Uit de Pers.
De Pers over Dr. KUYPER
lAatt con warm gesteld artikel in, do Maasbo
de ontkenen wij het volgende:
Dr. Kuyper dood. De geschiedenis van one va
derland gedurende een halve eeuw ligt in dezen
naam besloten. Niet de politieke geschiedenis al
leen, al heeft dc naam Kuyper deze een halve
eeuw ook behoerecht.
'tls geeu gemakkelijke taak om do veelzijdig
heid van Kuyper's persoonlijkheid in do korte
woorden van een journalistiek „In Memoriam'" sa
men te vatten.
Vader der doleantie, stichter der Vrije Univer-
pitcit, vormer der anti-rCvolutionairo politieke
partij, theoloog, geschiedkundige, journalist zon
der .weerga, hoogleeraar, staatsman, minister,
dat is het bijna verbijsterend beeld, dat zich
in deze zeldzame figuur samentast. „Een man",
ie eens van hom getuigd, „die tien hoofden en
'honderd armen bezit". Maar meer van hom mag
gelden, wat Schaopman eens schreef bij den dood
van Fransscn van der Putte: „Velen hebben hem
gehaat, meerderen hebben hem liefgehad, maai
liefde en haat, bcido zullen getuigen voor do
kracht van zijno persoonlijkheid".
Toch bij liet einde van dit kostbaar en vrucht
dragend leven mag naar waarheid bevestigd wor
den, wat hij eens op den avond van zijn leven
van zich zeiven getuigde: „Ik ben een veelszins
gelukkig man geweest, ik heb niet alleen ge
ploegd en gezaaid, maar ook schoven van den ak
ker weggedragen".
Hij heeft geploegd en gezaaid.
Zijn openbaar leven is hij begonnen met de op
richting van „De Standaard", die hij bijna een
kwart eeuw in dat leven mocht vooruitdragen.
„De Standaard" was zijn paard, dat hij hereed
©m "den eindpaal van den weg des to Bneller te
bereiken, en in dien eindpaal lag zijn levensdoel.
Zijn levensdoel, dat hij trouw is gebleven tot
aan het einde: niet alleen om do antirevolutionai
ren maar ook al6 't, zijn mocht, heel zijn volk
en vaderland weer gelukkig to maken door het'
terug te lokken naar die eenig betrouwbare pa
den des levens, die voor hem afgeteokend lagen
in do „ordinantiën Gods".
De H. Schrift weer to maken niet maar alleen
het Woord voor dc ziel, maar ook voor heel het
mensehelijk leven.
Dit werd zijn eerzucht, de grootmachtige ge-<
«lachte, die hij in do „Standaard" heeft weten
te belichamen, bijna een halve eeuw lang.
Hij voelde zich een profeet, dio het oudo ver
dorde knokelveld van het Calvinisme, tot een
nieuw bloeiend leven heeft omgeschapen.
Kuyper heeft geploegd en gezaaid, maar ook
hoeft hij de schoven van den akker mogen wegdra
gen. Hij heeft als een andere Mozee zijn gesmado
kleine volk uit do slavernij van het liberalisme,
waaronder het in verdrukking leefde, weggeleid,
maar veelszins gelukkiger dan een Mozes hoeft
hij zelf met hen het beloofde land mogen binnen
gaan.
Dnomaal mocht hij in het oudo land van Thor-
beeke een christelijk ministerie aan het roer bren
gen, eem waarvan hij zelf de eenvoudige predi
kant uit. Beesd, de minister-president werd. Hij
heeft" zijn menschen weten to brengen tot de
hoogste posten in den lande, hij heeft aan het
©ind van zijn leren zijn schoolstrijd met dc
•chitterendste victorie bekroond gezien.
Zoo mocht hij zich niet ten onrechte als een
gelukkig man prijzen.
Maar ook de Simei, die eens David navloekte,
heeft hem onverpoosd op zijn levenspad verge
zeld, maar als nederig Christen lieert hij 't blijde
erkend, ook aan dien Simei heeft hij een deel van
2ijn kracht gedankt. Fiolen van smaad en vergui
zing zijn over Lom heengegoten, maar hij heeft
zijn litteokcns gedragen al de eereteekenen van
do trouw van zijn verknochte volk.
Maar ook wij Roomsch-Katholieken buigen eer
biedig het hoofd hij het graf van dezen grooten
Nederlander, want ook ons ie hij een voorbeeld
©n oen spoorslag geweest.
Vergelen mogen wij niet dat Kuyper ook on
der ons niet weinig de gids is geweest, die tot
geestdrift wekt© en tot daden spoorde.
