HIP Dagblad voor Leiden en Omstreken. ABONNEMENTSPRIJS IS LEIDES ES BlIITES LEIDEN IYAAB AGENTEN GEVESTIGD ZIJN PEE KWAKTAAL 12.50 PEE IVEEK 10.10 PBANCO PEE POST PEE KWARTAAL 12.90 iste JAARGANG. - ZATERDAG 2 OCTOBER 1920. - No. 156 BUREAUHOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONE REGEL f0.981/1 DES ZATERDAGS f0.30 INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIEF KLEINE ADTERTEXTIES van hoogstens 30 woorden 50 cent: Zaterdags 75 cent, bi) vooruitbetaling, Dit nummer bestaat uit twee bladen OP MAANDAG 4 OCTOBER ZAL IN VERBAND MET DE VIERING VAN LEIDENS ONTZET, ONS BLAD NIET VERSCHIJNEN. Leidens Ontzet. Leiden viert feest a. s. Maandag, i Een feest dat tot op zekere hoogte een nationaal karakter draagt omdat het beleg en het ontzet van Leiden van zoo grooten invloed was op het verloop van den langen .en bangen strijd voor vrijheid en recht. Door het lot van Leiden werd mede het lot van Holland beslist. Hoog was in 1576 de nood binnen Lei dens wallen gestegen. Een vreeseiijke hongersnood teisterde de uitgeputte bevolking en wie door den hon ger werden gespaard en niet vielen door de musketkogels van den vijand, liepen ge- flraar uoor au pubt te worden neergeveld. Een dag na het opbreken van het beleg schreef Prins Willem van Oranje aan zijn broeder: „olschoon er in het beleg naar men zegt meer dan 6 of 8000 menschen aan de pest gestorven zijn, ga ik nog heden derwaarts opdat de goede lieden te beteren moed te scheppen en om alles in orde te stel len. Groot was de nood. Maar ook van Leiden gold het: des avonds vernacht h«t geween, maar des morgens is er gejuich. Als Sanherib van Jeruzalem, zijn de Span- jaaruen van j-ieiuen Weggevlucht. -God, zegt Groen van Prinsterer, zond jzijn posten en boden namelijk de winden, even met den springvloed eerst stormende uit den N. W., daarmede Hij het water ♦wonderbaarlijk in het land bracht en daar na Z. W. dewelke het naar Leiden dreef. Er is dus alle reden om feest te vieren. Maar deze herdenking van Leidens Ont vet, deze feestviering, moet, zal het goed zijn, ook eenigermate in overeenstemming «ïjn met het leit dat herdacht wordt en de omstandigneden waaronder het plaats greep. Den Prin6 werd de brief die de heuglijke tijding bevatte, gebracht terwijl hij zich i n de kerk bevond. En zoo meidt de historie-schrijver, „hij liet terstond als de predikatie gedaan wa6, den brief openlijk door den predikant leven en tien iioci met vrolijke en vie- riger herte danken." Ook in Leiden werd die danktoon ge hoord. En als we waarlijk feest willen vieren, dan moet die danktoon ook onder ons, het dankbare nageslacht, niet ontbreken. Dan moet er iets uitkomen van het be kende Psalmwoord: Wij zullen het niet .verbergen voor de kinderen, vertellende de loffelijkheden des Heeren en Zijne 6terk- Jieid en ZijnewonderendieHij ge daan heeft, opdat het navolgende ge slacht die weten zoude en dat zij hare hope op God zouden 6tellen en Gods daden niet vergeten, maar Zijne geboden bewa ren." nationale geest, die een6 van 's Heeren wege onzer natie in het hart en consciëntie geblazen werd. Wat reeds bijna uitstierf, het is dat be sef van zedelijke volksroeping, dat vooral Hollands natie verkoren is, om voor zich zelf en al Europa's volkeren, banierdraag ster, niet maar der vrijheid, maar der vrij heid van consciente te zijn. Toch zijn er nog die naar den eisch der historie dit kostelijk erfgoed in het hart dragen. O, doet ze dan niet vertragen, al is hun aantal weinig, klein hun kracht: „klein was ook de vloot der geuzen", Dat dan uit hun woningen op dezen dag dank en bede opklimme voor wat God aan ons lieve vaderland gaf