Baddoeken,
Badstof per el
Aan het einde der week.
Het geheim van het meer.
A. WAALS,
Een blijde mare komt uit Engeland.
Het conflict in de mijnindustrie dat nu
breeds zoo langen tijd de were;ld in spanning
hield en zoowel van de mijnwerkers als
van de eigenaars en de induslrieclen mil-
lioenjen-ol'fers e-isctote, nadert zijn einde.
De partijen zijn nu reeds zoover geko
men dat ze na een gezamenlijke conferen
tie een gezamenlijke verklaring hebben
gepubliceerd, waaruit duidelijk blijkt dat
men al heel dicht bij elkaar staat.
Mot spanning wordt nu tegemoet gezien
de uitslag vau de stemming onder déinnijn-
•arbeidlors.
Voor Lloyd George die nog zooveel an-
«toie problemen aan zijn hoofd 'heeft, moet
1iat wei een pak van liet liarl zijai dat dit
biDuenlandscho conflict nu eindelijk van
de baan raakt.
Kon dat ook maai' gezegd wordleni van do
Ierse he kwestie, het vraagstuk van de
verdoering van Opper-Silézië, de strijd in
3iet verre Oosten tusschen Tiu-kije en Grie
fcenland, waai van de vonken zoo gemak
kelijk op Britsch-Indië kunnen overslaan
en niet le vergeten van die spanning tus-
fcctoen Engeland en den Franschen bondge-
%ioot.
Wat dit laatste betreft, voor hel. oog is
toet alles pays en vree.
Maar wie dieper schouwt merkt wei hoe
bier nu reeds weer een belangenstrijd
woedt, die op beel de internationale poli
tiek baar stempel drukt en reeds in de
naaste toekomst (in Silezië) tot grooto
moei lijk bedien aanleiding kan geven.
In Duitschland ondervindt meni thans
wat een verstandige regeermg waard is.
Men hoort daar thans minder spreken
van „democratie" en van socialisatie
wordt zell's toeelemaal niet gerept.
Maar daar zijn mannen aan liet roer ge
komen die de kun9t van regeer en ver
staan, die zichzelf en anderen niet verma
ken met oppervlakkige, praatjes en mooie
luchtspiegelingen, maar die er rond voor
uitkomen dat Duitschland diep, heel
diep zal moeten bukken voor 't weer een
rol van toeteekenlis zal kunen spélen.
En al bukkende, begint het oude zelf
vertrouwen en iets van de oude energie
{weer boven te komen.
Mocht dit ook gezegd kunnen worden in
g e o s t e 1 ij k opzicht.
Helaas, dat hiervan nog zoo weinig te
bespeuren valt.
Bukken, dat zullen we ook hier moe
ten toeren.
Want ook toier zijn we er nog niet
Terecht veiklaarde Minister de Vries
dec&o week in de Eerste Kamer, dat Re-
geerüng en Volksvertegenwoordiging in de
«chatktost diepe gaten hebben geslagen en
dat ze diie nu ook saunen moeten stoppen.
Door verschillende leden werd dlit er-
hecid, met het gevolg dat de successie
belasting' door dien Senaat, zij het «jan
zuchtend en steunend werd geslikt.
Zoo hoort hot ook.
Santen uit, samen thuiis.
En de belastingbetalers krijgen de re
kening thuis.
De grondbelasting komt ook bin
nenkort weer aan de orde, zoodat ook
dio begeerde millioenen straks in (Je schat
kist vloeien.
De Tweede Kamer houdt ziich thans on
ledig niet do behandeling van die nieuwe
<i he nstp licht/wet.
Van dit voorstel betoogt de Minister dat
bet goed ds en goedkoop.
Mooier kan ?t dus al niet.
Maar de Kamer gelooft hét niet zoo grif.
Goed goedzeggen sommige ledéii,
X kan zijn, maar wij vertrouwen dlat zaakje
niet.