'Geheel anders oordeelt de N. R. C rt. in
een zuur artikel, waaraan wij hot volgende ont
kenen.:
Heeft de staatsman Kuyper slechts over den
•taatsman spreken wij hier 5— iets duurzaams tot
•tand gebracht?
De vraag, zoo gesteld, is misschien niet geheel
billijk. Do omstandigheden hebben veroorzaakt,
dat Dr. Kuyper's bezigheid grootendeels negatief
ie gebleven. Slechte gedurende eene betrekkelijk
korte periode heeft hij positief de practijk van
zijne beginselen kunnen vertoonen. Het gevolg is
toen niet groot geweest, en bij al do forschheid
van zijn daden en handelen heeft hij van zijn be
ginsel toch por slot van rekening in wetgeving en
boetuur maar hitter weinig weten over te plan
ten, en het trekt do aandacht, dat' mot name op
let stuk van hot onderwijs later een Córt van der
Linden kon slagen, nadat Kuyper gefaald had.
Doch het is mogelijk niet rechtvaardig den staats-
ipan Kuyper, naar het korto tijdperk, dat hij mi-
rister was, to oordeolen. Kuypere kracht als
•taatsraan school voornamelijk in zijn critischen
geest, dio vriend noch vijand epaardo. Naar een
zetel achter de groene tafel heeft hij nooit ge
dongen, en dat hij er toch eenmaal terecht kwam,
fe waarschijnlijk meer tegen zijn zin, dan uit eigen
voorkeur geweost. Hij waB bovenal man van op
positie, en is dat tot het eind toe gebleven.
Met dit te oonstateeren wordt aan zijn betoeke-
»is voor onze staatkundige ontwikkeling niet to
kort gedaan. Er zijn in het loven van olk volk
tijden, waarin aan een critischen geoet voor al
lee behoefte is, tijden, waarin de Btaatkunde als
let ware op een dood punt is gekomen, cj met
nieuwe elementen en nieuwe gedachten moet wor-
don doortrokken om tot wederopbloei te kunnen
geraken.
Heeft Dr. Kuyper in dien zin iote blijvends ge
bracht? Heeft hij in ons staatkundig leven ele-
■enton wakker geroepen, nieuwe beginselen op
den voorgrond gebracht, waarop een regeerateteel
kan opgebouwd worden?
De toekomst zal dit uitwijzen. Op het oogen-
blik ziet het er niet naar uit., dat Dr. Kuyper
Uit dit oogpunt beschouwd in do goschicdenie van
ons land onder de grootc staatslieden zal worden
getold. Het kunstig gebouw, dat hij ineen getim
merd heeft, staat wankel, cn hot 6chijut wel.
«lat, ontbindende factoren reeds werkzaam zijn
»o«- voor hel in al v! t w«" voltooid
Symptomen van verval w"S?ön voor het geoefende
oog reeds waaraoombaar in dc periode van ons
staatkundige leven, die den lsten Augustus 1914
afgesloten werd. De oorlog, en de geweldige maat
schappelijke beroeringen, die daarna hebben plaats
gehad, en zich nog hij voortduring aan het ont
wikkelen zijn, schijnen het proces te hebben ver
haast. Mochten wij ocno voorspelling wagen, dan
zou het deze moeten zijn, dat in do naaste toe
komst voor de vrijzinnige gedachte, en hot regeer-
6telsol dat daarop gebonwd worden- kan, eer eeno
roeping is weggelegd, dan voor de theocratie, die
ten slotte in do kern der zaak Dr. Kuypers stel
sel beheerseht. Het zijn elementen uit eeno andere
wereld, dan in welke Dr. Kuypers gdacliten ver
koerden, die thans den strijd voeren en naar de
heerschappij streven.
Zoo zal, bedriegen de voorteekenen niet, over
ocnigen tijd, wanneer do' nieuwe toestand zich-
hooft geconsolideerd, en hot politieke leven langs
niouwe banen zijn geleidelijken gaijg hernoemt,,
do figuur van Dr. Kuyper in do herinnering voort
leven, ja als van een, die in zijn tijd van overwe
genden invloed is geweeet, doch dio per slot van
rekening toch te .zeer buiten de werkelijkheid zijn
6teunpunt gezopht heeft om van blijvende beteeke-
r-is voor ons staatsleven te zijn.
