Dagblad voor Leiden en Omstreken.
dos
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
KWARTAAL B «2.50
WEEKf 0-19
BANCO PER POST PER KWARTAAL 12.00
Iste JAARGANG. - VRIJDAG 25 FEBRUARI 1921 - No. 278
BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278
ADVERTENTIE-PRIJS
PER GEWONE REGEL 0.221/1
DES ZATERDAGS f030
INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIBF
KLEINE ADVERTENTIES van hoogste na
50 woorden 50 cent: Zaterdags 75 cent
bij vooruitbetaling -ï
Socialisatie.
Met dit onderwerp, trad Donderdagavond
or de Chr. Besturenbond in openbare ver-
dering op de heer C. Smeenk, lid yam
Tweede Kamer.
Na opening van de vergadering door den
ier J. do Lange, wierd het woord gegeven
n den heer Smeenk, die begon met er op
wijzen dat wij leven in een tijd van so-
alo criei6. Reeds 6imds den val is er een
nilict tusschen wat begeerd werd en wat
>rd gezien. Altijd zijn ©r geweest zoekers
Irfcar een betere sociale orde. Met do ver-
liiding tusschen indivichi en gemeenschap
hete re verdol in g van de maatschap-
jlijke goederen heeft men zic'hsinds eeuwen
„w.oautii. uuk uo ongeioovige uto-
;tai hebben allerlei idealen gevormd.
We mogen daarmee niet spotten. Natuur
menschenJeven, schepping en wat wij
aatschappij noemen staan in onderling
rband. De Christen erkent dat alles door
zonde is verworden. Maar hij verwacht
herstelling van 't gebrokene niet door
t werk van menschén ,maar door het in-
ijpen van den Christus Gods.
iristus redt niet slechts den mensch, maar
mensciirieid. lot tien dag van Christus
derkomst blijft echter de cosmische ver-
oreling en verbreking. Wij kunnen in deze
ideeling niet een maatschappelijke
Qzotting verwerven. Slechts gedeeltelijke
ran der in gen. kunnen worden verkregen,
aarop moet de nadruk worden gelegd,
«rgeten mag ook niet, dat. het Christen-
om niet alleen jenseitig is, maar ook
esseitig. Vandaar onzo roeping om op.
M uuiuc IL .utav -u fotio„ui.i,i6neiu Vita
i Koninkrijk Gos en de vervulling
a de idealen dier gerechtigheid.
't Blijft echter ton deele.
2» Wie zoo de zaken ziet zal door allerlei
io ons chi joiende leuzen niet zoo gemakke-
wordem bekoord. Toch ontslaat ons dit
't van de roeping om van de sociale
ernstige studie te maken. Er
een desorganisatie, gedeeltelijk een ge-
lg van het productiestelsel, maar ook
in de verwoestingen van den oorlog.
\vij iev bil ïniukieu m een ernstige crisis.
een onloochenbare verarming etf ter-
ijl de productie allerwegen iis verstoord
er toch een algemeen 6trevem het leven
een hoogor peil te brengen.
De prouubiie is gesiooxa en toch wor-
n fabrieken gesloten z. g. wegens over-
oductie. Dit is echter niet juist Het
latechappelijk ruilverkeer in gestoord em
vendien is er bij velen gebrek aam koop-
acht, waardoor een schijnbare over-
•oductie is verkregen,
t Geen wonder dat nu weer allerlei leuzen
irden aangeheven. Spreker wijst hierbij
de Sociaal-Democratie die ook nu van
opistische leuzen nog geen afkeer heeft.,
eaimin als Marx, die geheel door zijn
jsgeerig denken werd beheerscht en wiens
(spraken door de practijk dan ook aller-
zijn bevestigd. Als voorbeeld wijst
reker op de z. g. verelendungstheorie
ugeiis wolk© de u^geiie teiiingen auutsir
aden worden toegespitst tot tenslotte het
ipitalisme zou omslaan in hot socialisme,
in zijn latere periode is Maxx hierop al
nigszins teruggekomen.
