A. WAALS
IN ALLE AFDEELINGEN ZEER
BIJZONDERE AANBIEDINGEN.
Aan het einde der week.
Toen wij onlangs op c=eze plaats met
weinig ingenomenheid spraken van dc
vele confcrentiön die elkaar in een onaf
gebroken reeks in binnen- en buitenland
opvolpon, werd door ren onzer bladen de
opmerking gemaakt, dat die conferenties
van veel meer beleckcnis zijn, dan wij
schenen (e vermoeden.
Nu is ons niets liever t'an ia dit opzicht
van ongelijk overtuigd ie worden. Indien
toch al die conferenties over zaken van
den meest uiteenlobpenden aard ook maar
eenigc beteckenis hebben, dan kan hot
niet uil blijven of we zullen de vruchten
daarvan genieten.
En al zien wij die vruchten nog niet,
er, al zijn onze verwachtingen volstrekt
niet hoog gespannen, riels zal ons liever
zï.in dan dat wij door dc uilkomst be
schaamd worden.
De arbeidsconfcTenlie te Gcr.èvo is
nog niet. afgeloopen, of reeds spoeden
vooraanstaande staatslieden uit alle dee-
len van de wereld zich raar Washington,
naar do z.g. onlwapeningsconfcrnlie, waar
belangrijke vraagstukken in verband met
het verre Oosten zullen v. orden besproken.
Daar hierbij ook de Lclangen van ons
land ter nauwsto zijn betrokken, hebben
we dubbele reden om te wenschcn dat deze
samenspreking lot het gcwcnschle resul
taat zal leiden.
Lloyd George zal riet, of althans
voorloopig niet van dc partij zijn, daar hij
nog steeds door een andere conferentie,
de Iersche, wordt vastgehouden.
De lange duur van deze onderhandelin
gen wijst er op hoe moeilijk het vraag
stuk is, dal. hier moet werden opgelost en
het is nog zeer de vriag of het we'» tot
een bevredigende oplossii g zal komen.
Mocht straks deze conferentie en die te
Washington zijn afgeloopen dan hebben
Lloyd George en Brinnd wel weer sief ge
noeg voor een onderlinge bespreking.
Uit de berichten van de laatste dagen
blijkt loeli duidelijk, dal het met Enge
land en Frankr ij k volstrekt geen bo
tertje tot den boon is, maar dat ieder zijn
best doet, om zoo noodig ten koste van
den ander een voordeeltje te behalen.
't Is de oude politiek van voor den oor
log, die ondanks allo geeonferecr nog al
tijd wordt voortgezet.
In Duitschland was 't deze week
zoover gekomen dat de mark nog geen
cent waarde had.
Over de oorzaak en de beteek'U.is van
dezo daling loopen de mceningen uiteen.
Waar zelfs de meest deskundigen het niet
eens kunnen worden, zullen wij ons niet
vermelen hierover een oordcel uit te spre
ken, maar deskundig f riet ieder gevoelt
wel, dat. het met Duitschland ver gekomen
is en dat moeilijke dagen voor dit eens zoo
bloeiende en machtige rijk voor de deur
staan.
En ieder gevoelt ook dat de val van
Duitschland ook voor andere landen, ook
voor ons laml. niet anders dan droeve ge
volgen kan hebben.
..Dc slem des Hccrcn is met kracht, de
stem des Hoeren is met. heerlijkheid.
Dc slem des Hoeren breekt de cederen,
ja de Ilocre verbreekt de cederen Liba-
nons".
Aan deze woorden zijn wij in de afge
loopen dagen weer m-?t kracht herinnerd.
Over heel ons land heeft een hevige
storm gewoed, veel werd in enkele oogen-
blikkcn vernield en verwoest en ook per
soonlijke ongelukken bV/en niet uit.
Aan de onmacht en <•'- meligheid van den
mcnscli werden we w<-?r op aangrijpende
wijze herinnerd.
Oude menscbcnt mnelrri sterven; jonge
me nee lien kunnen sterven.
Het is in verband daarmede een goede
gedachte geweest dat dc regelen omtrent
de Troonopvolging werden gewijzigd.
Een plotseling overlijden van H.M. de
Koningin en de Prinses had ons land in
groolo moeilijkheden kunnen brengen en
hel was daarom verstandig dat tijdig maat
regelen worden genohieri en de regelen in
zake de erfopvolging gewijzigd.
