Tweede Blad.
Vrijdag 23 luni 1922.
Op de Sfaadstribune.
'foor niot ingewijden had het den
strbiin, alsof de agenda Maandag in een
korte middagzitting zou worden, afge
werkt.
De ingekomen stukken waren weinig in
getal en van weinig beteekenis, zoodat al
zoer spoedig kon worden begonnen aan
de behandeling van de agenda, waarvan
de eerste 15 punten in enkele minuten
werden afgehandeld.
En toch, terwijl de agenda in 't geheel
slechts 18 punten telde, is het niet gelukt
in de avondzitting, die tot over elf duurde
gereed te komen.
De oorzaak daarvan was te zoeken in
het laatste punt, de reorganisatie van het
onderwijs, waarover zoo breede debatten
werden gevoerd, dat het. zeer goed moge
lijk is, dat aan dit punt nog een middag
en avondzitting moet Worden gewijd.
Vooraf echter kwamen aan de orde, n.l.
het Volks- en Schoolbad in de Van der
Werfstraat en het voorstel inzake de ver
laging van don gasprijs.
Bij dit laatste punt hield de heer Wil
brink (C. H.) een principieel betoog,
waarin hij er tegen opkwam, dat weer
opnieuw een poging wordt gedaan om de
huisgezinnen te ontwrichten. Dat is wel
niet. het doel van dit voorstel, maar
practisen zal het toch het gevolg ervan
zijn. We hebben nu al schoolv o e d i n g,
schoolk 1 e e d i n g, 6choolv e r p 1 e g i ng
en nu komt daar weer bij dat de school
ook voor de reiniging van de kinde
ren zal zorgen. Op die wijze, zoo betoog
de hij wordt het gezinsleven ontwricht, en
daaraan wenschte hij niet mee te werken.
De heer de Lange (A. R.) onderschreef
doze prracipieele Bezwaren, maar daar
over het beginsel in 1920 is beslist, meen
de hij, dat het nu niet de tijd was daar
over te spreken.
De heer Knuttel (Comm.) daarentegen
beweerde dat nu juist «en stap in de goe
de richting gedaan werd. Alleen ging het
voorstel hom niet ver genoeg. Hij wilde
eenvoudig de kinderen zoowel van de
openbare als van de bijzondere scholen
verplichten van de schoolboden ge
bruik te maken.
Ook de wethouder, de heer van der Lip,
wees er op, dat in 1920 de principieels
kwestie is beslist.
Wij willen dit niet ontkennen. Maar als
toen een verkeerd besluit werd geno
men, rvas het dan niet verstandig om
thans an dien weg terug te keeren?
Het is toch duidelijk dat we op deze
wijze 6teeds verder gaan en zelfs de ouders
opvoeden in de leer, dat niet de
ouders, maar de gemeenschap voor de
kinderen heeft to zorgen.
Naast de principieel© vraag kwamen ook
practise he bezwaren aan de orde. B.
en W. willen het schoolbad gratis open
/stellen voor do leerlingen der 3e klasse
scholen, maar nu wil het. geval, dat door
de reorganisatie straks die scholen ver
vallen. De wethouder achtte dit geen be
zwaar, omdat het toch niet mogelijk is
precies aan te geven wie wél en wie niet
(voor gratis behandeling in aanmerking
komen. Er moet een groot© lijn worden
getrokken ook al is die dan niet geheel
juist.
Wij hechten niet al te zeer aan formeele
beswaren, maar het is toch niet duidelijk
waarom de wethouder zoo krampachtig
aan de 3e klasse-scholen vasthield en
•laar niet een andere formule naast, of
Toor in de plaats stelde, b.v. scholen die
eindonderwijs geven.
De heer de Lange wilde een inkomen-
grens bepalen, maar zoo werd betoogd,
dan zullen de practische bezwareor nog
grooter worden, daar dan de klassen ge
splitst worden, wat trouwens nu ook reeds
hot geval is, omdat het aantal kinderen
dat tegelijk gebaad kan worden niot.
klopt, met het aantal leerlingen per klas
se en omdat het baden niet verplichtend
i's en allicht een deel der ouders voor de
eer zullen bedankeu. Dit voorstel werd
echter met groote meerderheid verwor
pen.
