Keukenrekken Dagblad voor Leiden en Omstreken ABONNEMENTSPRIJS IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN PER KWARTAAL *2.50 PER WEEK (0.19 FRANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90 3de JAARGANG. - WOENSDAG 1 NOVEMBER 1922 No. 783 Bureau: Hooioracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 Aü-VERTENTlÉ-FKiJ DES ZATERDAGS f 0.30 PER GEWONE REGEL 10.224 KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens 30 woorden 50 cent; Zaterdags 75 cent bij vooruitbetaling. INGEZONDEN RECLAME* 'ER Dit nummer bestaat uit twee bladen V Gemeentelijke autonomie. Inzake de gemeentelijke autonomie gaat het nu zoo laogzamertbanid precies den verkeerden kant uit. Met name d'oor de Anti-revolutionaire partij is er steeds voor gestreden dat do gewestelijke en gemeentelijke autonomie, voorzoover deze niet strijdt met de eisdhen der Staabseentbeid en de rechten van enkele personen niet onbeschermd laat, meer tot haar recht zou komen. Dr. Kuyper is hierin voorgegaan. Toen in 1895 in de Tweedie Kamer aan de orde kwamen wetsontwerpen ter voor ziening in de regeling, enz. van de huis houding der gemeenten Opsberland en Weststeülingwerf, eprak Dr. Kuyper diit Moeke wocTd Bij den geest der oentraiüsatie vindt men, als ik dat min-fijne beeld gebruiken mag, altoos zekere voorliefde voor het kunstgebit boven het natuurlijk gebit- Bij dezen Minister ontmoet men tel- ikens zijne voorliefde voor de regelmatig heid, voor het nette en het ordelijke. Welnu dat is het juist, waardoor het kunstgebit boven het natuurlijike uit munt, terwijl daarentegen het natuur lijk gebit die eigenschappen mist. Maar en dit is heb waar het om gaat in den kunstband ontbreekt de zenuw, die wel eens pijn veroorzaakt en daarom storend werkt, maar waarin het leven schuilt. En zoo ook, wanneer wij den weg op> gaan om de gemeentebesturen meer en meer aan banden te leggen en hunne rechten te beperken, en orde en regel maat over het leven te laten briump'hee- ren, dan zullen we zeker een keurige orde en regelmaat verkrijgen, maar de zenuw van het leven, waardoor alleen onze v r ij- heid bloeit, ook bij onze ge meentebesturen, gaat dan o n h e r r o e p e 1 ij k d o o d en kan niet meer tot re age eren worden gebracht. Sinds is er veel veranderd. Meerdere idealen -werden zoo al liiet ver wezenlijkt, dan toch dichter benaderd. Maar inzake de gemeentelijke autono mie zijn we weinig gevorderd en de vrees is niet denkbeeldig, dat we steeds verder van het goede spoor afdwalen Onze gemeentewet berust op uiitnemea de beginselen. Maar inplaats dat die wet nu gebruikt wordt, om de gemeentelijke autonomie meer tot haar recht te doen komen, zoo als het Program dat wensoht, sohijnt er onder de hoogere besturen een streven te zijn om de gemeentelijk© zelfstandigheid geheel te vernietigen en de gemeenten te maken tot onderdeelen van het Bijk. Een echt revolutionaire poging. Er ia een tijd geweest dat gemeentelijke zelfstandigheid te vèr werd doorgevoerd, en dat we kregen allerlei staatjes in den Staat, tot groote schade van het. geheel Toen bij de Fransche revolutie veel dat niejt goed was, werd afgebroken en wegge ruimd, heeft men echter niet alleen de fou ten, dii© aan 't bestaande stelsel Hoefden, niet alleen de uitwassen vernietigd, maar ook het goede beginsel vernietigd. Het Rijk werd eenvoudig in een bepaald aanbal stukken geknipt, disc niet die minste zelfstandigheid hadden. Later hebben beter© beginselen gezege vierd, Maar nu gaat het weer mis. Er wordt niet, als in de revolutiedagen met ruwe hand ingegrepen maar stelsel matig worden de gemeentebesturen van alle macht beroofd. D© gemeenteraden, die de de gemeenten heeten te besturen, hebben zoo goed als 'niets meer te zeggen. Ze worden eenvoudig opzij geschoven. Niet alleen, als punten vrnalgemeen belang aa.n d© orde komen, maar ook bij zuiver huishoudelijke aangelegenheden, tre den God. Staten