9.85 DE BAZAR Dagblad voor Leiden en Omstreken. 2-PERS00NS WOLLEN DEKEN ABONNEMENTSPRIJS IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN J WANE AGENTEN GEVESTIGD ZUS PER KWARTAAL IEM PER WEEK10-1® MANCO PEE POST PEE KWARTAAL IÏR0 2de JAARGANG. - ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1921 - No. 453 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. I278 ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONB REGEL 10.82 Ui DES ZATERDAGS lOSO INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TAROC KLEINE ADVERTENTIES vu hoogstces BA voorden 50 test: Zaterdags 75 «at, j a- 54 Dit nummer bestaat uit twee bladen De zomertijd voorbij. Dc zomertijd is weer voorbij. De wintea*werkzaambeden op elk gebiod nomen weer eon aanvang. Ook op sociaal en staatkundig terrein is 't met de zomer rust gedaan eu moet de actie weer begin nen. Dit gold't vooral nu we staan aan den vooravond van de algemoeme verkiezingen en we geroepen worden 'tolt al die werk zaamheden die daarmede verband houden. Op 14 October komen reeds de Deputaten uit de A.-R. partij bijeen om de eerste lij non uit te 6tdppelen, ©trales moeten de can- di daten worden gesteld, de districten ge combineerd en over do samenwerking met andore partijen beraadslaagd. En inmiddels moot de propaganda onder de 'kiezers een aanvang nemen. Propaganda naar binnen in de eerste plaats en dan ook naar buiten. Voor de eorste maal zullen de vrouwen over 't geheele land naar do stembus op trekken en mee over de samenstelling van do volksvertegenwoordiging en daann ovor do samenstelling van do Regeering be slissen. En die beslissing zal van groote betee kenis kunnen zijn. Wordt in het parlement eon meerderheid gekozen, dio er rond voor uitkomt dat zij met Gods Woord en wet in hot publieke loven geen rekening wenscht to houden en die ons volksleven op revo lutionaire grondslagen wil opb <uwen,naöat eerst veel van het bestaande is afgebroken dan zal de terugslag daarvan op alle le vensterrein worden gevoeld. In do eerste plaaAs op het terrein van het zedelijko en hot geestelijke leven, maar ook en niet minder op hert gebiod van het eco nomische leven. En daarom is het noodzakelijk, dat wij geen oogenblik ongebruikt voorbij lalen gaan, maar reeds daaelijk met volle kracht onzen winterarbedd aanvangen. Allo aarzeling is thans uit den booze. In korten tijd moet heel het anti-revolutionai re leger georganiseerd staan en moet door heel het land onze actie in vollen gang zijn. Daarvoor is allereerst noodig, dat wij ons, ieder voor zich, afvragen hoe wij staan tegenover onze antirevolutionaire partij en hare beginselen, of wij in ons hart wel waar lijk anti-revolutionair zijn. Wanneer wij anderen zullen bezielen, dan moeien we zelf eerst waarlijk bezield zijn. Zie het is niet genoeg dat wij ons bij de antirevolutionaire partij 6oharen omdat wij doze partij in de gegeven omstandigheden do minst gevaarlijke achten of omdat wij daarin zien de sterkste dam tegen het drei gende revolutiegevaar. Er is meer noodig. Om goede partijgan gers te zijn is het noodzakelijk dat wij door het. schoone beginsel van onze partij zijn gegrepen, dat haar devies: ,,Soli Deo Glo ria", ook onze levensleuze is geworden. Dat het ons eenig bedoelen is en ons hei lig streven om op alle levensterrein de eere to zoeken van onzen Koning, Wiens het Ko ninkrijk is en de kracht en de heerlijkheid Wanneer dat niet het geval is, dan zal het ons onmogelijk zijn, staande te blijven