ilnweleÉÉCiiant
I Tweede Blad.
Vrijdag 4 November 1921
R IJ1 amm
I Uit de Pers.
J Ons samengaan met Rome.
j Over dit onderwerp bevat de „Nederlan-
i Ücr" het orgaan van de C h r i s t, Hisb
J lU n i e een artikel waaraan wij het volgen-
1de ontleenen:
Sommigen hebben uit de artikelen, waarin
wij nog eens rekenschap van onze inzichten
tegenover de andere partijen hebben gege
ven, willen afleiden, dat de samenwerking
der drie rechtsche groepen o.i. een einde
fee-hoort te nemen.
Daar dit geenszins onze bedoeling was,
is ecnige opheldering niet overbodig, al ver
vallen wij soms in herhaling.
•Na dan op de voor- en nadeelen van het
samengaan met Rome to hebben gewezen,
gaa! tic „Ncderl." aldus voort:
Natuurlijk betwisten wij in. goenen deele
aan Rome het recht gebruik te maken van
onzo zwakheid, 't zal nog wel eenigen tijd
duren voordat ons volk in meerderheid
roomïfh is geworden. Maar wij mogen
niet nit het oog verliezen dat tal van libe
ralen, hce anti-ck-ricaal ook, om licht ver
klaarbare redenen meer tegenzin hebben te
gen ons dan legen de Roomsch-Katholieken,
«i dat van hun zijde, uit pure verdraag
zaamheid, in de volksschool de ware aard
van den taehtigjarigen oorlog verdonker
maand is; zoodat van de praktijk dor
•Roomsche Kérk ons volk, voorzoover het
niet do Christelijke scholen bezocht heeft,
i niet veel gewaar wordt, terwijl in enkele
faunner bladen, blijkbaar van Roomsch-
Katholicke zijde, de verhevenheid van het
Boomsch-Katholieke leerstelsel wordt uit
eengezet.
Als wij dat bedenken, zien wij de uioge-
lijkh- d vilt ns land weer onder leiding
de- 11 e. h-Katholieke geestelijk'i-.-d ge-
rail.' niet w ibiï. F.n vermis 'c-gr-nwur
dig niet meer het inzicht van hoog- en vast
staai. ie siaal-:" rtlea, maar de meerderheid
der wr-inia veeuitziende mervgto -lui door
slag geef*, zo'j achten wij oiu vorplichl
op die moueirkheid tc wijzen, oiyï«,\ mzo
protect an: rrhe geloofsgenooten l.un Vvi/.bt
nie zoeken in .-tderlinge beste ving, ruft*
or! d vel c m de vcetroffelijk'je:d van e igen
kerk ir. het licht te stellen, maar in nauw
keurig t;i-itr«'©k van hetge*n eelcid heeft
tot óp hek. mati<-. waarvoor. nnze va Je en
den binv-.fls'fipe; hebben bek'ommen. Ivtn
krachtig .Is de Roomsch-Kallidie'ce pnei-
tor-vj crdc'iiks het. „sa..a -iig':au van
re'h'.* pin: panda maak', van- Inrcl ei
ken voegt het ons, ondanks dat samengaan,
tegenover Rome ons goed recht en dc
hc-ri: khrid van bet EvangN'e ie vtitedi
II e oic- stiijd meot ge uorl wrrdon
Eg. nl. in dm lijn van eei staa'kardig
black Wél, de verplichting om te waarschu
wen togen het ontzien van Rome's propa-
I 'ganda ier wille van het politiek overleg.
Voorshands zien wij dus in het blijven
1 samengaan met Rome geen gevaar.. Nóg
zijn de protestantsche groepen stork genoeg
i om, mits ze willen, tegenstand te bieden
j aan d-e specifiek Roomsch-Katholieke
staatsrechtelijke beginselen.
Mits ze willen, schrijven wij. Want laat
I ons niet vergeten dat, terwijl Constaninopel
I door de Turken belegerd werd, de theologen
I in die stad niet ophielden elkaar onderling
te bekampen wegens meestal ondoordring
bare geestelijke vraagstukken. Dit getuigde
van veel ijver.