dwingend op. En als Ged Staten het niet doen, dan ia er nog de hooge Regeering om dp ge meenten aan banen te leggen. Voor alles en nog wat, worden regelen gesteld. Wij geven géén voodbeeLden. Wie gewoon is de raads verslagen te lo zen en meer nog, wie geroepen werd een gemeente te helpen besturen, weet er alles van. Slechte een enkel, maar dan. ook sterk sprekend staaltje. In een zekere gemeente werd besloten het salaris van den Ontvanger te ver lagen. Niet om dien ambtenaar onaangenaam t© zijn, maar om de eenvoudige reden, dat or voor hem zoo goed als niets te doen was Zijn arbeid was dermate verminderd, dat hijzelf een verlaging van zijn salaris uitermate billijk oordeelde. Maar Ged. Staten die nu eenmaal alle3 beter weten, haalden door dit besluit een fitrpep. B. en W. en de Raad, die zich inspanden het belang der gemeente to dienen, werden zonder vorm van proces in een noek gezet. rii200. '16t over **e linie, Ged, Staten hebben hun regelen en stel- selen en alles wat daarvoor ook maar even afwijkt, wordt afgekeurd. Wij krijgen op die wijze, zooals Dr. Kiujr- per opmerkte, een keurig© orde. Maar ook een doode en doodende orde. De zenuw van het leven, waardoor al leen onze vrijheid! bloeit, gaat op die wijze onherroepelijk dood. Of wil men een ui top raak van Mr. van Idsinga: De bes tuu rsme chaniek van het Centrale bestuur, beteekent het onttrekken aan het bestuur aan heb volk en daarmede do lang zame versuffing en wegkr im ping van de zelfstandige gemeenschap, dié een voornaam element is der constitn tioneel© Monarchie" Dat is niet teveel gezegd. Groot© belangen staan hier op het spel. Het wordit daarom tijd, dat tegen heb on gemotiveerde dwingend optreden van Ged. Staten e.en krachtig protest wordt gehoord Gaan we in de aangegeven richting door, dan zuilen binnen enkele jaren onze ge meenten worden bestuurd door enkele ambtenaren, die misschien- de gemeenten niet bennen en die zeker in de gemeenten niet békend' zijn. De zenuw van het leven is nog niet dood. N o g is het niet te laat. Maar daarom is het nu ook de tijd om met kracht op te komen voor de zelf standigheid der Gemeenten. STADSNIEUWS. Hervormingsdag. Een groote schare had zich gisteren avond opgemaakt om in de historische Pieterskerk den gedenkdag te vieren der kerkhervorming. Onder het zingen van de schoen© woor den van Gezang 3:1 en 2: „Wij loven o God, wij prijzen Uwen Naam4' en. het „Profeten martelaars- vermelden daar Uw ,eer" -betrad de eerste spreker D s. W. Th. Boiesevain den kansel. Nadat nog gezongen was Ps. 118:11 hield Spr. een rede naar aanleiding van Phil'ppenzen 3:315. Uitvoerig behandelde Spr. het wezen van de reformatie en do wijze waarop zich die in de verschillende landen en cn- dor de verschillende toestanden heeft ge openbaard, hoe er goon gebied is waar niet gevonden wordt de doorwerking van de beginselen. Meerderen mennen dat men door aan de historische eigenaardigheden te raken raero ook het beginsel zelf raakt. Zoo houdt men ook in de Herv. Kerk nog vast aan historische vormen terwijl men denkt dat andere de beginselen wonden aangetast. Zoo ook in onzen strijd togen Rome. We moeten voorzichtig zijn, aldus Spr., dat men het beginsel niet vereenzel vigt met do doorwerking der begin selen. Ook Luther en Calvijn hadden verschil maar over de doorwerking. Het is door heel de historie gegaan zooals geschreven is: „Do ergernissen moeten komen, maar woe den mensch door wie de ergernissen komen." Spr. vraagt zich af waarom men juist telkenjare Luther's daad herdenkt, ter wijl toch het Calvinisme het meest in on ze landen ie doorgedrongen. Volgens spreker's meening komt dit omdat Luther meer .een Paulus-bekeering heeft, door leeft en daardoor ook op kon komen voor de .religie die dreigde -onder ie gaan "in de aspiraties der mystiek en do presta ties- der moraal. Er was bij Luther een heilig moeten om de beginselen te laten doorwerken