En goedkoop, zeggen anderen, 't Mocht
wat. 't Dijkt veel mooier dan t in werke
lijkheid is.
De Kamer krijgt straks haar tweede
Vrouwelijk lid.
Twee meisjes zaten in een roeiboot, en
de schipper vertelde hun van de sagen en
de ridderverhalen, die het diepe blauwe
meer als een Leger van onzichtbare gees
ten omringen.
De zon is ondergegaan; het avond
rood strooit goudglanzen oVer het zacht
gerimpelde meer, en de schipper wijst
maar boven, waar de Iburchtruïne een~
fcaam oprijst boven den bergtop.
Van den toren er etaat nog een brok
•van den muur, mét klimop bedekt is
Kunigondle neergestort in het meer, en zij
beeft dén dood gevonden in d!en omltrek
jvan de roeiboot, waar de schipper zit met
ifle riemen in rust
Het is een aangrijpende geschiedenis gc-
iweest.
Kunigonde was het eenige kind, en zij
groeide op als een roos der bergen. Zij was
tfe trots van baar ouders, en zij werd dé
{Weldoenster van den oantrek genoemd. Ter
(wij' de burcMgVaaf op zijn gepantserd ros
feecridaaMe naar de vlakte, om de kracht
.van zajn heldenarm te fioonen in bloedige
(horlogen, en de burchtgravin, tusschen
■ïare dienstmaagden gezeten, létte op het
ipirmcn der wol en belt weven van het
Imnéri, wandelde Kunigonde naar den om
trek, naar 'de hutten der anmien en de stul
pen der weduwen. Zij kwam nooit met
htoge handen; zij noemde zich een discipe-
lin van Christus en rijn geboden opvol-
centf, droogde zij de tranen der nooddrufti
ge n.
Er ging een groot© roem van haar uit; zij
word de roos der bergen geheéten, en do
♦u iobtóge erfgraaf van een naburig land
V-.iagde om haar hand.
itoch de burchtgraaf schudde vastbera
den met zijn langen, golvcnxüen baard,
n t liij aéhtte een graaf te gering, om de
flijke bergroos over te planten in aijn
fcaarde.. Hij dacht, aan een hertog en een
^arte-hertog, en teen d 1 erfgraaf al <fera-
Mevr. We:r,toe Mej.,
maar in de Kamer •im.-wcuwt men alleen,
zal straks het vrouwelijk element verster
ken.
't Kon echter weieens noédig zijn, in 't
reglement van orde te bepalen, dlat haar
spelden thuis gelateni moeiten worcOen.
Men had 't toch al niet eager kunnen be
denken.
Mevr. Gaoeneweg was een vuurroode
b u 1 pondérwijzeres, Mevr. Westerman
hoof donderwijzeres.
De ee.rste een vurig tegenstandster
van het ambul'antisme, de laatste een zoo
overtuigd voorstandster, dat ze lie
ver een betrekking als hoofd opgaf, dan
niet-ambulant te zijn.
Gelukkig dat 't nitol de school d<s, waar
do beide dames elkaar ontmoeten.
Raadsvergadering Hazerswoude.
Tegenwoordig allo leden. Opening met gebed.
Goedgekeurd is teruggekomen de verordening
regelende do jaarwedden van burgemeester, wet
houders en ontvanger.
'Een verzoek van de vakschool voor meisjes
te Leiden, om ecne subsidie van i 50 per jaar
to mogen genieten (2 meisjes uit de gemeente
bezoeken de school) wordt afgewezen.
Eveneens wordt afwijzend beschikt op een ver
zoek namens do Hollandsche Mij. van Landbouw
ingezonden om oenige financieel© steun voor de
landbouwtentoonstelling dio van 13 tot 16 Sep
tember te Zoetermeer-Zegwaart zal worden ge
houden.
De rekening 1920 van de gezondheidscommis
sie wordt goedgekeurd.