Maar tenslotte is toch de toenmalige
christelijke hoofdstad ondergegaan in
Turkseh Mohammedanisme.
De Maasbode (R.-K.) merkt naar
i aanleiding van dit artikel op:
„Het zou struisvogelpolitiek-voeren zijn,
j tegenover zulko mentaliteit zich eenige il-
I lusie te vormen omtrent de hartelijkheid
dor samenwerking van dë zijde der chris-
telijlc-liislorischen. In hun koortsige ver
beelding moeten zij- de coalitie wel ïien
als een samengaan van partijen, die te
genover elkaar tot de tanden gewapend
staan.
Hef. droevigste in heel deze zaak is, dat
do zich van geenerle» kwaad bewuste
„vijand" geen mogelijkheid ziet, en ook
niet weet wat hem te doen -zou staan, om
de coalitie-genoolen zich deze chimères
1 uit het hoofd te doen zetten".
STEPHANUS.
Naar hot Engelsch van
M. KINGWLEY.
40)
•i Gestas gaf hem een wenk. „Ik zal er drie
ontvangen, indien de goden mij genegen
zijn," antwoordde hij. Daarop bond hij de
voeten van den knaap samen en beval den
man, den gevangene in het oog te houden.
Hii wierp zich op den grond neer en vroeg
w at te eten en te drinken. Een drietal man
nen verzamelden zich om hem en met dezen
sprak hij snel met gedempte stem, terwijl
hij at, doch niets van hetgeen gesproken
- werd bereikte de ooren van Seth, wiens han
den en voeten pijnlijk begonnen te gloeien
Tan de stijfgebonSen touwen.
Hij waagde het eindelijk, dit aan den man
te zeggen, die de wacht bij hem hield. Deze,
•gocdhartiger dan zijn hoofdman, maakte
de touwen iets losser; daarop sluimerde de
men in, om weldra in diepen slaap te
Tallen.
T; rwijl de nren langzaam voortkropen.
wfikte Seth onafgebroken en voorzichtig,
c:n hel- touw van zijn polsen verder los te
Kid.en. Tegen avond bemerkte hij i.it
zijn groofe vreugde, dat zijn handc-n vrij
Teleurstelling.
Wij lezen in dc Standaard:
Jarenlang is er in ons land een strijd ge
streden voor hel algemeen kiesrecht als
of het een der grootste weldaden was, die
men een volk schenken kon. Groo'e ver
wachtingen werden gewekt en men her
innert zich nog de juichkreten, die. in
sommige kringen werden vernomen, loen
eindelijk de zege was behaald.
Bij de afkondiging van de grondwets
herziening deden enkele staatslieden hun
best om den volkc ie toonen, dal dTl gfocP
tc goed van hen afkomstig was.
Nu eerst zou het Volk zijn invloed kun
nen doen gelden. Nu eerst zou het par
lement kunnen worden wat het moet zijn.
De debatten,-die zich om de huidige her
ziening bewegen, mogen van geen groote
beteekenis zijn, zij zijn leerzaam, om dc
groote teleurstelling, die er zich in uit
spreekt. Men hoort thans gelagen van
het fullooze parlement, van krachten in
liet leven buiten het parlement, waartegen
het niet op kan, van een machteloosheid,
die om verandering roept. En weer heeft
men nieuwe theorieën en gloednieuwe
denkbeelden, en andere vormen, die het
lang verbeide maar nog niet verkregëne
zullen schonken.
Er is niet dan teleurstelling. Een teleur
stelling, die onzerzijds werd voorspeld.
Aan oen kwaden boom groeien nu eenmaal
geen goede vruchten.
Do hand greep naar het algemeen kies
recht als dc edelste vrucht aan den boom
van het revolutionaire staatsrecht. En
thans ontwaart men dal die hand ledig is.
De conclusie werd door den communist
getrokken: een gewelddadig doen ver
dwijnen van het parlementarisme en dc
oprichting der despotic van onkelen, die
geen recht meer kennen, maar alleen dc
absolute macht, cn die slechts slem wil
len geven aan diegenen die zich willoos
buigen voor hun bevel.