dat niet de mensch door allerlei middelen moet opklimmen tot God, maar dat God de Heilige, de Souverein tot den mensch wil neerdalen. Luther heeft in Gods kracht don Bijbel weer in handen der leo- lcen gebracht en daardoor oen bres gesla gen in de Roomsche priesterschap en de Roomsche Kerk getroffen in het hart in het offer .der Mis. Hij heeft weer gestuwd tot het; aanbidden in geest in waarheid. Rome zegt dat de hervorming was een trachten om op een makkelijke mani-c-r van het vagevuur af te kernen. Wij roe pen haar toe of voor dat „ideaal" duizen den hun leven inderdaad zouden hebben gegeven. Do hervorming hooft ons gebracht de vrijheid waarmee Christus ons heeft vrij gemaakt, en daarom is de hervorming een van de hoogtepunten van het christendom waarin God Zijn volk bezocht en wij, het nageslacht, dat Pand ong (toevertrouwd, te bewaren. Hij, die zoo getrouw als sterk is, zal Zijn werk aan ons voleinden. Do Gemeente zong na het uitspreken van deze rede, de twee eerste verzen van het Lutherlied (Gez. 264:1 en 2) waarna de tweede spreker, D s. P u n s e 1 i e, op trad. Hot kenmerkende verschil tusschon Ro me en ons. aldus Spr., ligt daarin of wij de vrijheid van den chrit-lenmensch aan durven ja of neon. Rome heeft niet gedurfd en daarom is do Roomsche Kerlc uitgegroeid tot een machtig -ppedagogisch instituut dat haar leerlingen met voorlichtende zorg onder houdt. Men zou de gelijkenis kunnen vormen N.V.Leidsche Ijzerhandel T/h Firma J. C. Bernard IKT 22-26 - i Diverse rnooia décors. VGORDEELIGE AANBIEDING. 10 van een moeder die haar kind leeTt loe pen. De moeder gelooft on hoopt dat het kind later op eigen boenen zal kunnen staan. Rome nu is een moeder die nooit ge looft dat haar zo>on nog eens zelfstandig zal raken. Daarom juist o m tuint zij of traeht al thans te omtuinen het geheele wereldge beuren door de machtige band der hiërar chie die zich weet in te leven in dé meest gewone levensverhoudingeai der men sehen en deze stuurt in de richting zooals de „Kerk" het wil. Nooit geeft Rome aan haar zonen de yolkomen vrijheid, de vrijheid van een christenmensch. Indien wij dit wel doen en staan in de vrijheid waarmee Christus ons vrij gemaakt heeft, dan slaat Rome de angst om het hart en hijscht het den stormbal. Zeer veel Protestanten cehter beschou wen die vrijheid als zuiver negatief: het losmaken van boeien. Daarom zeggen zij ook op 31 Oct.: „Ik ben niet Roomsch en ik ben verlost van den Paus" en zij gaan in het niet-Reomsch zijn op. Men heeft twee soorten van vrijheid: de formeele: vrijheid van onderzoeken, do materieole: d© rechtva,a,i'd;gmaking door het geloof. Velen beroepen zich zoo hartstochtelijk op 't eerste, dat ze aan het tweede nooit toekomen en slechts letten op het- losma ken der banden. Dan offert, men aan „den Geest diesteeds ontkent" en heeft da e rom geen toekomst. Nooit kan mon leven van het negatie ve. want wie leeft van het afbreken van een andermans huis, zal stikken, in de brokstukken der ruïne. Als dat ons geloof is. dan heeft Rome gelijk wanneer het Calvijn op één lijn stelt met Strausz en Luther met Lenin en zegt dat revolutie en anarchie niets an ders zijn dan vruchten van reformatori- schen bodem. Als we zoo negatief zijn dan verdienen we niet anders. Hoeft, dan de Paus in zijn smadelijke Borromeus Encycliek gelijk? Neen, waait als we zuiver negatief waren dan zouden we nooif herdenken 31 October maar 10 Dec. 1520, de datum dat. Luther de pau selijke banbul verbrandde. Voor de reformatie Is vrijheid nooit goweesst het afwezig zijn van banden, maar het wegbreken van alles wat g(y s'eld w-as tusschen den God der genade en een zoekende menschenziel. Het protes tantisme heeft uit het stof gehaald het Nieuwe Testament, dat nergens negatief is, maar spreekt van de vrijheid waarmee Christus ons vrij gemaakt heeft en d i e vrüheid is gebondenheid aan God. Rome heeft gezegd dat do reformatie een