Dagblad voor Leiden en Omstreken.
ABONNEMENTSPRIJS
r IN LKIUEN EN BUITEN LEIDRS
WAAK AGENTEN GEVESTIGD ZUB
Pek kwakt aal It-M
PEK WEEK10.1»
PBANCO PEK POST PEK KW ABTAAL 12J30
2de JAARGANG. - VRIJDAG 14 OCTOBER 1921 - No. 469
BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278
ADVERTENTIE-PRIJS
PER GEWONE KEGELIÜÏ3U1
D£S ZATERDAGS f 090
INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TAJUIJ!
KLEINE ADYEMZNTIBS
00 borden 60 ce.1:
A Ml
De Deputaten-vergadering.
Hedenmorgen heeft do heer H. Oolijn de De-
Jmtatenvorgadering dor A. R. Kiesvoreenigingen
geopend mot een rode waaraan hot volgende ia
ontleend:
De hoer Oolijn begon met or op te wijzen,
boo do werkzaamheden ditmaal een bijzonder ka-
raktor dragen, alhoewel niot 6taande in onmid
dellijk verband mot hot verkiezingswerk. De
gebruikelijke wapenechouw komt later, maar an-»
«terzijde zijn w© toch ook weer to dicht aan do
ivoorbereiding van die verkiezingen toe, dan dat
we geheel zouden kunnen zwijgen over datgene
jrat er ten nauwste verband mee houdt.
Wat mij in de ziel brandt aldus Spr. is
de begeerte ooi met U te grijpen naar het element
dor bezieling in don strijd dien wij tegemoet gaan
en waaraan zal het goed zijn dezen winter
de liefde, het vuur, de ijver moeten worden ge
schonken van man en vrouw, van oud en jong,
van rijk en arm. Ieder woekerend met wat hij
geven kan. Daar is ©en zekere mate van politieke
lusteloosheid ondor ons volk waar te nemen.
Niet alleen bij „onze menscben", maar bij alle
partijen; behalve misschien bij degenen, die in
hert wegstervend Rusland het ideaal ook voor ons
Nederland zien. En dat gevoel van lusteloosheid
is beangstigend. Want nimmer was er meer aan
leiding om elke zenuw van onze kracht tot hot
uiterste te spannen in den 6trijd tegen ernstige
gevaren.
De heer Oolijn herinnerde aan het Schrift
woord bij den aanvang der vergadering gele
een Rondom Hom zijn wolken en donkerheid.
Zijn bliksemen verlichten de wereld; het aard
rijk ziet zo en het beeft", doch het beangstigen
de ishet aardrijk ziet ze en beeft niet. Een
grenzelooze luchthartigheid is er in de beschou
wing van den tijd waarin we leven.
Na den oorlog zijn nog veler illusio6 van her
stel eener betere wereld teleurgesteld. In het
leven der volkeren doemde de herinnering op
aan de weldaden van het oude Romeinsche we
reldrijk en zocht men in den Volkenbond de be
nadering van die formeel© eenheid van Gouver
nement, die den oorlog voortaan uitsluiten zou.
Maar daartegenover openbaarde zich onmiddel
lijk het instinct van scheiding, verbrokkeling,
wanorde en anarchie onder de groote massa's,
wat automatiéch leiden moest tot de verijdeling
van de hartstochtelijke begeerte van alle nobeler
geesten. Ook die massa hoeft gezocht, naar wat
haar als ideaal was voorgespiegeld: het zelfbe
schikkingsrecht der volken.
En wanneer men nu na 3 jaren van wanhopig
worstelen om althans van dat voorgespiegelde
terts te realiseeren do nuchtere opmorking uit-
sproekt: hoeveel beter ware het geweest-, indien
allee in hoofdzaak gebleven ware ale het was
wie is er dan die do bezwaren en nadeolen aan het
nieuwe verbonden niet op staanden voet zou wil
len inruilen tegen de grieven die men tegen den
woreld-politieken toestand van voor 1914 kon
inbrengen?