Do Tc l e gr. zegt o.m.:
Wio aan dit graf de balan6 van dit leven wilde
opmaken, en vragen: wat dan van dien reuzen
arbeid vna blijvende betcekenis zal zijn niet
slechts voor oen partij, maar voor land en volk
in hun geheel, zal niet mogen nalaten to bedenken
dat, wie zijn levenstaak zag in hot licht dat voor
(lezen Calvinist het eenig-schijnendo was, reeds
daarmee zichzelf en boel zijn arbeid een beper
king oplegt. Alleen wat in dat licht begeerlijk
en atrijdenswaard geleek, verdiende de toewijding
van ook dc grootste talenten, -zoo was reeds
hiorom Kuyper's leven cn arbeid voorbestemd bij
uitstek een partij-dig karakter te dragen.
Ook wie diametraal tegenover hem stonden
zullen, nu hij hun verzet niet meer prikkelt, zich
bepalen tot het uitspreken van hun eerbiedige
bewondering voor zijn menigvuldige talenten, zijn
onverwoestbare vitaliteit dos geosles, zijn niet-
overtroffen en zelden-geevcnaarde kennis.
Mannen als deze, „singulier in alles", naar van
Oldenbarneveïdt getuigd word zijn zeldzaam; hun
wereldnaam verhoogt het aanzien van oen volk.
En waar zij, gelijk Kuyper, dien naam schaad
den door een trouw aan oude sympathieën voor
wat dio genegenheid niet verdiende, daar wil
len wij hem op dit oo^eDblik slechts den lof na
geven, dat hij althans ook in dit. gevaarlijk wan-
bogrip, consequent en zichzelf bleef. In tegenstel
ling immers met zooveel kleinere geesten, dio
thans ooglonkjes werpen in een richting, waar
heen zij voor de Duitsche debacle den rug hadden
gewend'
Gehaat wellicht door honderden, maar geliefd
door duizenden van hier en ver over de grenzen,
nalatend een naam bekend in de gcheolo wereld
der wetenschap, een figuur onder do markantste
onzer geschiedenis dor laatste eeuw, ja, do merk
waardigste misschien, zoo is Abraham Kuyper
uit do rijen der levenden gescheiden.
Maar boven den hartstocht der schier vergoden
de liefde en boven den hartstocht der verguizende
haat rijst aan dit graf de huldigende eerbied uit,
die den groote erkent,en gaarno bereid is juist uit
deze grootheid den omvang der schaduw te ver
klaren, die achter zijn giganten-gestalto viel!
DEPARTEMENT VAN ARBEID.
Verschenen, is het Voorloopig Verslag
(Tweede Kamer) in zake Hoofdstuk Xa(dcr
Staatsbegrooting voor 1921.
We ontleenen er het volgende aan:
Van verschillende zijden werd den Mi
nister lof gebracht voor zijn werkkracht.
Verscheidene leden vestigden echter -de
aandacht op het hooge eindcijfer van dit
begrootóngsboofdstuk. Wel wordt voor het
volgende jaar 223/4 millioen minder aan
gevraagd dan voor het loopende jaar, maar
dit komt doordat op dit hoofdstuk voor
woningbouw G millioen en voor werkloos
heidsverzekering en arbeidsbemiddeling 18
millioen minder is uitgetrokken. Zij waren
van oordeel, dat niet bij alle afde-elingen
in elk opzicht, de meest mogelijke beper
king van uitgaven wordt nagestreefd.
Arbeid.
Eenige leden merkten op, dat de uit
voering der Arbeidswet op het platteland
moeilijkheden oplevert. Daar vindt men
vele kleine patroons, die met een of twee
zoons samen werken cn daardoor niet aan
de wettelijke beperking van den arbeids
duur zijn gebonden, hetgeen wel liet geval
is ten aanzien van de patroons, die met
één of twee gezellen werken. Voor laatst
genoemden wordt de concurrentie door de
inwerkingtreding der Arbeidswet dus on
mogelijk gemaakt. Gevraagd werd, of de
mogelijkheid bestaat maatregelen te ne
men, teneinde deze onbillijkheid ten op
zichte van laatstgenoemde patroons weg t'e
nemen.
Sommige andere leden verklaarden te
leurgesteld te zijn door de regeling, die ter
uitvoering van de Arbeidswet voor de
textiel, en metaalnijverheid is vastgesteld;
ook do regeling voor de suikerfabrieken
(ploegonstelsel) kon hun niet bevredigen.