vergissing der historie is geweest, die zoo spoedig mogelijk moot, worden uifcge- wischt, maar Rome heeft noioit aange durfd die vriiheid van een christen mensch. Hoe moeten we dc goederen der reformatie bewaren? Hoe moeten we slaan tegenover de Roomsche propagan da. Niet door een lesje te geven in het schelden op Rome en door een dosis venij nigheden en pikantighedm bij sommige gelegenheden aan dat adres te lanceeren met de stilzwijgende instructie om dit en dat gezegde bil die en die gelegenheid den viïand onder den neus te wrijven. Wij moeten geen negatieve maar posi tieve actie voeten. We moo:op. niet ala Protestanten onze niet-Roomschheid gaan ui! kramen cn dan maar eens flink gaan ketteren op Paus en priesterdom. Maar wij Protestanten hebben de roeping te toonon wat het is Protestant te ziin, te doen zien dat we rijker zijn dan de Room- schen, die zoeken een antwoord op hun zielevragen en het niet. vinden. Wo moeten, desnoods zonder woorden, laten zien, dat wij God hebben gevonden. En dan gaan we goon geniepigheidi.ee en handige zetjes aan Rome's adres richten, maar dan laten we door ene geloof zien, dat we geen mooie praatjes rondstrooien; dan zal Rome •erkennen, dad de reforma tie niet is een vergissing dor historie. Om dit te toonon hebben we niet als Rome noodig oen voreeniging voor de propa ganda, maar moeten we het licht dat ons gegeven is, onze heerlijke positieve begin selen uit laten schijnen. We worden wel wat norveus gemaakt voor d:e Roomsche actie en men roept: waar moet liet met ons Protestanten heen. We moeten laten doorwerken de eenvou dige geloofswaarheden in eigen hart en leven. Als we dat niet doen, dan verdie nen wo niet anders dan allen Roomsch te worden. Wc moeten het kapitaal der reformatie in eigen beheer nemen. Dan is er voor onze beginselen neg wel plaats ©n dan zullen wo ons toonen ads menschen die met zeggen dat zij God vinden kunnen, maar die God gevonden hebben. Wij worden geplaatst voor do persoonlijke vraag, welke positieve vruchten die heer lijke beginselen in ons eigen leven gedra gen hebben en komen vanzelf tot de ver ootmoedigende vraag hoever wij" van on ze voorvaderen 'afstaan, die goed en bloed voor hun beginselen over hadden. Wij moeten de positieve geloof-shoerlijkheid laten zien. Dat is propaganda op zich zelf. Dan behoeven we geen speciale ver een iging te stichten om de Roomsch en to bekeeren, want dan zullen zij zelf zien dat ze armer zijn dan wij. Dan zullen zij ook wenschen van een verloren zondaar tot. een koningskind gemaakt te worden. We - moeten het welLicht afleggen tegen Rome wat aantal betreft, maar we win nen het aan innerlijke kracht. De Room sche Kerk houdt den mensch klein, omdat zij de vrijheid van den christenmensch niet aandurft,, maar wij staan in die vrijheid en zijn fier op dien rijkdom des heils. Dan verstaan wij dat „Jede Gabe hat cine Aufgabe" en zullen onze beginselen uitdragen. De gemeente zong nog Ps. 68:14 en be ëindigde zoo den heerlijken avond met „Versterk hetgeen Gij hebt gewrocht, „En laat Uw hulp, door ons verzocht „Uw volk voortaan verhoogen." Ambtsaanvaarding Prof. Muller. In het Groot-Auditorium van het Aca demiegebouw hield Dr. F. P. Mulle r, Arte voor Zenuw- en Zielsziekten, toege laten als privaat-docent bij de faculteit der geneeskunde, tot opening zijner col leges bij de Leids'cho Un-ivcrsitc:1 icpenbaro les ovor het onderwerp „P s y- c h o p a t h o1o g i e en Psv 1 y s e". -De gonoesheer, aldus Spr., heeft niet de behandeling, hetzij van het zieke lichaam, het zij van den zieken g o o s t tot, taak, maar van don zieken mensch. Wie dit beginsel onderschrijft, zal tevens de meening doelen dat de ziektekunde van den geest evenzeer de aandacht van den geneesheer verdient als de ziektekun de van liet lichaam. In do eerste helft dor vorige ec-uw Hecrschten omtrent de zielsziekten nog vrij algemeen opvattingen die deze aan doeningen