De bouwvoreeniging „Volksbelang" verzoekt
voor den bouw van 14 woningen een voorschot
van f 90.000. Teekening en exploitatierekening
zijn ingezonden, waarvan de koeten tot. oen be
drag van f 901.20 ten laste der gemeente ko
men. De huurprijs der woningen ie berekend op
f 4.75 per week. Het plan is voorloopig met 6
woningen te beginnen.
De hoer Buitenhuis merkt op, dat de exploi
tatierekening hem tegenvalt. Ook i6 de huurprijs
der woningen hooger dan eerst was geraamd. De
gemeente zal jaarlijks heel wat moeten bijpassen.
Ook den heer Schrier valt do exploitatie reke
ning tegen. Hij hoopt, echter dat na den bouw
van do oersle 6 woningen een gunstige verande
ring in de bouwkosten zal Jiomen. Hot algemeen
gevoelen van den Raad is, dat er iets in 't be
lang der volkshuisvesting moet worden getto an
en wil met 10 togen 1 stem het gevraagdo voor
schot toestaan.
De heer D. Buitenhuis stemt tegen. De ge
meente zal dus bij 't Rijk een voorschot van
,f 90.000 aanvragen.
In de commissie tot wering van schoolverzuim
wordt in plaats van den heer van Nes gekozen
do heer Goedendorp. De huurwaard© van de wo
ning van den gemeentesecretaris wordt vastge
steld op f 400.
Verhooging jaarwedde geineenteopzichter.
De Raad gaat hiervoor over in geheime zitting.
Na heropening wordt de wcnschelijkheid bepleit
van beter bouwkundig toezicht bij do uitvoering
van gemeentewerken en daarom als proef het sa
laris van den gemeenteopacKter' gebracht op
f 1000 per jaar ingaando 1 Juli 1921 en eindigen
de 1 Juli 1922.
Do heer Schrier zou het wenschelijk achten,
dat da gemcaniteopzichter, die buiten do gemeen to
woont telefonisch was aangesloten. De Raad deelt
dit gevoelen.
De Voorzitter deelt mede dat door de commis
sie tot herstel van den gemeentetoren met hceren
Kerkvoogden der Ned. Herv. Gemeente is ge
confereerd. Het werk zal volgens do raming van
den gomeenteopzichter pLm. f 14520.koeten.
Pogingen zullen worden aangewend om van Rijk
en Provincie voor deze restauratie subsidie to
krijgen.
Mot algemeen© stemmen wordt tot restauratie
besloten.
Bij de rondvraag informeert de heer van Exter
of ook eenigo opheldering kan gegeven worden
inzake d© hulp van d© brandweer bij de brand bij
de Wit op Zaterdag IJ.
Do Voorzitter en wethouder de Bfuijn geven
inlichtingen.
Do heer van Exter deelt verder mede dat de
gender werd, deed de burctotgraaf e.-en vree
selijken eed, dat 'het in der eeuwigheid
niet zou gebeuren.
Toen ontbrandde in het hart van dén
erfgraaf een grinumigen toom; en hij
riep de naburige ridders op ten strijde,
en zij omsingelden het trotsche burgslot
met him zwaarden en eperen.
De burchtgraaf hoopte op ontzet, maar
hij hoopte tevergeefs. Hij was goh eel door
de vijanden ingesloten, en al verrichtten
hij en zijn ondérhoorigen dappere helden-*
daden, hij was niet in staat, om het beleg
lo verbreken.
Het gebrek kwanr om den hoek gluren
de paarden moesten worden geslacht, om
Vleesch té hebben, en de broodporfJtos wer
den kleiner gemaakt, oan den voorraad te
rekken.
Menigmaal stond de burchtgraaf op den
hoogen toren uit te kijken over het blau
we meer, of zijn vrienden niet in aantocht
waren, doch langs de groene hellingen der
bergen en dn de diepe valleien blééf alles
stil, en toen de laatste snede brood was
gegeten, en dé hongersnood mét holle
oogen de belegerden aangrimde, was de
burchtgraaf gedwongen, om met dienwree
den vijand in onderhandeling te treden.
