Gemeentelijke Aankondigingen.
Gemeentelijke Vischverkoop,
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Vrijdag) aan de gemeentelijke Visch-
■winkels (Vischmarkt en StadshulpwerD
verkrijgbaar is SCHELVISCH k 0.11,
GROOTE SCHELVISCH k f 0.21, SCHOL
k 0.17,GROOTE SCHOL a ƒ0.33, KABEL
JA UW k 0.45, TARBOT k ƒ0.48 peur pond
en ZEEUWSCHE .MOSSSELEN k f 0.06
per K.G.
De MOSSELEN zijn ook hedenavond'
aan bovengenoemde winkels verkrijgbaar.
W. PERA, Weth.,
loco-Burgemeester.
Leiden, 6 October 1921.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den- Brengen -ter algemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan J. de
la Bde en Zenen, .tot oprichting van een
zouterij van darmen en pensen in het per
ceel Clarasteeg No. 13, Kad. Sectie H. No.
8344.
AGENDA.
DONDERDAG, 6 October Leiden. Stads
evangelisatie. Groote openib. saüncnkomist
Kerk Hooigracht, aanvang 8 uur. Spreker
de beer N. Baas, straatprediker te Am
sterdam.
VRIJDAG, 7 October. Leidon. Gebouw
„Prediker". Br. Do Jong. Kwart voor ach
ten.
Apotheken die tot en met Zondag op Maan
dagnacht eiken nacht en des Zondags geopend
zijn
G. F. Reijst, Steenstraat 35, Tel. 136.
H. J. M. Proot, Maarsmanssieeg 17, Tel. 435.
BINNENLAND.
Eerste Kamer.
Do Eerste Kamer i6 bijeengeroepen op
Dinsdag 11 October a.e. des namiddags
B/4 uur.
Staten van Zuid-Holland.
Bij Kon. besluit van 3 de^er is machti
ging verleend aam derf commissaris dier
Koningin in de provincie Zuid-Holland tot
het bijeenroepen van de Stuiten dier proviu-
cio in buitengewone zitting in de maand
Octobor dezes jaars.
Arbeidsconferentie te Geneve.
Naar wij vernomen is de officieoio publi
catie van de namen der gedelegeerden dei*
Nodorlamdsohe Regeering naar do Arbedds-
conferentio te Geneve binnen enkele dagen
to vciiwivhten. De betrokkenen zijn reeds
goruimen Gu. .den van hun voorgeno
men benoeming in kennis gesteld.
Invoer van Dcenschc boter.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat boter, afkomstig uit Dene
marken, welke voorzien ie van het Deen
sche Rijksraerk en vergezeld is van het
vereisehte bewi]6 van herkomst-, vrij mag
Worden ingevoerd.
Herhalingsoefeningen in 1922.
Het ligt in het voornemen van den mi
nister van Oorlog, in 1922- voor herha
lingsoefeningen onder de wapenen te doen
komen: bij de infanterie, de onbereden-ar-
tülörio en de genie de lichtingen 1917 en
1919 reep. voor den tijd van 6 en 13 dagen;
bij do cavalerie de lichtingen 1918 en
1919 beide voor 13 dagen; bij de bereden-
artillerie alleen de lichting 1917 voor 13
dagen.
Nood breekt wet!
Do aimimietratio der Posterijen en Te
legrafie wi de gelegenheid open 6tellen
om in lokalen, toegankelijk voor het pu
bliek, dus in wachtkamere, vestibules, gan
gen en portalen aan de Poet- en Telegraaf
kantoren reclamebiljetten aan te brengen,
Zij wil daarvoor beschikbaar stellen mu
ren, pilaren', deuren, (op glazen deuren in
transparantenvorm) wanden van telefoon
cellen en kiosken, onderbouwen van loket
ten, enz.
In veroaud met het enorme tekort aan
vele millioenen, dat de administratie aan
P. en T. heeft te boeken, hoopt men:, door
het. invoeren van dezen maatregel, een
nieuwe bron van inkomsten te krijgen1.
Nood breekt wetl
Tegen het Vrouwenkiesrecht.
