Vlekziekte onder de varkens. Te Velstukken en Ter Apel-kanaal begint zich 3e vlekziekte onder de varkens te vertoonen, joist als IJ. zomer. Dieren van 100 pond en zwaarder worden het meest aangetast, op vier boerderijen stierven deze week drie mooie varkens. Vele boeren gaan nu tot inenting over. Van torpedoboot tot aards ppebehuit. 'Aan bet Korte Spaarne te Haarlem ligt, ver telt de „0. H. Ct." de vroegere torpedoboot „Ta-? bangca", welke een aardappelenhandelaar heeft aangekocht. Deze koopman heeft het schip nu ingericht tot terging in het ruim van aardappelen ter verkoop aan de ingezetenon, zoodat, waar vroeger de zoo gevreesde torpedo's werden geborgen, nu de aard-t appels liggen. Zoo gaan we in de richting, dat de zwaarden zullen worden gesmeed tot ploegen. Hij zag er tegen op! Van een bruidspaar, dat Woensdag te IJmui- den in den echt zou worden verbonden, was op bet beslissende oogenblik de bruidegom verdwe* Den met achterlating van een briefje, waarin hij mededeelde tegen het huwelijk op te zien wegéns den duren tijd. ingezonden. (Buiten verantwoordelijkheid der Red.) Bijz. Midd. Onderwijs. Mijnheer de Redacteur. Telkens blijkt, dat men den toestand, waarin ons Bijzender Middelbaar onder wijs verkeert maar al te zeer verwart met dien, waarin het Bijzonder Lager onder wijs zich bevindt. Hoe vaak toch beluiste ren onze bestuursleden de opmerking: de Christelijke H. B. S. heeft geen geldelij- ken steun meer noodig, immers zij i6 uit de finantieele moeielijkheden uit. Ook aan ondorgeteekende als penningmeester blijkt dit jaar maar al te duidelijk, dat deze ge dachte bij vele brs. en zrs. leeft. Niets is echter minder waar. Laat mij aantoonen langs dezen weg, dat men zich 'hierin ten eenen male vergist. De Re geering toch vergoedt aan het bestuur. 90 pet. van de rente noodig voor het ge leende stichtingskapitaal en 80 pet. van de overige uitgaven der school, torwijl voor de uitgaven der vereeniging geen subsidie wordt verleend. Die overblijvende 10 pet. der rente van het stichtingskapitaal, die 20 pet. der ove rige uitgaven van de 6chool en de on kosten der vereeniging moeten dus ge dekt worden door de schoolgelden, welke door do oudere der leerlingen worden be taald en die hooger zijn dan die op een ge meentelijke of Rijks H. B. S. moeten worden betaald en voorts door de contri buties en giften aan de vereeniging ge schonken. Laten dus de brs. en zrs. met een ge rust hart hun steun nog verkenen aan onze Christelijke Hoogero Burgerschool. Immers het is niet, slechts hot belang der ouders, die hun kinderen zenden, doch hier staat een algemeen belang op het spel. Of is het niet een voorrecht straks op de verschillende plaatsen in kerk, staat, en maatschappij mannen gesteld te zien van positief Christelijk beginsel? mannen, die in hun jonge jaren ook een Christelijke H. B. S. hebben bezocht? Zoo ja laten dan alle voorstanders van Christelijk onderwijs meehelpen om onze Ohr. H. B. S. finantieel te laten drij- j ven. Ondorgeteekende zal gaarne contri buanten inschrijven of giften in ontvangst nemen. Met dank voor de plaatsing dezer rege len. Hoogachtend Uw dw.: J. G. VAN ES, Penningmeester. Brecstraat. 