Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEUE COURANT 2de JAARGANG. - DINSDAG 27 SEPTEMBER 1921 - No. 455 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIOEN. - TELEFOON INT. 1278 ABONNEMENTSPRIJS Ui LEIDEN EN BUITEN LEIDEN WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIIN PER KWARTAAL ILS8 PER WEEKIOW PR AN CO PER POST PER KWARTAAL IA#0 V Vrouwelijke candidaten? Onze „Rotterdammer" blijft togen het (voorstel van ihet Centraal Comité, dat de aangesloten kiesvereenigingen geen vrou wen candidaat bohooren te 6tellen, zoolang do Anti-revolutionaire partij niet iin een Wettige vergadering van een tegenoverge steld gevoelen blijk geeft, bezwaar maken, „In strijd rneit. het voorstel van het. Cen traal-Comité, aldus ons Rotterdamsche or gaan, willen we enze Anti-revolutionaire kiesvereenigingen vrij laten of zij in een ge geven geval een vrouw op de candidaten- lijst willen brengen. Of dit pratisch veel verschil zal opleve ren, met het verbod van het Centraal Co mité? We gelooven niet dat dit verschil in de eerste jaren zeer groot zal zijn. We durven het echter aan om de beslis sing, hoe hier moet worden gehandeld, aan Ide kiesvereondigimgen hoofd voor hoofd over te laten. Principieel is dit juister en tactisch meer [Verkieselijk. Dit tech is het bedenkelijke in het advies [Van het Centraal-Comité, dat voedsel wordt gegeven aan de gedachte, alsof tegen aan matigenden invloed der vrouw in het anti revolutionaire partijleven meet worden ge- Btreden. En toch is er schijn noch 6chaduw van dit gevaar te bespeuren. Wel dreigt een ander gevaar n.l. dat on ze vrouwen zich allengs aan alle politieke actie zullen onttrekken. Voor degenen, die in deze gedachtensfeer levon, zal het verbod van camdidaatstolling een argument worden, tot volharding in de dwalingen." Wij kunnen dit bezwaar van de „Rotter dammer" niet deelen. Niet alleen principieel maar ook tactisch schijnt het ons meer aanbevelenswaard, dat do kiesvereenigingen bij een gewichtige kwestie als deze niet ieder op eigen gele genheid handelen. Ons Program zegt nog altijd dat de Anti revolutionaire pairbij krachtends beginsel ©en staatkundig vrouwenkiesrecht wraakt, Aan dat beginsel wenscht de Commissie, die inzake het z.g. passief vrouwenkiesrecht had te adviseeren vast te houden, evenals het Centraal-Comité. Er zijn echter omstandigheden denkbaar, dat met dezen regel moet worden gebroken. Vandaar dat de Commissie tot de conclu sie kwam, dat de A.-R. partij zich hoeft to onthouden van het candidaatetellen van vrouwen en dat op dezen regel alleen uit zondering toelaatbaar is, als onder de lei ding des Heeren het voor de A.-R. partij duidelijk geworden is, dat dit door God is gowiid. Hieruit volgt o..i. logisch' dat het niet aangaat de kiesvereenigingen incidenteel over deze gewichtige zaak te laten beslis sen. Wil men een andere gedragslijn, dan zal men niet de conclusie, maar de over wegingen waarop de conclusie rust, moeten bestrijden. En wat nu betreft 'het practische bezwaar, dat onze vrouwen in een verbod tot candi- daatstelling een argument zullen zien om zich van stemming te onthouden, daarvoor zijn wij niet bevreesd. Onze vrouwen als geheel, begeeren noch het. actieve, noch het passieve kiesrecht. Wel oefenen zij indirect grooten in vloed uit, ook op het, politieke leven, zeoals onlangs op den gehouden partijdag door Prof. Diepenhorst zoo schoon werd uiteen gezet, maar diroeten invloed begeeren zi j niet. Nü ze echter door de wet tot de uitoefe ning van het kiesrecht worden verplicht, en zij zeer goed beseffen dat niet-stem- mon, ook stemmen beteekent, maar dnn in negatieven zin; dat iedere niet uitgebrachte 6tem beteekent versterking van de linksche partijen, zullen ze zich aan haar plicht om te stemmen niet onttrekken. Het hier of daar candidaat stellen van een vrouw zal hierop geen invloed uit oefenen. En overigens is het de taak van onze kiesvereenigingen1, nu ook do vrouwen op hare gewichtige functie in 1922 voor. te be reiden. STADSNIEUWS. Serenade 3 Oct.