Dagblad voor Leiden en Omstreken.
ri
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN k
WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
Eli KWARTAAL 12.50
ER WEEK10. 19
BANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90
Iste JAARGANG. - ZATERDAG 6 NOVEMBER 1920. - No. 185
BUREAUHOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278
ADVERTENTIE-PRIJS
PER GEWONE REGEL 10.22 1/3
I)E8 ZATERDAGS 10.30
IR GEZONDER RECLAMES RIBBEL TARIEF
KLEINE ADVERTENTIES ran hofstras
80 noorden 50 cent: Zaterdags 75 cent,
- bij roornitbetaling
lit nummer bestaat uit twee bladen
Twee grondpeilers.
Da Sociaal-Democratie.
Wat i s zij en wat w i 1 zij.
Het is niet zoo gemakkelijk" op deze
raag een kort en tevens afdoend en
iet al te onvolledig antwoord te geven.
Er is ook op dit. gebied VQpl verwarring,
O ontmoeten allerlei onjuiste en onzui-
ere voorstellingen, met als onvermijdelijk
evolg, dat het steeds moeilijker wordt
/se vraag- of een Christen zich in de S. D.
P. kan laten inlijven behoorlijk ant-
oord to geven.
Vooral de Soc. Democraten zelf staan
iet schuldig. Wanneer zij bij politieke de
alten in Raden en Volksvertegenwoordi-
ing hun standpunt verdedigen, of wanneer
ij met name in verkiezingsdagen het land
oortrekken om de Christelijke arbeiders te
okken achter het roodo vaandel, dan doen
zij niet de minste moeite van hun socialis-
ne een duidelijke voorstelling te geven.
Met angstvalligheid wordt meestal ver
deden op de diepere beginselen in te gaan.
Gewoonlijk bepaalt men zich tot do
orstelling alsof het Socialisme niets on
ers bedoelt, dan om aan de maatschappc-
wanverhoudingen die iedereen kan
een einde tc maken en bet lcapi-
aal en de productiemiddelen te brengen in
I lauden van do gemeenschap, waartegen
laar hot dan heet ook een belijdend Chris-
;cn geen bezwaar kan maken.
Dozo voorstelling is echter wel wat al te
onschuldig en oppervlakkig.
Om con juist inzicht in deze zaak te krij-
is het van het hoogste belang dat wij
niet alleen letten op het optreden dor
Dem. naar buiten, op hunne levens-
I p r a c t ij k, op wat hunne voermannen
:Kspreken en schrijven, maar dat wij in dc
allereerste plaats letten op do b e g i n s e-
i/l en die aan do Soc. Dem. beweging ten
'grondslag liggen.
De beginselen, daarop komt het in do
Berate plaats aan.
De beschouwing van do maatschappij en
het sociale vraagstuk kan en mag niet
Ujworden losgemaakt van de diepere begin-
gelen en van de levensbeschouwing die men
aanhangt.
4' Het ideaal waarnaar men op maatschap-
'•jpelijk gebied streeft is en moet zijn de
-.vrucht van een levensbeschouwing.
Door die beschouwing wordt beslist
Li paarom men in een bepaalde richting
«tuurt, welke idealen men najaagt on met
jwat voor middelen men wil trachten zijn
to bereiken.
IB Iemand die niet in het bestaan van oen
almachtig God gelooft zal ook met Gods
Tpvetten en ordinantiën niet willen rekenen,
.terwijl wio God erkent, als oppermachtig
cn Souverein in de eerste plaats zal vragen
nr:wat God van hem ook op maatschappelijk
'gebied eischt.
at
gx Er heerscht in Socialistische kringen
'groole verwarring. Ook in het roode kamp
ontmoet men verschillende 6t.roomingen, er
zijn meer practischo en meer theoretisch
aangelegde socialisten, men hoeft de Mar-
tiaydsten en de z. .g. revisionisten.
Hoe onderling echter ook verdeeld, allen
Zijn het hierin eens dat ze er zich op be
roemen trouwe volgelingen te zijn van,
hunnen grooten leermeester Marx.