De mensch zou een nieuwe wereld bouwen
Maar dan komt God om den monfich zijn on
macht te doen gevoelen, en zendt Hij zijn oor-
deolen; dan zijn rondom Hcan wolken en donker
heid.
Onder de volkeren van den Islam houdt de
gisting aan en groeit de begeerte om straks ge
zamenlijk de banden te verbreken die het Chris
telijk Westen in Azië heeft aangelegd. Rusland
jaagt, onder den schaterlach van Satan, den dood
tegemoet. Hot nieuwe Polen glijdt al sneller
naar de diepte, terwijl de Balkan zich wederom
ials tijdens Luther en Caivijn tot voor do
poorten van Weenen uitstrekt. Het gevallen
Duitschland, van buiten-af overbelast met ver
plichtingen wordt aangebracht, mathematisch
<lio het zoo noodig had en beweegt zich, tenfcij
radicale verandering in de buitenlandsche ver
plichtingen woordt aangebracht, mathemamtisch
eekor in de richting van den chaos. En achter
zulk oen chaos aan onze -Oostelijke grenzen
doornen de ingrijpende veranderingen op die in
Wast Europa daarvan het gevolg zouden zijn;
veranderingen, die voor Nederland van alles
overwegende beteekenis zouden kunnen worden.
En ook mot den aangekondigden socialen vrede
staat het verre van goed, zeide Spr. Veeleer
pohijnen vij te leven in oen gekkenparadijs,
waar men oordeelt het probleem van de qua-
dratuur van den cirkel te kunnen oplossen, of dat
de verdeeling van vijftig gulden onder vijf per
sonen aan ieder een groot er bezit bezorgt, dan
wanneer men onder «'/.elfde vijf personen een
bedrag van honderd te verdeelen had.
De wereld is nu eenmaal 6tork verarmd; er is
minder te verdoelen en do grootst mogelijke
rerschikking in de wijze van verdeeling zelfs
een ideale verdeoling, is niet in staat om de
macht van dat feit ter zijde te stolen. En al
schijnt het anders, het is dan ook maar schijn.
De kunstmatige welvaart gedurende den oorlog
was oorzaak van misleidende opvattingenen
dio welvaartewaan werd nog versterkt in de
beide jaren volgende op den oorlog, door do
groote vraag naar verschillende goederen. Men
zag de ruimte van het geld, de tijdelijke han
delsdrukte, de ruime vertoeringen vooral, voor een
toeken van welvaart aan enmen leefde van
den grooten hoop. De staat voorop. Met honderd
tallen miljoenen gingen de uitgaven van de pu
blieke kassen omhoog, waarmee de publieke
heffingen in overeenstemming moesten zijn.
Nu staan we voor don omkeer, plotseling.
Het einde der malaise is niet alleen niet te voor
zien, maar het is zelfs niet te schatten waar het
keerpunt moet worden gezocht.
Do ingediende Staatbegrooting wijst een. te
kort aan van 50 miljoen. Spr. achtte dit te op
timistisch en Hou 75 miljoen willen noemen.
JToor het jw 1923 vreesde hij een bijna dub- t
bel zoo groot tekort, misschien zelfs 150 mil
joen, nadat men het snoeimes zal hebben ge
hanteerd en de belastingsschroef zoo vast moge
lijk zal hebben aangedraaid.
Men was vergeten dat uit het inkomen van oen
volk moet komen, wat voor de publieke diensten
noodig is en de noodzakelijke vorming van nieuw
kapitaal. Zoolang do bevolking van een land toe
neemt moet ook de hoeveelheid kapitaal stijgen,
minstens in gelijke mate als de toeneming der
bevolking bedraagt. Vooral niet minder, want
anders gaat hot levenspeil dor bevolking omlaag.
