I Leidsche Wollen Dekens te9'n wNd'
1 A. WAALS - HAARLEMMERSTR. 134-136
GERO-, ALPACCA-
ZILVER-ARTIKELEN
10C6S
GEMEENTELIJKE AANKONDIGINGEN
Gemeentelijke Vischverkoop.
Aan den gemeentelijken vischwinkel,
Vi-schmarkt 18 (Tel. 1225) ia Zaterdag ver
krijgbaar SCHELVISCH k f 0.10, SCHOL
k f 0.160.25, TARBOT 0.50 en
TONG k f080 per pond en ZEEUWSCHE
MOSSELEN k f 0.06 per K.G.
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
Leiden, 17 November 1922.
ONTHEFFING SLUITINGSUUR VOOR
WINKELS.
Burg. en Wethouders van Leiden bren
gen ter algemeene kennis, dat zij aan het
Comité voor Cèntralen wijkacrbeid onthef
fing hebben verleend van het sluitingsuur
voor winkels ten opzichte van een op 21
en 22 November a.s. te houden bazar in
het Wijk gebouw aan het Levendaal, onder
voorwaarde evenwel, dat. de bazar niet
later dan 10 uur des avonds voor het pu
bliek toegankelijk is.
N. C. de GIJSELAAR,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Ledden, 17 November 1922.
B. en W. van Leiden brengen ter alge
meene kennis, dat de beslissing op het
verzoek van:
a. de firma Johan Parmentier, om ver
gunning tot uitbreiding van de eajet-
fa-briek aan de Schelpenkade No. 6, Sectie
M No. 5858
b. de N.V. voorheen Gebrs. Pel, om ont
slag van een aan do vergunning tot op
richting van een fabriek van suikerwerken,
vruehtenpaté's en vruchtensiropen, in het
perceel Morseliweg No. *50, Sectie L No.
866 verbanden voorwaarde is verdaagd.
B. en W. van Leiden brengen ter alge
meene kennis, dat door H. A. Dorre Jzn.
te Leider^ een verzoekschrift is ingediend
ter bekoming van verlof voor den verkoop
van alcohol houdenden, anderen dan ster
ken drank, voor gebruik ter plaatse van
verkoop in de bioscoopzaal van het per
ceel Oranjegracht No 40/42.
AGENDA.
MAANDAG 20 Nov. Leiden. Openb.
Lezing. Nutsgebouw. Aanvang 8 uur.
Spreker: Ds. Wintzen uit Leipzig. De na
derende wereldoorlog.
DONDERDAG 23 Nov. Leiden.
Opeub. Lezing. Nutsgebouw. Aanvang 8
uur. Spr.: Ds. Win! zen uit Leipzig. Vol
kenbond en Wereldvrede.
VRIJDAG 24 Nov. Leiden. Leden
vergadering Openb. Leeszaal cn Biblio
theek „Rcuvene". Gebouw Breestraat 27.
Aanvang 4A uur.
lederen Woensdagavond van 7ASA
nur. Rechtskundig Bureau Chr. Best.
Bond. Steensehuur 15.
moet het opschrift op alle zijden zijn aan
gebracht."
BUITENLAND.
Apotheken are tot en met Zondag op
Maandagmorgen eiken nacht en des Zon
dags geopend rijn:
H. J. M. Froot, Maarsmansstèeg 17,
Tel. 432.
Dc apotheek van het Ziekenfonds tot
Hulp der Menseliheid is steeds geopend,
doch alleen veer leden van dit Fonds.
da vergaderde Woenedag j.l. in Hotel De
Mink. Deze Centrale omvat 22 gemeen
ten met 20 kiesverenigingen, waarvan
16 tegenwoordig waren.
O.a. werd besloten, bij do komendo
Staten-verkiezing wederom uit te komen
met een eigen Verkiezingecourant met
portretten dei- candid a ten cn verkiezings-
lectuur.
Ook werd medegedeeld, dat de finan
ciën zoodanig zijn geregeld, dat wanneer
de plaatselijke kiesvereenigingen de jaar-
lijkscho contributie van 10 cent per lid
voor do Kamer- en do Staten-centrale
geregeld voldoen, zij voortaan bij elke
verkiezing voor Kamer of Staten alle
propaganda-drukwoiken, als: verkiezings-
•courantcn, aanplakbiljetten -en strooibil
jetten gratis van de Centrale zullen
ontvangen.