Mon kan een „bewust" Socialist geen
l^ 'grooier beleediging aandoen dan door van
hem te zeggen dat hij de Marxistische be-
Iji'ginselcn heeft losgelaten en niet meer zui-
IljLver is in de leer.
I J We moeten dus wel dit Marxisme meer
yan nabij beschouwen.
]1Hot is niet wel mogelijk in enkele korte
artikelen de Marxistische leer in den bree-
de te behandelen. ...4.^.^.
.Maar het is ook niet noodig.
Voor ons dool is het genoeg, wanneer
wij, zonder de Soc. Dcra. beginselen ge
wold aan'te doen, ons bepalen tot het be
schouwen van enkele grondzuilen waarop
het gebouw der hope van de Soc. Demo
craten is opgetrokken.
Het Socialisme is maar niet iels toeval
ligs, het is naar steeds niet zonder trots
verklaard wordt, niet maar een utopie,
maar wetenschap en het berust op een
wijsgeerig stelsel waaruit de redelijk
heid cn do n o o d z a k e 1 ij k h e i d af
doende blijkt.
Slechts op twee hoofdpunlon die onder
ling met elkaar in nauw verband staan, ves
tigen wij in dit verband de aandacht, n. 1.
het Historisch Materialisme en dé leer van
den klassenstrijd.
Dat zijn de door „Marx schrander brein
uitgedachte" grondpeilers waarop het So
cialistisch gebouw rust.
Het Historisch Materialisme.
Om de beteekenis hiervan tc verstaan,
moeten wij aandacht schenken aan het feit
dat Marx evenals zoovele wijsgeeren van
zijn tijd uitging van de gedachte dat er
feitelijk niets is dan stof, materie, dat
de stoffelijke wereld het een en al is.
Do mensch is volgens dezo materialisti
sche wereldbeschouwing niet anders dan
een hoog ontwikkeld dier. Onze gedachten,
al schijnen zij onstoffelijk zijn in den grond
der zaak slechts producten van dc bewegin
gen der hersenmassa.
Aan deze beschouwing werd verbonden
een tweede wijsgeerige idee, n. 1. deze dat
alles een voortdurend worden is cn vergaan,
waarbij volgens vaste wetten de dingen om
slaan in hun tegendeel evenwel volmaakter
en moer ontwikkeld.
Dit geldt van alle leven; ook van het
geestelijk en zedelijk leven.
Deze gedachten nu werden door Marx
tot een stelsel vereenigd.
Alles wat bestaat- is stofalles verkeert
in voortellende beweging en ontwikkeling
on deze ent-wikkeling' wordt bcheersciit door
stoffelijke factoren.
Historisch noodzakelijk* moet alles zich
ontwikkelen en zoo zal ten 6lotle, wanneer
het kapitalisme omslaat in zijn tegendeel,
het Socialisme- de socialistische maatschap
pij zeker komen.
Dit. staat „.wetenschappelijk" vast.
Wij komen hierop nog nader terug maar
wijzen nu slechts hierop dat in deze we
reldbeschouwing, zooals Marx dan ook zelf,
heeft toegegeven, voor een God g e e n
plaats is.
V Nogeens Enka.
Ook Hot Volk heeft een artikeltje ge
wijd aan het uittreden van Enka uit den
Bond van „Christen-socialisten.
Het blad had gehoopt dat het aan deze
Bond gelukt zou zijn, om Home en Dordt
zijn beste arbeidersgetrouwen af te nemen,
„Het begon aardig, en toen Enka.in
onze part- ij werkte, hoeft z ij wat
bereikt ook in die heilvolle
richting.
Maar het noodlot was, dat deze
vrouw, gelijk zoovele van haar calvinisti
sche genooten, zoo gedrenkt is in eigenge
rechtigheid, zoo doordrongen van eigen uil-
verkorenheid boven de zondige kameraden,
dat zij alléén de massa dienen kan, in
dien deze blindelings marcheert op h a a r
parool, zonder oog voor dc feiten, zonder
beroering "mot de werkelijkheid."