temidden van den jagendon 6troom van den tijd -en weerstand te bieden aan de revolu tionaire golven die van alle kanten de dam men en dijken van ons volksbestaan bedrei gen en ondermijnen. Van de beginselen die wij propageeren geldt in vele opzichten, dat. het zijn begin selen niet naar den. mensch. Daarom is onz9 propaganda-arbeid niet gemakkelijk en moeten we zelf stevig in de schoenen staan om anderen te kunnen be zielen on te overtuigen. Propaganda naar binnen is dus in de eerste plaats noodig en daarmee moet ge paard gaan oen versterking van onze or- iganisatie. Wij staan voor een tot op zekere hoogte nieuwe taak, nu niet alleen de mannen maar ook de vrouwen ter stembus worden geroe pen. Nagegaan moet worden of onze organisa tie op die taak borekend is of do inrichting zoo is dat we zonder vrees den komenden strijd kunnen tegengaan. Voorzoover dat mogelijk is en waar een wil is, daar is in vele gevallen ook oen weg zullen vergaderingen belegd moeten worden om do hoofdpunten die straks in hcl geding zijn to behandelen en daaromtrent eon welgevestigde overtuiging te vormen. Wij moeten voor het aan anderen gaan duidelijk maken, eerst zelf welen wat wij willen, wat wij bedoelen, welke onze idealen zijn. Bezuiniging zal in de eorste plaats het wachtwoord moeten zijn ook van ouzo partij. Maar men kan bezuinigen en bezuinigen. Als twee gezinnen genoodzaakt ziin het fevon soberder in te richten, dan zullen zo misschien ieder van een tegenovergestelde zijde beginnen. Dan zal de oen in de eerste plaats zijn bijdragen voor kerk en school en zending en alles wat op het geestelijk leven betrek king hoeft, als niet sir'kt noodzakelijk schrappen, terwijl een ander begint met al les wat voor genot dient en ook zelfs wat nuttig is te breken om die dingen die voer hom hoofdzaak zijn te kunnen in stand houden. Zoo is het ook in hot politieke leven. Bezuiniging, zoo roept menigeen, zeer leer, en daarom moot een eind gemaakt wor den aan het bestemmen van groote sommen voor het Christelijk onderwijs. Dio last is voer ons to zwaar, en dus moet daar in de eersto plaats worden bezuinigd, terwijl voor wat men „kunst" gelieft te noemen ruime subsidies worden govraagd. En woor anderen beschouwen do sociale wotgeving als een 6oort luxe, waaraan in de alloroerste plaats een einde dient te komen. Als antirevolutionairen zullen wij ook ten opziohte van de bezuiniging een eigen weg moeten gaan, en zullen wij aan het ge roep em zuinigheid zonder meer, dat meer malen ten doel heeft, noodzakelijke volks plichten af te wijzen, niot mee mogen doen. Dit zal ons misschien de ongunst van sommige kiezers brengen evenals het vast houden aan bepaalde beginselen, b.v. ten opzichte van de huwelijks- en de Zondags- wetgeving enz. ons gezelschap voor sommi ge partijen minder begeerlijk maakt. Onze eerste taak za,l dus moeten zijn om als etraiks het etembusprogram overeen komstig den eisoh van onze beginselen wordt vastgesteld, dat program tot ons geestelijk eigendom te maken, het te verwelken en het in ons op te nemen. En al® dat gedaan is, en wij hebben in middels onze organisatie op de vereischte sterkte gebracht, dan gaan wij er in Gods kracht op uit, om ook anderen voor onze idealen te winnen. Slechts enkele punten hebben wij aange stipt, mot geen andere bedoeling dan dat wij allen overtuigd zullen worden dat de zomertijd voorbij is, en dat thans, zonder vertraging en onderbreking de win- terwerkzaamheden een aanvang dienen te nemen. V Brug