buiten het eigenlijke gebied der geneeskunde plaatsten. Men rekende baar min of moer tot het gebied der wijsbegeer te te bchoOTOn. Eerst gaandevteg- moest dergelijke opvatting het veld rei men voer de meening dat zielsziekten borsonsziekten waren, een mooning die overigens in het geheel niet nieuw was, daar zij reeds door Hippocrates was verkondigd. De pathologische anatomie d-nr herse nen verschafte op den duur evenwel onvol doende bevrediging waar het gold tot een recht begrip der zielsziekten te geraken. Het was dus noodig do lijders aan ziels ziekten ook psychologisch te onderzoe ken. In oen tijd dat het materialisme hoog tij vierde en men het een groote dwaas heid vend zich met vraagstukken van wijsgeerigen aard bozig te houden, zooals de vorige eeuw heeft gekend, viel het den onderzoekers moeilijk, het onderscheid tusschen het geestelijke en het stoffelijke violdoende in het oog te houden. Eene zedelijke indeeling in-'ziekte eenhe den leverde ten aanzien van de zielsziek ten groote bezwaren op. Nadat allerlei indeelingen beproefd waren, gelukte het eerst omtrent het begin dezer eeuw aan Koraepelin eeno wijze van indeeling ie vinden, die aan de behoefte cm de ziekte gevallen to dctermwieorcn meer algemeen wist te voldoen. Dat zijn indeeling verbe tering behoefde, werd al spoedig door Jel- gersma aangetoond. Na to hebben gepoogd woer te geven wat de .ontwikkeling dor nsyekopatholo gie voornamelijk heeft belemmerd, tracht Spr, aan te toonon, dat de ontdekking van nieuwe wegen van onderzoek haar sedert eenigen tijd in staat stelt zich veel ruimer te ontplooien, dan zij ooit heeft gekend. De uitkomsten die het psychoanaly tisch onderzoek to.t mog toe heeft opgele verd, plegen bij een eerste kennismaking zeker wantrouwen te wekken, omdat zij in zoo hooge mate af wijken van de gang bare meening. Wat echter vooral vertrou wen wekt bij degenen die er een dieper gaande studie van maken, is de overeen stemming tusschen do uitkomsten op zeen* uiteenloopende gebieden. Het lichaam toch is telkens weer an ders dan het vroeger was; (te moleculen waaruit het voor eenigen tijd bestond, zijn gaandeweg alle door andere vervan gen. Maar do geest duurt voort en neemt steeds «oo in 6aam gesteldheid Met oen lichaamlijke ztelde is er iete nieuws in het lichaam gekomen, che mische verbindingen die or vroeger niot waren, woekeringen, van weefsel die men te voren mi6to. Andere weefeolelementen zijn echter verdwenen. Bij ocno gees tel ijko ziekte komt echter juist het, oude, het vroegere weer voor den dag. Daarbij kan het later ver worvene voor goed te loor gaan: er kan oen dementi© ontstaan: het kan ook slechts tijdelijk zich niot doen gelden. Spr. moet ditmaal volstaan met oen terugblik op efinige nieuwe opvat tingen, die de psychoanalyse ons omtrent geestelijke stoornissen heeft gebracht. W anneer hij denkt aan hetgeen hij in het begin zijner voordracht aangaande Wer nicke hoeft gezegd, wil hij or tevens op bedacht zijn, dat over een kwart eeuw ook die opvattingen weer in vete opzteh- ten veranderd kunnen zijn. Spr. eindigt met de moening dat men zich dient af te vragen of het, vooral na dat de ooTlog en de daarop gevolgde ver wildering ons geleerd hebben, wat al voor de inaatschappeliike orde gevaarlijke nei gingen in den mensch kunnen schuilen, niet do voorkeur verdient de oude mate- rieele dogma's op te geven, om d->cr een bolero kennis van zijn eigen geest meer bestand te zijn tegen de gevaren, d te y an den kant van onze vorber»©*» T>ci<»ineen ons kunnen bedreigen. Ons Belang Genoemde bond van Leidsche m...a- kooplieden had gisteravond in de Graan- beuirs een protest vergadering belegd tegen de voorgestelde markt.geld verb oo gin gen, en tegen alle tegenwerking welk© dsn laat- shen tijd togen dez© organisatie wordt waargenomen. De Voorzitter, de heer H. Zoutend ij k opende de vergadering en richtte, een woord van welkom tot de