De heer Groeneveld wilde alle leerlin-.
gen dor lagere scholen gratis behandelen,
maar ook dit voorstel werd verworpen.
Niet anders ging het met het voorstel
Knuttel, die niet alken alle leerlingen
der lagere scholen, maar ook alle ingeze
tenen gratis wilde doen baden. De kosten
zoo redeneerde hij", moeten dan maar uit
de belastingen worden gevonden.
Daarom trok het ook zoo de aandacht,
dat dit voorstel nog drie stemmen van
rechts kreeg, n.l. die van de hoeren Wil-
mer, Bisschop en Jan de Lange.
Het bleek echter dat beide eerstgonoem- i
de heeren zich vergist hadden.
Dos temeer onbegrijpelijk is ons echter
do houding van ons jongst» raadslid, die
later tegen het voorstel van B. en W.
stemde, blijkbaar omdat hot hem niet ver
genoeg ging.
B. cn W. wilden n.l. niot alleen de leer
lingen der 3o kl. scholen, gratis toelaten,
maar ook alle personen aan wie een
kaart is uitgereikt, recht-gevende op kös-
telooze genees- en heelkundige hulp.
Dit gaat dgs al tamelijk ver.
En toch gaat bet een anti-revolutionair
niet ver genoeg.
Wij vermogen niet dit standpunt te bo-
grijpen.
De voordracht van B. en W. werd ten
slotte aangenomen.
Met den heer de Lange vertrouwen we,
dat den ouders goed duidelijk zal worden
gemaakt, dat het schoolbad voor hunne
kinderen niet verplicht is en met den
heer Wilbrink, dat de groot© meerderheid
er voor zal bodanken aan deze uitbrei
ding van de gameenschapszorg mee te
werken.
Na het schoolbad, waarbij bet de aan
dacht trok, dat Mevr. Dubbeldeman, die
gedurende het spreken van den heer Wil
brink nogal opgewonden deed, niets had
te zeggen, had de roorganisatie van het
onderwijs aan de orde moeten komen,
maar Mevr. van Itallie wist gedaan te
te krijgen, dat eerst de verlaging van den
gasprijs aan de orde kwam.
Do heer van Eek had een verlaging van
2 cent. voorgesteld, terwijl B. en W., en
zooals later bleek, op zeer wel te verdedi
gen gronden, voorloopig niet verder wil
den gaan dan een verlaging van 1 cent
Een verdere verlaging was naar hun oor
deel, ook in verband mot het nog niet
werken van'de nieuwe stokerij, die vooral
in 't begin teleurstelling kan opleveren,
met een goed© bedrijfspolitiek niet over
een t© brengen, terwijl ook met de finan
ciën der gemeente in het algemeen moet
worden gerekend.
Het vermenigvuldigingscijfer is on
langs belangrijk verlaagd eji dus is het
zeor gced mogelijk, dat om de rekening
sluitend te makon een deel van de baten
der Lichtfabrieken noodig is. Mocht dit
inderdaad het geval zijn, dan is daaraan
dit voordeel verbonden, dat de Leidsche
ingezetenen niet don vollen last hebben te
dragen, wat naar de heer Wilmer betoog
de, wol opweegt togen het bezwaar van
den boor v. Eek, dat do gasprijs, in te
genstelling mot den hoofdelijken omslag,
niet progressief is geregeld.
Intusschen verdient het opmerking,
dat het advies van B. en W. niet door
het onlangs- aangenomen voorstel van
dn heer de Lange beinvloed was. Immers,
reeds bij missive vau 12 Mei spraken B.
en W. als hun oordeel uit. dat met een
verlaging van 1 cent moest worden vol
staan.
De heer v. Eek achtte hot derven van
winsten door de gasfabriek verdedigbaar,
door er op t© wijzen, dat de fabriek over
zeer groote reserves beschikt, het
bedrag door hom genoemd was inderdaad
niet gering. Om de beteekenis hiervan te
beoordeelen, zou men echter moeten weten
welk bedrag per jaar gereserveerd wordt.