De trampetten schaildén; de brug viel
dreunend neer over dén afgrond, en dé ge
zant van eten erfgraaf bracht de voor
waarden van zajn gebieder over.
„Als uw doc/hter zich ran de limine van
den hoogen toren neerwerpt in het diepe
meer", zoo zeide hij, ..dan zal de erfjgraaf
weer wegtrekken en geen haar van u of
een der uwén zal worden gekrenkt.
Toén ontzette zioh de buchtgraaf; hij
schcubde het fluweelen wambuis, en hij
wilde liever m stukken worden gehouwen,
dan déze Ver schrikkelijke voorwaarde te
aanvaarden.
„We wilton liever allien sterven" riep hij,
„en in een wanhopige^ aanval den dood
Eoekenl"
jDofch Kimigénde, die dit had aange
tegen zeer lage prijzen.
HAARL.STRAAT 134 136
10231
Ml UW II li ITTll—'l*
gemeente Alphen aan d© grens dor gemeente in
het Rietveld een brandspuit heeft gestationneerd,
dio ook bij ©vcnitueclo gevallen van brand in
het Haaerewoudsche Rietveld zou kunnen dienst
doen.
Is de gemeente genegen in de koeten hiervan
bij te dragen?
De Voorzitter zegt ©en onderzode toe.
De vergadering wordt gesloten. De raad gaat.
in comité.
Het heilzame Knoflook.
Het was voor eenige duizenden jaren reeds bo*
kond, dat het knoflook oen geneesmiddel oplevert,
dat niet onderschat mag worden, schrijft „Do
Hotelhouder". Als men het desniettegenstaande in
.deskundig© kringen toch gedurende oen poosje
deed, dan wordt thans in ieder geval de schado
wocr ingehaald; hot goloof aan do heilzame uit
werking van het knoflook is herleefd.
Reeds Homerus beveelt het in do Odysseus aan
als het middel per excellence togen boozo invloe
den en toovenarij, maar ook tegen kwalen en ziet
©r tevens gaarne, ter stroeling van hot gehemel
te, do spijzen mee gekruid.
In het „Kruidenboek" van Hieronvmus Bock,
dat in den jar© 1556 to Straatsburg verscheen,
wordt gezegd: „wie knoflook eet, is tegen alle
gif bestand. Daarom moeten de vermooido maai
ers het ©ten, want zij drinken in do hitte ongo-
,zond water en dat brengt hun veel kwalen, die
door knoflook worden overwonnen."
In die dagen was het gebruik liet knoflo'-^ bij
brood te toen. Zoo dicht een 16e eeuwsch Duitsch
dichter:
„Es sassen etliche Reiter fri6ch
Dasolbst. zusammen an dean Tiech,
Assen ihr Brot und daneben aueh,
Den Knoblauch nach Landes Brauch."
In tusschen wordt ook thans nog hier eu daar
het knoflook bij do boterham gegoten.
In Galicië legt men het op gesmeerd brood om
daarmee darmziekten al bij voorbaat te voorko
men. Militaire artsen, dio tijdens den oorlog aan
het Galicischo front verbleven, gingen er al dra
too over om ook van dit preventieve middel ge
bruik to maken.
In Zuid-Hongarije en Stiermarken wrijft men
varkensvlecech mt knoflook in om het voor be
derf te bewaren.
Deze eigenschap nu van het kruid om een ver
rottingsproces tegen te gaan, wordt thans opnieuw
door de medische wereld benut. Men heeft n.l.
geconstateerd, dat bij verschillende soorten van
darmkatarrhen, door gebruik van rauwe knof-
loob-knolletjes de vearottings- en ziekte-bacteriën
zeer snel worden gedood. Zelfs in hardnekkige
gevallen bereikte men goedo resultaten, do dar
men „kalmeerden" snel en dra had de patiënt
weer goeden eetlust. Ook bij darmstoornissen van
kinderen heeft het knoflook heilzame uitwerking
getoond, zonder dat het gebruik in ©enig ander
opzicht hinderlijk bleek.