Eerder moer, omdat er een toenemende drang
is naar vorhooging van het levenspeil- Wij als
Christenen hebben te aanvaarden de stelling, dat
uit het nationaal inkomen een duidelijk aanwijs
baar minimum voor vorming van nieuw kapitaal
moet worden aangewend.
Of wij den gevaarlijken slagboom reeds voor
bij zijn is niet met zekerheid vast te 6tellen. Hot
is mogelijk, dat wij or nog voor staan, al vreeede
Spr. het tegendeel. De drang naar de uiterste
zuinigheid noemde hij niet maar iets aanbeve»
lenswaardige, maar de aanvaarding van het feit,
dat een grondige herziening v/in ons financieel
beboer noodig is om een nationale ramp te voor
komen.
De heer Colijn herinnerde er aan hoe er nu
een direct verband is tusschen den toestand van
de publieke geldmidelen en den "-socialen vrede,
omdat men den weg inzake sociale voorzieningen
in hoofdzaak heeft geleid over de publieke kassen.
En die kassen zijn thans uitgeput. De werkzaam
heid op dit terrein zal voorléopig geleid moeten
worden in een richting, die geen eischen van be
teekenis aan do schatkist 6tolt. Maar de sociale
ontevredenheid zal er door blijven vooruT^aan,
de voodingsbodem voor onrust. Een onrust, mede
gevoed door de malaise op alle gebied, en die
het vraagstuk der werkloosheid er niet gemak
kelijker op maken tal. Doch het ontstellendsto
i6 wel dat een groot deel van Europa's bevol
king stellig een 200 miljoen practisch ge
heel als koopera van de markt verdwenen is. En
men moet vreezen, dat er meerderen zullen vol
gen.
Socialisatie was het hypnotische woord, zeide
Spr. Het dankt zijn oorsprong aan den kring van
hen die verleerd hebben te gelooven dat de
mensch vait nature geneigd is God en zijn naaste
te haten. De afloop van do waanzinnige Russi
sche onderneming meende Spr. genoeg bekend
om er geen woord moor aan te verspillen.
Do haat tegen den Christus als Koning van
Hemel en aarde noemt toe. En daarnevens is in
den lering yan hen, die tot het Zaad der Kerk
fcohooren een koude onaandoenlijkheid tegenover
vele geestelijke levensvragen, oen onaandoenlijk
heid waartegen wij allen te strijden hebben.
Want dat gevaar dreigt juist de zenuw van
onzo kracht te verlammen.
Immers, onze 6trijd is bovenal oen geestelijke
strijd en om een geestelijken 6trijd te voeren
hebben wij allereerst noodig een vasten gromislag
en een onwankelbare overtuiging.
Het schijnt soms alsof bij oen deel der onzen
net aan beide ontbreekt. Daar ia weifeling, waar
eertijds zekerhoid gevonden werd; en een neiging
tot toegeven aan togenst-andors door den vasten
grondslag te verlaten. Door twee schreden voor
waarts te doen, waar «ie anderen er één deden.
Door oen halve aanvaarding 6oms der Goddelij
ke Waarheden. Men belijdt nog wel dat God
Almachtig souvereiniteit oefent over al het ge
schapene, maar velen beleven "dat beginsel niet
meer zooals een vorig geslacht. Gelijk socialisatie
het modewoord is voor het maatschappolijlc leven,
zoo is verkeerd begrepen synthese oen Schlagwort
op geestelijk terrein.
In hot veldwinnen van al die halfheden ligt
het. groote gevaar voor de toekomst der ajiti-ro-
voktionaire partij. I^iexcfo, geestdrift, toewij
ding kunnen op zulk oon bodem niet gedijen. Wil
len wo herwinnen de bezieling van weleer, dan
moeten wij allen saam besluiten, dat wij ons niet
op allerlei zijpaden zullen laten voeren, maar
onze kracht zooken in een zuivere beginsel politiek.
