OPENING OIR. SCHOOL VOOR LAGER
LANDBOUWONDERWIJS TE
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Maandagmiddag had in hot Nutsgebouw te Al
phen do opening plaats van genoemde school. Ds.
Veldhoen, Voorzitter van de commissie van
toedicht, die op verzoek van don voorz. van het.
dag. bestuur de vergadering leidde, heette de
aanwezigen hartelijk welkom en dankte de ver
schillende autoriteiten voor hun aanwezigheid,
waarna hij de vergadering opende met g9bed.
Bericht van verhindering was ingekomen van
de volgende heeren: .Z.Exc. de Min. van Bir.n.
Zaken; Prof. P. A. Diepenhorst, do Voorz. van
de Holl. Mij. van Landbouw, den heer Lovink,
lid der Tweede Kamer, Mr. Dr. J, Schokking,
Ds. v. Lummel, den -raad der Geref. Kerk van
Zwammordam en van verschillende leden van
God. Staten van Zuid-Holland.
De Voorzitter 6prak daarop een kort
openingswoord. Spr. vestigde de aandacht op
het gelukkige verschijnsel dat do regeering
steads meer toont, doordrongen te zijn »on d?
noodzakelijkheid om den noodigen steun te ver*
leenen aan het vakonderwijs en bracht den dank
van hot bestuur over aan de verschillende per
sonen dio hun medewerking hebben verleend lij
het stichten van deze school.
Het was, aldus spr., langen tijd' een punt van
©verweging of de school al dan niet te Alphen
bou gevestigd worden, daarom zijn we dankbaar
dat het hiertoe gekomen is, maar bovenal om
dat het onderwijs in Christelijken gee6t zal
worden gegeven.
De tijdsomstandigheden maken het noodig,
dat de practijk in nauw verband wordt gebracht
met de theorie, zoodat de jonge boer reeds dade*
lijk zijn nut zal kunnen doen met wat anderen
hebben ervaren. In het bijzonder richtte spr.
zich tot den heer Kooij, dip zal optreden als
hoofd der school. Het is ons, aldus spr., bekend,
dat gij om des beginsels wille onze school wilt
dienen. Geve God u de kracht en de liefde ora
het werk met bekwaamheid en trouw te verrich
ten, opdat het bovenal strekke tot verheerlijking
van Zijn grooten Naam, en moge deze dag be
halve voor het bestuur en de commissie voor n
eeg dag zijn waarop gij met moed en vertrouwen,
de' hand aan do ploeg slaat, en moge het
steeds blijken dat wij in u hebben gevonden: de
rechte man op do rechte plaats.
Vervolgens verkreeg Dr. v. d. Zanden in
specteur van het landbouwonderwijs het woord.
Spr. behandelde in 't kort den ontwikkelings
gang van ftet landbouwonderwijs in Nederland,
waaruit brfjkt dat ons land bovenaan staat, wat
hot vakonderwijs betreft.
Daarna was het woord aan den Edelachtb.
C. W. C. Th. Vi6ser, Burgemeester van
Alphen. Spr. wenschte het bestuur van harte
geluk met de opening dezer Gchool, welke door
het College van B. en W. wordt beschouwd' als
hoogst belangrijk. Het doet spr. genoegen te
kunnen conetateeren dot de jonggeborene kern
gezond is.
B. en W. hadden vel gaarne een ander, en
misschien beter gebouw ter beschikking gesteld,
dan nu het geval is, maar "bezuiniging moet ook
hier werkelijkheid worden, terwijl het beter is
van weinig op te klimmen, tot het volmaakte,
dan andersom. Het doet spr. genoegen bij doze
opening tegenwoordig te kunnen zijn, wat niet
het geval ^al rijn met de te opeDen nijverheids
school, aangezien spr. met ingang van 1 Jan.
a.s. zijn ambt zal neerleggen, en de plaats zal
verlaten.
Terwijl de thee werd rondgediend voordo nog
het woord de heer N e e b, die rich in het bij-'
zonder tot den leeraar en de leerlingen richtte.
Vervolgens was het woord aan den heer C h r.
v. d. Heuvel lid der Tweede Kamer, als be
stuurslid van den Chr Boeren- en Tuindersbond.
