Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEDWE LEIDSCHE C01ANT ABONNEiSEiMTSPStlJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f 2.50 Per week f0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 3de JAARGANG. - VRIJDAG 26 JANUARI 1923 - No. 854 BureauHooigracht 35 Leiden - Tei. int. 1278 - Postrekening 58938 ADVERTENTIE-PMIJ9 Gewone advertentiën por regel 22M cent. Ingezonden Mcdedcelingen, dubbeL tarief. Bij contract, belangrijko reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbeta ling van ten hoogste 30 woorden, Vordent dagelijks geplaatst ad 50 cent. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Lijsten verbinden. De Nederlander wijdt enkele be schouwingen aan de vraag of het ge- wenscht kan zijn, wanneer bijzondere omstandigheden daartoe aanleiding mochten geven, de eigen candidatenlijst te verbinden met de lijst of lijsten van een andere partij of groep. Het Chr. Hist, hoofdorgaan beant woordt deze vraag ontkennend en advi seert tot volkomen bewaring van de zelf standigheid; geen rechtsch blok, geen burgerlijk blok, geen enkel blok. Het spreekt van zelf, zegt het blad, als men vreest geen 75% van den kies- deeler te behalen en dus geheel uitge schakeld te blijven, dat men verbinding zoekt met eene groep, met welke men zich eenigszins geestverwant gevoelt en die, zonder bezwarende voorwaarden, tot die verbinding bereid is. Maar overigens geldt voor elke ver kiezing, zoowel voor de Tweede Kamer, als voor Provinciale Staten en Gemeen teraden: geef uw zelfstandigheid niet prijs, maak geen afspraken, noch van persoonlijken- noch van zakelijken aard, maar ga uw eigen weg, met eigen candidaten, naar eigen beginsel. Gaat het later om de benoeming van wethouders, dan kan tijdelijke samen werking worden gezocht met die partij, wélke, gezien de plaatselijke verhoudin gen, daarvoor het meest in aanmerking komt; maar men houde het eigen be ginsel en het eigen zelfstandig leven hoog, men make voor de verkiezing geen afspraken en vorme geen en kel blok. Deze raad, die om principieele rede nen opvolging verdient, klemt te meer, omdat bijna nooit vooraf te zeggen is of het verbinden van de lijsten een ze tel zal doen winnen of zal doen verlie zen. Zoo zou men iets van zijne zelf standigheid prijs geven, om ten slotte tot de ontdekking te komen, dat daar mede voor de Unie bovendien nog een zetel verloren was gegaan. De principieele regel blijft dus: „wij vormen geen enkel blok." Naar wij vernamen kwam ook in som mige A. R. kiesverenigingen de vraag aan de orde of het niet nuttig kan zijn, niet alleen de candidatenlijst met die van een andere partij te verbinden, maar zelfs of er niet iets voor te zeggen zou zijn, de diverse candidaten op ééne lijst samen te brengen. Afgezien van de vraag of er oen partij te vinden is tot een dergelijke samenwer king bereid, komt het laatste ons in elk geval ongewenscht voor. Iedere partij kome uit met haar eigen candidaten. De A. R. kiezers moeten naar de stem bus gaan onder de eigen, anti-revolutio naire banier. In het algemeen komt ons ook evenals de Nederlander, verbinding niet ge- wenscht voor. Vooreerst al, omdat niemand vooruit weet, wat de gevolgen zullen zijn. Het kan verlies geven, maar ook winst. Maar vooral ook uit principieele over wegingen schijnt ons verbincUng, tenzij hij hooge uitzondering niet aanbevelens waard. En mochten zich omstandigheden voordoen, dat men van oordeel is dat verbinding der lijst met die van een an dere partij gewenscht is, dan zouden we willen adviseeren hierbij niet op eigen gelegenheid te handelen, maar het advies van de partijleiding te vragen. In het algemeen echter meenen ook wij dat volkomen bewaring van de zelfstan* digheid, de meest gewensclite toestand