en vergaf bo venal. Hun roeping is zoo schoon! Te strijden niet slechts 'voor zichzelf en hun kinderen* maar ook voor hun landgenooten, ook voor Europa, opdat het naar 's prinsen leuze weer allereerst ga „om de Glorie on ze s God s". uat zuilen ze mits ze den standaard aandurven, waaronder èn Prins èn Geus eens streed: de standaard van „Gods Woord!" Voor Godes Woord geprezen heb ik vrij onversaagd, als een held zonder vreezen mijn edel bloed gewaagd." Dat zullen ze, mits ze, door dat Woord geleerd, de stemme der Historie maar niet verachten. Dat zullen ze eindelijk, mits ze, naar den eisch van dat Woord, maar niet hoogmoe dig smalen op anderer ontrouw, maar als kinderen huns volks, en met hun volk lot gemeen, om vergiffenis voor 't volk ronden, pleiten bij hun God I De wonderen die God gedaan heeft. •I Ge d heeft Leulen verlost. Ons zwaard deed ons dit land niet erven l Onze hand deed ons geen heil verwerven, Maar Owe rechterhand, Uw kracht Heeft ons de glorie toegebracht. Jüt Wat een Vorst uit het Oranjehuis van heel het werk der bevrijding schreef, het gold inzonderheid hier: „deze zaak en dit .werk waren niet uit menschen, maar uit ,God." Als we uit dat oogpunt de officieele feestelijkheden op 4 October beschouwen, dan is er zeker wél éeriigé reden tot teleur stelling. Er wordt feest gevierd, er worden ver makelijkheden georganiseerd,- maar wat ontbreekt en wat toch niet had mogen ont breken, het is het herdenken van de grooto daden, Gods. In deze dagen dwalen onze gedachten telkens weer terug naar onzen ouden voor trekker die na een jarenlangen 6trijd ge noodzaakt werd rust te nemen. Het is bijna 50 jaar geleden dat hij voor het eerst de banier van de Standaard omhoog stak. J c Wat hij toen in het eerste artikel schreef is zoo wonderwel op onze dagen van toe passing dat wij niet kunnen nalaten een gedeelte hier over te nemen. Herinnerend aan de herdenking van de inneming van Brielle schreef toen de Standaard: „Men jubelt van revolutie, men eert de Geuzen; van ïtoobQl en van Coppelstock weet elk weer te spreken. Maar waar blijft de eere, de dankzegging, de verootmoedi ging voor onzen God? U at dreigt weg te 6üeryea. het is de eigen Nieuwe Agitatie Naar Het Volk meldt is in de laatste vergadering van het roode Ned. Verbond van Vakvercenigingen de wenschelijkheid overwogen om naast het bestaande orgaan een weekblad uit te geven. In de vervolgvergadering zal het bestuur voorstellen met 1 Januari a. 8. een weekblad te laten verschijnen, waarvan de bedoeling is, dat het voldoet „aan deeischen, diede agitatie welke noodig is, tel t." De kosten van 52 cent per jaar en per abonnement zouden gedurende 1921 door het stakingsfonds gedragen worden, tot een maximum bedrag van 20 pet. van de con tributie-ontvangsten van het fonds. Het weekblad zou zich bepalen tot pro pageering van de inzichten der moderne vakbeweging, agitatorisch verwerken v<m de feiten in de arbeidersbeweging in bin nen- en buitenland en tot aanval en ver weer tegenover de andere richtingen in de vakbeweging." Het roode vakverbond bereidt zich dus op nieuwe agitatie voor. Een waarschuwing voor ons om niet ach ter te blijven, maar eveneens alle krachten, ookvooronzepers, te mobiliseeren. V Onze Pers. Naar do Amsterdammer meldt zal de volgende week te Krommenie een verga- deding worden gehouden van Bestuurders van Sociale- en Vakvereen. in de Zaanstreek met de Directie van „Het Weekblad" te Zaandam, ten einde besprekingen te hou den om genoemd blad, meer dan tot heden te maken tot een weekblad voor het geheele Christelijke Volksdeel der Zaanstreek. D> bedoeling is om in de plaats der z. g. neu trale