Vooral onder den invloed van den oor-
>g zijn weer allerlei heilsverwachtingen
lii het maatschappelijk leven naar voren
komen. Tegelijkertijd is ook het revolu-
onaire element belangrijk versterkt.
In tegenstelling hiermee is echter en
it is merkwaardig het sacialisatierap-
>rt. De omelagtheorie wordt hierin finaal
sgelaten. 'l Wordt geheel beheerscht door
e gedachte aan een geleidelijke ontwik
ken eiiug.
Het rapport wordt oók niet beheerscht
oor ééne gedachte. De meer deskundige
apporteurs spreken zich zelfs zeer vooir-
chtig uit en laten zelfs het particuliere
edrijf niet geheel los.
Schijnbaar is hier een tegenstelling met
it bolsjewisme, waaruit de aanvankelijke
aardeering kan worden verklaard. Bij die-
ere studie komt men echter al spoedig tot
o ontdekking dat het is oppervlakkig
laakwerk, waaraan geen ernstige studie
a u ë^onaslag ligt.
J I Om te beginnen wordt beweerd, dat -de
5 Bgenwoordige omstandigheden en inzotn-
I B erheid de oorlog, vervanging van hot ka-
B I italislieche stelsel noodig maken. Dit is
chtor volkomen onjuist omdat we geen
lapitalistisch stelsel hebben. Dit is een
qytn ©'historische dwaasheid. Men construeert
o lil lijpeen maatschappij. De sociale vorhoudin-
MOEl groeien en vengroeien, voor een goed
vot buiten onzen invloed om.
gaat in het kort die ontwikkeling
Aanvankelijk had men het familiebe
drijf, dat langzamerhand vervangen werd,
loor de voortbrenging yoor de wereld-
rv_ narkt.
13 S Een verandering, geboren onder den
ntii flrang van de maatschappelijke omstan-
ULli loigheden. De tegenwoomaige, productie wij-
se, beheei'scht door vraag en aanbod, is
iog betrekkelijk jong. Zelfs hebben we nu
volstrekt geen zuiver kapitalistische
ledrijfevorm.
En hoe was bet nu voor dit „kapitalis-
Was er toen geen oorlog? Is bij de
EN-
7595
n)
-C
van den dag? Ook is het onjuist te bewe
ren dat de oorlog een gevolg is van econo
mische conflicten. Er zijn nu eenmaal ten
gevolge van de zonde, tegenstellingen van
allerlei aard. Het o o rlo gsversch ijnsel is
veel gecompliceerder dan 't oppervlakkig
schijnt.
Uit kapitalistisch oogpunt is de oorlog
al zeer onvoordeelig. Denk slechts aan do
venstoring van de productie.
Waar het nu op aankomt is of het So
cialisme ons een toestand kan brengen die
geon conflicten meer brengt tusschen de
volken. Spreker meent dat eer het tegen
deel het geval i6. Bij volkomen socialisatie
zal elk conflict, bijv. over afzetgebied, al
dadelijk een conflict zijn tusschen geheele
volken.
Dan, ook de socialistische staat heeft
absoluut noodig het bezit van koloniën
wat tot veel wrijving aanleiding geeft.
En nu kan men wed. verwachten dat do
geestelijke gesteldheid van de volken in de
toekomst zal veranderen, maar door wie
vasthoudt aan de realiteit van de zonde
kan deze verwachting niet worden gekoes
terd.
Een tweede reden voor socialisatie is ge
legen in het toenemend machtsbesef van
de arbeidende klasse. Hierin is iets waars.
Maar ontkend kan niet worden, dat door
het socialisme nooit iets gedaan i6 om dc
geestelijke gesteldheid op te heffen, wat
toch eerste voorwaarde van nieuwbouw
moet zijn.
Een derde reden is, dat de maatschappij
verarmd i6. Dit is alweer een feit. Maar
zal de socialisatie een veel honger opge
voerde productie 'kunnen brengen?
Maar wat verstaat men eigenlijk onder
Socialisatie?