Voorts gelukte het. hm niet te ontzenu
wen bet argument door den heer Bots
aangevoerd, dat ook meerdere lichamen
in den gasprijs bijdragen, die door den
Hoofdelijken Omslag niet worden getrof
fen-
Het eind van de zaak was, dat. de stera
men over het. voorstel van den heer v.
Eek staakten. Doordat drie leden afwe
zig waren is het mogelijk dat in do
volgende vergadering dit. voorstel wordt
aangenomen. W a a r s c h ij n 1 ij k is het
echter niet, daar, als we ons niet vergis
sen, de heer Eikerbout dan niet aanwe
zig zal zijn, terwijl de stemmen van de
heeren Sanders en Schoneveld elkaar wel
zullen noutraliseeren.
In de avondvergadering werd een be
gin gemaakt met do reorganisatie van het
onderwijs.
Een voorstel van den heer v. Hamel
om in verband mot de te wachten wets
wijziging dit punt aan te houden, kreeg
slechts eene stem, die van den voorstel
ler. s
De algeineono beschouwingen waren
van weinig bet©ekeni6. Van veel meer be
lang was het debat over het voorstel van
den heer Knuttel, waarmee dat van de
Vrijz. Democraten in hoofdzaak overeen
stemde, om n.l. de zoogenaamde eenheids-
school in te voeren, zoodat allo kinderen,
onverschillig hun stand en aanleg, naar
eenzelfde model zullen worden opgevoed.
In een keurig betoog heeft de heer Mey-
ncn de nadeelen van het socialistische en
en communistische en Vrijz. Democrati
sche ideaal uiteengezet.
Het. was een klaar en, naar het ons
voorkwam, overtuigend betoog, behalve
natuurlijk voor hen, die vastzitten aan
zekere dogma's en liever niet overtuigd
willen worden.
Dit bleek wel het best uit de moeit© die
d» heeren Sytsnia en Groeneveld deden
om van het betoog des hoeren Moynen
een geheel verdraaide voorstelling te ge
ven.
In de volgende vergadering komt eerst
de wethouder aan het woord.
De beslissing van den Raad schijnt ons
niet twijfelachtig.
KERK EN SCHOOL
Intrede Ds. P. J. Itoscam Abbing.
Na Zondagavond j.l. als predikant dor Ned.
Horv. Gom. to Amsterdam in do Nieuwe Kerk
to zijn bevestigd door zijn zwager Ds. E. J. H.
van Leeuwen, predikant te Arnhem, mot eono
leerrede over Joh. 3: 29, deed Woensdagavond
Ds. Roscam Abbing, overoekomen van Looe»
duinen, vroeger to Leiden, zijn intrede te Ann
sterdam in 't zelfde kerkgebouw, welke dienst
door een groote schare werd bijgewoond^ waar
onder vele ambtsbroeders.
Onder het zingen van Pa. 79: 4, 7, boklom
de nieuwe herder en leeraar den kansel, waarna
werd voorgelezen JoCl I.
Als grondslag zijner predikatie had spr. go-
kozen Rom. 11: 45: „Maar wat zegt tot hem
het Goddelijk antwoord? Ik heb mijzelven nog
zevenduizend mannen overgelaten, dio do knio
voor het beeld van Baal niet gebogen hébben.
Alzoo is er dan ook in den togenwoordigen tijd
oen overblijfsel geworden naar de verkiezing
der genade."
Naar aanleiding van dezo woorden wildo spr.
wijzen op do rechtvaardigheid en barmhartigheid
Gods, en schilderde in treffende taal de geschie
denis van Elia met de Balilpricstors, wat eehijn-»
baar geen vrucht opleverde, omdat hei volk on
aandoenlijk bleef.
Waartoe, zoo zeido spr.. mooton ook wij nog
preeken en ons best doen? Het volk blijft ion
merg toch onverschillig.
Doch de Heere zou zijn knecht verblijden door
eene openbaring Zijner heerlijkheid, verschrik
kelijk voor Zijn vijanden, maar liefelijk voor
Zijn volk.