Andere leden achtteni het voorbarig, cri-
tiok te oefenen op de bovenbedoel do han
delwijze, zoolang zij niet waren ingelicht
omtrent de redenen, dio den minister daar
toe hebben genoopt. Zij zouden dan ook
gaarne daaromtrent inlichtingen verne
men. Sommige leden waren van'meening,
dat het antwoord van den Minister op de
vragen van het lid der Kamer, den beer
Kuiper, dienaangaande voldoende inlich
tingen verstrekt. Zij waren door dit ant-'
woord volkomen bevredigd en vonden: geen
aanleiding voor crltiek op het beleid van
den Minister in deze aarfgelegenhoid-.
Eenige leden zouden gaarne inlichtingen
ontvangen omtrent de samenstelling en
werkwijze van den Hoogen Raad van Ar
beid en van de .talrijke sub-commissiën,
aan dien Raad verbonden.
Voorts werd gevraagd, hoe het staat met
de voorbereiding van een nadere wettelijke
regeling van 't collectief arbeidscontract en
van een wettelijke regeling -omtrent; de
'vreedzame beslechting van arbeidsgeschil
len.
Ook werd de aandacht gevstied op het
collectief arl"~:
bedrijf, waardoor da prijzen zeer heefcen te
zijn opgedreven.
Gevraagd werd, of de hiïsieter niet het
oogenblik gekomen acht, om over te gaan
tot de opheffing van de Kamers van Ar
beid en overdracht van hun werkzaamheid
aan de Raden vam Arbeid.
Arbeidsveizeikering.
Verscheidene leden1 vestigden de aan
dacht op de wenischolijkheid van een rege
ling ten aanzien van kinderbtjelagen op de
loon en. Zij betoogden, dat het op don duur
en onder normale omstandigheden onhoudw
baar zal zijn kinderbijslagen als een vast
bestanddeel van het loon te beschouwen.
Het toekennen van verschillend, loon voor
gelijken arbeid is in handel en nijverheid
onmogelijk. Voor ambtenaren en werklie
den in dienst van Rijk, provincie of ge~
meente is zoodanige regeling bestaanbaar,
maar ook daar aal zij tem slotte niet nala
ten tot vreemde verhoudingen te leiden cn
daardoor tot ontevredenheid1 aanleiding te
geven.
Gevraagd werd of de minister bereid is
de oprichting te overwegen van een Rijks-
kindïVfonds, dat .toegankelijk zou zijn voor
Rijk, provinciën, gemeenten en particuliere
werkgevers en waarvoor dc middelen door
een stelsel van verplichte of vrijwillige
verzekering zouden worden opgebracht.
Ook werd gevraagd, of aan door anderen
opgerichte kinderfondsen subsidie zou
kunnen worden verstrekt.
Andere leden hadden echter bezwaar te
gen Regeerings-inmenging in deze aange
legenheid; zij wenschten hetgeen in die
richting wordt gedaan aan 't particulier
initiatief over te laten.
Sommige leden vroegen naar de resulta
ten van de vrijwillige ouderdomsverzeke-
ring. Zij meenden .te weten, dat daarvan in
de 'practijk niet veel terecht komt cn dat
bij de kerkelijke armbesturen in moei'ijke
gevallen soms bezwaar bestaat de premiën
te betalen.
Voorts werd gevraagd, hoe liet slaat met
de toegezegde herziening van de invalidi
teitswet ten aanzien van de indeeling der
loonklassem en van het maximum inkomen
als grens van de verzekermgsplichtighei d
Eenige leden meenden, dat de invoering
der Invaliditeitswet op veel verzet stuit.
Deze leden verdedigden een zuivere arbei-
derspensioneering op kosten van den Staat.
Andere leden bestreden deze opvattingen
en betuigden hun instemming met de be
staande wettelijke regeling.
Eenige leden drongen voorts aan op ver
hooging van het ouderdomspensioen, om
dat een uitkeering van f3 of 15 per week
tegenwoordig te gering is.
Men stelde de vraag, of het niet mogelijk
is den dienst der ongevallenverzekering te
brengen onder de Raden van Arbeid.
Verscheidene leden drongen aan op een
spoedige invoering van de Ziektewet en op
uitbreiding van de ziekteverzekering tot
losse arbeiders cn: -tot de arbeiders in dienst
van bijzondere personen.
Geklaagd werd- over een. weinig sympa
thieke houding, welke door het bestuur dor
Rijksverzekeringsbank zou worden aange
nomen tegenover het personeel.
Ook werd geklaagd over onvoldoende
salarieering van de agenten der-Rijksver
zekeringsbank.
Volksgezondheid.
Eenige leden drongen aan op een split
sing van de af dealing Volksgezondheid en
Volk shuisv esting.
