Dagblad voor Leiden en Omstreken. BINNENLAND. IlkBONNEMENTSPRIJS 'ik LEIUKN EK BUITEN LEIDEN J iWAAK AGENTEN GEVESTIGD ZU2I I KWARTAAL 12JS0 «EEK10.1» I NCO TEE POST PEE KW ABTAAL I BSO 2de JAARGANG. - ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1921 - No. 417 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 ADVERTENTIE-PRIJS TER GEWONE REGEL!<L32i/J DES ZATERDAGS !O30 INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIES KLEINE ADVERTENTIES na hoogs tesj 80 voorden 50 eeal: Zaterdags 75 ceal i- bij rooraitbetaling «S j lummer bestaat uit twee bladen. jsief Vrouwenkiesrecht. trapport van de Commissie, ingesteld de Deputalenvergacloring van 13 M'oi l^e het z.g. passieve Vrouwenkiesrecht lid ruk verschenen en zal in de binnen- llftc houden Deputalenvergadering aan iclo worden gesteld, neinde het de leden der kiesvereeni- llin gemakkelijk te maken over dit prt lo oordeelen^ willen wij den hoofd- Ïd in enkele vervolgartikelen, wcer- betreft bier een zaak van veel be- waaromtrent alleen na rustige be ng een besluit mag worden genomen rapport begint zeer terecht, met na Jan welke beginselen Gods Woord van de roeping en de bestemming vrouw. schiep man en vrouw naar Zijn 36 vrouw is niet een wezen, van lagere (dan de man, maar zij is evenals de Jnaar Gods beeld geschapen, zijns naast hem, begiftigd met dezelfde T» lis wel anders geschapen dan de in lichaamsbouw en ziele-aan- Itlijidat' de heerlijkheid van Gods beeld j[fec ongelijkheid lot rijker ontplooiing romen en opdat uit die tweeheid het epc';lelijke geslacht z u worden, onder en, maar zij zijn beiden dezelfde Thelijke natuur deelachtig, BA leert de Schrift duidelijk de on- |f k h eid. {vrouw is niet tegelijk met den man •lapen, maar na hem en uit hem. Hlklezo wijze van schepping ligt niet "I* een schoone symboliek van de ijke liefdeseenheid, maar tevens een [lijke ordinantie, dat de vrouw, wel- pouwd is uit den man, ook-in de af- ïlijkheid van den man hare levens- ^Tnm'ing zou hebben, averhouding van man en vrouw wordt cm. 2:18 getcekend met de-ze woorden: al hem een1 hulpe maken, die als le zer hem zij." Hier/nee wordt voir de oorspronkelijke tekst aangeduid wezen, dat bij wezenlijke gelijkheid .fcatieve verscheidenheid, een passen- uwulling bij den man is. Mjman kan.sléchts in gemeenschap van 1" rouw zijne roeping vervullen. Hij liad noodig, die hem in wezen ge- ''"Vas en in-wier leven een variatie van sigen leven openbaar werd. Jde vrouw bestemd om den man te lC%>, zij moet om wezenlijk levensgezel- d zijn, een ander ik wez-eni Als 0Ivoor Adam is Eva hulp des Heeren Jde volmaking van Adam, voor de ver til ijking zijner levensroeping, artoe wordt zij niet als slavin o n- I h era gesteld, maar als hulp s t h e m, opdat hij in haar zijn iJ beeld aansehouwe, zijns gelijke rjj 'hem, opdat zij het leven voor hem en leven make, opdat zij hem zou hei fin het vervullen van zijn aardsche roeping. t Ifflvolfcans bestrijdt d(3 Commissie" do ■afcig, als zou het „tot een hulpe zijn", '""gelden van de gehuwde, maar niet de ongehuwde vrouw, 1 blijkt o.a. uit do algemeene stel- öoor Paulus uitgesproken: „Want ook aan is niet geschapen om de vrouw, aar* de vrouw om den man". cl stelde bij de schepping het onder- Ëd der geslachten. legde man en vrouw aan op het hu- Jk, opdat zij samen één zouden zijn, en ^der zouden vervullen. hield echter niet alleen in, dat uit een menschel ijk geslacht zou worden n Pwd, maar tevenis, opdat zij door rijke vérs c lie i dëiiïh e id van aanleg, erhlen en gaven elkanders leven zou- verrijken, tot meerdere ontplooiing ■•beider persoonlijkheid, tot wederkee- =2 steun en tot genieting van