't Is niet gemakkelijk hierop een ant
woord te geven, daar de definities nogal
sterk uiteen! o open. In Oostenrijk is bijv.
de collectieve arbeidsovereenkomst sociali
satie genoemd; in andere landen ïnaatrege-
gelen van bedrijfsmedebezit.
't Is niet, zegt men, dat men de bedrijven
brengt in handen van de daarin werkzame
arbeiders. Dit behoeft trouwens geen na
der betoog, 't Algemeen belang zou daar
mee niet zijn gebaat.
De S. D. A. P. wil dat dan ook niet,
maar zulk een toestand dat de bedrijven
eigendom zijn van de gemeenschap. Nu is
de gemeenschap een eigenaardig begrip
waarmee op allerlei wijzen wordt gesold.
De menschelijko gemeenschap heeft geen
adres. We hebben de volken en de volksge
meenschap, die altijd voor ons treedt in den
vorm van organen.
En nu wil het Socialisatio-rapport, dat
de eigendom van de bedrijven zal zijn bij
die gemeenschapsorganen. Staats- of ge
meentebedrijf, dus eigenlijk. De madeelen
hiervan worden in de S. D. A. P. niet ont
kend. Het bezwaar dat prijzen en loonen
door de publieke college's moeten worden
vastgesteld wordt in die kringen gevoeld,
evenals andere bezwaren die aan dezen be
drijfsvorm zijn verbonden.
Daarom heeft men gezocht naar andere
vormen, die men meent -gevonden te hebben
in den vennootschapsvorm, aan welke in
stituten, het beheer door den Staat wordt
opgedragen. Men denkt zich dan bijv. com
missariseen uit de arbeiders, de consumen
ten en de Overheid. Men doelt dus blijk
baar op een gereorganiseerd overheidsbe-
bedrijf.
Hierbij tracht inen echter de invloed van
de organisaties zooveel mogelijk uit te
6chakolen zoodat de Minister een zeer
groote invloed krijgt en de ambtenaren in
de practijk alias regelen. De'invloed van
do organisaties is hierbij van geen betee-
benis. Allerlei moeilijkheden die zich hier
bij onvermijdelijk moeien Voordoen worden
eenvoudig op zij geschoven.
We hebben hier niet een 6ysteem uit het
leven voortgekomen, maar eenvoudig op
gebouwd uit een vooropgesteld dogma.
Bovendien vijst spreker er nog op dat
zij die over deze gesocialiseerde bedrijven
te beslissen hebben niet allen bet politieke
maar ook heel het economische leven be-
heeischen. Het gevolg zal zijn een ondra
gelijke tyrannie van de minderheden; dat
verloren gaan geestelijke vrijheden, die de
volken van Europa in harden kamp hebben
verworven.
In Rusland zien we hiervan al de voor
teekenen. Esn nu mag een dergelijke geeste
lijke tyrannie hier minder gemakklijk zijn
toe te passen, in dit systeem consequent
toegepast, zit toch het element van den
Nu gelooft 6preker niet dat het mogelijk
zal zijn, bepaalde op de studeerkamer uit
gedachte 6telsels toe te passen. Daarom
ziet hij ook de maatschappelijke ontwikke
ling met zekere gerustheid.
Het gaat in 't sociale leven altijd tus
schen twee polen, 't meer individueele en
het sociale. Èi onzen tijd zien we zeker niet
een onbeperkt kapitalisme. Het individua
lisme dat de liberale periode heeft geken-
merkt is teruggedrongen. De organisaties
hebben groeten invloed gekregen. De con
tractsvrijheid is totaal verdwenen doer de
sociale webgeving, die diep in het leven
heeft ingegrepen. Naast de kapitalistische
werken ook sociale tendenzen.