is. STADSNIEUWS Kamer van Koophandel. Gistermiddag vergaderde de K. v. K. en F. voor Rijnland en Omstreken on der voorzitterschap van den heer D. t e n Ca te Brouwer. Aanwezig waren 18 leden. Na de opening der vergadering gaf de voorzitter een overzicht over de werkzaamheden in het afgeloopen jaar, in verband waarmede hij een beschou wing leverde over den taak, niet aleen de negatieve-, maar ook de positieve taak, welke de Kamer van Koophandel voort-; aan zal hebben te verrichten. Over het algemeen mocht over de sa menwerking tusschen regeering en K. v. K. niet worden geroemd, waartoe wel licht de minder goede reputatie van het vorig instituut der K. v. K. niet weinig heeft hijgedragen. ■Een lichtpunt ziet spr. in de op te rich ten vereen, v. K. v. K. liet aantal ingeschrevenen bij liet Han- delsrceister bedroeg in het afgeloopen jaar 2879, terwijl 1369 adviezen werden verstrekt. Als een bewijs dat het handelsregister als van practisclio waarde voor den han del wordt gewaardeerd, noemt spr., dat van de gelegenheid om bij dit register handelsadviezen in te yinnen een steeds ruimer gebruik wordt gemaakt. Voorts memoreerde spr. de in behan deling zijnde zaken, ten opzichte van het spoorwegverkeer, de zakelijke bedrijfsbe lasting, -verbetering van het vaarwater naar Noordwijk enz., die nog steeds de volle aandacht der Kamer hebben. Wat de economische toestand in dit district betreft zijn de visscherij en ha- ringhandel er wel het slechtst aan toe, waarvan sterke inflatie der Duitsche be taalmiddelen de oorzaak was. Aan het einde van zijn betoog geko-: men memoreert spr. den gang van za ken tijdens zijn voorzitterschap. Plotseling aan het bewind gekomen in de plaats van een bij uitstek geschikt voorzitter hoeft spr. onder prettige sa menwerking zoo goed mogelijk de belan gen der Kamer gediend. Zeer gaarne échter zou spr. zijn taak ih andere handen overdragen. Verder wenscht spr. den leden voor hun persoonlijk- en voor hun zakenleven een voorspoedig jaar, en verklaart deze eerste zitting voor geopend. Vervolgens leest de secretaris de notu len der vorige vergadering, welke worden vastgesteld. De heer v. G i n k e 1 stelt voor om de notulen niet te lezen doch ze ter inzage te leggen, wat een belangrijke tijdsbe sparing zou geven. De Voorzitter is het daarmede wel eens, doch vreest, dat met het lezen der notulen in de practijk niet veel terecht zal komen, daar de leden allen zakenmen- schen zijn, en dus er niet veel tijd voor zullen kunnen afzonderen. De heer "W. v. d. Laan acht het voor een goed verband tusschen de werkzaam heden der opeenvolgende vergadering en ook om door den Voorz. genoemde rede nen zeer gewenscht, dat de notulen blij ven gelezen. Besloten wordt dat de Secretaris zich nader met Jiet bureau der Kamer zal ver staan inzake het verkorten der te lezen notulen. Van het Rijks Post- en Telegraafkan toor te Leiden is een mededeeling ontvan gen, dat de f30 voor het extra-bezorg- loon van telegrammen voorloopig niet zullen worden geheven. Op liet verzoek der Kamer om verlaging van de postla- rieven, is ten antwoord ontvangen, dat daartoe eerst zal worden overgegaan, wanneer de exploitatierekening zulks toelaat. In dit verband maakt de voorzitter de opmerking dat de Rijksverzekeringbank 7 millioen heeft overgehouden, hoewel wordt voorgegeven dat de staatsmonopo lie^ niet ten doel hebben, om winst te maken. De heer van Ginkel kan niet toe laten, dat de R. V. B. als een staats monopolie moet worden beschouwd. Verkiezing van een Algemeen-Voorzit ter. Bij stemming verkrijgen de lieeren Ten Cate Brouwer 11 st., van Ginkel 6 stem men, De Gooijer 1 st. en Sanders 1 st., zoodat gekozen is de heer Ten Cate Brouwer, die zegt, deze benoeming nog een oogenblik in beraad te willen