Ziedaar het eindpunt van den weg. die
in 1789 werd ingeslagen en waarop men
zich een rijke toekomst beloofde van
volksvrijheid en volkswelvaart.
Wij zien hier werken een beginsel, dat
niet dan ijdele beloften biedt en telkens
weer vernielt, wat het verkreeg.
Hier wordt het woord van Groen van
Prinsfcrer opnieuw bevestigd: zoo de re-
volulieleer een hoorn des overvloeds heeft
het is ook ditmaal een hoorn die enkel
belofte, teleurstelling en rampzaligheid
uitstort. AHijd de belofte op defi voor
grond, altijd de vervulling in het ver
schiet. Altijd Tantalus, die, met het water
aan die lippen, geen druppel lafenis ont
vangt. Altijd Sisyphus aan wien de steen,
met onbeschrijfelijken arbeid opgewen-
tetd. ontrol! als nagenoeg de top bereikt is
KERK EN SCHOOL
NED. HERV. KERK.
Boroopen. Te HoodokenskerkeJ. Hofker
te Waterlandkcrkje.
B.cdankt. Voor Dantumawoudo: S. J. de
Hoost te Bunschoten; voor Sluipwijk on Giessen-
OudekerkE. Schimmel to Scherpenzcol (Gd.):
voor 's-Grevelduin-Capelle: H. v. Schuppeli to
Groot-Ammersvoor Barneveld: P. J. Steen beet
le Wilnis.
GEREP. KERKEN.
Tweetal. To KrabbendijkeJ. Bosch te
Alteveer on M. M. Horjus to Hendrik Ido Am
bacht.
Beroepen. Te Westbroek: P. A. Zcilstra
to Nieuw veen.
Bodankt. Voor Berkel en Rodenrijs: J. A.
Verhoog te Willemstad.
BAPTISTEN-GEMEENTEN.
Boroepoa Te Hengelo (O.)J. Jeronimu*
te 2o Exloërmond.
Is dit billijk?
In de Gcref. Kerken van. ons land werd voor
dc opleiding van predikanten over het cursus
jaar Moi 1920Mei 1921 ten behoove van on-
en minvermogende studenten een som van
32.000 (twee en dertig duizend gulden) uit
gegeven. Wat de Kerken van Noord-Brabant
en Limburg hiervoor opbrachten is hier nog
niet bijgerekend, omdat van daar nog geen op
gave ontvangen werd. De ontvangsten door de
Kerken bedroegen natuurlijk nog meer.
Van dit geld zijn, zoo doelt prof. Hoekstra in
de „Bazuin" mee, gesteund 27 jongelieden die
nog op het Gymnasium studeeren, 5 die zich
door privaatlessen voor de Theologische s'udie
voorbereiden en 45 Theologische studenten
Van de 45 Theologische studenten, die door
de Kerkelijke kassen gesteund worden, studee-
ren in Kampen 11, in Amsterdam 34.
Let op deze cijfers, zegt Prof. Hoekstra. Aan
de Thcol. School: elf. Aan de Vrije Univeroi-
waren. Niemand lette op hem; de man
naa&fc hem was nog in diepen'slaap verzon
ken, en na een poosje trachtte hij ter sluiks
de riemen los te maken, welke zijn voeten
samenbonden; doch hij durfde zich niet be
wegen, voordat de duisternis was ingeval
len.
Togen den avond verliet Gestas, door
twee manen vergezeld, het kamp. Hij wierp
nog een blik in de richting van don knaap,
toen hij dezen voorbijging, en aarzelde een
oogenblik, alsof hij wilde nazien, of de tou
wen nog stevig gebonden waren; doch wel
dra vervolgde hij zijn weg. Nauwelijks was
hij verdwenen, of de knaap kroop weg on
der do boomen en struiken; voordat er ver
scheidene minuten verstreken waren, had
hij den zoom van het bosch bereikt; bier
bleef hij even geknield liggen om te luis
teren; daarop sprong hij op de Veen en
draafde als de wind zoo vlug in (l? r- hling
van do stad.
Ik moot Ben Hesed vinden," zeido hij.
„Hij zal weten, wat le doen."
HOOFDSTUK XX.