De vergadering had een opgewekt en
levendig verloop.
De Rijksmiddelen.
Dc Rijksmiddelen hebben over de afge-
loopcn maand 9.86 millioen meer opge
bracht dan over Oct. van het vorige jaar
over dc eerste tien maanden van dit jaar
f1*.84 millioen meer dan over die periode
in 1921.
Margarine,
Onder overweging, dat het wensohelijk
is de minislerieele beschikking van 29 Juli
1902 te wijzigen, voor zooveel-het daarin
opgenomen voorschrift betreft aangaande
hot aanbrengen van het opschrift „marga
rine", wanneer de waar en de verpakking
to zaaien minder dan drie kilogram wegen,
heeft de Minister van Landbouw enz. be
paald, dat met ingang van 1 Maa-rt 1923
het voorschrift, opgenomen in die min.
beschikking onder 2, sub b, 2de alinea,
wordt gelezen als volgt:
„Wegen de waar en de verpakking te
tarnen minder dan drie kilogram, dan
Kabinetscrisis in Dnitschland.
De Kabinetscrisis in Duitschland ie op
gelost, doordat Cuno de opdracht tot
vorming van een kabinet heeft aangeno
men.
Hij zal trachten ©en zoogenaamd „ka
binet van persoonlijkheden" samen te
stellen.
Een correspondent meldt, dat de so
ciaal-democraten aan president Ebert
hebben medegedeeld, dat ze niet wenschen
deel t© nemen aan de regeering. Komt het
kabinet-Cuno dus tot stand clan zal het
uitsluitend uit vertegenwoordigers der
burgerlijke partijen bestaan.
Van socialistische parlementaire zijde
zou men zich intu6schen in dien/' zin geuit
hebben, dat tegen een candidatuur van
Cuno bij do socialisten geen bezwaar be
staat.
Italië's buitcnlandeche politiek.
De nieuwe minister-president in Italië
is een man die van krachtige maatrege
len schijnt te houden.
Toen hij gisteren in het parlement zijn
regeeringprogram ontwikkelde verklaar
de- hij o-m.: dat de buitenlandsche
politiek voor het oogenblik van zeer
groot belang was. Die politiek viel samen
te vatten in twee woorden: vrede en na
leving der verdragen. Of die verdragen
nu goed of slecht zijn is een tweede
vraag. Wat geteekend en geratificeerd is,
moet worden uitgevoerd en een natie, die
zich zelve respecteert kan geen andere
politiek volgen.
Tractaten echter zijn niet voor de
eeuwigheid geschreven, ze zijn wel vat_
baar voor wijzigingen. Het zijn hoofdstuk
ken uit de levende geschiedenis, geen graf
schriften. Door ze ten uitvoer le leggen
ziet men van zelf, wat er aan hapert en
als het blijkt, dat zij dwaas zijn wordt
wijziging plicht en noodzaak.
Mussolini zeide verder, dat hij niet mee
wilde doen aan al het gepraat over de
„economische reconstructie van de we
reld". In zekeren zin is Europa een econo
mische eenheid en er bestaat wederkee-
rige afhankelijkheid der naties, doch de
weg, lot dusver ingeslagen leidt tot niets
Ik geloof, zeide Mussolini, dat we in
plaats van langu conferenties te houden,
die de zaken hoe langer hoe meer vertroe
belen, veel beter van staat tot staat han
delsverdragen kunnen sluiten. Aan een
politiek van altruisme kunnen we niet
meedoen, evenmin als wij onze politiek
kunnen gaan ondergeschikt maken aan
die van andere landen.
Het is onze plicht evenals van iedere
andere natie, om de feiten moedig onder
het oog le zien, de feiten, zooals ze zijn,
en dat is een ding dat sinds den wapen
stilstand nog niemand heeft gedaan. De
vraag moet worden gesteld of de entente
feitelijk nog beslaat en welke rol Italië
in die entente beeft te spelen. Hoe staat
die entente tegvonevr Duitschland, Rus
land of tegenover het Duitsch-Russischo
verbond?
