Dagblad voor Leiden en Omstreken. BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 Nadere omschrijving. BINNENLAND. ABONNEMENTSPRIJS IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN rj KWARTAAL B 12.50 WEEK10.19 -LNCO PER POST PEE KWARTAAL 2.90 Iste JAARGANG. - WOENSDAG 19 JANUARI 1921. - No. 246 ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONE REGEL 10*2 1/» DES ZATERDAGS 10.30 INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARÜS8 KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens 30 woorden 50 cent: Zaterdags 75 cent, bij vooruitbetaling-S nummer bestaat uit twee bladen el da opmerkingen, die wij in vorige reien over de licht- en schaduwzijden maatschappelijke- of wil men vakor- saties maakten, rost ons thans nog de raren die wij met een enkel woord iden, nader aan te wijzen, i dan denken wij in de eerste plaats het gevaar, dat deze organisaties hun ilijke terrein gaan verlaten om zich aan bewegen op een terrein dat het ie niet is, en ook nooit mag worden, ons eigen land wordt steeds sterker eiging van de vakorganisaties om zich et politieke pad te begeven, eigen kring hebben we daarvan in S reeds enkele voorboden gezien en bij focialistische vakorganisaties treedt neiging nog veel sterker naar voren, souwens door niemand minder dan Mr. fistra wordt met kracht in de-zo rich- gestuurd. ij verwacht van het parlementarisme de verwerkelijking van zijne socialis- idealen weinig goeds en haakt daar- iaar het oogenblik dat de leiders der irganisaties de politieke teugels zul- ;rijpen en hun wil eenvoudig met ge- ,i aan de meerderheid opleggen. is wel niet „democratisch", maar loei heiligt in dit geval de middelen laa.ro m moet langs den weg van de :te actie", de macht worden veroverd. internationaal gebied zien wij een- g streven. vakvereenigingen gaan zich interna- lal organiseeren, natuurlijk ook om ie wijze de belangen van de arbeiders eter te kunnen behartigen, maar voor de om op deze wijze te kunnen grijpen de hoogste macht. im ideaal is vorsten en overheden op e schuiven en zelf over de volken der e onbeperkt te kunnen gebieden. )or de meest gruwzame wapenen wordt )ij niet teruggedeinsd. Ieder herinnert hoe enkele maanden geleden een geheel in den ban werd gedaan en aan een zamen hongerdood prijsgegeven, it voornemen is toen niet volvoerd, r dit was een gevolg niet van het niet- 1 e n, maar van het niet-k u n n e n. et nog-niet-kunnen! et is duidelijk dat op deze wijze de or- isatie haar doel voorbijstreeft en een lar wordt voor de ru6t en de welvaart volken. aar er is meer. e vakvereenigingen zoo die zich thans g zijn te ontwikkelen, leiden tot een inisatie van het geheele bedrijfsleven, e arbeiders organiseeren zich, de pa ns gaan zich vereenigen en samen en ze bindende overeenkomsten, die het *ele bedrijf in al zijn onderdeelen ra- et gevolg is, kan althans zijn, dat de tidsvoorwaarden zoowel voor de pa ns als voor de arbeiders kunnen wor- verbeterd, dat aan alle „anarchie" een e wordt gemaakt en dat de bedrijf svre- tot op zekere' hoogte althans, voor een a aalden tijd wordt verzekerd. - lichtzijden ongetwijfeld, aar, er is ook een keerzijde, et gevolg van deze treffelijke organi- e is toch, dat het publiek het niet kikoope gelag mag betalen. iVij hebben dit gezien in het drukkers- rijf. De prijzen worden opgevoerd; er is voor hen die drukwerk willen bekomen geen ontkomen aan. Zij moeten betalen of niet meer laten drukken. En dit laatste geschiedt. Er is op meer of minder groote schaal werkvemietiging, waardoor in de eerste plaats'de woinig krachtige bedrijven wor den getroffen, maar die toch tenslotte voor het geheele bedrijf en dus voor heel het