Bsitcn de Jaffa Poort.
Hel. uur van zonsondergang was altijd
ccn tijd van vrede en vreugde in het huis
van Johannes. Nad'.t do werkzaamheden
en de gevaren van don dag voorbij waren,
teil: Vier en dertig En hij vraagt: Is deze ver
houding billijk?.
Rome weet
In de vrijzinnigo ..WestTricsche Kerkbode"
schrijft oen modern predikant, in betrokking op
31 Oct., een artikel om do Pratcstanten uit lauw
heid cn onverschilligheid op to wekken. Men weot
hoevool lauwheid inzonderheid in do moderno Ge
meenten bon oorden het IJ to vinden is. Hoor de
aanklacht, dio tegelijk een bekentenie is-
„Protestanten van Nederland en vooral gij
van West-Friesland! Hoert!
Romo weet, dat uwe kerken ledig zijn!
Romo weet, dat uwo kinderen niof moor ten
doop gedragen worden!:
Romo weet, dat over uwo huwelijken niet moor
do zegen Gods wordt afgesmeekt!
Romo weet, dat do ófïors voor uw kerk to tol
len zijn met centen der collecto en dat gij dik
werf aast. op 't rijke kerkgoed, geschonken door
't vrome voorgeslacht!
Rome weet, dat de goboorten schaarscher wor
den en 't kindertal beperkt tot oen of twee, of
't huwelijk blijft kinderloos!
Romo weet., dat weinig moer in tol is 't won-
aro ambt en 't lage tractoment do spiogel der
waardeering, ds»t op don Oudejaarsavond gebe-
dold wordt voor oudo dienaars van hot Woord
en voor hun ivoduw'.
Romo weet. dat onderling krakeel verscheurt
de eendracht en slaat met lamheid iedere krachts
ontplooiing.
Rome weet en.... Rome lacht en
Gebrek aan Onderwjziers.
In do provincie Groningen blijven volo onder
wijzersvacaturen lot over den tijd onvervuld of
wordt op Qnvoldocndo wijze in die vacaturen tij
delijk voorzien.
Vooral do afgelegen plaatnen lijden door dit
onderwijzersgebrek. Te Voendari wordt do school
zoolang gesloten tot het nieuv/o hoofd komt; te
Ekauip zijn geen sollicitanten; te Noordbroek en
andero plaatsen geschieden herhaalde oproepin
gen voor onderwijzend pcrsoneeL
Scholenbouw.
De heer J. Schouten, lid van do Tweede Ka
mer, schrijft in het weekblad „De Ster":
Wij zullen ons niet verzetten tegen bezuini
ging bij den scholebouw, waar deze mogelijk is
en met de vrijheid van onderwijs in overeen
stemming kan worden gebracht, maar men
stelle de regelen daarvoor vast bjj de "wet.
De voorstanders van het bijzonder lager on
derwijs hobben oen te langen on hardnokkigen
strijd moeten strijden voor de vrijheid om deze,
pas verkregen, weer te zien in gevaar gebracht.
Zijn er uitwassen, welke gekeerd moeten wor
den, en wij zullen het niet ontkennen, dat dezo
zich hier en daar voordoen, dan overwege men
waarin en hoe de Leger-Onderwijswet gewij-
z;gd dient te worden, om deze in de toekomst te
v ooi kernen. Het ingediende ontwerp is niet te
arnvaarden. Het opent de mogelijkheid van mi-
m&lerieele willekeur, remt door het in ieder af
zonderlijk geval nagaan of de bouw wol nood
zakelijk is, ook den zeer noodzakclijken scho
lenbouw, en fovat in verschiPende opzichten
ene volstrekt onverdedigbare „terugwerkende
kracht."
Wij hor tn dan ook zeer, dat de minister van
onderwijs zelf het inzicht zal komen, dat
ziïne goede dodingen zeker niet op deze wijze
kunnen wordtn nagestreefd en verwezenlijkt.
De gemeenteraad van Noord-Scharwoude
stelde een achoolgeldregeling voor de U. L. 0.-
school vast, waarbij men bij een inkomen van
2600 niet minder dan 120.schoolgeld
betaalt.