Dit zijn alle vragen die beantwoord moe
ten worden, doch de hoofdvraag is de po
sitie van Italië, dat vroeger zoowel in de
Adrialische als m de Middellandsche Zee
een krachtige positie innam die nu door de
schuld van vroegere regeeringen teloor is
gegaan. Italië ontvangt niet meer de grond
stoffen van vroeger uit zijn koloniën. Van
den oorlogsbuit ontvangt het niets en het
heeft een enormen schuldenlast; die schul
den werden aangegaan om de gemeen
schappelijke overwinning te behalen.
In de gesprekken, die ik met de Engel-
scho en Fransche premiers hoop te heb
ben, ben ik van plan deze punten uileen
te zeiten en grondig te bespreken.
Als gevolg daarvan zal er een van twee
dingen gebeuren: Of de entente stapt
heen over haar verschillen en wordt een
werkelijk eendrachtig bloc van groote
sterkte waarin alle deelnemers gelijke
rechten hebben, of de entente valt uiteen,
waardoor Italië de vrijheid herneemt om
zijn eigen belangen naar beste welen te
dienen.
Naar ik hoop zal het eerste het geval
zijn en vooral acht ik het gewenscht met
het oog op de steeds dreigender gevaren,
die uit een Turksch-Russisch-Duitsche
•toenadering zouden kunnen ontstaan.
Wat Turkije l.etreft moeten wij de fei
ten erkennen doch in elk geval moeten
wij eischen een voldoende zekerheid voor
de vrijheid der zee-engten en bescherming
der christelijke^minderheden.
De rede van'Mussolini maakte oj/ alle
hoorders enooic op het diplomatieke corps
een diepen indruk. Men gevoelde alge
meen. dat een man aan het woord was, die
een nieuwe eigen staatkunde zou voeren
De verkiezingen in Engeland.
Uit Londen wordt geseind, dat do re-
geering hoewel do uitslag van de ver
kiezingen nog niet volledig bekend is
verzekerd ie van een aanzienlijke meer
derheid in het parlement. De uitslagen
zijn bekend van 571 districten. Zij «i'n
als volgt: Conservatieven 25, nationaal-
Schoenen-Magazijn „Holland", Breestraat 102
Bruin, Zwart Kalfsbottine oude prijs f 17,00 thans f 11.95
Dames Lak, Suède en Luxe Schoen,
f 14.00
f
10,95
Heeren Kalfsbox
f 12,50
t
9,95
Heeren Boxbottine, prima
f 10,50
f
7,95
Dames Molières, alle uitvoeringen
f 14,00
f
9,95
Dames Molières, prima artikel
f 9,00
f
6,95
Ruime Collectie Wintergoederen. De laagste prijzen.
Vraagt onze RECLAME-EOTTINES! IJzersterk, Spotprijs 10297
of
liberalen (Uoyd George) 48, onafhanke-
lijek liberalen (Asquilh) 55, arbeiders
partij 135, onafhankeliikon 13.
De conservatieven hebben dus reeds
een meerderheid van 79 stemmen boven
de andere martijen.
De ministers, die niet herkozen zijn,
zijn Churchill, de minister van koloniën,
Sir Arthur Griffith Boscawen, de minis
ter van volkegezondheid, en Wateon, de
lord-advocate van Schotland.
Ofschoon de vrouwelijke candidaten
over het algemeen goed voor den dag
zijn gekomen, zijn er sleëhts twee geko
zen, n.l. lady Astor en mevrouw Win-
tringliam, die beiden ook al lid van het
vorige parlement zijngeweest.
Gelukkig Zweden.
Ondanks de verlaging der tarieven zul
len de Zweedsche posterijen dit jaar een
overschot van 14 millioen kronen geven.
Voor het volgend jaar is het overschot op
6 millioen kr. geraamd, meldt een draad
loos telegram uit Stockholm.
Een nota van Angora.
De regeering van Angora besloot een
nieuwe nota te zenden aan de geallieerde
hooge commissarissen. Zij deelt daarin
mede, dat zij de eenige is, gerechtigd om
de belangen van „banken, verzekerings
maatschappijen en andere financieel© in-
steljingfcii" in Turkije waar te nemen.