Wij meenden goed te doeu op deze uit
spraak do aandacht te vestigen.
Enka heeft als lid van do S. D. A. P. heel
wat over haar kant laten gaan. Zoo lang
ook maar ecnigermate met haar standpunt
gerekend werd is zij in do partij gebleven,
En toch wordt ze door het officieel or
gaan van de S. D. A. P. nu nog gescholden
als een eigengerechtigde wier
noodlot was, dat zij haar Christelijk be
ginsel nog niet geheel kon loslaten.
V Leiden-Zaandam.
In de jongste Raadsvergadering te Dei-
den, werd door de Soc. Democraten een
nogal heftige oppositie gevoerd tegen bet
voorstel van B. cn W. om het aansluilrecht
voor dc gasleidingen eenigermalo te ver-
hoogen. rctrlfèiafl
Scherp werd dit voorstel afgekeurd.
Do prijzen mochten in geen geval wor
den verhoogd. Desnoods moesten de cven-
tueele tekorten van dc gasfabriek dan maai'
uit de gemeentekas worden aangevuld.
Uit de redevoeringen van de hceron van
Eek e. a. maakten wij op, dat hot hier een
speciale Soc. Democratische bedrijf apoli
tiek gold.
Dit blijkt echter niet het geval te zijn.
Het roode Zaandam, waar de gasprijs
niet lager is dan iu Leiden, had de gasfa
briek over 1919 een winst gemaakt van
f "16765.r. Dit was mogelijk doordat uit
de gemeentekas een bijslag werd verleend.
Nu kwam er uit den Raad een voorstel
om dezo winst te storten in de gemeentekas
of om het aan de gas verbruikers ten goede
te doen komen.
Volgens de Soc.-Dem. thcoriën had men
dit laatsfe voorstel met beide handen moe
ten aangrijpen.
B. en W. evonwel stelden voor, dit be
drag te storten in het reservefonds van di
gasfabriek om het b e d r ij f ie ster
ken.
Uit het oogpunt van bedrijfspoliliek een
zeer verstandige maatregel.
Maar het. optreden van do Leidscho So
cialisten, die oen dergelijke bedrijfspoliliek
omdat zij Soc.-Dem. zijn, uit den booze
achlen, komt hierdoor toch wel in een zeer
eigenaardig licht le staan.
STADSNIEUWS
Het Postkantoor.
Met cle verbouwing en vernieuwing van het
Postkantoor is men op een keerpunt gekomen. Do
nieuwe aanbouw is gereed, thans zal een begin
gemaakt worden met do vernieuwing van liet-
oudc gedeelte.
In het postkantoor zal voor Maandag a.s. oen
groole verhuizing gehouden worden. Do j^bheolo
inventaris van allo bureaus wordt, met don dienst
overgebracht naar het nieuwe bijgebouw. Maandag
a.s. zal, gelijk do directeur van het Postkantoor
reeds bekend maakte, de dienst daar plaats heb
ben. De tegenwoordige ingang aan do Brecstraat
zal gesloten worden, terwijl de toegang tot do
nieuwe bureaux op do Bloomrnarkt, rechts van
do ingang van het telegraafkantoor, zal worden
opengesteld.
Daar hel slechts oen overgangsmaatregel is, dio
hoogstens oor. half jaar zal duren, moet men zich
eenigszins behelpen, hoewel van de zijde van do
dirc-ctio alles is aangebracht, wat do overgangs
maatregel geriefelijk kan maken.
Om het nieuwe perecel te bereiken moet men
eerst over een binnenplaats, waarna men dat ge
bouw aan de achterzijde binnentreedt.
De „drukke diensten" kan men beneden
vinden: do pakkolpost en do zegclvcrkoop.