Het ie altijd zoo geweest, aldus spx., dat een
verkregen resultaat gewaardeerd wordt, naar
mate er moeilijkheden aan vooraf gegaan zijn,
zoo ook met deze landbouwschool.
Terecht is door de verschillende sprekers ge-
wiezen op de groote beteekenis van het land
bouwonderwijs. Op wetenschappelijk gebied heeft
de boerenstand t«t hier toe weinig contact ge*
bad met andere groepen der bevolking. Dit
heeft eenerrijdfi het gevolg gehad, dat bij den
boerenstand deugden werden gevonden, die el*
ders reeds waren verloren gegaan, doch ando--
rerzijós is ook veel productief werk verloren ge*
gaan door onpractische behandeling en bewer
king van den bodem. Het is te wenschen, dat
gij niet de fout van velen zult begaan, n.l. dat
bet kind de moeder vergeet. Vergeet nooit dat
ge deze school hebt gekregen door dien Chr.
Boeren- en Tuindersbond, en laat dit voor de
protestantsche Rijnstreek een aansporing zijn,
om aan deze organisatie wat meer aandacht te
schenken, dat tot nu toe het geval was.
Tenslotte wenschte spr. het bestuur geluk
met de keuze van den leeraar, den beer K o o ij.
Spr. meent te mogen verwachten dat hij zich niet
zal schuldig maken aan de fout die dikwijls in
zijn kringen wordt gemaakt, n.l. om te denken
dat alleen les geven voldoend© is. De leeraar
moot rich trachten in te werken in do plaatse
lijke toestanden, wat do practische waarde van
het onderwijs zal verhoogen.
De "neer Woldendorp daarop het woord'
verkrijgende, bracht eenige persoonlijke herinne
ringen naar voren uit het onderwijzer6levsn
van den heer Kooij, tot wien hij zich in het
Ajzonder richtte. Spr.wenschte het bestuur ge
luk met dezo keuze, daar de heer Kooij steeds
getoond heeft, zich geheel te* willen geven aan
het Chr. Landbouwonderwijs.
Tenslotte was het woord aan den heer Kooij.
Spr. herinerde aan den aangenamen werkkring te
Schagon, en do hartelijke wijze waarop hij af*
•oheid genomen had.
Gelukkig, aldus spr., is hot Chr, landbouw
onderwijs niet bij hot Dep. van Onderwijs on
dergebracht. Dat kan ook niet vanwego zijn
eigenaardig karakter. Het blijkt dat ook te de
zer plaatse nog wel eens misverstand bestaat
omtrent de bedoeling van het landbouwonder
wijs. Do een ziet mij aan voor een propagandist
voor het 6tamboek, een ander weet weer een
ongelukkig voorbeeld aan te wijzen van een
boer „die ook op school heeft gegaan." Aan do
hand van eenigo voorbeelden toonde spr. de be
doeling van het landbouwonderwijs, en speciaal
hol; Ohr. landbouwonderwijs aan. Ten slotte
richtte spr, nog eenigo woorden van dank aan
hot adres van Ds. J. E. Vonkenberg, directeur
van den Ned'. Bond van J.-V. op G. G. aan wien
hij veel te danken heeft.
Do Voorzitter dankte daarop do ver
schillende sprekers en belangstellenden, en
wenschte den heer Kooij toe, dat zijn werkkring
taft steeds vreugde zal verschaffen. In het bij
zonder bracht spr. dank aan~den sacretaris van
het dag. bestuur, den heer Tolk, dio in de
laatste jaren zooveelheeft bijgedragen tot het
totstandkomen der school.
Ds. Wientjos sleet daarop de vergade
ring met dankgebed'.
Na afloop was er voor de belangstellenden
gelegenheid om het schoolgebouw te bezichtigen,
n.l. het oude raadhuis, door B. en W. voor dit
doel beschikbaar gesteld. Do school telt 38 leer
lingen.
Nog merkten we onder de aanwezigen op, den
heer Timmers, bestuurslid' van den Chr. B.- en
T.-B., en do heeren Th. v. Tol en S. v. Leeuwen,
resp. voorzitter en secretaris ran den R. K.
Land- en Tuinbouwbond afd. Alphen aan den
Rijn, benevens den geestelijken Adviseur.
DE LAKENHAL TE LEIDEN.
