Ingezonden.
OVER KLOKKEN EN KLOKKENSPEL'.
Waar en wanneer de klok in uitgevon
den, kan men niet met zekerheid zeggen,
900 lezen wij in „Kunst", het tijdschrift
-^an mr. H. Viotta. Reeds vroegtijdig was
zij bij de Chineezen bekend. Ook in Indië,
Assyric en Egypte was zij als muziek-
of als signaalinstrument in gebruik, en
evenzeer treft men haar bij de Grieken en
Romeinen aan.
Evenmin als van de klokken ie het met
zekerheid te zeggen, wie de uitvinder van
het klokkenspel ie geweest.
Fétis noemt als zoodanig Bartholomeus
Koceke.
Volgen© anderen echter is de uitvinding
jran veel ouderen datum, en in een werkje
van Joachim Hess (Gouda 18Ö7) vinden
wij het volgende vermeld: „Welk klok
kenspel thans het oudste is weet. ik niet
te bepalen, nu Schoonhoven een nieuw
ieeft. Het vorige was waarschijnlijk een
der oudste. Onder hetzelve heb ik een klok
gevonden waarop het jaartal 1208 6tond,
zijnde van een zeer buitengewoon maak
sel. Goheele kuilen of putten, door het
aanslaan van den hamer, waren daarin
gesleten. Thans zal het klokkenspel van
Oudewater waarschijnlijk wel het oudste
zijn dat voorhanden is."
Andere schrijvers berichten weder, dat
de klokken van Saint© Catherine bij
Rouaan reeds in het begin der 14de eeuw
kerkelijke wijzen speelden.
Do uitvinding van het klavier, met be
hulp waarvan de klokken bespeeld wer
den. dagteekent van het einde der 14de
eeuw.
De stad Aelst in Vlaanderen zou, vol
gens sommigen, het eerst in het bezit van
een dergelijk mechanisch klokkenspel zijn
geweestvermoedelijk doelt Fétis op dit
feit. wanneer hij dat van Aelst het oudste
noemt.
De beste klokkenspelen hier te lande
zijn vervaardigd door De Graave en door
de gebroeders Hémony. Van deze laatsten
zijn er in Zutfen, Amersfoort, Enkhui-
zen, Deventer, 's-Hertogenbosch, Utrecht,
Delft, Middelburg en Amsterdam.
Do Hémony's, Francois en Pierre kwa
men uit Lotharingen.
De oudste werd omstreeks 1597 te Le*
voeourt geboren, het geboortejaar van den
jongst en is niet bekend.
Omstreeks 1640 kwamen de beide broe
ders in do Nederlanden. Francois was het
hoofd van de zaak. en aan hem droeg het
gemeentebestuur van Zutfen do vervaar
diging van het klokkenspel voor den
Wijnhuistoren op.
Tn 1654 begaven zij zich naar Amster
dam, waar hun door den Magistraat ver
gunning werd verleend .aan de Keizers
gracht een klokkengieterij op te richten;
het daartoe benoodigde terrein werd hun
kc eioos verstrekt. Zij vervaardigden, er
o.a. het carillon voor de Oude Kerk, dat
uit 35 klokken bestond en in 1658 gereed
"Se beide broeders werden weldra be
roemd en kregen bestellingen uit verschei
den plaatsen van ons land en daarbuiten.
Als hun beste werken worden genoemd
dio van Meehelen, Antwerpen, Delft, Gro
ningen en Amersfoort. Men beweert, dat
hun gezamenlijke werken meer dan ander
half jnillioen gulden gekost hebben.
"Francois vestigde zich te Utrecht waar
hij in 1666 overleed; Pierre leefde tot
1878. Tn de laatste jaren hadden zij aan
hun klokkengieter een kanon- en stand-
bcoYt-ligieterij verbonden.