Zijn er, zoo vraagt spr., in dezen tijd geen
oordeelen op aarde en in de Kerk? Ontroerend
is bet echter te moeten ervaren, dat do menschon
zich niet bekeeren, maar zich verharden.
Vervolgens wees 6pr. op de rechtvaardigheid
en barmhartigheid Gods en zeide, dat do sluis
deuren van de eeuwige liefdo Gods zijn opengo-
zot in Jezus Christus.
Spr. eindigde met te zoggen, dat het geloof is
een toor^ plant, die echter door de liefdo Gods
onweerstaanbaar zal opgroeien en dio groei on
overwinnelijk is.
Nadat gezongen was Ps. 101: 1, bracht spr.
m de eerst© plaats dank aan zijn boveatiger, Ds.
van Leeuwen en richtte daarna enkele hartelijk©
woorden tot de anwerigo predikanten, ouderlin-»
gen en diakenon, leden van het Kiescollege,
Godsdienstonderwijzers en den nieuwen kostor
der kerk.
Daarna zong do gemeente haar nieuwen leeraar
too:
„Dat 's Heeren zegen op u daal",
waarna deze dienst werd gesloten.
Synode en Vronwenkyiesrecht.
„Er is van 'geachto ^vrouwelijke rijde te ken
nen gegeven, "dat het wenschelijk zou zijn, dat
do Synode (AJgemeono Synodale Commissio)
haar stem mocht verheffen om (door bemiddeling
van de Evangeliedienaren) do zustere der Go*
meent© op te wekken „toch gebruik te maken van
hare stcmbevoegdhoid. De vrees word waar
schijnlijk niet ten onrechte uitgsproken, dat,
vooral ten plattelando, vele vrouwen afkeerig
zullen zijn van de vervulling van haren stem
plicht. Toch zullen hare stemmen onmisbaar zijn,
nu partijen, wier met-Christelijke boginsolen
openbaar zijn, in het land alles doen wat zij
vermogen om van het stemrecht dor vrouw ge
bruik te maken.
Het is uitgesloten, dat do Hervormde Kerk
als zoodanig zich zou begeven op politiek tsr«
rein en dat haar Bestuur voor een bepaalde
partij propaganda zou maken.
Maar wij hebben gemeend, niettemin aan het
bovenstaande hier plaats to moeten geven, op
dat de vrouwelijke leden der Gemeente zich niet
onthouden bij de a.s. verkiezingen voor de Twee*
do Kamer en daardoor des te moer kansen zou
den geven aan hen, wier overwegende macht zij
selve niet kunnen begeeren." Wbl. N.-H.-Xerk,
Theologische schooldag.
Gisteren werd de Theologisch© schooldag ges
houden in de Burgwalkerk te Kampen.
In den vooravond ging Ds. J. D. van der
Munnik, om-predikant te Zeist, in een ure des
geboete voor. Na afloop vond eon bcgroetings-
samenkom6t plaats onder leiding van Ds. Bos,
van Stadskanaal.
Hot openingswoord op den Schooldag werd he*
den gesproken door den rector Prof. Ds. S,
Groijdanus.
Spr. begon met in liet licht te stellen den
zegen, dien God dit jaar in rijke mate aan de
Theol. School geschonken heeft, en wees daarna
op enkele verschijnselen in het leven der vol
keren op het terrein der natuurwetenschap, die
als luide de onmisbaarheid van God en Zijne
hulp prediken. Was daar toch bij den meu3cb
tot voor enkele jaren oen trotsch hoogheids-1 en
machtsgevoel, dit werd beschaamd en geknakt
door den oorlog en hot vruchteloos zoeken daarna
om rocht en vredo en welvaart to doen weden
keeren. Ook korde men inzien, dat veler vaat
vertrouwen op 's menschon kennis van do naiunr
en hear wetten niet gerechtvaardigd is. In de
vorige eeuw was deze kennis tot hoogen bloei
gekomen. Men meende zelfs „ijzeren" natuurwet-»
ten ontdekt te hebben, volgens welke alles zon
mootcn gaan, en heel het woroldboloop door den
"mensch te berekenen, ware; en beweerde, dat
alzoo bijzondere inwerking door God en wonde
ren onmogelijk waren. Doch het radium word
devonden. De evolutie-theorie bleek slechts phi*
leeophie. Prof. Einstoin kwam met zijne relati-
viteitsloer. En het begrip natuurwet word nauw
keuriger onderzocht door Prof. Kohnstamm, die
aantoonde, dat men rich do zaak veelazinB te
eenvoudig voorgesteld had. Alzoo bleek ook van
uit het gezichtspunt van nauwkeurige en grondige
natuur-wetenschap er alleszins plaats te voor
Gods werk van schepping en regeering. Een en
ander dringt ook de noodzakelijkheid der ver
kondiging van God en Zijne macht en gonado
te moor aan, en stelt daarmede tevens de be
hoefte aan theologisch onderwijs, .om tot die
verkondiging recht te bekwamen, opnieuw in het
licht.