Velen zijn echter met u?ze ontwikkeling
niet tevreden, waarom gevraagd wordt een
betere verdeeling van het maatschappelijk
bezit. In het socialisatierapport wordt ech
ter onomwonden erkend, dat 'n betere ver-
deeling van den maatschappelijken rijkdom
ons niet kan brengen waar wij moeten
wezen, een erkenning die omdat zij zoo
juist is, volle aandacht verdient. Een ver-
deelimg van de groote inkomens zou geen
invloed van beteekenis voor do massa heb
ben.
Heel die gedachte van onbeperkte maat?
schappelijke rijkdom moet worden losgelar
ten. Daarom wil men socialisatie om ver
spilling van ^productieve kracht tegen te
gaan. Nu is die verspilling zeker niet te
loochenen. De productie is niet op de meest
eoonomische wijze geregeld, terwijl bij de
distributie het aantal tusschenpersonen ze
ker veel to groot is.
Ook hierbij mag echter niet worden
overdreven. De reclame bijv. maakt het
mogelijk de bladen te leveren beneden den
kostonden prij6 en zoo de ontwikkeling
van de massa te dienen. Van beteekenis i6
hierbij ook, dat het particulier bedrijf tot
groote ontwikkeling van de energie prik
kelt.
Ook de concentratie van de bedrijven
kan niet 'onbeperkt doorgaan. Het zal niet
mogelijk zijn vanuit een centraal punt de
productie en distributie door ambtenaren-
bemoeiing to regelen.
Bovendien, de mensch is toch ook niet
economisch wezen. En zou dat
psbeheer wol werkelijk de pro
ductie opvoeren tot het hoogste peil? Zien
we daar iets van in de bedrijven thans door
de gemeenschap geëxploiteerd.
Deze vraag is vooral van beteekenis
voor den landbouw. Zou men daar in het
bedrijf grootero toewijding
Alleen hij behoeft niet te twijfelen, die
6taat op het Marxistische standpunt dat.
m e t de veranderde omstandigheden ook
do mensch zal veranderen.
De Christen kan hierin echter niet mee
gaan omdat hij rekening houdt met het
feit dor zonde.
Hier ligt het verschil, dat in "den diep-
6ten grond niet van economischen maar
van theologischen aard is.
Spreker wijst vervolgens nog op de nood
zakelijkheid van kapitaalvorming, onver
schillig welke de maatschappijvorrn is, om
te krijgen nieuwe productie en uitbreiding
van de welvaart. Zonder kapitaal bespa
ring, denk aan do spoorwegen enz. zouden
hongersnood en ellende onvermijdelijk zijn.
Wat wij rente, winst, dividend noemen-
komt voor een deel weer terug aan hot be
drijfsleven, zooals ook door vooraanstaan
de socialisten (Walther Rathenau) is toe
gegeven.
Stel dat het arbeidloos inkomen verviel
zouden dan individuen nog sparen? Staat
en gemeente zouden 't dan moeten doen en
ook dan zou men hebben 't conflict, hoeveel
gekapitaliseerd en hoeveel als loon uitbe
taald zou moeten worden.
Er zou ongetwijfeld veel minder worden
gekapitaliseerd wat tot algemeen© verar
ming zou leiden.
Dan is er nog de kwestie van de scha
deloosstelling. Hoe dit to regelen. De socia
listen zelf verschillen daarover. De heer v.
d. Tempel wil oen heffing van de vermogens
(2 pet.) wat 40 pet. van het inkomen be-
teekent. De vermogenden zouden dan met
de bestaande belastingen meer dan hun
inkomen moeten opbrengen.
Dat kan natuurlijk niet. Het vermogen
zal dus moeten worden aangesproken en
dan is er nog de vraag hoe de staat die
vermogens zal beheeren.
Een ander bezwaar is nog, dat daar de
socialisatie zeer geleidelijk zal gaan, de
particuliere bedrijven zeker geen lust zul
len hebben tot ontwikkeling van groote
energie wat tot verschrompeling van die
bedrijven en verarming van het leven zal
leiden.
Men zal, dus concludeert spreker, deze
gedachte moeten loslaten.
Men zal de leus moeten opbergen, tenzij
men er uit propagandistisch oogpunt aan
wil vasthouden.