-Vereen. De Vcreenaging tot Bevordering van Vreemdelingenverkeer nam onlangs het initiatief om ter gelegenheid van het 7e lustrum der 3 Oct. Vereen, aan het be stuur Zaterdagavond een serenad'e te bren gen, waaraan zooveel mogelijk Vereen, zouden deelnemen ien belegde ter bespre king daarvan een vergadering in het „Nut" Gisteravond te kwart over acht opende de voorzitter der V. V. V., de heer C h. van Spall de vergadering. Hij heette namens d'o V. V. V. allen welkom die hier op haar uitnoodiging ter bespreking der serenade-avond waiïenj bijeengekomen. Het bestuur had hiervoor 316 circulaires ver zonden, een bewijs van de talrijkheid der vereenigingen hier ter stede, maar toch waren er nog over geslagen. Natuurlijk worden ook die verzocht mede te doen! Meri melde zich aan bij den secretaris, den heer Rollandet, Breeetraat alhier. Spr. constateerde met vreugde 'het groo- te aantal opgekomen vertegenwoordigers. D.it beloofde veel voor den te houden op tocht. Het plan was: om 8 uur aan te treden op de Papengracht. De stoet zal dan in alpha- Jbetische volgorde voorden opgesteld om na- Ijver te voorkomen. Het lag oorspronkelijk in de bedoeling dan langs Houtstraat, Steenischuur, Bree- straat dadelijk naar de Gehoorzaal te trek ken, maar ter voorkoming van groote volksophooping in één deel der stad, had het bestuur later besloten ook nog langs Hooigracht en Haarlemmerstraat te trek ken. Er zal verder overleg gepleegd wor den met de politie, om de Breestraat oenige oogeniblikken voor d'o Stadsgehoorzaal te laten afzetten,. Het bestuur der 3 Oct. Ver- eeniging zal dan op het halcon staan, ert de serenade in ontvangst nemen, waartoe do muziekvereeniging „Werikmans Wils kracht" reeds hare medewerking heeft be loofd. De stoet zal vervolgens do Stadsgehoor zaal intrekken, waar d'e Voorzitter der V. V. V. het Bestuur der 3 Oct. zal toesprekert Allen worden verzocht in gekleede jas te verschijnen), met hoogen hoed, en getooid met het insigne hunner vereeniging. De V.V.V. zal zelf voor fakkeldragers zorgen, en de voornaamste kosten) op zich nemen, maar wel zou het oen feestelijk aanzien! aan dien stoet geven, wanneer men •brandende lampions medenam. iSpr. gaf hierna gelegenheid tot het (stellen van vragen. Mevr. D i e b e nK o n in g s vroeg of ook de vaandels d'er reap. Vereen, in .den stoet zullen meegedragen worden, waarop de Voorzitter bevestigend antwoordt. De heer M 11 e r (R.-K. Werkmeesters- bond) vroeg of mogelijke transportkosten der vaandels voor rekening der V. V. V. komen. Do Voorzitter zei dat dozo voor rekening der Vereenigingen komen. Er werd vervolgens voorgesteld door een der aanwezigen!, om den stoet niet al- phabetisch maar naar anciënniteit op te stellen. De Voorz. was hier niet voor, maar bracht het voorstel in stemming, Met 43 tegen 3 stemmen werd tot alphabetische volgorde besloten. Tegen stemden de vertegenwoordigers van: de Koperslagers-Vereen. „Nut en Vriendschap", het „Vrijzinnig Zangkoor" en de Schiotvereen. „Wilhe'm Teil". De Vo o r z. deelde vervolgens mede, dat zich, op initiatief der dames vooral, eten comité heeft gevormd, dat een nieuw vaandel voor de 3 Oct. Vereen,, heeft laten/ ontwerpen en vervaardigen, daar het te genwoordige, door zijn grooten omvang in optochten etc. slechts