- De redacteur van het Bouwk. Wkb.
architect J. P. Mirae, schrijft in bet pas-
verschenen nummer:
De oude Lakenhal of Saaihalle te Lei
den is een bijzonder bouwwerkje uit het
midden van de l'7e eeuw. Het werd in 1640
gebouwd naar het ontwerp van Arént van
VGrave^ande, en tot het begin van de.
18e eeuw in de oorspronkelijke bestem
ming gebruikt. Sinds 1869 is het Stedelijk
Museum.
Het stemmige gebouwtje achter het
muurtje aan de Oude Singel is welbekend
en een ieder zal wel eens het voorplein
zijn opgegaan om wat van buiten voor
het oog verscholen bleef te bekijken. Het
smalle poortje lokt vriendelijk om achter
het muurtje eens te neuzen. En het was
het neuzen waard, want Van 's-Gravosan-
de's werk is zeer aantrekkelijk. En tot
voor kort kon men van de ongerepte
schoonheid van dit stukie oude bouw
kunst recht, genieten. Tot voor kort!
Want helaas, de schoonheid van de La
kenhal is ook al niet meer ongerept. La
ten 1re het duidelijk zeggen, ze is ver
minkt.
Do afbreuk, die do nieuwe vergro-oting
van het museum volgens ontwerp van ar
chitect A. Lensvelt, B.N.A., aan het oude
bouwwerk heeft gedaan, is niet anders dan
eau verminking te noemen, al is van het
gebouw zelf zoover te zien ie, geen. steen
aangeraakt. Want de nieuwe aanbouw
heeft do compositie van het oude bouw
werkje getroffen.
Het hoofdgebouw van de Lakenhal
vormde met de vooruitstekende zijvleu
geltjes één geheel, waarvan do harmonie
gebaseerd was op de hoogte- en de vo
lume-verhoudingen van deze onderdeel en.
Hieruit volgt dat vermeerdering van het
volume van het hoofdgebouw do harmo
nie moet schaden, en de nieuwe aanbouw
had dan ook een andere hoogte-verdeeling
moeten hebben. Het doorzetten van de
klroonlijst van het oudo gebouw in het
nieuwe is hier dan ook een principieele
fout, die de. oude Lakenhal moest scha
den.
Deze fout wijst er op dat de architect
do ervaring miste om de fijne aesthetische
quaesties, die zich bij zulk een werk voor
doen, juist aan te voelen en met tact op
te lossen.
Dat hij bovendien naast den gevel die
zoo van fijnen smaak getuigt, oen bouw
sel zette, dat m.i. daarop minder bogen
kan, verergert den misslag aan de Laken
hal begaan nog meer.
Nu moeten we hier weer het algeheele
genot van een mooi oud monument der
ven. Maar pijnlijker dan dit is het, dat
ons vertrouwen, dat de architectonische
schoonheid van de Lakenhal en met deze
van zooveel andere monumenten, aan
veilige handen was toevertrouwd, ge
schokt is.
Want waarlijk, het besef van verant
woordelijkheid voor het aan hen toever
trouwde goed moet toch niet sterk aan
wezig zijn, wanneer de bestuurderen van
de Lakenhal de verbouwing in handen
stellen of latenstellen?) van' een archi
tect, die blijkbaar nog de ervaring mist
om dergelijk werk te doen. Als oefenma
teriaal zijn zulke bouwwerken uit kunst
historisch oogpunt toch wel wat al te
kostbaar.
Dat voor zulk werk met de grootste
voorzichtigheid en niet dan onder de beste
waarborgen de architect wordt gekozen,
daarop moet. toch zeker wel het kunstzin
nig en intellectueele doel van ons volk
zich kunnen verlaten.
Naar aanleiding hiervan schrijft Mr. J.
C. Overvoorde, directeur van „De Laken
hal" aan de N. R. Crt.
Het aanbod van Mr. Pape aan de ge
meente Leiden, om voor zijne rekening de
uitbreiding van de Lakenhal te doen ge
schieden, werd gedaan in eenen vorm, die
noch aan het Gemeentebestuur, noch aan
de Directie van het Museum de bevoegd
heid gaf, om aan den door Mr. Pape ge
kozen architect voor te schrijven, hoe hij
de hem door den schenker gegeven op
dracht hand uit te voeren.