plaatselijke en districtspers, een ac tief Christelijk districtsorgaan te versprei- d<Een goed voorbeeld dat daar in de Zaan streek gegeven wordt. Nog veel te weinig wordt door de Ghns- telijke organisation begrepen van hoo groot belang de Christelijke pers ook voor hunne actie is. Vinde het in de Zaanstreek gegeven voorbeeld navolging. hoofdzaak in het oog kan worden ge vat. De avond belooft veel goeds. Ds., van Noort, de bekende voorzitter van den Bond van Chr. Oranjevereenigin- gen, zal een feestrede uitspreken. Verder wordt nog medewerking verleend door het Chr. Harmoniegezelschap „Poly hymnia" en de Chr. Gymnastiekvereeniging „Jahn" beide goede bekenden onder ons. Gaarne wekken wij onze lezers op deze vergadering bij te wonen en tot het welsla gen van dezen feestavond meo te werken. De vergadering wordt uiterlijk te 9.30 gesloten, zoodat er nog tijd te over is, zich een goede plaats voor het vuur werk te verzekeren. STADSNIEUWS. Christelijke Oraoje-^ereeniging. De Christelijke Oranjevereeniging te Lei- den heeft tegen Maandagavond een feest- vergadering belegd in de Stadsgehoorzaal. Een goede gedachte. De officieele feestviering is zoo neutraal opgezet dat zij die op een viering van Lei dens Ontzet in Christelijken geest prijsstel ten wel genoodzaakt zijn zich af te zonde ren en in eigen omgeving bijeen te komen. Het zeer uitgebreide programma van de 3 Octobervereeniging maakt melding van Schouwburgvoorstellingen, van Bal-Cham- petre, concert met gelegenheid tot dansen en hossen, maar van een gedenken van de groote daden Gods in de rijke historie van ons land, i6 geen sprake. Het moet daarom op hoog«i prijs wor den gesteld, dat de Cbr- Oirr- eeniging een avond o. <-o Gisteren herdacht de bij vele Leide- naars welbekende heer J. W. P. Licht, den dag, dat hij voor 40 jaren door de Vereeni- ging van Leidsche Notarissen tot afslager benoemd werd, en dit ambt thans nog steeds met jeugdige opgewektheid en handigheid vervult. Er had zich onlangs uit de Burcht bezoe kers een Comité gevormd om den jubilaris te huldigen. Dit Comité bestond uit de heeren N. Duk, J. Splinter, I. J. L. de Beer, A. v. d. Bijl, W. T. .A^Bergers, H. Brandt, J. Bui tenweg en P. Q6 Jongh. Deze huldiging had gisterenavond voor de verkooping plaats. De heer N. Duk trad als .voorzitter van het comité op en nadat de heer Licht met zijn vrouw was binnengeleid sprak hij de zen op hartelijken toon toe, medc-deelende dat het comité aan den heer Huurman had gevraagd of deze een feestrede zou willen houden, die aan deze uitnoodiging gevolg heeft willen geven. De heer Huurman zeide dat het hem een zeer aangename laak was namens het vei- lingbezoekend publiek den heer Licht, die thans 40 jaar de functie van afslager heeft waargenomen, te mogen complimenteeren. De veilingbezoekers die u deze jaren in uw arbeid hebben gade geslagen, mogen, wil len en kunnen dit feit nieL onopgemerkt la ten voorbijgaan. 17e redon biervan is onge twijfeld, omdat gij uw functie op een bui tengewone, strikt onpartijdige wijze hebt vervuld. Gij hebt in de betrekkelijk nede rige betrekking die ge bekleedt getoond kun de, bijzondere eigenschappen en menschen- kennis te bezitten. Zonder u zou hier maar weinig van de veiling terecht komen. On getwijfeld is het voor u deel ook op uw re kening te schuiven, dat hier de huizenprij zen zoo hoog loopen. Ge hebt steeds voor den verkooper gezorgd. En al vonden soms enkelen uw optreden te bruut, de be langen die gij moet behartigen zijn te te genstrijdig dan dat uw arbeid steeds aller tevredenheid zou kunne wegdragen, alle die hier aanwezig zijn hebben 6tecds uw leiding prettig gevonden