Ook de poëzie heeft hen vereeuwigd-
Vondel toch heeft een gedicht gemaakt:
Op de Klokmuziek te Amsterdam, waar
in hii van Hémonny zegt_:
Ik verhef mijn toon in *t zingen
Aan Amstel en het IJ,
Op den geeet van TTemony
België ie om zijn klokkenspelen be
roemd. De grootste zijn die van
Antwerpen. Brueeel en Meehelen. Belang
rijke medcdeelingen dienaangaande vindt
men in het werk van Van der Straten
(La Musique aux Bays-Bar).
In Noord-Frankrijk en in sommige ste
den van Nioord-Duitschland Is het klok
kenspel niet onbekend. In Engeland is het
eerst in later eeuwen in gebruik gekomen.
Dc pogingen om de klok als orkest-in-
sl rument in te voeren, hebben tot heden
niet het gewenschte gevolg gehad.
Om een klokketoon to verkrijgen van
de toonhoogte als. bijv. in de partituur
van Symptwnie fantastique van Berlioz is
voorgeschreven, zou men een klok m°e{™
hebben van zoo groote afmeting, dat het
bijna onmogelijk zou zijn, haar uit den
kerketoren naar de concertzaal over te
brengen.
Het, is om die reden, dat men er van lie
verlede toe gekomen is, den klokketoren
door een ander instrument na te bootsen.
Hoe moeilijk dit echter is, weten wi]uit
de pogingen, te dien opzichte gedaan
voor de pareifal-uitvoermgen te Bay-
^Den waren klokketoon besluit de
schrijver hoort men alleen van den to-
ren.
Uit de Omgeving.
RIJNSBURG.
Ziekenhulp.
De vereeniging Zie k en-
hulp hield hare algemene vergadering
in de zaal achter het Weeshuis alhier.
De voorzitter, dr. h. G. Jonker opende
de vergadering en bood namens het be
stuur zijn excuses aan, omdat deze verga
dering, zij het ook buiten de schuld van
het bestuur, eerst nu werd gehouden, in-
plaats van in December, zooals de statu
ten voorschrijven.
Mocht spr. ook eenige nieuwe gezichten
ontdekken, voor een vereeniging van ruim
600 leden, was de opkomst niet schitterend
te noemen, waarom spr. den aanwezigen
verzocht, andero leden tot getrouwer be
zoek van de vergaderingen dezer belang
rijke en nuttige vereeniging aan te spo
ren.
Tc betreuren was, dat een 30-tal in de
eontributieverhooging aanleiding vonden
als lid tc bedanken. Waar de verhooging
slechts f 0.50 per jaar bedroeg, moest hiér
van onwil worden gesproken, waarom be
sloten was, deze uitgetredenen niet eerder
weer als lid aan te nemen, dan nadat zij,
ook over den tijd waarin zij geen lid meer
wraren, de verhoogde contributie hadden
voldaan. Ieder geval zou echter op zich
zelf onderzocht worden, met het oog op
gevallen van onmacht.
De voorz. moest zijn klacht over slechte
opkomst intrekken, omdat intusschen de
zaal geheel gevuld was, en na den aanwe
zigen een hartelijk welkom te hebben toe
geroepen, gaf hij het woord aan den secre
taris, de heer 8. Schoneveld.
De heer S. Schoneveld las de notulen van
de vorige vergadering, die onder dankzeg
ging, onveranderd werden vastgesteld,
waarna het jaarverslag werd uitgebracht.
Het was den heer S. Schoneveld een
aangenamen taak dit weder, thans reeds
voer de dertiende maal, te mogen doen.
Het jaarverslag geeft weer, wat in de ver
eeniging omgaat, de sfeer waarin gewerkt
wordt, en de hartklop, hetzij sterk of zwak.
De gezondheidstoestand in de gemeente
was in het afgeloopen jaar uitstekend,
maar minder goed was het met de finan
ciën van de vereeniging. Gelukkig echter
bleef men gespaard voor epidemieën, dank
zij Gods goedheid. Men is hier rijk geze
gend, gezien het leven van sommigen, dat
schier ondragelijk is, en daarom moest
meer gewaardeerd worden, dat men hier
in een omgeving van naastenliefde elkan
der kan steupen en helpen.