Verblijdend dafirbij was dat door geen
der partijen bij wijze van spreken ook
maar een vinger tegen H.M. de Koningin
en haar Huis werd uilgestoken.
Dc staking der Metaalarbeiders duurt
nog voort.
•Gisteren werd geméld dat de Metaalbond
zou vergaderen.
Met welk doel?
Wij weten hel nier.
Ts men van plan eon uitsluiting te prö-
clamceren of is men evenals de Katho
lieke patroons tot do overtuiging geko
men, dal het toch niet aangaat verder te
gaan, zonder mef do werklieden overleg
te plegen.
Wij hopen het laatste.
In het belang van beide partijen, in bet
belang ook van heel ons maatschappelijk
leven.
Aanbesteding of eigen beheer?
Naar aanleiding van het respport van
do bekende commissie aio benoemd werd
om te onderzoeken wcik* systeem voor den
arbeiderswoningbouw het meest verkies
lijk is, schrijft do Aannemer o.m.:
Misschien is het niet ondienstig, wan
neer wij lei- aanvulling van de gegevens,
welke de Leidsche commissie door haar
onderzoek verkreeg, ook nog een en an
der meed eesten. Wij zullen ons daarbij ont
houden om eigen mcening uit te spreken,
want dan zou de meerderheid, der Leid
*ehe Commissie, die zoo doordrongen is
ven de deugdelijkheid \;tn liet eigendie-
heer-'systeem, "t wolk z-» hoven aanbe
steding steil, ons betoog slochlji als een
"oratio p.'r o d Am naast zich neerleg
gen.
Wij vestigen daarom de aandacht oj
bot „Verslag dor Staat «commissie van or
dorzoek naai- de foesU idt-n in het Bouw
bedrijf". waarvan vAie enkele maanden
het eerste deel verscheen.
Bezichtig onze etalages, vergelijk nauwkeurig
onze prijzen van: Pluche-mantels, Effen Laken en
Velours-manteis, Mantels met Pluche-garneering en in
Engelsche Stoffen, met die onzer concurrenten, en koop
bij ons een nieuwen Mantel uit onze ongeëvenaarde sorfeering
HAARLEMMERSTR. 114
aeUien zal zijn. Ce R.-K. partij is in. ha-ar
geheel democratisch en dit is een gevolg
an dc leiding der geestelijken, die op de
seminarie.il diepgaande; studie moeten ma
ken van de sociale quaeslic. Daaraan
dankt de gehecle R. IC. Staatspartij ha-ar
sociale ontwikkeling. Dp sociale voortgang
an dit kabinet is d~a ook niet ontslaan
dank zij een dcmocratischen vleugel dier
partij,, maar door samenwerking van al
hare leden.
Die Commissie heeft, naar ze zelf ver
klaart, niet een speciaal onderzoek inge
steld naar do werking van het stelsel
„eigen-beheer", maar get ft toch enkele
veelzeggende opmerkingen, waarmede de
Leidsche Commissie wel rekening had mo
gen houden.
Zoo lezen we op pag. 150 van genoemd
verslag: „Uitvoering in eigen beheer komt
„bij vercenigings- en gemeentelijken bouw
„slechts in beperkte male voor; in de af-
„geloopcn jaren was aanbe-tcding van het
„werk in den woningbouw dc regel".
Bevestiging van deze woorden vinden
we in dc noot op pag. 150. v/aar wordt me
degedeeld: „van de 160 Woningbouwvcr-
ecnigingen, welke inlichtigen verstrekten,
gaven 10, namelijk twee te 's-Gravenhagc
en verder telkens één te Nijmegen, Delft,
's-Hcrtogcnbosch, Hilversum, Zaandam 1),
Eindhoven, Assendelft en Wormerveer op,
dat zij in eigen beheer hadden gebouwd".
Op grond hiervan is de vraag gewettigd:
hoe komt waarvan 160 Woningbouw
verenigingen slechts 10 in eigen beheer
bouwden hoe komt- »ie meerderheid der
Leidsche Commissie er dan toe, om op
grond van haar onderzoek te beweren,
dat uitvoering in eigen
beheer in alle opzichten
tie voorkeur verdient bo
ven aanbesteding?