de kos te gaven Gods. e(j0> vrouw is niet alleen als hui s- o u w, maar ook als vrouw, hulpe mans. is draagster van een andersoortige ui-, van een andere individualiteit en aeze beschikking Gods blijkt, dat niet n in het huwelijksleven, maar in het Isleven, in het opgroeien van de ge ilen met elkander, in de maatschap- ke samenleving de plaats van de iw is, 'huilpe des mans. et alle vrouwen kunnen in den vollen hidpe zijn, omdat niet allen In de '»*el ijksverhouding lot den man staan, r ook buiten het huwelijk is zij hulpe, at zij dat is naar haar wezen, J is de tweede naast den man. '"TT s vt v ijze ongelijkheid is door den val ver- rpt. De vrouw werd aan den man on to rp en. Doch deze heerschappij-ordi nantie brengt geen minderwaar digheid der vrouw mede. Wel heeft in den loop der eeuwen, de man vaak misbruik gemaakt van zijn macht. De harmonie in de verhouding van man en vrouw word door den val verbro ken, en de man wierp zich op als heer schar over de vrouw, die uit kracht van de schepping was zijne wederhelft, het leven van zijn leven, zijns gelijke naast hem, al was zij anders aangelegd dan liij. Christus heeft haar evenwel vrijge maakt, haar verlost van de smadelijke onderworpenheid en haar als vrouw haro eer hergeven. Daarvan spreekt Paulus: „Want gij zijt allen kinderen Gods door het geloof in Christus Jezus.... Daarin is geen man en vrouw". Daarmede wordt eel-tor door Paulus niet bedoeld, dat nu ook do vrouw in alle op/iehten de gelijke is van den man, en dat zij ook het recht heeft dezelfde gees telijke functiën to vervullen. Immers, hij wil hier alleen zeggen, dat de vrouw m e t den man erfgename is der genade, dat de vrijheid in Christus zich evengoed uitstrekt tot de vrouw als tot den man. De vrouw staat met betrekking tot de genadcwcldaden niet achter bij den man. Maar deze opheffing van het onderscheid tussclien man en vrouw geldt alleen de verhouding tot Christus. Allo gcloovigen. van welke afkomst of kunne zij ook zijn, zijn leden van het lichaam van Christus. Maar mot betrek king tot de sociale verhouding van de ge slachten tot elkander blijft Paulus staan hij de in de schepping gegeven af hankelijkheidspositie van de vrouw. Met verschillende uitspraken, uit Gods Woord, wordt vervolgens naders aange toond, de in de scheppingsorde gegronde onderworpenheid, van de vrouw onderden man. Alles wat de vrouw is, is zij door den man, en uit het woord Gods bij de schep ping gesproken vloeit voort, dat Adam he' model was waarvoor Eva als tegenbeeld geschapen werd, en dat de vrouw als vrouw, in den man als man, een haar in wezen en bestaan, naar lichaam en ziel bepalende macht heeft, zoodat de vrouw wanneer zij op bet terrein van den man optreedt, zoowel in strijd handelt met de door God gestelde verhouding tusschen man en vrouw, alsook ontrouw wordt aan haar eigen bestaanswijze en natuur. De laak van de vrouw zoo besluit de Commissie dit gedeelte van haar betoog is dan ook niet om vooraan te staan in de fal bewogen mensohenzce, om leiding te geven in de moeilijke levens worsteling, maar om op den achtergrond des leven* haro krachten en gaven te ontplooien. Haar bestenun'ing is gelegen in het zijn van hulp, van moeder. In bijzondere t ij d e n kan soms een begaafde vrouw geroepen Wor den om als profetes het volk te bezielen en om, wanneer de mannen slap of ontrouw zijn geworden, leiding te geven. Zoc diendo Debora in een tijd van ver warring het volk met haar raad, en vuur de Barak, die zelf de goddelijke bezieling voor den kamp met Israels vijanden miste, aan tot strijd, maar ook in deze gevallen traden de vrouwen op als hulpe der m a n n o n. Zoo heeft de