Uitbreiding van sommige overheidsbe
drijven kan in verband met de maatschap
pelijke ontwikkeling noodig zijn. Het in
grijpen van de Overheid kan in sommige
gevallen noodzakelijk zijn, terwijl ook de
coöperatie-idee nog verder kan doorwerken.
jjSr kan ook door de sociale politiek wor
den ingewerkt ten gunste van de verbrui
kers.
Maar de gedachte dat wij zouden kunnen
vormen een nieuwe maatschappij, naar een
bepaald schema moet met beslistheid wor
den verworpen.
Er kan hier geen algemeen geneesmiddel
wordon aangewezen. Dat kunnen alleen
kwakzalvers. Wij moeten den moed heb
ben om te zeggen dat niet alle misstanden
kunnen worden weggenomen, maar dat het
ten deele blijft. Dit 'behoeft ons echter niet
to ontmoedigen.
Wij weten dat het nieuwe Jerusalem
komt, dat het komt in alles overtreffende
pracht en heerlijke harmonie.
Getrouw aan onze roeping gaan wij voort
onze roeping te vervullen en bidden: Kom
Heere Jezus ,en maal: gij heerlijk wat in
gebroïteübeid terneerligt.
Debat.
De lieer S p x o n k o r s (S.( D. A. P.)
Leidschendam, zegt, dat enkele jaren gele
den de burgerlijke heeren niet wisten wat
Socialisatie was. Nu heet het dat men het
wel weet. Vooral do Antirevolutionairen,
die naar spreker meent na het overlijden
van Dr. Kuyper, eigenlijk .geen partij meer
genaamd kam worden, 't. Eenige doel van
vergaderingen als deze is 't millioen bijeen
brongen. Iets van beteekenis heeft deze
partij nooit gedaan. Alleen de rechtsgelijk
heid op schoolgebied heeft men gekregen,
maar dat dankt men. aan de S. D. A. P.
Verder houdt spreker een breed betoog om
aam te toonen dat de A. R. partij haar
program heeft verloochend. Zoo zal 't ook
gaan bij de socialisatie, waarbij men zich
tenslotte zal moeten neerleggen. De heer
Smeenk heeft gewezen op de overproductie
en de verarming, maar bij 'geeft geen weg
aan om vooruit te komen. Spreker noemt
verder enkele cijfers om de groote tegen
stellingen aan te gevon. Dat de toestand
anders is dam Marx zich dacht behoeft ge
zien het groote tijdsverschil niet te ver
wonderen. Over het Sociallsatierapport kan
naar hij meent alleen in een groote verga
dering werden gesproken, al6 men de men-
schen wil misleiden.
Daarvoor zijn cursusvergaderingen noodig.
Hij wijst er echter op dat de socialisatiege-
dachto groeit, wat tengevolge heeft dat wij
de geheele burgerklasse tegenover on6 heb
ben. Mocht als gevolg daarv an de revolutie
noodig zijn, dan is dat niet de schuld van
de S. D. A. P. Tenslotte wijdt spreker die
blijkbaar over de socialisatie uitgepraat is,
nog enkele beschouwingen aan het militai
risme.
De heer S c h u 11 e r, de tweede debater,
gaf blijk van de rede van den 'lieer Smeenk
niet te hebben begrepen.
De heer Smeenk merkt in zijn ant
woord op, dat de opmerkingen die gemaakt
zijn. niet altijd ter zake dienende waren.
Zoo bijv. de opmerking over het milfioen,
waarbij de hoer Schaper geciteerd werd.
Spreker trad hier echter niet op voor de
A. R. partij maar voor do sociale organi
saties. Als bij den dobater de wonsch echter
de vader i6 van de gedachte dam moet epr.
hem teleurstellen, daar in -de A. R. partij
een opleven gezien is, waarop de heer Schar
per jaloersch was. Wat betreft de invloed
van de A. R. partij, ditzelfde kam ook van
andere partijen gezegd wo-rden. Spreker wil
deze dingen echter laten rusten en zal even
min spreken over de misère in de S. D. A.
