iaMelttüsnraiit
Tweede Blad
BINNENLAND.
Woensdag I November 1922
IIIIIMWI
Uit de Pers,
frïier is het nog erger 1
"Wij lezen, in ^Patrimonium'':
In de „Sozialia&iachö Monartshcfte" heeft
Max Schippel er onlangs op gewezen, -dat
do „partijgenooten" te weinig oog hadden
voor de economische eisehen.
Do arbeiders, zoo schreef hij, zijn niet op
de hoogte met het werkelijke economische
loven en geven daardoor maar al te raak
vluchtige besobouwangen over onderwer
pen, die zij niet bunnen beheersehen.
Zoo wordt door hen beweerd dat er mot
name (in 3>uit3chiand) wan verschillende
landbouw voo r-tbre ngselen, vleescheoorten,
suiker en steenkolen een voldoende voor
raad aanwezig is, maar dat de kapitalisten
d© -weren mn de markt terughouden en
daardoor prijs verhooging veroorzaken. Na-
taulijk ontkent Schippel niet, dat er „woe
ker" is, maar todh wijzen de gegevens on
weersprekelijk aan, dat er aan bedoelde
producten nog steeds een tekort bestaat.
Voor de noodzakelijkheid van meerdere
voortbrenging moot men «iet blind zijn.
Een eenzijdige politiek, slechts gericht op
verhooging van de geldloonen en op vcr-
laorting van den arbeidstijd, is onder de
'huidige ornsbandighcden. niet in het belang
van de arbeiders.
Eerst wanneer wij aldus Schippel
toonen voor den econotmi&chen eiscli van
productieverhcoging evenveel inzicht en
vastbeslotenheid te bezitten als voor onzen
politieken eiaöh van democratisch zelfhe-
atemaning-3ö.*eoht van het volk, zullen zich
voor het ineengestorte ï>uitsohland de
jjoorten van een betere toekomst openen-
Indien Max Schippel de sociaal-demo
cratische pers en de moderne vakbladen
in Nederland las, zou hij zich nog in meer
dere m/atc kunnen verbazen over het ge
brek aan economisch inzicht. Wie hier op
de droeve werkelijkheid de aandacht ves
tigt, wordt al heel spoedig verdacht ge
maakt.
Men kan het de arbeiders niet kwalijk
nemen, dat zij niet steeds op de hoogte zijn
met do economische toestanden en moge
lijkheden.
Maar in den sociaal-democratdsohen
kring zijn er velen, die men dat wel euvel
kan duiden.
En mochten zij wèl op d© hoogte zijn,
dan wordt hun optreden zooveel te erger
lijker
Men heeft dan te doen majt. reine dema
gogie.
KERK EN SCHOOL
Beroepingawork.
De Geref. Kerk te Krabbendam is voornemens
binnenkort over te gaan tot hot beroepen van
oen predikant. Da Classis Alkmaar hoeft haar
steun toegezegd.
Chr. Onderwijs ia 't buitenland.
Door een commissie, aangewezen door do
vereamgingen voor Chr. Volksonderwijs, voor
Chr. Nat. Schoolonderwijs, hot Gereformeerd
Schoolverband, de Unie „Een School met den
Bijbel" en do voreeniging van Chr. Onderwijzers
(essen) in Ned., is besloten tot de oprichting
van oen vereenagiug tot vorlöening van steun,
etoffelijken, zoowel ais geestelijken, aan hot
vrije Christelijk onderwijs buiten ons land. Een
pntwerp-statuut kwam tot stand, dat tor goed
keuring zal v/orden gezonden aan do samenwer*
kende organisaties.
Kerkvoogdijen en kerkeraden.
Ds. Liugbe-ek schrijft in „Do Geref. Kerk",
tor verduidelijking van oenigo vroeger door hom
gemaakte opmerkingen over kerkvoogdijen en
korkeraden, dat de Kerkvoogdijen niet hun reoh-"
ten moeten afstaan aan do Kerkoraden.
Daartoe zouden ze, als een welomschreven
ta&müaat hebbend van do stemgoredhtigdaii,
niet bevoegd zijn. Maar bovendien zou hij het
onder do tegenwoordig© omstandigheden ook
niet gewenseht achten.