De heer Lensvelt heeft, wat de indee
ling van den plattegrond en de meer mu
seum-technische onderdeden betreft, over
het algemeen getracht zooveel mogelijk
tegemoet te komen aan de wenschen van
de Museumdirectie, doch waar dit niet, ge
schiedde, ontbrak aan deze de bevoegdheid
om dringende" voorschriften te geven.
Reeds bij de officieele opening in April 1.1.
wees ik er op, dat in die gevallen de Di
rectie van het Museum geen verantwoor
delijkheid kon aanvaarden.
Wat in het. bijzonder hef doorzetten
van de kroonlijst tusschen het oude en
het nieuwe gebouw betreft dit acht ook ik
cene fout en tijdens het bouwen werd door
mij herhaaldelijk hiertegen gewaarschuwd,
doch de architect was niet bereid om op
dit punt zijn plan te wijzigen.
Land- en Tuinbouw.
Bond van Landgebruikers.
De Bond van Landgebruikers groeit in
Friesland zeer snel. Er zijn nu op 24
plaatsen reeds af deelingen of losse leden.
Medio October hoopt de Bond uit te ge
ven een eigen blaadje: „De Land-
pachter*'.
Vreemd verschijnsel.
Te Sexbierum doei zich bij onderschei
den landbouwers een vreemd verschijnsel
voor. Bij den heer G. Z. 't ergst, bij an
doren in mindere mate, gaat het gras in
de weide dood. Het wordt bleek, de wor
tel sterft af. 't Vee trekt bij 't grazen do
heele plant uit den grond, doch kauwt
die weer uit, door de modder, die tusschen
de wortels zit. Het onkruid, dat in ieder
(weiland wel voorkomt, groeit daarente
gen zeer 6nel en overheerscht het nog ove
rige gras. Men overweegt het plan, de
weide om te scheuren en te bebouwen.
Voor het verschijnsel is nog geen aanne
melijke verklaring te gewen. Indien het
doorwerkt, zou 't voor Friesland niet6
minder dan een ramp beteekenen, want de
weilanden worden, wanneer ze door 't bo
ven omschreven verschijnsel worden aan
getast, onbruikbaar.
De malaise op het platteland.
In een verleden week gehouden verga
dering van landbouwers te Vuren bij Go-
rinchem hadden alle belanghebbenden zich
schriftelijk verbonden, den afgeloopen
vijfjarigen huurtermijn van wei- en bouw
land niet te vernieuwen dan tegen de
pachtsom, welko werd betaalcTvoor
1917. Een commissie werd benoemd om
met de landeigenaars te confereeren, die
den laatsten. huurprijs wilden aanhouden.
Naar aanleiding van een onderhoud
met den zaakgelastigde van de landeige
naars in zake het te verhuren bouw- en
weiland werd Donderdagavond opnieuw
vergaderd doer alle belanghebbenden. Ge
vraagd was, dat de huurders met een
voorstel zouden komen, doch in elk geval
ihooger dan in 1917. Na ernstig belaad
en langdurige bespreking betreffende de
'ihuijdige buitengewoon ongunstige tijds
omstandigheden, werd met algemeens
stemmen bésloten geen verdergaand voor
stel aan te bieden.
Geweldige achteruitgang.
De omzet aan de veiling der Langendij-
ker Groente Centrale bedroeg over de af-
geloopen maand Augustus f 143.467.64,
tegen f 650.365.38 in dezelfde maand van
1921. In de 3 verloopen maanden van dit
jaar was de omzet f 972.641.77, tegenover
f 1.987.963.50 in dezelfde maanden van
1921, alzoo f 1.015.321.73 minder in één
kwartaal, terwijl de aanvoer in 1922 nog
grooter was.
Landarbeiders in Frankrijk.
De directeur van den. Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbe
middeling waarschuwt tegen het ingaan
op aanbiedingen van wervers voor arbeid
in Frankrijk. Werkzoekenden kunnen alle
gewenschte inlichtingen kosteloos verkrij
gen bij de arbeidsbeurzen of correspon
denten der arbeidsbemiddeling in de ge
meente hunner woonplaats of bij den
Rijksdienst voornoemd.
Gemengd Nieuws
Ernstige mishandeling.