of pont. Reeds geruiman tijd houdt een „bruggen- kwestie" een doel van de inigeaeteuan van Alkemado en omliggende gemeenten in spanning. De zaak is dat de brug welke een deel van Alkemade (Nieuwe Wetering) met de Haarlemmermeer verbindt, bedenkelijke teakenon van zwakte on vei val begint te vertoonen, zoodat grondige reparatie noo dig is. Zelfs bleek uit een ten vorige jare in- gosteld onderzoek, dat het leggen van een nieuwe brug, wat voor de gemeente een uitgaaf van pl.m. f 90.000 met zich zou brengen, noodzakelijk was. In verband met deze hooge kosten, be sloot het Gemeentebestuur pogingen in het werk te stellen, van Provincie en van omlig gende gemeenten, die geacht kunnen worden bij een goeden verkeersweg daar ter plaatse belang te hebben, financieelen steun te ver krijgen. God. Staten van Zuid-Holland verklaar den zich bereid een subsidie van f 10.000 te verleenon, maar noch Leiden noch Haar lemmermeer was bereid in de kosten bij te dTagen. Dat Leidon niet tot medewerking bereid was, ligt voor de hand. Een brug over de ringvaart te Nieuwe Wetering, hoe nuttig ook opzichzelf, kan toch moeilijk als een gemeentebelang voor Leiden worden aan gemerkt. Anders staat het echter met de gemeente Haarlemmermeer en het is ons dan ook on verklaarbaar dat het bostuur van deze Ge meente niet bereid bleek dit werk financi eel te steunen. Het eind van het liied was, dat B. en W. den Raad van Alkemade vcorst/elden de brug te doen vervallen en een pont in te leggen, welk voorstel, zij het niet zonder oppositie, tenslotte word aangenomen. Dat dit een belangrijke teruggang betee- kout is duidelijk. Torecht sprak in eon vorige raadsverga dering een dor leden van ©en terugkeer naar middeleeuwsohe toestanden. Dit was niet te sterk uitgedurkt. Onze tijd stelt aan het verkeer hoogere oischen, dan door een pont bevredigd kunnen worden. Het heeft ons dan ook bevreemd, dat een vorzoek van het. raadslid Verwey, die een nadere kostenberekening had gemaakt, om nogeejis de mogelijkheid van grondige re paratie te overwogen, zonder meer werd afgewezen. Het geldt hier een groot gemeentebelang en het verdient o.i. daarom ernstige over weging of het niet mogelijk zal zijn met steun van Provincie en oudere gemeenten, do brug alsnog te behouden. Het betreft hier een beslising van ver strekkend© beteekenis. Als de brug eenmaal verdwenen is, zal het niet gemakkelijk gaan, de pont hoe onvoldoende ook voor ihet verkeer, neer te doen verdwijnen. Wij maken ons daarom gaarne tot tolk van vele belanghebbenden, als we als nog op een serieus onderzoek naar de moge lijkheid van verbetering en herstel van de brug aandringen. Haastige spoed is zelden goed rt En in dit geval zeker niet. Zeep zware in Blauw, Rood en Geel vindt U in onze Etalage en in grooten voorraad in het Magazijn BREESTRAAT 161. STADSNIEUWS. mDo Middaghoogte". Behalve Dr. de Harteg zullen naar ons gemeld werd neg meerdere sprekers o.a Ds. Stegenga van Amsterdam, Ds. West- mijso te Warfhuizen enz. in dit seizoen vooi bovengenoemde vereeniging hopen op te ■treden. Bovendien is in het Nntsgebouw oen cursus georganiseerd onder leiding van Dr. Haantjens, pred. te Haarlem ever ihet on derwerp „Mensch, wereld en God", welke verdeeld, is over drie avonden, n.l. 18 Oct., 26 Oct. en 3 November. Tem einde alle rangen van het volk te kunnen bereiken, is de prijs van dezen cur sus zoo goedkoop mogelijk gesteld n.l. 25 ets per avond, terwijl de prijs voor de drie avonden te zamen 50 ets