maatschappelijk organisme noodlottig moet worden. Men tracht hieraan te ontkomen door feitelijk het vak te sluiten. Maar wordt op deze wijze de organisa tie niet tot een engsluitend keurslijf, dat inplaat6 van te steunen een gevaar wordt voor de gezondheid en een gezonde ontwikkeling? Het spreekt wel vanzelf dat ook andere krachtigo maatregelen niet uit kunnen blijven. Voor georgani6eerden is, wanneer het doel bereikt zal worden geeh plaats meer. En zoo moest men er wel toe komen om hen die niet georganiseerd waren voor de keus te stellen: organiseeren of uit het brood gestooten worden. Een ongeorganiseerd werknemer zou geen werk kunnen krijgen, een ongeorga niseerd patroon geen personeel en als dat niet hielp moest eenvoudig het aanschaf fen van materialen onmogelijk wordon ge maakt. Dat was het ideaal. En dat dit plan niet werd doorgevoerd, was alleen het gevolg van het feit dat men nog niet sterk ge noeg was. u Nu zijn wij het is bekend warme voorstanders van organisatie. Wij hech ten daaraan groote beteekenis. Maar in dien zulke straffe middelen worden ge bruikt, dan komt toch de vraag op of de Christelijke beginselen niet gevaar loopen in het gedrang te komen. Men denke zich goed in de consequentie waartoe dit alles kan leiden. In Duitschland is het voorgekomen dat Christelijke vakvereenigingen eenvoudig niet werden erkend, wat er toe zou leiden dat Christelijke arbeiders door hroodnood gedwongen zouden worden, zich te voegen bij een roode organisatie. In ons land, waar de Christelijke vak organisaties zich krachtig hebben ontwik keld is dit gevaar minder groot, maar is het daarom een gevaar waarmee niet be hoeft te worden gerekend? Deze bezwaren, die tot gevaren kunnen worden, zijn te vermeerderen. Wij wijzen hierop, niet om tot afbraak aan te sporen. Integendeel. Maar wel vestigen wij hierop de aan dacht om tot voorzichtigheid te manen opdat een opzichzelf goede zaak niet om slaat in haar tegendeel en misbruikt wordt tot schade van een gezonde ontwikkeling van ons maatschappelijk leven. V De Rijnstreek. Dinsdag 25 Januari belooft voor de Rijn streek een belangrijke dag te worden. Op dien dag toch hoopt de heer Id en- fa u r g, de tweede voorzitter van het Cen traal Comité van A.-R. Kiesvereenighigen te Alfen aan den Rijn op te treden, teneui- de het M-iUioenplan nader toe te lichten en tot een geestdriftige actie op te wekken. Dit optreden van den hoer Idenburg, den vertrouwden vriend van Dr. A. Ivuy- ,per, die tot op het laatste oogenblik met onzen ontslapen leider meeleefde en hem als tot aan de poorten d-es doods vergezel de, zal ongetwijfeld in brecde kringen met voldoening in blijdschap worden vernomen. Wij twijfelen dan ook niet of ieder die maar eenigszins kan zal deze gelegenheid aangrijpen om dezen sympathieken voor man te hooren. Ook de vrouwen-die reeds het volgend jaar ter stembus woixien geroepen ona roe- dfr-over de toekomst van ons volk te beslis sen, mogen niet aohterwege Mijven. Geen betere voorbereiding is denkbaar, dan een man als den heer Idenburg 0112e beginselen te hooren ontvouwen. Voorzoever dit nog noodig mocht zijn wek leen wij gaarne al onze lezers-en-leze ressen in de Rijnstreek, jongen en ouden op. as. Dinsdag op postale zijn. Nadere bijzonderheden vindt men in de in dit nummer voorkomende advertentie. STADSNIEUWS. „Het Motorhuis." De N« V. Automobiel- en Motorhandel „Het Motorhuis" heelt haar zaak in pand Stationsweg 1, hoek Rijneburgersingel uitgebreid, vernieuwd en hedenmiddag heropend. Deze in Leiden goed bekend geworden zaak, was eertijds gevestigd Oude Vest 33, doch. se dert 1 Juli 1920 was zij reeds in het tegenwoor dige pand ondergebracht. Het