Maandagavond ruim 7 uur is in Ter Winse-
len bij Heerlen K., d'ie met een zaaimachine
aan het zaaien was en weigerde aan drie per
sonen een' zak rogge te geven, ernstig door hen
mishandeld; hij kreeg een steek in do longen.
Zijn toestand was hoogst ernstig. T)en vader van
K. werden messteken in het hoofd toegebracht.
Twee personen zijn gearresteerl.
ViXh'onkcn.
Terwijl de bejaarde visscher Bosma, in het
Friesche dorp Rottevalle, met een boot van
zijn aardappelland huiswaarts voer, zag hij, in
de nabijheid zijner woning zijn vrouw in de~
vaart drijven. Eenige daar eveneens aanwe
zige personen brachten de vrouw op het
droge. Haar levensgeesten waren echter reeds
geweken.
Ongelukken-
Een arbeider uit Wormerveer is Maandag
van den steiger der in aanbouw zijnde Lino-
leumfabriek ie Krommenie geilen met het
•hoofd op een- betonvKcr, De ongelukkige, wel
ke onmiddellijk per brancard naar het Ver
pleeghuis werd overgebracht, is daar in den
avond overleden.
Maandag is de 34-jarige E, uit Gaande
ren, die aan toevallen leed, bij het passeeren
van de sluis in den Oude-IJsel. geraakt en ver
dronken. Hij laat een vrouw - piet twee kinde
ren na. Zijn lijk is gevonden.
Maandagavond had de 18-jarige M. P.
te Bolnes, het ongeluk een electrischen draad
to grijpen, terwijl hij over een schutting wilde
zien. De stroom ueeft hem op slag gedood.
Zijn kameraad-, die hem wilde bevrijden, viel
bewusteloos neer.
Autodiefstal.
Zondagmiddag zijn in het Hotel ..De Leem
kuil" lo Bcnnekom een heer en dame afgestapt,
die, zooals later bleek, tot het gilde der auto
bandieten behoorden.
Zij bleven eenigen lijd in het hotel en
vroegen toen- een auto om te toeren. De ober
deelde mede, dat de auomtobiel van den eige
naar te hunner beschikking stond. Eenigen
tijd later-reed de auto voor. Het tweetal slapte
in en de chauffeur zou juist wegrijden, toen
dr. „lieer" tot de ontdekking kwam dat de
„dame" oen tasch in 't hotel had laten liggen;
of de chauffeur die even wilde halen. De
chauffeur ging en zocht naar de tasdi, die on
vindbaar bleek. Bij zijn terugkomst zag hij de
auto in snelle vaa'H wegrijden; de ..heer" zat
aan het stuur en wuifde hem nog loc. Onmid
dellijk zijn maatregelen genomen lot aanhou
ding der auto-dieven, doch tot dusver zonder
Tesullaat. Men weet dat zij Ede zijn gepas
seerd en daar het nummerbord verwisselden.
De politie te Ede en Arnhem stellen een uit
gebreid onderzoek in.
De diefstal van 37,000.
In verband mot den postdiefslal van 37,000
vernoemt de „Limb. K." nog het volgende:.
Do depêche werd verstuurd door den direc
teur van het postkantoor te Kerkrade naar
don directeur van het postkantoor te
Maastricht op Vrijdagmorgen.
Het stuk was geslo'.en in een zakje met
eenig papiergeld: piet een zakje, houdende
muntgeld, was het "in een ander zakje gesloten,
en zoo over Hocnsbroek en Sittard naar
Maastricht gezonden.
De zegels van het buitenste zakje bleken te
Hoensbroek en te Sittard, waar telkens andere
zakjes bijgedaan werden, onbeschadigd te zijn.
Bij aankomst lo Maastricht met den laatsten
treiin uit het Noorden Vrijdagavond is de zak
in een kluis gesloten.
Zaterdagmorgen hij het nazien ervan bleek,
dat het kleine zakje, waarin, de depêche
gesloten zat, aan de onderzijde geopend was.
Do directeur te Kerkrade is Zaterdagmorgen
met vacantie gegaan; zijn terugkomst wordt
afgewacht in verhand met het verder onder
zoek. - •- i
Ingezonden.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Geachte Redactie.
Gaarne zag ik onderstaande regelen in
uw blad opgenomen. Dit naar aanleiding
van het laatste gedeelte der „Leidsche
Penkrassen" in uw blad van 30 Sept. j.l.