met moeite kan me degevoerd worden. De Voorzitter van het Vaandel-comité zal dit nieuwe vaande.l na den speech van den Voorzitter der V. V. V. met een toe passelijk woord overhandigen. Ook wordt een oorkonde gereed gemaakt bij de firma IJdo. Deze moet van aller handteckeningep worden voorzien. Men wordt dus verzocht zijn 'handteekening daar te deponeeren. Den heer IJdo zal worden gevraagd zijn bureaux Dinsdag, Woensdag en Donderdag tot 8 uur open te stellen, (De heer Müllor vroeg verder of het' gezien] heti .groote aantal deelnemende Zangvereenigingen, niet mogelijk is, dat enkele zangnummers tem gehoore gebracht worden. De Voorzitter was h'ier tegen, even- zoo oen vertegenwoordiger van „Ledagoh". Spr. dankte verd-er alle aanwezigen voor hun opkomst eni ook voor de deelname aan discussie, waarop hij de vergadering sloot. Prof. De Groot, t Te Lidhterfeldo bij Berlijn is Zaterdag avond op 68 jarigen leeftijd overleden prof. J. J. M. de Groot, hoogleeraar aan de Ber lijnsche universiteit in de Chineesche land en volkenkunde. Prof. De Groot werd in 1854 te Schiedam geboren, hij studeerde te Leiden voor tolk in de Chineesche taal en trad als zoodanig in 1878 op Java in staatsdienst. In 1886 ging hij in opdracht der regeering naar China om de taal en de gebruiken te beetudeoren in die streken, welke een druk verkeer met onzen archipel onderhieldon. In 1891 werd 'hij benoemd tot hoogleeraar in de land- en volkenkunde van den Indi- schen Archipel aan do universiteit to Lei den als opvolger van prof. Sohlegel. Prof. De Groot, wiens wetenschappelijke werken hem ver over onze grenzen bekend maakten, kraag herhaaldelijk aanbiedingen uit het buitenland, waarvoor hij echter tel kens uit liefde voor zijn vaderland bedank te, tot hij zich door zijn aandeel in den 6trijd tegen den groentijd zooveel vijanden had gemaakt, dat hij het beter adhtte, niet langer hier ie blijven, met het gevolg dat hij een herhaald verzoek van de Berlijnsche universiteit inwilligde. Prof. de Groot bezat het ridderkruis van den Nederlandsohen Leeuw en het Com mandeurskruis van de orde van Oranje Nassau. Aan de Berlijnsche universiteit heeft prof. De Groot een stichting nagelaten, welke behalve een som gelde ook zijn be zitting te Berlijn Lichterfelde omvat. De academie moet zich van haar kant verplich ten zijn graf te onderhouden. Prof, de Groot zal op zijn verzoek begraven worden te Lichterfelde naast zijn in 1914 overleden neef. R.-K. Kamercentrale. Zaterdag vergaderde de R.-K. Kamer centrale in den Kamerkieskring Leiden, on der presidium van den heer A. J. Oostdam. Gekozen werden 4 afgev. en 4 plaateverv. ter bijwoning der vergadering van den Alg. Bond van R. K. Rijksbieskringorganisaties in Nederland, te houden in de eerste helft van Januari 1922, op welke vergadering het politiek advies zal worden vastgesteld, Besloten werd, dat voor 1 Dec. de plaat selijke aangesloten kies ver. de namen hun ner candidaten moeten indienen. Bij de rondvraag wees dr. Hofman uit Gouda op het belang dar coalitie; bij de ajs. verkiezingsactie moet zulks worden dui delijk gemaakt. Hot Tweede Kamerlid Bul ten onderschreef dit betoog. Meerdere afgevaardigden hielden een pleidooi voor de afvaardiging naar de Tweede Kamer van een persoon uit de land en tuinbouwstreek, rondom Leiden. Een motie van Hillegom, bedoelende om het kamerlidmaatschap pnvereenigbaar te verklaren mot de functie van burgemeester, wethouder en lid van Ged. Staten, zal aan het_ bomdsbestuur worden gezonden, om diens advies daarop te verzoeken. Bij Kon. Besluit is benoemd: tot hoogheemraad van het hoogheem raadschap Rijnland, provinciën Zuid-Hol land en