„Onz© Kerkeraden zijn in do Synodale
-Bestnura-Inrichting, het laagalo der Kerkelijke
Besturen, on als zoodanig ondergeschikt aan do
Hoogoro Besturen. Nu zouden wij de Korkeraden
als Korkeraden gaarne met het. beheer ook der
stoffelijke goederen helset zien, want a-k Kor-
lorad-jii Komt hun dot naar geroi-n.reord Kerk
recht tos. Maar als laagste der Kerkelijke Be»
sturen zouden wij hen or niet motto willen belast
zien, want daarmed® zouden wij hot Beheer der
plaatselijk» kerkelijke goederen niet alleen bren
gen aan den Kerkeraad- tcoar ook «nier de su
périeuren, die do Kerke mad' ondr do logenwoor-
dig© organisatie hoeft, n.l. onder Classicaal, Pro
vinciaal cn Synodaal Bestuur. En hoowel dat
laatste met het oog op thans bestaand© mis
bruiken zrker in menig opzicht, niet ongunstig
zou kunnen werken, zouden wij er toch bozwaar
legen hebben om aan do door dou Koning aan
de> Kerk opgedrongen Besturen bij do Bestuurs
macht, die zij van den Koning hebben ontvan
gen, ook nog te goven do Boheeramacht, dio do
Koning hun had onthoudèn.
_.,0m dio roden blijven wij onder d© tegon».
woorüig abnoraialo omstandigheden voor vrij
behoor. Maar dan moenen wij toch daarbij, dat
do Korlcvoogden, dSe dat vrije boboer gemeten,
in alles wat waarlijk tot opbouw van Kork en
gemeente zou kunnen dienen, mot don Kerke*
raad en zijn oordeel hebben te rekenen on, als
het eenigazina mogelijk is, zich daarnaar heb-!
ben te voegen".
C. F. A. Zernike. f
In den ouderdom van 63 jaar is gisternacht te
Amsterdam overleden do hoer G. F. A. Zernike,
hoofd van do Vondelschool aldaar. Hij was de
ontwerper van een veelgebruikt» rekenmethode
voor d© lagere school, cn leider van het Paeda-
gogisch Woordenboek, dat onder rijn naam ver
schoon niet medewerking van andere onderwij**
mannen. Hij is jaren lang voorzitter geweest
van de Veroeniging van hoofden van Scholen in
Nederland en redacteur van het orgaan dier
veroeniging.
,.De strijd om do vrijheid begint cerat recht."
D© hoor J. C. Wirte Czn. schrijft in g©
Rotterd.:
Hot opschrift staat alweer iusschen aanka*
lingeteekens en is dus overgenomen en wal uit
een onzer politiek© bladen, n.L d© „Nieuw© Leid*
echo Courant", van 16 October j.l, Zulk oen uite
drukking is natuurlijk koren op mijn molen,
want teen ik begon te spreken over „oen nieu*
w© schoolstrijd" kreng ik den wind van voren.
'k Beloofd© dio uitdrukking niet moor te gebrui
ken en voortaan te vragen om „herziening vaa
het vredesverdrag." Volgens enkelen maalrto ik
het toen nog erger cn dus vonneod ik beid© uifc-
drukkiugen, doch ging voort t© wijzen op het
geheel verkeerde beginsel, waarvan de Wefc-1920
uitgaat.
In da Onderwijswereld behoeft daarvan nu
niet meer gesproken to worden. D© hoer J. vaa
der Waals schreef er over in liet orgaan van
hot Gereformeerd Schoolverband, de oude Ds.
van Schelven bowoog rich in dezelfde richting
in Christelijk Nationaal Schoolonderwijs en nu
heeft het Hoofdbestuur der Unie „Een School
ruet den Bijbel" de leiding genomen era in lieel
het land' de oogen van ons Christelijk publiek
er voor to openen, dat we op een gaheol ver-
keerden weg rijn.
Onz© partij wil dus inderdaad „volharden bij
het ideaal" ook iii Onderwijszaken en zo wil
daarvoor strijden. Alleen de politiek bleef nog
achter en daardoor ook de politiek© pers. Ook
daarin kwam nu verandering: d£ „Standaard"
ging voorop, zooals men van oen standaard mag
verwachten. Zeven artikelen gaven woei' do
oud© lijn aan en wezen op do noodzakelijkheid
van strijd'. En nu komt ©en ander politiek or*
gaan ronduit verklaren: „Do strijd om de vrij*
htsid begint corst recht."