Is hier de schrijver niet, wat voorbarig
en niet te gauw klaar met zijn gevolg
trekkingen te maken over* het, bericht van
den Burgemeester, welke tot den Raad het
verzoek had gericht om zijn salaris met
f2000 te verlagen?
Natuurlijk ben ik het met „Veritas"
eens wat de bedoeling hiervan is. De sala
rissen der ambtenaren zijn een dankbaar
onderwerp in dezen bezuinigingetijd.
Door het. voorbeeld van den Burge
meester wordt, ambtenaren en werklieden
in gemeentedienst een zeer duidelijken
wenk gegeven wat hun te wachten staat.
„Veritas" schijnt het er roerend mee
eens te zijn en zeét dat dit voorbeeld zoo
psychologisch kan werken. Dat zal nu
moeten blijken, want dan zullen meerdere
ambtenaren dit voorbeeld volgen. Mijn in
ziens zal dit wel niet gebeuren om de een
voudige Teden dat de lagere ambtenaren
vooral alleen en uitsluitend met. hun sala
ris moeten toekomen en geen andere bron
nen. van inkomsten hebben. De vergelij
king gaat dus zeer mank.
Dan vindt „Veritas" het heel nor
maal dat weer premie moet betaald wor
den. Ik vind het. zeer onlogisch en al een
heel slecht voorbeeld, dat het Rijk de
werkgeverk in het particulier bedrijf
„dwingt" zegeltjes te plakken, dus premie
te betalen voor hun werknemers.
Zelf zal bet Rijk zoo vrij zijn die zorg
voor zijn werknemers van zich af te schud
den.
Waarom vindt „Veritas" het zoo lo
gisch dat hier de Gemeente het Rijk n u
moet volgen?
Heeft de. Gemeente dit ook gedaan met,
tijdig duurtetocslag te geven, toen het
Rijk hiermede allang voorging?
Wij kwamen achteraan, er zijn ambte
naren die twee maanden, zegge twee
maandlen duurtetoeslag hebben genoten.
Heeft de Gemeente het Rijk ook ge
volgd met de veel hoogere salarissen?
Zouden wij nu vooraan moeten staan
met salarisachteruitgang? Laten we nu
ook eens achteraam komen, liefst zoolang,
dat we minstens eerst, op het zelfde peil
komen, met de Rijkssalarissen.
Bezuiniging zal noodzakelijk blijken,
maar of dit bij de nog heersehende duur-,
te eerst ten koste moet gaan van 'het
Overheidspersoneel is onbillijk. Er kan
best in de verschillende takken der Ge
meentedienst op andere wijze nog bezui
nigd worden.
Wanneer werkelijk do levensstandaard
zakt, is hot billijk dat hiermede ook de
loonen zakken, doch dit is het nog steeds
niet in die mate, dat er nu al reden zou
zijn voor een zoodanige salarisverlaging
als thans waarop gestuurd wordt.
U bij voorbaat dank zeggende voor de
verleende plaatsruimte.
EEN AMBTENAAR.
Wij gaven dit schrijven aan „Veritas"
ter inzage, die daarbij het volgende op
merkt
Ik vermoed dat f.een ambtenaar" mijn
briefje wat al te vluchtig heeft gelezen.
Ik heb toch gezegd nodh bedoeld, dat de
Gemeente met salarisverlaging voorop
moet gaan.
Maar als ik de zaken goed bezie, dan
zal het er vroeg of laat toe moeten ko
men. De gemeenten hebben het premie-vrij
pensioen ingevoerd, als regel niet omdat
ze het wcnschelijk achtten, maar omdat
ze het Rijk wel moesten volgen. En zoo
zullen ze straks ook in omgekeerde rich
ting moeten meegaan.
Komt het zoover, of zijn andere maat
regelen noodzakelijk, dan staat sterk een
burgemeester, die zelf het. voorbeeld heeft
gegeven, en die met de daad getoond
heeft, zich persoonlijke opofferingen te
wallen getroosten.
De vergelijking die „een ambtenaar"
maakt tusschen wat het Rijk doet en
wat van particulier bedrijf gevraagd
wordt, lijkt me al heel zonderling. Laat
ik er alleen van zeggen, dat de ambtena
ren zeker al heel slecht te spreken zouden
zijn, als straks Rijk en Gemeenten inza
ke het pensioen der ambtenaren niet meer
doen, dan thans van de particuliere werk
gevers gevraagd wordt.