Op do Maandag te Leeuwarden gehouden
vergadering van het Provinciaal Oomiltó
van A. R. Kicevereonigingen in Friesland,
is met bijna algemeene ©temmen de volgen
de motio aangenomen:
Hot P. C. van A. R. Kieieverean. in Fries
land;
golet op het verzoek der Kiesvereoniging
to Sneok, om haar amendement op de voor
gestelde resolutie van het C. C. te steunen;
geboord het verslag van zijn afgevaar
digde naar het C. C.
zich overtuigd houdende, dat do bedoe
ling van de door het C. C. voorgestelde
resolutie geen andere ie, dan om airt. 11
van het. Program van Beginselen, dat het
vrouwenkiesrecht, zoo actief als passief
■wraakt., tehandhaven;
spreekt zijn vertrouwen uit, dat het C
C. deze strekking der resolutie tegen de
daarvan afwijkende opvattingen nader zal
ptiteiseeren, hetzij door het amendement
van Snoek over te nemen, betzij op an-
riere wijze.
Verlaging van den gasprijs.
Mot het oo,g voornamelijk op de sterke
daling van den petroleumprijs, waardoor
de concurrentie tegen dit verwarmingsmid
del voor hel gasbedrijf verzwaard wordt-,
beeft de tl ittcdama-ie directeur van, dat
bedrijf v»öigesleld om den gasprijs, die
loatölolijk bij hïivM X9Ö hiu-gemecstec en
wethouders van 27 Mei 1921 tot Vi'/2 unie
per M3. (15 cents por M3. bij levering ever
den muntmeterie verminderd, opnieuw
met 1>2 cent© per M3. te veitageb.
Uit de door den directeur bij dit voorstel
versterkte cijfers is gebleken, dat ook bij
invoering van dezen verlaagden prijs, be
houdens onvoorziene omstandigheden, op
een redelijk voordeelig &aldo van het be
d/rijf over 1921 kan worden gerekend, ter
wijl ook voor 1922, volgens de thans be
kende gegevens, een loonende ex
ploitatie bij den ga6prijisvan
13 centsper M3. wel mo g el ijk zal
zij n.
Onderzeeboot gezonken.
Gisteren is H. M. onderzeeboot O. 8, lig
gende in 't spOorwegbassin te Den Helder
•tijdens de werkzaamheden voor het weder
gereedmaken van de boot, -gezonken
De oorzaak van het zinken van de O. 8
moet toegeschreven! worden aani het open
blijven van don onderwatorklop, waardoor
twee compartimenten vol liepen. Een ber-
'gimgsvaairtuiig was onmiddellijk ter plaatse.
BUITENLAND.
SPOORWEGRAMP TE PARIJS.
Te kwart over zes uuir gisteravond zijn
in de tunnel van Les Batdgnolles, in de on
middellijke nabijheid van het station St.-
Lazare de trein, die om 6 uur uit het sta
tion moet vertrekken, en de trein, die even
later uit Versailles in bet station aan
komt, op elkander geloopen.
Het onheil greep plaats in het midden
van de zeer lange tunnel.
Tot overmaat van ramp hebben de trei
nen vlam gevat, en, daar de boemeltrein nu
niet precies uit modern geconstrueerde rij
tuigen bestaat, vond het vuur overvloedig
voedsel. Op dat uur zijn de boemel trein en
gewoonlijk stampvol.
De brandweer was onmiddellijk ter plaat
se, evenals een aanzienlijk deel van het
spoorwegpersoneel. Het was echter onmoge
lijk, de tunnel, die een oven geleek, binnen
te gaan.
Daar de tijding van de ramp onmiddel
lijk te Parijs verspreid werd, kwamen de.
families, die op dat uur huisgenooten ver
wachtten, naar de omgeving van het sta
tion, waar zich hartroerende tooneelen af
speelden.
Om 9 uur waren meer dan 100 gewon
den waaronder 30 in zeer emstigen toe
stand, die naar de verschillende hospita
len werden overgebracht. Er zijn 6 lijken
herkend.
Men vreest, dat onder de puinhoopeö
nog vele dooden zich bevinden.