Prachtig, zoo mag ik hot hoeren. Of men dit
nu noemt oon nieuw© of oen oud© Schoolstrijd,
laat m© koud: over namen twist ik niet. Zelfs
zal ik niet noemen het woord „mislukking" in
verband met de Wet van 1920, omdat ik bo-
merkt bob, dat dit de politiek niot welgevallig
is. Als nu ook do politiek maar helpen wil
om one van die Wet nf te helpen, dan mag ze
mijnentwege 6proken over de welgeslaagde po
ging van 1920, die in 1922 of 1923 door ben
nog beter geslaagd© gevolgd ia. Alles ia mij
goed, als maar ho© ©or koo boter do vrijheid
van ons Onderwijs gered' wordt. Eer het t©
laat ia!
Ja, éér het te laat is, want de uitdrukking
van do „Nieuwe Lridscho Courant" is t© vinden
m oen artikel, dat geschreven werd naar aan
leiding van een stuk in „Het Schoolblad", hot
orgaan van hot N. O. G. (Nederlandsch Onder
wijzersgenootschap.) Daarin werd verklaard,
dat men aan do financieel© gelijkstelling niot
wilde tornen, maar do Wet moet nog oen lml
klein bootje verder gaan en eisehen:
a. dat do neutralitoitsclausul© ook van toe*
passing verklaard wordt ©p de Bijzondere Schon
len;
b. dat do onderwijzer der Bijzondere School
volledig Staatsambtenaar wordt;
c. dat do bewegingsvrijheid van de Besturen
der confessioneel© Scholen langzamerhand ingo*
boot wordt.
Nu moet men rich over zulke eisehen niet al
te ongerust maken en bodenken wie hot zegt.
Het N. O. G. ie al een bejaarde, dam© en wordt
in Ae wendoling gewoonlijk aangeduid els „tante
En hoge."
Maar men moet de zaak toch ook niet ©ïh
dSorechaUon, want nog maar pas hebben de kran
ten ons verteld van een prachtig geslaagde de
monstratie. Een Russisch arts liet een grijsaard
van 74 jaar optreden,, bij wien hij een paar
klieren van een aap liad ingeplant mei het gevolg
dat de grijsaard weer verjongd was, nieuw©
krachten had vorkregen en een jeugdig uiterlijk
bezat. Zoo iets gebeurt ook bij het N. O. G.;
dat tracht zich te verjongen door de denkbeelden
en do leuzen ©ver te nemen van den Bond van
Nedorlandecb© Onderwijzers. Dat rijn dus nn
geen klieren, maar denkbeelden, weuacheu,
eist-hen, waarvan, men zeggen kan, dat zo in
psychelogigchen zin hetzelfde bewerken als d©
klieren in phyojologischen zin, n.l. een verjon*
ging»kuur.
Alleen moet ik hierbij opmerken, dat. deze
verjonging mij deed denken aan de „Verjon*
gingakuur", die Staring zoo aardig in een van
zijn gedichten beschrijft. Daar gaat het over ©on
jongedochter, dio wat al te kieskeurig is geweest
tn de keuzo van oen Irawelijksc&ndidaat en ge
vaar loopt te Wijven zitten. Daarom koopt ze
wat verjongLngselixer, neemt daarvan 'a avonds
enkel© druppels in enden volgenden mor
gen vindt mon eon zuigeling in 't bed: z© had
to voel gebruikt ©n d© druppek niot goed ge*
fceld. Zoo ook schijnt bot N. G. wel wat t©
veel gebruikt te bobben, of d© arte hooft mis
schien oen klier te veel ingeënt, want dio neu-
tralititagodaohte was wel heel mooi in do zuigo-
lingenperiodo van liet N. O. G„ maar bad in
haar jongedoriifcereloeftijd feitelijk al afgedaan.