aan wezigen, speciaal tot de schriftelijk ge- noodigden wier opkomst in 't algemeen be vredigend was. Alleen do raadsleden waren minder goed vertegenwoordigd, hiervan wou-en n.l. alleen de hoeren Jan de Lange en K Sijtsma aanwezig. Het is, zegt spr., heden voor de tweede maal dat een dergelijk© actie door ons racet, worden gevoerd. Bij de verolaatsing van het marktterrein zijn wij, dank zij een goed© organisatie, in hot gelijk gesteld. Van dez© verandering zijn nu reeds do - goede resultaten t© zien. Doch nu dreigt een nieuw gevaar voor den marktkoopman, n.l de voorgesteld© morktgsldverhooging. Wel is door den heer Sij tenia in dezen een klein succesje behaald d'^or het voorstel len van jaarabonnementen, maar in dez© regeling is toch weer een groot© fout inge slopen, vrat betreft de betalingstermijnen daarvan. Het is voor "e'en doorsnee--mvrkt- kaopman onmogelijk om oen deraelü-k be drag te reserveer^ -v- van '"uu worden .gevraagd Uit oenig© praotiacltp v .-uc*- den blij.ifc duidelijk, dat de koe-man die rit den aard van zijn artikel meer plaatsruimte noodig 'heeft, met oen zeer goede dag alleen nog maar heeft gestaan voor de belasting. Daarom hebben we voorgesteld, om, de marktgeldheffing alleen toe te passen tot een maximum van 10 M2, en wij vertrou wen dat dit verzoek zeer goed 'ten raad kan worden, ingewillicrd Ook de houding van de Nept Ohr. Middenstaixisorcna-nisatie valt treuren. Heb was o m. de secretaris laatstgenoemde organisatie welk© 12 Oct. j 1 bij vaststelling van cjo merktveldve-r- hooging zeid©, dat er een groot succes" was behaald. (Geroep: absoluut ormnsM Het marktwezen wordt door de verhoo gingen allosbehal v© in med© bor,-"n co- leid. Waar moet de koopman straks naar toe? Do tijd komt weer aan dat hii Ifi h 18 uren onder allerlei weersgesteldheid zijn beroep moet uitoefenen, wat vooral in het naderend seizoen niet meevalt, terwi'l bij koud weer het aantal kooners ook veel minder is, waaronder de verdienste dadelijk heeft te lijden. Daarom meet war den gezorgd dat do niarktkooplaeden als een intrigeer end onzer maatschappij in ons vrije Nederland een to+A-i-w 1-"-r dienen. (Applaus Hierna verkreeg de, heer L. Croisetj voorzitter van den Haags oh© n Marktkoop- liedenbond het woord om te spreken over „D© markt als algemeen belang". Toen ik, zegt spr., uw uitnoodiging om hier heden avond te spreken ontving, had ik door aanvankelijk wel eenig bezwaar tegen, '"un do, t ik over dit onderwerp al op meerdere plaatsen heb gesproken en ik gaarne oor spronkelijk wil blijven. Doch toen ik e enigszins wond ingelicht omtrent do hier heerschende toestanden, bleek het, dat ik gerust oorspronkelijk kon blijven. Geluk kig, want het heeft bij mij van mijn prilste jeugd af, vastgestaan, dat ondanks alle tegenwerking, ondanks alle smaad, en. toon en verguizing de markt was, en nog is, en altijd, zal blijveneen algemeen belang. Het is natuurlijk een eerste vereis ©hie dat een belangrijk gedeelte van mijn betoog gewijd zal zijn aan het be wijzen van deze bewering. Vooraf echter wil ik mij bezighouden met de vraag, ho© bet mogelijk is, dat ik ia den jare 1922, in een stad ais Leiden, nog moet komen spre ken over dit onderwerp. Het is genoeg be kend dot in vele plaatsen, en ook in D©n Haag een sterk© aetde wordt gevoerd tegen het marktwezen^ maar wie op de hoogte ia met het pre a-ad vies door den heer N. J, Koopmeiners op het midden»- stiandsoongres te Zwolle uitgebracht, zal moeten toestemmen, dat hij daarin meer het belang, don het afkeurenswaardige van het marktwezen heeft aangetoond. Ge noemde wees er o.m op, do ten tijde van d© Kelten in ons land, reeds markten wer den gehouden. Maar in liet Boek der boe ken lezen we reeds in Genesis, van een straat, waarmede volgens de voornaamste verklaringen liet Forum of marktplein me© wordt bedoeld. Dat was do plaats van de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1