Omtrent de toedracht van het ongeluk
kan worden medegedeeld, dat de trein,
die om 5.49 het station St. Lazare verliet,
door de tunnel heenging op het oogenblik,
dat door bet verbreken van de koppeling
de trein dn tweeën brak. De machinist be
merkte dat eerst eemige minuten later,
stopte, en wilde de seinen in gereedheid
brengen om den naderenden trein ie waar
schuwen.
Intussdhen kwam de trein, die om 5.25
vertrok, in volle vaart de tunnel binnen.
De machinist kon door den rook 't gedeel
te van den anderen trein niet zien.
Bij het op elkaar loepen aan den in
gang van de tunnel werd de helft van den
eersten trein in de tunnel teruggestooten
en sprongen de gasreservoirs, zoodat de
trein in brand vloog.
Onmiddellijk nam die brand zulk een
omvang, dat, toen uit drie nabijgelegen
kazernes de 'brandweer aanrukte, het on
mogelijk was de tunnel binnen te gaan. In
bet geheel zijn 6 rijtuigen verbrand.
De minister van binnenlandsche zaken en
tal van autoriteiten waren snel ter plaatse.
De emotie te Parijs da buitengewoon groot.
De volkenbondsvergadering.
De volkenbondfivergadering heeft giste
ren haar laatste zitting gehouden.
De voorzitter, Minister van Kaxnebeek,
sprak de sluiting&rede uit.
Hij verklaarde, dat hot uur van scheiden,
dat thans voor de vergadering was aange
broken, tevens het uur was der verantwoor
ding van do afgevaardigden' voor hun re-
geeriogen en hun volken, die de werkzaam
heden der vergadering uit de verte hebben
gevolgd.
De heer van Kamebeek is de meaning
toegedaan, dat de tweede volkenbondsver-
gadering een belangrijke vordering heeft
gemaakt, op den weg, welke leidt tot dnter-
nationajle samenwerking en trouw is geble-
aan het denkbeeld van vereemiging en sa
menwerking van de -volken:, welke den geest
vormt van den volkenbond. Bovendien heb
ben alle commissies hun vergaderingen in
'het openbaar gehouden, wat een nieuwig
heid van het allergrootste belang beteekent,
BQero,p haalde de heer van Kamebeek in
het kort de verkregen resultaten aan in
den strijd tegen de opium, het verdrag no
pens de bescherming van vrouwen en kin
deren en tal van werken van menschlieven-
den aard, zoowel als ten aanzien van de
beperking van bewapening, ten opzichte
waarvan een internationaal congres let
onderzoek van het vraagstuk van de
vervaardiging en den handel in wapens ie
voorbereid en formeele voorstellen verzocht
zijn aan de tijdelijke commissie uit den bond
nopens de beperking van bewapening, ge
lijk het bond6verdrag die wensoht.
Ook werd gewezen op de vorderingen,
welke gemaakt zijn ten aanzien van de or
ganisatie van den bond, met name door
het scheppen van' het Internationaal Ge
rechtshof.
De heer van' Karnebeek besloot met een
verzoek aan de vertegenwoordigers van
de bladen der geheele wereld, die de werk
zaamheden van de tweede vergadering ge
volgd hebben, aan alle volken te laten we
ten, dat de Volkenbond, die hun gemeen
schappelijke belangen vertegenwoordigt
thans een tastbaar feit ie.
Hierop verklaarde hij de vergadering
gesloten.
Do zetel van den Volkenbond.
Naar nit Weienen aan do „Vees. Ztg."
wordt gemeld* zullepi op 12 October ,te
Weenen een Fransche en een Engels ohe
delegatie van den volkenbond, ender
leidding van lord Robert Cecil, aankomen
om de kwestie om Weenen als zetel van
den volkenbond te kiezen te bestudeer en.
Amerika en Duitschland.
In parlementaire kringen te Berlijn ver
luidt, dat de Franscho regeering zich be
reid heeft verklaard, toe te stemfmen in
een| langdurig uitstel van de betaling dor
schadevergoeding, indien het Duitschland
zou gelukken! van Amerika voldoende cre-
dieten te krijgen.