bedraagt. Ter ken- nismaikimg wordt de eerste avond toeganke lijk gesteld tegen den prijs van 10 ets. pea" persoon. Wij wensohen De Middaghoogte veel 6UCC09 op haar work en hopen, dat onze lezers door hun belangstelling hiertoe zul len medewerken. Een aardige attentie. Zooals men zich herinnert bracht enkele maanden geleden E.M. de Koningin-Moe der, vergezeld van hare zuster, een, bezoek aan „Den Burcht", waar zij werden rond geleid door d'en heer Backer, die daarna taan de hoogo bezoeksters een] beschrij ving van ^Den Burcht" deed toekomei*. Naar aanleiding hiervan ontving de heer Backer van de zuster van H.M. het vol gend schrijven: Hooggeachte heer Backer. Bij mijn terugkeer van oen langdurige reis vond ik de door u welwillend toege zonden historischo beschrijving van het oude kasteel „Den Burcht". Door de met deze toezegging bewezen attenltie 'hebt gij mij een groot genoegen gedaan evenals door de beschrijving zelf, waarvan ik met veel belangstelling kennis nam. Voor die vriendelijke toezending, die mij oen aangename herinnering aan mijn be zoek aan „Den Burcht" is, hooggeachte heer Backer, hierbij mijn oprechten) dank. Met hoogachting groetend, Pauline Fürslin Mutter zu 'Rentheim und Steinfürt. In ons verslag van de gehouden Unie- collecte is een kleine fout ingeslopen, die •wij ons haasten te herstellen. Het adres ivan dert correspondent is n.l. ni et Plant soen 99, maar Plantsoen 89. In de gisteravond gehouden bestuurs vergadering der Anti-revolutionaire Kies- vereeniging, is besloten tot liet houden van een ledenvergadering op Donderdag 29 September a.s. In deze vergadering zal o.rn. aan de orde komiera de behandeling van het rapport dor Commissie inzake de houding door de A.- R.-partij in to nemen, ten opzichte van het zoogenaamde passieve Vrouwenkiesrecht, waaromtrent in d'c op 14 Octo ber a.s. te houden/ buitengewone Deputa- tenivergadering eeno beslissing zal worden) genomen. De bespreking van dit rapport zal war den ingeleid door den, heer R. Zuidoma, hoofdredacteur der Nieuwe Leidsche Cou rant. Tevenis zullen zes afgevaardigden wor den benoemd naar de a.s. Deputaten verga dering. - De directie dor Stedelijke Lichtfabrie ken alhier, heeft gistermiddag aanbesteed den bouw van een huis, bevattende ketel huis, brekershuis, ho ogap aimingsstation, enz., enz. Er- waren twaalf inschrijvers, waarvan de laagste was de Intern. Beton Maatschappij te Breda. De ontgroening van de nieuwe leden van het Studentencorps alhier, zal plaats hebben op Vrijdag 7 October in de Stads gehoorzaal. Na afloop is er een fakkelop tocht met muziek door de stad. De hoofdredactie van het „Alg. Ned. Studenten Weekblad „Minerva", orgaan der Nod. Studenten Organisatie, is opge dragen aan den heer J. J. Schokking alhier. Woensdag 2' Sept. j.l. hield de Ver eeniging „Vrijwillige diensten" in de Ned. Herv. Kerk, een vergadering in het ge bouw „Pniël". De opkomst was zeer goed, waaruit de warme belangstelling bleek, die nog steeds voor de plannen der ver eeniging leeft. Uit verschillende mededeelingen bleek, dat de „Gemeente-Commissie" nog steeds aarzelend tegenover de plannen der ver eeniging staat en wel meest om mogelijke practische bezwaren. Geconstateerd werd evertwel dat de „Ge meente-Commissie" in beginsel d'c vrij- willigo diensten had geaccepteerd; daar de „Commissie van Fabricage" de heeren v. d. Mark en do Geus, tijdens een) conferen tie, ha/d voorgesteld, dat vrijwilligers zou den invallen, waar gesalarieerden uitvielen