In verband daarmede verlangt Angora,
dat alle Duitsche cn Oostenrijksche bank
instellingen. die door Engeland en Frank
rijk zijn geconfisceerd of tot het sluiten
van den vrede onder curafeele zijn ge
steld, aan Angora zullen worden afge
daan.
Angora is verder bereid onderhandelin
gen te openen teneinde de geallieerde
vloot toe te staan in den Bosporus te blij
ven, doch daartegenover wordt verlangd,
dat de geallieerden zich zullen onthouden
van inmenging in binnenlandsche aange
legenheden van Turkije als posterijen, te
legrafie censuur, politie, enz.
De bezetting van Thracië.
Men meldt uit Constant inopel: Vol
gens de gesloten overeenkomst is de vesti
ging der Khemalisten in drie zones van
Thracië voltooid.
Bij gemeenschappelijk accoord tue-
schen Refet Pasja en de geallieerde gene
raals, is besloten, dat de Turksehe vesti
ging te Adrianopel en Gallipoli op 25
dezer zal plaats hebben.
De troepen der intergeallieerdle com
missie zullen tot 30 November in Thra
cië blijven.
Alles is regelmatig verloopen. De hou
ding der Khemalisten ie onberispelijk.
Do gevolgen van den hongersnood.
In do „Iswestia" worden de verliezen
door den hongersnood in Rusland becij
ferd.
De bevolking in de honger-gouverne-
monten is met 2 A millioen verminderd. In
het Baskirische gebied is 25 pCt. van de
bevolking van honger omgekomen. De
veestapel in het Wolgaeebied is in dit
jaar met 2.345.000 stuks verminderd, cn
in de vijf honpter-nouvernementon van de
Ockraiine met 1.074.000 sinks.
Staien-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gis tere r>.
Stemmingen.
Aan de orde is de stemming over:
de motie van ore'e van moj. Groeneweg c.s
betreffende het verleenen van uilkeering
aan vrouwelijke arbeiders, gedurende den
tijd, dat zij voor en na hare bevalling
geen arbeid mogen verrichten en de mo-
tiën van orde van dén heer Van den Tem
pel c.a. betreffende het niet loepassen van
uitzonderingsmaatregelen bij de steunver
lening ten aanzien van de werklooze ty
pografen en betreffende de voorziening in
den nood der werklooze arbeiders.
Bij do stemmir.g over de motie-Groenc-
weg verklaart de heer Dresse'huys
(VJB.) namens zijn fractie tegen dc motie
te zullen stemmen daar het vraagstuk nog
ntet rijp is voor oplossing en de motie
ook niet de middelen aangeeft om in de
uilkeering le voorzien.
De motie wordt verworpen met 65 tegen
24 stemmen.
Voor: de soc.-dem., do vrij.-dem., en de
heer Wijnkoop (G.P.)
De eerste motie-Van den Tempel wordt
aangenomen z. h. st.
Bij de tweede molie verklaart de heer
Kuiper (R.-K.) zich los te maken van
de toelichting en te zullen stemmen voor
de motie zonder meer, daar spr. geen al
gemeene steunverleening wenscht.
De heer Schokking (G.-H.) zal na
de wijzigng van de motie op het hoofd
punt voor de motie stemmen, waarbij hij
de woorden „op den voet als is aangege
ven" verklaart in den door den Minister
van Arbeid aangegeven zin.
De motie wordt aangenomen met 6t te
gen 28 stemmen, tegen de heeren Kolk
man, Slulemeyer. H. Colijn, mej. Van
Dorp, Van Wijnbergen, Visser, De Wilde,
De Boer, Van Vuuren, Duymaer van
Twist, A. Colijn. Zijlstra, Van Voorst tot
Voorst, Bakker, Beumer, Juten en de le
den van den Vrijheidsbond.
STAATSBEGROOT1NG VOOR 1923.
Algemeene beschouwingen.