Naar men uit de kringen) der Duitsche
grootindustrie hoort-, zijn de jongste Ame-
rikaanache aanbiedingen aan do Duitsche
industrieelen met alleen/ het gevolg van
particulier initiatief, doch in de eerste
plaats toe te schrijven aan het adVies van
verschillende Amerikaansche deskundigen,
diie den 'laatster* tijd naar Duitschland zijn
uitgezonden ter bestudeering van den fii-
nancieelerj -toestand.
Ofschoon er nog geen vaste overeen
komst ten aanzien van de credietactie is
getroffen, wordt er in gezaghebbende krin
gen met tamelijke zekerheid op gerekend,
dat deze tot stand zal komen, daar Ame
rika door deze actie het nog verder dalen
der Mark en de daardoor veroorzaakte
overstroomiing van de wereldmarkt met
Duitsche goederen wil vermijden. Ander
zijds hoopt het in Duitschland eenl afne
mer voor zijn grondstoffen te vinden.
Groolc opwinding in Tirol.
Te München ontvangen berichten chii-
den erop, dat er in Tirol ernstige onlusten!
op handen zijn. Oorzaak van de algemeen»
opwinding zijn, zooals bekend, de „valu
ta-magnaten", die alles tegen hoogeni -prijs
opkoopen en zoodoende de .prijzen voor de
landbevolking onbetaalbaar-hoog opdrij
ven. De woede der, bevolking wordt thans
door de Tiroolsche burgerwachten» uitge
buit voor een actie legen Weenen en de
Oostenrijksche republiek.
De bedrijfsraden van de gas- enl de elec-
triciteitsfabrieken te Innsbruck hebben de
besturen dezer bedrijven ervan in kennis
gesteld, dat zij besloten hebben, tot maat
regelen -tegen; de opkoopers oVer t» gaan.
Ze zulle n.l. de huizen dezer lieden van
de electriciteits- of gasvoorzienjing uit
zonderen.
Kleine oorzaken
Een tragische bevestiging van de spreek
woordelijk vastgelegde waarheid, dat klei
ne oorzaken groote gevolgen kunnen heb
ben, brengt een bericht uit Auxerre.
Een handelaar aldaar keerde per auto
met zijn vrouw, zijn gehuwde dochter, zijn
kleinzoontje en twee kennissen van zijn
buitenverblijf te Bleneau terug, toen er
plotseling een gei't uit een/ langs dien weg
liggend veld vóór de auto kwam geloopen.
De* handelaar, die de auto bestuurde,
poogde het dier nog uit den weg te gaan,
terwijl hij plotseling krachtig -remde. Dien
tengevolge sloeg de auto over den kop en
werden de inzittenden uit don wagen ge-
slingerd.
De vrouw van dien handelaar eü zijn
kleinzoontje bezweken weldra aan hun ver
Wondingen, terwijl, de man zelf i-n eenl ho
pe loozen toestand werd opgenomen. De
anderen kwamen er met verschillende
niet-gevaarlijke verwondingen af.
Dansen op een viflcaan.
Isidora Duncan, die, zooala men weet
naar Moskou gegaan is om daar de dans
kunst to onderwijzen, heeft een brief ge
schreven aan de Daily Herald.
|Ziij schrijft, dat zij voor dc eerste maal
in haar léven voelt, dat zij de vleugels
van haar kunst geheel kan uitspreiden!
Dangaat zij tot politieke beschouwingen; over
enl verklaart inzake het bolsjewisme, dat
thans, misschien voor de tweede maal in
de geschiedenis, een macht is opgestaan,
die aan het kapitalisme een geweldigen
slag kan toebrengenj. Isidora Duncan ver
klaart, dat zij er trotsch op is bij dit
groote gebeureni geroepen te zijn om er do
kinderen bij te leeren dansen.
Een nieuwe lente.
De eerste week van October ie getuige
geweest van een buitengewone iherfsthitto-
golf in1 ZuidJ-Engeland. Woensdagmiddag
was te Londen de temperatuur in de scha
duw 82 gr. en in de zon 110 gr. Dit is de
warmste Octoberdag sedert 1841, voen er
voor het eerst officieel de temperatuur werd
genoteerd.