Maar om dat te kunnen, moeten we voor alles
de geestelijke kracht vernieuwen. En dat kan
alleen als we ons als partij volkomen, d.i. zonder
eenige beperking of terughouding, willen laten
binden door het Woord. Onvoorwaardelijk buig«in
voor de Almacht Gods om te kunnen staan tegen
over de macht van den mensch; om te kunnen
strijden voor het recht van den mensch.
Spr. herinnerde er aan hoe bij het sterven
van Dr. Kuyper er was oen beklemmend vragen
naar de toekomst, daar er niemand gevonden
word, die zijn plaats innemen kon.
Gij hadt enkele maanden te voren in zijn plaats
een voorzitter van het Centraal Comité gekozen,
aldus do heer Colijn. En al beantwoordt die keu
ze ongetwijfeld in zooverre aan Uwe verwach
ting dat die nieuwe voorzitter reeds duchtig
wordt aangevallen, gij weet hot even goed als
ik, met Kuyper's wegsterven ontviel aan onze
volksgroep meer dan oen bloot politiek loidsman,
met hem ging een geestelijk leidor heen.
Wij hebben bij alle verslagenheid toch boven»
hl kunnen beluisteren den danktoon voor wat God
ons in Kuyper gegeven had en liet voegt ons
hier, op onze eerste samenkomst na zijn ver
scheiden, mot hot Woord «ier Schrift te belijden
De lofzang ie in stilheid tot U, o God in Sion;
en U zal de gelofte betaald worden.
Dankbaar jnochten we ook zijn, omdat wij na
Kuyper's heengaan toch nog een anderen hold
in de wereld der geestelijke wetenschappen in
ons midden hadden, Bavinok, 0 God nam ook
hem weg.
Rondom Hem zijn wolken en donkerheid!
Maar de Schrift heeft ons ook leeren zeggen:
Uwe goedertierenheid, Heere, zij over ons, gelijk
als wij op U hopen.
De aarde yorheug© zich er overz dat do Heere
Die eisch is zwaar, maar aan den onder
ren kant ligt in de aanvaarding van dat woord
een bron van onbegrensde kracht. Wat verwikke
lingen er dan ook mogen komen, alles wordt
overschaduwd door het feit, dat de Hoero re
geert. Naast de levenwekkende gedachte staat
in Ps. 97 ook: „Gij liefhebbers des Heeren haat
het kwade!" Haat onderstelt activiteit, roept
dus op, tot etrijd tegen het kwade. Passiviteit
is zon«ie. Het parlement is een wereld, die leeft
van het compromis, maar bij wat ingaat tegen
het Woerd des Heeren zij de anti-revolutionair
onverzettelijk.
Komende tot het Program van Actie voor de
stembus van 1922, wees Spr. er op hoe hoofd
zaak is en, blijft hoe ons voll$, hoe de Regeering
des Lands staat tegenover den eisch van Gods
ordinantiën als algemeen richtsnoer van Staats
beleid. Onze wensehen voor enkele practische
punten van Staatsbeleid blijven seoudair.
Alleen in God en bij God is vastheid.
Daarom mag de komende winter voor ons en
onze kiesvoreenigingen in niets herinneren aan
een winterslaap. Kiesvereenigingen die in de ko
mende maanden niet andere weten te doen daD
bijeenkomen om te stemmen over Candida ten en
over lijsten en over rang-nummers, verzaken hun
allereereten plicht: do beginselen uit te dragen
onder heel ons volk en geestdrift te kweoken on
der hen die zich dragers dier beginselen noemen.
Trouw aan do «iiepere beginselen moet ons hoofd
wapen zijn in dien kamp. Dan lossen alle kleine
verschillen zich vanzelf op, omdat het in den
diepsten grond toch eigenlijk geen verschillen
zijn.