Gerei. Zendingsschoolvereen. Jachin."
Bovengenoemde vereeniging hield deze week
t© Delft hare jaarvergadering.
Uit liet verslag van den penningmeester, den
heer P. Koster, bleek, dat het saldo der vereeni-
gingekas over 1920 sloot met een 6aldo van
f 175.70. In 1921 kwam aan contributie in
f 1646.65, Met verschillend© ontvangsten kornt-
men lot een totaal van f 3563.36*. De uitgaven
bedragen f 3700.78* zoodat or een nadeelig saldo
is van f 137.42. Evenwel is er een tegoed op de
postrekening van f 1500. Nog werd gewezen op
de 6tijging der ontvangsten wat de contributie
betreft, zoodat men inzake de financiën nog geen
roden tot klagen heeft.
Prof. Dr. P. W. Grosheide, van Amsterdam,
wenschte bij zijn causerie ovor „Verkort© Bijbel»
uitgaven" een drietal stollingen toe to lichten en
wel:
1. De meeste verkortingen van den Bijbel zijn
gegeven met de op zichzelf goede bedooliog den
Bijbel nader te brengen tot het volk.
2. Bij het verkorten van den Bijbel moet men
stoeds te werk gaan naar het oen of andere bo-
ginsel en het is juist dit opgostold zijn naar «v?n
bepaald beginsel, dat een verkorte Bijbeluitgave
geheel doet verschillen van eon volledigen Bij-
bol.
3. Liever dan den Bijbel te verkorten, very
spreid© men bij gelegenheden, waar men den
volledigen Bijbel niet brengen kan, onverkort©
Schriftboeken, mot name Evangeliën, Brieven,
Psalmen.
In de middagvergadering sprak Ds. J. Wate
rink van Zutphen over: Het contact tusschen on
derwijzer en kind op de Zondagsschool.
Spr. vatte zijn referaat in do volgende stel
lingen samen:
1. Voor het verkrijgen van het recht© contact
tusschen onderwijzer en kind op do Zondags-»
school, is het noodig, dat dit contact voornamelijk
gezocht wordo op drieërlei wijze: bet overwicht
van den verbalenden persoon, hot evenwicht van
den verhaal-vorm cn het gewicht van het ver
haald© moeten op het kind invloed oefenen.
2. Do onderwijzer zij zich van zijn overwicht
bewust op zulk een wijze als dat voor de eigen
aardige hebbelijkheden van de kinderziel ge-
wenscht is; zijn geestelijk meer-zijn moet steeds
liefdo wekken tot den persoon, opdat hetgeen hij
verhaalt, worde gezien ala met gezag gebracht;
hij hebbo het overwicht voornamelijk in een ken
nen. verstaan en doorgronden van de motieven,
dio de kinderziel in actie zotten, en in eon be3
wustrijn van do roeping, dio hij van Godswege
tegenover de kinderen van zijn klas heeft.
3. Voor een recht ovenwichtigen verhaalvorm
is hot noodig, dat ovenwicht to zien in het licht
van de bewonderings-, afkeuriugs- on waardeo-
ringsmotieven van het kind zelf; daar waar deze
motieven door algemeene, plaatselijk© of tijde
lijke toestanden ongewoon gedeformeerd zijn of
deformeerend werken, pogo de onderwijzer door
voorzichtigo correctie veranderingen aan te bren-»
gen.