Aangezien nu hot knoflook in alle jaargetijden
te bekomen is, kan ieder met dit oude, beproefd©
en nu plots weer „modern" geworden huismiddel
tje zijn voordeel doen!
Leidsche Penkrasjes.
Amice.
Ook een deel van de Leidscho arbeiders heli-
ben den vorigen Zondag op hoog bevel te Am
sterdam gedemonstreerd tegen de reactie en op
hoord, ging naar haar vertrekken en
kleede zich als een. bruid: in hel wit, met
frissche bloemen in heur haar
„En toen?" vragen de beide meisjes me.t
•ingehouden adem.
„Ja toen!" zegt de stoere schipper, en
■hij zucht.
De avondglansen verblonken; er komen
reeds donkere plekken op het stille meer;
in de hoéken, waar de bergen als muren
oprijzen uit dé dlietpte.
En terwijl hij zijn pijp neerlegt, zet do
schipper zijn droeve geschiedenis voort.
Kunigonde klom naar boven, dé kille,
steenen trappen op, en daar stonid Edel-
hart, de schildknaap, die haar liefhad.
Hij had nooit van zijn liefdé gesproken,
want. hij was arm, maar zijn hart had ge
sproken, en de oogen, waarin zich het ge
moed ran den mensch weerkaatst. Enbe-
tooverd door hare schoonheid' en dien won-
derharen glans van haar oogen, 'bekendehij
haar than9 zijn hopéloozo liefde daar
op de tinne van dén burchttonem.
Toen schemerden er tranen m Kuni
gonde s oogen; zij nam zijne, handen en
zeide: „Lieve Edelhart!"
Zij zette zich naast hem neder, en zij spra
ken van lium stille, verborgen liefde, die
jals het edelweiss der Alpen ongemerkt was
opgegroeid in de schaduw der bergen.
Doch daarna zeide Kunigond'e, dat zij
zich den dood had gewijd. Zij wilde het le
ven van haar ouders, van de bezetting red
dén, cn. zij zou do voorwaarde vervullen,
d'ie de grimmige erfgraaf had gesteld.
„Dan sterven wij samen, liefste", fluis
terde Edelhart „zoet moet het zijn, om
met u in den dood te gaanl"
Doeh zij schudde het lieftafllige hoofd.
„Zoo mag geen Christen spréken", zeide
zij. „Ik offer mij op, om anderen te red
den; ik volbreng het gebod mijng Heer en.
Gij hebt nog eén taak op aarde te vervul
len, doch dé mijne is ten einde. Christus
is mijn deel, en Hij blijft bij mij, al ver
Hun moetoaraeii tocHt door do straten van do
hoofdstad hun afkoer uitgesproken van de togen*
wooixtigo maatschappij en do huidige regeering
len den lof gezongen van hot alles belovende so
cialism
Als ik zoo lees van de rood© voormannen dio
niet nalaten to vorklaren dat rij de revolution
nairo scharen met vreugde aan onze grenzen zul
len begroeten en als ik dan zie boe ze daarbij
don lof oogsten ook van een deel der Leidscho
ingezetenen, dan donk ik onwillekeurig terug aan
wat in het laatst ran de 18o eeuw hier in Leiden
plaats vond'.
Toen werden soortgelijk© klanken ook in Leiden
gehoord.
Oranje moest het land uit en do Franschen er
in, do bestaande regeering moest verdwijnen, een
nieuwe orde van zaken gesticht en dan zou een
heerlijke tijd van vrijheid, gelijkheid en broeder
schap aanbreken. Dan zou aan alle misbruiken
en misstanden, dio er toen waren evengoed als
pu, een eind© komen en ©en ware heilstaat aan
breken.
De toeleg is toen zoo go weet gelukt.