Noord-Holland, jhr. mr. Teding van Berkhout, te Bloemendaal. De Afd. Leidon en Omstr. van de Unie van Ghr. Onderwijzers(eseen) hield gister avond in het Nutsgebouw eone vergadering, waarin de heer K. Brant s, Inspecteur van het L. 0., alhier, op uitnoodiging dezer vereeniging sprak over: De Schoolvergade ring en de zelfstandigheid van de(n) klasse- onderwijzer(es). In een korte inleiding gaf de hoer Brants ecme zoer duidelijko omschrijving van wat onder de zelfstandigheid van den klasse- onderwijzer moet worden verstaan en ook van wat de schoolvergadering in het school leven moet wezen. Een wettelijke verplich ting tot het houden van schoolvergaderin gen, zooals die bij art. 25 der Wot L. 0. voor het openbaar onderwijs is vastgesteld achtte de hoor Brant6 niöt geWansoht, al dacht hij wel, dat Bost.uren en ondeiwijzers in deze voor het Openbaar Onderwijs bin denden regel 'n aanwijzing moeten zien cm ook algemeen tot het houden van die ver gaderingen over te gaan. Dit verschil in inzicht van; den heer Brants en den ook aanwezigen heer A. P. Jungcurt, Directeur der Unie, was het hoofdpunt van het debat. De heer Jungcurt wenscht de w e 11 e 1 ij k verplichte school vergadering, terwijl de heer Brants op grond van ervaring meende, dat men er mot wettelijke verplichting niet is. Hij wil de den wel langoren, maar z.i. beteren weg van het. geleidelijk doordringen van het nut on de noodzakelijkheid van deze vergade ringen. Een vraag of de schoolvergaderin gen wetgevend of adviseerend moeten wer ken, wensohte de 'heer Brants maar niet zonder meer te beantwoorden. Dat achtte hij een geschikt onderworp om er nog eens iemand voor uit to noodigen. Wij vestigen er do aandacht op, dat Donderdag 29 'September een gezelligen ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONE REGKLt0£2 DES ZATERDAGS fOAO INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIES KLKENB ADVERTENTIES ru hoogstca» GO B-oordra 60 tot: Zaterdags 76 eent, 1. bij vooruitbetaling «X 1 avond zal worden gehouden in de Stadsge hoorzaal ten bate van het linnenfonds van ■de Zeacfingschool. Tableaux zullen ver toond worden en muziek ea zang zal teni gehoore worden gebracht. W-i'j wekken eeni ieder op, die van het belang van de Zen ding overtuigd, is, daarheen te gaan. Eert ieder steune zooveel in zijn vei-mogen as. De Zending maakt thans zulke ontzettenldl moeilijke tijdien door, Ten dienste van den wijkarbeid van Ds. Groot Enzerink (wijk 8) zijn aange kocht een tweetal panden aan de Haven; gelegen tusschen de Zijlpoort en de Zijl haven, waar gevesligd is het kantoor en de zaafc van de firma Fonteyn, tegenover den heer Roclofs. 'Naar wij vernemen hoopt men het vol gend jaar Mei deze panden te kunnen be trekken. Eer( woord van hulde mag zeker voor dieze moeizame arbeidl, waaraan groote kos ten verbonden zijn, niet achterwege blij ven. e=i Naar wij vernemen word gisterenavond iit een vorgadoring in „In den Vorgulden Turk" een veorloopig comité opgericht hetwelk zich ten doel stelt, de oprichting van een badhuis te bevorde ren», ter vervanging van hot bekende badhuis op de Boommarkt. Betuigingon van instemming worden ingewacht bij den voorzitter, M. D. Horet, arts, Oudo Vest 105. Gistermiddag omstreeks half 2 raakte er een wiel los van een met meelzakken beladen wal gen van de gebroeders Thijsso wonende H. Rijm dijk 137, Zoeteirwöudo, toen hij over de Utrecht* scbe brug reed. Do wagen kantelde en de meelzakken vielen op de brug. Nadat de zakken op een reserve-wagen gela* den waren is de wagen weggesleept ter reparatie. In de as. Donderdag to houden vergadering dor antirevolutionaire kie6vereeniging alhier komt mode