en zeer op prijs gesteld. Wij hopen dat u nog vele jaren met het zelfde vuur uw arbeid hier zult mogen ver richten. Hierna werd namens de Burchtbezoekers aan den heer Licht een enveloppe met in houd en een boekje tot aandenken aange boden, waarin alle namen van de gevers vermeld staan. Vanwege de vereeniging van Leidsche Notarissen werd door notaris v. Hamel den heer Licht een actetasch waarbij een enve loppe met inhoud aangeboden. Deze wees erop hoe populair de heer Licht geworden is. Al vervult gij ee* nederige betrekking, zeer groot zijt gij in de vervulling van uw plichten. Zeer vele getallen zijn over uw lippen gegaan. Al bezat ge er maai een honderste gedeelte van, zoudt ge een zeer gefortuneerd man zijn. De heer Licht betuigde voor al de goede woorden en cadeaux hartelijk dank. Hij was boven al zijn verwachtingen ontvangen. Nadat ter eere van den jubilaris geschon ken was, hadden de gewone verkoopragen plaats waarbij de heer Licht zijn functie vervulde. Naar men ons mededeelt kwam onder de uitslagen der bekroningen van den étala- gewedstrijd de naam van de firma D. Zwart niet voor. Wij stellen er prijs op mede te deelen, dat de firma D. W. Zwart, Apothekersdijk al hier in groep 17 de eerste prijs behaalde en bekroond werd men de zilveren medaille van de N. V. voorheen Sanders en Co. De kerkelijke herdenking van het ont zet van Leiden zal in de Gereformeerde Kerk en Geref. Gemeente alhier op Maan dag in de andere gemeenten morgen plaats hebben. d - - Wilhelmus aanheft, deze taak uitvoe ren. Aan het postkantoor alhier en de daaronder ressorteerende hulppostkantoren werd gedurende de maand September 1920 ingelegd f 128045,87 en terugbetaald f 113.910,46. Het laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 47312. De directeur van het Postkantoor deelt ons mede, dat op 4 October twee hulp bestellingen zullen worden uitgevoerd, de gewone eerste en de tweede te 6 ure des avonds. De tweede pakketpostbestelling wordt opgeheven. Het Rijkskantoor Heeren gracht, zal te 1 uur worden gesloten, ten. Van den heer H. C. J. den Haan, Nieu we Rijn 44, bezichtigden wij deze week zijn tentoonstelling. Trok reeds in de étalage de verscheiden heid parfums, toiletartikelen en bijouteriën de aandacht, eeu kijkje in den winkel, die een fraai en gezellig aanzien heeft, gaf ons een rijko keuze van artikelen le zien, odeurs, ook in de fijnste en duurste soorten, cellu loid artikelen en lederwaren enz. alles in fraaié kasten achter glas. Van den eigen lijken winkel komt men door een electrisch verlichte künstbloemenboog in een apar- .temenl waar men kan plaats nemen. De electrische schemerlamp en heel de .gezellige omgeving maakt hei koopen hier tot een genoegen. Inderdaad wij kregen bij ons bezoek aan dit speciaal huis den indruk, welke trou wens door heel deze winkelweek is gewekt, dat zaken doen een kunBt. is, die tot een hoog peil kan worden opgevoerd. Zooals bekend is, worden de Leidsche groenen niet waardig gekeurd, op den dag van de viering van Leidens Ontzet binnen Leidens veste te vertoeven. Ingevolge den wensoh van den burgemeester van Amster dam, te vorigen jare tot het collegium van het Leidsch Studentencorps gericht, zullen, naar de N. R. Crt, meldt, de Leidsche groe nen ter voorkoming van handtastelijkhe den met de studenten te Amsterdam, a. s. Maandag niet naar de hoofdstad gaan, maar zullen zij een bezoek brengen aan Den Haag. Op bijna 74-jarigen leeftijd is alhier overleden dr. C. F. Hartman- oud-privaat- docent in de oude letteren aan de Rijksuni versiteit. Met, ingang van 1 dezer zijn bevorderd bij 's Rijks Museum van Natuurlijke His torie, alhier, tot