4. Het gewicht van het verhaalde, dat voor
hot bewustzijn van den onderwijzer ligt in bet
wezen en de waarde van hot Evangelie Gods, zal
door hot Zondagsschoolkind zooveel mogelijk
allereerst in tastbaren of zichtbaren vorm moeten
gezien worden; bij de applicatie of toepassing
van het gesprokene moet dus het contract van de
levens- cn boschouwingswercld van hot kind mot
het gesprokene zoo groot mogelijk zijn.
5. De practische toepassing van zielkundige
rcgols blijve steeds oen hulpmiddel, dat nooit
overschat mag worden. De Zondageschoolonder»
wijzer vergat© nimmer, dat hij mot ©en zondig
kind te doen heeft, voor 't welk slecht één re--
medio is: het bloed van Jezus Christus; en het
zwaartepunt Yan zijn optreden zij iinmor weer
in rijn pogen hot geweten en de ziol van het
kind met het Woord Gods to troffen.
Bezwaren.
Onze huisbezoekers, zegt de Zeeuw,
hebben hier en daar a! gerapporteerd van
bezwaren tegen 't Kabinet en do Kamer-
dat "een Kabinet nooit precies in alles zijn
beginsel kan uitvoeren,golijk hot wil, en
club. Waar hot om der waarheid wil
moest, hebben zij die bezwaren aanvaard;
maar zij hebben vooral doen uitkomen
dat onze Club, die slechts dorlien leden
tolt, wol eens eindigen moet mot op be
paalde punten het minder slechte voor
hot slechte te aanvaarden.
In zake onderwijs werd herinnerd dat
het Kabinet, minister do Visser voorop,
niot meer geven kon, dewijl hij blijven
moest binnen het raam dor Bevrediging;
en gebonden was aan den wenk van fin
collega van financiën, die wegens der tij
den geldelijkon nood slechts het uiterst©
kon toestaan.
In zake de uitbreiding van den leer
plicht werd herinnerd dat de groote meer
derheid onzer Kamerleden zich de laatste
maal daar tegen verklaarde.
Dat het algemeen stemrecht, ook voor
vrouwen, na bestrijding, ten slotte moest
worden aanvaard, of althans moest *~>or-
den doorgelaten, werd toegegeven; -Ach
er werd tevens gewezen op de belangrijke
discussie, gevoerd bij do behandeling der
voorlaatste voorstellen tot grondwetsher
ziening, toen door v. d. Voort van Zijp,
Breumcr en Brummelkamp algemeen
kiesrecht en vrouwenkiesrecht op grond
van onze beginselen werd afgewezen, door
den heer Rutgers eenu if nemende uiteen
zetting van het organisch gezinshoofden-
kiesrecht geleverd werd, en een amende
ment van den heer Lobman tot wegne
ming van het passieve vrouwenkiesrecht
door bijna al onze mannen werd onder
steund.
Voorts werd herinnerd aan deze twee
feiten: lo. dat het voorstel-Marchant ten
opzichte van het actieve vrouwenkies
recht onzerzijds door den heer De Wilde
krachtig word bestreden en de gansch©
club, op twee na. daar tegen stemde, ter
wijl onze antirevolutionaire leden der
Eerste Kamer Idenburg voorop zich
hierbij niet minder krachtig aansloten.
Deze huisbezoekers hebben goed geant
woord.
Men neme er nota van, overal waar het
huisbezook in gang is, en men op dezelfde
en dergelijke bezwaren stuiten kan.
Ho© zij betaalden.
Zijn gevoel voor humor verliest de
Woenor zelfs in deze benarde dagen niet,
schrijft do Maasbode. Terwijl de oen©
paniek op do andere volgt, vertellen d©
bewoners der Donaustad elkaar de vol
gende anecdote.
Do conferentie van Genua was afgeloo-
pen. In d© hotels werden do koffers ge
pakt, den gasten werd de rekening ter
hand gestold.
Lloyd George greep in zijn vestzak.