Na een tijd van onrust en beroering begonnen
hier op 18 Januari 1795 de woelingen en werd
'a avonds bij de Maarsmanssteeg do Burgerwacht
gedwongen do wapens af te goven.
Hot was een buitengewoon strengen winter
en bitter koud, maar dit verhinderde do nieuwe
patriotten niet den volgenden dag voor het stad
huis op do Breedstraat een vrijheidsboom te plan
ten, nadat ecret met brandende takkebosscn en
fakkels de grond eenigennate was ontdooid.
En ondanks de feil© koude werd onder hot ge
lui vau de klokken, rond den met een Jacobijn-
schen muts getooiden vrijheidsboom gedan6t en
gesprongen en gezongen van do vrijheid boven en
Oranjo onder, na afloop waarvan een zekere mijn
heer Roswinckel in do Marekerk een feestrede
hield over de nu veroverde vrijheid, gelijkheid
en broederschap, die ook voor Leiden een tijd
perk van voorspoed en welvaart en ongekend go-
luk zouden brengen.
De belastingen, zoo meende men in allen ernst
zouden lager worden en de levensbehoeften goed-
kooper; aan allo uitbuiting en ondordrukking zou
nu voor goed een einde zijn gemaakt.
Do feestroes duurde echter niet lang. Al heel
spoedig kwam do ontnuchtering.
Reeds den 22e Januari moest wegens de on*
dcrlingo oneenigheid do stedelijke regeeriDg dio
pas gekozen was, worden afgezet en toen do
Franschen bij hun intocht, op de Hoogowoerd met
zoo blijden jubel begroet, zich hier goed en wel
hadden gevestigd, bloek al spoedig dat deze vrien
den en redders nog wat anders kwamen doen dan
do gelijkheid bevorderen, en de vrijheid t© ver
dedigen.
't Was precies 't tegenovergestelde van Oranje.
De Oranjevorsten hadden in bange tijden
altijd gegeven, hun goed, hun goud,
hun bloed en loven. Maar de Franschen kwamen
om to halen.
Al do Franschen dio men aan d© Hoogowoords-
poort in zag komen, zegt een tijdgenoot, waren
naakt; „geen brok bróok aan hun gbarre
voets, sommigen een brok kiel of een brok deken
cm hun bast."
Dio heeren kwainen hier om gevoed te wor
den én gekleed cn goed ook. Do regeerders meen*
den hun plicht to doen door voor deze „broeders"
een huis in de Doelensteeg in te richten, maar
dat was buiten den waard gerekend.
Inkw.ar+i'lp ring} edschlcn z»; lfet beste
was voor hen niet te goed, en eerst later gelukte
hei een deel van deeo vrijheidsvrienden in het
oud© Mannenhuis, het "Weeshuis, de Fustijnhal
en de Lakenhal onder te brengen.
Do burgers aan wie vrijdom ras belasting was
beloofd werden tot op het hemd uitgsochud om
de berooid© Franschen alles to kunnen geven wat
zij noodig hadden.
Hot regende belastingverordcuiugen. Binnen 14
dagen tijds moesten eenvoudig een kleine 5000
hemden in Den Haag zijn bezorgd en schoenen
en kleeding en alle6 wat daarbij behoorde.
Erkend moet worden dot. de rovoluticheeren in
het bedenken van nieuw© belastingen niet on
vernuftig waren.
Mr. van der Pot zou er ©en lesje aan kunnen
r.cmen.
Bepaald word o.a. dat indien in een bepaald©
wijk een sterfgeval voorkwam al do bewoners
van zulk een wijk aan do begrafenis moesten doel*
nemen op verbeurt© van een zekoro boet©.
zink ik in den vloed van het meer".
„En is «lat het einde van onze liefde? O,
Kunigonde, het leien is eoo zoet, als de
'liefde opbloeit voor onze voeten!"
„Ik moet mij opofferen, liefste", ant
woordde zij, „he,t kan niet anders. Stil
ik 'hoor beneden geruclht ik moet mij
haasten!"