aan do ordo "do benoeming van afgevaar digden naar do doputatenvorgadoring welke op Vrijdag 14 October D.V. be VGravenhage zal plaats hébben. Dezo afvaardiging geschiedt naar den regel aangegeven in art. 6 van do statuten der Anti- rov. partij ml. voor do eerste honderd leden twea en voorts voor elke honderd meer één afgevaar* digdo. Onze kies vereeniging heeft op grond van haar ledental recht op afvaardiging van zes loden. De vergadering van het Centralen Con* vent, welke daags te voren, 13 Oct., eveneens te '6-Gravenhage gehouden wordt, wordt saamge- steld door afgevaardigden uit de Kamer- en Sta ten Kieskringen. Met de afvaardiging naar deze vergadering heeft de plaatsolijko kicsvcroeniging niets uit staande. Wjij meenden dit nog even voor de leden onzer kies vereeniging wélke a.s. Donderdag do verga dering in de Nutzaal hopeu bij te wonen to moe ten toelichten. BINNENLAND. Bezuiniging. Naar aanleiding van den sterken aan drang tot bezuiniging door de troonrede ge oefend, vraagt de C fa r. His t. „Koningin en Vaderland": Twee vragen liggen ons op de lippen en zij moeten eraf: als de lasten niet ver zwaard kunnen worden, kan dan eene ver- hooging van de belasting op den onbebouw- den grond, die speciaal den landbouw zou treffen, *wel door den beugel en als het. publieke leven op bescheidener voet moet wordqn ingericht, is hot dan nu wol het oogenblik do schadeloosstelling voor do Ka merleden, al kan op zich zelf hare soberheid niet worden ontkend,- met 67 pOt. te ver- hoogen? FEUILLETON. STEPHANUS. Naar hot Engelsoh van M. KINGSLEY. 1 12) „Heidensehe hond!" riep Saulus driftig, ï.je bent gevloekt, omdat je oen heiden bent, maar dubbel vervloekt, omdat je gods lastering hebt gesproken." De Griek haalde de schouders op. „Wat gaat. gij mij aan, Jood?" zeide hij. met schamperen laoh. „Je bent ook vervloekt, en je tempel zal verwoest worden, zoodat niet één steen op den anderen zal blijven. Ik heb het den Nazarener hooren zeggen, en bij Bacchus, ik geloof het." „Ik zal je laten kastijden, knaap, en je schandelijke tong uit je keel laten rukken," beet Saulus hem toe. „Ik ben Romein, en ik zal je die woorden betaald zetten." Dit hoerende verschoot de man van kleur; met een vlugge beweging trok 'hij zijn klee deren uit den greep van den Farizeeër en vluchtte weg tusschen de menigte, onder de armen en boenen van het volk doorkrui pende, totdat hij uit het gezicht verdwe nen was. Saulus staarde hom in sprakeloozo woe de na. ?,Zojt ge dan een vreemdeling in Jerusa lem?" zeide een stem naast hem, „en weet ge niet, welke wonderen in do Heilige stad gebeurd zijn, wonderen en verschrikkingen tevens?" De jonge Farizeeër wenldde zich om en zag den spreker aan. Hij was een Jood en droeg een mantel op den arm. „Ik heb alles gehoord," antwoordde de ander kort af. „Maar wat is den volgelingen van den man overkomen? Gindsohe knaap zeide, dat het vuur des (hemels op hen gevallen i6. Ik hoop, dat ze tot osch verbrand zijn, evenals de bewoners van Sodom." „Ze zijn ongedeerd," zeide de nieuwaan- gokomene ernstig. „Indien inderdaad het vuur op hen gevallen is, is het een vuur, dat hun verstand heeft verlicht, want nu prediken zij tot het volk van den verrezen Galileoër, zoodat van al deze vreemdelin gen, ieder man hen in zijn eigen taal hoort spreken." „Neen, zoon van Abraham," riep een an dere stem, „de mannen zijn vol zoeten wijns, en raaskallen, zooals do gewoonte van wijnzuipers en gulzigaards is." Saulus herkende den 6preker als een der leden van het Sanhedrin. „Waarom duit gij als machthebbende zulk een onbehoorlijk godrag? Waarom handelt gij niet met hen, als ge met hun Meester gedaan