Men hoorde pondon, helder-klinkenda
goudst ukken op het- marmoren bet aalbord
van de „office" rinkelen.
Séhanzer. Italië'© machtig© minister,
strooide lires over de nota uit; mooi©
zilveren munten. Én de hotel-directeur
boog voor hem geen grand minder diep
dan voor Lloyd George.
Barlbou haalde zijn portfouille te voor
schijn, en nam er oen chequeboek van het
Crédit Lyonnais uit. Hij scheurde er een
blaadje uit, vulde het met zijn gouden
vulpen in, zette zijn naam eronder, en d©
maftro d'hotel maakte de buiging van 90
graden, waarop de groote entente aan
spraak kan maken.
Toen kwam Schober aan de beurt, Oos
tenrijks lijdende kanselier. Uit zijn groo
te actentasch nom hij twee reuachtig©
formulieren. Er waren'zegels op geplakt,
en er stonden stempels op, ronde, drie
hoekige. langgerekt© en handteekeningen,
duidelijk© en onduidelijke, en teekens in
zwarte, roode, groene en blauwe inkt De
heer Schober schreef getallen en w< /en
in de rubrieken, trok lijnen, schroei
„Pardon, mijnheer!" zeide de maiti©
d'hotel. is dat. een aanwijzing op een bank
of
„Neen," antwoordde de bondskanselier
even beleefd, „he»t. zijn twee vrachtbrieven
Twee waggons met kronen staan aan hot
etazione Piazza Principe".
Toch maakt© de hotelman een bewe
ging, die er als een buiging uitzag. OHge-
veer honderdzevenenzeventig graden.
Een weinig nerveus legt men thans
den hoer Tsjitsjerin zijn rekening voor,
Doze deed een haal aan zijn sigaret, greep
in zijn zak en haalde een klein pakketje
te voorschijn, dat hij op tafel wierp. Het
klonk metaalachtig.
De „ma'ure d,hotel" had in do kranten
gelezen, dat de sovjet-regeorlng de kerk
sieraden in beslag had genomen. De in
houd van het pakket kon dus kostbaar
zijn.
„Ik vraag het voor de omrekening,
mijnheor", zeide hij. „Is daar ongemunt
goud in of zilver?"
De heer Tsjitsjerin echter antwoordde
van achter een dikke rookwolk zijne siga-
ret:
„Noen. Het zijn de cliehó's van onz»
banknoten. Drukt u er maar zooveel van
als uzelf wilt.
Sociale Beschouwingen.
Kamer van Belangen. Geen nieuw
denkbeeld. Collectieve arbeidsovcr-
ïj eenkomst Bindend verklaring? Bc-
-°f* drijf srechtspraak.
Behalve de punten waarop wij in een
vorig nummer de aandacht vestigden, ko-
mon op de Algemeene Vervagering van
het. Ned. Werkl. Verbond „Patrimonium"
ook nog verschillende andere voorstellen
aan do orde.
Zoo komt de aid. Axel met e©n voor-
slcl. dat op het eerste gezicht, niet ge
heel duidelijk ie.
„Aangezien zoo heet het de maat
schappelijke vraagstukken, die zich voor
een groot deel bewegen om de vraag van
hel materieel belang, hetzij dat van
personen of van groepen steeds meer
de gezonde ontwikkeling van de partij
politieke beginselen der staatkunde in go-
vaar brengen on het niet, zelden blijkt, dat
ral van mannen eenzelfde oplossing dezer
vraagstukken voorstaan, zonder tot
eenzelfde politiek partijverband t»
behooren; noodige de Jaarvergadering
het Bestuur uit, deze zaak in studie te ne
men, daarover zo-o tijdig een rapport in
t© dienen mot de noodige voorstellen om
hierin tot verandering t© geraken, dat het
rapport in de volgende Bondsvergadering
kan worden behandeld."
Hier wordt dus alleen geconstateerd,
dat de maatschappelijke vraagstukken de
„gezonde ontwikkeling van de partij-poli
tieke beginselen in gevaar brengen"
waarom het bestuur wordt uitgenoodigd
dez© zaak in studie te nemen.