Thans staat heel de Paedagogiok in hot te©*
ken van „Do overwinning dor ziel" en onn© puc»
dagogiseh© voorgangore spreken dan ook heel©*
maal niet meer over neutraliteit in zak© hot
Onderwijs. Men moot of met d© communisten den
godsdienst brutaalweg noemen hot opium der
maatschappij en dan ook alle godsdienstoefening
verbieden en de voorgangera fusiloeren, of men
moet met do wetenschappelijk© mannen van on-
zen tijd den geestelijken ondorgrond van tdlen
arbeid, van allo cultuur erkennen.
'k Herinner hier b.v. aan het woord van
Foerster: „Do riol ran iodovo verbetering, ligt
in do verbetering der ziel." Of ook aan liet
nwtio dor werken van Dr. van Ginnoken: „Da
risi overwint". En den schrijver van bet artikel
in „Hot Schoolblad" zou ik willen herinneren
aan de spreuk der oudvadors in do woestijn:
„Viae© t© opeum", d.i.: Overwin u zelf, waar
bij ik hem ter lozing aanbeveel „Do overwin
ning der ziel" door Dr. H. Bariaek.
Oyer den ©ereten eisch maak ik mo dan ook
niot ongerust, maar do twocdo on dorde rijn ge
vaarlijker, «ndat ona© onderwijzers nog wol
geen Staatsambtenaren zijn, maar toch op weg
om het te worden; en: ook, omdat de Onderwijs
wet rich geheel beweegt in d© richting van in*
korting der bewegingsvrijheid van ona© School*
besturen. Dez© tweo hoogst gevaarlijk© oischen
moeten weerstaan worden en daarom verheugt
het mo, dat een politiek blad schreef: „Do
strijd om do vrijheid begint oerst recht." Als
al onze politick© uiannen dit goed verstaan en
onz© politiek© pers hot luldo verkondigt, is er
nog hoop voor do toekomst; dan krijgen we eon
verbeterd© editie van <1© Lager Onderwijswet*
1920. - -
Departement van landbouw.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Haarlem cn omstreken hoeft een
adres gezonden aan de Koningin in ver
band met de voorgenomen opheffing van
het departement van landbouw, nijver
heid en handel.
Zij betoogt o.m. dat de bijeenvoeging
van de drie bronnen van volkswelvaart:
landbouw^ nijverheid en handel tot één
departement gebleken is logisch en ratio
neel to zijn en don beeten waarborg to
bieden voor oen behoorlijke behartiging
van hare belangen; voorts dat ten aan
zien van ons nationaal prestige do ophef
fing van het meergeno'emdo departement
aan ernstige bedenking onderhevig is,
omdat vooral do landbouw, maar daar
nevens toch even zeer nijverheid en han
del voor Nederland van zoo belangrijke
beioekenis zijn en de opheffing van het
aan die bronnen van onzen welvaart ge
wijde departement in het buitenland on-
vonmijdelijk tot. zeer ongewensclrte 'ge
volgtrekkingen aanleiding moet geve®.
De Duitsche levensverzekeringen.
Volgens het Hdbl. worden de bespre
kingen tusschên de Noderlandsche en de
Duitsche regeering inzake do kwestie der
Duitsche levensverzekeringen in den laat-
sten tijd krachtig voortgezet. Bij infor
matici in departement-aio kringen te
'e Gravenhage kreeg het blad echter den
indruk, dat de Ne.derlandsc.be regeering
veibazing den VTeemden heer. Al haar
ruwe antwoorden, in zoo scheroo tegen
stelling mot zijn trouwe hulpvaardigheid,
kwamen haar voor den geest., en nu wist
zij niets andere te zeggen dan: „O, ver
geef me!"
„Dat is van later zorg," hervatte do
vreemde, „sta nu op," en den arm om
haar heenslaande, hielp hij baar overeind.
Het was goed dat zij een steun had,
want zij beefde als een riet.
„Leun nu maar zoo zwaar mogelijk op
mijn arm; zoo voortsukkelend, zullen wij
er wel komen; 't, is nog al niet zoo boel
ver," vervolgde hij, en door zijn gezellig
babbelen werd Nellie spoedig weder kalm
en week haar vrees geheel.
„Hoo zal ik u danken," zeido zij einde
lijk, teen de lichtjes van het gehucht tus-
■Gchen de boomen door zichtbaar werden.