Schrift het ons geleerd; zoo heeft ook de Christelijke Kerk de ge dachte der Schrift gegrepen. Is er nog een Volkenbond? In hot verslag van de vergadering van den Oppersten Raad doze week te Parijs gehouden, kwam de volgende zinsnede voor: „Over de Grieks ch-Turks che quoastie is men het gemakke lijk eens geworden. Allen w a- ren van oordeel, dat neutrali teit noodig is. Men besloot don particulieren handel vrij te la ten, zoodat aan de oorlogvoe renden wapens kunnen worden geleverd." Naar aanleiding hiervan vraagt de N. R, Crt.: Is er dan geen Volkenbond meer? Volgens artikel 17 van de Pacte behoort do Bond maatregelen te nemen om het Turksoh-Grieksche conflict op vreedzame wijze te beslissen. Is dit geschied? Wij hooiden er niet van. Slaagt de Bondspo- ging niet, dan heeft de Bond krachtens art 16 van zijn grond verdrag daartegen col lectief op te komen. Is dat gebeurd? Wij vernamen er niets over. Slaapt de Bond dan soms? Wij weten het. niet. Wie niet slaapt -is de Opporste Raad, ■die steeds in de weer is om de naleving van de vredesverdragen te verzekeren, maar daarbij wel eens vergat, dat ook de Pacte deel dier verdragen uitmaakte. Zoo ook nu. Hij doet niets om de uitvoering van den Pacte te bevorderen, integendeel, ne geert hem volkomen en valt. terug op de oude methoden: zidh neutraal en den par ticulieren wapenhandel vrij verklaren, en dat' terwijl de Paote in een goval als het GrieJcsch-Tiirkseho juisrirgeene onthouding en wel toezicht op dein wapenhandel wil. Dit alles schijnt men te Parijs zeer natuur lijk te vinden. Er zijn teekenon, die er op dulden, dat do politieke beteokenis van den Volkenbond het tegendeel doet van groeien, on dat de Bond ten hoogste eene grootecher opgezet te voortzetting kan blijven van de interna tionale vredes-orgajiisabio van veer 1914. Ook hier hebben wij blijkbaar weer met zoo'n vaag toeken to doen." En het Handelsblad merkt naar aanleiding van dit bericht o.m. op „Het Statuut schrijft voor. dat als er oorlog wordt gevoerd in strijd met 'net. Statuut, de leden van den Bond op allerlei wijze, met. name door de economische blok kade, moeten trachten het recht te teen zegevieren: De laden van den Bond hebben zich to plaateen aan do zijde van den ou- rechtmatlg aangevallene. Wij willen niet' uitmaken, wie van beide oorlogvoerenden dit is, al mee non wij ons te herinneren, dat Turkije strijdt tot hand having van het door de Geallieerde mo gendheden gesloten vredesverdrag en Grie kenland is opgetrokken om dit verdrag met .geweld teniet, te doen, zoo mogelijk zelfs Konstambinopel te veroveren. Maar wat besluit, de Opperste Raad, de vertegenwoordiging van do Groote Mogend heden? Dat men zioh neutraal zal houden evenals of er geen Volkenbond was, en,'do handelsaap kómt. dadelijk uit de mouw: dat men ook genietolijk aan beide partijen wa penen kan leveren! Men klaagt wel eens over ftafc geringe vertrouwen, dat de Volkenbond geniet Maar wanneer dan ook diergelijke enormi teiten mogelijk zijn, op die wijze zonder ©enigen schroom met. den Volkenbond do spot wordt gedreven door de Regeeringen zelf, die de leiding erin voeren, hoe kan men dan anders verwachten, dan dat het publiek den Bond als cone misplaatste grap be schouwt, waardoor het zich niet langer wil laten dupeeren?" Het is kras inderdaad. En toch zijn er nog dwaalgeesten die zichzelf en-anderen wijsmaken, dat de le gers gevoegelijk kunnen worden afge schaft, omdat, immers de Volkenbond zorg draagt voor de handhaving van het recht en den vrede! STADSNIEUWS. Pilgrim Fathers Genootschap te Leiden. Ter aanvulling en gedeeltelijke rectifi catie van oen reeds gepubliceerd bericht omtrent do