Opmerkelijk vind ik, dat hier een amb
tenaar verklaart, dat „in verschillende
takken van gemeentedienst best bezuinigd
kan worden." Het zou interessant zijn als
dit nader werd toegelicht, want met den
inzender ben ik het eens, dat daarmee be
gonnen moet worden. VERITAS.
Leiden 2 October 1922.
„Je Maintiendrai."
Geacht© redactie.
Ondor bovenstaand opschrift verzoek ik be
leefd eenige plaatsruimte in uw blad voor het
navolgende:
In do Leidsche Kerkbodo van Vrijdag 29
Sept. j.l. schrijft Ü6. Bouwman een stuk over
de opvoering van het Nationaal Zangspel of
betor do opera genaamd „Je Maintiendrai",
waarop Z.Eerw. een mdldo critiek over uitbrengt
en m. i. en velen met mij terecht. Ook ik heb
een van de avonden warop de opera opgevoerd
word, de opvoering bijgewoond. Ook mij 6tuitte
daarin veel tegen de borst, docb begon mij wijs
te maken, wat al te enge ideén op fcGfc gebied
dez,er kunst te bezitten" en tracht© zolfs tegen
degenen welke het stuk finaal afkeurden en als
goddeloos aanmerkten, de opera le verdedigen,
ofschoon mijn twijfel en onvoldaanheid ver
meerderde. In 't- bijzonder de door Ds. Bouw
man aangegeven momenten troffen do teedere sna
ren van het godsdienstig gévoel en briehten mij
twijfel of opvoering van een Chr. opera dienstig
kan zijn om den band, God, Oranjo en Neder*
land nauwer te binden. De voorstelling gal onar
o.a. te zien een biddend volle dat gedurig smeekt
tot God. Een trouwe land- en zeemacht - welko
waakt en op do hoede is voor gevaren. het
in de oorlogsjaren 1.914 tot 1919 alzoo? Waren
do kerken op bidstonden tjokvol? Was het No*
derlandsche volk een biddend volk? Een ieder
onderzoeko zichzelf en zal met mij getuigen.
Het zijn de goedertierenheden des Hcere dat wij
niet. vernield zijn. Zeker er was een biddend
volk, maar och zoo'n klein deel. Was er een
leger en vloot dat trouw de wacht hield en pai
stond voor vrijheid en recht? Ik ben van 1915 tot
1919 in militairen dienst in bijna alle doelen
van hot land geweest en wat werd' er veel ge
mord, wat heerschte er dikwijls een oproerige
geest, denk aan het oproer in den Harskamp,
het rumoer ouder de militairen te LejjJen en
andere plaatsen waar 't in klein rayon werd
gesmoord, en hoc was 't in 1918, stelde de re
geering vertrouwen in zijn soldaten! Neen, en
daar was reden voor, want in dat leger heerschten
rotte toestanden; 't was slechts een kleine keur*
bende welke met een_ trouw hart en een vaar*
dige geest de wapens droeg.
Is het wonder dat de opvoering der opera een
bijna "belachelijke indruk bij mij achterliet, als
ik de koude werkelijkheid vergeleek? Al heb»
ik doen indruk onmiddellijk gesmoord daar het
mij eerder tot droefheid moest stemmen. Neon,
m.i. hebben wij geen Chr. opera van nood© om
den band God, Granj© en Nederland nauwer te
binden. Wij hebben noodig mannenwelke ons
wijzen op den diepen ernst des tijds; op do
groote plaat6 welke Oranje in ons hart moet
innemen, feu ten slotte op, do eerlijke en geen
verniste historie van Nederland.
Ds. Bouwman heeft mij en velen met mij een
juist antwoord gegeven op 't geen ons een oor*
zaak van twijfel en misnoegen was. Z.Eerw. zij
daarvoor hartelijk dank.
U mijnheer de redacteur bij voorbaat dan'
kend voor de opname.
Uw abonné,
WOUTERS,
Formosastraat 18 b.
RECHTZAKEN.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Op de rol komen voor 133 zaken, waarvan
113 voor de openbare zitting.