succes dat men had, gaf de directie moed en durf om de onder neming op nieuwe en nog beter grondslagen aan to pakken. De verbouwing werd uitgevoerd door de Leid- sohe -firma Kraan-Groenewegen en Co. In hot magazijn zijn verschillende auto's en mo torrijwielen, benevens onderdeden aanwezig. Men tracht zoodoende voor de Leidsche ingezetenen, welke zich een auto wenschen aan te schaffen, te voorkomen, dat zij die uit een andere plaats moeten betrekken, waardoor steeds allerhande moeilijkheden op 't gebied van garantie, repa raties en onderhoud voorkomen. Speciaal is men ook ingericht voor het instel len van electrischo installaties (verschillende systemen) op auto's. De zaak bezit nu ruimer lokaliteiten voor hst autobedrijf, waardoor zij ongetwijfeld haar roeds goede naam nog zal kunnen verbeteren. 1— De dames C. J. W. Wisse-Verburgh. en K. Pel alhier zijn benoemd resp. tot lid van de exa men-commissie voor nuttige en fraaie handwer ken te 's-Gravenhage en tot plaatsvervangend lid te Utrecht. in de „protestvergadering" dc vorige week door de S.D.A.P. alhier gehouden, heeft hot raadslid de heer Dnbbelderaan het oorbaar ge acht, den wethouder van onderwijs Mr. J. C. van der Lip te betitelen als een advocaat van kwade zaken. Do heer van der Lip heeft hierin aanleiding govouden tegen den heer Dubbcldeman een klacht in te dienen. Dit muisje kan dus nog een staartje hebben. 1Door Burgemeester en Wethouders van Lei den is aan Prof. Dr. D. van Blom op verzoek eervol ontslag verleend als lid en voorzitter der Huurcommissie alhier, en als zijn opvolger mot ingang van 17 Januari 1921 benoemd Mr. E. C. Wiorsma advocaat en procureur alhier. Voorts is benoemd tot lid der Huurcommissie in do vacature, ontstaan door het overlijden van den heer P. yad Romburgh, Mej. Mr. C. M. W. Room, woning-inspectrico to dezer stedo. Gedurende het jaar 1920 kwamen bij de com missie in 4523 verzoeken, terwijl dit aantal ovor het jaar 1919 bedroeg 3252. De Huurcommissie is thans ingesteld voor de gemeenten Leiden, Leiderdorp, Oegslgeest, Voor schoten en Wassenaar. Men melclt van hier aan-tie „N. Rolt. Courant" In hot laatst dezor maand kan ons land het bezoek verwachten van tien vermaar den Parijschen physiöloog prof. Charles Ricbet. In de wetenschappelijke wereld ls prof. Richet bekend o.a. als redacteur van de Dictionaire de Physiologie, waarvan tot nog toe 10 doelen het licht hebben gezien <en door een groot-aantal onderzoeken op "het gebied der phymologie en de physiolo- gische chemie. Zijn werk over Anaphylaxie was de aanleiding, dat bem in 1913 de IS'o- beL-prijs werd verleend. Prof. Riehet is oen veelz-ijdjg man. Hij is eien bekend paci fist, die door woord en daad propaganda maakte voor een blijvenden vrede. Hij bezit groote gaven op het gebied van letteren en kunst en schreef o.a. een boek over alge meens geschiedenis, dat in den oorlogstijd wea-d voltooid en reeds als manuscript in hei Duitsch werd vertaald. Hij schreef voorts comedies en drama's, waarvan een door Sara Bernhardt werd opgevoerd. Hij zal voordrachten houden te Lelden,Utrecht' en Groningen. De eerste voordracht in dc Leidscho Vcreeniging voor Wetenschappe lijke Voordrachten over La Sélecfeion hu- maïno zal plaats hebben Vrijdag 28 dezer, 's avonds 8 uur in het universiteitsgebouw te Leiden en zal voor alle belangstellenden toegankelijk zijn. Nieuwjaarsdiner ten Hove. Gisleivtvond had, voor de eerste maal na de buitengewone omstandigheden, die het gevolg van den oorlog waren, wederom een groot diner ten Hove plaats. Ten 7 ure werd n.l. ten Koninklijken Pa- leize in het Noordeinde het aangekondigde diner gegeven, door de Koningin aangebo den aan de