Sommige leden spraken hun waardee
ring uit over den ernstigen wil, dien de
Minister toont in zake de bestrijding van
den woningnood, die zich vooral uit in heit
bedrag van IOO millioen, dat op de Staats
begrooting is uitgetrokken, tem einde over
eenkomstig art. 23 der Woningwet te wor
den besteed. Toch meenden deze leden de
vraag te moeten stellen, of de bewering
van deskundigen, juist is, dat er thans in
ons land een tekort van 450,000'woningen
is, voor den bouw waarvan pLm. 21/4 mil
liard zou worden vereisclit. Is dat het. ge
val, dan vroegen zij, of met de huidige
maatregelen kan worden volstaan crt of
geen buitengewone maatregelen daartegen
moeten worden genomen.
Andere leden; hoewel van den goeden,
wil des Ministers overtuigd, waren, echter
van meening, dat de leiding van het de
partement bij de bestrijding van den wo
ningnood niet krachtig>genoeg is.
De hier aan het woord zijnde leden
meenden in de bemoeiingen van het-depar
tement een streven te zien! om den particu
lieren woningbouw boven den gemeente
lijken) te bevorderen.
Zij konden- zich daar niet mede vereen-i-
ger.
Weder andere leden gaven- echter verre
de voorkeur aan particulieren woning
bouw; zij waren van oordeel, dat afdoende
tegemoetkoming in het nijpende woning
gebrek slechts verkregen zou worden, in
dien de besten en meest energieken onder
de werklieden, gelijk dit voor tien cn twin
tig jaren» regel was, zelf de hand aan het
werk sloegen- tot het ondernemen en. uit
voeren van bouwplannen voor eigen reke
ning. Zij zonden wenschcn, dat zoodanige
ondernemende mannen van Rijkswege op
niet te bezwarende voorwaarden aan
bouwkapitaal werden geholpen.
Enkele leden merkten op, dat het Rijk
met het verleenen van Rijkssteun aan mid-
d ens lands w 0 ninge n> niet ver genoeg gaat.
De hier aan het woord zijnde leden meen
den, dat bouw van middenstandswoningen
op dezelfde wijze moet wordengesteund
als bouw van arbeiderswoningen.
Sommige leden waren van oordeel, dat
ook door de N. V. Centrale Bouwmateria-
Tcn-voorzieing de prijzen worden opgedre
ven'. Deze levert, naar hun meening, mate
rialen van slechte kwaliteit. Aangezien
ook de Staat daarvan aandeelhouder is,
vroeg men, of de Regeering niet haar in
vloed kan aanwenden om daarin vorbete-
ring te brengen cn tevens met het oog
daarop te bevorderen, dat ook bouwver-
ecn.igingen als aandeelhouders dier naam-
looze vennootschap kunnen optftd-en.
Andere leden waren van meening, dat
langzamorhand .de tijd is aangebroken om
de Centrale Bouwmaterialen»-voorziening
op te heffen.
I?", vestigden'dé no
do belangen van het platteland bij een
krachtige bevordering van den woning
bouw. Zij vroegen, of de Minister kan
mededeelen, hoe de verhouding is tusschen
den- aanbouw in de groote steden, middel
grootte steden- en dorpen en ln welke mate
het Rijik daaraan steun verleent.
lEenige ledeni vroegen, waarom de Minis
ter de meening dei' vakcentralen heeft ge
vraagd omtrent het verband! tus6chen toe
neming van drankmisbruik en verkorting
van arbeidsduur. Zij meenden, dat dit on
derzoek eeni eenzijdige belichting van de
oorzaken van het drankmisbruik -ten ge
volge zou kunnen- hebben. Het ware toch
juister geweest, indien ook de omvang van
andere oorzaken van het drankmisbruik
waren onderzocht, als woningnood, hooge
loonei! \an ongehuwden, opheffing van
rantsoeneering van sterken drank, zedelijk
verval, enz.
Ook zou men. gaarne vernemen., welke
de opvatting van den Minister is inzake de
bevoegdheid van de gemeentebesturen tot
het uitvaardigen van een- tapverbod.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag vergaderde de ge
meenteraad van Wormevveer, na de staking
van voor 14 dagen.
Direct al begon het er te spannen, tus-
schen den voorzitter, den burgemeester
Cluysenaer en een der wethouders over den
inhoud der notulen van de vorige bijeen
komst.