„Geef anij een herinnering", smeekte hij
toen, „aan onze kortstondige liefdé!" en zij
reikte hem een donkere roos uit heur haar
Edelhart stond daar verslagen, verbijs
terd, met een bloedend hart, maar zij
greep dén horen, en blies met kracht in
de rtototling van dén vijand.
Haar seinen werden gehooid in het vij
andelijke kamp, en men zag haar, in het
witte, golvende kleed, de bloemen als een
mirtokrans in het haar, schoon als een
bruid des doods.
„Goeden nacht, lievo Edelhart!" zeide
zij.
En zdj deed dén sprong met uitge
breide armen, en het diepe meer ving haar
op in zijn koelen schoot.
De golven spatfén hoop op. toen de
burchtgraaf op den foren verscheen; cn
toen hij naar beneden staarde, sloten de
golven zich over zijn cenig kind.
Kunigonde kwam niet me.er boven; de
geheimzinnige machten van het mcerhiol
den haar vast, en hier in dé diepte, in dén
donkeren schoot van het meer slaapt zij
haar eeuwigen slaap.
Daar zich soms meerdere sterfgeval]©
week voordeden, waren de meest© men
spoedig niet in staat de geë tocht e boet*
doen.
Men zag toon allerzonderlingste bcgra
Behoorlijko kloeding ontbrak in verreweg
to gezinnen eu zoo zag men bografoa«
daarachter d© wijkbewoners „met kielen
bonte mutsen op en hoosblokken aan."
Aan de duurte der levensmiddelen zoo
Ioofd, zou oen einde komen, maar het
niet lang of oen tarwebroodj© van lè pot,
3 6t. en 4 duiten, oen maat aardappe'oii
vers, oen pint tompolio 12 st., oon po
5 6t» en de allerelechteto grutten, 6 6t.
Vleesch, zegt een tijdgenoot, was allo
do Franschen. „Meel van oude -witte boo
malen, kochten do burgers voor grof e
zag zoo zwart als do schoorsteen.
„Dit haalden d© mensehen den ge'iiy
mor door en dat werd zoowel onder suiiuii
gers gegeten als onder d© arme lieden ca
boonen, duiveboonen, allerlei vreomde ko'
werd er klaar gemaakt en dat bof root
kon men nog niet anders^ krijgen als dos i
vau negen tot elf uur- en dan moest mm o
blijven staan en mochten niet meer ca
menschen tegelijk bij den grutter Zvrt
op de Hoog©woerd in huis gaan."
Een toestand dus zoo ongeveer maar i
een tikje erger als wij gehad hebb u in i
tributiotijd.
Vrijheid zou er zijn, maar wio het
een goel bloempjo voor het raam to zotte
gestraft. Do tuintjes en hofjes werd nl
©m gondsboemen en afrikaanljos uit te rui
to vorwoestcn en verhaald wordt
meisje werd vastgezet omdat zo ol
koordje in haar kerkboc-k had.
Vrijheid, maai- toen in do H orrudi
ouderlingen en diakenen gekozen l a
werd dit alleen toegestaan als va id
gekozenen goedo patriotten waren. I ad
hoo tegon do gotrouwe leeraars die zich
bed en prediking niet aan dc voort :a
ton te houden, werd opgetreden.
En met do broederschap liep liJ
al spoedig spaak.
De patriotten konden het inet iuinru
eischenri© en lastige brorivrs ue Frai.srt
vinden en hot durdo niet lang of de pal
zelf waren in twee kampen verdeeld, de
galgers'" en do meer gematigden de sii
gen", wier woordvoerders tenslotte worde:
gezet.
Geen wondor dat do massa van do b
yrijheid gelijkheid en broederschap spoed
noeg had en dat in stilt© overal bri ca
aangeplakt van dozen inhoud:
Toen dronken Willem regeerde, die s ood i
Toen aten wij in rust het brood voor dh
vers en een duit,
Maar wij zijn vrij dóór die nuchtere i L
palen
Nu moeten wij voor brood zes stuivers
diicaten betalen.