P. (De debater doet zeer onrustig en tracht
voortdurend to interrumpeeren).
De hoor Smeenk weerspreekt verder de
tegenstelling als zou in de kapitalistische
maatschappij gewerkt wonden om winst
terwijl de socialistiedhe maatschappij al
leen zorgt voor de productie, een stelling
die door mannen als Wibaut. niet onder
schreven wordt. Ook bij socialisatie zal op
een loonondo productie gerekend moeten
worden.
(Een groot doel van de aanwezige socia
listen verlaat demonstratief en met het
noodige rumoer de zaal).
Spreker toont verder opnieuw aan hoe
kapitaalvorming ook bij socialisatie wol
degelijk noodig zal zijn, wil de maatschap
pij niet hopeloos verarmen.
Wat het militairisme betreft zegt spre
ker, dat hij van de beperking van het mili
tairisme in Rusland niets heeft bemerkt.
Heel het economische leven is daar gemili-
tairiseerd.
Hoe doen de Soc. Democraten in het bui
tenland. In Duitscbland maken ze zeer ern-
stig bezwaar togen do geëischte ontwape
ning en in België wordt de oorlogsbegroo-
ting opgevoerd als nergens elders. Van een
ernstig streven naar ontwapening is daar
niets te 'bemerken. De leuze ,,geen man en
geen cent" heeft hier alleen ten doel de
kiezers te behagen.
De debater heeft gewezen op de vrij
heidsbeperking door do stakingswotten.
Het. merkwaardige is echter dat het socia
lisatie,rapport. het recht van staking in
het gesocialiseerde bedrijf ontkent.
Men eischt nu het recht op een stad in
donker te zetten en de kindervoeding on
mogelijk te maken, maar men vergeet dab
men op die wijze de zedelijke kracht van
het volk o-ndermijnt en dat volk voor de
socialisatie absoluut ongeschikt maakt.
Wat betreft de overgangsperiode, uit
het Rapport blijkt voldoonde, hoe bevreesd
men voor die overgangsperiode is,omdat
dan een algemeens verarming is te duch
ten.
Op de opmerkingen van den tweedon de
bater behoeft spreker als liggend buiten
het onderwerp -niet in te gaan. Bij vernieu
wing is hem echter ook nu weor .gebleken
hoe volkomen vreemd de Soc. Democraten
staan, tegen over de Chr. Wereldbeschou
wing.
Spreker wil op een vraag omtrent de uit
verkiezing, die uit dat niet begrijpen voort
kwam, niet ingaan. Er i6 echter een weg
om tot oplossing to komen: het gebed. De
debater die blijkbaar Christelijk is opge
voed-, buige zich voor zijn God"in ernstig
•gebed, dan zal da& gebed worden verhoord,
en zal het einde zijn lat hij zegt: cén ding
weet ik, dat ik blind was en nu zie, en dan
zal hij zich verheugen over de onnaspeur
lijke wijsheid Gods.
Mot een krachtige opwekking om over
eenkomstig de Christelijke beginselen te
ijveren voor sociale hervormingen, aller
eerst door in ons volksleven de geestelijk-
zedelijke kracht te versterken, eindigt, spr.
Nadat de Voorzitter een woord van dank
had gebracht aan 6preker en hoorders werd
de vergadering met dankzegging door den
heer Smeenk gesloten.
(Een deel van de nog aanwezige tegen
standers, toonden hunne verdraagzaamheid
door vlak voor en onder het dankgebed de
zaal te verlaten).
STADSNIEUWS.
Mcu verzoekt ons to willen modedeolen (lat
de data waarop do schietwedstrijden v. d. Leid-
sche Burgerwacht worden gehouden r^ra.nd#*d
zijn als volgt:
Vendel I op 1 Maart a.s.;
Vendel II op 4 Maart a.s.;
Vendel III op 8 Maart a.s.;
Vendel IV en V op 11 Maart a.fi.