1 I Ons Babbelhoekje, f I Eeete Jongens en Meisjes. Slechts een kort briefje ditmaal. De raadsels waren niet gemakkelijk do vorige week, maar er waren toch nog verschillende neefjes en nichtjes die ze wisten op te lossen. De oplossing van het eerste was: Gij wordt grooter, daarom is het nu ook tijd om te leeren. En van het tweede: Dordrecht. Ik mag ditmaal niet veel ruimto in beslag ne-: men en daarom hoop ik de volgende maal de briefjes te beantwoorden. Ik kreeg een paar heel mooie ansichten van A, en G. W. wat ik heol aardig vond. Dit keer geef ik geen raadsel. Jullie hebt dus weer een gemakkelijk© week, maar ik merk wel dat dg rechte stemming er toch nog niet in zit. Daarom laat ik hieronder maar weer, een klein verhaaltje volgen. Allemaal vele groeten hoor, van Oom FELIX, Een vreeslijke brand, die groote gevolgen had. Drie jaar voor de verwoesting van Joruzaiem brak er in Bomo, do hoofdstad van het Romein* ecbe Rijk, een brand uit, waardoor een groot gedeelte van dio wereldstad in de aseh gelogd werd. 't "Was in Juli van het jaar 66, dat deze ont* zettende gebeurtenis plaats greep. De verschrikte bevolking zag weldra een uit* gestrekte vuurzee, nu eens zwart, dan weer bloedkleurig, die zich. langzamerhand over de ge heele stad uitstrekte. De hitte was ondraaglijk. Do menschenmassa, die zich op de straten verdrong, huilde en tierde van angst en wanhoop, Zoven dagen lang woedde het vernielend el en ment; geheele reeksen huizen stortten m. Van de veertien wijken van hot prachtige Rome bleven slechts vier gespaard. Wie was de oorzaak van dezo verschrikkelijke ramp? „Nero, onze Keizer zelf!" fluisterde men onder het volk. En waarlijk, een monster als hij, die zijn eigen moeder en zijn eigen vrouw vermoord had en zijn onderwijzer liet doodbloeien, deinede voor do grootst© misdaad niet terug. Toen de booswicht echter de woede des volks bemerkte, wierp hij uit engst do scbnld van do brandstichting cp de Christenen. Dezo verachte menschen, die, naar men alge* meen geloofde, 's nachts het vleesch van jonge kinderen aten, vertrouwde niemand en iedereen verblijdde zich, toen zij bij honderden naar de kerkere werden gesleept. Waren er dan al zooveel? O ja, het Evangelio der zaligheid was naar het'bevel van den Heore Jezus door de Apostelen overal verkondigd en werd door duizenden heilbegeerigen geloovig a in genomen. Maar hoo bitter werden dezo vrienden van Jezus door Joden en Heidenen gehaat! Thans brak in Rome een horige vervolging uit. In hot Colosseum, zooals men het groot© circusgebouw noemde zouden do gevangene Chris* tenen voor de wilde dieren geworpen worden. In het midden strekte zich de arena uit, met schoon zand bestrooid. Een twintig voet hoog© muur scheidde dit grooto strijdperk van c.e nieuwsgierige voeschou* wers, die op de galerijen op 6teencn banken za ten, terwijl de keizerlijk© banken, net purper kleurige kussens bedekt, door zware gordijnen van de andere waren afgescheiden. Op een wenk van Nero werden de hokken ge* opend en een aantal Christenen, mannen, vrou wen en kindoren, traden te voorschiju. Toen zij uit de hokken aan den overkant de wilde dieren zagen aankomen, hieven zij biddend dc oogen ten hemel, maar sidderden niet, terwijl leeuwen, tij* gors en panters op hen aanstormden. Weldra waren hun lichamen door de tanden der roofdieren vaneen gereten, maar hun zielen 6tegen op naar het Vaderhuis met zijn vele wo* nir.gen. Deze schouwspelen waren voor den bloeddorsti* gen Nero nog niet voldoende. Op zijn bevel werden vele Christenen gekrui* sigd, anderen in dierenhuiden genaaid en door groote honden verscheurd. Sommigen liet hij met brandbare 6toffen bo* strijken en aan palen binden; s nachts werdea zij aangestoken, om als fakkels den keizerlijken lusthof te verlichten. Ook de Apostelen Petrus en Paulus kwamen bij 