Voor uitbetaling cn storting van postwissels,
voor aangc'tcekende stukken en Poslo Rcstanto
moet men échter rechts de trap op, naar boven
do eerste verdieping. Hoewel het klimmen niet
•plcizierig is te noemen, dienc men zich toch hierin
tijdelijk te schikken. Do tijdelijke regeling zal on
getwijfeld door het publiek te dragen zijn!
Zoowel beneden als boven zijn oen aantal lo
ketten aangebracht in een eenvoudige houten
muurscheiding tusschen de bureaux en do plaats
voor het publiek. Do dienst kan daar vollcdfg en
ongestoord worden voortgezet.
Vermoedelijk wordt het voorjaar alvorens do
•restauratie achter den rug is cn het Postkantoor
geheel volgens het program'van do vernieuwing
kan worden ingericht.
Vermelden wij nog, dat de brievenbus op de
Brceslraat in gebruik blijft.
•-I Do Tentoonstelling van schilderijen, tecke-
ningen, 6tudios enz. van do Leidsche Kunstclub
„Do Spinx's alhier is ditmaal ongetwijfeld een
bezoek waard. Een fraaie collectie 6tudiestukken
yan onderscheidene leden is er bijeen.
Do hoofdgroep bestaat uit schilderwerk van
A. H. Dros, waarin duidelijk het diepe inzicht
van den schilder in do natuur naar voren komt.
Hiorvan leggen bijzonderlijk de schilderstukkeu
„Aan de Plas" met de ineenvlooiing van lucht cn
wator, waarlangs eenigc wilgen met riet omge
ven; gezicht op „Nieuwkoop", met eveneens wa
ter, oen wol geslaagde studie; „Hcido", een laan
tje boomen 'in najaarsldeeding; „Huisjo", door
den schilder bijzonder goed gotypeerd; „Van op
do heide" en Mcyendcll. getuigenis af. Vermel
denswaard zijn ook zijn kopstudies: „Boeren
jongen en Boerenmocdortjo.
Uit het schilderwerk van Harrie Kuyten spreekt
„de ruimte", die liij in hot leven ziet. Zijn modern
geschilderde, nochtans warm gevoelde schilder
studie van een „boomgaard" geeft dit vrije ge
voel to-zien. In „Erf" ligt minder bezieling cn
gevoel.
Het stil leven van G. Güssenhoven bezit to
weinig werkelijkheid. Do aquarel van C. Fold-:
man, Zieke, is eon kunststudie, welgeslaagd. Do
met zorg bewerkte aquarel „Berken" geert als
geheel een minder vaste uitdrukking.
Hot „Kcrkinleriour" van J. H. Vattcz, deels
O.-I. inkt, deels potloodleekening, heeft een ken»
morkende diept o en een sterk lypcerende lichte
yerdceling.
De kleine schilderstudie van Boot „regenach»
tig weer" bezit een natuurlijke geest, vol leven.
Ovor het algemeen nomen de schilderijen enz.
oen goede plaats in cn zijn zij bezichtiging dubbel
waard.
- De .telefoonkabel Amsterdam—Leiden—Rot
terdam is, naar do „N. Crt." meldt, voltooid en
oen gcdeelto van de geleidingen in den kabel is in
gobruik gonomen. De overige worden geleidelijk
in werking gesteld, naarmate do technische in
richtingen op de kantoren, waaraan met de mees
te voortvarendheid gewerkt wordt, het toelaten.
=-• Door het Supplolielonds „Schoolhulp Zuid-
Holland", dat steun verleend aan hulpbehoevende
studenten ten aanzion van hunne opleiding tot
Dienaar dos Woords aan do Theologische School
te Kampen, woidt a.s. Woensdagavond in het
Kerkgebouw Hooigracht een openbare samen-
tornt gehouden, waarin als spreker zal optreden
da. S. Datoma, van Haarlem. Z.Eerw. hooft tot
onderwerp gekozen: „Een blik in de Zegepralende
Kerk".
Verwacht mag worden dat doze bijeenkomst,
welke belegd wordt tot 6tcun van de kas van hot
eupplctiefonds, door velen zal worden bijgewoond.
'Zoowel do Spreker als de Vereeniging verdienen
onzo warme belangstelling.