Dit laatste meende de vergadering era- wel niet te kunnen aanvaarden, daar dan eerst na zeer vele jaren zou bereikt wor den wat de vereeniging beoogde. De practische bezwaren der „Gemeente- Commissie" werden gering geacht, omdat men meende dat groote geestelijke drijf kracht die achter de leden der vereeniging staat een factor van veel gewicht is. Met algcroeene stemmen werd daarop aan de commissie opgedragen, opnieuw de besprekingen te heropenten en met een voorstel tot de' „Gemeente-Commissie' te gaan. Genoemd voorstel beoogt om de „Ge meente-Commissie" door een practische proeve te bewijzen, dat werkelijk het ge heele plan op gezonde basis staat. Bij de firma Dieben vervoegde zich gistermiddag een vreemdeling, die vroeg of hij zijn auto in de garage stallen kon. Toen de boekhouder e^ven ging vragen of daartoe gelegenheid was, stal hij een por- tófeuillo met ongeveer f50 inhoud uit een] daar hangende jas. De politie werd onmiddellijk op de hoog te gebracht en slaagde er in den man aan te houden. Het bleek dat zij hiermede een goede vangst eeifaan had. De aangehoudene is 24 jaar oud, geboren in Canada te Quebec (Montreal) en heeft jaren te Parijs ge- woont. Hij is een/ Ottomaansch onder daan en vertoeft nu sinds oenigo jaren te 's^Gravenhage, waar hij in de Hofdijk straat woonde. De Haagsclie recherche vond aldaar 6 portefeuilles en effeclencoupons, allen van diefstal afkomstig. Vermoedelijk wordt de aangehoudene oo(k door de Pa- rijsche politie gezocht en het staat wel (mgeveer vast, dat hij ook in België met andero handlangers aan het werk is ge weest. Hij pleegde zijn diefstallen altijd op dezelfde wijze. Het onderzoek zal in België wordenl voortgezet. •£>e Commissaris van -Politie verzoekt kakend making van den eigenaar van twee kindcrglompjes, die in de nabijheid van den Ouden Vliet gevonden zijn. O. U. alhier, heeft aangifte gedaan, dat ten zijnen nadcele f32.50 en oen cou pon katoen ontvreemd zijn. Aangezienl d'Üt jaar den 3en, October op Maandag valt, en alsdan geen versch brood verkijgbaar zal zijn, is op initiatief «ter bakke rspatroo nsvereenJiging alhier, door do bakkers een verzcek gericht tot do arbeidsinspectie, om met het oog op den dubbelen Zondag, van Vrijdag 30 Sopt. op Zaterdag 1 Oct nachtarbeid te mogen ver richten. Naiar wij vernemen zal het „Comité tot Samenwerking" van de drie Christelijke Jonigelii Igsveroendgiaugcni alhier „Pred. 12 vors la", „Dienit den Heer" en „Uw Be waarder zal niet sluimeren", dozen winter weer ovenals vroegor openbare samenkom sten houden. Voer het examen voor kraamverzorg ster 6laa.gden gistoron de dames E. Brüne, A. Langeveld, E. Smit, A. Strack van Sohijndel on A. Vogelzang, die aan de gynaecologische kliniek van Zustor Marie Kruit hare opleiding ontvingen. Dozo dames kraamverzorgsters zullen workzaiam zijn voor de R.-K. veroeudlging van Kraamver zorging, welke hulp verleent aan personen van alle gezindten en waar van het, Bureau govostigd is Boeriiaave- Btraat 30. Blijkens eeno in dit nummer voorko- Aan het Zoeklicht. Leiden, 24 Sept. 1921. De -heeren Schouten en, Ds. Voorstoegh1,' spraken deze week over den strijd om de jeugd. Maar met evenveel recht kan men spre ken van den strijd om den arbeider. Deze strijd zal in de komende dagen oen zeer bijzondere beteekenis krijgen en een nooit gekende hoogte bereiken. Het Socialistisch Vakverbond is voorne mens gedurende October een geweldig offen sief te oponcn. Speciaal de Christelijke arbeiders, geor