Om den kampioensprija op 15 Maart a.e.
Met ingang vail 1 Maart, is bevorderd tot
chef-instrumentmaker bij de oogheelkunde aan de
Rijks-Universiteit alhier, H. Brouwer, thans ama
nuensis 1ste klasse.
BiNNEftLAftU.
Christelijk Sociale Partij.
De vergadering vin de Chr. Sociale Par
tij i6 gisteren to Amsterdam voortgezet. In
de morgenuren droeg de bijeenkomst, een
huishoudelijk karakter: In de middagzit
ting werden tot leden van het hoofdbestuur
herkozen de heeren Buenk en Jansen ©o
•mej. Teunissen.
Uitvoer van levende runderen.
De Minister van Landbouw heeft beslo
ten in te trekken alle op den uitvoer van
runderen en rundvleesc-h betrekking tiobbon-
beschikkingen en met ingaire vau 1
Maart tot nadere aankondiging dispensatie
te verloenen van het verbod van uitv vr van
levende runderen, behoudens bepaalde rege
len, en van alle rundvloesch behoudens de
geldende voorschriften ten aanzien vaa
voor uitvoer bestemd vloesch.
Vrijwillige Landstorm.
De Vrijwillige Landstorm, zoo vernemen
wij van 'bevoegd© zijde, is in 1920 mot
10.000 man toegenomen en is t.han6 ruim
50.000 man sterk.
De vacature-Lobman.
Naar wij vernemen, heeft de heer B. J.
Gerretson te Rotterdam, aangewezen als
opvolger van Jhr. mr. A. F. de Savomin
Lohman als lid van de Tweede Kamer, da
bonoeming aangenomen.
Soc.-öem. en militairismc.
In de Friesche gemeente Schoterland ad
viseerden B. en W. den vrijwilligen land
storm op zijn verzoek een schoollokaal af
te staar.. De soc.-dem. wethouder was er in
principe wel tegen, maar om practische re
denen kon hij met. het verzoek meegaan.
Een ander lid der fractie bestreed het voor
stel op aati-militairisti6che gronden, en
deed liet vooretel, afwijzend te beschikken
Dit, voorstel werd verworpen. Alleen de
helft der S. D. A. P.-fractie stemde er voor;
do andere helft, tegen plus de andere leden.
Voor eeuigen tijd vroeg de Ant.imilit.ai-
risti-sche Vereeniging het gebruik van een
gemeentelokaal. Een der S. D. A. P.-fractie
stemde daar tegen, waardoor het verzoek
afgewezen werd, wat onder parlijgenooten
aanleiding gaf tot felle critiek in de ver
gadering der afdeeling. De „zondaar" nam
geen ontslag, doch „beterde" 'zijn leven
door nu tegen het. verzoek van den land-
storm te stemmen.
Suiker.
De avbitrage-commissie voor suiker had
bij het onderzoek der vergoedingen zich in
de slotconclusie bereid verklaard alsnog te
spreken over de vraag, of onder' de klach
ten bijzondere gevallen voorkomen, welke
Lot tegemoetkoming of vergoeding aanlei
ding geven, indien partijen haar to kennen
geven, dat zij ook dit oordeel wenschen te
vernemen.
Het Ned. Weekblad voor den handel in
kruidenierswaren deelt thans mee, dat par
tijen geen beroep meer zullen doen op da
arbitrage-commissie, maar dat niettemin
overwogen wordt, of een tegemoetkomende
houding van de zijde der Centrale Suiker-
maatschappij alsnog mogelijk is. Hot resul
taat dier overweging zal met hel oog op
het grootaantal requestranten nog wel
eenig weken op zich laten wachten.
Uitvoer van meststoffen.
De Minister van Laudbouw heeft tot na
dere aankondiging dispensatie verleend
van liet verbod van uitvoor van stalmest»
faecaliën en compost.
Doze beschikking treedt in werking met
ingang van gisteren.
„Ongelijke" behandeling.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
I den n£?r Kleerekooper, betreffende do be-