Met lof gedacht spr. de twee doktoren
van de vereeniging, die dag en nacht be
reid zijn hulp te bieden, alsmede de pleeg
zuster, zuster Helena v. Vreeswijk, die
voortreffelijk en met onuitputbaar geduld
haar arbeid verrichtte.
Bleef men ook gespaard voor buitenge
wone narigheden, met groote waardeering
moet over hun werk gesproken worden.
De verhouding van de bestuursleden on
derling was sympathiek; veranderingen in
het bestuur hadden niet plaats.
Van de werkzaamheden verrichtte de
pleegzuster het leeuwenaandeel; door haar
werden 4973 bezoeken afgelegd, pl.m. lö
per dag.
Spr. meent verzekerd te zijn, van de
instemming van bestuur en vergadering,
wanneer hij de zuster dankt voor de be
toonde bereidwilligheid en hulpvaardigheid
en haar toewenscht nog vele jaren, tot
heil van de vereeniging niet alleen, maar
van de geheele gemeente, te mogen werk
zaam ziin.
De vereniging verloor door de contribu-
tieverhooging 35 leden, daarentegen traden
18 nieuwe leden toe.
Dank zij de activiteit van den magazijn
meester, den heer W. L. v. d. Gugten, had
terugbezorging van materialen beter plaats
dan vroeger, maar toeh was het noodig
enkele leden aan hun plicht in dezen tc
herinneren.
Na nog een woord van dank gebracht te
hebben aan de gemeente en diverse kerke
lijke corporaties voor verleende subsidies,
Wenscht spr. doktoren en zuster kracht en
wijsheid toe van God om dóór Zijri goed
heid hun werk te verrichten."
Ifcen secretaris werd voor zijn uitgebreid
verslag door den voorz. dank gebracht,
waarin hij den wensch toevoegde, dat dit
niet het laatste verslag van den heer Scho
neveld mocht zijn.
Het woord was daarna aan den heer W.
L. v. d. Gugten, penningmeester.
Aan het uitgebreide verslag van den se
cretaris viel door hem niet veel toe te voe
gen waarom spr. zich inlioofdzaak tot de
cijfers zou bepalen.
Was vorig jaar het batig saldo f 876.33,
thans bedroeg dit f 660.90. Niettegenstaan
de die schijnbare achteruitgang was spr.
toch verheugd, want in aanmerking temen
de een uitgaaf in December ad f 277, die
anders steeds in Januari geschiedde, ging
de vereeniging in werkelijkheid f 62 voor
uit.
Eenige leden stolden vragen over som
mige posten. Geklaagd werd dat niet al
len een convocatie ontvingen, terwijl de
heer Bosch meende, dat het bedanken van
sommige leden mede veroorzaakt werd
door het optreden van den bode.
Dit kon de voorz. niet aannemen, temeer
waar geen concrete gevallen werden ge
noemd, doch een onderzoek zou worden in
gesteld.
Nadat de rekening en verantwoording
van den penningmeester, door do heeren
C. Vianen, J. v. Iterson Jr. en Zandbergen
was nagezien en in uitstekende orde be
vonden, dankte de voorz. den penningmees
ter voor zijn gehouden beheer.
De commissie van inspectie bracht bij
monde van den heer Jac. Kromhout ver
slag uit van hare bevindingen. Alles was
in uitstekende staat bevonden, behou
dens oenige artikelen, die herstellingen be
hoefden. Een aantal vragen van de Com
missie werden door den voorz. op bevredi
gende wijze beantwoordt, waarna de com
missie voor haar arbeid dank werd ge
bracht.
Het aftredend bestuurslid D. v. Egmond
Wzn., werd met bijna algemeene stemmen
herkozen, welke benoeming hij aannam.
De Commissie van Inspectie, bestaande
uit de heeren Jac. Kromhout, P. Kort Sr.
en H. Grimbergen met groote meerderheid
van stemmen als zoodanig herkozen, meen
de de benoeming niet te moeten aannemen.