jaarvergadering van het Pil grim Fathers Genootschap te Leiden meldt men ons, dat de jaarvergadering van het- Genootschap gehouden zal worden op Woensdag 7 en Donderdag 8 September a.a De huishoudelijk© vergadering zal gehou den worden Woensdags, des voormiddags to 10 uur in het Academiegebouw te Lel den. Donderdag d.a.v. zal des namiddags Zijn Excellen'tio William Philips, gezant der Vereen'igde Staten, leden en geïntro duceerde gasten van het Genootschap te zijnen huize ontvangen op een afternoon lea. Bij die gelegenheid hoopt Rev. Aubrey van Cambridge te spreken over: „Interna tional Brotherhood". Des Donderdags vóórmriddags--maken de leden en gasten van het Genootschap een tochtje op de Ivagerplasseni Naast deze samenkomsten, die uit den aard der zaak oen besloten karakter dra gen. zullen twee samenkomsten} gehouden warden, die voor ieder belangstellende toegankelijk zullen zijn. Woensdag nam. 2 uur zal in het Academiegebouw te Leiden een voordracht met- lichtbeelden, op de Pilgrim Father© betrekking hebbende, worden gehouden door Mr. J. W. Russell, Nottingham, terwijl Dr. D. Plooij. Leiden, aldaar ©enige mededeelingen. toegelicht met lichtbeelden, zal doen omtrent kort geloden door hem ontdekte documenten, op de PPgrim Fathers betrekking heb bend. Woensdagavond to 8 uur zal een open bare -samenkomst worden gehouden in de Waalschee Kerk te Leiden, waar Rev. T. Nightingale, London, zal spreken ©n ©en koor onder leiding van Dr. Riemen©, Lei den, ©enige liederen zal zingen». Wellicht dat ook een Amerikaansch of een Hol- landsch spreker daar liet woord zullen voeren. Gereserveerde plaatsen voor- de beide openbare samenkomsten kunnen mi 20 Augustus worden/ aangevraagd bij den se cretaris des Genootschaps Dr. D. Plooij, Leiden. Kinderzendingsfccst. Namens het Comité voor Kinderziendings- samenkomsten wordt ons verzocht te melden dat de bruto ontvangst van het Ivinderzén-dingstf ees t op Oud-Poelgeeet .ion 3en Augustus was 906.34 J in de collecte werd ontvangen f 69.30, waaronder een gift van 10 van de dames Willink, eigenaressen van het landgoed. Voor het examen -bloemisterij fo Fre- deriksoord is geslaagd do beer J. Ltenjdrik- sen alhier.1JO i Werktijd bij den landbouw. Mén herinnert zich, schrijft de Standaard, hoe van zekere zijde was voorgesteld om op de internationale arbeidsconferentie, te Genève in Oct. te houden', ook den werktijd in 'hot landbouw bedrijf te gaan regelen. Misschien kon dan nog wel niet aanstonds ook voor dat be drijf de acht-urige werkdag ingevoerd worden, ernaar er inoest dan toch een be gin gemaakt met een uniforme regeling, die voor alle landen bindend, zou zijn. Zoo wilden het de doctrinairen, die men nen. dat ze heel het leven, ook met die krachten waarovor zij absoluut geen zeg gen hebben, in het keurslijf van hun wet ten en bepalingen kunnen rijgen, 't Was echter aanstonds te voorzien, dat dit hun drijven op den sterksten weerstand bij de boeren zou stuiten, en nu reeds kan dan ook gezegd, dat er voorloopig niets van komt. In Franscho landbouwkningen, met name was men zeer ongerust. Modewer king aan de Conferentie in Genève werd zelfs afhankelijk gestold van dc stellige conditie, dat men van den werktijd in l>et landbouwbedrijf zou afblijven. En nu heeft niom'and minder dan de premier Briand zelf zich gehaast om in een brief aan een bekend Senator mede te dcelen, dat hij wel wezenlijk de gevaren ziet, die uit de discussie over deze materie voor den Franschen landbouw konden Voort vloeien. Daar komt dus niets van. gelet ook op de oppositie, die zich aanstonds ime.de in Zwitserland deed gelden. Denkelijk zal de quaes!ie van den arbeidsduur