Hoofden der verschillende bij het Nederlandsche Hof geaccrediteerde ge zantschappen met hunne echtgenooten en dat tengevolge van de lichte ongesteldheid der Koningin korten tijd moest worden uit gesteld. Door de toename in de laftste ja ren van het aantal gezantschappen te 's-Gravenhage, kreeg dit diner een groole- ren omvang dan hij vroegere gelegenneden en telde het 05 couverts. Alvorens de maaltijd aanving, schonken H. M. de Koningin en Z. K. H. den Prins den bovengenoemden hoofden der gezant schappen en zaakgelastigden <Ie gelegen heid hen hunne gelukwenschen aan te biede^ ter gelegenheid der jaarswisseling, waartoe do Vorstelijke personen cercle hiel den in de kleine danszaal. Alle bij diner en audiëntie aanwezige hee- ren droegen amfatscosluum. Gouveriicur-Gcneraal mr. Fock. De benoemde Gouverneur-Generaal van Nderlandsch-Indië zal aan hen, die hem over dienstzaken wenschen le spreken, daartoe gelegenheid geven op Dinsdag en Donderdag, 25 en 27 dezer, van 11 tot 1 uur, in het gebouw van het Departement van Koloniën (ingang Binnenhof). Aan hen, die van deze audiëntio wen schen gebruik te maken, wordt verzocht zich vóór Maandag 24 dezer schriftelijk op te geven aan den aan den benoemden Gouverneur-Generaal toegevoegden com mies bij het Departement van Koloniën, den heer J. B. Ament (adres: Plein 1, 's-Gravenhage), onder vermelding van qualiteit en woonplaats en onder mededee- ling op welken der beide vastgestelde da gen men wensolit te komen. Bestrijding van Lupus. De besturen van de vereenigingen, die voor 1921 in aanmerking wenschen te ko men voor een rijkssubsidie tot bestrijding van lupus, moeten hun verzoek vóór 1 Maart tot de Koningin richten. Cursussen in vee- en vleeschkcuring. Eerlang zal gelegenheid worden gegeven tot het afleggen van een openbaar exa men, om tot een cursus in ve,e- en vleesch- keuring te worden toegelaten. De gemeen ten en de plaatsen waar de cursussen zul len worden gehouden, worden nader be kend gemaakt. Tot eiken cursus zullen Aan het Zoeklicht. Leiden, 19 Januari 1921. Do liberalen van alle gading, de vrijzin nig-democraten alleen nog uitgezonderd,' zijn thans bezig aan de reformatie van de aloude liberale partij. In tallooze groepen en groepjes waren de liberalen uiteengespat, maar door schade en schande geleerd, bginnen ze thans weer elkaar te zoeken. Vijftig jaar na den dood van Thorbecke tracht men zich weer op den grondslag van de door hem uitgesproken beginselen, te hereenigen. Ik doe in mijn bescheiden hoekje niet aan hooge politiek. Maar als ik zie hoe de Thorbeckianen bozig zijn elkaar te zoeken eu ik zie dan de Groenianen, de geesteskinderen van Groen van Prinsterer, vaak met de rug gen naar elkaar toe staan, elkaar voor het oog van de lachende wereld bekampen, dan vraag ik mij wel eens af, of liet niet wen- schelijk is en niet mogelijk dat we elkaar in één verband terugvinden. Ik weet wel, er zijn bezwaren. Prineipieele bezwaFen en vooral ook be zwaren van meer practischen aard. Maar kunnen deze bezwaren niet worde® overwonnen? Zou het althans niet eens ernstig b p r 0 e f d kunnen worden? OBSERVATOR. niet meer dan 10 personen worden toege* laten. Aanmeldingen voor 15 Febr. bij den hoofdinspecteur bij liet Staatstoezicht op de Volksgezondheid, dr. II. L. E. Berger, Laan van Nieuw-Oost-Indië 107, te s-Gra venhage. Het tijdstip, wanneer en de plaats waar voornoemd toelatingsexamen zal worden gehouden, zullen nader worden bekend ge maakt. Kon. Ncd. Landbouw-comité. De vijfde algem-eene vergadering van het „Koninklijk Nederlandsch Landbouw Co mité" is bepaald op 12 Februari a.s. te 10 uur van. in de .vergaderzaal van de Eerste» Kamer, Nederl. Landbouw