Naar de heer Kort meedeelde achtten de
leden het gewenscht, dat hiervoor anderen
werden aangewezen, opdat ook dezen de
materialen leerden kennen.
Het bleek niet mogelijk hen van hun
standpunt terug te brengen, waarna geko
zen werden verklaard de heeren G. Vos, J.
Paauw Thzn., en N. v. Egmond Wzn.
Rondvraag. De heeren v. d. Pol en v. Bie
zen wilden de Ziekenhuiskwestie ter spra
ke brengen.
De heer v. Biezen drong er op aan dat
Ziekenhulp een fonds voor do verplegings-
kosten zou stichten.
De voorz. toont dat de statuten het niet
toelaten.
De heer v. Biezen vraagt of die dan niet
gewijzigd kunnen worden. is
'de grootste vereeniging ter plaatse, ato liet
ware geknipt er voor; lieden van alle ge
zindten zijn er lid van. Anders komt er
weer versnippering.
De heer C. Vianen wijst op Patrimonium,
daar kan ook ieder tot het fonds toetre
den, zoodat het fonds als door den heer
v. Biezen bedoeld, er reeds is.
De heer T. Kralt voelt veel voor het plan
v. Biezen en wil het maar niet zonder
meer verwerpen. Ziekenhulp kan het fonds
niet Btichten maar een afzonderlijk fonds
kan hft helpen oprichten.
De heer S. Schoneveld stelt voor dat het
bestuur van. Ziekenhulp met dat van Pa
trimonium en van de Werkliedenbond een
bespreking zal voeren, waarmede ten slotte
allen zich kunnen vereenigen.
Nadat de voorzitter nog enkele vragen
had beantwoordt, sloot hij deze geanimeer
de vergadering.
Gemengd Nieuws
KRU IT ONTPLOFFING TE ARNHEM»
Gisterenmiddag heeft in bet artillerie
park te Arnhem achter Sonsbeek een ern
stige ontploffing plaats gehad, waarbij do
45-jarige opperwachtmeester-bankwerker
der rijdende artillerie Everaars werd ge
dood, opperwachtmeester Bongaars vrij
ernstig aan het hoofd gewond en de park-
knecht Wommerson zeer ernstige brand
wonden bekwam.
Omstreeks 3 uur werd een hevige ont
ploffing gehoord. Zij die op het terrein of
in de nabijheid werkzaam waren zagen een
hellen gloed u:t het smidsgebouw oplaaien;
het dak werd kort en klein geslagen, pan
nen en hout werden weggeslingerd. De park
wachter W. kwam gillende naar buiten, ter
wijl zijn kleeren in lichtelaaie stonden. Op
perwachtmeester Bongaars, die buiten door
de weggeslingerde stukken hout bloedend
aan het hoofd werd gewond, snelde toe en
wist met emmers water de brandende klee
ren van W. te blusschen. Daarna had hij
nog de tegenwoordigheid van geest om de
nog in het brandende gebouw aanwezige
munitie te verwijderen, waardoor een nog
ernstiger onheil voorkomen werd.
Inmiddels kwamen de in het park aan
wezige militairen en een sergeant met 12
man, die juist passeerden, te hulp. Toen
men met behulp van emmers water den
brand had gebluscht, vond men in dc smid
se de overblijfselen van opperwachtmeester
E. Diens lichaam was"geheel in stukken
gescheurd, zoodat men slechts dc onher
kenbare vleeschklompen kon verzamelen.
Het bleek, dat iuen den zwaargewonden
W. weinig kon helpen, daar er geen ver-
bandstoffen aanwezig waren, zoodat men
bij de bewoners in den omtrek hulpmidde
len moest gaan halen. Spoedig kwam daar
op de Roode Kruisauto met. personeel, die
W. de eerste hulp kon verleenen, evenals
den minder ernstig gewonden wachtmeester
B. De laatste werd op het terrein verbon
den. W. werd naar het Diaconesscnhuis
vervoerd, cn de overblijfselen van opper
wachtmeester U- werden naiir heb militair
hospitaal overgebracht.