Men mag toch niet veronderstellen, dat
ze alleen bij die 10 baar licht heeft opge
stoken?
Doch, hoewel de Staatscommissie geen
'speciaal onderzoek instelde naar het wer
ken in eigen beheer, verklaart ze toch zeer
duidelijk, waarom uitvoering in eigen
beheer bij vcreenigings- en gemeentelij
ken bouw in beperkte mate voorkomt.
Op bladzijde 155 van meergenoemd ver
slag lezen we o.m.:
„De woningbouwverenigingen, dievan-
„af 1918 de grootste aanbesteders waren,
„beschikken uiteraard in hun Bestuur niet,
„of althans slechts zeer zelden, over per
sonen. die door opleiding of werkkring
„als deskundig kunnen worden aangc-
merkt. De architecten, die namens hen
„de aanbesteding leiden, hebban geen rna-
„lerieelen prikkel om dc aanbestedings
som laag te houden; in sommige geval-
„len worden zij meer 'door artistieke dan
„door economische overwegingen geleid
„en somtijds beschouwen zij deze laatste
„als quant ilé negligeable, waarmede in
„den woningbouw niet gerekend zou be-
.hoeven (e worden. Ook de toepassing van
„nieuwe, tot nu toe in den volkswoning
bouw geheel ongebruikelijke construclic-
„mclhoden, leidt in enkde gevallen tot
„ernstige bemoeilijking van een juiste
„calculatie".
En ten aanzien van de gemeenten lezen
we iels verder:
„Slechts in enkele gevallen heeft men
„het bouwen onder volledig eigen behccc
„toegepast. Ter verklaring daarvan mag
„er op worden gewezen, dat vrijwel geen
„enkele gemeente over voldoend ervaren
„personeel beschikt om zelf dezen bouw
„te kunnen leiden. Van de 28 directeuren
„van Gemeentewerken, verklaarden zich
„li tegen en 6 vóór eigen beheer, terwijl
„een 8-tal zich twijfelachtig uituit, of het
„alleen voor bijzondere gevallen geschikt
„achtte".
Daarentegen sprekende over den aanne
mer en het aanbestedingssysteem lezen
we in hot Verslag op hl. 151 o.m.:
„In zijn oorspronkelijkon vorm, die bij
„utiliteitsbouw, reeds meer dan een eeuw
„lang heeft bestaan, is de aannemer de
„man, die tegenover den bouwheer de ge-
„hcele uitvoering van het werk op zich
„neemt voor een vooraf bepaald bedrag en
„daarvoor allo risico en verantwoordelijk
heid draagt. Hij koopt de verschillende
„materialen, verschaft de noodige hulp
middelen tijdens den bouw en zorgt voor
„do benoodigde werkkrachten.
„De vodrdeelen welke men voor dit stel-
„sel opeischt, komen in hoofdzaak hier op
„neer, dat tijdons den bouw alle verant
woordelijkheid is gecentraliseerd bijéén
„persoon, die er een sterk persoonlijk be-
„lang bij heeft om alles zoo goed en eco
nomisch mogelijk uit té voeren.
„De concurrentie onder de aannemers
„zou er van zelve toe leiden, dat alleen zij,
„die door persoonlijke eigenschappen en
„financicélc. draagkracht voor deze zware
„en gevaarlijke taak ten volle berekend
„zijn, zich zouden handhaven. Opklim-
„mond van. kleine werken tot grootere, zul
„ten zij veelal van jongs af aan in het
„vak opgegroeid, zich geleidelijk deze eigen
„schappen kunnen verwerven".
En wanneer nu de Minister van Arbeid
in zijn bekende circulaire van Juni als. zijn
meening uitspreekt, dat openbare aanbe--
sleding nog steeds dc meest economische
wijze van uitvoering van bouwwerken is.
dan geschiedt zoodanig? uitspraak toch
ook waarlijk niet op losse gronden.
En om nu maar geen uitspraken over
„eigen beheer" en aanbesteding" van oude
ren datum aan te balen, verwijzen wc ten
slotte, naar de uitspraak van een ingenieur
hij den AmstcrdamseUen Woningsdiensf.
voorkomende in het zesde nummer van het
Tijdschrift voor de Volkshuisvesting (jaar
gang 1920\ waar we lezen:
„Eigen behcerwcrk heeft hier te lande
„een slechten klank, inen vreest daarbij
„ambtenarij, in den slechten zin van het
„woord, sloffe sleur.