hou den. Vervolgens is aan de orde de benoe ming van een voorzitter-grootbedrijf, waarbij de heer P. Boot Sr. 8 van de 9 stemmen verkrijgt (één blanco). Bij de stemming voor een voorzitter kleinbedrijf, verkrijgt de heer Molken-; boer 7 stemmen, de heer Creijghton 2 stemmen en 1 stem blanco. De heeren Boot en Molkenboer nemen hunne benoeming aan. Tot leden der commissie voor het Han delsregister worden hij acclamatie her benoemd de heeren Alkemade, van Gin kel. Stijnman en v. d. Steen. Idem in de commissie van vervoer do heeren Alkemade, v. d. Laan, v. d. Kolk en Tieleman. Als voorzitter van de commissie voor het jaarverslag wordt bij acclamatie be noemd de heer A. L. Smits. Ouder de ingekomen stukken is in de eerste plaats het ontwerp van een Ver giften Wet. Op advies van den voorzitter wordt be sloten er den Minister door een schrijven attent op te maken, dat er met de invoe ring der wet in den voorgestelden vorm moeilijkheden zullen ontstaan in verband met een in het ontwerp voorkomende be paling dat agenten van politie, mare chaussee enz. steeds vrijen toegang tot de opslagplaatsen en fabrieken moeten heb- ben. Een schrijven waarin wordt medege deeld dat de begrooting over 1923 is goedgekeurd, wordt voor kennisgeving aangenomen. Advies van den Min. v. Financien om trent deelname in de kapitaaluitgifte van de Algemeene Centrale Bankvereeniging. Zijne Excell. is van oordeel dat deze aandeelen niet in de eerste plaats voor belegging in aanmerking komen. Tegen het nemen van een enkel aandeel door de K. v. K. bestaat echter bij hem geen be zwaar. De Voorzitter is er in principe niet voor om een aandeel te nemen, maar de vraag rijst, of er wel zoo'n groot be zwaar aan varbonden is, b.v., bij het ne men van een obligatie. De heer Greygthon wijst er op, dat men zoo licht verplichting maakt tegen-: over den Boaz- en Middenstandsbank. De heer van Ginkel vindt obliga tie en aandeel even gevaarlijk, en ver klaart zich tegen het nemen van eenig aandeel. De Voorzitter zegt de zaak nog maals te zullen overwegen. Aan de orde is vervolgens de bespre king van de ontwerp-statuten der op te richten Nationale vereeniging van K. v. K. De heer v. Sanders merkt op dat de Kamer zich eerst nog zal moeten uitspre ken omtrent al of niet toetreden tot die vereeniging. Spr. is van meening dat vermeerdering van Jiet aantal lichamen op dit gebied niet wenschelijk is, temeer 'omdat men zich in dringende gevallen toch rechtstreeksch tot de regeering zal wenden, buiten dit lichaam om. Spr. is daarom tegen de voorgenomen aanslui ting bij deze vereeniging. De meerderheid der Kamer verklaart zich echter voor toetreding, zoodat wordt overgegaan tot bespreking der ont werp-statuten. Een langdurige discussie ontstaat naar aanleiding van het in het ontwerp genoemde aantal bestuursleden dier vereeniging, met het oog op voldoen de vertegenwoordiging der verschillende industrieën, en tevens met het oog op voldoende vertegenwoordiging ook der kleinere Kamers, 'daar er in het geheel 36 aKiners zijn terwijl het bestuur zal bestaan uit slechts 7 leden. Eensdeels moet voor voldoende royee ring worden gezorgd, andererzijds voor bekwame krachten, die met het werk der vereeniging vertrouwd zijn, door in de practijk opgedane ervaringen. De heer van Ginkel stelt voor om het ontwerp zonder meer aan te nemen zooals dit e rligt wat practisch neerkomt op het door den heer De Wilde be toogde. Dit voorstel wordt met 14 tegen 4 stem men verworpen. De heer Creygliton dient een voor stel in tot wijziging in dien zin, dat om de drie jaren één Kamer aftreedt, met dit voorbehoud, dal; de Kamers van Am sterdam, Rotterdam eii 's-Gravenhage een doorloopende vertegenwoordiging in het bestuur behouden. Dit voorstel wordt