De commissie van politie was spoedig
na het ongeval ter plaatse, evenals ver
schillende hoofd- en subalterne officieren.
Omtrent de Oorzaak der ontploffing ver
namen we het volgende. Opperwachtmees
ter E. schijnt bezig geweest te zijn met het
vernietigen van afgekeurd buskruit. Hij
deed dit door kleine hoeveelheden in het
smidsvuur te wenen. Dit schijnt op zich
zelf niet gevaarlijk, omdat kleine hoeveelhe
den kruit rustig en zonder opspatten ver
branden. Vermoedelijk heeft hij echter de
hoeveelheid wat te groot genomen, dan wel
is een vonk gesprongen in de open kruit-
kist. Of E. op eigen verantwoordelijkheid
deze toch blijkbaar wel gevaarlijke bezig
heid verrichtte is niet hekend.
Later wordt gemeld, dat ook de park
wachter Wommerson gisterenavond is over
leden.
Een verdwenen gift.
Het gerucht loopt, dat ?en bedrag van
f 1000, door M. A. van Weideren baronesse
Rengers, na de. voltrekking van haar huwe
lijk op 6 April met jhr. W. -G. Groeninx
van Zoelen, den burgemeester van Raalte
ter hand gesteld, bestemd voor het protes-
tantsche en r.k. armbestuur aldaar, die
besturen nooit zou hebben bereikt. Naar
men ons meldt, kan worden aangenomen,
dat een gerechtelijk onderzoek hiernaar
zal worden ingesteld.
De regeering heeft ook nog geen déchar
ge verleend van het door denzelfden over
heidspersoon gevoerde beheer over de gel
den van het Fransche vluchtelingenkamp
to Raalte.
Diefstallen in de mijnstreek.
Onder Hoensbroek worden kolossaal veel
kippen gestolen. Zelfs werden des nachts de
kippen weggekaapt van een tegenover het
politiebureau wonend bewoner. Van L.
werd des nachts de wasch ontvreemd, die
een waarde had van minstens 150 gulden.
In de kerk te Schinnen werden door een
dief op klaarlichten dag twee offerblokken
opengebroken. Daags te voren waren ze
door den Deken geledigd.
Moordaanslag.
Te Musselkanaal is gisternacht op den
rijwielhandelaar Arnold Grenneman. uit
Winschoten, een moordaanslag gepleegd.
Het slachtoffer kreeg een messteek in de
keel, terwijl hij van zijn portefeuille en
geld beroofd werd. Hedenmorgen zijn de
drie daders gearresteerd.
Ik weet het welUw vakbestuur
roept u naar buiten.. Maar één uur
- kunt gij mij nog wel geven
Is 't goed.1 Welaan, daar gaat hij dan
i«- „Eens leefde er een wijze man,
Die kippen hield.. Ach zetter, f-V'
■Ja- kijk nu niet telkens naar de deur.
Mijn lied is kort.." en die sinjeur
zijn kip werd aldoor vetter.
V -
Maar 't mooiste was, dat eene hen
haast elke week.." (ja zetter 'k ben
haast klaar., nog enkele zinnen..)
„Haast elke week, gezond en blij,
Ter wereld bracht een prachtig ei,
Gevuld met goud van binnen
Toen ging de wijze man een mes..
..(ik smeek u.. een minuut of zes
en ik ben klaar..) .ontblooten,
En sneed daarmee de goede kip
(..nog éven, zetter., kijk niet sip..
.'t is dadelijk klaar..aan mooten.
•'fëgr*
De goede oude hen was dood..
Hij had aldus zijn daag'lijksch brood..
(drie regels nog., ik sméék je
..Vernietigd.. Zetter 'k dank je zeer..
Neen., 't vers is uit.. Er komt niet
[meer
..Maar., zeg.. Waarom verbleek je..?
(Br.iten verantwoordelijkheid der Red.)