„De diensten welke nu e.enmaal niet als
„bedrijven tc bock staan, funclioneeren
„omslachtig. Men kan hierin reorganisatie
„voorstellen, maar het is hachelijk derge
lijke proeven tc nemen in lijden, waarin
„onmiddellijk aangepakt moet worden. Bo
vendien beschikt men wellicht over vol
doende toezichthouders, opzichters, maar
„stellig niet over voldoende bekwameuit-
voerders en bedrijfsleiders", en een wei
nig verder lezen we: „De bij uitstek uit-
„vocringskundige groep van aannemers
„stootc men niet uit het proces der wo
ningproductie".
Ten sk»tte een heseheiden vraag.
Heeft de Leidsche Commissie ook ken-
nies genomen van dezo uitspraken?
Zoo neon, wat ons als 't meest waai'-
sckijnlrjke voorkomt mogen wij haar
dan bovenstaande alsnog in ernstige over
weging geven, alvorens lot een proef met
eigen beheer over te gaan?
Prevention is better dan cure.
1} Dit een breedvoerig onderzoek is ge
bleken (zie de Aannemer van 23 Sept.
'19) dal de woningen in eigen beheer al
hier gebouwd ƒ850.— per stuk duurder
zijn geweest dan overeenkomstige wonin
gen door den aannemer gebouwd.
DE PARTIJGROEPEERING.
Aan het Voorl. Verslag der Tweede Ka
mer over de Staatsbegrooting is nog het
volgende ontleend
Verschillende leden brachten in verband
met de positie van het Kabinet de be
staande groepeering van de politieke par
tijen ter sprake.
Het wordt meer en meer duidelijk, dat
economische vraagstukken de tegenwoor
dige politieke ontwikkeling behecrschen en
dat de opvattingen daaromtrent niet
meer samenvallen met de thans bestaan
de groepeering der partijen.
Bovendien valt ook op geestelijk gebied
de scheidingslijn niet meer geheel samen
met de tegenwoordige partijverhoudin
gen. Men vestigde de aandacht op dc pa
ragraaf in het program van den Vrijheids
bond ten aanzien van de geestelijke ont
wikkeling van de bevolking en op de. ook
meermalen van 'socialistische zijde uitge
sproken stelling, dai materieele verzor
ging niet voldoende is maar dat ook voor
geestelijke belangen moet worden ge
waakt. Deze leden betoogden dan ook
dat een nieuw program moet worden ge
maakt door partijen die hiervoor voldoen
de gemeenschappelijke denkbeelden heb
ben.
Sommige leden merkten op, dat aan ver
schillende eischen van de meer democra
tische elementen ter rechterzijde niet zal
kunnen worden voldaan, zonder steun van
socialistische zijde. Voor de verwezenlij
king van andere zal een financieele poli
tiek» oodig zijn. die diep ingrijpende las
ten oplegt aan de meergegoeden en waar
voor in de rechterzijde moeilijk een meer
derheid zal zijn te vinden.
In verband hiermede werd de mogelijkheid
van samenwerking van Roomsch-Katholle
ken. en Sociaal-democraten ter sprake ge
bracht.
Andere leden, die dc bestaande partij
groepeering ook niet juist achten, betwij
felden eohter, of een dergelijke verbin
ding uitzicht kan bieden op een betere
politiek.
Door verscheidene andere leden werd de
bestaande part ijgroe pee ring verdedigd
Toegegeven moet worden, dat er tusscben
de partijen ter rechterzijde veel ver
schil van meening bestaat zelfs ten opzich
te van den aard der samenwerking maar
dit spreekt, vanzelf bij een samengaan van
partijen, die elk voor zich haar onafhan
kelijkheid hebben bewaard. De diepe
grond echter voor dc tegenwoordige par
ti jgroepeering ter rechterzijde js, dat de
R egeeringspartijen verbonden zijn door
een gemeenschappelijk positief ethisch be
ginsel. dat met name tot uiting komt in
haar denbeelden over bet- gezag en de ver
houding van Overhead en volk.