De Minister van Financiën, de heer D e
Geer, beantwo&dt de financieele punten
uit het algemeen debat. Spr. wijst er op,
dat de heer Van Gijn buiten de perken
der critiek is gegaan en dingen heeft ge
zegd, die ondubbelzinnig in strijd waren
met hetgeen spr. in de Memorie van Ant
woord heeft gezegd.
Spr. begint met de interpellatie-Troel-
stra. Weer zijn vele onware geruchten
rondgegaan, die rondgestrooid zijn door
hen, die niet voldoende op de hoogte wa
ren. Spr. betrei'i-t bet, dat vertrouwelijke
besprekingen op die wijze niet meer mo
gelijk zijn.
Ten aanzien van de classificatie zegt
spr., dat tal van oneffenheden zijn geble
ken bij de indeeling, speciaal voor de
ambtenaren die niet verplaatsbaar zijn, de
z.g. „inboorlingen". Deze kwamen in een
veel te gunstige conditie. De cijfers daar
omtrent genoemd, gaven aanleiding tot
herziening. Wilde men de normen kun
nen handhaven, dan diende er verande
ring te komen en het aantal klassen tot
4 en niet zooals gezegd is tot 5 op te voe
ren. Het schrijven van den voorzitter van
de classificatie-commissie bevatte een
zeer voorloopig ontwerp en het is afkeu
renswaardig dat dit gepubliceerd is.
Overigens is de classificatie nog pas in
eerste fase en dus moet nog alle overleg
plaats hebben. De regeering beeft nog
niets beslist.
Do pensioen-korting is het volgende
•punt.
De Regeering is verweten, dat zij deze
kwestie niet tot een verkiezingspunt heeft
gemaakt. Spr. protesteert tegen dit ver
wijt; de regeermg maakt geen' verkiczings
programs. Het plan tot pensioenkorting
is van later datum dan do verkiezings
strijd. Onder den druk van den stijgen
den nood der schatkist is het onvermijde
lijk geworden tot verlaging over te gaan
De rcgecring doet het met tegenzin en
met leedwezen. Een blik op de Millioenen-
nota doet zien dat verlaging noodzakelijk
is. Inperking van de formatie van de
ambtenaren gaat verder zooveel als mo
gelijk is. Het cijfer in de M. v. A. genoemd
voor de nieuwe ambtenaren, is geringer
dan daar is gemeld, omdat bij vergissing
de verplaatste en de van wachtgeld terug
gekeerde ambtenaren daar zijn bij geno
men.
Spr. zet uiteen, dat do index-cijfers da
lende zijn en dat overal de looncn dalen
en dikwijls dalen moeten. Overal bestaat
de noodzakelijkheid van besparing en
dus is het alleszins billijk, dat ook de sa
larissen der ambtenaren worden verlaagd.
Ten slotte beantwoordt spr. categorisch
de. vragen van .den heer Troelstra. O.a.
deelt spr. med? dat nog eenige besparin
gen ingevoerd zijr. i.z. uitbreiding van den
diensttijd en afschaffing van de gratifi
catie.
Verdere plannen ten aanzien van de sa-
lar'isregeling bestaan niet; een limiet
voor de wijzigingen kan de regeering dus
niet vaststellen.
Thans de financieele beschouwingen.
Ten aanzien van de verlofstractemenlen
o.a. voor Kamerleden is een wetsontwerp
in behandeling.
Spr. is ten opzichte van de algemeene
financieele politiek niet de pessimist,
waarvoor de heer Troelstra hem houdt en
niet de optimist, waarvoor de heer van.
Gijn hem uitmaakt. Ieder geeft toe dat
van oen kikker geen veeren vallen te
plukken; men moet echter ook toegeven,
dat een publiekrechtelijke organisatie
van kikkers geen veeren aan het lijf
groeien. Voor paniekstemming bestaat
geen reden; er beslaat gevaar maar er be
staat genoeg kracht om het te keeren.
Men moet zorgen niet duizelig te worden;
noodig zijn de tegen-tendenzen uit ons
volk, die het gevaar zullen afweren
De middelen heeft spr. nimmer kunst
matig willen drukken; in de eerste 10
maanden van dit jaar gaat. de opbrengst
is dit te geflatteerd, omdat October merk
raig hoog is; over 9 maanden is de
toeneming in elk geval 7 millioen. In elk
geval wordt de raming dit jaar overschre
den. Dat 1924 misschien slechter zal zijn
dan 1923 zal wel juist zijn, maar juist
daarom houdt spr. het hoofd koel.