Te Parijs is bet- in 47 jaar in' October
niet zoo heet geweest als Woenedag.
De temperatuur was buitgewoon boog
em tal van 'boomen' beginnen weev te bloeien:
en.
Een Communistisch weekloon.
Toen in Sunderland (Schotland) ieen com
munist terecht stod onder beschuldiging
van poging tot oproer, bleek, dait. de man
een „weekloon" ontving van het commu
nistische hoofdkwartier -te Londen-, ton' be
drage van 19 pond per week voor- „salaris
en kileino uitgaven."
T)ijclen|s de voor-stolling van een cir
cus te Lannion nabij Saint-Brieuc sprong
een dor spelers op een soort schraag, waar
op do trappen van het amphitheater rust
ten;. Onder het gewicht van defi m/an wipte
»een plank en deed het getimmerde ineen
storten. Daarop zakte een geheele zijde van
het c.ircus in elkaar, de toeschouwers mee-
gleepenid. Een twfmtigtal personen/ Werd
gewond, van wie er een reeds is overleden.
Naar officieel Van Engel sche zijde
wordt medegedeeld, zullen zeelieden, die
onderdanen der vroegere vijandelijke sta
ten. zijn, in het vervolg het recht, hebben
gedurende den duur van het verblijf van
hun schip in de Engelsche havens aan land
te gaan. Daardoor zijn de Duitsche scheeps
officieren eri manschappen met die der mJet
Engeland bevriende naties gel'ijk gesteld.
i— Als daders van den aanslag op den
expreslrcin ParijsNice zijn twee jongens
van 16 jaar gearresteerd, die reeds een
volledige bekentenis hebben afgelegd. Zij
Verklaarden', dat zdj er niet aan' gedacht
hebben, dat hun daad ewx ramp zon kun-
nien veroorzaken.
KERK EN SCHOOL
NED. HERV. KERK.
Beroepen. Te Spannum: A. G. C. den
Hertog to Rotterdam; te Driesum: N. C. Bak*
ker te Aalburg.
Aangenomen. Naar Rijnsaterwoude: J.
A. van Nie, cand. te Zeist.
Bedankt. Voor Wijngaarden: J. A. van
Nie, cand. te Zeist; voor VarikH. Kluin te Ne-
der homer t; voor Longer bouwA. N. Tonsbeek
te Hindeloopcn.
GEREF. KERKEN.
TweetaL Te Herwijnen7: R. Brouwer*te
Baarland en J. Vcseeur te Stad aan 't Haring
vliet.
Beroepen. Te Zalk en te Houwerzijl: P.
v. d. Sluis, cand. te Drachten.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen. Te GoesJ. Vreugdenhil, laatet
Chr. Gerof. pred. to Sliedrocht.
Ds. G. F. Kerkhof.
Da. G. F. Kerkhof, Geref. pred. te Souburg,
zal, naar „de Zeeuw" meldt, door ernstige on
gesteldheid gedurende eenigon tijd zijn ambtelijk
werk niet kunnen verrichten.
Zendeling-Predikant.
De zen-deling H. G. van EeLen op Sumatra
richt zich met een: open: brief -tot de zendinge-
corporat-ies in Nederland eon er op aan te drin
gen, dat zendelingen voor tien jaar hoogstens
worden uitgezonden en dan in het vaderland pre
dikant worden. En dat wol om een einde te ma
ken aan do noodzaak, dat ouders en kindereu
gescheiden worden, wijl de kinderen voor hun
opvoeding van huis moeten.
Drietallen Ncd. Herv. Kerk Amsterdam.
Bij de stemmingen door het Kiescollege der
Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam voor het sa
menstellen van vier drietallen ter beroeping van
vier predikanten, verkregen de candidaten der
drietallen, gesteld door de confessionoelo kiee-
verocniging „De Vriendenkringen", gemiddeld
230 stemmen, die der drietallen, aanbevolen door
acht predikanten en daarna overgenomen door
do ethische kieevereeniging „Het Evangelie", ge
middeld 180 6temmen, riaax „De AmsL" meldt.