Verscheidene dezer leden betoogden
nog. .dab een splitsing van de R. K. partij
in een meer vooruitstrevende en een meer
Leidsche Penkrassen.
Amice,
Wij schrijven reod6 11 November en aan
gezien do wet voorschrijft, dat do begroo
tingen Iweo maanden voor den aanvang
van het begrootingsjaar aan God. Staten
mooten worden aangeboden,mag zeker wor
den verwacht, dat de behandeling van de
Gemeentebegrooting zich niet lang meer
zal laten wachten.
Vroeger, toen er nog meer eerbied was
voor de wet en een rappol van Ged. Staten
op de Gemeentebesturen nog al indruk
maalde, werd aan een tijdige vaststelling
van de begroeting nogal sterk de hand ge
houden, maar in onzen tijd, nu we ons wat
vrijer zijn gaan gevoelen en nu de samen
stelling van de begrooting waarschijnlijk
heel wat meer moeite kost, is het althans
in do grootero gemeenten rege' geworden,
dat van het wettelijk voorschrift wordt af
geweken.
Hoewel allicht de begroolingsdeba'.len
niet zoo uitgebreid zullen zijn als hot vorig
jaar, toon er in verband met de gohoudene
verkiezingen meer aanleiding waj om poli
tieke beschouwingen te houden, zal toch de
behandeling ook ditmaal wel et'olijke zit
tingen in beslag nemen.
Enkele onderwerpen die hij de bogroo-
tingsdiscussie ter snrakc zullen worden ge
bracht zijn reeds aangekondigd en venvaibt
mag zeker ook worden dat do finandec-le
toestand van de gemeente eons ernstig on
der do oogen zal worden gezien en dat in
verband daarmede zal worden nagegaan of
het niet mogelijk is tot ingrijpende bezui
niging te komen.
Nu weet ik wel mi ja waarde, dat. het
vaak gewoonte is bij een begrootingsdobat
over alles en nog wat te spreken, behalve
over de begrooting, maar de financieele toe
stand schijnt mij wel van zooveel belangi
dat een ietwat breede en grondige bespre
king gewenscht. kan worden geacht.
De eerste indruk die men krijgt als men
de begrooting inziet is niet bepaald ongun
stig, daar de HoofdeliikeOmslag belangrijk
lager is geraamd dan het vorig jaar en te
ruggebracht van f2.596.4'J2 op f2.286.947.
~9ze cijfers wijzen op een zeer belang
rijke bezuiniging, maar veel meer dan
schijn is het niet. Om te beginnen geeft
het dienstjaar 1920 in tegenstelling met de
laatste jaren een belangrijk voordeelig sal
do van meer dau f 60.000. Bovendien komt
nu op begrooting niet meer voor een post
voor crisisuitgaven, die het vorig jaar nog
zeer belangrijke uil gaven eischten en einde
lijk is gerekend op een extra-uitkeer in g van
het rijk tot een bedrag van f 189.591.98.
Hieruit blijkt wel, dat de verlaging van
den H.O. nog geen bezuiniging bcteekent.
al is het opzichzelf een zoor belangrijk
verschijnsel.
Ook is het niet waarschijnlijk dat. deze
verlaging een vermindering van den be
lastingdruk tengevolge heeft, daar kan
worden aangenomen dat het belastbaar in
komen zeer belangrijk zal zijn gedaald.
Ik zag bijv. dat de opbrengst van de di
vidend- en tantiemebelasting maar even
f 15.000.lager is geraamd dan het vorig
jaar, wat een achteruitgang bcteekent van
pl.m. 4,3 pCt. Hierin ligt dunkt me een vin
gerwijzing dat het er met onze belasting
bronnen ver van gunstig uitziet en dat
ook al i6 het op fe brengen bedrag be
langrijk lager geraamd, het niet gemakke
lijk zal gaan do benoodigde som van
f 2.286.947 bijeen te brengen.
Hierbij komt nog, dat onder de ontvang
sten ook is opgenomen oen meerdere bate
van do Lichtfabrieken van f 60.000. Dat is
op zichzelf wel heel mooi, maar het spreekt
wel vanzelf dat deze uitkomst alleen kan
worden verkregen door de tarieven te hand
haven. zoodat we hier te doen hebben met
een indii-ecte belasting,die dit voordeel heeft
dat ook verschillende buitengemeenten
daaraan mee betalen, maar waar tegenover
staat, dat met de draagkracht der belas
tingbetalers niet kan worden gerekend.