Comité. Ten aanzien van de voorstellen tot wijzi ging van de statuten van hel Kon. Neder- landsch Landbouwcomité deelt het bestuur mee, dat het na uitvoerige beschouwingen gemeend heeft de bestaande samenstelling van het comité niet ingrijpend te moeten wijzigen, omdat hierdoor wordt, bewaard het karakter van vertegenwoordigend li chaam van clen Nederlandse hen landbouw, waarin alle takken van het landbouwbe drijf oen vertegenwoordiging kunnen vin den. Toch achtte het bestuur het wensche- lijk, roeds in de statuten uit te drukken, dat het Comité-zal bestaan uit twee ver schillende soorten van vereenigingen: a. vereenigingen, welke algemeene land bouwbelangen behartigen; b. veroenigin- gen, welke bijzondere landbouwbelangen vertegenwoordigen. De laatstgenoemde veiieenigirtgen blijven ingedeeld in groepen, waarin echter wordt voorgesteld eenige wijzigingen aan te brengen, die voorname lijk de achtste groep: Andere vereenigin gen, betreffen. Het bestuur is van meening, dat de bestaande groep 8 door zijn hetero geniteit als zoodanig goen beteekenis heeft, en stelt voor groep 8 te wijzigen in: Coöpe ratieve aan- en verkoop. Mede door deze wijzigingen zulten twee kleine vereenigin gen uit het comité moeten treden, andere zulLen in de gewijzigde groepen kunnen worden ingedeeld, en de overblijvende kun nen in de nieuwe groep 8 blijven onderge bracht. Naar do voorstellen van hel be stuur zullen de onder h. bedoelde vereeni gingen voorlaan worden ingedeeld in do FEUILLETON. Langs den afgrond. Iet voornaamsto huis van don geheelen trek was ongetwijfeld de woning van :hter Tresillian, een ouderwetsche, rui- gezellige woning ,die den wijdschen van Roeevallien Manor droeg, doch de wandeling kortweg Rosevalleea ge- werd. Daar de eigenaar van Rose- llien, Enoch Tresillian, een vrij groote in dit verhaal zal spelen is het, niet dienstig hem hier even aan onze lezerB or te stellen. Enoch was een lange ma re man met een trotsche houding en een oef gelaat. Hij &telde er zijn hoogste eer dat de naam „Tresillian" de oudste uit t geheele graafschap was, nog ouder en ornamer dan die van Trelawney, en het -as zijn voortdurend streven zich het. dra- van zulk een verheven naam waardig toonen. Hoewel teruggetrokken van aard, was niettemin een goede buurman, steeds Teid zijn plicht te doen, zoodra die hem ilder voor oogon 6tond. Maar niet alleen was hij eigenaar van "to ouden en deftigen naam, hij mocht zich vens verheugen in het bezit van tachtig bunders land, het z. g. Rosevallien Erf. Bovendien had hij nog honderd bunders land die aan zijn eigendom grensden, in pacht van Lord Gwennap. Pachter Tresillian was ook een „gods dienstig" mensch. Zonder zieh aan weer of wind te storen reed hij eiken Zondag over do heuvels naar de kerk te St.-Milured, en eiken Zondagavond wandelde hij door het dorp naar de kapel der Methodisten. Bij die gelegenheden werd hij steeds vergezeld door zijne vrouw, en door zijne kinderen Abigail en Tom tenzij bet weder buitengewoon ongunstig was; in dat ge val ging hij alleen. Ruth Tresillian was in elk opzicht een kostelijke vrouw. De dorpelingen zeiden van haar, dat zij schoon, kloek en lieftal lig was. En hiermede zeiden zij niets te veel. Zoo ooit geduld, goedheid en ver stand op iemands gelaat geschreven ston den dan was dit met haar het geval. Haar glimlach deed iemand goed tot in zijn ziel, en een woord van hare lippen vond regel recht den weg naar het hart, en werd maar zelden vergeten. Zij sprak in den regel niet veel, maar deed altijd meer dan zij beloofde. Zij gaf den menschen nooit aanleiding om te pra ten over hetgeen zij. doen zou, maar deze hadden des te meer gelegenheid