Achstaak toch niet
Onder dit opschrift doet Melis Stoke in
de N. Crt. het volgende gedicht op aan
den typograaf, die het zet:
O, letterzetterstaak thans niet....
Gij gunt den nachtegaal zijn lied
zoudt ge mijn keel dan snoeren
Wat heeft de dichter u misdaan
dat gij uw stakingsactie aan
zijn zangen zoudt volvoeren1
Er brandt een lied mb op den tong.
Loop nu niet weg.Nog nimmer zong
het zoo in mij.. Nog éven
Geachte Redactie.
Mag ik voor het volgende plaats in Uw
blad verzoeken?
Op de vergadering der A. R. Kiesver-
eeniging Nederland en Oranje, op 5 Ja
nuari i.l. gehouden waren siechtu aanwe
zig 36 leden, alleen mannelijke, geen en
kel vrouwelijk hd. Dit is het begin van
het nieuw ingetreden jaar, w^ann zulke
belangrijke werkzaamheden voor onze
kies vereeniging zijn weggelegd, en waar
mede deze vergadering zeer nauw verbon
den was.
Er was een ontwerp program van actie
voor de a.s. gemeenteraadsverkiezingen
te behandelen." IToe zullen we warm loo-
pen voor den strijd, die 1e wachten staat,
als men nog te lauw is om mede tehelpen
bepalen, waarvoor we ons warm zullen
maken.
Hier werden besproken en door die be
spreking verhelderd -de beginselen, die we
zoo lief moeten hebben, dat we van die
liefde mede kunnen deelen bij de komende
propaganda. Wat bleek er van die liefde?
Ik herinner mij volle zalen, gevuld
door vrouwen en mannen, jonge dochters
en jongelingen, zingend en juichend vol
geestdrift, na een door anderen be
haalde overwinning. Toen is er met na
druk op gewezen, dat het anders moest
worden, of Leiden zou ale het strakp op
eigen beenen moest loepen hot onderspit
dolven.
Hce menigeen heeft toen zich niet
6ehuldig gevoeld, en zich voorgenomen
met Gods hulp een toekomstige nederlaag
te helpen weer en, ja in nog grooter zege
praal to helpen omzetten? Is men die
©ogenblikken weer vergeten? Gevoelt
mén zijn plicht dan niet, om de beloften
Gode gedaan na te komen?
Ook was er aan de orde het 6temmen
voor de groslijst voor de statenverkie
zing. Een niet zeer opwekkende bezigheid;
is geef het toe; maar daarom minder be-
angrijk? Is de samenstelling van de can-
didatenlijst niet een factor die de uitkomst
der verkiezingen kan beheerschcn? Ligt
er in die samenstelling niet een machtig
6t.uk propaganda? Leiden met haar ruim
500 leden, had de geheele candidal enlijst
kunnen beheerschen. Nummer één ver
kreeg ruim 4000 stemmen. Daar iedere
stem op nummer één uitgebracht een tien
voudige waarde had, hadden we ruim
5000 stemmen kunnen uitbrengen, nu
brachten we op nummer één maar 360
stemmen uit.
Leiden dat bij de stembus ongeveer 1/3
der stemmen van het geheele^ statcndistrict
uitbrengt, had 1500 stemmen op nummer
één moeten uitbrengen dus ruim vier maal
moer, dan er uitgebracht zijn. De g<wol-
gen zijn dan ook niet uitgebleven. Schrapt
de statencentrale niet twee candidaten,
omdat zij op andere lijsten als nummer
één zullen prijken, dan zal Leiden op de
candidaten] ijst maar vertegenwoordigd
zijn m ettwee namen, namelijk Pera en
Beekenkamp. En Ds. Beekenkamp ge-
plaats al6 op één na den laatste.
De candidatenlijst heeft voor Leiden
ingeboet aan propagandakracht. Is dat, in
overeenstemming met uw stille belofte
Gcde gedaan te midden der feestvreugde
over de niet door u maar door ande
ren voor u behaalde overwinning, toen
het u schrijnde dat, we juichten, terwijl we
niet beter verdiend hadden dan ie treuren
over onze lauwheid cn nalatigheid.