„Go kunt mij een zeer groeten dienst
bewijzen," gaf hij ten antwoord. „Het
was niet geheel cn al belangeloos dat ik
u mijn dienst aanbood. Ik bon vluch
teling, die overal gezocht en nagejaagd
wordt. Nu heb ik eenige weken hier op de
heide doorgebracht in een bol in den
grond, maar die schuilplaats werdt met
de koude onbewoonbaar. Daarom hóópte
ik door u mijn geleido aan te bieden, on-
dvM' dak te komen. A'andaar mijn viijpos-
tigkoid, die ge zeker mij wel vergeven
wilt, nu ge er de oorzaak van kont."
(hoewel zij al haar krachten wil inspan
nen. om een bevredigende regeling te ver
krijgen) niet bereid is, er too mode le
werkc-n. dat daarbij door don Nederland-
echen Staat financieel© offore worden ge
bracht. Do vrees v.oor mogelijk conse
quenties zoowel als de slechte stand dor
schatkist houden, haar daarvan terug.
Democratische partij.
Gemeld wordt, dat in de iong>3t3edon
Zaterdag geho-uden huislioudielijke vergade
ring der Democmtvsolio Pairtij ia besloten
dedl te neenen aan de verkiezingen, voor
de Provinciale Staten en zooveel mogelijk
ook aan die voor de Gemeenteraden.
Verders is bepaald dat do partij binnen
kort oen geregeld verschijnend orgaan zal
uitgeven, dak, althans in heb a-s. vcskie-
zingsjaar, iedere wecik aal witkomon.
De bruiloft te Doom,
Naar de „Vorwarts" mededeelt, beefb
keizer Wilhelm vcw>r zijn aans-baando brui
loft te Berlijn een bruidsgeschenk besteld,
waarmede verschillende juweliers firma/a
bozig zijn. Het voornaamste sieraad Nturmt
een diadeem, dab ihob niet minder dan 700
bril janten bezet is. Van doze eedels tee non
rijn de Ideinste karaat. Boren- en on-
dereittik van het diadeem zijn op platina
bewerkt. Bovendien bohooren tot het ge
schenk een banger en oorbellen. Deze zijn
van fijn züver gemaakk, ca ovoneens met
kostbare diamanten bez>ot Dn waarde van
heb diadeem alleen wrdt door vakSaoilen op
800 miHioen mark geschat. Hot socialisti
sche blad schrijft boven cut. bericht: „Do
noodlijdende Wilhelm".
Do nieuwe gulden.
Binnenkort aal in ons land ©en nieuw©
gulden ia cdrcukitio worden gebracht op
het verlaagd© gehalte, dab volgens de wet
van 27 November 1919 (Stbl. no. 786)
720/1000 bedraagt Sedert November 1921
rijn reeds 2.200.000 gitldens benevens
16.000.000 halve guldens volgons het nieuwe
gehalte voor Indië aangemtuit endaarheen
gezonden, doch voor ons land bestond na.
de aanneming der wet niet dadelijk die be
hoefte, omdat men in ons land over vol
doend© pasmunt beschikte.
Voor ons land is deze inbrenging van
den nieuwen gulden ran groot belang. Al
lereerst omdat door vermeerdering van het
aantal zilveren guldens het aantal in om
loop zijnde papieren zilverbona ran 1
kan worden verminderd. Dobh heb voor
naamste is wel dat de nieuwe guldens in
hoofdzaak gemaakt worden ran ingetrok
ken zilveren munten, die oen zilvergehalte
hebben ran 945/1000. Deze ctmmunting in
guldens van het lag© gehalte levert voor
dq schatkist een voordeel op van 300.000
van elk millioen nieuw© guldens dat in ooi
loop wordt gebracht.
De vraag of er binnen korten tijd ook
nieuwe rijksdaalders van het lagero zilver
gehalte aangermmt zullen worden, hangt
nog in do lucht, is zelfs onwaarschijnlijk.
De loans is niet uitgesloten, dat men voor
den rijksdaalder in do toekomst een papie
ren betaalmiddel zal houden.
Ruilverkaveling.