aangenomen. Een schrijven van de K. v. K. te Waalwijk houdende een bericht omtrent het verstrekken van consulaire voorlich ting inzake maatregelen in Zwitserland genomen tegen de valuta-concurrentie, wordt voor kennisgeving aangenomen. Nadat een schriftel. ingewonnen advies is voorgelezen wordt besloten voor den tijd van één jaar als lid toe te treden tot het Centr. bureau voor handelsinlichtin- gon. Een schrijven van het bureaupersoneel van het handelsregister inzake pen sioenbijdrage zal niet worden gepubli ceerd. Een verzoek van de „commissie tegen de zakelijke bedrijfsbelasting" te Amster dam om leden der Kamer op te wekken, een bijeenkomst bij te wonen ter bespre king van de te volgen gedragslijn tegen over de zak. bedrijfsbelasting wordt voor kennisgeving aangenomen, en eindelijk wordt a f w ij z e n d beschikt op een ver zoek van de Nederl. Mij. voor Tuinbouw- en plantkunde om een subsidie te verlee- nen voor een te houden tentoonstelling, aangezien deze tak van bedrijf niet on der dit ressort behoort. Bij de rondvraag die thans aan de or de komt, neemt de Voorzitter het woord om te antwoorden op een bij liet begin der vergadering door den hoer van Ginkel gedane vraag inzake een in de ..Mededeelingen" verschenen ar tikel van de hand van den heer Cate Brouwer, wat volgens den heer v. Ginkel niet in overeenstemming was met het ka rakter der „Mededeelingen" voor wier in houd de geheele K. v. K. aansprakelijk is, terwijl vele leden, inzonderheid de ver tegenwoordigers van het grootbedrijf zich met den inhoud van bedoeld artikel niet kunnen vereenigen. De voorzitter is van meening, dat wanneer iets in het publiek moet worden gezegd, zij het dan ook van minder aan- genameri aard, maar in het belang van den handel en de nijverheid, de „Mede deelingen" het aangewezen orgaan is, om zulks te doen, om zoodoende nauwer con tact tusschen de K. v. K. en het publiek tot stand te brengen. Van juridisch standpunt gezien geeft spr. den heer van Ginkel gelijk, maar an derzijds staat volgens spr. vast dat de be hartiging der handelsbelangen het beste aan het bestuur, der Kamer, in casu de comm. v. redactie, kan worden toever trouwd. Is dat vertrouwen niet aanwezig, dat de Kamer dan een comm. v. redactie be- noeme, hoewel ook daarmede het euvel niet uit den weg genomen zal zijn. De heer van Ginkel zegt dat de in houd van het orgaan der Kamer, zooals deze thans is, geheel'in strijd is met het principe wat in den titel ligt opgesloten. Wanneer „Jan en alleman" er in kan schrijven zijn het geen officieele mede deelingen ine&r. De heer Heeringa is dezelfde mee ning toegedaan. Wanneer de Kamer een gang van zaken als de huidige had kun-, nen vermoeden wat het redactioneele in houd der mededeelfhgen betreft, had zij volgens spr. wellicht nooit tot de uitgave ervan overgegaan. De Secretaris merkt op, dat wanneer men zich moet bepalen tot het vermelden van enkele dorre feiten en droge cijfers, men het blaadje wel kan opdoeken. De Voorzitter merkt op dat men zich bij verschil van mcening in het zelfde orgaan kan verdedigen. Voor ieder die iets in het belang van den handel heeft bij te dragen, staan de kolommen der „Mededeelingen" vrij open. Nu het dezen kant opgaat, wil de heer De Gooyer zich scherper uitdrukken, en namens de ver. v. d. „Leidsche geld handel" verklaren dat het bewuste arti kel in No. 5 in die vereeniging groote ver ontwaardiging heeft verwerkt. Wanneer het op deze manier toegaat, kan men de leden der Kamer niet verant woordelijk stellen voor den inhoud. De Voorzitter merkt op, dat het artikel was onderteekend. De heer van Ginkel zegt dat het in elk geval bij officieele mededeelingen moet blijven. De heer Molkenboer merkt op, dat het moeilijkheden met de plaatselijke pers