'deze vervolging om het leven. Paulus, die het Romeinsche burgerrecht bezat, werd met het zwaard gedood, Petrus daarentegen aan het kruishout genageld. Men hing hem echter op zijn verzoek met het hoofd naar beneden, om* dat hij do eero te groot achtte, geheel op dezelfde wijze als zijn Heiland te sterven. En hoe ging het Johannes, den nveeetgellc'fden discipel dos Hoeren? Door keizer Domintianus, die in wreedheid Nero evenaarde, werd hij naar 't eiland Patmoa verbannen. Daar had de Apostel hemelsche gezichten en wérd hom getoond, wat in do toekomst met do kork de6 Heeren geschieden zou. Dat alles Bchroef Johannes in het boek der Openbaring. Eenige jaren later stierf hij in vrede, bijna honderd jaar oud, temidden van de Gemeente Ie Efeze, dio hij langen tijd met zijn gaven gediend had. De Gcbr. Dc Wit vermoord. Zondag j.l. was het 250 jaar geleden, dat do Gebr. De Witt te 'e-Gravenhage yermoord werden. Ann deze zwarte bladzijde in 's lands historie, wijdde Mcj. Maclaine Pont in het Hdbl. een beschouwing waaraan wij het volgende ontleenen Het land reddeloos, dat wilde het volk piet gelooven. Eén man was er, die het redden kon, dat was de Prins vanOranje. Hij moest het hoofd van den Staat, de bevel hebber van het leger worden. Wat gaf het volle om actes van uitslui ting of Eeuwige Edicten? Hij was de erf genaam van groote krijgstraditien, de zoon van Maurits en Frederik Hendrik. Het gevaar drong; in weinige dagen werd hij bekleed met al de waardigheid van zijne voorvaderen en vertrok hij, de onervaren jongen man van nog geen 22 jaar, naar het legertje dat' lag in Nieuwer- slui6 tegenover de macht van Lodewijk XIV tegen wien het nog geen kogel had durven afschieten. En toch, het volk had juist gekozen. Het too verwoord was gesproken, dat de partijen vereenigde, dat hot land. redden kon: de naam van Willem van Oranje! Vreeselijk echter dat de groote liefde, die niet mistastte een© keerzijde had: de felle haat, die tot slachtoffer koos den man die al zijn grooto gaven, die zijn geheele leven had gewijd aan de belangen van zijn vaderland. Johan de Witt. Toen de nadering van den storm ge roeid werd, hadden zijn partij gen ooten tiom verlaten, om de rijzende zon te be groeten, hij had te lang geheerscht em geen persoonlijke vijanden te maken, on voldane wenschen, onbevredigde verlan gens verhieven zich tegen. hem. ,Alle ambten, alle bedieningen worden naar goedvinden van zijne familie ver leend", klaagde de wangunst. Ook de be- tereezindl_i waren zijn juk moede. Toen de Prins Den Haag verliet, brak de storm los. Het allereerst werd Cor- n e 1 i s aangeklaagd van een moordaan slag tegen den Prins beraamd te hebben. De beschuldiging was onzinnig, maar toch wefi hij gevangen gezet en, onder voorwendsel dat hij zich niet voldoende kon vrijpleiten, op de pijnbank gelegd. De felste pijnen pereten hem geen be kentenis af, hij was onschuldig, maar werd nochtans van al zijn ambten en' waardigheden ontzet en buitenslands ge bannen. Den dag na de pijniging, den 20sten Augustus, toen hij ziek te bed lag; ver zocht hij zijn broeder em bij hem te ko men. Thsze ging, ondanks het emeeken van de sfjnen, zich niet op straat te wa gen. Nauwelijks wa6 hij in de gevangenis of het volk liep te hoop. Een zekere Ti chelaar, veroordeeld meineedige en vrou- wenschenner, was hun aanvoerder. Verhoeff, Van Baelen en andere man nen van slechten naam en faam vergezel den hem. Zij spraken het volk toe, de be richten van het oorlogstooneel waren slecht, maar