Als partij zijn we reformatisch, alloen al om
dat wo den invloed van het Christendom op
Staat en Maatschappij sterker tot gelding willen
brengen. Maar niet minder zijn we behoudend,
omdat wij ons tegen bet terugdringen van dien
invloed met alle kracht die God ons gaf zullen
Waar het gaat om het behoud van de Chris
telijke grondslagen van ons volksleven willen we
niet anders zijn dan puur conservatief. Maar
jui6t daarom zijn we tevens democratisch, wijl
we belijden dat waarachtige, gezonde volkskracht
alleen fcteunen kan op do beginselen van Gods
Woord. Alle andere dusgenaamde democratie is
bestemd om uit te loopen op verwarring, op ont
wrichting van het maatschappelijk leven en op
onduldbaren staatsdwang. Dr.t is «een afgeleid
beginsel; maar hot is er oen van do eerste orde.
Van hot doen van beloften, die niet ingelost
kunnen worden, hebben wij ons te onthouden.
Elke gedachte om daarmee kiezers te vangen
moet ons vreemd blijven. En indien men ons
dringen wil in een richting die op niets anders
kan uitJeopen dan nog grootere ontreddering,
dan ontbreke ons de moed niet oon zulk oen pogen
te weerstaan.
Nu ons ontviel de alles en allen beheorechende
goest, is hot gevaar voor afschilfering aan den
omtrek onzer 'partij niet te ontkennen. Het was
er wellicht vroeger reeds, maar het werd in toom
gehouden door de eenparige erkenning van de
geheel eenige positie die Dr. Kuiper onder ons
innam. Wij moeten nu voortaan 6aam voorttrek
ken.
Hernieuwen wij dan nu saam de plechtige gelof
te van trouw aan do beginselen die ons lief zijn.
Dragen wij dan 6aam de banier van het Kruis
verder, wetend dat wij in dat teeken de kroon
der overwinning zullen verwerven,
„Gelijk een arend zijn nest opwekt, over zijne
jongon zweeft, zijne vleugelen uitbreidt, ze
neemt en draagt op zijne vlerken," zoo wil de
Heere ook ons leiden, in«iien er geen vreemde go
den met ons zijn, aldus eindigde do hoer Colijn
zijn rede.
STADSNIEUWS.
De 110cd van liet jonge meisje in Weenen.
Met dit on da-werp trad gisteravond in
een stampvolle, vooreen grootendeels uit da
mes bestaand publiek op, mevrouw Habeirl
uit Weenen. Ds. Lochor, die met een kort
woord het samenzijn had geopend, vertaal
de do in het Duitsch uitgesproken rede.
Mevr. H. ving aan met to zoggen, dat zij
uit de nood tot haar hoorders kwam en uit
de nood tot 'hen zou opreken. Van allo zij
den dringt de nood op ons aan. De schroef
wordt steeds schorper aangedraaid. Wegens
do valuta zakt «ie waarde der Kroon steeds
meer, on de prijzen stijgen steeds. Wèl dan
hem, die in zulken nood vertrouwt op het
woord des Heeren: „Wie volharden zal tot
het einde, die zal zalig worden." Geduld
oefenen eohtor is zoor moeilijk. Want de
toestand wordt steeds erger. Toch sproekt
het oude testament van greater verdriet, en
van grootor lijden. Spr. lioht dit too met
eenige citaten' van de Jesaja-profetie.
Nu zijn onze Christelijke wereldconferen
ties schoon. Maar er zijn slechts weinig vol
ken daar vertegenwoordigd. En er is ook
veel Christendom dat Christus niet na
volgt. Heidenen nemen vaak de heilsbood
schap met grooter begeerlijkheid op. Ook
is er veel wantrouwen onder do Christen
volken. Tooh is aan ons niet de taak om
alleen te leeren, te prediken, te denken.
Als eens 't laatste windsel wegvalt, dio, nu
ons Christelijk leven omhult zoo vaak, dan
zal do dood, dien wij nu nog vaak zien als
een vriend tot verlossing uit. onze ellende,
verslonden zijn tot overwinning. Dan wor
den allo tranen afgewischt en de hoop dor
Heilige Schrift zal do onze zijn na geduld
en lijdzaamheid.