Psalm 134 3 misbruikt.
In Voor Kerk en Leven, orgaan van
Kerkelijk Leven te Amsterdam, schrijft V. d. K.:
Mag ik een beroep doen op alle verstandige
en goedwillige gemeentel-eden- om een einde te
maken aan de uitbuiting van de zegenbede
Psalm 134 3. Als dat spontaan gedaan wordt
jna een intrede^ of afscheidspreek of andere
buitengewone gelegenheid, wie zal 't laken?
Maar te onpas wordt 't er bijgesleept. 11 Sep
tember preekte Dr. J. Th. de Visser, Z. Eerw.
heeft roods de bovenste trap van den kansol be*
reikt, het -orgel speelt na, de menechen begin
nen heen te gaan daar begint de een of andere
juffrouw: Daaaaat Zondag 25 September
werd ds. Laurense bevestigd. De bevestiger, ds.
Poot, laat hem toezingen Ps. 119: 9 (gewij
zigd). Was dat niet voldoende en moet oen wille
keurige kerkganger ds. Poot corrigeeren door in
te zetten: Dat...? Mag dat eigenlijk maar zon
der verlof van den predikant? Als ieder voor
eigen rekening en risico na den dienst kan gaan
zingen, kan ik dan met hetzelfde recht niet gaan
zingen: „Lang zal ie leven?" Waar moet dat
heen? Ik wéét dat ik spreek uit naam van velen
wanneer ik met allen aandrang vraag: Misbruik
die heerlijke bede uit Psalm 134 niet en laat zij
niet verlaagd worden tot een 6oort geestelijk ap
plaus, of gelijk worde aan ,,'t Is mooi geweest
na oen speech aan oen feestmaaltijd.
Wachtgelder af?
Het „TieLsch Nieuwsblad" deelt raodo, dat
de heer Viseer, onderwijzer op wachtgeld te
Kerkdriel, zonder sollicitatie en tegen zijn goed
vinden is benoemd tot onderwijzer te Alem.
Teneinde een beslissing in het hoogste ressort
over do rechtspositie van den wachtgelder te
krijgen, heeft do heer Visser op advies van het
Hoofdbestuur van den R. K. Onderwijzersbond
voor deze aanwijzing bedankt.
Onze eerste Chrisfelijke landboow-winterscliGD!.
Gistermiddag werd de eerste Christelijke
La ndbouwwinterschool in ons land te Hoofddorp,
door Zijne Excellentie den Minister van Land
bouw, de heer van IJsselsteijn gemeend.
Deze school kwam tot stand op initiatief van
den Chr. Boeren-en Tuindersbomd.
Te 2 uur was een kring van genoodigdieni
waaronder enkele dames in Hotel „Do Land
bouw" te Hoofddorp bijeen, waar de plechtigheid
plaats had.
Bij aankomst van den Minister die in gezel
schap was, van Dr. v. d. Zanden, ging uib de
vergadering een warm applaus op.
Prof. Mr. Diepenhorst voorzitter van
de Chr. Boeren en Tuindersbond opende de bijeen
komst met te laten zingen Psalm 123: 1 waarna
hij do openingsrede hield.
Na een woord van wolkom to hebben gericht
tot den Minister, de vertegenwoordigers van het
gemeentebestuur te Haarlemmermeer, de afgevaar
digden van bevriende organisaties, predikanten
en geestelijken, wees spr. er op dat op dozen dag,
de Chr. Boeren-* en Tuindersbond zijn lang ge-
Jcoeeterde en diepgevoelde wensch vervuld ziet.
Een broeds uiteenzetting te geven van de vele
voorbereidende .werkzaamheden is onnoodig.
Slechts in 't kort wil spr. het bestaansrecht van
een Landbouwwinterechool op specifiek Christe-
lijken grondslag aantoonen en handhaven.
Handhaven tegenover hen die het bestaansrecht
yan Chr. Vakonderwijs bestrijden en ontkennen.