De totstandkoming van de hoofdpunten
uit de L.-O.-wet zal voor spr. een maat
staf zijn of hij voor zijn bezuinigingsplan
nen op de medewerking der K^mpr kan
rekenen.
Vervolgens verdedigt spr. zijn opvatting,
dat het surplus van de opbrengst van het
leeningfonds wordt, gebezigd voor verster
king van den gewoneD dienst. De ver
plichte aflossing mag naar spr.'s oordeel
niet .vcrneld worden en dus is het billij
ker, dat geld voor de gewone uitgaven le
besleden.
De rantsoeneering op de departementale
uitgaven acht spr. een goed systeem. Met
het denkbeeld van den heer van Gijn, om
een ommegang te maken langs de depar
tementen, kan hij niet meegaan. Hij ziet
er niet het minste heil in.
Tal van adviezen zijn den Minister gege
ven, w. o. zeer zonderlinge. Bijv. verdubbe
ling van de strafmaxima in ons strafwet
boek. Natuurlijk kan spreker niet met der
gelijke voorstellen meegaan. Naar sprekers
oordeel moet op alles bezuinigd worden ook
op het hooger en middelbaar onderwijs.
O.a. dient de vraag overwogen te worden
of wij niet te veel universiteiten hebben,
of die rijkdom van wetenschap niet boven
onze draagkracht gaat. Veel belangen zul
len iets. minder goed moeten worden behar
tigd en spreker is Ret eens met den heer
Marchant, dat ook op defensie-uitgaven
moet worden bezuinigd. Naar nadere uit
eenzetting van den heer Colijn is spreker
zeer benieuwd.
Als de heer van Gijn spreker niet be
kwaam achtte voor Minister, omdat hij
geen rondedans wil maken langs de de
partementen, dan moet die afgevaardigde
maar een motie voorstellen. Juichende zal
spreker dan heengaan, want voor zijn plei-
zier zat hij hier niet.
De heer Van Rappard (V.B.) dient
een motie in waarin hij de Regeering ver
zoekt het Departement van Landbouw,
Handel en Nijverheid niet te splitsen.
De heer Troelstra (S.D.) zegt, dat
het voorstel van den heer Wijnkoop door
liem niet au serieux kan worden genomen,
ook al, omdat diens partij geen politieke
partij is. Spreker dient de volgende motie
in:
De Kamer,
overwegende, dat de plannen tot herclas-
sificatie der gemeenten groote onrust heli-
ben teweeggebracht onder de ambtenaren,
vooral op het platteland cn in de kleine
steden, wegens do verslechtering van sala
ris, waarmede zij alle ambtenaren buiten
de drie grootste steden bedreigen;
overwegende, dat de bezuiniging, die zij
meebrengen, geschiedt ten koste van een
deel der ambtenaren, waarvan velen, mede
in verband met den pensioensaftrek, met
een verlies van meer dan 20 pCt. van hun
salaris worden bedreigd;
spreekt den wensch uit, dat de- regee
ring omtrent een herziening der classifica
tie geen beslissing zal nemen, alvorens de
Kamer, beschikkende over de ter beoordee-
ling noodige gégevens, waaronder het ad
vies der daarvoor benoemde commissie,
zich daarover zal hebben uitgesproken.
De Kamer,
van oordeel, dat in het belang van aen
goeden geest en den werklust onder de
ambtenaren bezuiniging door reorganisatie
van den dienst en op materieel-zakon aan
die op de loonen en salarissen dient voor
af te gaan;
niet overtuigd, dat do rcgecring in deze
het mogelijke reeds heeft beproefd
overwegende, dat het onzekere be ei
der regeering in deze, waarbij het aan
overleg met de vertegenwoordiging der
belanghebbenden maar al te veel heelt
ontbroken, weinig geschikt is, hc) vertrou
wen der ambtenaren en h\m bereic-.no. <-i
door groote arbeid?:cs'atic tct de .«czl