Wij verwijzen voor bijzonderheden naar d$ in
dit nummer voorkomende advertentie.
Gisterenmiddag is na afloop der gehouden vee
markt op het marktterrein onbeheerd achterge
bleven een koe.
Inlichtingen worden vorstrokt door het com
missariaat van politic alhier.
Naar wij vernemen zal de firma H. F. A.
Daraen cn Zn. op Donderdag 18 Nov. den datum
herdenken dat de hoeren-n. J. W. Peeters. boek
houder, P. Montanus, chef der expodilieafdeeling,
en H. Stol, pakhuischef, gedurende 25 jaar bij
haar met voorbeeldig plichtsbesef zijn werkzaam
geweest. Gc-lcgenheid lot felicitatie op dien datum
ten kantore Burgsleeg 2a, van 2 tot 4 uur.
Wj ontvingen hot program van de feestvie
ring op 12 Nov. a.s. in den Fovcr der Stadsgchoor
zaal vanwege dc vereeniging tot oprichting in in
standhouding van Scholen voor Lager cn M.U.L.O.
op Gercf. Grondslag.
„Het bestuur wilde liet 25-jarig bestaan dor ver
ecniging en dc totstandkoming van de nieuwe La
ger Onderwijswet, die een eiud maakt aan den
politieken schoolstrijd, niet onopgemerkt laten
voorbijgaan. In deze samenkomst wenscht hot be
stuur den Heere le danken voor dc weldaden ons
in het 25-jarig tijdvak geschonken en Zijn zegen
le vragen voor het nicuwo tijdperk dat wij op
Onderwijsgebied ziin ingegaan."
Do lieer J. Schaap nzn., secretaris dor ver
eeniging zal een kort historisch overzicht geven
van de lotgevallen der vereeniging.
Do heor T. S. Goslinga, penningmeester, zal
Aan het Zoeklicht.
Leiden 6 Nov. 1920.
De tijden veranderen. En niet zoo weinig
ook.
Uit het pas verschonen verslag van den'
toestand der Gemeente Leiden over 1918,.
bleek me dat de opbrengst van don H. O,
in 1909 bedroeg f 389.823.80.
In 1914 waren we geslegen tot f 432.962.70'
in 1918 kwamen we op f 1179.225.93 en nu
is op de begrooting voor 1921 uitgetrok
ken een bedrag van f 2817253.
We gaan dus m?t sprongen vooruit of
achteruit, al naar men het neemt.
Natuurlijk is ook het getal aanslagen be
langrijk vooruitgegaan. Dc 8630 aanslagen
in 1909 waren in 1918 reeds geklommen tot
13720.
Gelukkig bevat dit verslag ook mededce-
lingen van meer verblijdenden aard.
Zoo zag ik o.a. dat het aantal vergun
ningen sinds^ 1882 is gedaald van 271 tot
145, terwijl do opbrengst van het vergun
ningsrecht 'daalde van f 11925 tot f 9775.
Een verblijdende achteruitgang die feite
lijk een vooruitgang beteekent.
Vooral als men rekening houdt met de
toename van het aantal ingezetenen 6inds
1882.
OBSERVATOR.
behandelen: De lockomst onzer Vereeniging in
verband met do nieuwe Schoolwet.
Het Leidsche Strijkensemblo „Sappho", direc-i
tour do hoer T F. Vlieland Jr., zal den feestavond
'opluisteren.
Op Dinsdag 9 November wordt de gewone
jaarlijksche schaalcollecte langs de huizen van-i
wegc do Ned. Herv. Diaconie gehouden.
Bij dc eindafrekening van de gehouden Cem
tralo Bazaar voor Wïjkaïbeid ia gebleken dat to
taal is ontvangen f 5.695.77,5. De onkosten waren
zoer gering en bedroegen slechts I 420.58.
Dc netto-opbrengst is dus groot 15275.19,5.