J. M. B. stond vorige week terecht voor een
aanrijding met een auto van een auto op den
Gooweg te Noordwijk, waardoor iemand ia
aangereden.
.De veldwachter Boon werd hierover gehoord,
waarna ;de ambtenaar f 20 of 10 dagen eisehte.
IJ. v. D. te R i j n s b -u-r g heeft in de tram
na herhaalde waarschuwing het rooken van oen
pijp niet wenschte na tö laten, waarvoor ge*
edscht werd' twee boeten van f 10.
J. J. Gr. te Warmond, werd ten laste ge*
legd, dat hij op 14 Augustus op aardappelenland
van den heer C. Machen heeft geloopen. Hij
heeft zich hierop begeven, om een gevallen hei*
ningscliaar op te rapen. Getuige Machen zegt
dat het niet gaat over dat loo'pen op diens aard*
appelengrond, doch om het knippen van den haag
wat Gr. gedaan had op last van een ander, die
er niet gerechtigd toe was. Do man zou er geen
schade aan toegebracht hebben.
De Kantonrechter meende, dat de beklaagde
enkel voor het eerste feit terecht stond, dus het
laatste er buiten viel, waarom hij. de goede
trouw van Gr. niet in twijfel wilde trekken.
De Ambtenaar wilde beklaagde maar zonder
straf wegzenden en vroeg alzoo vrijspraak.
N. v. d. B., dienstbode bij den bakker W. te
Warmond, heeft aan een schipper 's mor*
gens. 8 uur een versch wittebroodje verkocht. De
schipper daarover gehoord bevestigde het aange-
voerde, waarna f 4 of 4 dagen werd geëischt.
W. K., B. B., J. L., C. A., B. A. en J. V,
hebben te Noord wijk 's avonds half twaalf
op een weiland' van F. Barnhoorn geloopon.
Barnhoorn wérd hierin als getuige gehoord.
Eisch voor elk der beklaagden f 1 1 ^te.
J. PI. te Leiden heeft onder Warmond ge*
vischt zonder acte. Beklaagde had wel een arte
doch die stond op naam van O., waarom hij
aan den Rijksveldwachter Jacobs ook opgegeven
had O. te heeteri wat dezen echter nader uitzocht.
Beklaagde bekende dien naam opgegeven te heb*
ben, om het met de acto te laten klop^m.
Eisch f 8 of 8 dagen.
A. D. boekdrukker te Katwijk had niet
volgens do Arbeidswet voldoende privaten, ver-
bandkist enz. in de werkplaats gehad. Bekl.
bekende, doch dit had ten oorzaak het verwis*
selen van personeel met de leiding belast. Do
Inspecteur der Arbeidswet gaf hierover nadere
inlichtingen, waarna de Ambtenaar 4x13
boete eisehte.
P. C. en W. F. M., fabrikanten te Leiden,
hebben ook na herhaalde aanmaning op hun
scheepswerf niet gezorgd voor voldoende en goed
drinkwater in hun bedrijf.
Beklaagden en ook een der werklieden, ge
hoord, hebben het altijd gedronken zonder na*
dceligo gevolgen.
Beklaagden zeggen dat de aanleg, die f 800
zal koeten, van hun bedrijf niet af kan, ook niet
het dagelijks laten aanvoeren of halen.
Eisch f10 of 10 dagen.
A. v. d. Kw., jto Katwijk, is beklaagd
aldaar in het plantsoen geloopen te hebben. Be*
klaagde erkent het. Hij was op wandel met een
gescheiden vrouw uit Rijnsburg. Er kwam ver
schil van meening en toen is de vrouw het plant*
soen ingeloopen. waar bij haar toen heeft uitge*
haald. Nu is alles weer vrede.
Eisch f3 of 3 d.
To Zw., te Leiden, heeft te hard gereden
op een motorrijwiel, wat dozo zich niet begrijpen
kan, hij reed niets harder dan de Tram. Eisch
f 10 of 10 dagen.
Nog kwamen voor een tweetal overtredingen:
van het rijden over do Havenbrug te Leiden,
waarbij de oen f 3 de ander f 1 tegen rich hoorde
eischen. Do ander, oen Leidenaar, voerde aan
het te hoog zitten van de borden, de laatste,
commies bij Justitie te Den Haag excuseerlv
zich om zijn onbekendheid.