Do Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel a.i. heeft aan Gedeputeerde
Sbaiten ran Friesland, naaa- aanleiding van
hun desbetreffend adres, bericht, dat een
wetsontwerp bevattend© bepalingen tor-
zak© ruilverkaveling,, in vorgevorderden
staat van voorhoreading veakeerb zoodvat
de indiening daarvan eerlang kan worden
tögcmoöt gezien.
Schadelijke „Geneesmiddelen".
De directeur van den Gem. Geneésk-
Dienst to Amsterdam, Dr. L. Heijermans
heeft dc hulp van de pers ingeroepen om
krachtig te waarschuwen tegen een steeds
zich uitbreidend gevaar: het toenemend
gebruik van vercifffge z.g. „geneesmidde
len". Wat de heer Heijermans ons daar
van vertelde, was inderdaad angstwekkend.
De groote cn lundamenteele fout, zoo
meende hij, is, dat niet de hand gehouden
wordt aan de bepalingen van do Wet op
de Artsenijbereidkunst, welke verbieden
den verkoop in den kleinhandel van zekere,
in een afzonderlijko lijst met name ge
noemde medicamenten beneden een zeker
gewicht, 't zij onvermengd, 't zij gemengd
in geneesmiddelen.
De zorg voor de naleving van die be
palingen wordt volkomen verwaarloosd.
Overal b.v. kan men koopen de slaap
middelen, bereid in den vorm van tabletjes
cn in den handel gebracht door pharma-
ccutischc fabrieken, ondor de namen
„Veronal" en „Adalin". Deze allesbehalve
onschuldigo slaapmiddelen, dio bij min
of meer duurzaam gebruik het zenuw
stelsel op noodlottige wijze aantasten,
„Mijn vader on moeder zullen u onge
twijfeld huisvesting geven, wanneer ze
hooren hos go mij bijgestaan hebt," zeide
Nollie, en vervolgde t-oen lachend: „Als
go cons wist waarvoor ik u onderweg ge
houden heb, dan liet go mij midden op
den weg slaan."
„Het moeten zeker wel zosr zonderlin
ge gedachten geweest zijn die ge ovor mij
gehad hebt; want ik weet te goed welk
een vreemd figuur ik in elozo kleeding
maak. Men moet al heel wat doen om niet
herkemd te worden."
„Ik vrees dat gij veeloor do aandacht
zult trekken wanneer ge u zoo zonderling
toetakelt, maar hier zijn wo thuis ge
lukkig! Ga binnen."
Een greoto bandrekel, die op zijde van
liet huis aan den ketting lag, sprong to
voorschijn on begon woedend te blaffen,
doch zijn gebaa vorandorde in eon gehuil
van blijdschap zoodra Nellie hem toe
sprak, en hij deed geweldige rukken om
los to komen. Zijn meesteres vond dit
minder noodig; zij streelde hot vervaar
lijke dier, dat op haar aanraden zonder
tegensputteren in zijn hok ging. IntU6-
schcD werd do huisdeur op oen Icier ge
opend.
..Is daor iemand?" vroeg oen jongens
stem.
„Ja Jan, ik ben het, mot nog oen..."
wat, of wie. dat hoorde de jongen al niot
worden m ongcloofclijke hoe veelheden ge
bruikt, vooral in de meer gegoede stonden
en in 't bijzonder door de vrouwen.
Men heeft geregeld een buisje Veronal
oi Adalin bij zich cn gebruikt ervan,
zooals een normaal menscb, die verkouden
is, zoute drop of salmiak-pastilles gebruikt.
De gevolgen blijven niet uit: men raakt
aan het middel verslaafd, moet er steeds
meer van nemen om er baat bij te vinden,
en het resultaat is, dat het zenuwstelsel
tot-aal wordt verwoest. De praktijk leert
dan ook, dat het aantal pogingen tot zelf
moord met deze slaapmiddelen ook al
weer onder d© gegoede standen en vooral
onder de vrouwen angstwekkend toe
neemt.
Dit alles zou onmogelijk zijn, ah aan
de bepalingen betreffende verkoop in 't
klein de hand werd gehouden, want Apo
thekers leveren deze middelen slechts af
op medisch voorschrift.