Nu hebban de groote istedan iets van het
beeld der zondige vrouw, on6 in den bijbel
beschreven. De vrouw die lokt en vleit,
maar wier einde de dood is. Toen in begin
Juni, de Theologische prot. faculteit te
Weenen haar 100-jarig Semester vierde,
waren daar eenige Hollandsohe professo
ren en ook enkele, die in Woenen zelf gestu
deerd hadden. Uiterlijk was do stad niet
veel veranderd. Nog was er veel weelde, en
schouwburgen en hotels waren overvol.
Doch vreemdelingen kennen Weenen vaak
beter dam geboren. Weenors. Zij zijn gegaan
in do arbeiderskrottenin ziekenhuizen, in
scholen en in- woningen van ambtenaren
professoren en huisbezitters, waar stuk
voor stuk uitverkocht werd. Dut is da ge
daante van do stad der liederen." Menigeen
heeft goon plezier meer in zijn werk, want
voor wie hij weFkt, dat zijn veelal zede-
looze 0. W.-ers en avonturiers, die hotels
en de straten demoraliseeren.
Maar tooh, zij dio arbeider in Jezus'
dienst, in den arbeid onder vrouwelijke en
mannelijke jeugd, weten hoe weinig de
aard van dat werk sedert den oorlog is
veranderd. Ja in kleine steden wordt veel
kwaad gesproken en menigeen doet dit
pijn. Maar dat opzichzolf is toch nog een
band, die den mensch bindt aan de zedelijke
beschaving. Er zit nog iets bewarend® in.
Maar wie bokommert zich om de jonge
meisjes, die in do groote steden alleen
staan r) Weliswaar laat een meisje haar goe
de naam nooit spoedig los, maar in allerlei
vormen bestookt haar de verleiding, in
bioscoop, in schouwburg en operette niet
het minst. Al die dingen verdoo-
ven het go weten voor grooter
gevaren. En de kerk komt in Woenon
veel te kort. Tegenover eigen jeugd, zoo
wel als tegenover vreemde jeugd. Dus moe
ten particuliere vereenigingen het initia
tief nemen tot het jeugdwerk. Nu was dit
voor de oorlog reeds moeilijk. Doch thans
kan het niot verder als het buitenland
geen hulp verleent. De steunpilaren dor
vereemgimg behooren tot de klasse, die het
meest geleden hebben. En er behoort meer
dan moed toe, om naar Holland te komen,
dat reeds zoo onnoemelijk veel deed. Maar
spr. komt als Christin tot Christenen, we
tend dat Christus' liefde geen einde heeft.
ALles is in Weenen een probleem. Hoe zal
men eten, hoe de wasoh doen, enz. Een
huishonden van 70 personen, zooals het
meisjeshuis, vergt nog meer overleg. Gedu-
renden den oorlog wildo 't bestuur niet tot
uitbreiding overgaan, want de soldaten
haxiden het meer noodig. Dat was in 1916.
Doch in 1918 was er n i e t s te koken voot
het Kerstfeest.
Gelukkig zend eerst Zweden, daarna
Bern hulp. In diou tijd kwamen de mannen
van het front terug. Ze moesten in de be
trekkingen, waar de vrouwen waren. 1 'eze
echter wilden eerst niet. Later moes en zij
Toen begon de giroote verwildering. Vo.«:al
werkte ook moe de nachtarbeid van vrou
wen en meisjes in de munitie-fabrieken,
waar in de barakken «Ie gro lb ito zedeloos
heid hoersohte. Ook do verpleegsters achter
het front demoralises i'.le.i steeds meer. Eu
bij de demobilisatie in 19i8 zochten ze al
len naair een betrekking, doch nu-roand
nam hen, wegens hun verslechterd karak-
19-'
Hoevelen zijn toen te grondo gegaan!
