Zcmeriijd. Door het hoofdbestuur van den Ghrisle- lijken Boeren- en Tuinderbond in Neder land is aan de Eerste Kamer der Staten- Gcneraal een adres gericht waarin aan gedrongen wordt het wetsvoorstel van de heeren Broat en De Boor tot afschaffing van den Zomertijd aan te nemen. Dr. J. G. Scheurer. Naar de R o 11 e r d. verneemt, is Dr. J. G, Scheui'er, lid der Tweede Kamer voor de antirevolutionaire partij, zoodanig ongesteld, dat hij te Amsterdam zich hoogst waarschijnlijk aan een ernstige operatie zal moeten onderwerpen. Dr. Scheure-r is reeds in een Amsterdamsch ziekenhuis opgenomen. Ned. Tuinbouwraad. Op de 15de algemeene vergadering van den Nederlandschen TuiiïDouwraad, 19 April to Utrecht te houden, zal de heer F. V. Valstar inleiden het onderwerp: ex- portcredieten. Verder zal besproken worden het ge bruik van koelruimte bij den uitvoer van tuinbouwproducten. Jhr. J. C. C. Sandberg, secretaris van do Nederl. Vereeniging Landverhuizing, zal spreken over emigratiekanscn voor tuinbouwers. Een mooie erfenis. Onlangs gaf het H d b L het volgende beeld „uit het leven": Iemand had geërfd, een nalatenschap welko voornamelijk bestond uit aandericn van één naamlooze vennootschap. Deze aandeelen stonden in de prijscou rant, op last van den Minister van Finan ciën uitgegeven, in de week van het over lijden genotéerd op 70 pet. De koers daal de met groote sprongen en de aandeelen waren na enkele maanden waardeloos. Welken invloed had dit nu op het ver schuldigde successierecht'? Geen enkclo De erfgenaam, die ten slotfe f 100.000 erfde, moest aan successierechten betalen f 171.070De successiewet laat geen andere mogelijkheid open. De bovenge noemde prijscourant in de week van liet overlijden is en blijft de maatstaf voor 'o waarde van de nalatenschapOok hier bedenke men: dit is geen thcorethiscli ge val, maar harde werkelijkheid Coilecieeren en venten tfocr kinderen. Een door het hoofdbestuur der Tucht-* unio benoemde commissie hfeoft ecu rap port uitgebracht over collectceren 'en ven-» ten door kinderen. Collecteer en noemt zij het ii za melen van gelden voor een liefdadig doel, ook al geschied het door verkoop van voorwerpen als bloempjes, vlaggetjes, knoopjes, klompjes,* lintjes, zegels enz. alsmede door prikkaarten e.d. Yen ten het verkoopen of te koop aanbieden van voorwerpen met het dool daarmee winst te maken ten bate van den verkooper of diens opdrachtgever; aan dit begrip is dus allo liefdadigheid vreemd. De commissie komt na broede motivee ring. die op uitgebreide enquêtes steunt, tot do volgende conclusies Het coilecieeren op straat door kin deren moet in het algemeen voor dezca als gevaarlijke liandeliug worden bc* scnouwd, want het kan leiden tot on eerlijkheid en onzedelijkheid. In verband hiermede dient a. ieder ouder, alvorens ziju kind toestemming daartoe te geven, zich ernstig af te vragen, of dat werk voor zijn kind geschikt is; b. elke vereeniging, die een straalcol- lecte organiseert, en daarbij kinderen te werk stelt in het belang van het kind zeer voorzichtig te zijn bij de "keuze der collectanten; en maatregelen te nemen om de gevaren zoo gering mogelijk to maken; c. do plaatselijke overheid haro hij-* zonderc aandacht aan coilecieeren door kinderen te wijden en om als regel allo collecten, waarbij geen voldoende cam

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1