daar binnen zaten de man nen, die het land verraden, en aan de Fransdien verkocht hadden, die den Prins wilden vermoorden. De opgewondenheid van het volk steeg tot zinnelooze woede. Zoodra de Gecommitteerde Raden, die in den omtrek vergaderden hoorden van den volksoploop, zonden zij drie com pagnieën ruitere onder Graaf Tilly naar de gevangenis om de orde te heretellen. Hunne tegenwoordigheid Meld het volk in toom. De geheele stad was in rep en roer, angstig zaten de heeren van, de Staten bij een, niet wetende, waar het oproer zou uitbarsten. Daar kwam het bericht, dat de boeren uit het Westland al plunderende op Den Haag aanrukten. Op aandrang van de vroedschap werd Tilly teruggeroepen om met zijne ruiterij de ingangen van de stad te bezetten. Hij aarzelde. „Als ik ga, zijn de De Witten verloren", riep bij uit, maar op een schriftelijk bevel van de Gecommit teerde Staten moest hij gaan. Nn stormde het volk de gevangenis bin nen. De schuttere daar heen gezonden om ée orde te bewaren, maakten gemeene 2aak met 'hen, de deur van de kamer waar hb gebroeders De Witt gevangen zaten p>erd met kogels doorschoten, tot einde- l55k de cipier, gedwongen die opende. Het volk vond Cornelia te bed en Jo- ban aan het voeteneind zittend, hem voor lezend uit den Bijbel. DE BLOEDBRUILOFT TE PARIJS. In 3e afgeloopen week 24 Augustus was het 300 jaar geleden, dat te Parijs d© vree* ■olijke Bartholomeusnacht doorleefd werd. In verband daarmede 6chreef Dr. A. A. r. Schelven in „De Ster" een opstel, waaraan wij" hot volgende ontleenen: „Bloedbruiloft" heeft men dien nacht ge* aoemd. En waarlijk: hij is het geweest. Er ia Woed gevloeid. Bij stroomen. In Parijs en in het overige Frankrijk. Bloed van, naar matige rekening, niet minder dan een vijfden-twintig duizend menschen. 'n Heele groep der Fran- ■che bevolking is er door uitgeroeid. De groep van den Hugenootschen adel, in verband met het huwelijk van Navarre, destijds bijna ge* heel binnen de muren van Parijs samengevloeid. Twee nit al die mannen schijnen er ontkomen fe zijn. Maar overigens rallen ze, zonder uit* pandering. En wat nog het allorergste was: het beste bloed van Frankrijk word niet I gespaard. Gaspard de Colignyl ,Wat school er niet in Wv, door ziekte en inspanning vroeg oude ge- •ialto, achter uw weinig aantrekkelijk, mager gezicht met zijn ernstige, 6taal-blauwe oogen! Een beteekenisvol aanvoerder, niet bijster for tuinlijk, maar van een bijzonder prestige. Ecu veretandig staatsman. Bovenal: een hart vol waar ach tigen zielc-adel. Een edelman, niet slechte door zijn titel. Eerbiedwaardig, tot tal van opofferingen bereid, en absoluut belangeloos. Niettemin, zelfs hem spaart de bloeddorst a iet. Tengevolge van den aanslag van den 22en, De officieren van de echtterij trachtten hen nog te beschermen, maar werden ter zijde gc-worpen. De broeders werden ge scheiden, van de trappen gesleurd en op straat nedergcworpen. Het eerste bezweek Cornells onder de kolfslagen, dolketeken en bijlhouwcn. Daarna werd Johan door pistoolschoten en kolfslagen afgemaakt. Dronken van hot vergoten bloed, half ontzind, danste het volk iom de lijken, die afschuwelijk verminkt, op het Groene Zoodje, de plaats van het schavot, wer den opgehangen tot tegen den nacht hun ne vrienden kwamen en hen begroeven in de Nieuwe Kerk. Zoo stierven de beide broeders, die ja ren lang, naar hun beste weten, hun land hebben liefgehad en gediend. Het onderzoek van hunne boeken en papieren pleitte hen reeds terstond vrij van landverraad en hebzuchtige of misda dige bedoelingen. .