amanuensis 1ste klasse: P. P. de Koning en W. A. Kohlbeck, beiden thans praeparateurF. van der Laaken, thans amanuensis 2de klasse. Gisteren herdacht mej. LabordusTempel man den dug, dat zij voor 20 jaar als werkvrouw èp het lelegraafkantood in functie trad. Zij'werd door het geheele personeel hartelijk ontvangen, terwijl de directeur haar, onder toe voeging van hartelijke woorden, een enveloppe roet inhoud overreikte. Nog verschillende ambte naren boden hun gelukweuschen aan. Ook de bloemen ontbraken niet. De bazaar voor wijkarbeid is gisteren ge- ploten. Groot wa6 ook op den laatsten avond nog de toeloop van het publiek. Een zeer klein deel van de waren is overge bleven, de bazaar was zoo goed als leeg gekocht. De totale opbrenst van den bazaar is nog niet bekend. Zeker is, dat die ongeveer f 5000 d f 6000 zal bedragen. Aan het Zoeklicht. Leiden, 2 October 1920. Ik heb nog niet gehoord in welken geest door den Burgemeester op de verzoeken van de Drankbestrijders or-ganisatiën om op 4 October den verkoop van sterken drank te verbieden is beslist. Vermoedelijk zijn de verzoeken gewezen van de hand. Persoonlijk spijt mij dat. Feestvieren zonder alcohol i6 zeer goed mogelijk. Maar feestvieren m t alcohol is voor velen een onmogelijkheid. In talloos vele gezinnen verkeert dan de feestvreugde in droefheid en narigheid en ellende van aller lei aard. Daarom had ik gehoopt dat onze Bur gervader een tapverbod zou uitvaardigen, wat ongetwijfeld in vele gezinnen een groo- tere vreugde zou hebben gegeven dan de geheele 4 October-viering. Want immers 't zijn in de eerste plaats de gezinnen, de moeders cn de kinderen dit onder de drankellende lijden. 't Heeft echter niet mogen zijn. Zoödat er niets anders overblijft dan dat ieder door zijn persoonlijk optreden meewerkt om het drankgebruik en d$ drankellende zooveel mogelijk te beperkte en een nuchtere feestviering te bewerken. OBSERVATOR. Na afloop van de gisterenavond ge houden repetitie voor de Zanguitvoering met koraalmuziek op den gedenkdag van LeidensOntzei, is naar wij vernemen besloten, tijdens deze uitvoering een lraldi- ging te brengen aan de nagedachtenis van Burgemeester van der Werf door aan het standbeeld een krans te hech ten. Een commissie uit de znr.crcrs en.zange- rossen gevormd, koor het leidsche Winkelweek. IV. Zooals het altijd gaat in de wereld: al6i men voor al zijn kennissen een belangstel lend woord over heeft; vergeet men meestal zijn beste vrienden; waarmee we natuurlijk nog niet zeggen willen, dat de paarden, die de haver verdienen haar niet krijgen. Zoo merkten wij aan het eind van onzen wandeling gekomen, dat er nog een paar adressen vergeten waren waaraan ook onze bijzondere aandacht geschonken moest worden. We noemen dan de sigarenetalage van den heer J. R ij s b e r g e n, hoek Witte SingelHeerenstraat, waar de beste mer ken voor de ruime veneters liggen, bene hoopjes geurige tabak, terwijl de aanwezigheid van een quantum pijpen u toont, dat ook deze aldaar verkrijgbaar zijn. Op de Doezastraat had de heer B e r- g e r s een keurige uitstalling van hen sier lijkste, fijnste schoenwerk. De hooge ge kleurde damcslaars is zeker wel op dit ge bied hot modeartikel voor het komend sei zoen. Een fraai bouquet, teer lilakleurige chrysantyma zette een zeker decorum bij aan deze eenvoudige, stijlvolle uitstalling; waarin een achterstand van spiegelglas een zekere levendigheid aanbracht. In de Pieterskerkk oorsteeg had dc heer L e e f 1 a n g, naast de expositie van een hoeveelheid kaarsen en artikelen, die meer de fijne tafel betreffen, In een hoek der eta lage een keurige stand gemaakt. Een mo