Eigenaardig is, aldus Dr. Heijermans,
dat onder het volk deze slaapmiddelen
veel minder gebruikt worden, en dat men
daar bij pogingen tot zelfmoord ook an der©
middelen toepast, vooral gas.
In volkskringen echter, vreet ook het
vergiftigings-proces, zij het in andoren
vorin. Als sterk voorbeeld liet de heer
Heijermans ons zien een geel vocht, dat
in een winkol in de Goudsbloemstraat 50,
reeds jaren wordt verkocht onder den
naam van „Stroopje van Smokte", en dat
vooral in den Jordaan zeer veel gebruikt
wordt als middelen om de ^linnen
„zoet te houden".
Door de zusters van de Zuigu..„.-.org
is het stroopje herhaaldelijk aangetroffen,
de moeders bevochtigden er de „dot" of
de fopspeen mede, de kinderen werden
dan inderdaad zoet, maar op den duur
zag men de kinderen verkwijnen, achter
uit gaan, zij weigerden voedsel en ver
slapten meer en meer, wat- niet verwon
deren kan na onderzoek van het „Stroopje
van Smokie", door den Gpn^^knodisreil
Dienst verricht.
Dit onderzoek toch wees t.u, uut het
middel bevatte morphine, codeïne en mar-
cotine, verdoovingsmiddelen, die op den
duur moeten leiden tot verwoesting van
elk gestel cn dus zeker van het kinder
gestel. Men vermoedde, dat het stroopje
was bereid door papaverbollen te trekken
in water, en aan dit aftreksel toe te voegen
suiker en wat anijsolie. De geur is dan
ook overwegend anysachtig en hierdoor
komen de moeders in de verbeelding, dat
zij hun kinderen een onschuldig anijs-
stroopje geven. Wisten zij, dat zij hun
kinderen in waarheid langzaam vergiftigen,
zij zouden zeker maar weer natuurlijke
middelen zoeken om hun zuigelingen het
leven to veraangenamen, en het „Stroopje
van Smokie" laten staan. Vandaar, dat
wij gaarne ertoe mede werken om de waar
schuwing van Dr. Heijermans tegen dit
verderfelijke middel aan jorterppn te laten
hooren.
Terloops woes de lieer jj.vj.joimans even
eens nog op don toenemen den verkoop
en verbruik van allerlei noodlottige abor-
tief-middelen, waartegen ook niets gedaan
wordt.
Natuurlijk zou dit alles onderdrukt
moeten worden door behoorlijke, zelfs zeer
strenge toepassing van de geldende be
palingen, maar laat men zich, zoolang dit
niet geschiedt toch laten waarschuwen
tegen het gebruik van al dat vergif, door
een bevoegd medicus nis Dr. Heijermans is.
Cijfers, die spreken.
Het Maandblad van den Nederlandse-hen
Bond van Werkgevers-vereenigingen in höt
he&renklec-dingbedrijf breh-gt onderstaand
staatje, dao een beeld geeft van de tegenwoor
dig© geldwaarde bij onze Oostelijke buren:
MEN KON KOOPEN:
Voor
Voorheon
Thans
1000 M.
20 costuuma
1 vest.
900
1 piano
1 p. kinderschoen en»
800
100 mestgansen
1 boerenhoed.
700
5 K.G. zilver
5 K.G. lood.
COO
1 motorfiets
1 K-G. katoen,
500
1 woningiuriohiing 2 p. wollen kousooi,
z,00
1 koo
2 pond boter.
300
1 wagon aard
appelen
1 dozijn eieren,
200
1 badreis v. oon
maand
1 keer overnachten,
100
1 ïiaaimatliiao
nog geen klosje
garen.
75
1 roeiboot
1 boordje.
50
1 zijden japon
1 zakdoek. A
10
1 voorraad
brandhout
1 potlood.
5
i nikkel horlogo
1 pakje naalden
4
1 kistje eigaröa
2 sigaretten.
3 n
5 xnandoa bri
ketten
1*4 doos lucifer»
i
1 nftud.s"maal
1 spijker.
moor, want evunals Rhode, toon Pet nis
aanklopte, zoo vergat hij dc® ketting van
de dc-ur te doon eu holde hij naar binnen,
roopendo: „Vaodor, Moedor, daor te Nol
veur do dotuo!"