„Wat zonden wij ge vonden -hebben? Niets dan1 eerlijkheid riepen de mannen nit, die met dat onder zoek waren belast. Te laat is het volk tot die erkenning gekomen. De zwarte daad, verricht -door enkelen, onvoorbereid in weinige uren van blin de woede, rust nochtans als een schande op het geheele Nederlandsehe volk, em vervult bij 'het herdenken na 250 jaarncg de harten met droefheid, en rouw. ZICHZELF VERLOSSEN. De grondgedachte van den modernen cultuurmensch, hij moge zich dan mate rialist, theosoof, spiritist, of vrijzinnig- christen noemen, ie deze: De mensch moet zijn verlossing niet verwachten van iets, dat buiten hem is, hij moet zich zelven verlossen. Hij kan dit ook. 'Hij moet alles verwachten van zijn dieper Zelf. De mensch maakt zelf deel uit van de Godheid, is zelf God. Hoort maar, wat de heer H. G. van Wijngaarden, voorganger der Vrije Ge meente, op 28 April 1918 in een toespraak heeft gezegd: Vertrouw op uzelf als gij een zuivere mensch zijt, want de zuivere mensch weet wat hij kan. Hij heeft niets te doen dan te luisteren naar zijn hoogero instincten. De neigingen openbaren zich, laat Mj ze volgen. De uitspraken, des harten komen, laat hij ze gehoor zamen. Als uw hart u dringt te geven, verstik deze stem niet. Als de barmhar tigheid u tegenstaat, beoefen haar met. Gij zijt er no'g niet rijp voor. Hij hoort ook het geweten verma nend spreken; hij kent de innerlijke ze delijkheid. Hij weet wat hij van zich- zelven vragen kan. Dat hij luistere en niet het geluid onderdrukke, want dan vernielt hij de blanke gave van de zelf verwezenlijking. De zuivere mensch hoort zijn natuur spreken en weet wat hij te doen heeft. Vertrouw echter ook op uzelven, al zijt gij een onzuivere, onzekere mensch. Deze moet beproeven. Omdat het inner lijk geluid niet meer zuiver klinkt, te zwak of te grof ie, moet hij zorgvuldig liusteren. Hij zal te hoog grijpen, meer willen doen dan hij kan; dat hij door de mislukking niet vertwijfele. 01 hij zal zijn doel te laag stellen: dat hij dan niet te spoedig tevreden zij. Hij zal in het duister rondtasten. Maar laat hij nooit door zijn mislukkingen het ver trouwen verliezen. Wie dat ontbreekt lijdt onberekenbare schade. Waarom zal het nem ook ontzinken? De ziel. die dwaalt, blijft toch de ziel, die zoekt? De ziel, die zoekt, zal eens vinden. Vertrouw op uzelf, onvoorwaarde lijk. Wel kemt het woord van Paulus in vervulling: „Want er zal een tijd zijn, wanneer zij de gezonde leer niet zullen verdragen; maar kittelachtig zijnde van gehoor zul len zij zich zelven leeraars vergaderen naar hunne eigene begeerlijkheden. En zullen (hun) gehoor van de waarheid af wenden, en zullen zich keeren tot fabe len." Gemengd Nieuws D£ VERGIFTIGDE BONBONS. In verband de Belladonna vergiftiging ïm do Lutma-straat meldt men ons uit 's-Graven- bage, dat de zaak aan het rollen is gebracht door de arrestatie, eenige weken geleden, van waarbij de kogel van een, door de koningin3 moeder gehuurden moordenaar, hem den linker arm en den wijevinger van de rechterhand bad verbrijzeld, ligt de grij6aard te bed als ©en paar mannen van de bende van Frans de Guise, eens rijn beete vriend, nu zijn doodsvijand, bij hom binnendringen.. „Zijt gij de admiraal" vraagt hom Bcsme, do Guise's dienaar, „Dat ben ik! Jonge man. Gij mocht mijn ouderdom en zwakte wel ontzien." Maar dan, met fiere zelf* bewustheid. „Indien dan tenminste nog een man, en niet zulk een