om zich te verdiepen in hetgeen zij deed. Zij wa6 een bescheiden vrouw die nooit over zichzelf sprak, die in' stilte haren Heiland liefhad en door haar daden die liefde ook naar buiten openbaarde. Enoch Tresillian was trotsch op zijne vrouw, en daartoe had hij alle reden. Zij was als het ware zijn goede geest, en zon der haar invloed zou hij waarschijnlijk een begeerige, trotsche rijkaard geworden zijn. Gelijk-de zomerzonneschijn het zaad in den bodem doet ontkiemen, zoo wist zij het goede, dat in hem was, te voorschijn te roepen. Zij deed dit echter onbewust. In haar oog was haar echtgenoot de beste man van de wereld, braaf, eerlijk, goed hartig en edelmoedig zonder vertoon. In werkelijkheid hield zij hem voor veel edel moediger dan hij inderdaad was, en zag zij deugden in hem, die andere menschen niet kenden ontdekken. Enoch Tresillian en zijne vreuw leefden hoogst- gelukkig met elkander, zij hadden nooit ongenoegen. Mocht hij al eens een onvriendelijk woord dan antwoordde zij hem daarop niet. Waar toe ook? De goede man had immers zoo veel aan zijn hoofd, met het bestuur eener boerderij, en de domheid en de zorgeloos heid van het werkvolk, en het ongunstige weder, en de slechte tijden. Het was geen wonder indien hij nu en dan eens ongedul dig werd, en zij mocht hem er geen ver wijt van maken. Zoo redeneerde de brave vrouw bij zichzelf. Het. was haar plicht steeds een glimlach voor hem over te heb ben en de zorgen van zijn moeilijk leven zooveel mogelijk te verlichten. In haar eenzaam bestaan, met een steeds sterker wordend verlangen in het hart, benijdde de arme Mary Vivian, menigmaal de gelukkige meesteres van Rosevalleen Manor. Zij en haar echtgenoot schenen zoo gelukkig met elkander. Zij kon zich op zijn arm leunend naar de kapel begeven, zij kon naast hem in de bank zitten, zij kon tot hem gaan om raad en steun, waar het do opvoeding der kinderen betrof, ter wijl zij zelf en Mary zuchtte diep, wan neer zij dit bedacht terwijl zij zelf een zaam en verlaten door hef leven moeet gaan. In die dagen verlangde zij met een on uitsprekelijk verlangen naar de terugkeer van haren echtgenoot, maar ze was te hoogmoedig om hem dit te doen blijken. Elke veertien dagon zond hij haar oen vriendelijken, belangstellenden brief, en iedere maand ontving zij een zeker bedrag, meer dan voldoende om in hare behoeften te voorzien; van terugkeeren sprak hij ech ter niet. Gedurende de eersto jaron van zijne af wezigheid, kon men als tusschen de regels van eiken brief lezen, dat het haar slechts één woord behoefde te kosten, om hem zoo spoedig mogelijk de terugreis te doen aan vaarden. Maar dat woord werd nooit ge sproken. Het was of haar balsturige trots hare hand deed verslijven, wanneer zij dat woord wilde schrijven; en op die wijze gin gen de lange, eenzame jaren voorbij. Zij had hare echtgenoot het eene ge heim verteld, dat zij zeven jaren lang zorg vuldig had weten te bewaren, en waarvan de openbaring zijn levensgeluk vernietigd, en hem als een banneling van de zijnen verdreven had. Waarom hem thans ook geen deelgenoot gemaakt van het andere geheim, dat als het aanbreken van een nieuwen dag vóór hem zou wezen, en hem van het andero einde der wereld terug zou brengen, om haar den last des levens te helpen dragen? In eene opwelling van drift had zij hem het eene verteld; waarom hem thans niet medegedeeld met welk eene oprechte liofdo zij nu naar hem verlangde? Want nu had zij haar echtgenoot werkelijk lief lief met al de kracht van haar sterke natuur. Dit was het geheim, dat zij hem zoo gaar ne zou toevertrouwd hebben. Ach, waarom deed zij bet niet? (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1