Coëchicatie in rmgeland.
De hoofden van 200 Scholen met coëducatie
co-instructie moet men feitelijk zeggen
in Engeland hebben op verzoek van het „Con
sultative Committee" hun oordeel gezegd over
hot leervermogen van jongens en meisjes. Do ai-
1 gemoeno opvatting der ondervraagden is, dat or
een groofer verschil bestaat tus6chen jongen en
jongen of meisje en meisje, dan tusschen den ge-
1 middelden jongen en het gemiddelde meisje oa
zo zijn van oordeel, dat do speciale begaafdheden
der afzonderlijke leerlingen het best tot haar
hoogtepunt komen, door de jongens en do meisjes
samen te brengen.
Voorts zijn ze van meening, dat het bekleeden
van dczolfdc beroepen door mannen cn vrouwen
pleit voor coëducatie in de School.
Uit het Sociale leven.
Loonsverlaging noodzakelijk?
Aan een artikel in het orgaan van den
Christel. Mntaalbewerkersbond is omtrent
dezo vraag het volgend© ontleend:
Verschillende patroons doen nu moeite,
Waar zij door de staking in moeilijkheden
komen, zich daarvan te onttrekken. Een
zeer eigenaardig licht op do houding van
verzamelden allen zich op hot dak van het
huis, om to bespreken, vat er in de afgeloo-
pen uren was voorgevallen. De gouden
glorie van den stervenden dag bracht hun
iedoren avond weer in herinnering dat oord,
waar geen zorgen en smarten zijn en waar
hun Hcore hun een plaats was gaan berei
den. Hier zat de moeder van Jezus in ge
heiligde rust; hier ook waren Johannes en
Petrus met de andere apostelen; Anna, de
vrouw van Kajaphas, Stephanus, en sedert
kortom tijd ook het zwartoogigo Egyptische
meis.io, te zarnen met vele anderen, die tot
hen kwamen om hulp, onderricht of gene
zing. Het aantal van zulke woningen nam
dagelijks too in Jerusalem; toch klopte me
nige ongelukkige aan deze deur om toege
laten te worden; en de toegang werd nim
mer geweigerd.
Op dezen avond kwam Ben Hesed tot hen.
om nogmaals met do apostelen over den
Gekruisigde te spreken. Hij bracht met zich
de rollen perkamentpapier betreffende de
profetieën, want eenige punten waren hem
onduidelijk.
„Wat beduidt het", zeide hij, „dat er ge
schreven staat: „Gevloekt zij oen ioiei\
dio aan bet kruis hangt?" Gods Uitverko
rene kan toch niet gevloekt zijn?"
„Twijfelt gij reeds betreffende Hom?"
vroog Petrus streng.
patroons werpt Wp'i ëon bët'ichf, opgehó-
uiPM jn hè' „Aig. Handelsblad" vat; den
volgenden inbond: ..Wegens clrukfe in lief
bedrijf heeft de Davo-Iiaardenfabriek Je
Deventer dc loonsverlaging der arbeiders
lol 1 Februari a.s. uitgesteld en zal daar
door. behoudens buitengewone omslandig
heden, de le verwachten slaking voorko
men".
Na liet .lezen van znr.'n bericht dringen
verschillende vragen zich aan ons op.
Haddep de pnlroons nu werkelijk ge-
mocruk 'dal. een loonsverlaging, die zonder
meer Wrdt opgelegd, zonder eenig over-
lcgs door dc arbeiders, zonder slag of sloot
zoil zijn geaccépleerd? Ilel heeft er waar
lijk den schijn van.
Was de loonsverlaging aan de „Davo"
ook noodzakelijk, in een bedrijf waar dc
loonsverlaging nu, omdat door de druklo
ceri slaking erg ongelegen komt, wordt uil-
gesteld tot 1 Februari a.s.? Wij geloovcn
zulks niet.
Waar was liet geld gebleven, verkregen
door de loonsverlaging, die blijkens het nu
genomen besluit niet noodzakelijk was?
Wij gclooven niet, dat. daarmede ;door de
^patroons de duurte zou zijn bestreden,
maor dat zij dit aan.de arbeiders onttrok
ken gold hadden doen verdwijnen in eigen
zak.