De lieer' P. C. Koremans,. t ijd, insp. der dir.
bel. alhier, le dfdeelrag, is op verzoek, eervol ont«
heven van do werkzaamstelling pis zoodanig.
1 Hedenmorgen half zeven werden do bowonera
van do Zonnovcldstraat alkie opgeschrikt door
een uitslaanden brand in perceel no. 17, bewonor
de heer A. J. Padberg, kerkwaskaarsenmaker.
Oogeublikkclijk werd do hulp van de politie
ingeroepen.
Het mocht aan een paar agenten gelukken met
behulp van twee slangen op do waterleiding het
vuur tc blussclien.
Het dak brandde échter gelleel af, terwijl het
huis nog veel waterschade bokwam.
De oorzaak van den brand is het laten branden
van en kaars op katoen. De kaars was vergeten
uit te doen en heeft na opgebrand te zijn, hek
katoen aangestoken, waarna het vuur zich ver«
spreidde.
Verzekering dekt de schade.
Gisteren had do 7-jarige Joh. HarlcveM
het ongeluk gp den Oiido Singel in het water to
geraken. Door handreiking werd de, jeugdige dren
koHng wc-dor op den wal gebracht. Hel ongeval
liop gelukkig good af.
Hedenmorgen ongeveer half elf reed de 1G*
jarigo v. T., alhier met oen snelle vaart per fieta
over do -Turfmarkt en kwam mot een bejaarde
man in aanraking waardoor deze over den grond
viel en zich ernstig bezoerdo. Volgens ooggetuigen
ligt do schuld bij den wielrijder.
De vischuitvoer naar Midden-Europa.
Langzaam maar zclcer lcomt er eenig
perspectief in cle visehexport-vooruitzich-
ten. Op 15 December is do gunstiger rege
ling voor pekelharing-invoer naar Duitsch»
land van kracht en in Zuidcrzeekringen re
kent men stellig op import van bokking uit
do kustplaatsen, als 't hoofdscizoen voor
vischindustrie in dit gebiofl met de ver-
FEUILLETON
Langs donkere wegen.
1153>
Maar deze lof van Grey (klonk zoet in de
looren zijner bruid; en onderwijl! zeide Ber
rie in het prieeltje te Amtertey bot Mary:
„Morgen om dezen tijd zijn wij" al uren ver
weg, gij en ik."
„Ja", antwoordde Mary eenvoudig,
!,/m.aar wij zullen de gedachte aan ons huis
met ons meenemen, juist zooais 'het er
ivanavond uitziet"; en zij' keek droomerig
lover de weiden, waar rood-bont vee liep te
grazen, en waarachter de .zon onderging,
lyoor de laatste maal vóór 'hun huwelijk.
Het gelaat van Mary was ernstig en vre
dig, maar de grij'ze oogen van Bertie had
den een ongewone uitdrukking.
„Ja", antwoordde hij vurig, „wij zullen
O'is zelf hand in hand in het prieel zien
zitten, zooals nu; cn daar is het witte hek,
Waarheen ik op mijn mooi nieuw paard
.zal rijdeft o, hoe vriendelijk was het
itoch van Sir Charles, om het mij te geven!
avond aan avond zult gij daar staan,
om het voor mij te openen, cn om Rubv
te streelcn; en wat zal ik dan ki-ijgeu,
Mary?" eni toen zij bloosde cn glimlachte
kwam er een gevoelvolle uitdrukking op
zijn gelaat en hij keek naar de ondergaan
de zon, en naar het rustige gelaat naast
hem. „Morgen", sprak hij zacht, „begin
nen wij samen ons nieuwe leven." En toen
stak hij haar zijn hand toe; „kom, Mary",
zeide hij, „Ralph en Leltice zullen moe
zijn van het wachten op ons", en daarna
gingen zij samen het tuinpad langs,
Jaren waren over Crome en lAnnerley
verloopen, evenals voor do pastorie, waar
Maurice on Janet woonden.
Mrs. Cliampneys was gestorven en haar
man was nooit teruggekeerd, om zijn plieb
ben weer te vervullen. Maurice bleef hulp
prediker, totdat de oude predikant stierf
en toen hood men hem de plaats aan.