voor den landbouw wel van de agenda worden afgevoerd. Om or nooit weer op te komen? Dat is na'üurlijlc niet te zeggen; de doctrinairen zullen wel geen kamp geven; maar wel zijn we er zeker van, dat zo er nimmer in zullen slagen, om voor dit stuk van het arbeidsleven! kunstmatige- regelen door te voeren, die gelet op den specialen aard en behoefte van dit bedrijf, eenvoudig een paskwil zouden zijn. Do quaestie van bescherming, waar non dig. laten we natuurlijk er buiten); maar overigenis zal men beter doen niet -eerst maar een-s te zorgen, dat de besluiten der Washingtonsche conferentie .meer gere specteerd worden. Als termijn voor de diverse 'landen is gesteld 1 Juli 1921 en 1 Juli 1922. 't Staat echter nu al vast. dat van -toepassing van dien fatalen datum in de meeste landen/ niets komt. En al9 met name Amerika om nu van Rusland maar te zwijgen er buiten blijft, zal het dien concurreerenden Staten, die in hun groo'e arbeidersliefde de an deren nog vooruitsneldon, al bezwaarlijker vallen om wat dusvor gesanctioneerd .werd, ook in de pr-aclijk te handhaven. Een bioscoopwet. Naar do „Nieuwe Crt." verneemt, is het rapport van de staatscommissie, benoemd om een» onderzoek in te stellen naar het bioscoopgevaar, voorde regeering aanleiding .geweest een wetsontwerp samen te .stelten tot bestrijding van de zedelijke en maat schappelijke gevaren van de bioscoop, liet- wellc spoedig bij de Tweede Kamer zal worden ingediend. Eeuwfeest van Mexico. Naar wij vernemen, heeft, de Mexicaan- sriho regering aan de Nederlandsche Re- georing oen uitnoodiging doen toekomen to-t hot zerudon van een regecringö-vertogen- woordiger bij de feesten tor viering van de 100-jarige onafhankelijkheid van Mexico Naar aanleiding hiervan heeft Jhr. Mr W. H. de Beaufort, gezantsehaperaad te Washington opdracht ontvangen om de ■regeerijog bij dit eeuwfeest te vertegen woordigen. als buitengewoon gezant en ge volmachtigd minister. Een komeet? Op verscheideno storrawacht.cn meldt het N. v. d. D. is gezocht naar hel zonderlinge hemellichaam, nieuwe ster of komeet, dat zioh Zondagavond bij de ondergaande zon zou 'hebben vertoornd, maar zonder oenig resultaat.. Wij vermeldden reeds dat ook hier ter slede een paar dagen later 's avonds niets bijzondere wa© waar te nemen Het. kam nog oen „nieuwe ster" geweest zijn, die weer snel verdoofd is, maar dc waarschijnlijkheid is veel grooler dat het of -gezichtsbedrog is geweest, of eon z.g. bolide, oen kosmische vuurbol,' die soms buitengewoon helder zijn. Ze bewogen zich soms langzaam en als dan, bij den gezicht einder, hun baan in 't. verkort gezien wordt lijkt zoo'n lichtende kogel e3n poos bijna stil te staan. Juist dezer dagen zijn er veel vallende sterron te wachten, z.g. „de tra nen van St. Laurentius." Chr. Zeeliodenlxmtl. Het dagelijksch bestuur van den Nederl. bom! van Chr. fabriek©- -en transportar beiders' heeft onlangs bericht, dat de" ge salarieerde hoofdbestuursleden K. Vink en J. v. d. Steen uil hun functie waren ontzet, op grond .van ©en rapport van een Aan het Zoeklicht. Leiden 13 Augustus 19211. Neutraliteit, is toch maar eon wonder ding. Altijd weer komt mem bij nadere beschou wing tot do ontdekking, dat „neutraal" met „anti-Ghri-stelijk" synoniem schijnt te zijn. Zoo loofde eemigen tijd geleden de „neu trale" Haagsche Post een bedrag van duizend gulden uit voo-r een goede ver taling van een bock van den Durtachen As- eyroloog Delitzoh: „Die grosze Tiiu- scihumg." In dit boek wordt o.m. gezegd dat Jeho va een volksdemon en de door do profeten verkondigd© God Israels een schandgod is, die o-p con laag standpunt 6taat. Bij neutrale voreemignngen zien