G. KUYPER.
v Secretaris der A. R. Kiesvereeniging.
Leiden, Januari 1923.
Hooggeachte Redactie.
Onderstaand bericht verzoek ik U be
leefd in het eerstvolgend nummer van Uw
geëerd blad wel een plaats te willen ver
leenen. In het belang der zaak zult u dit
zeker doen.
U bij voorbaat dankzeggend, verblijve
Hoogachtend,
A. DE JONG Ezn.
Vereen, tot steunverleening aan het vrije
Chr. onderwijs buiten ons land.
21 December j.l. heeft de onlangs opge
richte Vereeniging tot .steunverleneing aan
het vrije Chr. onderwijs buiten ons land,
welke bestaat uit gedelegeerden van de vijf
groote vercenigingen op het - gebied van
het Chr. onderwijs, haren arbeid aange
vangen. Als voorzitter is opgetreden Prof.
Dr. A. Noordtzij, als secretaris-penning
meester de heer A. de Jong Ezn. (Leiden,
Wasstraat 10.)
Verschillende aanvragen om steun uit
Duitschland, Oostenrijk en Vlaanderen
waren ter tafel. Naar de gegrondheid
daarvan zal een onderzoek worden ge
steld.
Bovendien werd in overleg met den
Rcichcelternbund besloten een Flugschrift
in Duitschland te verspreiden, waarin de
beginselen van onzen s'-h.-^bdnid nader
worden -belicht'. Dit ter voorbereiding van
een actie van bovengenoemden bond.
Met eenigen aandrang verzoekt het Mo-
deramen
a. aanvragen om geldeliilcen steun, die
voor scholen (dus niet voor personen of
kerken) uit het buitenland bij iemand
mochten inkomen, door te zenden aan den
heer De Jortg te Leiden, opdat cr meer
eenheid kome in de actie en hulp verleend
wordt daar, waar die inderdaad noodig is;
b. allen, die bereid zijn in het buiten
land de zaak van het Chr. onderwijs te
dienen, zich met het Modcramcnin con
tact te stellen. Zal geen verwarring wor
den gesticht, dan zal ieder goed op do
hoogte moeten zijn van de buitenlandsche
verhoudingen. Ook hier is eenheid van
actie noodig. De heer W. Uittenbogaarcl
van Arnhem, die in de Duit scha beweging
een belangrijke plaats inueemfc, heeft zich
bereid verklaard in overleg met het Mode-
ramen van advies te dienen.
Voor deze actie is natuurlijk geld noodig.
Duitschland en Oostenrijk roepen om hulp.
De Vlaamsche scholen hebban behoefte
aan krachtigcn. steun. De Chr. «cholen in
Suriname dreigen onder tc veer. Wij, dio
zoo rijk gezegend zijn, moeten hier steun
bieden. Ook dit is een arbeid in het Ko
ninkrijk van onzen Ood! Laten dus allen,
die het Chr. Onderwijs liefhebben, cn oog
hebben voor wat de Heero ons in dezen
schonk, dc handen ineenslaan.
Wij rekenen op uw gebed en gaven!
Iedere gave is welkom en zal door onzen
■penningmeester (gironummer 41053) in dc
bladen worden verantwoord.
Namens de Ver. voor Chr. Cnd. cn
Ond.essen in Nederland:
J. TH. R. SCHBEUDER, Amsterdam
A. DE JONG Ezn., Leiden.
Namens de Vereen, voor Chr. Nat.
Schoolonderwijs
Ds. J. GOSLINGA, Utrecht.
Namens de Unie „Een School met
den Bijbel":
Mr. J. TERPSTRA, VGravenhagc.
Namens de Vcrecri. v<"- r"— Volks
onderwijs
Jhr. Dr. L. H. QUARLES VAN
UFFOED, Utrecht.
Namens het verband tusschen do
Geref. Scholen:
Prof. Dr. A. NOORDTZIJ, Drieber
gen.