Weth. De BoerZiet mijnheeren, dat is
nu het systeem van den voorzitter, wat een
gemeen systeem is, n.l. slechts relletjes te
provoceeren gij zijt de grootste relletjes-
maker uit Wormerveer, een agent provoca
teur.
Voorzitter: U hebt van den heer Schaap
gezegd dat deze- monotoom is, dat is een
beleediging daarvoor moet U excuus aan
bieden.
Weth. De Boer: Op dergelijke kwajon
gensachtigheden geef ik geen antwoord,
daar de heer Cluysenaer niet eens weet,
wat monotoon is, het beteekent eenvoudig
„eentonig" en dat is in de verste verte
geen beleediging. Ik verzet mij tegen de
„jezwietische" manier van handelen van
den voorzitter. Ik heb veel meer recht den
heer Cluysenaer te pressen tot het aanbip-
den zijner excuses dan de wethouders. Gij
hebt den wethoudergij hebt de wethou
ders muggen- genoemd, proleten en derge
lijke fraaiigheden meer en nog wel tegen
over een ambtenaar ter secretarie, dat is
uw moraalhet gemeentebestuur te belas
teren tegenover een ambtenaar ter secreta
rie, lager kan het al niet. (De voorzitter is
zichtbaar opgewonden). Neem een flinke
dosis kinine of doe niet zoo koortsachtig,
man.
Thans komt het voorstel van den voorzit
ter tot wijziging der notulen in stemming
en het wordt met algemeene stemmen ver
worpen. Wethouder de Boer: Dat valt niet
mee, waarde heer-, dat heb je nu als loon
voor de gemeene manier van handelen. -
Te 8 u st eren (L.) i s h e t pand
van de weduwe Sch. grootendeels door
brand vernield. Een partij granen ging ver
loren cn een varken kwam in de vlammen
om. De aangrenzende woningen van P. en
H. werden door het overslaande vuur groo
tendeels vernield. Alles was verzekerd. De
oorzaak van den brand was onbekend.
Do brand, die Vrijdag te Heer
len plaats had, heeft, zooals men meldt-, voor de
zoovoelsle maal weer aangotoond, dat de gemeen
te Heerlen, wat den brandbluschmiddelen befreft,
absoluut niet voldoendo is ingericht. Niet aan het
brandbluschmateraal heeft het gelogen, dat dezo
brand, die zich ernstig liet aanzien, geen ernstiger
gevolgen gehad heeft! Do font ligt niet aan dé
menschen, de vrijwillige brandweer vormende.
Deze. doen wat zij loinnen en door hen is reeds
moormalen er op gewezen, dat. moderniseering van
de brandweer dringend noodig is.
Het goheele brandbluschmateriaal bestaat uit
tweo pompen (die niet altijd in orde zijn), een
paar" slangen cn een uitstekenden' mcchanieclien
ladder van 13 M., dio de brandweermannen ech
ter uit hun eigen zak hebben moeten bekostigen
—en dat voor een gemeente van rond dertigdui
zend inwoners, waar zich vele industrieën geves
tigd hobben en die zich steeds uitbreidt.
De vrijwillige brandweer heeft hart voor de
zaak, doch do autoriteiten werken niet mede.
Brandschellen kent men niet en gelijk op een klein
dorp wordt dooj een hoornblazer de brand be-
kendbaar gemaakt. In do talrijke kolonies om
Heerlen zit men goheel zonder brandbluschmate
riaal. Belioorlijko vervoermiddelen zijn er niet en
dikwijls gebeurt het, dat hierdoor de brandweer
aankomt, als de braud reeds gcbluscht is.
Zoo is het met do gemeente Heerlen gesteld,
doch ook de andero gemeenten in do mijnstreek
zijn niet van een behoorlijk toegeruste brandweer
voorzien. In KerkOrado is do toestand ook zeor
trourig. en zijn voorbeelden te noemen, dat een
brand zich ernstig uitbreidde, door het onvol
doende brandblusmateriaal, zoodat zelfs gewoon
lijk de particuliere spuit der Dominale mijn bij
moet springen, zelfs bij een eenvoudigen brand.
De N. P r 0 v. Gr. C t. d e 011 m fi
de, dat do pastorie te Hoogkerk prijkt met een
bord, waarop de grooto lettors: „Onbewoonbaar
verklaarde woning"
Door het omvallen van een
pot kokende was is gistermorgen een ern
stige brand ontstaan in de meubelzaak van
den heer G. Tummcrs. Het pand brandde
af.
Zaterdag m.o rgen is in Den
Haag een 12-jaVigc jongen door een auto
overreden en gedood.