Misschien dat. de Raad nog kans ziet hier
en daar oen kleinigheid to bezuinigen, maar
ik wil u wel zeggeu, dat mijne verwachtin
gen dienaangaande niet hoog gespannen
zijn. Gowoonlijk gaat het in andere richting
en kost iedere raadszitting, afgezien van 't
presentiegeld, dat op f 4000.geraamd is,
idem zooveel. Men kan erhlcr nooit weten
en dus zullen we den moed maar niet geheol
opgeven.
Gemakkelijk zal het bezuinigen trou
wens niet gaan. Er zijn tal van uitgaven,
salarissen, enz., die een uitvloeisel zijn van
vroegere beslissingen, verordeningen, enz.
en waaraan nu eenmaal niet te tornen valt,
en vooral niet wanneer B. en W. daarin
niet voorgaan.
Zoo schijnt het in de bedoeling te liggen
om de plaats van wijlen den heer van der
Valk Bouman, bij de afdeoling Algemeene
Zaken aan de secretarie niet te vervullen
wordt, door Burgemeester en Wethouders
blijkbaar niet. noodig geacht en ik ver
wacht, dat de Raad daarmee wel vrede zal
hebben, maar 'fc is voor de Raadsleden min
der gemakkelijk voorstellen te doen bepaal
de betrekkingen op te heffen, daar zij over
de al of niet noodzakelijkheid moeilijk kun
ncn oordeel en.
Het feit echter *lat vervulling van deze
vacature niet noodig wordt geacht, wijst
er m.j. op dat er op dit gebied nog wel
wat te doen valt-
Ik denk daarbij in 't bijzonder aan do be
lastingambtenaren, die op volle 6lerkte wor
den gehandhaafd. Ik had gedacht dat in
verband met 'do inning van de plaau-dijke
belasting door de Rijksambtenaren, dezo
dienst belangrijk vereenvoudigd zou kunnen
worden en als ik mij niet vergis i6 als een
van de voordeden van de wijziging der Ge
meentewet op dit punt, ook genoemd de
bezuiniging die hiervan voor de gemeenten
het gevolg zou zijn. Behalve echter dat ren
paar^ vacatures, die dit jaar ook reed? be-
stonden, niet vervuld schijnen to worden,
mis ik op de lijst slechts een ambtenaar,
wat misschien in verband staat met hel feit
dat gedurende de eerste vier maanden de 1
gemeente nog zelf de belast in een moot
mncn.
De schrijfloonen zijn maar even f 2500
hooger geraamd, terwijl de uitgifte van
het stenografisch verslag van de Handelin
gen van don Gemeenteraad met de Ingeko
men Stukken weer f 5000.meer zal vra
gen.
Hier is een post waarop in de toekomst
zeer zeker bezuinigd zal kunnen worden
maar ik heb eon sterk vermoeden, dat een
voorstel in dezen geest al hooi weinig succes
zou hebben.
De verkiezingen voor do Tweede Kamer
het volgend jaar zullen ons behalve heel
wat tijd ook nog heel wat geld kosten. Het
drukken der kiezerslijsten enz. vraagt n 1
een uitgaaf van f 21000.— waarbii dan nog
komt een bedrag van f 1500 voor verte
ringen van de leden der stembureax.
Met genoegen zag ik dat bij do politie al
thans pogingen worden gedaan om te
bezuinigen.Teneindo op de uitgaven voor de
drukkosten te besparen wordt n.l. voorge
steld een Edison Dic-k Mimeograph aan te
schaffen, die naar het heet een belangrijke
besparing zal geven. Dit schijnt een merk
waardig instrument te zijn daar over ren
jaar een besparing berekend wordt van ruim
f 500.— terwijl de machine ook sin-hls f 575
kost. Na die besparing komen we echter
nog weer op precies hetzelfde I c.irog ais
het vorig jaar word geraamd, zoor!af we
m.i. hier in hoofdzaak de p o g i n g om te
bezuinigen hebben te bewonderen.