Hoeveel .ifch^fis uii. p.'nes'dmsche et-zin
nen. zijn cj genomen in de h je^i talen?
1. T schrijdt hei jjjgJwerK. nu voert
Duur is alles, schrikkelijk duur. Een paar
schoenen kost nu 4000 Kronen. Aardappe
len 24.000 Kronen. Doch Christus ver
maant ons voider te gaan. Doch dan is
buitenlandsche hulp dringend geboden.
Spr. eindigt haar boeiend betoog met de
vraag of zij om hulp vragen zal.
Ds. Locher dankue met een gevoelig slot
woord en beval de collecte aan do uitgang
aan.
Hij eindigde mot dankzegging. Een da
meskoortje verleende zijn zeer verdienste
lijke medewerking.
Het comité verzoekt ons er de aandacht
op to vestigen, dat giften alsnog gaarne
door de comité-leden iin ontvajngst worden
genomen.
W. J. Suringar. f
In 69-jarigen ouderdom overleed onver
wacht bij zijne familie te Zuphen de hoer
W. J. Suringar, sinds lange jaren 'hoofd der
kassiersfirma Lozwijn on Eigoman, alhier,
wolke functie hij vervulde tot voor twee 1
jaar, toen deze bank oen onderdeel werd
van de Amsterdamsehe Bank. De heer Su
ringar was lid van het. bestuur van Ned.
Metfcray, van het Kon. Ned. Invalidenhuis,
lid der gemeente-commissie der Ned. Hcrv.
Kork, rogent van het H. C. weeshuis en van
een tweetal hofjes.
Dr. C. P. Rouffaer.
In zijn gisteren gehouden vergadering
hooft, de academische senaat der universiteit
alhier, don heer G. P. Rouffaer, Den Haag,
benoemd tot doet .or honoris causa in de lot
tere» en "wijsbegeerte.
Dr. Rouffaer hoeft zich sedert vele jaren
zeer verdienstelijk gemaakt op drieerlei
gebied, namelijk op het gebied der Nod.-
Indische geschiedenis, dor Ncd.-Indische
oudheidkunde en der Ned.-Indische land- en
volkenkunde. Hij 'hooft voor deze wet.en-
eohappon oen baanbrekonden arbeid ver
richt, zooals blijkt uit de vruchten van zijn
studies, deels als bijdragen van hot. Konink
lijk Instituut te 's-Gravenha^o, deels ala
bijdragon in de Encyclopaedic van Ned.-
Indie, deols in do uitgaven van 'het Bat-avi»
aasch Genootschap en deels in afzonaerlijke
werken.
In do jaren 1SS7—1889 heeft hij voon
zijn studiën in Indie vertoefd en kort voon
den oorlog ook nog twee jaar»
De algemeens vergadering der Geref.
eSh ooivoruom ging, waaromtrent wij deze
week een bericht opnamen, zal blijkens eene
in dit nummer voorkomende advertentie ge
houden worden op Woensdag .19 Ootoben
a.s. in het Nutsgebouw.
Het bestuur zal in deze vergadering we
der met bdangrijke voorstellen komen.
O.m. zal de school Hoogl. Kerkgracht worg
den gesplitst in oen lagere en een z.g. kop-
school en zal dientengevolge een verbou
wing dezer school moeten plaats hebben.
Wij wekken de leden der schoolvereenih
ging gaarne tot getrouw bezoek op.
Wij vestigen de aandacht onzer le
zers op de advertentie in dit blad, van hef!
bouwfonds der Cbr. Nat. Werkmansbond,
(afd. Leiden), dat vanaf Maandag 17 tot
en met Donderdag 20 October een bazaar
organiseert in de Stadsgehoorzaal.
Door Ds. Groot Enzerink zal ds
bazaar Maandagavond worden geopend.