Meent zoo'n patroon nu werkelijk, flat
de leiding zoo dwaas is alle fabrieken die
geen staking kunnen nebben en dus maar
spoedig de loonsverlaging uitstellen om
deze slraks weer zonder overleg op te
leggen, buiten den strijd zouden plaatsen?
Het zou o.i. van de leiding al verbazend
kortzichtig zij.n
't Is evenwel niet de eenige patroon, die
nu terugkrabbelt, daarmede blijk gevende
dat het toch hcusch voor allen niet zoo
noodzakelijk was loonsverlagnng in tc
voeren. 'I Was. dit mogen wij gerust vast
stellen, bij m'eerderen slechts de zucht tot
verlaging. Met machtsstandpunt speelde
den patroon parlen.
Een buiten het bedrijf cn buiten de ge-
heele zaak slaande vroeg ons: Was het
voorheen, als de arbeidersorganisaties
voor loonsverhooging opkwamen, niet al
tijd gewoonte dat de arbeidersleidors ver
zoeken verzonden en bespreking vroegen,
mede over de mogelijkheid van doorvoe
ring? Hebben de arbeidersorganisaties voor
heen ook zoo gehandeld, dat zij de pa
troons zonder eenig overleg, zonder vra
gen, zonder bespreking te willen, de pa
troons voor de feiten plaatsen en slechts
schreven: op die datum moet het loon
me.f. zooveel centen zijn verhoogd? Wij
antwoordden: neen, dat is nimmer ge
schied. Welnu, werd toen opgemerkt, hoe
zouden de patroons, hoe zou het publiek
over zulk een daad hebben geoordeeld?
Zouden zij daartegen niet in verzet zijn
gekomen? En nu doen in den grond der
zaak do patroons toch zoo. Zonder overleg
wordt aangekondigd, dat het loon op dien
datum met 10 en 15 pCt. is verlaagd en
wie daarmede geen genoegen neemt is ont
slagen. Dat is machtsfanalisme en kan
door niemand worden goedgekeurd.
De loonsverlaging was, volgens den Me-
taalbond en de R.-K. Wer kgc versver een igin
gen, voor alle bedrijven waar deze werd
aangekondigd, noodzakelijk. Bij de enkele
voorbeelden die wij reeds van het tegen-,
deel gaven, is het niet ondienstig ook het
onderstaande toe le voegen.
Dc eerste dag van de staking kwam
reeds bij het hoofdcomité de mededeeling
in: Do firma Huiskens en v. Dijk te Dor
drecht heeft aan de besturen van de or
ganisaties medegedeeld voor den Metanl-
-bond te willen bedanken en een schrifte
lijke verklaring le geven, dat minstens
gedurende het eerste half jaar geen loons-
vcr'aging zal worden gegeven; dit alles
onder voorwaarde, dat niet zal worden
geslaakt.
Het hoofdcomité heeft besloten op dit
voorstel in te gaan en de arbeiders te ad-
viseeren Maandagmiddag den arbeid te
hervatten.
't Was toch wel hoog noodig, dat voor al
die bedCijven de loonsverlaging werd op
gelegd. 't Zou toch geen onaardig voordeel
voor de patroons zijn geweest, gedurende
al dien tijd het aan de arbeiders onttrok
ken loon te kunnen opstrijken.
Zouden er nog niet meer zijn, waar
loonsverlaging zonder noodzaak is opge^
legd? Wij gelooven werkelijk, dat er nog
meerderen zijn.
De Marken-manie.
Wat do tulpenmanie was voor onzo
voorzaten van omtrent 1634, de South
Se a B un b b 1 e voor de Engelschen van
1720, cn de Assignatenuitgifle voor de
Franschen aan het emd'e der achttiende
eeuw, dat is, zegt de „Raagsche Post", voor
„Noen, ik twijfel niet, man; mijn geest
i>3 overtuigd van de waarheid. Maar ik wil
de gaarne vol overtuiging spreken tot hen,
die niet gelooven, wanneer ik naar da woes
tijn terugkeer. Het is niet een ieder gege
ven, om don engel dor bevrijding te aan
schouwen."