lomperd mij doodde!" Hij heelt zijn wensch niet verkregen. Op hetzelfde oogen* blik wordt hij door Be6me doorstoken. Daarop grijpt deze met een kameraad het lijk bij hoofd en voeten en gooit het door het raam op de binnenplaats, voor de voeten van de Guise zelf. Wie dacht dit ooit mogelijk: deze necant zijn zakdoek, bukt, veegt het bebloede gezicht, dat daar voor hem ligt, af om te zien, of het wel waarlijk rijn vijand ie geweest wien men zoo het leven heeft afgesneden. En gaat dan elders moorden Zoo beroofde Frankrijk zich van wat de heele wereld in eerlijker oordeelende tijden het benij den zou. Do schuld van het uitdenken en bewerkstel* ligen dezer zaak ligt voor rekening Yan Frank* rijk'e koning en van zijn moeder. Van Karei IX tot nog toe slechts een roi-fainéant, roet niets anders bezig dan met het wreedo jachtgenot en met wat smeden uit liefhebberij; doch juist omstreeks 1572 rijn plaats als heereclier zoo* kend. En van do beruchte Catharina de Medicis; niet ten onrechte berucht, omdat ze immers even gewetenloos als bekwaam was. den man (Ier juffrouw, die in een Haag6che winkel de vergiftigde rum boon en had aange boden. Dezo man, een zekere Brackée heeft niet dodelijk bekend, doch is eerst na zes dagen hardnekkig ontkennen, d-oor de mand gevallen. Daarbij heeft de recherche de volgende methode gevolgd. Een inspecteur liot den verdachte, die beweerd hadniet van belladonna, atropine en de scheikunde tn het algemeen af te weten, onder het voorwendsel dat hij diens handschrift wilde zien, scheikundige formules opschrijven. Daarbij bleek alras, dat de verdachte meer van scheikunde af-wist, dan 'hij wilde doen voorkomen; zich aldus verraden ziende, legde bij spoedig em volledige bekentenis af. Door deze bekentenis kwam de politie het roover- complot in Amsterdam op het spoor. Hoe de Amsterdamsche schuldigen werkten, ie reeds ge publiceerd Als bijzonderheid kan nog vermeld worden, dat Brackée eens per abuis een gedeelte van een glaasje likeur, waarin de atropine rioh bevond, zelf iheeft leeggedronken, met bet ge-: volg dat bij dienzélfden macht nog in het Wil- helmi nagas thuis moest worden opgenomen en daar maast een zijner slachtoffers, een Am- st er dam sofa en medicus kwam te liggen. Thans staat ook bij de politie vast, dat al de beroovingesn gepleegd zijn in het tijdvak, dat de eohtgeuoote van Brackee in de gevangenis ver toefde. Toen zij ontslagen werd en bemerkte welke gevaarlijke handelingen er in haar wo ning gesohiedden, beeft zij haar man aangera den naar Den Haag te verhuizen, omdat zij vreesde, dat den een of anderen dag deze kwade practijken toch uit zouden komen. In Den Haag beeft bet echtpaar slechts tweemaal df beroo- vimgistruc toegepast; eenmaal, gelijk bekend ie, in den winkel in de Yan der Meerstraat, en eenige weken daarvoor op Plein 1813, tegenover een onbekend gebleven heer, die wel een bonbon aannam, doch niet bedwelmd geraakte. Verschillende vrouwen deden dienst als lok vogel naar bet bnis in de Lutmastraat, doch ook kwam het voor, dat Brackee en zijn helpers menschen op een spelletje kaart noodigden en in het verloop van den avond bedwelmden. Zij zelven noemden het ,,een kunstje slikken", maar zij zijn meestentijds niet bijster fortuinlijk ge weest, met het slikken van kunstjes, want groote bedragen hebben zij nooit kunnen Toovcn. Meermalen hebben de slachtoffers acht negen dagen in het Wilhelminagasthuis moeten doorbrengen eer ze weer op straat waren na de vergiftiging. Bij den voormalig