Wij wensehen het comité, dat moeite nog
kosten heeft ontzien, deze bazaar zoo aan
trekkelijk mogelijk te maken, oen druk be
zoek toe en wekken onze lezers daartoe van
harte op.
BINNENLAND.
Uitvoerig Ongevallenwet.
Naar „De Stand." verneemt, hebben de
beiide Verzekeringsraden aan de voorzitters
dor Radon van Arbeid een schrijven ge
richt, waarin o.m. te kennen gegeven wordt
dat het in hot voornemen van den minister
van Arbeid zou liggen, te bevorderen, dat
korten tijd na uitvoering op 1 Oct. van de
herziene Ongevallenwet verschillende werk
zaamheden, op de uitvoering dior wet be
trekking hebbende, van de R. V. B. naar
de R. v. A. worden overgebracht. Dit plan
zpu niet alleen omvatten de overbrenging
van werkzaamheden, waarmede tot. dusver
do agenten der R. V. B. belast waren, doch
ook de toekenning aan do R. v. A. va.n het
recht om ter zake van bepaalde punten
rechtsgeldige beslissingen te nemen. In af
wachting, dait dezo decentralisatie haar be
slag krijgt, zullen de uitvoering van de
herziene Ongevallenwet on de voorbereiding
van die uitvoering door de R. V. B. plaats
vinden.
De beide verzekeringsraden verzoeken
thans in. bovengenoemd schrijven, dat de
R. v. A. zoowel ter besparing van hooge
kosten, wolke do aanstelling van oen groot
aantal ambtenaren bij do II. V. B. zou mee
brengen, als ter voorbereiding van de R.
v. A. op do taak die hen wacht, in die po-
riodo hun medewerking verleonen bij de uit
voering der Ongevallenwet.
Do bedoeling is, dat de agenten der
R. V. B. zich in verbinding stellen met el-
ken Raad in hun ambtsgebied, teneinde te
overleggen hoe de meeat vruchtbare samen
werking kan worden verkregen, waarbij
Raad en agent elkaar wederkeerig do in
lichtingen en den bijstand verschaffen, wol-
ko leidon kunnen tot oen weinig kostbare
en vlotte uitvoering der Ongevallenwet in
den tijd, dat de decentralisatie nog haren
wottclijken grondslag miet.
Geen Doitsche trawlers.
Volgens oen te IJmuiden in vissohera
kringen niet officieel ontvangen bericht, ie
binnen enkelo dagen van de Duitsche regeo-
ring een verbod te wachten aan D uitschei
stoomtirawlerB om in vreemde havens te
markten.
Aan stoomtrawlers, die daarmede zullen
doorgaan, zal in Duiteohe havens geen.
eteonkolen verstrekt-. Dit verbod zou een
gevolg zijn van den drang van don Duit-
6chen kloinhandel, die zich beklaagd heeft,
dat in Duitschland geen goedkoope visch-
soorten in voldoende mato worden aange
voerd, zoolang het meerendeel der Duitoahfl
etr0omtraw 1 ere vreemde haven9 opzoektl
Voor de IJmuider reeders zal dit verbod
van groot belang zijn.
Jhr. Mr. P. van Foreest.
Naar gemeld wordt, is het oud-li 1 van
do Tweedo Kamer, jhr. mr. P. van Foreostj
te Heilo, ernstig ongesteld.
De loonsverlaging in de metaalindustrie.
Door de bij den Motaalbond, Kring
Utrecht aangesloten werkgevers u 'lorlefl
dagrekening van 10 October aangekou-»
dig.d, dat zij het besluit van den MetaaJL
bond warrbij de loonen met 10 pet. voor dfl
meerderjarige en met 15 pet. voor de min
der ja r go werknemers worden vormindo.dfc
met ingang van co betohngsweek, waarin
de 29s^ October vsJt, zuben doorvowon.
Dit besluit geldt voor de Metnalfabrio*
ken te Utrecht, Amersfoort, Hilversum^
Oude water en Tiel.