waren, die er toe hebben geleid, dat dit soort artikel en in de Mededeelingen terecht kwam. De heer De Gooyer wil alle moeilijk heden ontzeilen door de uitgave van het orgaan kort en goed te staken. Do Voorzitter wil de vraag stel len, of de inhoud der mededeelingen van practisch nut is voor de invloed der K. v. K., ook met betrekking tot de populairi- teit van hot handelsregister. De heer Sanders meent dat ook in geval men zich bepaalt tot officieele me dedeelingen zooals wijzigingen in het handelsregister onz., het orgaan nog vol doende bestaansrecht heeft. De heer De Gooyer betoogt hetzelf de. Naar zijn meening worden nu de han delsbelangen echter te eenzijdig gediend. Het resultaat der besprekingen is, dat de inhoud der „Mededeelingen" eenigs zins zal worden gewijzigd. Tenslotte dankt de voorzitter voor zijn herbenoeming als zoodanig. Het al of niet aannemen van deze benoeming houdt spr. voorloopig in beraad. De heer v. d. Steen brengt don a oor- zitler hulde eu dank voor het vele wat deze in het belang van den Kamer van Koophandel reeds heeft verricht en spreekt de hoop uit dat deze de herbenoe ming zal aanvaarden. Hierna sluiting. De bij Kon. gesluit van 20 Juli 1918 no. 74 aan deze gemeente toegekende bij dragen in het tekort op de exploitatie, van 30 arbeiderswoningen door de Vereeniging tot bevordering van den bouw van werk manswoningen zijn nader bepaald op ten f 276.76 cn f 3247.77. Bij den Baad van Arbeid is benoemd tot bode-incasseerder de beer H. J. Lek, Moriaansteeg 8 alhier. BINNENLAND De Minister van Oorlog. Ook deze week verricht de Minister van Oorlog, de heer Van Dijk, zijn werkzaam heden nog tehuis. Wijziging Ouderdomswet 1919. Bij Ivon. besluit van 9 Januari 1923 is be paald, dat de wet van 19 Mei 1922 (Stbld. no. 352), houdende wijziging der Ouder domswet 1919 op 1 Februari a.s. in wer king zal treden. Christelijk Historische Unie. In de algemeene vergadering van de Christelijk Historische Unie, die 28 Febru ari te Utrecht gehouden vfordt, zal, blij kens en aankondiging in de Nederlander, de heer B. J. Gerretson spreken over: Onze beginselen in het gewestelijk en ge meentelijk beleid, en dr. H. J. Lovink over: De beteekenis van den Nederland- schen land- en tuinbouw uit internationaal oogpunt. Invoerrecht op vleesch. De Minister van Financiën brengt tor kennis van belanghebbenden, dat de com missie van deskundigen voor het invoer- rocht op versch en gekoeld vleesch in hare vergadering van 23 dezer do in do wet van 19 Mei 1922 (Staatsblad no. 330) be doelde prijscourant heeft vastgesteld: rund- cn kalfsvleesch, versch of gekoeld, 100 K.G. f 95.paarden- en ander vleesch, versch of gekoeld, 100 K.G. f 40.Gedu rende de maand Februari 1923 zal mitsdien het invoerrecht voor do hierboven bedoelde vleeschsoorten bedragen 10 pet. van do hiervoor vermelde waarden. Hoe soms bezuinigd wordt. Een lezer van het H b 1 d. doet me dedeeling van eene aanschrijving, welke hij van de inspectie der Directe Belastin gen ontving. De aanschrijving hield het verzoek in om opgaaf to verstrekkgj »an de in z'n dienst zijnde personen met vermei ding voor elk hunner, van zijno woon plaats en do belooning die hij in eenigen vorm geniet. Deze paar regels verzoet-schrift werden hem toegezonden op een groot folio vel pa pier van 374 bij 23 c.M. Aan de ommezijdo staat een nootje afgedrukt. Dan waren er 2 witte bladen stevig papier bij, weder van dezelfde grootte, en een enveloppe van 23 X 15 c.M. voor het antwoord. De lezer, die zich over deze overdreven zending papier ergert, merkt daarbij op, dat hij slechts 1 volwassen knecht en 3 jongens in dienst heeft, maar dat hij kans ziel zelfs voor een opgave van 24 knechts met één blad van 374 bij 23 c.M. te kun nen volstaan. Zoo