Uit de bijgevoegde toelichting blijkt al
thans iets beter wat bedoeld wordt.
Men wil de politieke en de sociale actie
zooveel mogelijk gescheiden honden om
dat eenerziids do maatschappelijke actie
door de politiek teveel beïnvloed wordt,
terwijl aan den anderen kant de strijd
voor do aociale belangenoen nadeeligen
invloed kan hebben op het politieke le
ven.
De afdeel ing zou daarom naast de
Tweede Kamer een officieel lichaam wen-
schen Kamer van Belangen waarin
de economische belangen van de maat
schappij en van den Staat worden behar
tigd.
Do hier uitgesproken gedacht© is niet
nieuw. Bekend is, hoe Dr. Kuyper reeds
in '78 voor een Kamer van Belangen het
pleit voerde en hoe in het program van
actie der A. R.-partij gevraagd wordt:
uitbouw van het instituut der thans be
staande colleges van advies, enz. ter voor
bereiding van een later in het loven te
roepen vertegenwoordiging der maat
schappelijke groepen en belangen.
Dit i6 ongetwijfeld gewenscht. Maar of
hierdoor verkregen zal worden wat de
afd. Axel blijkbaaT verwacht, wagen wij
toch te betwijfelen.
Immers de staatkundige en de maat
schappelijke vragen worden door dezelfde
beginselen beheerscht, en ook al krijgen
we naast de Tweede Kamer een Kamer
van Belangen, dan zal het. toch onmoge
lijk zijn deze zaken gescheiden te houden.
Omdat daarachter ligt een gemeen
schappelijk beginsel.
Dit blijkt wel uit de practijk van de
Vakbeweging, waar dezelfde tegenstelling
aan «het licht treedt.
Het Verbondsbestuur heeft dan ook
geen groote verwachtingen, maar het
meent toch „een poging in de door dit
voorstel aangegeven richting niet te moe
ten ontraden, maar integendeel aan de
Bonds jaarvergadering in overweging te
moeten geven, te beproeven wat in deze
te bereiken is."
Hot voorstel zal wel worden aangeno
men, maar evenals zoovele andere voor
stellen in den loop der jaren aangenomen,
zal het voor het leven van Patrimo
nium van weinig beteekenis zijn.
Do afd. W atergraafsmoer acht
het noodig dat de Bondsvergadering zich
uitspreke over het standpunt dat door
Patrimonium ten opzichte van de collec
tieve arbeidsovereenkomst behoort te wor
den ingenomen.
Blijkens de toelichting heeft deze afd.
vooral op het oog de bindend ver
klaring van deze overeenkomst.
Het Bondsbestuur wijst er op, dat wat
hier gevraagd wordt reecis in het verkie-
zmgsprogram is opgenomen, evenwel al
leen onder voorwaarde dat tevens de be-
drijfs rechtspraak geregeld wordt.
Eou zeer noodzakelijke restrictie.
In dit verband vestigen wij de aan
dacht op de toelichting op don program-
oisch der A. R. partij, betreffende den
wottelijken uitbouw van het arbeidscon
tract.
Onder zekere voorwaarden, zoo heet het
daar, moot de „bindendv er klaring" van
oen collectieve arbeidsovereenkomst, voor
degenen, die aan d» tot standkoming niet
meewerkten en die ©r zich ook niet vrij
willig naaT wenschon te voegen, mogelijk
zijn.
Maar dan wordt er tevens op gewezen
dat bij do uitwerking van dozo gedachte
zeer belangrijk© vragen aan do orde ko-
mon.
Hieruit volgt, dat het niet wel iuoge>
lijk zal zijn, zonder meor aan het verlan
gen van do Watergraafsmoersche afde©«
ling t« voldoen.
Vooraf zal moeten gaan deze studie, if
d© eerste plaats door de afdeel in gen.
Overigens dient hier ook gerekend met
het feit, dat de Vakorganisaties den laat-
sten tijd, wat het ledental betr., mot spron
gen achteruit gingen, wat aan het afslui-
l»n van collectieve overeenkomsten niet
bevorderlijk kan zijn.