ganiseerd of niet georganiseerd, zullen wor den „bewerkt". Hard zullen ze het te ver antwoorden hebben. Maar ook het Christelijk Nationaal Vak verbond zit niot stil. Het opent oen tegenoffensief. Uitstekend, zal men zeggen, zoo hoorti het. En zoo is hot ook. Maar als we nu niet anders weten te doen dan de actie van het Christelijk ver bond toe te juichen, dan kunnen we oven- goed thuis blijven. Hier moot, dunkt me, ih u 1 p giebodbn worden. Door de lcorken, door de politieke par tijen, door de pers, door ieder die helpen kan. De strijd om de arbeiders(srersom onza broeders en zusters, onze kinderen, be gint. Welnu, dan er op af. In gesloten gelederen, schouder aan schouder, wachten we den aanval af, neen. trekken we er op uit en gaan we zelf tot den aanval over. Of: bedriegt me mijn zoeklicht? OBSERVATOR. mende advertentie verschijnt aa. Maandag het Offioieole programma, der 3 October feestviering, bij de firma E d u- a r d IJ d o en wordt dit a f 0.25 alom ver krijgbaar gesteld. Men schaffo zich tijdig een' exemplaar aan, omdat kennisname van de ver schillende groepen, welke in den optocht zijn opgenomen, zeer j Wij herinneren nogmaals aan de Verga dering, die door de Leidsche Chr. Gymna- siastenvereen. „Spes" alhier op Vrijdag 30 Sept a.s. in de kleine Stadsgehoorzaal zal worden gehouden. De vergadering wordt geleid door den praeses, den heer C. Beekenkamp, terwijl do 'heer J a c. Overduin zal spreken over: „Maart", 6ymbool van den al-strijdt Voor afwisseling in den vorm van mu ziek, etc., wordt zorg gedragen. Wij wek ken gaarne tot bezoek op! Met 1 October wordt er wijziging ge bracht in de lxxs taande dicnetkringen van de Rijksvorezekenifligsbank. In vtirband/ hiermede zullen' de gemeenten Nieuwkoop, Nieuwveen en Zevenhoven, thans behooren- de tot den diens tiering XII (Amsterdam II), vanaf dien datum ressorteeren onder kring XIV (Leiden.) Het aantal werkloozen, ingeschreven bij do Gemeentelijke Arbeidsbeurs, bedroeg op 23 September j.l. als volgt: 2 Ovevnullers. 5 letterzetters, 28 opper lieden, 19 grondwerkers, 6 timmerlieden, 5 ijzervlechtors, 5 betonwerkers, 2 graniet- schuurders, 4 schilders, 2 stucadoors, 5 met selaars. 1 verfmaalder, 1 beeldhouwer (hout) 7 meubelmakers, 2 politoerders, 1 mach. houtbewerker, 22 bankwerkers, 3 stekers, 3 scheepsklinkors, 1 kotelmaker, 5 clectri- eiens, 3 metaoldraaiers, 4 voorslaandors, 2 metaalsohavers, 2 aanhouders, 7 vuurwer kers, 4 motaalslijpers, 2 goudsmeden, 5 bus- sonmakore, 1 vloerwerker, 1 chauffeur, 1 metaalboorder, 1 kachelsmid, 5 boekbinders 3 handdrukkere, 1 wolkammer, 1 to uwsp in ner, 1 wever, 1 drankbereidor, 2 keek- en banketbakkers, 2 slagore, 7 bakkers, 3 koks, 1 stripper, 1 warmoozier, 11 sigaren makers, 1 lompensortoorder, 4 magazijn- knechten, 8 loopknoohton, 1 winkelbediende 1 winkeldief, 2 kollnons, 3 koetsiers, 4 kan toorbedienden, 2 boekhouders, 1 schrijver, 1 verpleger, 2 huiskenchlen, 66 losse werk lieden. A f d. Vrouwen. 1 Kantoorbediende, 2 werksters, 1 huis- houdster, 1 dagdieastbode. BINNENLAND. DE ZOMERTIJD. De Zomertijd is weer voorbij. In den nacht van Zondag op Maandag worden alle klokken weer een uur terug gesteld. Het ontwcrp-jLanilarbeiderswet. Naar de „Rsb." verneemt is hot ontwerp- Landarboiderewot. reeds eenigen tijd gele den naar den Raad van State verzonden em van daar geretourneerd. Do indiening bij d<i Staten-Geuera-al kan dc?w d^gon worden verwacht-. -

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1