spotten sommigen uog met bezuini ging. De Tabakswet. Zooals gemeld werd, had de commissie van actie voor Amsterdam in zake de ta baksbelasting zich gewend tot den minis ter van Financiën met het verzoek derf datum waarop de Tabakswet in volle wer king zou moeten zijn, door den minis ter vastgesteld op 1 Februari, te ver schuiven ten minste tot 1 Maart. Naar ons thans van de zijde van genoemd co mité wordt medegedeeld, is op dit verzoek afwijzend beschikt, zoodat na 31 Januari a.s. geen ongebanderolleerde sigaren of andere tabaksproducten mogen worden verkocht. Vliegtuigen uit het buitenland. De Heer Ter Hall heeft aan den Minis ter van Koloniën do volgende vragen ge steld 1. Is het juist, dat het Ministerie varf Koloniën opnieuw cenige belangrijke or ders voor vliegtuigen als: de Haviland- machines, Avro-sclioolmachines cn Vickers Amphibieën in Engeland geplaatst heeft? 2. Zoo ja, zijn er bijzondere reden voor aangezien het reeds de tweede maal schijnt te zijn, dat dergelijke belangrijke orders naar het buitenland gaan om do Neclerlandsche industrie op zoo in het oog vallende wijze voorbij te gaan? 3. Valt uit het feit, dat de luchtvaart- afdeeling Soesterbcrg en de marine-lucht vaartdienst vrijwel uitsluitend met Neder- landsche Fokker- Spijker- en van T-erkel- toestellen zijn uitgerust en deze vliegtui gen grootendcels daardoor aanspraak mo gen niaken te behooren tot de allerbeste van den tegenwoordigen tijd. niet af te lei den, dat onze nationale industrie in alle' opzichten bewezen heeft op aviatisch ge bied zeer goede dingen te kunnen praes- teeren, welke allerminst wettigen haar voorbij te gaan bij bestellingen van de' eigen regeering. 4. Is de Minister berei.l bij eventueele volgende bestelilngen de voorkeur te go- ven aan de Nederlanclsche Luchtvaarlnij- verheid Passagieren in Letland. Het Ministerie van Buitenlandsche Za ken brengt ter kennis van belanghebben den dat de opvarenden van buitenlandsche stoomschepen in Letland in het vervolg zich alleen dün aan wal mogen begeven, indien zij in het bezit zijn van een schrif telijke? vergunning dam ine, afgegeven door den chef der plaatselijke politie. Dezö schriftelijke vergunningen zijn slechts gel dig voor den duur van liet oponthoud varf het schip in de betrokken Lettische ha vens en geven den houder niet het recht' 's nachts in de stad tc blijven. BUITENLAMP DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED. Eere-ontvangst van de mijndirecteuren. De Spoorwegstakingen. Anti-Fransche betoogingen. De mijndirecteuren zijn met gejuich erf eerebogen in hun woonsteden teruggekeerd* Langs den spoorweg naar Essen waren alle stations geweldige menschenmenig- ten op de been. De trein reed zeer lang zaam, zoodat de menschen hem gemakke lijk konden bijhouden. VerschciJonen sprongen op dc treeplanken, om „hulde* to betuigen aan de mijndirecteuren. To Keulen had men op het perron ver sieringen aangebracht en do Doniplat* stond vol enthousiaste stakers. Te Andor- nach had zich een muziekcorps opgesteld* Te Bonn verwelkomde een deputatie van studenten den trein en liep zoo lang zaam reed de trein over een afstand van 5 Kilometer mede. Voorts stonderf i langs den geheeleii weg deputaties van ar beiders geschaard. Toen do trein het centraalstation te Essen statig binnenstoomdo, werden do mijndirecteuren opgewacht door de talrij ke menigte, die voor zoover zij niet op liet perron aanwezig was, cp het stationsplein stond opeengehoopt. Op het perron wacht te hun ook do vertegenwoordiger van Jo stad Essen, Kunz, benevens do politicpro- sident Melclier. De niijnboawvcrccnigingcil waren door verschillcndo dc nu! Mica verte genwoordigd, o.n. dc Borg u-Vcrein, dto

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1