TeOudcpekelais een onbe
kend arbeiders door de stoomtram overre
den en gedood.
In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag hebben drie gemaskerde kerels
ingebroken bij een veehouder te Hastigelia-
ge en 1200 ontvreemd. De justitie te Hee
renveen heeft een onderzoek ingesteld. Do
dienstbode verklaarde, door de kerels in
bed te zijn overvallen en tot afgifte van
sleutels gedwongen. De boer, die doof is,
heeft niets gehoord.
De goudsmid H. tc Assen is
Donderdagavond voor ongeveer 500 opge-
liofit. Aan een 16-jarig meisje gaf hij mee
vier gouden halskettingen en drie gouden
armbanden.
Teen de me-' -.- ven vo».-
worden terugbezorgd, deed de politic om
derzoek. D oplichters bleek te zijn do lt>
jarige dochter Tan deu heer W. te WittenJ
die de goederen aan haar moeder in bewav'
ring gegeven had, zeggende, dat ze gevon-l
den waren.
Men meldt uit O 0 s t-Groni iv
gen dat het drinkwatergebrek groot. is. Enl
kele burgemeesters waarschuwen tegen het
gebruik van sloot- cn grachtwater.
Te Delfzijl wordt een emmer drhikwaj
tor betaald met 7,5 cent.
Toen Donderdag de 73-j a r i g e
reizigers van de firma Denim en Co. te Kot
terdam, de heer Kleinschmidt, bezig way
bij een* zijner klanten te Rijssen een order
to noteeren, werd hij plotseling onwel. Hi
stortte neer, en toen men hem wilde op
nemen, waren de levensgeesten reeds ge
weken.
Een viertal jaren geleden
werd te Hoog-Keppel ingebroken bij der
landbouwer te Pas, waarbij verschillend)
voorwerpen van waarde en een beurs me
geld werden ontvreemd. Dc dader is nooi
ontdekt, maar Zaterdag werd bij graafsvori
in dc nabijhoid bijna al het gestolene ir
den grond gevonden. Alleen een horlog*
met ketting en het geld uit dc beurs man
keerden.
BijNieuweschansisecn 16-j a
rige knaap door het ijs gezakt en verdron
ken.
Te Franeker is een Ö^arif
zoontje van W. R. door het ijs gezakt er
verdronken.
Het zoontje van den heer Lc
ver te Émmer-Compascum kwam met een
flcsch te vallen en werd zoodanig aan zijn
hoofd verwond, dat hij het licht uit zijn
oogen mist.
Te Beetse (Gron.) branddJ
een groote hoeveelheid koren van den land
bouwer IV. af men denkt aan kwaaclwil]
ligheid.
Te Neer kant z ij n g i s te r e 1
huis, schuur en stalling van den arbeidej
Pijnenburg afgebrand. Verzekering dekt d«
schade.
In een woonwagen is ori
aanwijzing' van de eigenaresse ecni uooj
inet -dynamiet-patronen door de politie Ij
Iloensbroek in beslag genomen. De dooj
behoorde aan een knecht, die doet voorko
men alsof hij het dynamiet gevonden heefl
De patronen: zijn waarschijnlijk uit de mij
ncn afkomstig.
Personen die zich tc I.cidcn hebben gevestigd.
Mcj. T. Miedema, llaveukadè 17 H.
Kreymborg, Hoogewoord 41a Mej. G. Bonten
Sporstraat 6 Mej. M. C. D. Stolle, Terwecpa:
3 T. Zwart en gezin, Doezastraat 10a Mr
A. Pappers, studente, Stadhouderslaan 35
D. v.. d. Valk ea gezin, fabrieksarbeider, Do
lengracht 12 R. C. Rientsma, Wa6etraat 6
Mej. G. van Wijk, dienstbode, Wasstraat 25
H. de Vreode cn gezin, koopman, Zuidsiugcl 16
I. van den Borg, slager, Oranjegracht 143
J. J. Dooijcnburgh, do Ruijterstr. 18 L. Har
ming cn gezin, tijd. Insp. It". D. B., Wasstrai
25 Moj. P. Verstcegen, dienstbodo, Rijnsbr
gerwog 99 - Mej. G. G. Rikkert, huishoudsti
W'itlo Singel 89 Mej. G.'van .Meeuwen,
Rijndijk 82 P. Francken en gezin, boomkw
ker, Morschstraat 21 Mcj. H. H. Klcinlei
more, verpleegster, Dtaconcssenliuis A. A.