len, waarvan door groene weiden een zaud- paauje naar voren leidde. Op de Prinsessekade viel in de eerste plaats de étalage der firma S ra i t s op. Een keur van lingericn en wollen stoffen, meest mode-artikelen, lag daar uitgestald achter do breede, ruime spiegelramen. Werkelijk eon 6ucces van etaleerkunst. Doch ook do bekende zaak van Mat veld vrel door haar uitstalling op. Een poort was daar opgericht, waarin tot bovenaan toe do schrijf bloc's waren opgestapeld. Een ruime etaleering van Watermanns vulpenhouders vestigde tevens de bijzondere aandacht op dit artikel. Bij Wanninkhqf op de Turfmarkt zagen we bijzondere staaltjes van brood- ba kkeu. Xu do ccralo. jAiata. Jhot LojiLcbé wapen, dan een heel goed geslaagde klok, terwijl de diploma's door deze firma ge haald, in een omlijsting van fijn pain-dc- luxe, de uitstalkast flankeerden. .Gp de Nieuwe Beestemark t noemen wij de zaak van den heer G. v. cl. Heiden, waar twee torens van wijn- en adyocaatflesscken u uitnoodigen de uitge stalde merken te .probeeren. Voor hel vol gend winkelraam liggen allerlei suikerwei» ken in keurige figuren uitgestald. Op den Stationsweg zagen wij nog etalage van Warheke. Hier merkt wij allerhande shawls en wollen artikelen op, terwijl een drietal aangekleedc poppen de aandacht vroegen voor de fijne collec tie kindergoed, die aldaar te zien was. Een heel ander voorkomen had de etate- ge van den heer B1 o k op de Haven. Das/ stond een schoenmaker afgebeeld, druk b* zig om de mooiste kunstproducten van zijn vak te vervaardigen. We kunnen u een wan deling naar Haven 30 best aanbevelen. U zult daar tot de overtuiging komen dat ons woord „kunstwerk" niets te veel uitdrukt. Op de Haarlemmerstraat hadden wij nog de etalages van do ter goeder naam en faam bekend staande firma van Cleor vergeten, waar heel wat v intersrtikcleu, wat kleeding betreft, waren uitgestald. De firma Hoogendoorn en Zoon bad bijzonder fraaie etalages. Dadr was eett geheele poort met vitrage, wat oen kerin gen indruk maakte. Ook de talrijke taPU* ten, karpetten, kleeden enz. mogen wij niet vergeten. Aan den overkant noemen wij do uitstalling van den heer L. D c m m e n i e, die wegens zijn lcantoorbcnoodigdheden enz., ook een onmisbare plaats vervult, om de rij compleet te maken, die van *lon heer G. J. Visser. Daar waren alle mo gelijke huishoudelijke artikelen uitgestald, teveel om op te noemen, tot handwerkdoo- zen, vazen, bibelots enz. toe. In de Burchtsteeg verrastte ons de keuri ge meubeletalage van N. Dreef, terwijl op do Nieuwe Rijn de firma H o 1 s w 1l- der op lang niet onverdienstelijke wijze allerhande heerèn toilet-artikelen geelaleerd had. Ia C a hen's K1 e e d in g m a g a- z ij n vonden we de fijnste stoffen op ele gante wijze gedrappeerd, terwijl een moder ne regenjas door haar elegantie en solidi teit u bewees, het kleedingstuk voor dezen herfst te wezen. De heer I>. J. Stikkelman up ie Vischmarkl had een zeer ruime eUUeermg van alle mogelijke huishoudelijke voorwer pen. als keurig blauwe vozen, vorken, le pels' enz. enz. Men ga maar eens kijkenop het eene bezoek volgt allicht een tweede. Op de Botermarkt, viel one nog de étalage van M u n d li e i ra op, waar, vooral de paarse crêpe de chine, effen en met ren een waYme titnt gaf aan het. geheel. Een zeer fraai bloemstuk zorgde voor een ongekunstelde versiering Bij K r e ij ip- borg viel de ruime uitstalling van heereo en kinderwinterkleedimg op. Wij meenen, dal deze firma als van oude voor het ko mend seizoen weer ruim gesorteerd Vink i bij Hel sigarenmagazijn van Van A n'd e 1,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1920 | | pagina 1