hebt?" „Ge zijt vol ijver," zeide de ander met fluisterende stem, hem tevens tot voorzich tigheid aansporende, „doch zulke maatrege len zouden nu niet geraden zijn. Dit" met minachtend gebaar de menigte aan duidende „is een beest, dat niet getemd is, noch door de kerk, noch door deRomei- nen. Indien het den sprekers moede is, zal het hen verscheuren', evenals het den Naza rener versöheuixl heeft want 'het was dezelf de menigte die riep: „Kruisigt. Hem! Krui sigt Hem!" drie uren lang. Kom, laat on6 gaan. Wij bezoedelen ons, indien wij lan ger hier blijven." VIII. Een geloovigc in den Nazarener. „Indien ik er slechts geweest ware, mis schien zou zelf ook op mij een klein ge deelte van den zegen zijn neergedaald. En toch, was het niet door de genade van den Alziende, dat ik geketend was aan de zijde van hem, die Jezus doodde? Wij zijn één, zooals in de wot geschreven staat; indien Hij vervloekt is, ben ik het ook." „Kent ge onzen Heer dan zoo weinig, dat ge gelooft., wat ge gezegd hobt?" zeide Sfco- phanus, terwijl hij een glimlach onderdruk te. Do vrouw van Kajaphas wischte haar tranen af. „Hoe zou ik hom kennen?" vroeg zij op bitteren toon. „Eens, toen Jezus op aarde was," zeide Stophanus, ver weg ziende naar de Calva- rfcmberg, welken zij duidelijk konden on derscheiden van hun beschut hoekje op het 'het. terras, „zeide 'hij dit ik 'heb het niet gehoord, doch Johannes, dien Jezus den ge liefden discipel noemde had den Meesr tea- 4gevraagd, hoe zij bidden moesten; en Hij zeide hun de woorden, die zij bezigen zouden; dooh ook zeide Hij: „Indien ge wat van noode hobt, bidt tot den hemelschen Vader. Hij zal het' u geven, evenals een aardsche vader en nog meer:Of wat men6oh is er onder u, zoo zijn zoon hem zoude bid den om brood, die hem eonen steen zal ge ven? En zoo hij hem om een visch zoude bidden; die hem een 6lang zal geven? Hoe veel te meer zal uw Vader, die in do Heme len is, goede gaven geven dengenen, die ze van hem bidden." Omdat wij vragen, was het ons gegeven. „Bidt en u zal gegeven worden." „Wilt ge het mij leeran?" zeido Anna met zachte stem, terwijl zij met peinzenden blik den spreker aanzag. Hij was geen knaap mee. Dat kon zij zien: de verschrikkelijke gebeurtenissen, die hij beleefd had, hadden hem plotseling tot man gerijpt. Zijn kinderlijke natuur was gogeeseld met hen, die hij lief had, en op zijn gelaat lag de uitdrukking ran een en gel, die waoht in tegenwoordigheid van den Almaohtige, om naar Zijn welgevallen te handelen. „Wij waren eendrachtelijk in het opper- vertrek," zeide Stephanus na een o ogenblik van stilte, ,4e 'discipelen, de moeder van Jezus en al de anderen. Nadat wij van het brood gegeten en van den wijn gedronken hadden zooals Hij ons had bevolen om te doen ter gedachtenis aan Zijn dood verdiepten wij ons in onze geboden, nu eens luid, dan weer in stilte, want het is niet! noodig, om met luider 6tem te spreken, om Hem te bereiken, die „mot de zijnen is al do dagen tot de voleinding der wereld". Hij was in ons midden, ofschoon wij Hem niet kondon zien. Wij allen wieten het; en wij vroegen Hem-om de vervulling van Zijn laatste belofte: den heiligen Geest, opdat wij, zwak zijnde, de kraoht mochten ont vangen, om van Hom te getuigen voor de mensohen. Johannes, de geliefde discipel, 6prak tot Hem; daarna was er een oogen blik van stilte; daar geschiedde haastelijki uiit den Hemel een geluid, gelijk als van een geweldigen, gedrevenen wind, en ver vulde het geheelo huis, waar wij zaten. Ik heb nooit iets dergelijks gehoord; doch heti geleek het meeste op don onzichtbaran wintk W fWordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1