„Bet-reffonde hem, die gehangen i6, staat
aldus in de wet geschreven," zoide Stepha
nus, die eenïgszins van de anderen verwij
derd de geschriften had ingezien. „Indien
een man een zonde begaan h'.'eft en dus des
doods schuldig is en hij aan een boom ge
hangen wordt, zal zijn lichaam niet den ge-
heelan nacht aan den boom blijven, maar
zult gij hem zekerlijk dien dag begraven;
want hij, die gehangen wordt-, is door God
vervloekt. Dat uw land niet verontreinigd
woride, dat de Heeie u als een erfenis
heeft gegeven." Doch indien een onschuldig
en heilig man door valsche beschuldiging
ter dood is gebracht, hoa kan hij dan ge
vloekt zijn? Hierin ligt een groot mysterie,
dat wij nog niet geheel doorzien kunnen;
evenmin kan het door stervelingen begre
pen worden, dat God Zijn Eenigen Zoon ge
geven heeft, niet alleen opdat Hij te midden
van ons 'n heilig en vlekkeloos leven v/u
leiden, doch dat Hij dit leven vol liefde zou
ten offer brengen in de handen Zijner vij
anden. Dit was ook de wil van den Vader
i onzen tijd, do-Markenmani<L Onze.nazaten
zullen deze kostbare verdwazing vermoe
delijk even moeilijk' kunnen begrijpen als
wij de even genoemde, lot de geschieden ia
bclioorende. afdwalingen. En zij zullen
even superieur glimlachen over de dom
heid van tienduizenden brave Hollanders
die voor hun goed en zuur verdiend geld
de lol chiffons de papier geworden Mac-
ken nf Kronen kochten: als wij superieur
lachen over ib» domheid van even brave
Y<»!rzat"n die duizenden ddfcatcn /ïedcrlel^
den voor ren bloemkool wrdke Miehict do
Buy ter heette.
Het is cellier zeer gemakkelijk llians
den spot te drijven met hel mengsel van
goerigelonvighcid n.i hebzucht waaraan
ons land zijn verlies van twee a drie mil
jard gulden aan ..valuta's" dankt. of. be
ier gezegd, wijt, oh bijgevolg ook zijn ver
minderde koopkracht >ui een stuk van zijn
malaise. En daarom zullen wij ons van
sarcastische opmerkingen ten dc.ze ont
houden, cn liever eens kijken naar de keer
zijde der zaak. Die cnfgaal den moesten.
Weinigen denken sich voor een enkel
oogenblik in dc plaats van het Markenfa-
briccercnde Duifschlanö. Reeds meer clan
ccn jaar lang hebben wij de onbehaaglijke
overtuiging dat Duitschland niet die Mar-
kon-gpscliiede,nis de rest der wereld te
slim af is geweest, en een'puik zaakje
heeft gedaan.
Maar men kan hét deswege niets verwij
ten; het was Jacob legen Laban. De we
reld dacht voor 30, 20. 10, 5 cents Marken
in te pikken welke die gcede sullen van
Duitschcrs over een poos weder legen 59
ets. per sluk zouden torn ,nmen. Maar
Michel lachte in zijn vuisl Hij drukte er
maar op los fhans beeft hij bijna hon
derd miljard Mark gefabriceerd en hij
verkocht er maar op les.
Wat zijn eigen lanA. betrof, maakte hel
voor hem weinig uit met welke maat hij
zijn transacties mat of vereffende; en ook
al waren er incoveniënten. de lage valufa
woog er wel tesren op bij den uitvoer en bij
de nijverheid. En wat het buitenland aan
ging was al hetgeen binnen kwam zuiver©
winst.
Van de honderd miljard gedrukte Mar
ken worden thans zeker veertig miljard in
het buitenland gehouden in Nederland,
in Skandinavië, in de Entente-landen en
in Amerika. Hoeveel zi.i door elkander op
brachten kunnen wij niet becijferen. Maar
als het door elkaar sWhts 15 ets. was dan
verkreeg Duitschland op de meest gemak
kelijke manier van de. wereld zes miljard
gulden, of tien miliard eoudmark... Wie
zegt daar oorlogsschatting?