v. d. Hoven van Genderen en gezin, onderwij
niet vorlof, Witte Singel 58a H. Pouw, sigarö
malcor, Vliet 36 A. van der Rcijdcn, Gort
straat 17 H. S." IJo, Plantsoen 1 G. 1
Fabcr, Hoogewoerd 165 Mej. L. Hee6cmani
Koningstraat. 9 Mej. C. M. M. Schmidt, 'apotl
assistente, Stecnstraat 35 Mej. C. A. Berend
ondorwijzeros met verlof, Rijnsburgérwog 40 j
D. S. Bart6tra, Donkersteeg 9 W. J. Propj
2o luitenant, Breestraat 49 W. C. Molen j
gezin, administrateur, Gangetje 1 J. Tonckflj
Kloksleeg 4 J. B. do Wilde, Zijlsingel 72 J
E. S. Cohen, arts, ïïaarl.straat 132 Mej. S.
Weslrik, onderwijzeres, Wasstraat 30 L.
F. van Berkel, kopper, Groenhoven6tr. 22
P. D. van Zeist, Waardgracht. 5 Mej. W. Nil
huis, dienstbode, Hoogo Rijndijk 11 C. Kote]
sigarenmaker, Molenstceg 6 K. P. Wiekhart
gezin, kleermaker, Gceregracht 24 L.
Smit coupeur, Heerengracht 80a J. W. v
Leeuwen," onderwijzer, Rijnsburgérwog 47a
G. Relvmann en gezin, kolbicr, Hoogl. Kerkgï-aj
10 P. do Vrie3, Rijusburgorsingel 41a Ij
M. van Veen, Haarl.straat 216 Mw. C.
van Locf-Molleman, Viscbmarkt 14 Mej. I.
v. d. Nieuwendijk, Magd. Moonstraot 50
Croth, slager, Bakker Korffetraat 6a J.
Hommen cn gezin. Rangeerder S.S., Magd. Mol
straat 76 J. P. v. d. Heijden, kcllner, Nooi
einde 49 A. J. Hasselbach, liandelscmplo
llccrensfraat 135 W. C. H. v. Kestcren, ki
loorbcdiende. Vliet. 47 A. A. Mollemaus
gezin, houtzager, Waardgracht 67 H. J.
Wecling en gezin, klerk, Oude Singel 28 I!
W. do Kluyver, dienstbode, Breestraat 123,
P. J. Smits cn gezin, controleur N. Z. H. T.
Aloelaaii 27 Mej. 0. V. Viukostoin, St. A
tenstraat 25.
Personen die uit Leiden zijn vertrokken.
Mcj. A. Mooij, Bergen op Zoom, bij den b
Kuiper, leeraar H.B.S. H. G. H. Raima
Den Haag, Kon. Emmaploin 8' J. n. do I
ter, Culernborg, Vecrweg E. 71 Mej. M. H
keu, Warmond, bij B. Kerkvliet, - Mcj.
Swennekcr, Amsterdam, Onbekende gr. 3
Deelstra. Haren (Gr.) C. H W. de Mol, B
wijk (Z.-H.), Kerk la an 102 J. II. J. h
mrlzen, Den Haag, Cedor6lr. 61 Moj. M.
Hooflaak, Bilthoven, Bcctslaan b. d. farh. Kei
P. Mcrkelijn, Dordrecht, Lovorstr. 2 - 1
J. C. Kroon, Warmond, no. 198 Moj. H.
do Grevo, Krommcnio, Zuiderhoofdslr. 25
Moj. J. Fr. Coninck, Goes, J's ïïocr Hend:
kindeTendijk 351 G. A. Kooiman, Utre
Hendrik do Keijzerstr. 62 W. P. Holswilj
Rotterdam, Zinkerwog 16a H. Alberts, 1
megen, K. Burchtstr. 13 H. J. v. d. S
D enUaag, N. Havonstr. 50 J. A. J.
Rotterdam, Noordeindc 8 G. P. Eibers, V«
Bchoten, Vooretr. 120 I. v. d. Post, Schiedl
Brocrsveld 135 Moj. C. Bijtclaar geb. W'
Sloten 4N.-H.), Slotoretr.weg 229 - Mej. A
M. Driesaen, Delft, Oosteingel 20 f C. K(
Hoedekenskerke, Villa „Boerhaave" Moj.
G. la Lau, Den Haag, Jacob Gillistr. 4 Aj
Wijnen, Wijk b. Duurstede, Poporstraat bij j
straten Moj. W. J. ltuigrok, Vlaardingen, B
|f .1 imotr. 9 J Pli. de Korto, Noord