Eenzelfde poging heb ik ook meenen te
ontdekken in de begrooting van de onder
houdswerken van wegen singels, markten,
hallen enz. Wat hierop bespaard wordt,
moet echter weer meer dan uitgegeven wor
den voor het onderhoud van plantsoenen en
wandelplaatsen, waarvoor het vorig laar
was uitgetrokken f 29.277.— welk bedrag
nu.is gestegen tot f 34746.—. Het onder
houd van bruggen, kolken en riolen daaren
tegen zal dit jaar minder kosten dan het
vorige.
Zooals ge misschien weet mogen we ons
ook in het bezit van een grondbedrijf ver
heugen. Het eigenaardige van dit overigens
zeer nuttige bedrijf is, dat de nadoelige
saldi voortdurend groeier worden. In 1919
was er een nadeelig saldo van f 9531.09
voor dit jaar was het geraamd op f 17022
en nu wordt voor 1922 een tekort geraamd
van f 30326.
Met het openbaar slacht huis gaa t hel ge
lukkig in omgekeerde richting. Over 1919
was er een tekort van f 31334.35 het vol
gend jaar was het tekort ruim f 6000 lager,
en thans wordt, gerekend op een bnrig saldo
van f 5000.
Ik kan natuurlijk niet alle posten noe
men, maar misschien interesseert het 11 dat
de gemeente voor het bijzonder lager on
derwijs zal hebben .bij te dragen f 112000
en wel voor salarissen boventallige onder
wijzers, instandhouding s'holen, vergoeding
tereinen en rente voor waarborgsommen.
De kosten der schoolkindrrvoeding ziin
gestegen van f 6500 in 1919 tot. f 26500
voor het. volgend jaar.
Voor het. Burgerlijk Armbestuur is een
subsidie uitgetrokken van f 89500. terwijl
voor werklooeheidverzokering is uitgetrok
ken f 37760.waarvan echter f 7760 of on
geveer 20 pet. is bestemd voor salarissen
enz.
Evenals alle jaren zullen ook in 1922 tal
van begroolingsposten worden overschre
den, waarom voor onvoorziene uitgaven is
uitgetrokken een bedrag van f 150000. Er
ie dus nog genoog speelruimte zoodat men
ook voor eventueele tegenvallers behoor
lijk gedekt is.
Ge zult misschien zeggen, dat het geen
bijzonder smakelijke kost was die ik u dit- 4
maal opdiende en dat is tot oi> zekere hoog
te ook wel juist. Ik heb echter gemt?cnd
eens enkele cijfers te moeten noemen om u
eenig inzicht te geven in onzo gemeente-
huishouding en om 11 meer te doen genieten
van de breede raadsversla gen, die straks
weer ons blad zullen sieren.
Tk deed slechts enkele grepen, ook om u
te laten gevoelen dat. we van cvcntucele be-
- :"-inspogingen niet teveel moeten ver-
t'tcn. Aangenomen dal de Raad des zins
ou willens is, dan zal hij toch, in 't alge
meen nog betrekkelijk weinig kunnen doen.
Als or bezuinigd zal worden dan moot.
dat. komen van de zijde van B. en W. en do
hoofden van dc verschillende diensten cn
bedrijven.
Misschien was er in verband daarmede
iets voor te zeggen het salaris voor de wet
houders belangrijk te verhooeen, teneinde
hen in staat te stellen meer tiid aan de ge
meente te geven, zich meer in de onderdooien
in te werken en zich meer van de verschil
lende hoofden van diensten afhankelijk te
maken.
Maar dan zal liet natuurliik een belang
rijke verhooging moeten zijn. Trouwens
ook andero overwegingen kunnen daarvoor
worden aangevoerd. De waarde van het gold
is verminderd en het feit. dat. in 1919 aan
presentiegelden voor de leden van den Raad
nog geen f 3000 noodig was, terwiil in 1920
reeds f 4317 .werd uitgekeerd, wijst er op
dat. de taak van de wethouders niet onbe
langrijk ie verzwaard.
Ik vermoed echter dat, de Raad wel zijn
gooden wil ten opzichte van de bezuiniging
zal foonen, door deze salarissen, ongewiizigd
te laten, hoewel m.i. voor meerdere vrijma
king van de wethouders in het. belang, van
de gemeente zeer goode gronden zijn aan
te voeren.
VERITAS.