Hot verwijt van scheurmakers te zijn heeft,
ovenaJs bij al het onderwijs, dat van Christe
lijke zijde werd tot stand gebracht, ook nu weder
dienst gedaan. Zoodra do plannen bekend wer
den, van do stichting onzer school, kwam weder
de splijtzwam opdagen en werd gejammerd dat
do volkseenheid zou worden geschaad en twee
dracht zou wordm gewekt.
Spr. ontkent dit ten stelligste!
Door het oprichten van op onderscheiden wijzo
gefundeerde landbouwonderwijs-inrichtingen, die
zich met. -elkander meten, wordt geenszins twee
dracht gestookt.
Jaren aaneen ïs van Overheidswege tweedracht
g©wok,t jnzake bpt onderwijs^ jrjaarbij do oen, hot
troetelkind en do ander (te vogelvrij verklaard^
was.
Men kan niet ontkennen dat principieel© voo-w
lichting en leiding bij practisch onderwijs nood*
zakelijk is.
Zal de Schepping©; of evolutieleer het onder*
wijs beheerschen?
Is hot fundament van ons onderwijs „ik geloof
in God den Vader den Almachtige, Schepper van
Hemel en aarde", of wordt dit onderwijs bo»
heerst en gedragen door den eeuwigen logos?
Wxdt bij dé Plantenleer uitgegaan van!
hot beginsel dat heel de schopping zucht als iu
barensnood tot nu too, of wordt bij do Dier-*
kunde aangenomen dat de dieren onze bloed*
verwanten zijn?
Moot bij ons landbouwonderwijs niet terdege
worden gerekend miet de vraagstukken van stof-*
folijkcn en staatkundigen aard en laat het ons
dan onverschillig hoe wij principieel tegenover
deze vraagstukken staan?
En eindelijk is niet het millieu waarin onze
jongens verkoeren van de grootste beteekenis
voor hun vorming en op-voeding?
Trots die tegenstand en tegenwerking heeft het
onderwijs op Chr. grondslag baan gebroken en
hoeft het in den loop der jaren oen eorepositie
mogen verwerven.
Slechts op enkel© afgelegen posten bleef de nou-*
traliteit in eere.
Aan de Roomsch Katholieken kom-t do eere
too op het gebied van bijzonder landbouwondcr*
wijs, bros "te hebben geschoten.
Wij bleven lang werkeloos; bleven to lang ons
scharen om de neutralitedtsvaan, en -meenden dat
het landbouwonderwijs alleen practischo kundig-*
heden omvatte.
Voeg daarbij nog de omstandigheid dat mor»
bij allo takken van onderwijs de Christenleera-
ren weerde, en men gevoelt hoo dringend nood*
zakelijk het was, dat me<t vereend© krachten aan
do tot standkoming ©ener Proteetantsch Christ©*
b'jko Landbouwwinterschool moest worden go*
werkt.
En thans mag zij worden geopend en in ge*
bruik worden gesteld.
Voorwaar en dag van ongekende vreugde voor
do Chr. Boeren- en Tuindersbond, dio na moei*
zamen arbeid zijn idoaa-1 verwocenlijkt ziet.
Men hoede zich er echter voor, van onze Chr.
landbouwschool t© maken een kerkelijke of se»*
paratistisch© school; hot is en blijve ©en insti*
teut voor allen die met ons gelooven dat onze
jonge bo&ren dichter gebracht moeten worden
tot Jeaus Christus den Zone Gods.
De boeren ziel moet worden gevormd on geleid.
Vol tegenstrijdigheden zijn de moeringen om*
trent den boer, vooral bij onz© stedelingen Vaak
ziet men in ©en boor niets anders dan ©en grooteö
lummel, met ©en huid zoo dik als een beer!
Toch leeft or onder die blauwe kiel vaak zulk
een schrander© en edel© geest!
Wonderlijke tegenstellingen schuilen er in een
boerenziel
Mot een vaak pijnlijke securiteit behandelt hij
zijn zaken. Vooral bij het zetten v. zijn handteeke*
ring grenst de securiteit aan het hopelooze.