Het zij verre van ons Duitschland deze
handigheid kwaliik te nemen. De heelc
wereld wist precies hoe het er voor stond.
Zij accepteerde, onder zwaar disconto, de
bonnetjes van den Lebeman wiens treurige
financieele toestand haar bekend was. De
Lebeman. misschien wel zelf verbaasd dat
hij met die bonnetjos nog overal terecht
kon, had geen bezwaar er steeds nieuwe
van uit te geven. Docli wij beginnen nu te
zien wie bet slimst was. Het is onder de
hand zeker geworden dat de Mark nooit
weder 59 ets, zal opbrengen, cn zeer twij
felachtig of zij ooit zelfs op een Groschen,
of 6 ets., zal kunnen worden gefixeerd. Dc
kans is dat de Mark een nieuwe Pfenning
wordt., en zij kan zelfs heelemaal waarde
loos blijken. Wat zullen onze nazaten
ons uitlachenl
Onze nienwe bankbiljetten.
Do Nedorlandsche Staat, zegt do Tele
graaf, is een coulante onderneming. Be
halve de concea&ies die hij in den loop der
tijden aan don vooruitgang deed, komt nu
als een aangename najaarsverrassing dit
nieuw© bankbiljet van f 25.als een rood
bruin najaarsschemoringetje, met lichtgroe
ne tot zachtroode schakeeringen op onze
schrijftafel gewaaid. Niet „ter bespreking
gezonden", maar behoorlijk tegen vijf en
twintig blanke guldens ingewisseld.
Wij zijn minder deftig geworden tegen
woordig en vertrouwen elkander ook min
der. Hot oude geeltjo had een voornaam
cachot en was mot zijn blanke achtereijdo
schier naief van overgave en uitnoodiging
tot ijverig© imitatie. In uiterlijke verschij
ning gelijkt dit nieuwe biljet op do pracht-
liovendo, ovorvulde, van historische snork©-
rijen voorzien© bankbiljet ton der Randsta
ten, dio goedkooper zijn dan behangselpa
pier. Het is kleiner dan ons oude geeltje,
clrukkor bedrukt, on als waardppapier onte
genzeggelijk beter, want namaak is bedui
dend moeilijker geworden. Laat ons e hter
nagaan, hoe dit schilderij er veel uitaiit en
hec -ei wij in gr*7:s.ho Toorè'.elling op
vooruitgegaan zijn, hoewel ons aan papier-
kwantiteit eenige vierkaQTO centimeters te
kort gedaan wordt.
betreffende Hom, zooals Hij zelf verklaarde,
en zooals de <3t.om der profeten zeide, die
hoewel gestorven, tot ons spreken door do
woorden van do Schrift. Zijn wij niet allen
gevloekt, omdat wij gezondigd hebben in
het aangezicht van God? En Hij, de Vlek-
keloozc, ia, door het oneindige mededoogen
van den Vader, in onze plaats bezocht ge
worden. Zooals door de hand van den
profeet Jesaja tot ons gekomen is: „Hij ia
om onze overtredingen gewond, om onzo
ongerechtigheden is hij verbrijzeld; de straf
die ons den vrede aanbrengt, was op Hem,
en door Zijne striemen is ons genezing
geworden." En: „Ik geef mijnen rug den
genen die mij slaan, en mijne wangen den
genen, die mij het haar uitplukken; mijn
aangezicht verberg ik niet voor smaadhe
den cn speekgel." "De vergadering der boo-
zen heeft mij omringd; zij doorboorden
Mijne handen en Mijne vooten." „Zij verdee.
den Mijne kleedoren onder hen, en wierpe®L
het lot over Mijn Heeding." „Zij gaven gal
voor Mijn vleesch, en in Mijn dorst gaven
zij Mij edik te drinken." „Ik werd hen tot
een verwijt; toen zij Mij aanzagen, schud
den zij het hoofd." En dit: „Zijn gelaat
was zoo ontdaan, meer dan van eenig ander
man, cn Zijn gestalte jueor dan van de zo
nen en dochteren der mcnschen."
(Wordt vervolgd.)