en drogist Vos, thans foto handelaar, zijn geen chemische preparaten ge vonden die gebezigd werden bij de beroovingen. Dezo medeplichtige heeft atropine tegen buiten sporig boogen prijs aan Doorgeest verkocht. De politie veronderstelt, thans de geheele gevaar lijke .bende geknipt te hebben. Man In brand. Terwijl een machinist in de macbin ekam er van een schip in het bassin te Maastricht werk zaamheden verrichtte, geraakte een vat petro leum in brand met het gevolg, dat de vlammen hoog opsloegen en de man spoedig in vlammen gehuld was. De machinist snelde naar het dek, en wist, door in het water te springen, de vlammen te dooven. Met brandwonden aan banden en gelaat werd hij aan boord gebaald. Nadat de Gem. Gen. Dienst dc eerste hulp bad verleend, werd hij* naar het ziekenhuis ver voerd. Verduistering vfln f *30.000. De recherche to IJmuiden beeft aangehouden M. J. C. v. R., bedrijfsleider dor firma Wed. S. J. Groen, reederij en vischhandel aldaar. Hij meet zich volgens de „Tel" hebben schuldig ge maakt aan verduistering tot een bedrag van on* gevoer f 30.000, ten nadoele zijner firma, door gedurende anderhalf jaar lang valsclie kwitanties af te geven en zich het daarop verkregen geld toe te eigenen. Verdronken. Te Zwinderscheveld is het 9-jarig dochtertje van den landbouwer J. S.. gisteren bij het pluk ken van braambessen verdronken. Een moedig meisje. Op moedige wijze beeft een negenjarig meisje te Brighton, haar drie jaar oud, broertje van oen wissen dood gered. Het meisje was op een weg met verscheidene ander© kinderen in vurig spel gewikkeld, toen zij plotseling een auto zagen naderen. Het troepje stoof Uiteen, maar ©en driejarig jongentje, dat niet zoo snel uit de vooten kon als zijn speelkameraadjes, dreigde onder den auto ver pletterd te worden. Zonder een oogenblik te aar* zelen snelde zijn negenjarig zusje terug, greep het kind en wiet hem t© redden. Zelf word het meisje echter door het voertuig aangereden en omvergeworpen, terwijl een der wielen over het lichaam reed. Met ernstige kneuzingen werd het meisje opgenomen en naar het ziekenhuis over gebracht, maar zelf glimlachte zij nog en ver klaarde: Ik mankeer niets. De vraag is opgeworpen of deze twee al van over lang op hun misdaad hadden aangestuurd, toen ze op St. Bartholomeua werd uitgevoerd, of niet. Waarschijnlijk niet. Want kort voor ze als een knetterende donderslag in heel Europa vriend en vijand opschrikte, zag het er in 't geheel niet naar uit of zulk een verwoestend onweer over Frankrijk losbarsten zou. Integendeel. Dank rij hun gemeenschappelijke anti-Spaansche idealen was er toen tusschen de Franscho majesteiten en de Coligny waarbij als vierde nog onze Lo dewijk van Nassau, een tweede de Coligny! <-* een soort samengaan, half en half vriendschap zelfs, gegroeid. Terwijl het volstrekt den indruk ï.iet maakt, dat Catharina en haar zoon daarbij bewust gehuicheld zouden hebben. Van den kant van Karei is daarvan tenminste zeker geen 6prake geweest. Diens bewondering voor en ver trouwelijkheid met den sedert kort weer naar hot hof teruggekeerden roemruchten Hugenotenloider was stellig echt. En ofschoon Catharina altijd ©en dienares der Tweeslachtigheid is geweest, voortdurend heen en weer zwevend tussehen toe* geeflijkheid en vijandschap ten opzichte van de Hugenoten: de voorstelling als ware al die too- geelelijkheid nooit anders dan veinzerij geweest, om des te ongestoorder de doeleinden van haar vijandschap te kunnen bereiken, zou haar toch