RECHTZAKEN.
kantongerecht te leiden.
Voor de openbare behandeling staan op
de rol 32 zaken en voor niet openbaar 7i
zaken.
D., huiseigenaar te Leiden, heeft
109 aangenomen ads sleutel geld van
zekeren Vinkesteijn. Beklaagde deelt
mede, dat hgt hem aangeboden is, waar- f
mede hij geen kwaad dacht tè doen. Do
Kantonrechter zegt, dat hij het in het ge- i
heel niet mag aannemen. Gehoord word# -t
nog een voormalig huurster van D., waar- i
na dé Ambtenaar 100 eischt, terwijl
teruggave van hot sleutelgeld in aanmer- f
king zal komen voor vermindering.
Joh. Br., huiseigenaar te Leiden,
heeft in nog een paar gevallen 25 sleu-
telgeld ontvangenhij beweerde dit geld'
besteed te hebben voor reparatie. Na
eenige getuigen gehoord te hebben wer- j
den 2 boeten van 100 of 2 x 20 dagen
gevraagd, waarbij met terugave van- do
2 x 25, door beklaagde beloofd, reke
ning zal gehouden worden.
"W. J. Dr. te 0,cgstgeest heeft eert.1
motoraanrijding veroorzaakt waarvoor
vrijspraak gevraagd' wordt.
In de vi&scherijzaak van V. L., te Lei- ,1
den, vroeger reeds behandeld, werden nu
de Rijksveldwachters Piquilet van Leider-j
dorp en v. Niekerk van Hazerswoude als
deskundigen gehoord, die beiden verklaar- j
den, dat het in beslaggenomen visehtuigii
niet geschikt - - voor dé vis-oh vangst,
omdla-Llood en lijn ontbraken. De Ambte-
naar eisobte hierna 10 of 10 dagen met f
verbeurdverklaring van het vischtuag. i
F. L. PI. te Valkenburg heeft geer» ,j
arbeidslijst bijgehouden waarvoor 5.'i
of 2 diagen geëischt wordt.
W. J. M. te Leiden heeft na het ge-
bruik van een paar biertjes op de Mare i
op een vensterluik geslagen, waarvoor 5 v
boete wordlt geëischt.
R. G. te Voorschoten heeft o-p een
rijwiel gereden zonder lioht, dioch de d?,c*-
vaarding vermeldt 's avonds 6 uur en do I
overtreding heeft plaats gevonden 's mor
gens óp dat uur, waarvoor vrijspraak gr-
vraiagd wordt.
B. J. A., bierhandelaar te L e i d. e n,
niet verschenen, heeft minder dan 10 liter
sterken drank laten vervoeren per bodo
naar Zoeterwoude. Na het hooren van den
bode en eenige andere getuigen, eischt de
Ambtenaar 50.of 20 dagen met terug
gave van den in beslaggenomen drank.
J. Sp., vieschcT te O e g s t g e e s t,
heeft dn een scheisJoot van den Huiger-
nachtpolde-r en spoorlijn fuiken gezet, dia
hinderlijk waren voor do bemaling. Be- 1
klaagde heeft het vis chr echt van de Maat-
schappij gepacht- en meent dat het polder-
bestuur er niets over te zeggen heeft.. Do
veldwachter Eggen vertelt het geval en do
in beslagneming van de fuiken.
De poldermeester (voorzitter) P. van
Rijn deelt mede, dat hij als polderbestuur j
2 x per jaar schouw drijft en deze sloot-
water ontvangt van de and ie re 711de
lijn voor uitmaling dus wel degelijk poL 1
dier water is.
Beklaagd'© begrijpt niet waarom do Mij.
het d'an verhuurt.
De Kantonrechter verwijst hvm da«r-
voor naar de Mij.
De ambtenaar eischt 10 of 10
met teruggave van de fuiken. I
J. P.. schilder tc NoordwijkerhoutL,
heeft oen zoontje op tri-
zijn werkplaats gehad, wet botovn rijt»'
schuld was.
Elsoh 2 x f 9.