Toen wij zaten in onze vorige slavernij
Toen aten wij in rust vleesch, spek br
rijstobroi,
Dat willen die brave patriotten nu niet
Maar nu moeten wij gebedeld© oeppen m
Er zou over dio donkere tlagen nog w f
wat to vertellen rijn, maar do mij toe; f
ruimte laat dit niet toe.
Mijn doel was trouwens slechts t© lab
komen wat ©r in het laatst dar >8o era v I
vele schoonschijnend© beloften, waarmede i
do massa in beroering bracht, is terecht gei
En zou het nu andrrs b.iarr'
Denk u eens in dat in 1918 de wensc!
Troeletra was vervuld en buitenlandscho
lutionairen onz© grentaen waren o'^rgebrc
om hier een nieuwo oide van zaken t© eti
Lot op wat in Rusland en ander© land
afgespeeld d© Laatste jaren.
En vergelijk daarmede dan do bevoorr
posiitóo waarin ons volk verkeert en ge i
met mo eens zijn, dat een overwinning va
revolutionaire maar ondan'cs hunno denwi
tic, door en door reactionnaire partijen, voo
land en ook voor onze stad liife, anders dan
lottige gevolgen kan hebben.
Ik laat 't aan u over m'n waarde en as
ander© lezers, om de toepassing te maken
VFRIT.
naar dit kasteel •gestrompeld, om er U
ven.
Niémand kende henn, en een ander
dergeslaoht bewoonde thans toet heil
Slechts een oude bedten'de herkende
„Zijt gij he't, he.er Edelhart?" vraagvk
De grijsaard vraagdé vergunning
den hoogen toren te mogen bektimime!
•toen hij lang v.eg bleef, ging de oude
naar naar boven om hem te roepen.
Edelhart zat daal* te slapen op oeni
op toet hoogste punt van dén torenjen de
naar tirok hem aan den mouw, zeggs
„Sta op, he.er Edelhart, want de avos
gekomen!"
Maar de grijsaard sl'iep zeer vast,
het was zijn eeuwige Slaap, en hij ha
verdroogd© roos in de hand, die hij
vijftig jaar van Kuoiigondo had oatvar
De schipper haalde diep adem, te;
toij zijn verhaal beëindigt: „Men vond
schrijven in zijn za'k, waarin hij ve.w<
om begraven te worden, in dit meer
zijn laatste wensch werd vervuld. En
slapen .zij beiden de lieftallige K
gortde en Edelhart <ot de opstan
toe".
Erg lijden zwarte schaduwen over
water, doch in de hoogte fonkelt, de
gloed van het avondrood.
Het wordt tijd, naar huis te gaan.
gelui der avondklokken komt oyer d
gen, en de schipper slaat de riemen "V
ziclvtig uit, beschroomd, dat hij die rusl
beide dooden zal storen.
De beide meisje ontwaken als iril
gepeinzen.
„Kunigonde offerde zich voor andd
zegt het oudste meisje,„het was oemg
liefde 1"
„Maar ik ken nog grootor liefde,
'de schipper met ernstig gebaar.
„Dat is de liefde van Christus!" 1
terde, het jongste meisje en de avoW
gaat op boven het zacht i*uischemic n
Volkstol, voor hel
De beide meisjes huiveren; er gaat e<en
ruischen over het meer het is de avond
wind, die opsteekt.
„En toen?" vragen de meisjes: „en toen?'
De stem van dén krachtigen schipper
beeft, als hij zijn droevig verhaal voorfKet.
Do erfgraaf 4 rok met zijn ridders weg
en vele jaren later klopte een man met
vergrijsde haren en vorrimpeld gelaat aan
de slotpoort aan. Hij had veel gezien; hij
was do wijde wereld doorgetrokken, had
een kruistocht mede gemaakt, en was dan