Algemeen© opstand. De gozanicniijka
familieleden, op vader na, die rustig bij
't vuur bloef zit ten, stormden naar de dour.
Het spreekwoord: „Veèl handen make a
licht werk" was hter niet van toepas
sing, want doordat allor handen Iegelijk
naar den ketting grepen duurde bet oen
volle minuut eer do denr geopend kon
worden. Nellie, dio door do gebeurtenis
sen van de laatste uren in een zeer wisse
lend© stemming verkeerd©, lachte nu ini
stilt© en kroop achter haar geleider weg.
Het govolg was dat, zoodra do loogang
vrij werd, een driolal zusters van ver
schillenden leeftijd den vreemden heer hl
de armen viclc-u, maar ©yen schielijk af-
deinsden onder don uitroep in koors
„Porten wó is dat?
„Hier ben ik te dat ook eon uftval!
zei Nellie, „wel kinderen, hoe heb je»
gemaakt? Ik weet dat het hooio lnr.s in
honderd ligt, nu ik oen poosjo weg go-
wcret bon, dag Anna, dag Mietje, das#
Gkirrit, dag, wien heb ik hter? O, dajb
ia mijn kleine Herman," en don la -'St®
op don arm nomonde, ging zij, door d<^
ganschcn stoot gevolgd, naar binnen.
(Wordt vervniydj.
r i^OlLLÉi i
Vervclgd en bevrijd.
Historisch verhaal
uit don Napoloontischen tijd.
37)
„Kom, laat mo los; ik moet naar K.,
daar word ik gewacht," zeido Nellie, ruk-
to plotseling haar arm uit de hand van
dep vrijpostig© ©n zetto liet op ©en loe
pen. Had zij verwacht op deze wijz© vrij
te komen, dan faalde de berekening; d©
lieden uitten eonige woorden van vcirba-
zing en jaagden haar achterna. De par
tijen waren ongelijk, en zoo duurdo het
geen twee minuten of zij was weer in hun
macht.
„Dacht i© ons zoo t© ontsnappen,
deerne?" zei d© man die haar het eeret
had aangesproken, „noe kom ie er zoo
makkelik niet of; zoo'n sjiek juffertje®
hef zeker goed wat geld bio haor. I© zult
ons olk ©en fiksch drinkgeld gèvcn, of
anders
„Wat plaag je me toch!" zeide Nellie
half schreiend, „ik heb gerust geen geld
Vij mo; laat mo toch gaan asjeblieft!"
„Hahaha, gi&n gold op zak," zoide do
«®der, „do? kan 'k wol an oe kleerai
ïien, mèkenf Berend, hold haor maor is
©oed ras to. dan zal ik wri is in haor zak
ken zeulcen," meteen trad hij op haar toe.
Doch nu werd het Nelli© toch wat te be
nauwd. Zij gildo en worstelde om los t©
komen. tevei'geofs; d© mannen, die d©
zaak blijkbaar als een kostelijke grap
beschouwden, hielden haar lachend vast
en maakten aanstalten om haar zakken
t© doorzoeken.
Maar nu kwam ©r hulp. Eensklaps
sprong iemand tusschenbeid© en deeld©
met eon zwaar voorwerp eenig© geduchte
klappen uit.
„Wacht, laffe schobbejakken!" riep bij
onder dit bedrijf, „hoe durf je een een
zaam meisje aan to randen! Maakt boe
nen, of anders krijg je met 't scfh.crp van
mijn dogen, in plaats van met het plat!"
Do lafaards wachtten het slot van do
redevoering niet af; zonder omzien licht
ten zij de hielen ©n verdwenen elk een
kant uit in d© duisternis.
Nelli© was bij de onverwachte redding
half flauw op don grond gezakt m zat
nu t© snikken van belang. Do helper keer
de zich tot haar.
„Dat is nu wel hei, onverstandigste
wat ge doen laai!, juitYiijc," ze-do hij
bukkend, ,,'t te veel to koud cm hier tra
nen te vergieten, .bewaar zo liever tot
straks. Probeer eens op te staan cn te
loopen, ge zult nu_ wol mijn geleide niet
afwijzen, nietwaar?"
Nol/ie rag op, en herkmd© tot haar