onrecht aandoen. Doch vanwaar dan kort daarop plotseling die grooto verandering in do om6tandighoden? Bij Catharina moet ze in 't leven geroepen zijn door jaloezie op de Coligny en door 't mis lukken van haar moordaanslag op dezen. Zou rijn haast van dag tot dag klimmende invloed op haar zoon werkelijk aan d© tot dusver door haar gespeeld© rol een einde weten te maken? Eer dat gebeurde zou zo dan toch in allen gevaho het uiterst© beproeven. En toen dat beproefd was maar mislukt! Toen. de Coligny wel gewond was, maar niet gedood! Toen forceerde de vrees over die mislukking en voor de gevolgen ervan op eens een verbreking van dat 1 abtei e evenwicht, waarin zo altijd geleefd had. En bewerkt© het gruwelplan om dan maar bot Hugenotendom op? eens uit den weg to ruimen. En toen veranderde, onder den drang der voor Diets terugdeinzende energie van d© moeder, ook do zoen. Aanvankelijk verpletterd© hem de tijding van wat zij reeds gedaan had en voor de toekomst nog noodzakelijk achtte. Een moordaanslag op den man, die hij „monpère", mijn vader, noem de! Een massavernietiging van een groep on derdanen, waar toch veel goods en dappers on* der stak! En ©r barette dan ook een beltig ver zet bij hem los. Maar het eind was toch dat hij met do gemaakte misdaadplannen aceoord ging. Er meo accoord ging niet alleen, maar er nog hot meo6t van allen op aandrong, dat ze in het snelst mogelijk tempo zouden worden ten uitvoer gelegd. En zich zoo werkelijk niet minder schul dig maakte dan zijn moedor, uit wier duivelsche hart zo waren gesproten. Roeds sinds lang heelt de geschiedenis de aanlcgger8 en bedrijvers van het misdrijf van den Bartelsnacht veroordeold. Al wat in October 1572 ten aanzien van do Coligny zelf en zijn bezit en rijn nakomelingschap (voor eeuwig zou zo eerloos wezen!) is bepaald, is al meer dan drio eeuwen voor zoover dat kon weer ongedaan gemaakt. En hetzelfde Parijs, dat hem zoo schandelijk heeft bejogend, eert hem nu door een standbeeld. Maar door het feit als zoodanig was geen streep to halen. En in rijn gevolgen is het blij ven nawerken tot heden. Voor Frankrijk rijn die kleiner geweesf, dan aanvankelijk leek het geval te zullen vezen. Juist omdat de Bloedbruiloft, naar ik toonde meer een plotseling optredende dissonant is ge* woest dan een lang vooruit beraamde opzet, heeft zij in het national© lichaam een minder afzichtelijk litteeken achtergelaten dan t© ver* wachten was. Des te moor hoeft zo echter bot Calvinisme geschaad. Een partij van den kleinen burger is dat er door geworden. In het Frankrijk van voor den Bartelsnacht was het dat in veel mindere mat© dan in de andero Calvinistische lauden; Honga* rije van welks Calvinisme wij echter, door het woeden der Turken in dat land. niet veel weten dan uitgezonderd. Nu de Bloedbruiloft aan dat Calvinisme mot zulk een grooten aristo* cratiscben inslag een einde hoeft gemaakt, is het nergens blijven voortleven. En komt ons dat nu niet op een heel groot gemis te staan? Hoe beteekenisvol waro het go* wecst, indien ook dio nuanco dozer groote loveua* richting zich had kunnen ontwikkelen, had kun* nen toonen waartoe zo leidde, en wolke mogelijk* heden in haar besloten lagen voor bot leven en de taak der kerk van Christus, voor de ..omst van bet Koninkrijk van God. Es hat nicht sollen sein! Wij kunnen er ovor treuren:, het dient aanvaard. In het geloof, dat ook dit door de wijsheid Gods zoo boworkt werd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1922 | | pagina 7