Do boor is zuinig, pijnlijk zuinig, bij hem ie
de halve cent nog in e&re! Maar dezelfde boer
die voor vorscbe en opgewarmde koffie nog zijn
vast bepaalde dagen heeft, zdet er geen been in
oan als het bruiloft of concours hippiquo i6, groo*
te sommen uit te goven.
Hard en scherp kan de boer zijn. Bij hem open*
baart zich een hartstochtelijke liefdo voor zijn
bedrijf, meermalen gepaard gaande met souve-
reine minachting voor allen hoofdarbeid.
Bekernd is bet verhaal van den boer dab zei de
zijn zoon maar meester in do rechten to hebben
laten worden, omdat hij voor boer toch nooit zon
gedeugd hebben. (Daverend gelach.)
Een echte boer heeft behalve liefde voor zijn
bedrijf eon grooten vrijheidszin. Vandaar dat d©
k! n e v e lf-p o 1 i' t i e k Van den vorigen. minister van
Landbouw onder do booren zooveel kwaad bloed
heeft gezet en een groote fout is geweest. Voorts
is de boer gehecht aan tradities. Hij denkt en
handelt historisch! 't Liefst doet hij wat zijn
vader en grootvader bobben gedaan.
Deze eigenschappen te vormen en te
leiden is de taak van het landbouwonderwijs.
Geen egoistische standp-olitiok voeren, krachtig
strijden tegen benepen conservatisme, betcuge*
ling van het jagen xjaar stoffelijk goed!
Zoo sta dan onze school in dienst van deze
hooge en vorhovene idealen en leide zij onder
Gods Zegen, dc lang verwaarloosde rijpere jeugd
tot do gehoorzaamheid aan Gods woord en ge*
boden-.
Spr. herinnert aan Prof. Bavinck's arbeid
voor de opvoeding der rijpere jeugd; hot levens
tijdperk van idealen,, van strijd em nedorlaag,
van vallen en opstaan.
Voor de rechte vervulling dier taak zal veler
medewerking noodig zijn. Allereerst Yan u, ge
achte hoor Woldendorp, Directeur onzer
school en van uw personeel!
Wij weten echter van u, dat gij beproefde
wijsheid bevit©en groot aanpassingsvermogen
aan hot boerenleven hebt en uw liefde voor het
Christelijk onderwijs is ons allen bekend! Moge
uiw komst uit Greuningerland naar do Haarlem
mermeer een gelukkige kruising blijken te zijn.
Worde uw arbeid gestold tot rijken zegen. Dank
wordt door spr. gebracht aan do verschillende
autoriteiten en bestuurderen welke hunne mede*
werking hebben verleend aan de tot 6tandkoming
dezer stichting. Vooral één magistraat wil spr.
speciaal noemen n.L burgemeester Slob, die
helaas door ongesteldheid verhinderd is aanwezig
te zijn.
Zijn doortastend optreden en werken is ook
buiten de „Meer" bekend.
Van dit doortastend optreden heeft onze eerste
Chr. wintorschool in ruime mate geprofiteerd,
waarvoor spr. Z.Ed. achtbare gaarne zijn dank
en huid» brengt-. Ook den R.-K. Boeren en Tuin
dersbond brengt spr. een woord van dank, voor
do ondervonden medewerking.
Voorts richt 6pr. een woord van erkentelijk*
beid tot de heer Dr. v. cL Zanden aan wiens me*
dewerking de te opcnien Landbouwwinterechool
veel te danken hoeft. En eindelijk een woord
van dank tot u Excellentie! dat gij heden geko
men zijt om ouzo school te openem
Wij weten het, dat- uwe aanwezigheid meer ia
dan een gedwongen fraaiigheid. Gij hebt het
Protestantseh Christelijk Landbouwonderwijs
aan uw naam verbonden. Gij opent straks do
school; moge do wapenspreuk „Kennis kwelt-
niemand!" ook den wapenspreuk onzer 6chool
zijn.
Zij de kennis, aan onze school opgedaan, niet
kwellend, maar worde zij gevangen gelogd aan
de gehoorzaamheid van Godis woord.