we vaak hetzelfde verschijnsel. Er bestaat in ons land een Yereeniging tot -bevordering der Gezondheid in de Gra fische Vakken. Een neutrale vareemiging. Zij draagt, zoo las ik in eon verzoek om steun „een strikt, neutraal karakter", zoo- dat alle georganiseerde typografen daar van lid leunen zijn. Welnu, de afd. Leiden van die Yereeni ging "houdt morgen, Zondag dus, een bloemendag en geeft 's avonds een concert in „Zomerzorg." Zoo worden de Christelijk georganiseer- den en allen die do Christelijke organisaties een goed hart toedragen in 'het- aangezicht geslagen. - En tevens vraagt, men met een doodleuk gezicht hun steun, omdat, de vereen!ging toch zoo „strikt, neutraal" is. Ik heb nog altijd 'hoo-p, dat do ware be teokenis van al dio z.g. neutraliteit op bot gebied van pers en organisatie, tot. ons volle zal doordringen on dat men alles wat zioh als neutraal aandient nogeens voor goed de deur zal wijzen. OBSERVATOR. commissie uit het Chr. Nat. Vakverbond, war-rin betoogd was, dat. genoemde leden van het hooftlbostuur hadrien; gewiorkt op een wijze, die in strijd was met liet be lang van de organisatie. In een rapport van oen accountantskantoor waren tevens Aanmerkingen gemaakt op het financieel beheer van den heer Vink. Naar aanleiding hiervan 'heeft -een ac countant, op uitnoodiging van den Chr, Zoeliedcnbond, een onderzoek ingesteld. Hij is, naar bet hoofdbestuur van laatst genoemden bond meedeelt, tot do conclu sie gekomen, -dat de boeking van den heer Vink juist was, en er van een tekort in kas geen sprake i3 geweest. Aardappelen-uitvoer. Naar aan het Haagech correspondents- bureau van bevoegde zijde wordt medege deeld, kunnen do geruchten, als zou de uit voer van aardappelen eerstdaags weer aan beperkortde bepalingen worden onderwor pen, als zoodanig worden tegengesproken. Belastingexamens. Op 15 Nov. a.s. en volgende dagen zal te 's-Gravenha-go worden afgenomen het vakexamen van surnumerairs der dir. bel., invoerr. en acc. Tevens zal gelegenheid worden gegeven tot het afleggen van exa men voor ontvanger. Ia November a.s. zal, op nader te bepa len dag, te 's-Gravenhage worden afgeno men het vakexamen van surnumerairs dor, grondbelasting Aanmeldingen uiterlijk 15 Oct bij het Dep. van Financiën. Voormelde examens zullen in 1923 ea volgende jaren eleohts eenmaal por jaac worden gehouden. Het Intern. Hof van Arbitrage. Naar het Hdbl. verneemt heeft, de No- derlandsche groep van leden van het Inter nationale Hof van Arbitrage tot candida- •ten voor het. lidmaatschap van het „Inter- nationale Hof van Justitie" aangewezen dd heeren Mr. Loder, Mr. Struyckon, Dr, Fro- mageot on Lord Phillimore Kostwinnersvergoeding. De Minister van Oorlog heeft de volgen de circulaire tot de burgemeesters gericht2 Bij de toepassing van het vergoedinga inst! tuut zijn dezerzijds sedert ecnigen _tijd onkelo beginselen aangenomen, waarbij In hoofdzaak is teruggekeerd tot dio, welke ook hébben gegolden voor het intreden van, den mobilisatdet ooSt-a-nd in 1914. Hoetvol de beslissing omtrent de vergoe- diugsaanvragen sedert. 1 December 1920 weder bij de militaire departementen be rust, aolvt ik het. niettemin nuttig u, méfl hot oog op de door u uit 1e brengen advies zen in zake die aanvragen, in kennis te stellen met de volgende der. thans gelden^ do regelen. 1. Gederfdo voordooien. Bij dei berekening van het gederfd© door het veaM blijf in werkelijken dienst van den kostwinv nor wordt bij voortduring tot grondslag genomen hot goderfde ten tijde van do op- ko;nst. De in 1918 genomen maatregel om na 1 jaar dienstvervulling hot. gederfde iit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1