Mr. St. John .was reeds lang bekend als
een ijverig, werkzaam man. Brotherbon
was een modeldorp gewerd.m met een
sfhool en een kapel, waar MaU
te en Joseph Culpepper it. «i ■'■u
volgelinge een doovo, oude vrouw, die
beweerde, dat zij hem beter kon verstaan
dam den anderen domimeo,. want Josiah
was een zeldzaam schreeuwer cn een
machtig preeker, met een flinke stem cn
men kon heni goed hegrijpen, gelijk de
oude Sallie Hadges zeide.
Maurice vond overvloed van werk in de
omliggende dorpen en hij was zeer tevre
den zijn leven te slijten in do nabijheid
van het graf zijner kinderen. Hij wist, dat
het hart van Jainet gebroken zou zijn, als
zij het had moeten verlaten. Janet was nu
zijti hulipe, zelfs Mary was niet'ij veriger
en werkzamer dan zij.
'Een grooto vreugde was het deel van
Janet, geworden. Een jaar na den dood
van Bee hadi zij een' jongen den lang-
gewenscliteni zoon in de armen van
Maurice gelegd.
„Neem hem", fluisterde zij. „Dit moet
onze Samuel ons dankoffer zijn", en
Maurice begreep haar.
Zij noemden hem Stefanus, „want", zeide
Maurice, toen' hij de vreugdetranen' zijner
vrouw op het gezichtje van het kind zag
vallen, .,ïk vertrouw, da| bij een Stefanus
zal zijn, ijverig in geloof en goede wer
ken." En later kregen zij nog een zoon,
dien Maurice Edgar noemde, naar een
broeder van hem, die vroeg wa9 gestor
ven. f; I
De gezondheid van Janel ging achL-ruit
na de geboorte van den kleinen Edgar;
maar gedurende enkele jaren werd zij nog
geen voortdurende zieke. Toen de kinde
ren tot knappe, flinke jongens opgroeiden
de trots en vreugde huns vaders wer
den hare krachten minder en leed zij
veel.
Maar nooit kwam er een klacht over
hare lippen, zelfs iniet tegen haar man,
die zich dikwijls verbaasde over haar
groot geduld; maar alleen Lettice begreep
wat zij eigenlijk leed.
Leltice trouwde nooit, hoewel zij een
knap, lief meisje werd.
Ten eerste hadden haar vader en broe
ders haar noodig cn daarna haar ziekelijke
moeder, en Letlico dacht nooit aan zich-
zelve. i
„Vader zal mij later nog meer noodig
(hebben", zeide zij. „want Stefanus zegt, dat
hij zendeling Avil worden, en wie weet
wat Edgar zal doen, em die arme moeder",
maar toen zweeg Leltice en zuchtte.
„Maurice, weet ge -wat ge mij eens ge*
vraagd hebt?" zeide Janet op zekeren
avond, toen hij naast haar was komen
zitten „voordat Stefanus geboren was;
of ik geduld kon hebben erv nog een tijdje
langer wachten, voordat ik naar de kinder
ren ging? Ik geloof, dat ik nu miet tang
meer zal behoeven te wachten."
Neen, dat wist hij wel, -zeide hij tot haar.
De tijd zou waldra komen, dat zij moes
ten scheiden, maar niet voor lan-g, o, niet
voor lang. Want hij wist do grijze pries,
ter dat zijn werk zwaar was geweest,
en dat het hem had verouderd. Hij had
vroeg en «spade in den wijngaard' zijna
Meesters gearbeid, en de oproeping om
thuis te komen kon iederen dag gehoord
worden. Wat deed het er toe, hoe spoedig,
dacht hij.'Zijn dag liep ten einde; de nachl
met zijn welkome rust zou weldra aanbro.
ken. Eens zou de vermoeide dienaar op
den gouden dorschvloer met vreugde ver
schijnen en zijne schoven met zich breitv
gen.
EINDE.